AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Oost*Indië
Zaterdag 18 Maart 1933
31e Jaargang No. 223
DERDE BLAD
HITLERS BEWIND TEGEN
DE JODEN
Staalwaren
Bijzondere collectie
NIEUW PARUS
Langestraat 35
Lijstenmakerij en Kunsthandel
JAPAN VERLAAT
DEN VOLKENBOND
ONTPLOFFING OP EEN
N00RSCH SCHIP
NOODWEER OP
JAVA
Onze Postvliegers
onderweg
DE VERLOREN BRIGADE
TERECHT
Einstein wenscht voorloopig
geen voet in Duitschland
te zetten
Rijkscommissaris voor de vak
verenigingen?
Uit protest tegen de behandeling door Hit-
Ier van „zijn Jood6che volk" heeft professor
Albert Einstein verklaard, dat bij geen voet
in Duitschland zal zetten, zoolang de tegen
woordige toestanden aldaar onveranderd
blijven.
Einstein, die zijn wetenschappelijk werk
aan het Californische Institute of Techno
logy had onderbroken m^t de bedoeling een
kort bezoek aan Duitschland te brengen,
heeft in deze plannen verandering gebracht
In plaats van naar Duitschland te vertrek
ken, gaat hij Zaterdag aan boord om zich
naar België te begeven.
Meer dan 100 Pool6che Joden, die te
Berlijn wonen, hebben bij het Pool6che ge
zantschap een klacht ingediend wegens de
bedreigingen, waaraan zij van nationaal-
socialistische zijde blootstaan. De Pool6che
gezant heeft naar aanleiding hiervan een
protest bij het Duitscbe ministerie van bui
tenlandsche zaken ingediend.
Naar de Rheini6ch-Westfalische Zeitung
uit Berlijn meldt, verwacht men in politieke
kringen, dat binnen korten tijd een rijks
commissaris zal worden benoemd, die tot
taak zal hebben een onderzoek in te stellen
naar den financieelen toestand bij de vak-
vereenigingen. Eventueel zou deze rijkscom
missaris ook voorstellen kunnen doen be
treffende het toekomstige vakvereenigings-
werk. O.a. wordt in dit verband genoemd
een strenge scheiding tusschen vakvereeni
gingen en politieke partijen.
Vakvereenigingen in Beieren
weer toegestaan.
München, 16 Maart. (V. D.) De lastheb-
bende voor het ministerie van binnenland-
sche zaken, Adolf Wagner, heeft bepaald,
dat de werkzaamheden in het vakvereeni-
gingshuis onmiddellijk weer moete» wor
den toegestaan. De uitvoering van het ge
wone werk is geoorloofd, wanneer geen po
gingen gedaan worden in contact te komen
met verboden politieke organisaties nf der
zeiver voormalige leiders. Den vakvereeni
gingen wordt iedere politieke activiteit ver
boden.
Gestolen ontplolfingsmiddelen.
Berlijn, 16 Maart. (H. N.) Het rijkskabi-
net heeft besloten, een wetsontwerp uit te
vaardigen, waarbij de teruggave van vroe
ger gestolen ontplofbare stoffen binnen een
bepaalden termijn verplicht wordt gesteld.
Na het verstrijken van dezen termijn zal
het niet inleveren strafbaar worden gesteld.
Tot nu toe is slechts een vijfdo van de be
kend geworden gestolen hoeveelheden ont
plofbare 6toffen door de politie ontdekt.
Loebe treedt af als voorzitter
van den Oostenrijkschen Volks
bond.
Berlijn, 16 Maart. (V. D.) Rijksdagafge
vaardigde Loebe, dio sedert meer dan tien
jaar aan het hoofd heeft gestaan van ds
buitenpartijdige organisatie voor de aan
eensluiting van Oostenrijk .bij Duitschland,
heeft het voorzitterschap neergelegd.
Reichsbanner en ijzeren front
ook in Hessen verboden.
Darmstadt, 16 Maart. (V.D.) De staat6-
commissaris voor de politie, dr. Best, heeft
een verordening uitgevaardigd, volgens
welke het ijzeren front, de Reichsbanner en
alle communistische vereenigingen en orga
nisaties zijn ontbonden en verboden.
Bloedige botsingen.
A 11 o n a, 17 Maart (V.D.). Gisteravond
kwam het te Altona verscheidene malen tot
botsingen tusschen communisten en nazi's.
Een S.A.-man werd neergeschoten. Een
60-jarige vrouw en een voorbijganger, die
toevallig passeerde, werden bij een dezer
vechtpartijen gewond.
Freiburg, 17 Maart (V.D.) Gistermiddag
kwamen bij de woning van de soc.-democra-
cratischen landdagafgevaardigde Nussbaum
te Freiburg eenige politiebeambten cn S.A.-
lieden om huiszoeking te doen naar wape
nen. Toen zij zijn woning wilden binnen
dringen, verzette Nussbaum zich daartegen
met een revolver in do hand. Hij loste
eenige schoten, waardoor een politiebeamb
te werd gedood en een ander zwaar gewond.
Persverbod.
B o r 1 ij n, 17 Maart (V.D.) Ter handhaving
van de openbare veiligheid en orde is het
verschijnen van het periodieke geschrift
Sozial-demokratische Pressedienst met in
gang van heden tot 29 Maart a.s. verboden.
Groote opwinding te Bazel.
De Hakenkruisvlag op het ge
bouw der B. L B.
Bazel, 17 Maart. (V.D.) De arrestatie van
degenen, die do Hakenkruisvlag, welke door
fascistische elementen op het gebouw van
de bank voor internationale betalingen was
geplaatst, naar beneden hadden gehaald,
heeft te Bazel verscheidene protestdemon
straties uitgelokt. Gisteravond werd weder
om een groote communistische protostbe-
tooging gehouden. De politie maande rie
aanwezigen, die geen demonstratie-vergun
ning hadden, aan tot doorloopen, maar toen
de menigte steeds grooter werd, ging zij
tot krachtiger maatregelen over. Het ge-
heele politiecorps van Bazel was opgecom
mandeerd en verscheidene malen werden
felle charges uitgevoerd, waarbij verschei
dene personen werden gewond. Meer dan
100 personen werden gearresteerd Ook op
andere plaatsen in de stad ontstonden on
lusten, waarbij verscheidene betrokkenen,
doch ook eenige voorbijgangers werden ge
wond. De onlusten duurden den geheelen
nacht voort. Te Bazel heerscht groote op
winding.
„Het fascistisch gevaar in
Duitschland". Engelsche
arbeiders willen niet met
Moskou samenwerken.
Londen, 17 Maart. (V.D.) Naar verluidt,
zou de Britsche arbeiderspartij op advies
van de tweede Internationale hebben be
sloten het aanbod van Moskou tot vorming
van een eenheidsfront met de communis
ten tegen het fascistisch gevaar in Duitsch
land af te wijzen, aangezien dit aanbod
niets anders zal zijn dan een communisti
sche, van Moskou uitgaande manoeuvre.
Het eveneens uitgenoodigde Britsche vak-
vereenigingscongres zou zich bij dit stand
punt hebben aangesloten,
Vereenigingsgebouw te Ber
lijn gesloten.
Berlijn, 17 Maart. (V.D.) Het vakver
eenigingsgebouw te Berlijn, waarin zich de
bureaux van de vakverecniging van arbei
ders in openbare dienst bevinden, is gister
avond door de politie gesloten.
Bekeerde communisten.
Landsberg a/d. Warthe, 17 Maart.
(H. N.) Gisteravond hebben na afloop van
een fakkeloptocht der S.A. en S.S. de be
stuursleden der plaatselijke afdeeling van
Arnh. weg 32 Tel. 1069
Omlysten van platen en por
tretten. Passepartouts en
ovale lasten
Billijke prijzen.
de communistische partij in tegenwoordig
heid van een groote menigte op het Moltke-
plein de instrumenten van het muziekcorps
der afdeeling stuk geslagen en 12 commu
nistische vlaggen benevens een portret van
Lcnin verbrand. De districtsleider der com
munisten verklaarde, dat de communisten
voortaan aan het groote nationale opbouw
werk van Hitler zullen medewerken.
Arrestaties te München.
München, 17 Maart. (H. N.) De arresta
ties en huiszoekingen te München gaan
voort. De Volkischcr Bcobachter publiceert
een lijst.van personen, die tot nu toe in
voorloopige hechtenis zijn genomen, onder
wie zich tal van bekende personen bevin
den. In het gebouw van do Münchener
Neuester Nachr. heeft een huiszoeking
plaats gehad, evenzoo ten huize van prof.
Nawitsky.
Maar het doet niet afstand van zijn
mandaten over de vroegere
Duitsche koloniën
Tokio, 17 Maart. (V. D.) Officieel wordt
medegedeeld, dat in een gister gehouden
bijeenkomst van den geheimen kroonraad
de Japansche minister van buitenlandsche
zaken Oesjida cn de waarnemende minister
van buitenlandsche zaken Arita verslag
hebben uitgebracht van den politicken toe
stand, waarna het besluit tot het uittreden
uit den Volkenbond werd goedgekeurd.
Tegelijkertijd werd verklaard, dat dit niet
beteekent, dat Japan afstand doet van zijn
volkenbondsmandaten over de voormalige
Duitsche koloniën. Uit verschillende poli
tieke cn vooral uit veiligheidsoverwegingen
moet de Japansche regeering haar manda
ten over deze eilanden behouden.
Vijftien dooden te
betreuren
Londen, 17 Maart. (H. N.) Uit Colombo
wordt gemeld, dat aan boord van het Nöor-
sclie stoomschip Hinnoy een ontploffing
heeft plaats gehad, toen dit zich 300 mijl
van Colombo verwijderd bevond. Door de
ontploffing moeten 15 menschen het leven
hebben verloren. De 13 overlevenden, onder
wie zich 5 ernstig gewonden bevonden, red
den zich in een boot, welke later door een
Japansch stoomschip werd opgepikt.
BIER VOORSTELLEN IN DEN SENAAT
AANGENOMEN.
Washington, 16 Maart. (V. D.) De Se
naat heeft heden het biervoorstcl aangeno
men cn het alcoholpercentage vastgesteld
op 3.95 liet gewijzigde voorstel gaat
Vrijdag ter goedkeuring naar het huis van
afgevaardigden terug.
Een record geregistreerd
Eenige steden geisoleerd
Batavia, 17 Maart. (Aneta). West-Java
en Midden-Java zijn in den afgeloopen
nacht door noodweer geteisterd. Het obser
vatorium te Batavia registreerde een re
cord. Een Inlandsche vrouw werd gedood,
een kind gewond door een omvallenden
boom De treinenloop tusschen Batavia en
Cheribon is gestremd.
Bandoeng is slechts te bereiken via Bui-
ttuzorg. Tusschen Tjikarang en Lemaha-
bang is een goederentrein ontspoord. Twee
personen werd gewond, twee anderen wor
den vermist.. Semarang is vrijwel geïso
leerd.
Batavia, 17 Maart (Aneta). Het onge
kende noodweer in West- en Midden-Java
heeft schade toegebracht aan de aanplan-
tingen.
De volgende feiten worden achtereenvol
gens gemeld:
Het werk op Tandjong-Priok kon geen
voortgang hebben. Vclo daken van huizen
begaven zich.
De ambtenaren telcfoneeren op het haven
kantoor in stroomenden regen doordat het
dak van het kantoor een zeef gelijk was.
Zeer zware cementblokken van de pieren in
Tandjong-Priok zijn hedennacht cn van
ochtend tengevolge van den zeer zwaren
zeegang weggeslagen. De verbinding met
Onrust cn de Zeven Provinciën is door
zware zee verbroken. De zeeboulevard stond
blank. Het politiehavenbureau te Tandjong-
Priok stond eveneens blank. In de verblij
ven der agenten dreef alles weg.
Van de op den grond slapende kinderen
werd het beddegoed eerst doorweekt en
daarna weggedreven. I-I,t observatorium te
Batavia registreerde van 11.20 nam. tot 7
v.m. 158 m.M. regenval, waarvan 96 tusschen
12.10 uur en 1.10 uur, hetgeen een record is.
Vele straten en wijken der hoofdstad staan
onder water.
RJjstvog.
Ijsvogel
Pelikaan
Kwar ie
9—8
16—3
1 Amsterdam
Parijs
9—3
Marseille
95
16—3
Rome
10—3
17—3
Athene
17—3
11—3
Mersamatruh
Cairo
16—3
12—3
Rutbawells
Bagdad
15—3
13—8
Boeshir
Dj ask
14—3
14—3
Karachi
Jodpoer
13—3
Allahabad
12—3
15—3
Calcutta
16—3
Rangoon
11—3
Bangkok
Koh-Lak
17—3
Mcdan
Batavia
Bandoeng
17—3
17—3fl
0 o
1 i
CO CO
Y w
Vertrek van het eerstvolgende post
vliegtuig van Amsterdam 23 Maart.
Bandoeng, 17 Maart. (Aneta). De hoofd
inspecteur der S.S., de chef van het Javabe-
drijf, do chef van den dienst van weg en
werken vertrokken naar de stremmingspun-
ten óp de lijn Bandoeng.
Batavia, 17 Maart. (Aneta). De heer ir.
Grondijs van den dienst van den mijnbouw
is naar Semarang vertrokken om advies
uit te brengen, hetgeen de ernst van de
situatie typeert. Van de negen telefoonlij
nen tusschen Batavia en Bandoeng zijn er
3 gestoord.
Batavia, 17 Maart. (Aneta). Kampong
Babakan in bet Krawangsche staat 1 M.
onder water. De ITollandsch-Chineescho
school te Ivrawang en een aantal toko's zijn
overstroomd. De oude districtshoofdplaats
Paboeran staat 1 M. onder water. Te Tji-
kampek zijn drie rijstpellerijen over
stroomd. De provinciale weg bij Tjikampek
is onberijdbaar. De eendaagsche loopt al
leen tot Bandoeng. Reizigers voor Cheribon
kunnen vanaf Kroja overstappen, die voor
Batavia gaan door tot Bandoeng.
Boven Digoel, 17 Maart (Aneta). Gis
termorgen is door een Papoea te Tanah-
mera een brief gebracht van den comman
dant van de brigade, welke werd vermist,
In dezen brief wordt gemeld dat allen
in leven zijn en aan dc Kaoh een zijrivier
van de Digoel op hulp uit Tanahmera wacïi
ten, aangezien zij door voetwonden en
buikziekten niet in staat zijn verder te
trekken. Dc toevallige aanwezige gouver-
nements stoomer „Fomalhout" is terstond
naar dc Kaoh-rivicr opgestoomd voor het
opsporen en terugbrengen der brigade naar
Tanahmera. De brigade bestaat n.l. uit een
sergeant, 14* minderen en 16 veroordeelden,
was 19 Februari uit Tanahmera vertrokken
en zou op 25 Febr. van een tevoren vast
gesteld punt per motorboot worden afge
haald. De oorzaak van het verdwalen is
onbekend. 1-Iet terrein is nagenoeg geheel
reeds eerder door patrouilles bezocht en
in kaart gebracht.
GRATIEVERZOEK AFGEWEZEN.
De gouverneur-generaal van Indiö heeft
het gratieverzoek van Abdoel Gani, den
moordenaar van mevr. Rijkhof, afgewezen.
De executie zal vermoedelijk Dinsdag a.s.
plaats vinden.
door
MARTIN JOHNSON.
IV.
We kwamen bij een open plek en hoorden
gorilla's, die bezig waren bamboe af te
breken. De gidsen wilden ons toonen waar
de dieren zich bevonden, doch dit waö over
bodig, daar we ze duidelijk konden hooren.
Het scheen nu ernst te worden, we stel
den onze camera in temidden van 't struik
gewas, in de hoop dat plotseling een gorilla
zou te voorschijn komen. Wo hoorden ge
luiden, die ons deden begrijpen, dat er in
andere gedeelten van de bamboe ook nog
dieren waren. Onze zenuwen waren tot het
uiterste gespannen, de overwinning scheen
eindelijk nabij.
Ik richtte mijn lens naar alle zijden en
er gebeurdeniets. Het bamboekrak«^ en
-breken bleef echter aanhouden. Eindelijk
richtte ik de camera op een punt, vanwaar
het meeste lawaai tot ons scheen te komen
en waar ook het licht het beste scheen.
Plotseling hield het kraken op en ik hoorde
voetstappen. Ik zag stukken bamboe in be
weging komen en begon maar vast te
draaien. Plotseling gluurde er een groot,
zwart gezicht door de bamboe heen. Toen
begreep ik plotseling, waar alle legenden
omtrent dit gevaarlijk uitziende dier hun
oorsprong vonden. Het gezicht was zwart,
zwart als geolied lakleer. Kroezig, donker
haar omgaf den griezeligen kop, terwijl
twee kleine, ronde oortjes er naast lagen,
alsof ze er niet bijhoorden. Twee oogen ke
ken mij ernstig en scherp aan. Ze deden
denken aan die van een boozen geest. Zo
schenen door mij heen tc kijken, gelijk een
satan uit de onderwereld zou hebben ge
daan. Het is geen wonder dat de menschen
den gorilla beschouwen als half mensch en
half demon. Het gezicht met pijn krullende,
spottende lippen zag er wreed en moord
dadig uit. Slechts enkele seconden had ik
'n blik uit die oogen opgevangen en op het
zelfde oogenblik was het hoofd alweer ver
dwenen. Plotseling hoorden wij een oorver-
doovend gegil, dat de stilte van het woud
verbrak. Andere kreten volgden en het on
zalige geschreeuw hield steeds aan. Een
echo gaf het lawaai wat zachter terug. Het
scheen of alle demonen van de onderwereld
plotseling waren losgebroken.
Verstijfd van schrik door deze doordrin
gende geluiden, bleef ik staan en het duur
de eenige minuten, voor ik mijn zelfbeheer-
sching terughad. Toch moest en zou ik deze
dieren fotografceren, en daarom ging ik
naar een ander brullend brok kreupelhout.
Ik had geen tijd om mijn toestel in te stel
len, want Uf aaz wederom zulk een zwarte
verschijning tusschen de hoornen. Ik meen
de al, dat de kans voor filmen verkeken
was en zette de camera neer. Plotseling zag
ik een enormen gorilla, die zich langzaam
van zijn zitplaats verhief en die bezig was
met zijn beide handen wingerdranken af to
rukken. Hij opende zijn grooten bek, be
groette mij met ontzettend geschreeuw cn
vertoonde zijn roode tong en zijn bloedrood
gehemelte. Groote slagtanden en verder oak
een oersterk en zwaar gebit. Mijn indruk
van dit onheilspellende uiterlijk was zóó,
dat ik zou hebben durven zweren, dat do
gorilla tien voet hoog was en minstens
duizend pond woog. Ik bleef als aan den
grond genageld staan. Ik had geen. geweer
of andere wapens en ik dacht onwillekeu
rig aan alle vrecselijke gorillaverhalen en
verwachtte onmiddellijk in stukken ge
scheurd te zullen worden.
Plotseling zag ik het dier op zijn vier
pooten weghollen en mijn angst week.
Het gillen en schreeuwen hield maar
steeds niet op. Osa cn De Witt riepen om
de camera, en terwijl ik naar ze toe ging,
zag ik een oude, zilverharige gorilla met
twee jonge dieren in het kreupelhout ver
dwijnen. Toen was alles plotseling doodstil.
Uitgeput viel ik neer. Meermalen had ik
den dood voor oogen gezien; ik was eens
bijna verpletterd door een wilden olifant,
had tegenover rhinocerossen en leeuwen
gestaan, doch geen indruk is zóó diep in
mijn geheugen gegrift als de eerste ontmoe
ting met den gorilla uit het gebergte.
Ook Osa en De Witt hadden bijzondere
ervaringen met de gorilla's opgedaan. De
dieren waren op hen toegevlogen, om weer
even gauw in de bosschen te verdwijnen.
Onder het middagmaal praatten we alle
maal tegelijk over de opwindende sport,
de jacht met de camera op gorilla's.
Voor geen millioen dollar zou ik dezen
dag gemist willen hebben, onze grootste
avonturen met wilde dieren zijn slechts kin
derwerk tegen onze belevenissen met de
menschapen!
Den volgenden avond, ongeveer midder
nacht, werden wij door een razend gegil en
geschreeuw uit onzen slaap gealarmeerd.
Het was een ijskoude nacht, en we bemerk
ten spoedig, dat er een gorilla-kolonie vlak
bij ons kamp huisde en mijn eerste gedachte
was, dat dit een massa-overval van deze
gevaarlijke dieren beteekende.
Ik hoorde de ongure kreten en gillen
steeds sterker worden cn begreep, dat er
iets bizonders aan het gebeuren was, dat
onze harige buren uit hun slaap hield.
Ik kon niet anders doen dan wachten op
het aanbreken van den dag, waarop we
op onderzoek uitgingen, om te zien, van
waar die kreten tot ons kwamen.
Wc vonden gorillaslaapplaatsen, die ver
moedelijk in den nacht verlaten waren; we
vonden ook voetsporen van twee groote
luipaarden. We volgden deze sporen over
den vochtigen bodem, tot ze in het bosch
verdwenen, in tegenovergestelde richting
van die, welke hun prooi gevolgd was.
-'Wordt vervolgd).
