DE ËEMLANDÉQ
Biaiteolaodsclh
Overzicht
Buitenland
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
MANNB0RG ORGELS
Woensdag 28 Dec. 1932
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 154
DE GOEDKEURING DER
FRANSCHE BEGROOTING
ROOSEVELT SPREEKT MET
NORMAN DAVIS
ENGELANDS VERHOUDING
TOT INDIE
EEN ETMAAL VREDE IN DE
GRAN CHAC0
VIJF EN TWINTIG D00DEN
IN ENGELAND
UITSPATTINGEN IN EEN
IERSCHE STAD
SPRINKHANENPLAAG
TEISTERT ARGENTINIË
AANSLAG VOORBEREID OP
KONING F0EAD?
4 uur 1 min.
L. J. LUYCX ZOON
AMERSFÖ0RT5CH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Per 3 «"«den voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75. per
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17V,.
Bianealand franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
- elke regel meer f0.25. Liefdadighcids-advertenttën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Moeilijke vredesarbeid op den
Balkan. De Balgaren ver
lieten de conferentie te Boe
karest.
Eén der voornaamste kopstukken van do
vredesbeweging in Duitschland, prof. dr.
Ludwig Quidde, publiceert in de Vossische
Zeitung een interessant artikel over do Bal-
kanconfercntie, die dit jaar te Boekarest
werd gehouden en die hij, vertegenwoordi
ger van het Internationaal Vredesbureau,
als waarnemer bijwoonde. Quiddo begint
met op te merken, dat maar weinig men-
schen weten, dat er ook thans nog Balkan-
conferenties plaats vinden. De eerste werd
in 1930 te Athene en Delphi, de tweede in
1031 to Stamboel en Angora en dc derde in
1932 te Boekarest gehouden.
Het wercldvredescongroy van 1929 had
besloten deze conferenties in het leven te
roepen om bij tc drogen tot de zoo noodza
kelijke toenadering en samenwerking der
Balkanvolkcrcn. Een bond der Balkansta
ten Albanië, Bulgarije, Griekenland, Roe
menië, Zuid-Slavië en Turkije is het eind
doel, dat velen gaarne zagen verwerkelijkt
De conferenties houden het midden tus
schen bijeenkomsten, die een zuiver parti
culier karakter dragen en officieele bespre
kingen; de deelnemende groepen toch be
staan uit vertegenwoordigers van organi
saties, die belang hebben bij dc volkeren-
verzoening, maar dio tevens in contact
staan mot hun regcevingen en de in hun
landen geaccrediteerde vertegenwoordigers
der andere Balkanregeeringcn.
Op de conferentie to Boekarest ging dit
jaar de voornaamste belangstelling uit naar
hot ontwerp van een Balkanpact, doch de
bespreking liep uit op een niet ongevaar
lijke crisis: den exodus der Bulgaren.
Reeds in 1930 was op do confcrentio tc
Athene de wcnsch geformuleerd tot een
pact voor dc Balkanvolkcrcn te komen,
waarbij dc oorlog in den ban werd gedaan.
In 1931 dienden de Grieken oen ontwerp in,
dat aan een speciale commissie werd voor
gelegd, die do zaak bestudeerde in verband
met de Boekarcster conferentie van 1932.
Op de conferentie van Stamboel was verle
den jaar besloten, dat de nationalo groepen
zich met elkander in verbinding zouden
stellen ón zoudun^atreven naar een regeling
der geschilpunten, die hen verdeeld hiel
den. Op dit besluit baseerden zich dc Bul
garen, toen zij zich kantten tegen beraad
BÏagingcn over bet pact, daar deze ver
plichting tot bilaterale besprekingen niet
was nagekomen. De overige delegaties be
schouwden het besluit niet als een „ver
plichting", maar slechts als het uiten van
een „wenscb".
Het pact nu bevat een bepaling, volgens
welke buiten dc regeling door bemiddeling
en arbitrage dc meeningsvcrscbillcn vallen
inzake aangelegenheden, die op grond van
bet volkenrecht tot de uitsluitende compe
tentie van oen staat bohooren, dus de kwes
ties van binncnlandsch bestuur, binnon-
landsclie rechtspraak, enz. Dit heeft ook be
trekking op bet vraagstuk der minderhe
den, op den Balkan vooral op het Macedo
nische vraagstuk. Dc Bulgaren beweren,
dat dc op Zuid-Slavisch gebied wonende
Macedoniers Bulgaren zijn, terwijl Belgrado
verklaart, dat het Servcn zijn. De verbeter
de redactie van 't ontwerp nu w ilde dc mee-
rnngsvèrschillcn omtrent dc uitlegging van
bet verdrag voorleggen aan het Permanen
te Hof voor Internationale Justitie in Den
Haag. Ook overigens zou op verzoek der
Bulgaren dc bescherming der minderheden
wórden uitgebreid, waartegen echter dc
Zuid-Slaven bedenkingen inbrachten.
Tegen dc geneigdheid om den Bulgaren
hun zin te geven en dc behandeling van
bet pact een jaar uit te stellen, verzette
zich vooral de Griek Papanastasioo. Vruch
teloos werden den Bulgaren conige conces
sies gedaan: zij bleven bij hun afwijzende
houding. Zij weigerden, klaarblijkelijk on
der den zeer sterken druk van-de openbare
meening, die door de in Bulgarije wonende
Macedoniers was beïnvloed, verder aan de
conferentie deel tc nemen.
Niettemin bestaat de hoop, dat zij bet
volgende jaar de conferentie vindt dan
te Belgrado plaats weer aanwezig zullen
zijn, wanneer inmiddels dc te Stamboel
voorgestelde bilaterale besprekingen inder
daad worden gehouden.
Prof. Quiddc acht bet uitgesloten, dat bij
deze besprekingen een volkomen overeen
stemming tusschcn Zuid-Slavic en Bulga
ren wordt bereikt en hij beschouwt bet als
een politieke fout der Bulg^vn, n\ sym
pathiseert bij mot bun opvatting inzake bet
vraagstuk der minderheden, dat zij niet
met man en macht opkomen voor 't ont
werp van een Balkanpact.
Intusschcn zal liet van belang zijn de
verdere ontwikkeling dezer aangelegen
heid, dio voor dc pacificatie van den Bal
kan en zoodoende van Europa van groote
beteekenis is, met aandacht te volgen.
Dc socialisten op de hand
der regeering.
P a r ij s, 27 Dee. (H.N.). De Kransclie Ka
mer komt vandaag voor een zitting bijeen,
welke vooral ten doel beeft dc goedkeuring
van een voorloopig twaalfde. Dit loopt over
een bedrag van 4.690 millioen francs, zijn
de een twaalfde van de begrooting voor
1932 onder aftrek van de door liet kabinet
Herriot reeds ingevoerde bezuinigingen.
Verder vraagt de regecring goedkeuring
voor do uitgifte van 5 milliard schatkist
biljetten ter voorziening in bet kastekort,
vooral gedurende de eerste maanden, als
do belastingen nog niet zoo ruim vloeien.
Ten slotte wordt machtiging gevraagd voor
de spoorwegen, vóór de uitgifte van nieu
we leeningen ten bedrage van 1.3 milliard
francs tot dekking van bet tekort. De fi-
nancicclc commissie van dc Kamer beeft
het regocringsvoorstcl gisteren* reeds goed
gekeurd. In deze commissie stemden ook
de socialisten voor de goedkeuring van bet
voorloopige twaalfde, tocwcl bet partijpro
gramma voorschrijft om een burgerlijke re
geering dc middelen tot uitoefening van
bet bewind niet toe te staan. Do executie
ve commissie der partij, aan wie dc Kamer-
groep verzocht had deze houding goed tc
keuren, verklaarde zich met 15 tegen 6
stemmen niet competent, en liet de verant
woordelijkheid voor liaar houding aan de
fractie over. Dc socialisten in de Kamer
zulleiï thans ook voor dc legecring stem
men. Zonder deii steun van de socialisten
zou do regecring waarschijnlijk in dc min
derheid blijven. De commissie toonde wei
nig enthousiasme voor de nieuwe Oostcn-
ïijksche lecning. De minister van financiën
Cliéron verklaarde, dat deze transactie uit
sluitend van bui tenia ndschen politieleen
aard is cn bom niet buitengewoon interes
seert. Overigens zijn dc rechtschc bladen in
Frankrijk de laatste dagen oen campagne
tegen deze leening begonnen. Vanmorgen
bevatten Le Journul en dc Echo de Paris
opnieuw artikelen tegen de deelneming van
Frankrijk aan deze leening. Ook bet links
staande blad L'Oeuvrc is tegen dfc Fransche
deelneming in verband met de onderhande
lingen over de schulden met Amerika. Het
Fransche gdecltc van de leening bedraagt
100 millioen schilling.
„Ontwapening noodig voor 't
herstel van 't wereld
vertrouwen"
New York, 27 Dcc. (Y.D.) Dc minister
president der Vereenigdo Staten Franklin
Roosevelt hooft gisteren een uitvoerige be
spreking gehad met Norman Davis over
den toestand in Europa. Norman Davis ver
klaarde:
We hebben do ontwapening noodig voor
het berst *1 van het wereldvcrtrouwcn. Ver
trouwen beteokent credict cn credict betce-
kent weer economische opleving. Davis zal
vandaag naar Geneve terugkccren.
Londen, 27 Dec. (V.D.) De correspon
dent to Washington van de Times meldt,
dat Norman Davis na zijn bespreking met
Roosevelt to New-York een onderhoud heeft
gehad met Day, één der Amerikaanscbe
vertegenwoordigers in ile voorbereidende
commissie voor de economische wereldcon
ferentie. Day vertrekt morgen naar Genèvc.
IIij zal de eerste gevolmachtigde van de
nog niet aan het bewind zijnde regecring
Roosovolt zijn, die naar Europa komt. liet
is echter twijfelachtig of Day andere dan
negatieve instructies mee zal krijgen. Vol
gens den correspondent te Washington van
de Daily Express heeft Roosevelt reeds
dagen geleden een speciaal gemachtigde
naar Europa gezonden om de mcening van
verschillende personen te Londen, Parijs en
Rome over de kwestie der oorlogsschukleu
te hooren De naam van den gemachtigde
is echter onbekend.
MIST BOVEN DE BENEDEN-ELBE.
H a m b u r g. 27 Dcc. (V.D.) Sedert Zater
dagavond hangt hoven dc Beneden-Elbc en
dc Noordzeekust een dichte mist, waarvan
de scheepvaart groot nadeel ondervindt.
Talrijke schepen waren gedwongen om he
ter weer af tc wachten. Gistermiddag trok
de mist plotseling op en werden vele an
kers gelicht, doch in. den namiddag kwam
opnieuw een dichte nevel uit dc Noordzee
opzetten. Ook vandaag hangt een, dichte
mist boven het water.
Uit Kiel wordt gemeld, dut vanmorgen
waarschijnlijk tengevolge van de mist het
Finsche stoomschip Ester Thorden in het
Kaiser-Wi!helmkanaal bij kilometcrpaal 64
in aanvaring kwam met den Hamburg-
schcn motorschoener Jupiter. De Jupiter
werd aan bakboordzijde zwaar beschadigd.
DE MAATREGEL TEGEN PROF. COHN.
B c r 1 ij n, 27 Dcc. (II.N.) Do Vossische
Zcitung publiceert een schrijven van pro
fessoren van verschillende universiteiten,
waarin geprotesteerd wordt tegen het be
sluit van do universiteit tc Brcslau, dat
onder den druk van de nationaal-socialis-
tische studenten is genomen om professor
Cohn niet langer zijn voorlezingen tc laten
houden. Het besluit werd genomen naar
aanleiding van een onlangs verschenen ar
tikel van prof. Cohn, waarin hij do kwes
tie'van Trotzki's toelating in Duitschland
behandelde.
Nog niet alle moeilijkheden
geregeld
Londen, 24 Dcc. (V.D.) Terwijl bij de
ronde tafelconferentie zekere overeenstem
ming werd bereikt omtrent kiesrechts- cn
andere kwesties, zijn de problemen der
mochtsvcrdeeling van de bondskameis,
welke men het plan heeft op te richten, cn
in het bijzonder de financioelc kwesties, nog
lang niet opgelost. Dc voorstellen van dc
conferentie worden in een witboek samen
gevat. en zullen aan de Engelsche regecring
worden voorgelegd.
In do slotzitting, die nog door Sankev werd
geleid, hield de minister voor Indië, sir
Samuel Hoare, een optimistische rede.
waarin hij dc resultaten der conferentie' als
bevredigend kenmerkte. Men is dichter dan
ooit tevoren bij een oplossing gekomen. De
Engelsche regecring kun echter niet afzien
van de financicelc veiligheidsmaatregelen,
die door de Indische gedelegeerden zijn af
gewezen. Deze maatregelen zijn noodzake
lijk bij een overdracht van de financiecle
verantwoordelijkheid aan Indië. Volgens de
mcening der regeering zullen de Mohamme
danen in de bondskarners oen tierde deel der
zetels verkrijgen. Do verdecliug dcr-.zetels
tusschen dc Indiërs moeten do verschillende
Indische groepen cn de vorsten onder elkan
der uitmaken. Hoewel voor de invoering vu.i
de bondsconstilutic m Indië geen tijdstip,
kan worden vastgesteld, wenscht de ïcgee-
ring toch alle hinderpalen zoo spoedig
mogelijk uit den weg te ruimen.
Lord Sankey drong cr {ï>ij dc inlandschc
vorsten op aan, dat zij niet do invoering van
de constitutie door een houding van verzet
zouden vertragen. Indië, verklaarde hij. is
dorstig; wij hebben den beker aan zijn lip
pen gezet: verhinder het land thans niet te
drinken.
HEVIGE BOTSING TE WACHTEN
IN JEH0L
Tokio, 27 Dcc. (V.D.) Dc Japansche mi
nister van oorlog deelde in een persgesprek
mede, dat de operaties in de provincie Jc-
hol gedeeltelijk tot stilstand zijn gekomen.
Het Japansche oppercommando heeft ech
ter bericht ontvangen, dat de Chincezcn
een groot offensief op de Japansche stol
lingen voorbereiden. De Chineesclie regec
ring zou 100.000 mail troepen hebben gemo
biliseerd, die thans naar Jehol worden over
gebracht. Dc minister verklaarde, dat dc
verwachting, dat ernstige aanvallen te -ver
wachten waren, dc Japansche troepen
noodzaakte om dc Chineesclie provincies
definitief te bezetten.
Asuncion, 27 Dec. De wapenstilstand
van 24 uur in de Gran Cliaco is met do
grootste nauwkeurigheid zoowel door do
Boliviaansclic als rloor de Paraguaanscho
troepen geëerbiedigd. Zondagavond na af
loop van de overeengekomen termijn werd
nabij het fort. Sa avedra het vuur door do
Paraguaanscho troepen terstond weer ge
opend.
L o li d c li, 27 Dcc. (V.D.) Gedurende dc
Kerstdagen zijn in Engeland in totaal 25
personen door ongevallen om het leven ge
komen en wol elf personen door brand en
veertien personen hij verkeersongelukken.
SCOTLAND YARD EN DE BESTRIJDING
DER MISDAAD.
Londen, 20 Dec. (V.D.) De Flying Squad
van Scotland Yard heeft in don loop van
dit jaar niet minder dan 600 misdadigers
gevangen genomen, hetgeen het grootste
aantal is sedert de instelling van dit corps
12 jaar geleden.
Wilde vechtpartij tusschen leden
van vakbonden
In de Icrsclio stad Kilriisb in het graaf
schap Clare ontstond op eersten Kerstavond
ccn straatgevecht tusschcn leden van twee
vakbonden, die over een loonskwestic in
conflict met elkaar waren. Bij 't gevecht,
dat conige uren duurde, werden ongeveer
100 personen gewond. Dc plaatselijke poli
tie, die uit twaalf man bestaat, moest
machteloos toezien en haar schoten in de
lucht hadden geen enkel effect. De onge
veer 200 personen, dio aan het gevecht
deelnamen, gebruikten enkele revolvers cn
verder steencn, bieiTlesschcn, hooivorken
en ijzeren staven als wapen. Een zes-jarig
kind werd door een verdwaalden kogel ge
troffen. Dc vechtenden hielden in het stad
je op> vrecsclijke wijze huis. Zij drongen
drie woningen binnen en vernielden al bet
meubilair. Ook drie op straat geparkeerd
staande auto's werden geheel vernield.
Londen, 26 Dcc. (V.D.) Naar uit Bue
nos Aires wordt gemeld, is aldaar bericht
ontvangen, dat Noord-Argcnliniè door een
sprinkhanenplaag wordt geteisterd. Op vele
plaatsen .hebben dc insecten reeds 40% van
den oogst verwoest. Een streek van onge
veer 50U K.M. lengte schijnt door de sprink
hanen te zijn bedekt. Op vele plaatsen is
di? zwerm bijna 9 K.M. breed. Vooral veel
schado is toegebracht in liet. dal van de
Bermayorivier, waar voornamelijk katoen,
tabak en mais wordt gekweekt. In het
plaatsje San Salvador hóéft een landbou
wer met zijn vrouw dc hand aan zich zelve
geslagen, toen de sprinkhanen alles volko
men kaal gevreten hadden. Hij liet een
brief achter, waarin hij schreef, dat. hij het
leven niet langer kon dragen, daar alle
moeite cn werk van drie jaren door het na
laten van bestrijdingsmiddelen tegen de
sprinkhanen verwoest was.
Cairo, 27 Dec.,-(V.D.) To Gizeh in do
nabijheid van Cairo is gisteren -een ver
moedelijke aanslag op het leven van ko
ning Focad ontdekt. I)c koning zou ccn
bezoek brengen aan de staatsschool voor
ingenieurs te Gizeh. Kort voor zijn aan
komst werden in den tuin van dc school
conige buisvormige bommen ontdekt, wel
ker lont echter nog niet was aangestoken.
In regceringskringcn vermoedt men, dat de
aanslag is geschied door leden van dc na
tionale Wafdpartij.
LIJK DOOR VARKENS OPGEGETEN.
Parijs, 24 Dec. (V.D.) Dc politic van ccn
klein dorp bij Cahore heeft een afschuwe
lijke ontdekking gedaan. Dc bewoners van
het plaatsje hadden sedert Woensdag een
zekere 72-jarigó.boerenvrouw niet meer ge
zien, waarom zij zich tot de politic wend
den. In het. huis van do vrouw werd haar
half door de varkens opgegeten lijk ge
vonden. In de kamer lagen verder vele
waardepapieren verspreid, zoodat men ver
moedt, dat de oude vrouw het slachtoffer
van roofdïïïöord is geworden.
BUITENLAND
Ongeregeldheden in een ïcrscho stad.
(Ecrsto Blad. Pag. 1).
Sprinkhanenplaag in Argentinië.
(Eerste blad, pag. 1).
BINNENLAND
Graaf van Lyndon van Sandenburg in den
Raad van State herdacht.
(Tweede Blad, pag. 1).
Salariskorting in den Haag.
(Tweede Blad. Pag. 1).
Het 700-jarig bestaan van Arnhem.
(Tweede Blad, pag. 2).
Dc verduistering bij het Isr. Weeshuis te
Leiden.
(Tweede Blad, pag. 3.)
Do wccldevcrtcringsbelosiing.
(T weede Blad, pag. 3.)
KUNST.
Begrafenis van den lieer W. J. Stecnhoff.
(Derde Blad, pag. 2).
Medegedeeld door het Kon. Nod. Met,
Instituut, tc Dc Bilt.
Hoogste barometerstand 776 1 te Weonen.
Laagste barometerstand 728.1 te Isafjonl.
Verwachting: Meest matige Z. tot Z.W
wind, zwaar bewolkt tot betrokken, waar
schijnlijk nog weinig of geen neerslag, iels
zachter.
Door liet doordringen van een diepere
depressie bij IJsland en dc vorming van
een V-vormigc secundaire in het W., terwijl
de lioogo druk in Z.O. Duitschland stand
hield, is het luclitdrukvcrvol gemiddeld
toegenomen. Aan dc Icrsche kust en in
Schotland waaien krachtige winden cn
ook in ons land is de windkracht iets toe
genomen. De temperatuur is in Scandina
vië gemiddeld iets gedaald, doch het vorst-
gebied in Z. Zweden nam nog af. In Zuid-
Frankrijk is het op enkele punten veel
warmer dan gisteren. De vorst in het Z.O.
vaii hot gebied heelt weinig- te beieukenou.
In ons land is cenigc stijging te verwach
ten. Groote rcgenhocvccllieden zijn plaat
selijk gevallen. Thorshavn had 22, Holy
head 13 in.M. Voor ons land is de regen-
kans wel toegenomen, doch de grootste
kans schijnt, dat in het volgende etmaal
nog w einig of geen regenzal vallen.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Nieuwe Ruiten en Streepen
voor japonnen en garneering.
Het toonaangevende fabrikaat.
Complete collectie.
FIRMA R. VAN DEN BURG,
Arnh.straat. Gevestigd sedert 1887.
Een van de geweldige tentoonstellingspa
leizen op de wereldtentoonstelling te Chi
cago, welks fapade met twee opvallende
pylonen aan den Egyptischen architectuur
herinnert.
DE OPSTANDIGE BEWEGING IN
HONDURAS.
Duitschers aan boord van een
schip gebracht.
Brcmcn, 27 Dcc. (V.D.) Op verzoek van
het rijksministevic van buitenlandsche za
ken heelt de Norddoutscho Lloyd het 2866
ton metende s.s. Agira naar Amapala ge
zonden om daar in Honduras gevestigde
Duitschers, die door de opstandige bewe
ging gevaar zouden kunnen loopen, een
toevluchtsoord te bieden. Gisteren is een
telegram van den gezagvoerder van dc
Agira ontvangen, waarin deze mededeelt in
lotaal 22 vrouwen en kinderen aan boord
te hebben genomen.
BOUW VAN EEN NIEUWEN PANTSER
KRUISER IN JAPAN.
Tokio, 27 Dec. (V.D.). Te Yokosoeku is
een aanvang gemaakt met den bouw van
een nieuwen Japanschen pantserkruiser
De Japansche pers verklaart, dat de krui
ser zeer snel zal zijn en het modernste schip
der Japansche oorlogsvloot zal worden.
