Fa. R. VAN DEN BURG UTRECHTSCHE BOTERSPRITS DE EEMLANDEIÏ Buiteelaedsch Overzicht Buitenland Beursomrzieht Belangrijkste Nieuws Weerbericht Piano's in huur verkrijgbaar Vrijdag 17 Maart 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 222 JAPANS ACTIE IN HET VERRE OOSTEN 6 uur 36 min. BRAND MELDE MEN AAN DE TELEFONISTE L. J. LUYCX ZOON Arnh.straat alléén bij: BAKKERIJ „DR STANDAARD" SOESTERWEG 71-73-75 - TELEFOON 995 De fijnste kwaliteit AMERSFOORTSCh DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17*/* Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513 PRIJS DER AOVFRTFNTIFN van regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f0.25. Liefdadlghelds-advertentiën VOOf d« helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regel* 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 Een stapje dichter bij de ont- wapening? Een belangrijk plan van den Engelschen premier. Het kan niet worden geloochend, dat Macdonald, de eerste minister van Enge land, die speciaal naar Genève Is gereisd om de ontwapeningsconferentie, welke groot gevaar liep, te „redden", met een plan voor den dag is gekomen, dat algemeen op zien heeft gebaard. Het spreekt vanzelf, dat geen enkel land door het plan lenvolle wordt bevredigd, daar het „zooveel hoofden, zooveel zinnen" evenzeer van toepassing is op dc vele tientallen staten, die ter ontwa peningsconferentie zijn vertegenwoordigd. Wel kan echter worden gezegd, dat Mac- donald's plan, hetwelk niet een vlotte schets, maar een tot in détails uitgewerkt concept van bijna honderd artikelen is, een voor treffelijke poging mag worden geacht om een compromis tot ötand te brengen tus- 6clicn de voornaamste staten, wier Inzich ten het meest uiteenliepen. Dit beteekent natuurlijk tegelijkertijd, dat Macdonald om voorloopig slechts twee landen te noemen zoowel van Duitschland als Frankrijk verwacht, dat deze staten beide offers zuilen brengen. In beginsel zouden deze 6taten te eerder hiertoe kunnen over gaan, daar het ontwerp gedeeltelijk tege moet komt aan de verlangens van beide partijen. Van belang is ook, dat men precies weet wat men aan Macdonald's plan heeft, nauwkeurige cijfers worden aangegeven met betrekking tot de legersterkten der diverse staten, het toegestane kaliber der zware ar tillerie, de maximumgrootte der tanks en hct_ aantal militaire vliegtuigen. Reeds nu kaii worden getuigd, dat de vertegenwoordi gers der verschillende landen, al zal bin nenkort de kritiek nog wel los komen, wan neer het concept rustig is overwogen, nog nimmer te voren een ontwapeningsplan mot zooveel welwillendheid hebben ontvangen. Den inhoud van het plan hebben wij reeds medegedeeld, doch het heeft wellicht zin nog eens te memorccrcn en aanvullen- derwijze mede tc deelen, dat wel-is-waar de ontwerp-conventie Duitschland tracht te beletten zich opnieuw op ongelimiteerde wijze te bewapenen, maar aan den anderen kant de regeering te Berlijn toestaat om, in plaats van 100.000 man, 200.000 rccrutcn op dc been te brengen, die echter geen langer diensttijd mogen hebben dan acht maan den. Een aantrekkelijk onderdeel der con ventie is tevens de bepaling, dat binnen drie jaar tijds de zware leger- en luchtvlootbe- wapening moet worden vernietigd. Ieder zstl moeten toegeven, dat de verwerkelijking van dergelijke voorstellen inderdaad een belangrijk begin der ontwapening mag wor den geacht. Het zal voor Frankrijk wel-is- waar een hard gelag zijn dit wapentuig in zoo'n grooten omvang te vernietigen en bo vendien behelst Macdonald's concept niet het algemeene veiligheidsverdrag voor het Europeeschc vasteland, maar daar staat tégenover, dat dc Engelsche premier wel terdege rekening heeft gehouden met do Fransche veiligheidsverlangens; niet alleen zijn dc verplichtingen van het pact van Kellogg cenigszins uitgebreid, daar het con cept inhoudt, dat alle staten, die dc con ventie teekenen, gezamenlijk maatregelen moeten overwegen tegen een staat, die den vrede dreigt te verstoren, maar tevens be helst Macdonald's plan bepalingen inzake internationaal toezicht op clc tenuitvoerleg ging van het ontwapeningsverdrag en be treffende dc unificatie van liet- legertype op 't Europeesche vasteland (beperkt legerper- soneel en verkorte diensttijd). Aandacht trekt het inmiddels, dat Engeland zelf zich niet buitengewoon vgel offers getroost. Mac donald heeft kritiek hierop blijkbaar reeds van te voren willen ontzenuwen door te verklaren, dat de oorlogsmarine het voor naamste Britsche verdedigingswapen is, waarvan dc numerieke sterkte toch reeds aanmerkelijk is ingekrompen tengevolge van de vloot verdragen, die te Londen en Washington zijn gesloten. Afgewacht moet nu worden hoe Duitsch land zal reageeren. Wel zullen de groote mogendheden, die zijn tegenstanders in den oorlog waren, hun legers en oorlogstuig aanmerkelijk moeten inkrimpen, bovendien mag Duitschland tweemaal zooveel mili tairen op de been houden als tot dusver, terwijl tevens is voorgesteld Duitschland het bezit van een aantal kleine tanks toe te staan, maar daar staat tegenover, dat Duitschlancls vloot op het peil van thans moet blijven, terwijl Duitschland over geen enkel militair vliegtuig de beschikking krijgt, terwijl Frankrijk er 500 mag blijven bezitten. Dit feit zit den Duitschcrs wel een beetje dwars, maar velen koesteren de hoop, dat Macdonald Mussolini ertoe zal weten te bewegen Duirschl*>id tot matiging aan te sporen. Inmiddels is de algemeene commissie der ontwapeningsconferentie voor een week uit eengegaan, zoodat er voor de regeeringen ruimschoots gelegenheid is de Britsche voorstellen nauwkeurig en in allen ernst te bestudeeren. Heel de wereld hoopt vurig, dal Macdonald's ijver op een oogenblik, toen de conferentie volkomen dreigde te mislukken, met succes mag worden be kroond. Het gaat nu om oorlog of vrede! Matsoeoka verdedigt opnieuw de houding van zijn land Londen, 15 Maart. (V.D.) Voor zijn ver trek uit Europa heeft Matsoeoka nog een lange verklaring afgelegd aan. de pers, waarin hij o.m. naar voren bracht, dat de opheffing van de Engelsch-Japanschc al liantie iedere garantie voor den vrede in liet Verre Oosten deed verdwijnen.. Intus- schen zou Japan met vreugde alle voorstel len van de Vereenigde Staten en Engeland bestudeeren. Wat sovjet-Rusland betreft, ziet Matsoeoka geen mogelijkheid van een bondgenootschap, maar hoopt toch, dat nauwere betrekkingen zullen kunnen wor den aangeknoopt. Wat den toestand in het Verre Oosten aan gaat, dc horizon is duister, maar, aldus Matsoeoka, de Volkenbond draagt er toe bij dien nog duisterder te maken. „Het is voor een deel de te Genève aangenomen houding, die de Chinpezen weerhield door echtstreeksc'ne onderhandelingen het ge schil te regelen. Japan is steeds meer be sloten te strijden voor het herstel van de orde en den vrede in het Verre Oosten, zelfs zonder eenige hulp. Iedere steun van den Volkenbond zal welkom zijn, maar deze kwestie is voor Ja pan te belangrijk dan dat het de verant woordelijkheid er voor aan welke instel ling ook zou kunnen overlaten. Mandsjoek- wo is een waarborg voor dc Japansche vei ligheid, militair zoowel als economisch. Eon mislukking in dezen zou een misluk king voor altijd beteckencn van het in Azie ondernomen werk. Men heeft ons, al dus Matsoeoka de bedoeling toegeschre ven China en vervolgens Australië te wil len veroveren. Wanneer wij daartoe niet gedwongen zullen worden, zullen wij den Grooten Cliineeschen Muur niet overschrij den, hoewel Peking tracht ons op Chineesch grondgebied te lokken, teneinde onze be geerte tot overheersching te kunnen brand merken. Tenslotte verklaarde Matsoeoka nog, dat Tokio, wanneer het geen hinderpalen ont moet, van Mandsjoekwo in drie jaar een welvarendcn stad zou maken. Genève, 15 Maart. (V.D.) Het consulta tief comité van 21 mogendheden, dat door den Volkenbond belast is met liet volgen van den -toestand in het Verre Oosten, is hedenmiddag bijeengekomen. Tot voorzit ter werd benoemd de Noorsche vertegen woordiger Lange in plaats van Hyman's, die door andere bezigheden verhinderd wa«. Er werd uiting gegeven aan de teleur stelling, dat sovjet-Rusland niet vertegen woordigd was, terwijl daarentegen de ver tegenwoordiging van Amerika door Hugh Wilson op prijs werd gesteld. Wilson nam hierop zitting in het comité. De landen Duitschland, Belgie, Engeland, Spanje, Frankrijk, Italië, Noorwegen, Ne derland, Zweden, Zwitserland en Tsjecho- Slowalcijc kregen opdracht een subcomité te vormen ter bestudeering van het pro bleem van den wapenuitvoer in verband met den tegenwoordigen toestand in het. Verre Oosten, aan welke studie ook de vertegenwoordiger van de Vereenigde Sla- ten zal deelnemen. Duitschland, Engeland, Frankrijk, Spanje, Italië, Ierland, Mexico, Noorwegen, Nederland, Portugal, Zwitser land, Turkije zullen een tweede subco mité vormen, waaraan de Vereenigde Sta len eveneens zullen deelnemen, dat tot taak zal hebben dc bestudeering van dc administratieve actie der regeeringen met betrekking tot Mandsjoerije. Ten behoeve van dc niet in het comité vertegenwoordigde landen zal de secre taris-geniaal een overzicht opmaken van dc besprekingen en dc besluiten. De Chineezen heroveren Hslfongkau. Peking, 16 Maart. (V. D.) Na een hevig gevecht tegen de Japanners hebben de Chi- neesc.be troepen gisteren de stad Hsifeng- lcau aan den Cliineeschen muur heroverd; 500 Japanners werden gevangen genomen en li stukken geschut buit gemaakt. Ilsifengkau is als Oostelijke doorgang van Noord-China naar Jehol een zeer belangrijk steunpunt. Japanners zoowel als Chineezen hadden een groote troepenmacht samengetrokken. Thans dirigeeren dc Japanners nieuwe in fanterie- en artillerie-afdeelingen naar Hsifengkau; vier divisies Chineesche regce- ringstroepen zijn te Peking aangekomen en twee nieuwe divisies worden verwacht. Dc operaties worden door maarschalk Tsjang Kai Tsjek zelf geleid uit Pao Ting Foe. Dc Chineesche minister van buitenland- sche zaken Lo Wen Kan heeft in een ver klaring aan de pers medegedeeld, dat van Chineesche zijde geen directe onderhande lingen zullen worden gevoerd en dat China zich stipt zal houden aan de besluiten van den Volkenbond en aan de bepalingen dér bestaande verdragen. Al onze aandacht is de afgeloopen week op de gebeurtenissen in Amerika geconcen treerd geweest, met belangstelling hebben we de verschillende, vaak drastische maat regelen van Roosevelt beschouwd, en er ten slotte onze verwondering over uitgesproken, dat ondanks de groote omvang van de finan- cieele crisis de dollar zich vrijwel ongeschon den handhaafde. Woensdag is voor het eerst de New-Yorksche beurs weer geopend. Met begrijpelijke spanning werden de verschillen de telegrammen uit Wallstreet doorgelezen. Bij de opening van de effectenbeurs waren de koersen van de aandeelen 1 tot 6 punten gestegen. Ook de obligatie-markt, waar te gen de verwachtingen in geen minimum koersen waren vastgesteld, was bij de ope ning vast gestemd. Zoowel in aandeelen als in obligaties ontwikkelde zich een levendige handel. Niet alleen in Wallstreet, maar ook op 't continent was men zeer voldaan over de houding van de New-Yorksche beurs, Alles wyst er op, dat men niet meer beangst is voor inflatie van de valuta in verband met de uitgifte van het noodgeld. Men neemt aan, dat zoodra het geldverkeer weer in normale banen geleid is, veel thans vastgehouden bankpapier zal loskomen, en dat men spoe dig weer zal kunnen overgaan tot het intrek ken van het noodgeld. Toch zijn begrijpelijkerwijze de meeningen in makelaarskringen ten aanzien van de vooruitzichten ietwat verdeeld; in sommige kringen wijst men erop, dat voor de handha ving van 't krachtige herstel de ruggesteun noodig is van 'n algemeene verbetering van den handel, in andere kringen daarentegen weer is men de meening toegedaan, dat we gens het herstel van vertrouwen in de ban ken en het bezuinigingsprogramma van de regeering en de afkondiging van de bier-wet een verlaat voorjaarsherstel aan den gang is. Ook onze beurs heeft natuurlijk gereageerd op de betere stemming in Amerika, noch tans met het gebruikelijk voorbehoud. Ze heeft niet in hetzelfde tempo het Wallstreet- sche optimisme gevolgd, ofschoon aan het Damrak toch een betere ondertoon merkbaar was, de beurs was vrij goed gedisponeerd, doch de ondernemingslust was gering. Men wil eerst de kat uit de boom kijken, want na een plotselinge hausse in New York is wel eens vaker een nog diepere val ingetre den. We moeten echter erkennen, dat vrijwel op alle beurzen de stemming de laatste dagen iets rooskleuriger begint te worden, ondanks de steeds duister wordende politie ke verhoudingen. Misschien dat men nog te juister tijd het verstand weet te bewaren cn met alle kracht het wereldherstel zal bevor deren. Staal van beleg te Peking. Peking, 16 Maart. (V. D.) In verband met den ernstigen toestand aan het Chi- necsch-Japansclic front is tc Peking de staat van beleg afgekondigd. Tegenaanval der Japanners. Peking, 16 Maart. (V.D.) Na de belang rijke overwinning der Chineesche troepen bij Hsifengkau hebben de Japanners zoo spoedig mogelijk versterkingen geconcen treerd en zijn in den afgeloopen nacht tot clcn tegenaanval overgegaan. Een lievig ge vecht ontstond, dat aan beide zijden ern stige verliezen veroorzaakte. De Japansche aanval werd sterk gehan dicapt door het verlies van een groot aan tal kanonnen, die door de Chineezen wer den buitgemaakt. NORMAN DAVIS LEIDER DER AMERI- KAANSCHE DELEGATIE Washington, 16 Maart (V.D.) Presi dent Roosevelt heeft Norman Davis be noemd tot leider der Amerikaansche dele gatie te Genève n.et den rang van ambas sadeur. Davis zal de volgende week naar Europa vertrekken. RIJKSKANSELIER HITLER EN DE OLYM PISCHE SPELEN TE BERLIJN Berlijn, 16 Maart (V.D). De Rijkskanse lier ontving vanochtend in tegenwoordig heid van den Staatssecretaris in de Rijks kanselarij', dr. Lammers, voorzitter van het Organisatie-comité voor de Olympische Spelen van 1936, staatssecretaris b. d. dr Lewald en de eerste burgemeester van Ber lijn dr. Sahn. Dr. Lewald gaf een korte uit eenzetting van het wezen en beteekenis van de Olympische Spelen van 1936. De Rijkskanselier noemde do sport een onontbeerlijk middel voor de opvoeding van de Duitsche jeugd en gaf b'ijk van een le vendige belangstelling voor de Olympische Spelen. De Rijkskanselier zeirle, dat de Spe len cn de Duitsche sport in elk opzicht od zijn steun kunnen rekoncn. JAPANSCH STOOMSCHIP VERGAAN? Melbourne, *o Maart. (V. D.) Men vreest, dat het 4700 ton metendo Japansche s.s. Kinsen Maroe, waarvan men sedert Maandag op dc draadlooze verzoeken om positicopgavo geen antwoord meer heeft ontvangen, met man en muis aan dc kust van Queensland is vergaan. ANTI-JOODSCHE ONLUSTEN IN SÏLEZIË EN GALICIË. Warschau, 16 Maart (V. D.) Uit de berichten over de anti-Joodsche onlusten in Silezic en Galicië blijkt, dat de onlusten niet beperkt zijn gebleven tot dc districten Teschen en Saybusch, doch ook zijn over geslagen naar het Silezische district Biclitz cn het W.-Galicischc district Wadowicc. Tc Krakau heeft de politie gisteren eenige studenten gearresteerd, die voor de poor ten van verschillende fabrieken onder de arbeiders tegen de Joden opruiende pam fletten verdeelden. In liet vereenigingsgebouw van de natio- naal-democratische jeugd werd een groote hoeveelheid geschriften en drukwerken van dezelfde strekking in beslag genomen. Ook bij vele deelnemers aan de onlusten wer den huiszoekingen gedaan, waarbij karabij nen, dolken cn bajonetten in beslag werden genomen. In totaal werden 83 personen gearresteerd. IERSCHE VRIJSTAAT VERHOOGT INVOERRECHTEN. Dublin, 16 Maart. (V. D.) De regeering van den Icrschcn vrijstaat heeft besloten de bestaande invoerrechten en tarieven op nieuw met 15 A 20 percent te verhoogen. Dc verhooging geldt speciaal voor laken, da- mesklceding, ijzerwerk, tin, kinderwagens cn andere. In alle gevallen zijn voor Enge land speciale voorkeurrechten voorzien. COMMUNIST VERMOORDT ZIJN KIND. B r c s 1 a u, 16 Maart. (H.N.) Bij den Ky- nauer stuwdam is gisteren het lijk van een kind gevonden, dat de zoon van den vroe- geren coramuniétischen rijksdagafgevaar digde Richard Schulz uit Dittersbach bleek te zijn. Deze werd sedert October van ver leden jaar vermist. Zijn vader had ver klaard, dat hij hem naar sovjet-Rusland had gezonden, doch thans is gebleken, dat het kind door zijn vader vermoord is. Schulz, die op het oogenblik in de gevan genis een straf van vier jaar uitzit, waar toe hij wegens de mishandeling van zijn anderen zoon Werner werd veroordeeld, is voorloopig in een afzonderlijke cel opgeslo ten. De opwinding over deze ontdekking is onder de bevolking van het Waldenburger gebied zeer groot. TIROOLSCHE REGEERING ONTBINDT DEN REPUBLIKEINSCHEN SCHUTSBUND Innsbruck, 16 Maart (V.D.). Bij de huiszoeking in den afgeloopen nacht door politie en militairen in verschillende so ciaal-democratische gebouwen te fnssbruck werden bijna geen wapens in beslag geno men doch een groot aantal documenten. Op grond van dit materiaal heeft do Tiroolschc landsregeering hedenmiddag de onmiddellij ke ontbinding van de Tiroolschc landsorga- nisatie van den republikeinschcn Schutz bund afgekondigd. O.a. werden ontwerpen gevonden van oproepen die op hoogverraad en opruiing duiden. In het besluit van de landsregeering wordt o.a. gezegd dat uit het in beslag ge nomen materiaal blijkt, dat de republikein sche Schutzbund in Tirol tot tegen den staal gerichte doeleinden in verbinding was getreden met de Duitsche organisatio Rcichsbanner ScliwarzRotGold. In de nabijheid van Innsbruck werd nabij een heuvel een geheime zender der sociaal-de mocraten ontdekt. HONGAARSCH MINISTER TE ROME Rome, 16 Maart (V.D.). De Honsraarsche minister van Buitenlandsche Zaken, v. Ka- nya, is Donderdagavond om zeven uur te Rome aangekomen, waar hij twee dagen zal vertoeven. Vrijdagochtend zal hij door den koning worden ontvangen terwijl hij vervolgens een bezoek zal brrugen aan Mussolini. WERKVERSCHAFFINGSPLAN VAN ROOSEVELT. Washington, 16 Maart. (V.D.) Van welingelichte zijde wordt vernomen, dat president Roosevelt een wcrkverschaffings- plan gereed heeft, waardoor onder de leuze „terug naar de bosschen" 200.000 werkloo- zen in den landbouw voor boscb- en land- ontginning tewerk gesteld zouden kunnen worden. Tegelijkertijd zouden de farmers van dit plan profiteeren, doordat zij goed koop hulpkrachten krijgen, op wier loonen door den staat een toeslag wordt gegeven. BUITENLAND. Dr. Luther afgetreden als president der Duitsche Rijksbank. (Derde Blad, pag. 1). Belangrijke redevoering van Macdonald to Genève. (Derde Blad, pag. 1). BINNENLAND. Do moordzaak Eschauzier voor het Haagsche gerechtshof. (Tweede Blad, pag. 2). Vlasfabriek le Lage Zwaluwe afgebrand. (Tweede Blad, pag. 2.) STADSNIEUWS. Lezing van Prof. Huib Luns over Flo- rcnce voor 't Nut. (Eerste Blad, pag. 3). Vergadering van den R.-K. Middenstand. (Eerste Blad, pag. 2). Marx-herdcnking vn S.D.A.P. en I.v A.O. (Eerste Blad, pag. 2). Benzine in speciale inrichting? (Kan tongerecht). (Eersto Blad, pag. 3). Medegedeeld door het K.N.M.I. te Do Bilt: Hoogste barometerstand 761.3 te Weenen. Laagsto barometerstand: 732.2 te Valen cia Yerwachting: Krachtige tot matige Z. tot W wind, zwaar bewolkt met opklaring, waarschijnlijk regenbuien, iets kouder. De depressie in het Westen heeft zich order uitgediept en ligt thans over Ier land Het hoogc drukgebied in het Z.O. nam verder af doch de barometcrdalingen aldaar waren mindor zwaar dan in hot depressiegebicd zoodat de luclitdrukgra- diont in onze omgeving over het algemeen grooter werd. De wind nam over het Ka naal en het Z.-gedeèlte van de Noordzee in kracht toe, zoodat er thans een flinko Zuid-Wester storm waait die in Le Havre zelfs windkracht 11 bereikte. Daarbij viel over de Britsche eilanden veel neerslag, vooral in het Zuiden van Engeland. Cal- shot had 22, Croydon 20 m.M. Over Scan dinavië cn Finland bleef de lage druk- tocstand aanhouden, over Lapland zijn, tusschen twee depressies in, de tempera turen nog verder gedaald, zoo werd uit Soóanhyla (Finland) vanmorgen 27 gr. C. vorst gemeld. Over IJsland bleef de hooge druk stand houden cn de temperatuur is vooral in Duitschland en onze omgeving geslegen. In Groot-Britanniö en Ierland is zij gedaald. Men mag bij afsluiting van de depressie in het Westen ook ten onzent af koeling verwachten met kans op gure Maartsche buien. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 Onze Specialiteit. BUIKBANDEN en corsetten Voor zware figuren. Vakkundige bediening.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 1