UTRECHTSCHE BOTERSPRITS
DE ËÊMLANDEU
Buitenlands©!!
Overzicht
Buitenland
Mï
Beursoverzicht
Belangrijkste
Weerbericht
Licht
Vrijdag 3 Maart 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: flrnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 210
JAPAN GETEISTERD DOOR
EEN AARDDEVING
EEN SCHIETPARTIJ TE
HAMBURG
DE STRIJD VOOR
DEM VREDE
DE NOODTOESTAND IN
AMERIKA
6 uur 7 min.
BRAND MELDE MEN AAN
BE TELEFONISTE
L. J. LÖYCX ZOON
JBACH PIANO'S
Fa. R. van den BURG
alléén bij:
BAKKERIJ „BE STA MB A ARB"
S©ESTERWEG It - 73 - 75 - TELEFOON 995
De fijnste kwaliteit
AMER 3F00RTSCM DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 1 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0,17'/».
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bevnjsnummef
elke regel meer f0.25 Llcfdadlghelds-advertcntlën voor dt
helft van den prijs. Kleine Advertentlén „KEITJES' bij vooruitbetaling 15 regeli
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Een bezoek van den Fran-
schen premier aan Londen?
Een nienwe vijfmogend-
hedenconlerentie?
•De Fransche minister-president, Daladicr,
laat nauwelijks één gelegenheid ongebruikt,
om met nadruk te wijzen op de noodzaak,
dat de drie groote democratieën ter wereld
Engeland, Amerika en Frankrijk een
gemeenschappelijk front vormen. Dit stand
punt heeft hij ook "Woensdag weer verde
digd ter gelegenheid van een lunch, die de
véreeniging der Angelsaksische pers gaf bij
het afscheid van den Amerikaanschen am
bassadeur Edge, die inmiddels, blijkens
sommige berichten, een beetje „zuur" heeft
gereageerd. Thans wordt in een veelgelezen
avondblad, dat in de Fransche hoofdstad
verschijnt, de Paris Soir, die goede relaties
met officieele kringen onderhoudt, het ge
rucht verspreid, dat Daladier binnen af-
zienbaren tijd van zins is naar Londen te
reizen. Gisteravond was noch op het Fran
sche ministerpresidium noch,op het minis
terie van buitenlandschc zaken hetzij een
démenti, hetzij een bevestiging van dit be
richt te verkrijgen. Desniettemin acht men
het tc Londen zoo goed als zeker, dat ud-
ladicr binnenkort in de Engelsche hoofd
stad zal verschijnen. Sommige Londensche
berichten weten zelfs mede tc deelen, dat
Daladier's bezoek twee dagen zal duren en
dat het waarschijnlijk is, dat hij op 15
Maart in Londen arriveert. Daladier wil,
naar verklaard wordt, slechts particulicro
onderhandelingen met den Engelschen eer
sten minister Macdonald voeren en, zoo
wordt er aan toegevoegd, er mag niet ge
sproken worden van een bijeenkomst, die
ook maar eenigszins liet karakter draagt
van een politieke conferentie. In verband
hiermee zou Daladier dan ook niet van
plan zijn zich tc laten vergezellen door
ambtgenooten. Naar van welingelichte zij
de verluidt, zullen de beide premiers zich
bezig houden met de gebeurtenissen in het
Verre Oosten, met de economische wereld
conferentie het vraagstuk der oorlogs
schulden hierbij inbegrepen cn tenslotte
met den politieleen ommekeer in Duitscli-
land. De bladen onzer Oosterburen spreken
dan ook als hun opvatting uit, dat men de
plank stellig niet al tc vér misslaat, wan
neer men het bezoek van Daladier in hoofd-
~zaak in verband brengt met het laatste
punt, dat op het oogenblik het voorwerp
is eencr lévendige gedachtcnwisseling tus-
achèn officieele Engelsche cn Fransche in
stanties.
Verder is het van belang erop te wijzen,
dat men te Gcnève op de ontwapenings
conferentie niet bijster groote vorderingen
maakt. Ernstige moeilijkheden levert bij
voorbeeld het vraagstuk van de internatio-
naliscering der burgerlijke luchtvaart op,
zoodat men tenslotte, na vele vruchtelooze
discussies, zijn toevlucht heeft moeten ne
men tot de instelling eener commissie van
onderzoek, die een tekst zal opstellen. De
hopeloozc toestand, waarvoor men zich te
Genèvc den laatsten tijd meermalen ziet
geplaatst en die aanleiding heeft gegeven
tot hot zeer goed verklaarbare gerucht, dat
het voornemen bestaat de conferentie te
verdagen, heeft er voorts toe geleid, dat in
sommige kringen weer levendiger de moge
lijkheid wordt besproken om door diploma
tieke onderhandelingen tusschcn de toon
aangevende regeeringen de conferentie
weer uit het slop, waarin zij is geraakt, te,
helpen.. In dit verband wordt beweerd, dat
de Engelsche onderstaatssecretaris Eden,
dien Woensdagavond uit Genèvc naar de
Britsche hoofdstad is teruggekeerd, tc Lon
den in dezen geest besprekingen zal voeren
en er wordt nog bij gezegd, dat sir John
Simon, de Engelsche minister van buiten
landschc zaken, na de ambtsaanvaarding
van president Hoover, die over oen paar
dagen een feit wordt, onmiddellijk stappen
zal doen om een vijf mogen dbeden-conferen-
tic te arrangecren. Men ziet dus, dat het
denkbeeld van December j.l. begint te her
leven, maar volkomen zekerheid omtrent
Frankrijks standpunt le dezer zake heeft
men nog niet. In de kringen der Kléine
Entente, aldus een Geii^fseh bericht, ver
klaart men, dat zelfs, wanneer de Kleine
Entente en Polen bij de besprekingen zou
den worden betrokken, hetgeen in het voor
nemen van Engeland schijnt te liggen, de
conferentie toch nog in zou druisclien tegen
het democratische beginsel, volgens hetwelk
alle vraagstukken ter ontwapeningsconfe
rentie moeten worden geregeld door alle
mogendheden tezamen.
l AANSLAG OP PERSONENTREIN.
Vele gewonden.
Belfast,' 2 Maart. (V.D.) De personen
trein van Belfast naar Londonderry is Don
derdag tot déraillement gebracht. Een ge-,
deelte van de rails was opgebroken, terwijl
de telefoon- en signaal verbindingen waren
doorgesneden.
De trein, welke een snelheid van onge
veer 50 K.M. had, is van den talud gestort.
Niemand werd gedood, wel zijn 30 personen
min of meer ernstig gewond.
Honderden slachtoffers
Londen, 3 Maart (V.D.) Dc scismogra-
fen van het observatorium le Greenwich
hebben de aardbeving in Japan geregis
treerd als de sterkste aardbeving van de
afgeloopcn 20 jaar. In bet seismografisch
instituut te Stonyhurst was de uitslag zoo
sterk, dat de registrecmaald werd bescha
digd. Men vermoedt, dat het centrum van
de aardbeving in clen Still enOccaan ligt.
Volgens dc deskundigen moet deze aard
beving in dc gcheelo wereld zijn geregis
treerd.
Tokio, 3 Maart (V.D.) Gisteren is te To
kio een aardbeving waargenomen, die dc
buizen krachtig deed schudden. Dc bevol
king geraakte in groote opwinding. Vol
gens een medcdceling van het Japansche
ministerie van binnenlandschc zaken zijn
blijkens dc tot dusverre ontvangen be
richten geen slachtoffers gevallen.
Ook in Yokohama zijn aardschokken
waargenomen, die, naar verluidt, van ern
stiger aard zijn geweest.
Tokio, 3 Maart (V.D.) Volgens mede-
deeling van het Japansche telcgraafagent-
schap heeft dc aardbeving, die hedenmor
gen vroeg tegen 2 uur plaatselijke lijd het
Japansche hoofdeiland Hondo heeft ge
teisterd, ongeveer 200 slachtoffers ge
ëiselit, "terwijl nog eon 100-tal personen
wordt vermist. Op 1al van plaatsen brak
brand uit, terwijl duizenden huizen nabij
dc kust door een vloedgolf zijn vernield.
Het ergst is de kustplaats Kamaishi in het
district Iwata geteisterd. Meer clan dui
zend huizen werden na de aardbeving door
een vloedgolf weggespoeld. Later brak
brand uit, waardoor 2000 gebouwen, o.a.
een. bank en twee theaters, werden ver
nield. Ook in dc- omgeving van dc stacl
Mijako werden honderden hulzen door de
vloedgolf vernield. In deze stacl werden 17
personen gedood en 15 gewond, terwijl 30
worden vermist. Ruim 240 huizen moesten
worden ontruimd. Te Tokio cn te Yoko
hama werden vele huizen door dc aardbe
ving ernstig beschadigd. Van de bevolking
maakte zich een paniek meester; zij vlucht
te naar de groote open pleinen.
Te Tokio cn in anders groote steden
heeft dc aardbevng slechts weinig schade
aangericht. Te Yokohama was slechts ge
durende korten tijd dc clcctriciteitsvoor-
ziening gestoord.
Toenemend aantal slachtoffers.
Tokio, 3 Maart. (V.D.) Dc aardbeving in
Japan en do daarop volgende vloedgolf
hebben volgens de thans ontvangen offi
cieele berichten reeds ongeveer 480 slacht
offers gemaakt, terwijl 1800 zijn gewond cn
330 worden vermist. Twee visschersdor-
peii zouden door cle vloedgolf geheel zijn
weggespoeld.
1-Ict Japansche ministerie van binnen
landschc zaken heeft terstond een staats
secretaris met een staf van ambtenaren en
personeel naar de meest geteisterde plaat
sen gezonden om maatregelen voor de ge
troffen bevolking tc nemen.
VULKAAN-UITBARSTING IN ZUID-
AMERIKA.
Guayaquil (Ecuador), 1 Maart. (V.D.)
De vulkaan in de Andas, Sumaco, in cle
provincie Oricnte, is tot volledige werk
zaamheid overgegaan. In grooten omtrek
is een hooge rook- en vuurzuil zichtbaar.
Op mijlen afstand zijn de schokken der uit
barstingen voelbaar.
Ofschoon nadere berichten tot dusverre
niet zijn ontvangen, kan men als zeker
aannemen, dat de schade, die door deze
uitbarsting aangericht wordt, groot is.
RUSSISCH OUD-GENERAAL
SPOORLOOS VERDWENEN.
ITelsingfors, 2 Maait. (V.D.) Te Hel-
singfors is groot opzien gebaard door het
spoorloos verdwijnen van den in de Fin-
sche hoofdstad gevestigden voormalige»
Russisclien generaal Alexander Koslowski.
Aangezien men zelfmoord uitgesloten acht,
gelooft men in sommige kringen te doen
te hebben met een nieuw geval-Koetjepof.
Naar men zich herinnert, was generaal
ICoetjepof dc leider van de in het buiten
land gevestigde militaire organisatie der
tsaristische Russen cn verdween geruimen
tijd geleden spoorloos uit Parijs, waar hij
woonde. Vrij algemeen nam men toen aan,
dat hij door bolsjewistische agenten zou
zijn ontvoerd.
Het ziet er in dc wereld nief erg floris
sant uit. Steeds weer wordt de arme moe
der aarde voor nieuwe beproevingen ge
steld, tot rust schijnt zij niet meer te mogen
komen. Nauwelijks is ze bekomen van hel
eene schrikbeeld, of het andere staat weer
klaar. Ze volgen elkaar in zulk een snel
tempo op, dat men er de draagwijdte nau
welijks meer van kan berekenen. De Ame-
rikaansche bankenkrach begonnen in Michi
gan heeft zich naar andere plaatsen ver
breid en nog ziet het er niet naar uit, dat
men haar heeft kunnen indammen. Waar
dit tenslotte op zal uitloopen is nog niet te
zeggen. Vooralsnog verkeert men in finan-
cieele kringen in de overtuiging, dat dc
Amerikaansche dollar zich voorloopig zal
weten te handhaven.
Maar waar moet het heen als het buiten
land gedwongen zal worden op groote
schaal Amerikaansche waarden te verkoo-
pen? Zal het dan toch op inflatie uitloo
pen? Nog is de hoop gevestigd op de econo
mische wereldconferentie, maar als men
daar niet tot overeenstemming komt? Zal
de wereld dan vervallen in middeleeuwsche
toestanden, zal dan hel zoo kunstig opge
bouwde verkeerssysteem tusschen de ver
schillende staten geheel verdwijnen? Zal het
geldwezen zoodanig ontwricht worden, dat
elk karakter van wettig betaalmiddel er aan
ontbreekt? We zijn geen clairvoyantcn, we
weten het niet. Maar wel weten wij, dat het
op de wereld uiterst somber is gesteld, want
niet alleen is het economische leven ont
wricht, ook het politieke leven is een groo
te chaos geworden. Tot voor kort geldende
normen worden zonder pardon overboord
gegooid. We wijzen slechts op het fascis
tisch avontuur in Duitschland, dat nog veel
fantastischer is dan destijds de Russische of
Italiaansche omwenteling. Wat zich thans in
Duitschland afspeelt dreigt een gevaar te
worden voor de rust in Europa. Op het
oogenblik heeft Hitier c.a. nog de handen
voJ met binncnlandsche hervormingen, doch
nu reeds staat vast, dat, blijft hij aan de
macht, hij niet zal nalaten zijn blikken op
het buitenland te vestigen. Werd niet reeds
in nationaal socialistische kringen verkon
digd, dat Oostenrijk, Nederland en
Vlaanderen eigenlijk tot het groote Duitsche
Rijk behooren? En ook zullen de tegenwoor
dige heeren in Duitschland niet nalaten eens
den smaad van den wereldoorlog uit te wis-
schen.
Onder al deze gebeurtenissen heeft het
Damrak zich wonderlijk kalm gehouden en
de daling, die de vorige week zoo scherp
werd ingezet is voorloopig tot stand geko
men. Vrijwel dc gcheele week heeft de
markt zich op éénzelfde koerspeil bewogen.
De handel was begrijpelijkerwijze beperkt
Het aanbod was niet groot, maar van eenige
kooplust was geen sprake en zelfs het feit,
dat de bankcrisis in Amerika zich uitbreidt
oefende vrijwel geen in\loed op de stem
ming. Men is aan alle donkere gebeurtenissen
reeds zoo gewend geraakt, dat men zich niet
spoed'g meer uit het evenwicht laat slaan.
Maar desondanks wordt de toekomst toch
zeer duister ingezien.
Tijdens een fakkeloptocht
Hamburg, 2 Maart. (V.D.) Hedenavond
bad de NSDAP een fakkeloptocht georga
niseerd. Toen de stoet van den Billhorner-
clcicli in do Billhorncr-Roehrendamm aan
kwam, werden plotseling van af een terras
schoten gelost. Op commando wierpen de
nationaal socialisten zich onmiddellijk op
den grond. De fakkels werden uitgedoofd.
Dc politie trad onmiddellijk handelend op,
nadat versterking gehaald wa6. Niet schijn
werpers werden de gevels belicht en onder
vuur genomen. In totaal schijnen ruim 2ÜU
schoten te zijn gevallen, liet aantal gewon
den kan op het oogenblik nog niet worden
vastgesteld, daar deze grootcndccls door
hun kameraden meegenomen zijn. Slechts
een gewonde is door de politic opgenomen.
In aansluiting op deze gebeurtenissen
werden huiszoekingen gehouden op een
aantal in de nabijheid gevestigde lokalitei
ten. Men vond daarbij een groot aantal \va-
De pcrsafdceling van de politie te Ham
burg deelt mede:
Bij den hedenavond door dc S.A. gehou
den propaganda-optocht door Hammcr-
brook is het op de kruising van de Vicrlan-
derst rasse—Billhorncr-Roehrendamm en
Lindley-strasso gekomen tot een vuurover
val op den kop van den stoet. Er werd uit
huizen geschoten. Een ongeveer 70-jarig
man, zittend aan het venster, bekwam een
doodelijkc hoofdwond, verder kreeg een
29-jarig zeeman, die naar den optocht stond
tc kijken een schot in zijn dij. Dc politie
heeft ingegrepen, het vuur beantwoord cn
binnen enkele minuten de orde hersteld.
Op liet dak van een huis zijn twee geladen
karabijnen gevonden cn in beslag genomen.
Een aantal personen is gearresteerd. De
propagandaoptocht kon na een korte on
derbreking voortgezet worden. Het is niet
tot verdere incidenten gekomen.
Frankrijk heeft de leiding,
beweert Herriot
Parijs, 2 Maart.' (V.D.) Voor het volle
dige partijbestuur der radicaal-socialisti
sche partij heeft Herriot gisteravond een
overzicht gegeven van den buitenlandsclien
politiekcn toestand. Ilij verklaarde o.a.,
dat de breuk van Japan met den Volken
bond voor geen volk zoo smartelijk is ge
weest als voor het Fransche, doch voor
Frankrijk cn voor alle republikeinen moet
één beginsel bewaard blijven: eerbiediging
der verdragen en van liet Volkenbondspact.
Bij de discussies over het ontwapenings
plan te Gcnève heeft Frankrijk de leiding
in den strijd voor den vrede. Niemand in
dc gcheele wereld, die van goeden wille is,
zou Frankrijk dc verdiensten kunnen ont
zeggen, dat het tot in details gaande posi
tieve voorstellen voor den opbouw van den
vrede heeft ingediend. Dc internationale
toestand is ten gunste van Frankrijk ver
beterd. Niettemin blijft een zekere onge
rustheid bestaan, voornamelijk voor het ge
val, dat het Fransche plan niet zou worden
aangenomen. Herriot blijft van mecning,
dat een vergaande overeenstemming tus
schen dc drie groote democratische landen
Amerika, Engeland en Frankrijk de beste
waarborg voor den vrede zou zijn. Tenslotte
verklaarde Herriot, dat. hij de ondcr.lecke-
ning van het F ra nsch -Russische non-agres
Mepact oen gelukkige gebeurtenis achtte.
Een reeks hulpmaatregelen
W a s h i n g t o n, 2 Maart. (V.D.) liet
Amerikaansche congres heeft gisteren in
recordtempo een aantal wetsontwerpen be
handeld, die alle dc strekking hebben den
druk, die door de economische crisis op tal
van personen cn ondernemingen wordt ge
legd, te verlichten en de mogelijkheid te
openen, dat bezitters, boeren cn onderne
mingen, vooral de spoorwegmaatschappijen
ondanks hun drukkende schulden hun be
drijf voortzetten. Tevens werden maatrege
len genomen, waardoor steden, die niet aan
hun verplichtingen kunnen voldoen, eer.
moratorium kunnen krijgen. De Senaat
keurde tor doorzending naar het represen
tantenhuis goed een wetsontwerp, waardoor
een bedrag van 500 millioen dollars van de
reconstruction finance corporation beschik
baar wordt gesteld voor banken cn hypo
theekinstellingcn, die een tweejarig mora
torium toestaan op boerderijen en andere
onroerende goederen tot een bedrag van
meer dan 8000 dollars.
THaLMANN NAAR
KOPENHAGEN.
Hamburg, 2 Maart. (V.D.) Naar Ham
burger Nachrichten verneemt, is de leider
der KPD, Ernst Thalmann, van Hamburg
naar Kopenhagen gevlucht.
JAPAN BLIJFT IN DEN VOLKENBOND.
„Om mede te werken aan
de belangen van den vrede!'
Tokio, 2 Maart. (V.D.) Premier Saito
heeft verklaard, dat de verwachtingen, wel
ke de regeering in het Japansche leger
heeft gesteld, reeds thans ten volle zijn ver
vuld. Voordat de Volkenbond weer bijeen
zal komen, zal dc politieke toestand in het
Oosten in zooverre opgeklaard zijn, dat een
interventie van den Volkenbond niet meer
noodig zal zijn. Dc Japansche regeering zal
verder in den Volkenbond blijven om mede
te werken aan dc belangen van den vrede.
Het Japansche optreden in Jehol draagt
geen aggressief karakter, doch is slechts te
weeggebracht door den wensch naar orde
in het Verre Oosten.
BUITENLAND.
Rede van Hitler te Berlijn.
(Eerste Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
Zitting van Eerste cn Tweede Kamer.
(Tweede blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
Overtreding van de drankwet (Kantonge
recht). (Eerste Blad, pag. 3).
P. J. Schmidt spreekt voor de O. S. P. over
,Waar gaan wij licen
(Eersto Blad, pag. 2).
Voorbereiding van dc Oranje Vorceniging
voor de Nat. Vol kshu Iele op 17 April a.s.
(Eerste Blad, pag. 2).
Medegedeeld door liet Kon. Nod. Mafc.
Inst. te De Bilt.
Hoogste Barometerstand 769.9 tc Stcnsclo.
Laagste Barometerstand 736.8 te Valentin.
Verwachting: Matige tot krachtige,
Z. tot Z.-W. wind, zwaar bewolkt tot be
trokken, regenbuien, weinig verandering in
temperatuur.
De depressie op den oceaan beslaat een
enorm gebied en reikt thans van do Azoren
tot diep in liet binnenland van Europa. Met
een brcedc strooming dringen luchtmaesa's
van liooge temperaturen over Frankrijk en
Duitschland naar Centraal Europa door en
brengen aldaar vöorjaarswarmte en verja
gen dc vorst. Benoorden dc 52ü breedtegraad
blijft het nog koud. In het binnenland van
Zweden vriest liet nog hard, terwijl alle
stations langs de Noorschc leust temperatu
ren onder het vriespunt melden. Ook op
IJsland blijft de temperatuur hetzelfde. Het
doordringen der warmte ging gepaard met
zware regen in Frankrijk en om het kanaal
tot in het Schwarzwald. lil hot N. viel nage
noeg geen neerslag. Voorloopig is van deze
verandering in de luchtdrukverdeellng zacht
cn regenachtig weer tc wachten gevolgd
door opklarend weer met buien en iets
guurder.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
De Sfoffenafdeelitig is rijk voor
zien van nieuwe dessins en kwali
teiten in al wat de modeplaat te
zien geeft.
mcr.-r.T-
Voortreffelijk in elk opzicht.
Vraagt catalogus en condities aan
bii den vertegenwoordiger
ARNH.STRAAT.
MACDONALD'S REIS NAAR AMERIKA.
Voorloopig uitgesteld.
Londen, 2 Maart. (V.D.) Dc reis van
minister-president Macdonald cn eenige
andere ministers naar Amerika, die in liet
begin van Maart zou plaats vinden, is. naar
de diplomatieke medewerker van de Daily
Telegraph verneemt, voorloopig uitgesteld.
Oorzaak hiervan is het feit, dat cle door
den Britschen ambassadeur tc Washington
sir Ronald Lindsay, ingeleide vooronder-
handelingen langer zullen duren clan men
aanvankelijk dacht.