HET DUITSCHE VOLK SPREEKT
Een rustige verkiezingsdag
DE EEMLANDEU
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
Fa. R. van den BURG
Maandag 6 Maart 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoartwal 2a
31e Jaargang No. 212
SAMENSTELLING PRUISISCHE
LANDDAG
JAPAN UIT DEN
VOLKENBOND
I. J. LUYCX ZOON
O. O. CORSETTEN
6 uur 16 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
PIANO'S in huur verkrijgbaar
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 n,aandeQ vo°' Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
week (me» gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17Vt»
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS DER ADVERTENTIEH van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentiën voor d«
helft van den prijs. Kleine AdvertentlCn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.0S
HITLER BEHAALT DE MEERDERHEID
Samen met de IIugenberfrgroepen vereenigen de Nazi's
meer dan 50 pet. van het totaal aantal stem
men op zich
B e r 1 ij n, 5 Maart. (V.D.) De verkiezings
zondag is in het geheele Rijk rustig ver
loopen. De opkomst der kiezers is buiten
gewoon groot geweest en wordt, voor wat
de steden ten minste betreft, op ongeveer
£5 pet. geschat.
Groote groepen nationaal socialisten beb-
bci. zicli door de straten van Berlijn bewo
gen.
Tc Ncukolln hebben nationaal-socialisten
en Stahlhelmers tegen den middag op het
raadhuis de liakenkruisvlag gehcschen.
Ook op de Karl Marxschool was e enzwart-
wit-roode vlag uitgestoken.
Per radio heeft dc Rijksminister van Bin
ncnlandsche Zaken, Dr. Frick, een oproei)
tot de kiezers doen richten, waarin hij op
merkzaam liet maken op de buitengewone
beteekenis der verkiezingen.
Incidenten.
Voor zoover tot nu toe bekend is het
slechts te Offenbach tot een botsing geko
men tusschen Rijksbanierleden en natio-
noal socialisten, waarbij een Rijksbanier
man werd doodgeschoten cn een tweede
ernstig werd gewond.
■lTc Leipzig is het tot kleinere incidenten
gekomen. Een man werd gewond.
_„.Te Keulen zijn schoten gelost op een
politieauto. Twee mannen en een vrouw
zijn gearresteerd.
Te Stuttgart en Dresden, waar bizonder
druk gestemd werd, is het niet tot orde
verstoringen of botsingen gekomen, welke
dc moeite van het vermelden waard zou
den zijn.
Te Hamburg en Bremen is het vandaag
eveneens rustig gebleven. Van 85 tot 90
pet. der kiezers heeft gestemd.
(Te Dusseldorp cn omgeving is eveneens
drukker gestemd dan de vorige keeren.
'Te Chemnitz en omgeving is het, enkele
incidenten daargelaten, rustig gebleven. Te
Neurenberg heeft 95 pet der kiezers ge
stemd. Te Goerlitz is in enkele deelen der
stad zelfs 97 pet, van het aantal stemmen,
dat uit te brengen was, uitgebracht. Te
Mannheim is het nergens tot incidenten ge
komen, meer dan 80 pet. der kiezers is hier
opgekomen. Te Gleiwitz is het, evenals in
het overige Boven Silezic, rustig gebleven.
Ongeveer 90 pet der stemmen is uitge
bracht.
In het Z.W.-deel van het Rijk, in het bi-
zonder in het grensgedeelte, is bizonder
druk gestemd. Tal van Duitschers, die in
Zwitserland wonen, hebben hier hun stem
men uitgebracht. Tusschen 10 en 11 uur zijn
té, Bazel drie extra-treinen aangekomen uit
Bern, Zurich en Lausanne. De reizigers be
gaven zich voor het grootste deel per tram
naar Loerrach. Een ander deel gaat per
trein door naar het Badensche land.
Het Duitscho consulaat tc Bazel heeft
ïiiet minder dan 4000 stembiljetten uitge
reikt. In dc steden in het Roergebied is het
volkomen rustig geweest, althans voor zoo-
Ven tot nu toe bekend.
Ernstig incident te Breslau.
Te Breslau heeft ongeveer 85 pet. der
kiezers gestemd. Tegen vier uur vanmiddag
is het tot een schietpartij gekomen tus
schen communisten en de politie. Een po
litiepatrouille van vier man werd in d<>
stadswijk Brigittental van de daken der
huizen beschoten. Direct nadat do Schupo
met hulppolitie was versterkt, werd een
hulpagent (S.A.-man) door een schot in den
buik doodelijk gewond. Dc politie is do toe
stand meester.
Hier en daar valt nog wel een schot. De
huizen werden doorzocht. 70 personen zijn
gearresteerd en naar 't politiebureau over
gebracht. De S.A.-man is 20 jaar oud en
heet Otto Fischer.
Rustig verloop der verkiezingen.
B e r 1 ij n, 5 Maart. (V.D.) Blijkens uit
het geheele Rijk tot de eerste middaguren
ontvangen berichten hebben do verkiezin
gen een volkomen rustig en ongestoord ver
loop gehad.
Inzet van verkiezingsdag.
Nadat de campagne Zaterdagavond over
al met fakkeloptochten en massabetoogin-
geni'van het nationale front haar hoogte
punt had bereikt, is het uiterlijk© beeld
van den verkiezingsdag gekenmerkt door
een Zondagsche rust. Voor zoover van de
propaganda der partijen nog iets bleek, be
perkte deze zich tot enkele betoogingen van
N.S.D.A.P, en Stahlhelm.
Begunstigd door een heerlijk voorjaars
weer, waar men overal van in het Rijk
kon genieten, is reeds vroeg in den
ochtend een aanvang gemaakt met de
stemming. Voor de stembureaux maakten
de kiezers reeds vroeg queue. Op vele
plaatsen was tegen den middag reeds bijna
de helft van het aantal stemmen uitge
bracht. Algemeen neemt men dan ook aan,
dat zeer druk is gestemd.
Anders dan anders.
Opvallend is, dat de straten te Berlijn en
in de groote en kleine steden in het Rijk er
dezen keer geheel anders uitzien dan bij
vorige verkiezingen. Overwegend ziet men
vlaggen van het nationale front. Duizenden
straten zien er als het ware als een vlag-
genzeo uit. Ook ziet men veel do oude
Rijksvlag zwart-wi(,-rood.
In vele steden zijn groote transparanten
gespannen tusschen tegenover elkander ge
legen huizen. Voorts ziet men hakenkrui
sen, portretten van Hindenburg cn de na
tionale leiders.
Daarentegen bemerkt men van roode
vlaggen en de kleuren zwart-rood-goud dit
maal zoo goed als niets. De Sovjet-vlag is
op enkele uitzonderingen na geheel ver
dwenen.
Botsingen in Hessen.
In Messen is zeer druk gestemd. Te
Darmstadt is het overdag rustig gebleven,
daarentegen is het te Gricsheim bij Darm
stadt tot een schietpartij gekomen, waarbij
een S.A.-leider een schampschot cn een
K.P.D.-functionnaris een schot in het dij
been opliep.
Bij een botsing tusschen nazi's cn leden
van het IJzeren front werden twee leden
van het IJzeren front ernstig, ccnigc andere
personen licht gewond. Tc Pfeddersheim is
een S.A.-man ernstig gewond. Negen com
munisten zijn hier gearresteerd.
Te Ochshausen (Kcssel) is liet tot een
schietpartij gekomen, waaraan hulppolitie
te pas is gekomen. Een S.A.-leider, die als
hulpagent dienst deed, kreeg een schot in
de buik cn word ernstig gewond naar het
ziekenhuis overgebracht.
Stemmurs uit Nederland.
Ook aan de Ncdcrlandsch-Duitsche grens
is druk gestemd. Duizenden Duitschers, die
in Nederland wonen, hadden zich over do
grens begeven om tc stemmen. Te Clecf
hebben 3Ö00 in Nedrland wonende Duit
schers gestemd. Te Kaldcnkirchcn onge
veer 1300.
Met drie extratreinen waren deze Duit
schers uit Rotterdam, Amsterdam en den
Haag naar Clevc gekomen. Te Kaldenkir-
chcn werd gestemd door Duitschers, die
per extratrein uit dc richting Breda waren
aangevoerd.
Hitier stemt.
Rijkskanselier Hitier liecft Zondagmor
gen om kwart voor tien zijn stemplicht ver
vuld. Voor dc menigte tijd had hem te
herkennen, had dc politie dc straat reeds
afgezet. Nadat hij gestemd had, begaf
Hitier zich weer naar zijn hotel.
Hakenkruisvlaggen.
Op de beide politiekazernes in de Bun-
desstrassc was naast dc zwart-wit-roode
vlag de liakenkruisvlag geplant.
Een politieofficier commandeerde dat op
At dak de 'vlag moest worden gehangen.
Naast hem stonden leden van de strijdorga
nisatie der Duitsch-nationalen en der S.A.
VON PAPEN.
De ontbonden Rijksdag.
Dg ontbonden Rijksdag
bestond
uit 575
afgevaardigden, als volgt verdeeld:
Nationaal-Socialisten
195 zetels
Sociaal-Democraten
'121
Communisten
300
Centrum
70
M
Duitsch-Nationalen en
Thüringer Landbund
50
M
Beiersche Volkspartij
18
M
Duitsche Volkspartij
11
X
Chr. Soc. Volksdienst
4
w
Staatspartij
2
M
Duitsche Boerenbond
2
H
Economische partij
1
H
Wijnbouwers
1
H
Voorlooplge definitieve uitslag.
De voorlooplge dofinltieve einduitslag
luidt als volgt.
Uitgebrachte stemmen
Daarvan verwierven:
39.316.873
Nat. Socialisten 17.265.823
Soc. Democraten 7.176.505
Communisten 4.845.379
Centrum 4.423.161
Zwart Wit Rood 3.132.595
Beiersche Volkspartij 1.072.893
Duitsche Volkspartij 432.105
Chr. Soc. Volksdienst 384.116
Staatspartij 333.487
Duitsche Boeren 114.231
Landbond 83.828
Hannoveraneo 47.723
Soc. Strijdgemeenschap 3.909
Volgens deze verdeeling zal de Rijksdag
zijn samengesteld uit 647 mandaten. Als
volgt vordeeld:
Nat. Socialisten
Soc. Democraten
Communisten
Centrum
Zwart Wit Rood
Beiersche Volkspartij
en eenlge kleinere partijen.
288
125
81
73
52
19
BEVEL TOT GEVANGENHOUDING
TEGEN VAN DER LUBBE.
Berlijn, 4 Maart. (V. D.) Marinus v. d.
Lubbe is Zaterdag voorgeleid voor den
rechter-commissaris in liet hoofdbureau
van politie onder beschuldiging van brand
stichting in het „Wohlfahrtsamt" te Neu-
Koclln op 25 Februari, in het Berlijnsche
Sladtschloss cn het Berlijnsche Raadhuis
op 25 Fem-uari en in het Rijksdaggebouw op
27 Februari. Tegen Van der Lubbe, die in
alle vier gevallen bekende, is een bevel tot
gevangenhouding uitgevaardigd wegens
brandstichting in vier gevallen cn voorbe
reiding tot hoogverraad.
RAADHUIS VAN HAMBURG DOOR
S.A. BEZET.
Hamburg, 5 Maart. (V.D.) De S.A. was
legen 9 uur met ongeveer 700 man voor het
raadhuis op dc Rathausmarkt verschenen.
Tegen 10 uur trokken zij onder aanvoering
van den pas-benoemden „Polizeihcrr"
Richter het raadhuis binnen. Aan de beide
groote op den Rathausmarkt opgerichte
masten werd de swastikavlag gcheschcn.
De nieuwe chef van politie, Richter, die
overigens, naar verluidt, tot rijkscommissa
ris voor Hamburg benoemd zal worden,
heeft van het balkon van het raadhuis,
waar eveneens een swastikavlak wapper
de, een toespraak tot de menigte gehouden.
DE OVERWINNAARS.
Nat. Socialisten beschikken met
het blok zwartiwit'rood over
de meerderheid
B e r 1 ij n6 Maart. (V.D.) Volgens de
officicuse berekening zal de nieuwe Prui
sische Landdag zijn samengesteld uit 175
afgevaardigden, als volgt over dc partijen
verdeeld
N.S.D.A.P. 210 zetels.
Soc. Democraten 79
Communisten 03 H
Centrum 08
Zwart-Wit-Rood 42
Duitsche Volkspartij 5
Chr. Soc. Volksdienst 4
Staatspartij 3
Duitsch Hannoveranen 1
Ook in den Pruisischcn Landdag zullen
de nationaal-socialisten tezamen met het
blok Zwart-Wit-Rood over de meerderheid,
n.l. 252 van de 475 zetels beschikken.
Ongeveer 89 van dc stemgerechtigde
kiezers hebben hun slem uitgebracht.
Londen, 5 Maart. (H. N.) De Japan-
sche regcering heeft een nota opgesteld voor
het uittreden van Japan uit den Volken
bond. Zij verzekert daarin, dat zij zal voort
gaan in het belang van den wereldvrede
werkzaam te zijn.
ERNSTIG MIJNONGELUK.
Berlijn, 4 Maart (H.N.). In een mijn tc
Rossleben zijn twee mijnwerkers en een op
zichter onder neervallend gesteente bedol
ven. De beide mijnwerkers konden slechts
als lijken worden geborgen, terwijl de op
zichter ernstig gewond werd.
LANGESTÏÏAAT 49-51 TELEFOON 190
Wij ontvingen de nieuwe
Deze zijn belangrijk in prijs
gedaald.
hitler.
EUGEN3SRG.
BUITENLAND.
D© Duitscho verkiezingen. De regeering
heeft de meerderheid.
(Eerste Blad, pag. 1.),
BINNENLAND.
Verkiezingscongres der S.D.A.P.
(Eerste blad, pag. 3)'<
STADSNIEUWS.
Werken van Jan Sluyters in De Poth.
(Tweede Blad, pag. 3)<
Opvoering van Gogol's „Do Revisor".
(Tweede Blad, pag. 3).
SPORT.
Nederland verliest eervol met 21 vaü
Hongarije.
(Tweede Blad, pag. 1).
Het Franscho amateurselftal wint met
3i van het Ned. B.-elftal.
(Tweede Blad, pag 2.)
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt-
Hoogste barometerstand 769.5 te Hapa-
randa.
Laagste barometerstand 735.0 te Vestman
nocr.
Verwachting: Matige, wellicht tijdelijk
toenemende, Z.O. tot Z. wind, gedeeltelijk
bewolkt, wellicht lijdelijk regen, zelfde tem
peratuur.
De depressie op den Oceaan behoudt haar
groote uitgestrektheid en verandert niet
van plaats en diepte. Op IJsland Is de
luchtdruk nog iets gedaald en evenzoo bij
Jan Mayer en in N. Spanje. Daarentegen
nam de luchtdruk toe in het N.O. en Z.O.,
zoodat in het W. de luchtdrukvcrschillcn
cn daardoor de winden over het Kanaal,
de Britsche eilanden, op de Noordzee en
langs de Noorsche kust weer toenamen.
Daar echter de barometers in onze naasto
omgeving than3 weinig verandering toonen,
ontwikkelen zich echter geen zware stor
men. In Scandinavië en Finland vriest het
zwaar, op hot vaste land is het allerwegen
zacht weer. Waar de nacht helder was
daalde de thermometer in den morgen lot
nabij of onder het vriespunt. Voorloopig is
nog weinig verandering van het weertype
te verwachten. Op ver uiteenliggende plaat
sen viel beduidende* hoeveelheden neerslag
o.a. in O. en Z. Duitschland en in Finland.
AP.NH.straat