AMERSFOOR rSCH DAGBLAD LUCHTVERBINDING MET INDIE De Gevolgen van een Operatie Zaterdag 31 Dec. 1932 31 e Jaargang No. 157 HET PLAN ASJES KRIJGT EEN KANS Constructeur Slot over zijn project TWEEDE BLAD Lijstenmakerij en Kunsthandel KLEEDiKGMAGAZIJ ..cVcfrWt JW/. SLIP-OVERS PULL-OVERS B. KRAAL BRIDGE- SCHAAK- DAMSPELEN ftMEUW PARUS Langestraat 35 HET VERLOREN GAAN VAN EEN BAGGERMOLEN ALGEMEEN MIJNWERKERS FONDS De snelle postvlucht gecombineerd met het luchtschipverkeer (Van onzen specialen verslaggever). Het bekende, nog niet zoolang door velen als vrij fantastisch beschouwde voornemen om een aanmerkelijk kortere lucht verbin ding tusschen Nederland en Nederlandsch- Indië tot stand te brengen met een door de Firma H. Pander en Zonen, te Den Haag, te bouwen postvliegtuig, hetwelk door haar speciaal hiervoor ontworpen werd, is sedert de vorige week voor het publiek in een nieuw stadium gekomen. Men za! zich herinneren, dat do voorzit ter van het Syndicaat voor luchtschepen verkeer met Ned. Indië, de reer A. F. Bron sing, directeur van de Stoomvaart Maat schappij „Nederland", in zijn dezer dagen \oor het Kon. Instituut van Ingenieurs ge houden rede over het luchtschipverkeer met onze Oost, gewezen heeft op het voordeel van een postvliegtuig, dat den afstand Am sterdamBatavia in 4 dagen en don afstand BataviaAmsterdam in 3 dagen zal kunnen' afleggen. De heer Bronsing liet doorscheme ren, dat bij eventueel luchtschip-verkeer rnet Indië zulke snelle vliegtuigen voor het postvervoer gebruikt zullen moeten worden, omdat de evcntueele luchtschepen of groote vliegtuigen, teneinde een rendabele exploi tatie mogelijk te maken, vermoedelijk een- of tweemaal pn de week op Indië zullen moeten varen, terwijl het voor de post van belang is, zoo mogelijk iedere 2 dagen oi eiken dag in de toekomst een lading naai Batavia te brengen. Hoewel de Heer Bronsing het circa V/> jaar oude, den laatsten tijd evenwel niet dikwijls meer in het publiek geding ge brachte plan-Asjes niet noemde, ontstond bij den toehoorder het vermoeden, dat dit plan aan de orde was. Van andere zijde werd dit bevestigd en o.a. werd medege deeld, dat het voor de proefvlucht benoo- aigde kapitaal reeds bijeengebracht is. Naar aanleiding hiervan zochten wc den beer Slot op, constructeur van de Pander- vliegtuigcnfabriek, ontwerper van het post vliegtuig type S. 4, dat in het plan Asjes als vervoermiddel in aanmerking komt. De ze deelde ons inede, dat de scheepvaart maatschappijen het van groot belang ach ten, dat een proefvlucht als door den ïiecr Asjes ontworpen aan de practijk getoetst .wordt. „De Pander S. 4 zal," zei onze zegsman, behalve door Luit. Asjes, die een bekwaam jachtvlieger van de Luchtvaart-Afdecling te Soesterbcrg is en dus gewend om met snel le vliegtuigen om te gaan, mede bestuurd worden door een piloot, die als navigator zijn sporen verdiend heeft. Verder zal een radio-telegrafist aan boord zijn, die liet mo gelijk zal maken, de verbinding met de verschillende stations op de route te onder houden. Het type machine is een vrijdra- gende laagdekker en met 3 motoren met 450 P.K., waarvan een motor voor den romp en 2 voor den vleugelneus zijn ge plaatst. Het toestel heeft 2 bagageruimen, waarin 500 K.G. totaal post kan worden on dergebracht. Het zal een kruissnelheid van 300 K.M. per uur hebben en een actie-radius van 2600 K.M. op kruissnelheid bezitten. De wieien worden tijdens de vlucht op een een zeer eenvoudige wijze achter de motor- gondeis opgetrokken. De vleugels worden van landingsklappen voorzien, zooals dat ook reeds bij één onzer sportbliegtuigen is geprobeerd. Deze verbetering, die langza mere landing waarborgt, is het eerst door de Pander-Fabriek met succes in praktijk gebracht, in samenwerking met den Rijks- Studiedienst voor de Luchtvaart en de Na tionale Luchtvaart-school. Er zijn natuur lijk nog veel meer interessante details, maar daarover kan ik vanzelfsprekend moeilijk mededeelingen doen, alvorens het' toestel gereed is, wantde concurrentie slaapt met," aldus de heer Slot. „Toch moet men niet denken, dat het Pander-postvlieg tuig door mij als concurrent wordt be schouwd van de vliegtuigen, die door de Fokkervliegtuigen gebouwd worden. Het kleine postvliegtuig zal een zeer snelle fre- qentie op de Indiè-route mogelijk maken. Het aantal passagiers, dat snel door de lucht naar Indie vervoerd wil worden, is uit den aard der zaak beperkt. Om econo mische bedrijfsresultaten te verkrijgen, zal dus de frequentie van een passagiersvlieg tuig of van een Zeppelin ook beperkt zijn. De in de laatste dagen gepubliceerde be richten over de Fokker passagiers-vliegtui gen zijn dus veeleer in concurrentie met de Zeppelin dan met het postvliegtuig, dat zich bij beide zeer goed kan aanpassen." „Tal van nieuwigheden dus?" „Ja, maar iets nieuws gaan wc feitelijk niet doen," luidde het antwoord. „We vlie gen de gewone Indië-route, wij vliegen niet den nacht door, van de piloten wordt niet meer uithoudingsvermogen gevergd dan nu van de Indië-vliegers. Wij zullen den duur van de Indië-rcis eenvoudig slechts hal- vecren door middel van 50 pet. verhooging van snelheid, hetgeen betcckent meer K.M. per dag en dus ook minder tusschensta- tions. Dat de S. 4 een K.M. snelheid van 300 K.M. per uur zal vliegen, dat is dus de helft meer dan de bestaande Indic-vliegtui- gen, lijkt den leek op liet eerste gezicht ver moedelijk nogal bedenkelijk en fantastisch; men dient hierbij echter te bedenken, dal deze sprong gemaakt wordt door van sys teem te veranderen en geen passagiers me de te nemen, terwijl in Amerika en in Zwit serland deze snelheid al lang gebruikt wordt." „Beteekent opvoering der snelheid op de ze wijze besparing?" Ongetwijfeld biedt meer snelheid een aan tal voordeelen, o.a. besparing op afschrij ving en onderhoud, op salaris van het per soneel, op de grondorganisatie en op de be drijfskosten." „Wanneer zal de proefvlucht worden ge houden?" „Dit hangt af van de opdracht wanneer ik met bouwen kan beginnen. In ieder go- val niet vóór September van het volgend jaar." „En als de proefvlucht gelukt is, wat gaat dan gebeuren?" „We zullen daar nu nog niet op vooruit loopen," antwoordde de Pander-construc teur." Hoofdzaak is thans, dat de proef vlucht in zicht komt." Ook elders hebben we de lezing van den heer Bronsing en zijn pleidooi voor het snelle postvliegtuiig nog eens besproken. Hoewel de definitieve besluiten en de reeds gevallen beslissingen nog achter een zeker waas van geheimzinnigheid worden gehou den, krijgt men sterk den indruk, dat ons land aan de vooravond van een belangrijke gebeurtenis op luchtvaartgebied staat en dat in ons land de overal in Europa reeds te onderkennen strijd tusschen de begrip pen: „zwaarder of lichter dan de lucht," voor het eerst practisch aan de orde zal worden gesteld. Volgens sommige insiders is zelfs te voorzien, dat Nederland momen teel nauw samenwerkend met Dr. Eckcner en Friedrichshafen, bij het verkeer met luchtschepen in Europa een rol van betec- kenis zal vervullen. LEENING LEEUWARDEN. Leeuwarden, 30 December. Heden avond werd door den Raad van de gemeente Leeuwarden het voorstel z.h.st. aangenomen om een leening aan te gaan groot ander half milliocn gulden tegen een rente van 4 procent en de koers van 98.75 met de N.V. Incassobank te Amsterdam en de Coöpera tieve Zuivelbank te Leeuwarden. Dit voor stel was den vorigen nacht in besloten ver gadering behandeld. CRISIS VARKENSWET. De Minister van Economische Zaken en Arbeidheeft den termijn bedoeld in zijn beschikking betreffende de heffingen krach tens de Crisis-Varkcnswet, verleengd tot 14 Januari 1933. GESTREMDE SCHEEPVAART. Athene, 30 Dec. (V.D.) Tengevolge van een aardverschuiving is de scheepvaart in het kanaal van Corinthe gestremd. Arnh. weg 32 Tel. 1069 Het adres voor Cadeaux steeds iets aparts tegen BILLIJKE PRIJZEN ENORME SORTEERING VRAAGT ONZE BONNEN STAKINGSRELLETJES. De rechtbank van Amsterdam heeft uit- sjïraak gedaan in de zaak.togen den chauf feur F. M. V. en den lossen workman J. v. L. De eerste heeft zich te verantwoorden ge had wegens openlijke geweldpleging, subs, poging tot doodslag, subs, poging tot zware mishandeling, subs, poging tot mishande ling. De tweede heeft zich te verantwoor den gehad wegens poging tot doodslag, subs, poging tot zware mishandeling, subs, poging tot mishandeling. In Augustus had de chauffeur tijdens de staking onder de courantenbezorgers van de Maasbode, met steenen geworpen naar den lossen werk man J. v. L., die als couranlenbezorgcr was blijven werken. De laatste liad hierop een mes getrokken, waarmee hij een van de deelnemers aan het relletje bij deze gele genheid ontstaan, in den rug gestoken had. De chauffeur werd veroordeeld wegens poging tot zware mishandeling tot 3 maan den gevangenisstraf, met aftrek van drie maanden voorloopige hechtenis. De cou rantenbezorger is wegens mishandeling ver oordeeld tot drie maanden gevangenisstraf. De officier van Justitie, mr. Bosch had gecischt resp. een gevangenisstraf van en van 7 maanden, de laatste verminderd met 1 maand voorloopige hechtenis. CONFLICT KABELFABRIEK. GEËINDIGD. Naar wij \ernemen hebben partijen, be trokken bij het dreigend conflict aan de Nederlandsche Kabelfabriek te Delft de voorstellen van den rijksbemiddelaar prof. mr. A. C. Joseplius Jitta, aanvaard, zoodat dit conflict hiermede voorkomen is. De runners Ras en Sperling om het leven gekomen Behandeling voor den Raad voor de Scheepvaart Amsterdam, 30 Dec. De Raad voor de Scheepvaart heeft heden uitspraak ge daan in zake het verloren gaan van den door de zeesleepboot „Ehro" gcsleeptcn baggermolen „Camillo Mortcnol" tijdens stormweer op den Atlantischen Oceaan, waarbij de beide runners Ras en Sperling om het leven kwamen. De Raad is van oordeel, dat de oorzaak van deze rarnp niet is kunnen worden vastgesteld. DAt deze oorzaak niet kan worden vastgesteld, is wellicht hieraan toe te schrijven, dat de communicatiemiddelen tusschen sleepboot en molen gebrekkig waren. De kapitein sprak van een twintig tal seinen, welke op een carton zouden zijn vermeld. Zeker is echter, dat de kapitein de beide runners een uur lang daarmede heeft gezien, zonder dat bemerkt werd, waarmede zij bezig waren geweest. Was de deklading emmers levendig geworden? Hadden de runners een lek geconstateerd? Hieromtrent ware zekerheid verkregen, in dien beter fn de seinmiddelen ware voor zien, hetgeen had kunnen geschieden, wan neer de runners behoorlijk hadden kunnen seinen, bijvoorbeeld door middel van mor se-seinen of een grooter aantal afgespro ken seinen. De bestaande toestand moet onbevredigend worden genoemd. Het. is toch zeer goed mogelijk, dat, indien men aan boord van de sleepboot den waren toe stand had gekend, de runners vóór het donker worden hadden kunnen worden af gehaald. De Raad heeft geen aanleiding gevonden de stabiliteit van den molen in twijfel te trekken. Er moet dus iets bijzonders zijn gebeurd. Daarbij valt aazi twee oorzaken te denken: het verschuiven van de aan dek over de bun gestuwde emmers, of het lek worden van den molen. Door beide oorzaken kan de slagzij worden verklaard en kan deze plotseling zóó zijn verergerd, dat de molen gekapseisd is. Een gestadige toeneming van de slagzij is door den kapitein niet opgemerkt Wat het stuwen der emmers aan dek be treft, dit zal steeds gevaren met zich bren gen, ook al is het schip in dien -toestand volkomen stabiel. De emmers zijn voorwer pen, welke zich niet gemakkelijk lecncn voor een behoorlijke, solide stuwage en bij het verschuiven van dezen deklast een pAssage aan beide zijden schijnt noodig zijn de gegevens voor de stabiliteit natuur lijk geheel veranderd en kan de molen plotseling omslaan. Ook met lekslaan kan dit geschieden. Een baggermolen is in dit opzicht een zeer kwetsbaar vaartuig. De emmers waren gestuwd op stevige houten planken, welke over de bun lagen. Aan den onderkant van de bun een zeer kwets baar punt was echter geen versterking aangebracht. In hoeverre hier van invloed is geweest de omstandigheid dat de kapi tein, na eerst op den wind te hebben gele gen, te ongeveer 4 A 5 uur Zuid is gaan sturen, terwijl de wind N.W. was, valt niet uit te maken. Een grief kan den kapitein van de door hem gevolgde navigatie, naar *s Raads oordeel, niet worden gemaakt. De ramp kwam voor hem onverwacht en heeft hem volkomen verrast. Het is echter te ho pen, dat, zoowel wat de beschikbare com municatiemiddelen als wat de stuwing der emmers betreft, uit deze ramp de noodige leering wordt getrokken. STOOMTRAMBOTSING TE ROTTERDAM. Vermoedelijk gevolg van een kwajongensstreek. Rotterdam, 30 Dcc. Vermoedelijk doordat kwajongens een wissel hebben omgetrokken is op de wisselplaats van de Rotterdamsche tram aan den Groenen Hil- ledijk, hoek Dordtschestraatweg, een uit Rotterdam komende stoomtram op een stilstaanden tramtrein, die uit Barendrecht was gekome gereden. Door den schok vlogen van beide tramtreinen de locomotie ven en de bagagewagens uit de rails bene vens een passagierswagen van de uit Rot terdam komende tramtrein. De materieele schade beperkte zich tot ecnigo gebroken koppelingen en wat schade aan de wagens. Geen der personen werd gewond. Nadat een reserve-locomotief was gearri veerd, werd met deze e^n tramtrein in de richting Barendrecht gedirigeerd en kon den de passagiers na een drie kwartier op onthoud hun reis voortzetten. De voor Rot terdam bestemde passagiers werden per autobus naar hun bestemming gebracht. Er werden onmiddellijk pogingen aangewend om de lijn vrij te krijgen, waarin men nog in den loop van den avond slaagde. Het verslag over het boekjaar 1932 Dezer dagen vergaderde het Bestuur van het Algemeen Mijnwerkersfonds van de Steenkolenmijnen in Limburg. Aan het verslag daarvan ontleenen w(j het volgende: Aan de R.K. Vereeniging het Limburg- sclie Groene Kruis en het Centr. Comité voor Ned. Herv. Wijkverpleging in de Mijn-, streek werd voor het loopende jaar subsi dies toegekend van 8400.resp. 3600. ten behoeve van het werk der wijkverple ging. Do begrooting voor het boekjaar 1933 werd overeenkomstig het door den direc teur samengestelde ontwerp vastgesteld. Besloten werd om de bijdragen voor het ziekenfonds met ingang van 1 Januari 1933 te verhoogen met 4% door welke verhoo ging het nadeelige kapitaalsaldo per 31 De cember 1932 in een tijdsverloop van drie jaren zal gedelgd zijn. Voor wat de ziekenkassen betreft werd met 81 stemmen besloten om met ingang van 1 Januari 1933 de bijdragen tot de kas sen der navolgende afdeelingen te verhoo gen tot de daarachter vermelde percenta ges: Dominale Mijn 4,40% van het loon; Mijn Willem Sphia 4,75%; Mijn Laura en Ver eeniging 4,75%; Mijn Julia 3,45%; Mijn Oranje Nassau I 2,45%; Mijn Oranje Nas sau III 3,00%; Mijn Hendrik 3,20%; Mijn Maurits 2,65%, voorts om do bijdragen tot de kassen der afdeelingen Mijn Oranjo Nas sau II en Mijn Wilhelmina te verlagen tot resp. 2,65 en 2,90% van het loon. De bijdrage tot de ziekenkas der afdee- ling Mijn .Emma blijft ongewijzigd. Indien het verloop vin het ziektecijfer daartoe aanleiding geeft, zal na een half Jaar her ziening der -thans vastgestelde bijdragen aan de orde worden gesteld. In de Commissie tot naziening der reke ning van baten en lasten over het boek jaar 1932 en van de balansen per ultimo December 1932 werden benoemd de hesren Hulsman, Veenenbos, Wetzels en De Witt. Besloten werd om de bestaande toeslag regeling der pensioenen gedurende 1933 to handhaven zoolang niet de verwachte al- geheele herziening van de pensioenverze kering der mijnarbeiders in werking zal zijn getreden. De als gevolg van dit besluit vereischte wijzigingen van het fondsregle ment werd in een terstond daarop gehou den buitengewone vergadering vastgesteld. Voor kennisgeving werd aangenomen een nota van den directeur, waarin ra,ededee- ling wordt gedaan van eenige door het D.B. getroffen maatregelen om te geraken tot vermindering der uitvaven. PROF. FRUIN GAAT HEEN. Als Rijksarchivaris. Den H a a g, 30 Dec. Naar wij vernemen is met ingang van 1 Januari a.s. aan prof. dr. R. Fruin op zijn verzoek eervol ontslag verleend als algemeen Rijks-Archivaris, on der dankbetuiging voor do langdurige en belangrijke diensten door bem aan den lande bewezen. Bij deze gelegenheid is prof. Fruin be noemd tot commandeur in de orde van Oranje Nassau. Een edele daad beloont zich zelf. SOPHOCLES. Oorspronkelijke roman door Jan Walch. 69 Een kort woord," herhaalde Mr. Colver, „om hun te zeggen, hoezeer wij deolen in de vreugde die hen thans vervult. Twaalf- en-een-half jaar hebben ze met ijver" de heer Colver, afgeleid door Muis die den bonbon het was de grootste rnet moeite in haar wang hergen kon, verviel zijns ondanks even in zijn gebruikelijke burcau- jubileum-specch „met... eh... ik meen: met liefde; met liéfde enne... toewijding zich gegeven aan hun taak; aan elkaar en, later, aan hun gezin. Ze zien met gerecht vaardigde voldoening op die jaren terug. En terecht... Ik zeg: terecht...." De heer Col ver poosde een oogenhlik. Hij was van plan geweest, nog even over di'c toewijding en voldoening uit te weiden, maar 't schoot hem niet te binnen wat hij ook weer had willen zeggen. Enfin. Na een paar heel stille momenten, slechts door sympathieke, zij 't hier-en-daar ietwat ang stige, blikken der gasten, en van een glan zend-dankbaar opzien van Henri gevuld, ging hij voort. Lief en leed hebben zc gedeeld. Veel lief; liefs; en, helaas, ook 't laatste jaar veel leeds; leed. Wc zullen daarover niet uitvoerig zijn. We hebben er allen in ge decld: we hebben gedaan wat we konden om 't te verzachten om 't ongedaan to ma ken. De bruigom zit nu weer op zijn oude plaats, z'n oude plaats op zijn bureau; z'n oude plaats in huis. De bruid was zijn steun: is zijn steun. Zijn kroost, hun kroost Muis voelde, dat de spreker 't over haar had, en had een stille, wilde worsteling met den bonbon, die een groot brok onver- zwelgbare nougat bleek te bevatten „hun kroost is getuige van ons aller vreugd. Mo ge dit hen aansporen te worden als hun ouders. Bruid en bruidegom! onze geluk- wensch; onze welgemeende gelukwensch!" Hij hief het glas met champagne; ietwat zenuwachtig, maar doortastend, omhoog; en stiet behoedzaam tegen dat van Clara. Allen waren opgerezen er was een oogenblik van charmante verteedering. Toen gingen allen weer snel zitten; en 't was of er een zucht van bevrijding door de eetkamer zweefde. Maar meteen stoof met een vaart liet twee tal witgedaste knechts binnen met het ijs. IJs en sprekers zijn nu eenmaal doodvijan den aan een dessert; en het ijs had ook zijn rechten. Vlug werd het, onder een doodsch zwij gen, geconsumeerd. En toen stond haastig Kees Bender op. Het bruidspaar schrikte; er was iets hoekigs in zijn bewegingen. ITct verwondert jelui waarschijnlijk, dat ik er zoo gauw bij ben om het woord te voeren, Clara en Henri", zei hij, en zijn stem klonk ietwat stug; „maar ik moet vanavond weer bijtijds weg" lie ,daar wisten zc niets van?! „en ik wou, als oude vriend, toch ook nog iets zeggen. Het laatste jaar zijn we wel samen geweest; en onze oude. kennis... is weer \éat opge flikkerd. We hebben goede oogpnblikken doorleefd. We zijn héél verschillende men- schen, maar we hebben toch een sfeer van., aanraking gevonden en van genegenheid. Ik zal" en plotseling brak zijn stem dieper door „deze maanden nooit verge ten. Het ga jelui wel... Clara! En Hcnde... Henri, 't ga jelui wel... in je omgeving Hij kwam naar hen toe, stiet met het bruidspaar aan. Werd weer hoekig en ieder een vond hem een beetje een raren man! Speciaal Suze Detroit keek wenkbrauw- geheven naar hem, als naar een zonderling exemplaar in den dierentuin. Enfin, hij ging heen. .Hij fluisterde nog even „Onmogelijk, naar mijn hei, nóóclig aan 't werk", en Henri liep nog even mee naar de deur van de kamer. Clara week een oogenblik, of ze óók zou meegaan, maar ze was toch gastvrouw, en: de Colvers... Neen... Zc reikte hem de hand en hij vreemd-hoofsch scheen dat plotse ling kuste die vluchtig. Er was even, in 't beschaafde, een gevoel van opluchting, toen hij weg was. Dc speeches volgden elkaar nu gemoede lijk op. Schoonvader Garenne sprak met een tikje weemoed en Dr. Marclman sprak geestig en met een „brin de coquetteric." En toen het eindelijk wel zeker was, dat niemand anders nog ,,'t woord verlangde," stond Henri op. De klok tegenover hem wees kwart vóór tienen het was een keu rig uur om 't diner op te heffen. Waardevrienden," sprak hij met beleefden nadruk, „vergunt me een enkel woord van dank. Mijn hart is er vol van" men zag hem aan, dat hij dit meende. „Dit feest te mogen vieren, door uw tegen woordigheid opgeluisterd, is me een greót voorrecht. Twaalf-en-ecn-half jaar hebben mijn vrouw en ik, en later", voegde hij, onwillekeurig den chef navolgend, cr snel bij „later onze kinderen, lief en leed ge deeld. Ik had lang een gelukkig leven; een leven dat mij paste; in een werkkring, waarin ik mij, onder leiding van een voor- treffclijken chef, aan de belangen des vader lands mocht wijden. Zooals u ook hebt wil len opmerken", hij wendde zich tot Mr. Colver „het leed is ons ook niet gespaard. Een afschuwelijke ziekte, gepaard met al lerlei-malaise, b ij de groote, algemeene ma laise, bracht een stoornis in ons gelukkig bestaan. Maar, goddank, we zijn dat nu al les tc hoven. Ja, Goddank! En dank dege nen, die ons hielpen dat te-boven te komen! In dc eerste plaats den voortreffelijken chef, die hier wel aanwezig heeft willen zijn; en die... Maar wat ik hém alles ver schuldigd ben, kan ik moeilijk nu onder woorden brengen. Maar hij weet het" De heer Colvcr glimlachte zog goedhartig als hem mogelijk was. „Er waren ook ande ren; trouwe vrienden Er was ook de te recht beroemde medicus, Dr. Marelman..., Er was: U-aller sympathie..." Hij poosde een oogenblik. En enkelen der aamveziigen schenen even onthutst. Ironie?! Toen sprak Hcnri: „Ik drink op U allen; wij bevelen ons aan in u-aller aandenken!" En hij dronk zijn glas leeg. Wezenlijk ont roerd. EINDE.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1932 | | pagina 3