AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Da Gevolgen van een Operatie
Vrijdag 23 Dec. 1932
31e Jaargang No. 151
TWEEDE BLAD
OPCENTEN-ONTWERP
AANGENOMEN
DE LOONSVERLAGING IN
NOORD HOLLAND
MAISON DE JAGER
H.v.d. PAVERT
DE RIJKSKWEEKSCHOOL TE
DEN BOSCH
Onderwijs begrooting b'u
stemming aangenomen
»efl
EERSTE KAMER
De linkerzijde met één katholiek
stemmen tegen
Aan do orde was In de zitting van Donder
dag het wetsontwerp aangaande steun aan
de Warmoezerij.
De lieer de Vos v. Steen vv ij k juicht
het ontwerp toe, al vraagt hij zich af, of
dit ontwerp voldoende is. Ook dringt hij
aan op eenheid in de verschillende steun
maatregelen.
De heer R u g g e kiest als motto voor het
ontwerp „liever laat dan nooit". Hij acht
den stoun niet voldoende.
De heer R u y t c r hoopt dat als het be
drag van 5 raillioen te klein blijkt te zijn,
de minister een groot crediet zal aanvra
gen.
Minister Verschuur zet uiteen, dat de
regeering alleen bereid is een grooter cre
diet aan te vragen als blijkt, dat haar be
rekening ernstig faalt.
De regeering houdt zich bezig met het
vraagstuk boe meer systeem te brengen in
het complex van steunmaatregelen.
Het ontwerp wordt z.h.st. aangenomen.
Voortgezet wordt de behandeling van het
ontwerp Lz. verhooging der invoerrechten.
De heer Fock spreekt de hoop uit, dat
dq, minister zijn post niet zal verlaten, als
het ontwerp verworpen wordt.
Sprekers meening over het ontwerp is
zoo ongunstig, dat hij eventueel voor een
ministerieels crisis niet terugdeinst. Speci
aal heeft spreker bezwaar tegen de ver
hoogde suiker en theebelasting.
Beter is het, het tekort niet te dekken,
dan ons economisch leven op deze wijze te
ontwrichten.
Tegenover Indiö is het ontwerp een on
vergeeflijke fout.
De Kamer begaat dezelfde fout niet.
De heer P o 11 e m a acht de bezwaren
togen dit ontwerp overdreven. Zijn fractie
laat het zwaarste wegen, de noodzakelijk
heid ora het tekort te dekken.
De heer v. Lanschot betoogt, dat de
middelen om het tekort sluitend te makón
echaarsch zijn. Daarom behoort men niet
kieskeurig te zijn.
Hij wil het ontwerp aanvaarden, hoe
wel hij vele bezwaren deelt. Spr. is het
eens met den heer Blomjous, dat de tech
nische herziening moet behandeld worden
vóór het verdrag van Ouchy. Hij hoopt, dat
de regeering tegemoetkomend zal zijn.
De heer Ter Haar heeft groot bezwaar
tegen het verhoogde invoerrecht op thee,
maar vindt een kabinetscrisis nog erger
dan het ontwerp.
Minister De Ge er. zegt den heer Blom-
jons toe, dat de reDe&xing niet voornomens
is, het Verdrag van Ouchy te ratiliceeren,
zoolang niet minstens Engeland, Frankrijk
en Dnitschland te kennen hebben gegeven,
dat zij zich neerleggen bij deze afwijking
van de classieko opvatting der meestbegnn*
etigingsclausule.
Spr. bepleit voorts de fiscale noodzaak
van deze heffing. Trok de regeering hier
terug, dan zou zij haar positie bij verdere
bezuinigingsmaatregelen hopeloos ver
zwakken.
Spr. zet uiteen, dat van een omzetbelas
ting niet te veelverwacht moet worden.
Het is niet uitgesloten, dat de indiening
van de technische herziening voor 1 Juni
kan plaats hebben.
De rede van den beer Fock acht spr. wei
nig sympathiek. Die spreker immers schiep
een volkomen enge motivoerende tegenstel
ling tusschen Nederland en Indië. Aan het
slot der rede zegt de minister, dat het ka
binet zich bij een verwerping niet kan neer
leggen.
Bij replieken verklaart de heer Blom
jous door de toezegging van den minister
voor te zullen stemmen.
Hot ontwerp tot verhoogtng der opcenton
op de invoerrechien enz. wordt aangonomen
met 25 tegen 21 stemmen.
Tegen stemden de linkerzijde en de heer
Van lJs9eimuiden (r.-k.).
Do vergadering wordt gesloten.
De houding der sociaaUdemo
cratische Gedeputeerden T"
Tijdens de debatten in de Prov. Staten
van Noord-Holland over de begrooting en
het voorstel van Ged. Staten tot 6 pet. sa
lariskorting van het provinciaal personeel
met vrijstelling van de eerste 1000, legdo
het soc.-dem. lid van Ged. Staten de heer
Gerhard de volgende verklaring af:
„Hoewel wij, de heer Michcls en ik, van
oordeel waren en indien men uitsluitend
lot op de verhoudingen in onze provincie
feitelijk nog zijn, dat een matige tijdelijke
loonkortirig volstrekt te rechtvaardigen is,
is het ons niet mogelijk gebleken, dat In
zicht te blijven volgen, niettegenstaande
onze medewerking tot het indienen der kor
tingsvoordracht, inclusief zelfs de op bij
zondere wijze gewraakte toelichting.
De in onze oogen funeste houding, door
zoo goed als alle overheidsinstanties cn de
groote werkgeversorganisaties, vertegen
woordigd door ecne politieke partij, inge
nomen, die het zoo ver mogelijk neerdruk
ken van het loonpeil der arbeiders als den
hoofdeisch, bijna den eenig noodzakclijken
eiscli van economisch beleid propagceren
en inzonderheid ten aanzien van het over
heidspersoneel dien cisch op genadclooze
wijze doorvoeren, was van beslissendcn in
vloed op onze uiteindelijke houding.
Wijl men de door ons aanvankelijk inge
nomen positie in onze provincie hardnekkig
wil doen beschouwen als de noodzakelijke
instemming met het algemeene streven,
waaraan wij in geen geval medeplichtig
willen zijn. kunnen wij onze stem aan deze
voordracht niet geven".
Het voorstel van Ged. Staten is ten slotte
aangenomen met 40 t^gen 30 stemmen (S.D
A.P., Comm. en Middenstandspartij.)
DE FAMILIE KRUYT.
Men maakt ons op een onjuistheid attent
in bet interview, dat de N. Ct. gehad heeft
met Zendeling dr. Kruyt, cn dat door ons
werd geciteerd.
De zoon van dr. Kruyt is n.l. niet ge
trouwd met dc gewezen gouvernante van
prinses Juliana, maar met een jongere
mej. Oosterlee. Dc gouvernante wijdt zich
sinds verscheidene jaren aan de opvoeding
van de kinderen barer zuster.
LUNCHROOM
I.ANGESTRAAT 56. TEL. 115
Voor de Kerstdagen
WEIHNACHTSTOLLEN
KERSTKRANSEN
KERSTARTIKELEN
Men wordt beleefd verzocht be
stellingen vroegtijdig op te geven.
TWEEDE KAMER
Molie-Van Zadelhoff tot
behoud verworpen
De motie van Zadelhoff voor behoud van
do rijkskweekschool te 's-Hertogcnbisch,
waarover gisteren met 43 tegen 43 dc stem
men staakten, is heden bij dc aanvang van
de vergadering verworpen met 47 tegen 46
stemmen.
Dc onderwijsbegroting wordt met 57 te
gen 33 stemmen aangenomen.
Bij het wetsontwerp i.z. contingentee-
ring van schoeisel wijst mr. van Hellen-
berg Hu bar op eenigc bezwaren betref
fende seizoen-artikelen.
De heer IJzerman zegt, dat de betrok
ken arbeiders heel weinig hebben geprofi
teerd van deze contingenteering en acht
dit voor rubbcrsehocisel principieel onjuist.
Dr. Vos doet een beroep op samen
werking tusschen Nederlandschc schoenfa
brikanten wier omzet 40 is teruggeloo-
pen en die een product vorvaardigen
waartegen het buitenland niet kan concur-
reeren.
Mr. Oud pleit voor verlenging van
voor 1 Oct. j.l. verleende invoervergunnin
gen.
Minister Verschuur antwoordt, dat
het aantal arbeiders in de Nederlandschc
Schoenindustrie alweer toeneemt. De aan-
vangstermijnen van dc contingenteering
zouden op 1 Jan. cn 1 Juli kunnen worden
gesteld. Spr. is bereid de Nederlandschc
schoenen-industrie to raadplegen omtrent
samenwerking.
Het ontwerp wordt z.h.6 aangenomen.
Bij het ontwerp tot öteun aan de griend-
cultuur wijzen dc hoeren Van Voorst
tot Voorst (R.K.) cn Van den Heu-
v e l (A.R.) op den geringen omvang van
den maatregel, dien zij evenwel dankbaar
aanvaarden.
De heer \V' ij n k o o p (comm betoogt,
dat wel dc eigenaren maar niet dc griend-
arbeiders worden geholpen. Ilij zal tegen
stemmen.
De heer Kersten (S.G.) wenscht in
voerbeperking cn ontheffing van sociale
lasten voor dc gricndbcdrijvcn.
De heer Braat (Plattclanderebond) oloit
voor een mildo toepassing. Beter ware het,
den invoer van griendhout stop te zetten.
De heeren Snoeck H enkemans
(C.IIcn Duymaèr van Twist (A.R.)
zouden ook de rietcultuur willen zien ge
steund.
Minister Verschuur zal doen wat mo
gelijk is om aan geopperde bezwaren tege
moet te komon.
Het ontwerp wordt z.h.s. aangenomen.
(Wijnkoop tegen).
Bij het wetsontwerp inzake tijdelijke bui
ten werking stelling der psychopathenwet-
ten met betrekking tot vcrmogcnsdelin-
quenten zegt de heer Van der Heide
(S.D.) tegen deze uitzondering van één be
paalde psychopatcngroep te zijn.
De heer Goscling (R.K.) acht een be
paalde sociale rechtsgroep te zeer bedreigd
door dit voorstel.
Mej. mr. Katz (C.H.) acht eveneens de
beperking tot een categorie gevaarlijk.
Minister Donncr antwoordt, dat beper
king van do terbeschikkingstelling door de
omstandigheden noodig is gew>rd2n. Ge
tracht is een zooveel mogelijk objectieve
formule te vinden
Het wetsontwerp wordt met 45 tegen 14
stemmen aangenomen.
Bij dc begrooting van het Wegenfonds be
pleit prof. Van d e r B i 11 (Libden aan
log van enkele speciale autowegen, hetgeen
veiliger en economischer is dan do aanleg
van gemengde wegen
Do heer Keestra (R.K.) dringt aan op
wegenverbctcring in Friesland en de Betu
we. Nog pleit spr. voor een brug bij Culem-
borg.
Dc vergadering wordt geschorst tot des
avonds.
Avoudzittinfl.
Dc vergadering wordt te 8 uur heropend.
Aan de orde is do verdere benandeling
van het wetsontwerp bcgrooting van we
genfonds 1933.
De heer Ebcls (v.d.) pleit voor steun
voor tertiaire wegen, ook uit wegenfonds.
Dc heer Lockcfcer (r.k.) vraagt ver
betering van diverso spoorwegovergangen.
Dc heer Drop (s.d.a.p.) sluit zich bij de
zen spreker aan.
Do heer Van Voorst tot Voorst
(r.k) pleit voor tertiaire wegen. Spr. wil
bespoediging van den aanleg van den weg
van Rotterdam naar Lent (Betuwe).
Dc lieer Engels (r.k.) bespreekt wegen-
verbetering in Overijssel.
Dc heer Bongacrts (r.k.) zegt, dat de
Zuidelijke provincies in dc begrooting van
het wegenfonds zeer karig zijn bedeeld.
De heer Krijger (c.hwil ook gelden
besteden voor verbetering van tertiaire we
gen en pleit voor het gebruik van straat
klinkers voor wegenaanleg. Spr. klaagt
over verlaging van uitgetrokken gelden in
de begrooting.
Dc heer Tor Laan (s.d.a.p.) wcnscht
meer rijwielpaden te zien aangelegd en
pleit voor onderhoud van tertiaire wegen.
De hoer Van D ij k (a.r.) dringt aan op
een logisch plan t.a.v. groote doorgaande
wegen.
De heer Braat (p.b.) wcnscht dc ter
tiaire wegen to zien verbeterd.
De heer v. R apparel (lib) bespreekt
don aanleg van den weg Viancn—Wouden
berg.
Dc heer F lor is Vos (wild) wcnscht
meer gelden voor werkuitvoeringen.
Do Minister zegt, dat dc verlaging
van gelden op dc begrooting noodig was
voor een sluitende begrooting, overigens is
zij van tijdclijkcn aard. Spr. wijst op het
gevaar om te vroeg een wegenplan te pu-
bliceeren met het oog op grondspeculaties.
Aangaande wegenaanleg zegt spr, dat hot
midden des land6 thans aan de beurt is en
krachtig onderhanden zal worden genomen.
Amersfoort. Donderdag 20 Decem
ber. Hotel „De Vergulde Zwaan", verkoop
van twee huizen: Reigerstraat 12 cn Bloe-
mendalschestraat 15. 8 uur n.m.
B a a r n. Woensdag 28 December. Hotel
„Okhuyzen, verkoop van hotel „Okhuyzen"
met inventaris. 8 uur n.m.
Woensdag 18 Januari. Hotel „Central",
verkoop van do villa Nassaulaan 8. 8 uur.
Leusden. Woensdag 11 Januari, hout-
verkooping op huizo „De Boom."
Dinsdag 17 Januari, houtverkooping voor
het landgoed „Do Treek."
Overleg mot Binnenlandsche Zaken is
gaande t.a.v. werkverschaffing. Het Zuidon
des lands wordt niet ton achter gesteld bij
wegenaanleg. Verschillende spoorwegover
gangen (Driebergen) zullen worden verbe
terd. Spr. ontkent uit te, gaan van een to
groot opgezet plan inzake wegenaanleg.
Zijn standpunt omtrent tertiairo wegen mag
bekend worden verondersteld.
De bcgrooting wordt z.h.s. aangenomen.
GEEN STAKING BIJ PALTHE.
A1 m e 1 o, 22 Decembor. Het personeel
der N.V. Palthe heeft in een hedenavond
gehouden vergadering besloten n i o t te
staken met ingang van de volgende week,
doch het tusschenvoorstel der directio te
aanvaarden.
Het voorstel kwam neer op een loonsver
laging van 5%, welke ingaat do tweede
week van Januari en voorloopig loopt tot 1
Mei 1933. Gedurende deze periode zal geen
verkorte werktijd of een rouleeringsystecra
worden ingevoerd, of indien zulk9 toch het
geval mocht zijn, zal het volle loon worden
uitgekeerd. Daarna treedt een rouleering-
systccm in werking, hetwelk door do arbei
ders is gekozen boven ontslag.
Deze regeling geldt voorloopig tot Sep
tember 1933.
6690-0»* t
WAT ZEGT U?
WORDT BIJ U GEEN BLUE BAND GEBRUIKT?
Kunst veredelt cn verheft het hart.
Segantini.
Oorspronkelijke roman door Jan Walch.
Toen zei Kees Bender en hij zei het
een beetje schor en geagiteerd:
„Er is misschien toch niet zooveel te
gen".
En zweeg abrupt.
De anderen wachtten op een toelichting.
Maar die bleef achterwege.
„Laten we de zaak dan eens bespre
ken", ging Dr. Marelman voort. „Kijk
eens, we zouden natuurlijk veel zuiver
der staan, als we' Clara in onze overleggin
gen konden betrekken; maar en dit ie
als bewijs, dat ik heuscb nog wel iets meer
zie dan „medische gevallen" dat lijkt me
te pijnlijk. En, nu ja,.'t zou ook onpractisch
zyn; tenminste om dat van 't begin af te
doen. Want als hij al dadelijk
De dokter zweeg. Hij scheen plotseling
toch gegêneerd.
„Nou" viel Haas plotseling uit,
„dat doet me nu toch in zekeren zin ple
zierJij kunt zoo'n 6chunn'g plan toch
ook niet in détails uitwerken, jo kunt het
theoretisch bedenken, en *t i s goed; 't heeft
z'n waarde, dat erken ik ten volle; cn, nu
ja-, Ik zou ook, geloof Ik, wel willen, dat het
■werkelijkheid werd. Als het tenminste niet
Jet» blijvends - was; maar; een bevlie
ging voor de cene of andere vrouw, nou
ja, als dat hem over den drempel heen
tilde, en hem eens uitvoerig deed liegen...
Ziedddr: ik hóóp, dat 't gebeurt; en ik
zal 't niet tegenwerken; maar zoo'n
soort koppeling met veel list samen in el
kaar te zetten, dót kan ik niet, en dat kun
nen we geen van drieën; jij ook niet, Ma
relman! Nee! Jij ook niet! Jo hebt 't theo
retisch keurig uitgedacht; het is zeker een
feit, dat een liefde in dit geval de sterk
ste proef zou kunnen zijn! want dan gaan
de eerlijkste menschen liegen; maar
Op dit oogenblik werd cr aan de deur ge
tikt, en bleek en geagiteerd kwam Ilenri
binnen.
VIJF EN TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
De moeilijke geboorte van de lengen.
„Wat is er?" vroeg Dr. Marolman, snel
opstaande. Want zijn bezoeker bleef, na de
deur achter zich gesloten te hebben, onze
ker staan.
„Wat heb je?" vroeg ook Kees Ben
der; cn met de oogen vroeg Eugenius Haas
hetzelfde.
„Kom toch hier, cn ga zitten kerel",
zei Marolman, en leidde hem naar 't krin
getje van zijn patronen, de drie leugen-
kweekers.
Henri zette zich werktuigelijk, dronk ge
dachteloos van de thee die hem werd ge
geven, vergat de sigaar aan te steken, die
hem opgedrongen was, en keek hulpeloos
rond. Dat duurde een paar minuten zoo.
„Nou kom, vooruit", zei de dokter met
den drang van zijn berocpsautoritcit, „je
bent nu onder de beste vrienden; zeg uu
eens op: wat is er met je gebeurd?"
„Ik zal 't jelui maar vertellen; ik
geloof; dat ik gek word",
„Nonsens. Vertel op".
„Ik wandelde een paar dagen geleden
In de Boschjes. Het was er erg inooi, en 't
zonnetje schoen; ik voelde mij heerlijk, 't
Was zoo, dat je al best, in de zon, op een
bankje kon zitten. Dat deed ik. En toen ik
daar een poosje zat, kwam er oen dame
aan. Ik herkende haar niet dadelijk; maar
zij mij blijkbaar wel. 't WasNee, haar
naam zeg ik liever niet.
„Beste kerel", zei Marelman, snel het
woord nemende, vóór één van de anderen
zijn goedhartigheid kon laten 6preken.
„je móét natuurlijk niets. Je hoeft geen
naam te noemen; voorloopig. Maar wo zijn
je beste vrienden; wat je ons vertelt, hoort
niemand, dan wie het 't allerbest met je
mcenen, en die méér van jo weten op 't
oogenblik, door je ziekte dan jijzelf. Als
ik je een raad mag geven, niets dan een
raad; rnaar die góéd is, en zeker niet uit
nieuwsgierigheid voortkomt, dan zou ik
zeggen: Verberg niets; heelemaal niets".
Henri draalde met 't antwoord cn keek
weifelend rond.
Nu vooruit dan", zei hij. t Was me
vrouw Wervel man".
„Die dame met wie je vóór je huwelijk
een liaison hebt gehad; cn wie jo telkens
daarna lastig viel?"
Henri knikte. „Ik had nu in 'n jaar of
vier niets van haar gemerkt", zei hij toen.
Wel had ik gehoord dat haar man, die al
dien tijd in Indië zat, gestorven is. En
ik geloof, dat ze in nogal moeilijke om
standigheden verkeerde. Nu, ze kwam
naar mij toe, cn vroeg:
„Mag ik even bij je komen zitten?"
Dat kon ik natuurlijk niet weigeren. En
toen praatte ze zoo'n beetje over alles en
nog wat, cn daarbij keek ze telkens naar
me, nu eens van terzijde, dan recht in m'n
gezicht. En ineens zei ze, dringend, terwijl
ze me strak in de oogen keek.
„Houd je nu heelemaal niet meer van
me?"
..En wat antwoordde je?" vroeg Kees
Bender, toen dc ander even zweeg.
„Wel, ik antwoordde: Neen, heelemaal
niet, Julie".
Wacht even", viel Dr. Marelman hier
in, „luister nu eens, Lugt". Heb je toen
geen oogenblik het gevoel gehad, dat je dat
wat zachter moest zeggen?"
Wat bedoel je?"
Nu ja Kon je bijvoorbeeld niet
zeggen: ik denk nog soms met dankbaar
heid aan onze mooie oogenblikken van
vroeger, maar
Houd es even op", zei Henri, zijn
hand op Marelman's arm leggende.
„Nu spreek j ij, terwijl je je indenkt in
de situatie, dat jij i k zou zijn
Ja".
En dan er schoot een
lichtstraal in Henri's oogen „dan zou
je liegen
Precies. Het is een wat erg woord,
voor een ongemeend vricndelijkheidje, dal
je zou zeggen om de zaak wat te verzach
ten; maar enfin, ja: het zou liegen
zijn
Henri keek moeilijk-zinnend vóór zich.
Dus: als ik jc goed begrijp, dan wou je
dat ik zelf ook zou „liegen"?!.
Hij sprak de laatste zes woorden uit op
den toon van iemand die een ander de
dwaze, ondenkbare conclusie van diens
redeneering voor oogen wil stellen.
Ja, Lugt", zei Marelman ernstig; en
de oogen der anderen steunden en beves
tigden zijn uitspraak. „Jij moet ook zelf
leeren liegen".
Ajósses, dat meen je niet
Beste kerel we meenen het wel. We
móéten het wel meenen; want als je niet
'n béétje liegt, met mate liegt, dan
ben je onmogelijk in do maatschappij
Je hebt nu, op onzen raad cn aansporing,
je zin voor de leugen ontwikkeld, door do
leugens van anderen op to merken. Maar
dit is niet voldoende, 't Is niet als bij het
leeren van een vreemde taal. Alleen van 't
hooren-spreken cn van 't lezen léér je die
niet. Je moet je zélf in die taal uiten. Dat
is het moeilijkst.
Henri's oogen trokken al pijnlijker. Do
dokter zag het, en zei:
Laten we daar nu niet langer bij stil
staan. Vertel nu eens even verder jc „avon
tuur"!".
Henri draalde. Je opent mo daar een
heel gebied van mogelijkhedenals zo
voor mij mogelijk waren. Ja, óls Ik zóó pra
ten kon
Hij zweeg, en schudde hulpeloos het
hoofd. De dókter wierp zijn helpers even
een knipoog toe, die tevredenheid beduid
de. Ja, dien wensch van Henri wensch-
ten ze alleen meeEn 't was ongetwij
feld wel een zéér hoopgevend symptoom,
dat hij nu tenminste bewust ging beseffen,
waar het met hem heen moest
Kom", zei Marelman. „Vertel nu ver
der".
(Wordt vervolgd).
