i a: schoterman
ff OOK DE GROOTE MATEN 1
FORTMANN HEHENKAMP
l&innon wij
BOLS ZEER OUDE GENEVER
PRIMA LIKEUREN
ir i
Vrijdag 13 Januari 1933 AMERSFOORTSCH DAGBLAD
31e Jaargang No. 163
DERDE BLAD
EEN AANKLACHT TEGEN
Ds. HUGENHQLTZ
DS WEELDEVERTERINGS-
BELASTING
Vlc/res van den Bond van EdeU
metaalbedrijven
GEMEENTEZAKEN VAN
HILVERSUM
en
Utr. straat 17
Wijnhandel
Geoestigdl878
Telefoon 145
EEN NATUURBAD
TE SOEST
M. H. VAN RAALTE
AMERSFOORT
VAN
p LEIDSCHE WOLLEN g;
DEKENS
VOOR ZEER GOEDKOOPE |j
PRIJZEN
IM. VAN RAALTE I
NIEUWE VARKENSMARKT
TE BARNEVELD
BIJZONDERE KOOPJES
f 7.90
.-12.50
LANGESTRAAT 63
TEL. 88
In verband met den inhoud
van „Kerk en Vrede'*
„De Banier" meldt onder den titel: „Aan-
Klacht .ingediend tegen Ds. J. B. Hugen-
holtz, Ncd. Iiorv. pred. te Ammerstol. hot
volgende:
In verband met de beschikking van den
minister, waarbij het orgaan „Kerk en
Vrede" wordt verboden in alle kazernes en
waarbij wordt bepaald, dat genoemd or
gaan niet mag worden verspreid onder do
militairen, is legen den hoofdi edacteur een
aanklacht ingediend bij het Prov. Kerkbe
stuur der Ned. Herv. Kerk in Zuid-Hol
land.
De aanklacht is gegrond op artikel II
van het Algemeen Reglement, waarin te
lezen staat, „dat de aankwecking van liefde
voor Koning en Vaderland steeds het
hoofddoel moot zijn van allen, die in on
derscheidene betrekkingen met het kerke
lijk bestuur zijn belast".
In de aanklacht wordt er op gewezen,
dat door het orgaan „Kerk en Vrede" ern
stig afbreuk wordt gedaan aan het gezag
van Hare Majesteit, onze geëerbiedigde Ko
ningin, en aan het gezag van de landsover-
heid in ons vaderland. Dat de heer Hu-
gcnholtz als hoofdredacteur ton volle aan
sprakelijk is voor den gcheolcn inhoud van
dat blad.
Aan het Prov. Kerkbestuur wordt ver
zocht om aan l)s. Hugenholtz te gelasten,
dat hij onmiddellijk moet zorgen, dat zijn
blad „Kerk en Vrede" door den minister
weer van de zwarte lijst wordt afgevoerd.
Of anderszins, dat deze predikant, op grond
\an artikel II van het Algemeen Regle
ment uit het ambt moet wórden ontzet. De
aanklacht is onderteekend door den heer C.
Costerus te Bodegraven.
I)s. Hugenholtz deelt mede, dat hij of
schoon hij zooals vanzelf sprak als
mederedacteur den geheelon inhoud van
het orgaan „Kerk en Vrede" voor zijn re
kening neemt, hij sinds Mei van het vorige
jaar geen hoofdredacteur meer is van ge
noemd orgaan en de hoer Costerus blijk
baar sinds dien tijd het orgaan niet onder
oogen heeft gehad.
Verder is hij van oordeel, dat het gedeel
telijk citeercn van artikel II -een valsch
liclit werpt ópgenoemd artikel. Immers
voorop staat in dit artikel het bolang van
de Christelijke Kerk in het algemeen en
de Hervormde Kerk in het bijzonder. Dit
artikel luidt in geheel als volgt:
De zorg voor de belangen, zoo van de
Christelijke Kerk in het algemeen als van
de 1-lervormdo in het bijzonder, do hand
having barer leër, <ie vermeerdering der
godsdienstige kennis, de behartiging van de
zending, de bevordering van Christelijke
zeden, de bewaring van orr-a en eendracht,
en de aankweeking van liefde voor Koning
en Vaderland, moeten steeds het hoofddoel
zijn van allen, die in onderscheidene be
trekkingen, met het kerkelijk bestuur be
last zijn.
Dc Boml van Ncderlandsche Vereonigin-
geu in don edelmetaalhandel cn nijverheid,
heeft een adres gezonden aan den minister
van financiën, waarin hij als zijn méening
uit, dat het huidige tarief van de waar
borgbelasting reeds als een te hooge weel
debelasting op do cdelmetaalnijverheid is
aan te merken, weshalve hij reeds meerma
len heeft verzocht ton aanzien hiérvan ecu
wijziging ten goede te doen aanbrengen.
Nu voelt de edelmetaalnijverheid en
-handel zich door de voorgestelde weelde
verteringsbelasting echter zeer bedreigt
Deze zal den detailprijs van gouden en
zilveren werken n.l. weer aanzienlijk ver
hoogen; immers, een heffing van 10 naai
de waarde bij de bron beteekeni een ver
hooging van den détailprijs met ten min
ste 15
De voorgestelde weeldeverteringsbela6
ting heeft doordat dé heffing aan de bron
geschiedt, en du6 fabrikant en grossier
deze belasting moeten voorschieten, d.
wederom een gedeelte van bun bedrijfs
kapitaal voor de financiering van bun
voorraden en debiteuren zullen móeten
missen, voor deze beide categorieën de uit
werking van een -heffing in eens van het
bedrijfskapitaal.
Ook de winkelier zal wederom een ge
deelte van het hem ter beschikking staan
de kapitaal in belasting moeten gaan vast
leggen.
Wanneer adressant thans dringend ver
zoekt de producten der edelrnetaalnljver-
hcid uit het wetsontwerp Weeldeverterlngs
wet te lichten, dan geschiedt dit niet om
dat hij zich A priori tegen iedere belasting
verzet, doch omdat, vooral onder de gege
ven omstandigheden, een verdere belasting
van het goud- en zilversmidsbedrijf, den
ondergang van velen zal ten gevolge heb
ben en de werkloosheid in dezen tak van
nijverheid zal doen stijgen.
Adressant verzoekt van de weeldebelas
ting zooveel mogelijk uit te 6luiten die za
ken, welke reeds aanleiding gevon tot hef
fing van andere vrij hooge belastingen-
Adressant geeft tenslotte enkele voorbeel
den, die toelichten hoe zwaar do waarborg
belasting reeds drukt op het goud en zil
ver.
L. GERRITSEN, f
Een notabel Ingezetene van
Nijmegen overleden.
Te Nijmegen is in den ouderdom van 69
jaar overleden de héér A. L. Gerritsen,
nestor van den gemeenteraad, waarvan htj
sedert 1923 als vertegenwoordiger van de
C.-H. Unie een zeer gewaardeerd lid was.
Met hem is een man heengegaan, die -om
zijn karaktereigenschappen de algemeene
achting genoot Hij was aanvankelijk on
derwijzer aan de weesinrichting to Neer
bosch en daarna een jaar schoolopziener te
Hoorn. In 1892 ging hij naar Neerbosch te
rug en werd toen redacteur en corrector
voor de tijdschriften en andere werken, die
te Neerbosch worden uitgegeven. Eenige
boekwerken zijn er van zijn hand ver
schenen. Tal van jaren is hij een grooten
steun van de weesinrichllng geweest. Tc
Nijmegen was hij voorzitter van de c.-h.
kiesvereeniging, van den Chr. Oranjebon.t
en van het chr. militairenlehuis, bestuurs
lid vun enkele andere vereeniglngen en lid
van het college van notabelen der Ned
Herv. gemeente. Het vorige jaar werd hij
ridder in de orde van Oranje Nassau.
EET DREIGENDE CONFLICT TE
HELMOND.
Door de directie der Van Vlissingcn's fa
brieken is Woensdag aan de betrokken
organisatiebesturen en werknemers medege
deeld, dat de aangekondigde loonsverlaging
Maandag zal worden doorgevoerd, zoodat
dan, wanneer geen verandering in don toe
stand zal intreden, de staking zal ingaan.
Men verwacht evenwel, dat dc rijksbemidde
laar vandaag de partijen zal verzoeken bij
een te komen.
Een nasleep van Sarrasani's
moeilijkheden
Hilversum, 12 Januari. In verhand
met het afscheid van dokter Striening werd
in dc laatste zitting van den gemeenteraad
tot schoolarts, arts bij den gemeentelijken
en gezondheidsdienst alhier, benoemd de
heer S. Boonzaaijer, arts te Smlldéj Men
zal zich herinneren, dat de heer Boonzaaijer
no. 2 van de voordracht was en no. 1
eon kleinen „voorsprong" van ccnigc stem
men had.
Thans hebben B. en W. bericht ontvan
gen, dat genoemde heer wegens gelijktij
dige benoeming elders, bedankt voor de be
trekking in Hilversum.
Sarrasanl.
In verband met financieclc en andere
moeilijheden besloot de leiding van het
circus Sarrasani destijds dc voorstellingen
in Hilversum niet door te laten gaan. In
middels1 was van B. en W. toestemming
verkregen en verder waren verschillende
„maatregelen ter ontvangst" genomen. Ten
slotte was een som van 900 door den
heer Stosch Sarrasani op rekening dor ge
meente Hilversum gestort.
En toen kwam het circus niet!
De nieuwe Dordtsche dierenbescherming
i vjviscctiebestrijding heeft nu aan het
college verzocht de door don circusdirec
teur betaalde vergoeding vóór het innemen
van een standplaats met zijn circus terug
t« betalen.
B. en W. merken echter op, dat hot be
doelde bedrag geen waarborgsom is, doCh
de vergoeding door don heer Stosch Sar
rasani verschuldigd voor het hem toege
wezen terrein bij het gemeentelijk sport
park. Dëze negenhonderd gulden zou niet
worden terugbetaald, ook niet wanneer om-
welke reden dan ook van het terrein geen*
ot korter gebruik zou worden gemaakt dan
dcor het college werd toegestaan.
De heer Stosch Sarrasani kan dus gee-
nerlei recht op restitutie doen gelden. B. en
\V zijn echter bereid, gezien de financlcele
moeilijkheden, waarin de onderneming
verkeert, het bedrag terug te betalen, ver
minderd met hot nog aan de gemeente ver
schuldigde wegens het in gereedheid bren
gen van het terrein enz. Echter niet eerder
dan dat de heer Sarrasani aan zijn gelde
lijke plichten tegenover leveranciers vol-
duan heeft voor zoover deze leveranties
met zijn komst te Hilversum verband hou
den.
Naar aanleiding van het verzoek aan den
heer Sarrasani om de zijnerzijds nog te be
taien vorderingen rechtstreeks uit hte be
drag ad 900 to voldoen deelt het college
mede, dat hierover nog correspondentie
loopende is.
B. en W. stellen tenslotte den raad voor
aan de Dordtsche adressante te berichten,
dat geen termen aanwezig worden geacht
om de aan de terugbetaling van het bedrag
verbonden voorwaarde te doen vervallen.
WEEK-END WEERKANSEN.
Onze weöfjkundigp medewerker schrijft'
ons:
Eon week geleden, gaf de algemeene
wcoretocstand in Europa geen aanleiding
tot de verwachting van raeor winterse!»
weer, dan wij tot nu toe in dezen winter
gehad hebben. Sedert dien tijd zijn echter
do omstandigheden belangrijk veranderd.
Dc mogelijkheid» dat het wat meer zal
gaan winteren ligt daarom niet meer zoo
ver af als een week geleden, al is het
dan nog ecnigszins twijfelachtig hoe de al
gemeene wcerstoestand zich verder zal ont
wikkelen: ton gunste of ton ongunsto van
vriezend weer.
Sedert een paar dagen wordt voor Mid
den-Europa met stelligheid vriezend weer
verwacht, omdat een vorstgebied over Rus
land zich onder den invloed van Oostelijke
lüchtstroómihg bozig is zich haar het Wes
ten uit te breiden. Op enkele plaatsen in
Oost-Europa kwamen r daardoor reeds tem
peraturen van 1015 gr. onder nul voor.
Wij zouden hier te lande vorst kunnen
verwachten indien het gebied van hoogen
druk over Rusland zich door verdere af
strooming van koude lucht naar het Wes
ten uitbreidde. Dit zou men mét stellig
heid kunnen verwachlon wanneer niet ver
in het Noordwesten nog een krachtige en
warm-vochtigo luchtstroom een weg naar
Noord-Europa baande en daardoor de uit
breiding van den hoogon druk naar Skan
dinavië tegenwerkte. Bovendien is hot feit,
dat de luchtdruk in Zuid-Europa weer toe
neemt ook niet bevorderlijk aan do toe-
strooming van koude lucht in West-Europa.
n dc dopde plaats éindelijk moet een se
cundaire depressie, die Donderdag ten Wos
ten der Britschc eilanden lag, eerst geheel
uit West-Europa verdwenen zijn eer wij
ëcn geheele pnimekeer van het weer in voor
vorst gunstigen zin kunnen verwachten. De
beslissing daarover zal zich nog wel enkele
dagen laten wachten, gëdurcmlo welke hot
weer nog vochtig zal blijven en do tempe
ratuur zich om het vriespunt zal blijven
bewegen. Hoewel dc.. kansen op vriezend
weer dus wel toegenomen zijn, is liet nog
twijfelachtig of het vorstgebied zich spoe
dig over ons land.zal .uitbreiden.
(Nadruk véVbotlch).
Lezing van den heer J. J. t
Meurs voor de Nat.
Hist. Vereeniging
EEN VEELBELOVENDE DOCHTER.
Een oplichtstor aangehouden.
Hilversum. 12 Januari. Gistermiddag
zag een bediende van een firma in de
Kerkstraat Alhier, in de Spoorstraat een
wiélrijdstcr, in wie hij de dame meende te
hqrkenncn, die eenigen tijd geleden zijn
patroon had opgelicht voor damesstoffen
ter waarde van ongeveer 16.
Hij sprak met een juist passeerenden po
litieman ep deze verzocht de juffrouw hem
naar bet bureau te vergezellen.
Bij een inmiddels in dc woning van het
meisje ingesteld onderzoek kwamen ver
schillende artikelen voor don dag, welke
zij bij winkeliers in deze gemeente had
besteld, juister gezegd, voor welke zij dc
verschillende zaken had opgelicht. Ook de
stoffen, die zij onder een valschcn naam
bij gonoemde firma uit de Kerkstraat had
„betrokken", werden aangetroffen, reeds
verwerkt in een japon!
Tenslotte heeft zij bekend.
De ouders van het meisje schijnen intus-
schen totaal onkundig te zijn geweest van
de gedragingen hunner dochter.
Soest. Voor de Ned. Natuur Hist. Ver
eeniging afdeeling Soest, werd op 11 Janu
ari 1.1. door den heer J. J. Meurs een voor
dracht gehouden over het thans in uitvoe
ring zijnde natuurbad hier ter plaatse
een en ander aan de hand van divorse
teekeningen, projecten, enz.
Uitvoerig werd stilgestaan bij de lang
durige wording6-gcschiedcnis, die deze zaak
heeft doorgemaakt een stichting, waar,
zooals bleek, veel meer aan gewerkt
is dan menigeen zou denken. Om in het kort
maar eens iets te noemen:
In 1925 had de V.V. Soest Vooruit het
zoover, dat aan de Eem een Zweminrich
ting kan worden gesticht, met de grond
eigenaren is men het eens geworden, Eorn-
college en Prov. Staten hebben hunne goed
keuring verleend, financicele maatregelen
worden getroffen, doch de eerste 6poren der
Eem-vervuiling treden op, men wacht nog
even, de vervuiling wordt erger en het plan
is van de baan.
Daarna een plan achter huize Iveraper,
bodemtoestand maakt de kosten te hoog.
daarna een plan in den polder. De plannen
van den nieuwen rijksweg gooien alles
weer in de war, daarna naast deze Com
missie die dit alles behandelde een tweede
commissie, in hoofdzaak bestaande uit lo
den uit „Soc6t Zuid", totdat de gemeente
raad van Soest op 5 October 1931 bosluit
de zaak zelf ter hand te nomen.
Nu volgen metingen cn bokmgen aan den
Langen Brinkweg, water cn bodemgesteld
heid worden goed gevonden, doch nu is het
weer het ontwerp uitbreidingsplan, dat de
zaak in de war stuurt.
Thans komt „Socsterbergs Bloei" mét een
wenk om een terrein naast het pompsta
tion der Utrechtsche Waterleiding Mij. on
der de loupe te nemen.
13 Mei 1932 komt do raadscommissie met
deskundigen op dit terrein bijeen. Neemt
alles in oogenschouw, is opgetogen over de
schitterende omgeving en wat de deur
dichtdoet een gratis aanbod van 1000 M3.
veryerschjngswater per dag door dc Wa
lerlciding Mij., en besluit in beginsel hier
een nieuw project te ontwerpen.
Den heer J..J. Meurs wordt opdracht ge
geven hier een ontwerp van een „Natuur
bad" te vervaardigen en ziedaar op 20 Juli
1.1. worden de plannen ingediend, waarop
eenigen tijd later het definitieve raadsbe
sluit tot stichting volgt.
Besloten word het plan in werkverschaf
fing uit te voeren, waardoor eene subsidie
van 40 aan het arbeidsloon door het Rijk
wordt verstrekt. De totale kosten worden
geraamd op 70.000.—.
Een en ander heeft tot gevolg gehad, dat
er thans door een 75 menschen aan wordt
gewerkt en als een lange vorstperiode niet
te groote parten speelt, zal het bad dezen
zomer vroegtijdig gereed zijn.
Een bijzonderheid, tevens een buitenge
woon groot voordeel is, dat het zwemwater
hier vrijwel doorloopend een temperatuur
van 18 gr. C. zul hebben, waardoor het dus
mogelijk zal zijn bij wijze van spreken bij
mooi weer b.v. reeds In Maart of April bui
ten te zwemmen. Dit. omdat het water
reeds in den vorm van stoom of koelwater
hééft gefunctioneerd.
Het bassin heeft de buitengewoon groote
oppervlakte van ruim 1 H.A. en wel onge
veer 3000 M2 ondiep, Cw00 M2. 0.502.80 diep
en 1L00 M2 van 2.80—3.75 M. diep. Het laat
ste iö het z.g. „duikbassin".
Het water komt in het bad via een pers
leiding over twee watervallen, bij deze wa
tervallen komen de springplanken en duik-
torens enz. Om het geheele bassin komi
een z.g. waterperron, een soort ondiepe
sloot van beton, waar eon ieder eerst zijn
voeten kan afspoelen voor het groote bas
sin te betreden.
Het water wordt biologisch gereinigd,
daar gebleken is, dat velen een chemische
reiniging, b.v. door chloor of koperchloride,
zooals in vele binnen- en ook wel buiten-
badinrichtipgen wordt toegepast, niet ver
dragen kunnen (oogontsteking, huiduitslag,
enz.).
De hoeveelheid zuiver water is berekend
te zijn voldoende voor ruim 5000 zwemmers
per dag, voorwaar een behoorlijk getal,
waar we direct nog niet aan toe zullen zijn
De kleedkamers worden ingericht, met
een ruilsysteem. Ook hier is dus op ten
groote toeloop gerekend.
Het terrein om het bad heen, wordt ge
heel van heideveld in duin herschapen,
zoodat ook wat dit aangaat men zich aan
zee kan wanen.
Dames- en en heerenkleedkamers komen
geheel gesepareerd te liggen, het zwemmen
zal in het geheele bassin gemengd kunnen
plaats vinden. Gelegenheid zal worden ge
geven op nader aan te geven tijden, niet
gemengd te badenv--
Wat het terrein en do beplanting aangaat
er zal naar gestreefd worden, uitgezon
derd misschien bij het groote theehuis, het
autoparkeertorrein en het terrein der rij-*
wielstalling, zooveel als maar cenigszins
mogelijk, het natuurlijke karakter van bet
landschap Intact te houden. Naast de duin
roos, de hondsroos en de gaspeldoorn, zal
or groeien de berk, de Vuilboom, on dc Je
neverbes, terwijl alles wat maar conig6-
zins storend werkt, b.v. de zware omraste
ring, geheel door beplanting zal worden
weggewerkt.
Een en ander belooft een zeer groote aan
winst voor onzo gemeente te worden, zoo
wel uit een oogpunt van de sportbeoefening
door onze inwoners, als met het oog op
vrccmdelingenbezoek, dat er ongetwijfeld
sterk door zal worden bevorderd.
Do lezing die ook door den voorzitter der
zwemcommissie, ons raadslid den heer A,
Endendijk werd bijgewoond, gaf ons do
overtuiging dat de heer Meurs van een en
ander een groote studie heeft gemaakt cn
met z'n ontwerp als alle teekenen niet be
driegen uitstekend is geslaagd.
De dank van den voorzitter den heer
Rinke Tolman na afloop van de zeer in
teressante lezing, was dan ook wel ver
diend.
De officieele opening
Barn oveld, 12 Januari. Hedenmor
gen heeft de officieole opening der nieuwe
biggen- en varkensmarkt plaats gehad. Dit
gedeelt overdekte marktterrein heeft de
naast deze markt wonende caféhouder, de
heer W. van Middendorp, der gemeente
aangeboden, onder voorwaarde, dat de var
kens- cn biggenmarkt aldaar zal blijven ge
vestigd, van welk aanbod de gemeente een
dankbaar gebruik heeft gemaakt In tegen
woordigheid van de beide wethouders, den
gemeente-secretaris en de marktcommissie,
bracht de burgemeester den heer Midden
dorp warmen dank voor zijn edelmoedig
aanbod. Deze nieuwe markt toch mag «en
groote aanwinst voor onze gemeente worden
genoemd, waarvan, naar spreker hoopte,-
langen tijd een dankbaar gebruik zal wor
den gemaakt. Uitdrukkelijk wees hij er ech
ter op, dat, zoolang de Varkens-Crisiswet
van kracht blijft, alleen dieren, die het
stempel achter het oor dragen, zullen mo
gen worden aangevoerd, waarop spreker het
voor den ingang gespannen lint doorknipte
cn de markt voor geopend verklaarde.
Daarop bood een zoontje van den heei*.
Van Middendorp den burgemeester een keu
rig versierd mandje met 12 biggetjes van
marsepein aan, naar aanleiding waarvan
iemnd uit het publiek riep, of dio krul
staartjes wel gemerkt waren.
Geestig antwoordde de burgemeester, dat
dit niet het geval was en dat hij ze daar
om in beslag nam. j
eiken ligstoel met streepstof
kussens
damast kussens
peau de pêehe 9.50
noten fauteuil
A.G.V. „VICTORIA".
Voldloopen.
Zondag 15 Januari a.s. wordt de eerste
der 3 veldloopen om het clubkampioenschap
der A.G.V. „Victoria" gehouden.
Het parcours is uitgezet op de Leusder-
heide, terwijl de start om 11 uur plaats
vindt bij hotel Waterloo, alwaar ook de fi
nish is. De afstand bedraagt 1500 M.
De tweede veldloop vindt niet plaats op
Zondag 29 Januari, doch op Zondag 22 Ja
nuari a.s., terwijl op 29 Januari een hand
balwedstrijd wordt gespeeld tegen de U.G.V.
„Bato", op het sportterrein aan den Leus-
derweg.