GROOTE KEUZE JAPONNEN
MACDONALD OVER ZIJN REIS
uit mooi
Amlrsfodrt
JOH. DE HEER
DE EEMLANDEU
Bui-tenlaaidsch
Belangrijkste
Help
Weerbericht
Licht op
Firma DUIM BURGER
Zaterdag 25 Maart 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. «a» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 229
DUITSCHE RECHTSGELIJK
HEID OPNIEUW BEPLEIT
Churchill in de contramine
6 uur 50 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
I. J. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
AMERSF00M5CH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 maand" v°°' Amersfoort 2.10. per maand I 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17Vi.
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 51S
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip vein een bcv/ijsnuminer
elke regel meer f 0.25. Llefdadighclds-advertentlifn voor d«
helft van den prijs. Kleine Advertentlön „KEITJES' bij vooruitbetaling 15 regelt
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
„De ontwapeningsconferentie
mag niet eeuwig duren
In het Lagerhuis heeft Macdonald Donder
dag verslag uitgebracht over zijn reis naar
Parijs, Rome en Genève.
Na den Engelschen stap, een plan voor te
leggen aan de ontwapeningsconferentie, te
hebben gemotiveerd, verklaarde Macdonald,
dat de conferentie niet eeuwig mag duren.
Kij hoopte dat de onderhandelingen, welke
op 24 Maart beginnen, direct betrekking zul
len hebben op het cijfermateriaal en dat de
bizonderheden wel is waar nauwkeurig,
maar niet te langdurig zullen worden nage
gaan. De hoop op overeenstemming is terug
gekeerd. De conferentie heeft nieuwen moed
gekregen om haar werkzaamheden voort te
zetten op grond van een vast plan.
Europa bevindt zich in een toestand van
groote onrust en nervositeit. Engeland zal
zich hierdoor niet laten afbrengen van den
weg tot bereiking van den vrede en do
Europeesche veiligheid. Het is evenwel de
taak van iedere vredelievende regeering
andere mogendheden moreelc eischen in
overweging te geven, welke het mogelijk
maken het juiste te doen.
Macdonald bracht dan in herinnering, dat
door de Engelsche voorstellen een beroep
wordt gedaan op art. 19 van het Volken
bondspact. Dit artikel is eveneens een reden
geweest voor den wenscli van Mussolini,
Macdonald en sir John Simon te Rome te
ontvangen. Macdonald deed hierop eenige
mededeelingen over hot plan van Mussolini.
De gedachtengang van Mussolini heeft zich
bewogen in de richting \an een effectieve
politiek van samenwerking der Westcrsche
mogendheden, om den vrede te handhaven
in den zin van het Kelloggpact en van Kol
pact inzake de niet-gebruikmaking van ge
weid.
liet voorziet in een verklaring, dat de vier
Wostersche mogendheden zich zullen ont
houden van liet grijpen naar geweld tor op
lossing van de onmiddellijke politieke mee
ningsverschillen. Het plan legt vast, dat de
samenwerking moet geschieden binnen het
kader van den Volkenbond.
Het verdrag zal voorloopig voor tien jaren
worden aangegaan. Men heeft de Engelsche
vertegenwoordigers slechts gevraagd of zij
bereid zijn het plan te bestudeeren. Dit is
beloofd. Bovendien is een aantal punten be
handeld, waarmede rekening moet worden
gehouden.
Over Tanganyika is niet gesproken.
Het wederzijdsche vertrouwen is meer dan
ooit noodig. Er hebben gebeurtenissen plaats
gehad en er zijn redevoeringen gehouden,
die uit den aard der zaak liet gevoel van
onveiligheid hebben versterkt. Spr. hoopt
dat Engeland zich door die gebeurtenissen
niet van den weg zal laten afleiden, dien
het ingeslagen is, daar dit de eenige weg
is, langs welken vrede en veiligheid kunnen
worden gegrondvest.
Wij zijn verplicht Duitschland dc rechts
gelijkheid toe te kennen. Dc tijd is voorbij,
dat door een groep van mogendheden een
natie kon worden onderdrukt door overeen
komsten, die zij niet in overeenstemming
achtte met zelfrespect en eer. Wij moeten
er ons volkomen van bewust zijn, dat do
overeenkomsten der Europeesche mogend
heden overeenkomsten van eer en vcrant
woordelijkheid zijn. Het betreft overeenkom
sten, die mogendheden vrijwillig op zich ge
nomen hebben en die daar des te crnstigci
om moeten worden opgevat. Het Engelsche
plan zal slechts voor een overgangtijd gel
'den tot' de gelijkheid bereikt zal zijn, die
thans nog niet verwerkelijkt kon worden.
Gedurende dien tijd zal er geen herbewape
ning of herbewapeningsplannen zijn.
Greenfull, die namens de opposiite sprak,
gaf uiting aan de teleurstelling van de ar
beiderspartij over het feit, dat de cijfers van
het Engelsche ontwapeningsplan nog veel te
hoog zijn.
De liberaal Sinclair zeide, dat do liberale
partij weliswaar niet volkomen voldaan was
over het Engelsche ontwapeningsvoorstel,
maar toch de regeering in deze richting vol
ledig zal steunen.
Tijdens de debatten over uc redevoering
van Macdonald in het Lagerhuis deed Chur
chill scherpe aanvallen op de buitenland
sche politiek van Macdonald. In het bijzon
der wees hij er op, dat Engeland zou kun
nen worden verwikkeld in 't conflict op het
Europeesche vasteland. ITct is doelloos de
ontwapening zoo ver te voeren, dat de staten
tot de meening kwamen, dat hun veiligheid
gevaar liep.
Het is op het oogenblik onverstandig van
Frankrijk dc aanvaarding van het Engelsche
ontwapenin'gspilan te verlangen, daar de
Franschen bezorgd zijn tengevolge van de
gebeurtenissen in Duitschland en in eenige
andere staten. Vervolgens oefende Churchill
scherpe critick uit op het nationale Duitsch
land en zeide: Onder deze omstandigheden
zal de Fransche regeering een \oorstel voor
barig achten, waarin zij opgeroepen wordt
haar leger te halvcercn, terwijl Duitschland
zijn leger zou verdubbelen. Het is gevaarlijk
de herbewapening van Duitschland toe te
laten. De sleutel van den Europeeschen toe
stand is de overeenstemming tusschen
Frankrijk en Duitschland.
Eden trekt tegen Churchill van
leer.
Londen, 24 Maart. (V.D.). Het debat in
het Lagerhuis over de buitenlandsche poli
tiek, dat was ingeleid door de groote rede
van Macdonald, werd besloten met een rede
van den onderstaats-secretaris Eden, die op
scherpe wijze Churchill terecht wees naar
aanleiding van diens debat, waaruit men
moest afleiden, dat hij meer voor een bewa
pend Frankrijk dan voor een ontwapend
Duitschland voelde. Niemand kon ernstig
mcenen, aldus Eden, dat op een dergel ij ken
grondslag het herstel van Europa en dc
handhaving van den vrede voor geruimen
tijd mogelijk was. Het was niet. waar, dat
Engeland had voorgesteld de Fransche lc-
gersterkte voor dc helft te verminderen. Het
Engelsche voorstel hield een vermindering
in van 691.000 tot 400.000 man. Ook was het
onjuist, dat het Duitsche leger zou worden
verdubbeld. Engeland was voorstander van
invoering van den militieplicht met. een
oefentijd van S maanden. Op het verwijt, dat
het Engelsche plan geen cijfers voor het En
gelsche leger bevatte, antwoordde Eden, dat
niemand zich om de sterkte van het Engel
sche leger, dat slechts was berekend op dc
overzeedienst, behoefde to bekommeren. Een
andere reden, waarom Engeland niet veel
aan de ontwapeningsconferentie kon bijdra
gen, was, dat Engeland reeds in hooge mate
had ontwapend.
Drie eischen werden van de ontwape
ningsconferentie verlangd: ontwapening op
groote schaal in de geheele wereld; een be-
langcrijke stap voorwaarts ten aanzien van
d. gelijkgerechtigdheid en een juiste en ver
standige regeling voor den duur van 5 jaar.
Europa kan thans dc grootste mate van vei
ligheid bereiken door een overeenkomst te
dnderteekenen, waardoor de bewapenings
wedstrijd zal worden beëindigd.
Do Engelsche premier van
Fransche zijde gekritiseerd.
P a r ij s 2 i Maart. (V. D.) Dc rede. die
Macdonald gisteren in het Engelsche lager
huis heeft gehouden, is in Frankrijk niet
gunstig ontvangen.
Dc Echo de Paris schrijft, dat Macdonald
op voldoende duidelijke wijze te kennen
heeft gegeven, dat hij met het plan van
Mussolini accoord gaat.
Deze onbedachtzame woorden van Mac
donald zijn onvergeeflijk, want zij kunnen
de dictatuur van Hitler en Mussolini slechts
aansporen tot gewelddaden.
Ook do Petit Parisien meent, dat uit de
lagerhuis-zitting blijkt, dat de Engelsche re
geering zich definitief heeft aangesloten bij
de politiek tot herziening der verdragen.
De Engelsche pers becriti-
seert Mac Donald's rede.
Macdonald's rede in het Lagerhuis over
dc internationale politiek is door de En
gelsche pers vrij gereserveerd ontvangen.
Terwijl de rechts-conscrvatieve Morning
Post Macdonald verwijt, dat de geheele
Odysée naar Rome en Parijs wederom
heeft geleid tot niets dan vrome verklarin
gen en wcnschen, doch niet lot tastbare
resultaten, eischt de Times een verklaring,
tot hoever men bij dc toepassing van arti
kel 19, het bekende revisie-artikel van het
Volkenbondspact, denkt te gaan.
Onder het opschrift „Frankrijk denkt er
niet aan zijn vrienden te verlaten" publi
ceert de m nauwe relatie met ministerpre
sident Daladicr slaande République een
artikel, waarin verklaard wordt, dat de
staten der Kleine Entente en Polen zich
niet over de onderhandelingen der grooto
mogendheden ongerust behoeven te maken.
Do huidige gedachtcnwisseling tusschen
Engeland, Frankrijk en Italië is geen
strijdmiddel tegen de mogendheden flor
Kleine Entente. Wanneer iemand bijge
dachten in dezen zin zou hebben, zou het
tijd zijn deze thans bekend te maken. Het
zou dan duidelijk zijn, dat men een ver
keerden weg had betreden en dat men den
juisten weg moest gaan. Frankrijk zou zijn
vrienden niet verraden. De tweeslachtig
heid van de Duitsche rijkskanselarij na
Bicmarck kwamen Duitschland op het ver
lies van het Russische bondgenootschap en
vervolgens op liet uitbreken van den oor
log te staan gekomen. Do Kleine Entente
cn Polen zijn bondgenooten van Frankrijk.
Frankrijk zou zich verheugen, wanneer het
nog meer bondgenooten had, dcch dit zou
nooit mogen geschieden door een offer van
de oudste bondgenooten.
REEëN.
Het mooie lentezonnetje had me naar bui
ten gelokt en al was de wind ook nog erg
frisch, ik kon me niet weerhouden om de
fiets te bestijgen en eens Treekwaarts te tij
gen. Zou de zwarte specht al weer tromme
len? En zoo niet, wat zou ik daji van de
voorjaarsverschijnselen zien? Want dat je
iets zult zien, staat wel altijd vast: nooit
bladert men tevergeefs in het boek der na
tuur. En zoo lag ik dan.in de luwte van een
hoogen wal in de laan met den trommel van
den zwarten timmerman, Maar die bleef uit.
Geen taal of teeken van gezien. Vlak bij me
streek een wijfjescitroentje neer. Zou die
bezoek verwachten? Ook al mis; de gele
mannetjes deden net of ze er niet was. Maar
wat is dat? Daar steekt vlak bij me een
ree over, een hinde. Een oogenblik dacht ik,
dat ze zou blijven slaan, maar ofschoon ze
niet schrok, ze scheen me toch te merken
en slapte door. Een leuke ontmoeting! Het
was al jaren geleden, dat ik reeën gezien
had. Zeker wel een jaar of zes. Wel had ik
vaak de sporen opgemerkt in het zand, dus
wist ik dat ze er nog waren, maar de dieren
zelf hielden zich voor me verborgen. Blij ge
stemd stapte ik weer op mijn rijwiel. Even
voorbij het huis der familie De Beaufort,
ging ik een laantje in, waardoor men komt
op een alleraardigst paadje, waarlangs de
Woudenbergsche straatweg is te bereiken.
Ik was er nog niet ver op gevorderd of
v/at is dat? Ja waarlijk, alweer een ree, nu
een bok. Het dier staat rustig te grazen in
een roggeveld, zeker wel niet ten pleiziere
van den eigenaar. In minder dan geen tijd
was ik voorzichtig afgestapt en had ik mijn
fiets op den grond gelegd, onzichtbaar voor
den reebok, daar een dikke beuk me nel
verborg. Door mijn kijker nam ik waar, dat
hij een ruige vacht had. De takken van het
gewei waren nog maar weinig ontwikkeld en
nog met de huid bedekt. Telkens keek het
dier even on, vooral naar de nabijgelegen
boerderij. Wist het, dat daarvan gevaar kon
dreigen? Om mij bekommerde het zich niet,
noch om den boerenhond, die naar me blafte.
Maar daar zag dc boer hem. Die klopte in de
handen en met vlugge sprongetjes verwijder
de het dier zich. Even poogde ik het nog .te
volgen, maar door het hakhout fietsen gaal
niei. Ik was echter al lang tevreden. Twee
maal een ree zien op eone wandeling, dat
overkomt je niet- iederen dag.
A. JOMAN.
Dc hervorming van het be
slui r in Britsch-Indië.
Waarborging) van den En
gelschen invloed.
In den zomer van 1930 verscheen het be
roemde rappört-Siraon inzake Indie, dat
den grondslag vormde voor dc hervormin
gen van liet Indische bestuur. Sindsdien is
te Londen de ronde-tafelconferentie gehou
den en zelfs verscheen in verhand hiermee
mahatma Gandhi in de Engelsche hoofd
stad. De conferentie eindigde echter met
een mislukking en een nieuw tijdvak trad
in, gedurende hetwelk de Indiërs zich ver
zetten tegen het Engelsche regime. Dit
leidde tot de arrestatie van Gandhi, die
zich nog 6tceds in gevangenschap bevindt.
In Engeland zelf heeft de Labourregccring,
onder welker auspiciën de round table-
conference begon, plaats gemaakt voor een
conservatief bewind; de mislukking der
pogingen, om de tegenstellingen tusschen
Engeland en Indië en die tusschen de be
volkingsgroepen in Indië zelf uit den weg
te ruimen, heeft geleid tot versterking van
den vleugel dergenen, die afwijzend staan
tegenover uitbreiding van liet Indische
zelfbestuur. Zoo zijn sinds 1930 de hervor
mingskansen er niet beter op geworden.
Integendeel: de spanningen zoowel in En
geland als Indic zijn toegenomen en de ra
dicale elementen hebben terrein gewonnen.
l)e rechtschc opposiitic, al staan aan liet
hoofd daarvan menschen als Churchill cn
Page-Croft. gaat niet eenvoudig uit van de
overweging, dat Engeland van zijn rechten
en voordeden in Indië uit zelfzuchtige mo
tieven niet mag afzien; vele tegenstanders
der Indische hervormingen zijn er oprecht
van overtuigd, dal. de weg, die reeds met
dc Monlagu-Chelmsford-hervormingen werd
betreden en die Indië geleidelijk de zelf
standige positie van een dominion op par
lementairen grondslag zou hebben bezorgd,
niet beantwoordde aan de werkelijke be
hoeften van het land, dat in het belang
der talrijke minderheden in Indië, die zich
zelf niet, kunnen beschermen, dc sterke en
onpartijdige hand van Engeland noodig is
en dat bijgevolg het Engelsche regime in
verband met de verantwoordelijkheid, die
Engeland voor Indie draagt, gehandhaafd
moet worden.
Dc Londcnschc berichtgever van de
Frankfurter Zeitung maakt intusschen de
opmerking, dat men op den weg, dien men
nu eenmaal heeft ingeslagen, niet zoo ge
makkelijk terug kan koeren. Do conscrva
tieve regeering heeft nu op dc basis van
het Simon-verslag en de onvolkomen re
sultaten der round table-conference haar
definitieve voorstellen inzake do hervor
ming van het Indische bestuur in den
vorm van een witboek aan het Engelsche
parlement voorgelegd. De hervormingen
gaan niet zoo ver op den weg naar den
dominionstatus, als misschien onder een
Labourregeering liet geval zou zijn ge
weest, maar ook nu nog betcekent het
nieuwe regime, dal aan de hand wordt ge
daan, een zeer belangrijke reorganisatie en
het overdragen van zeer gewichtige bc
stuursvolmachten aan de Indiërs. Dc basis
wordt, overeenkomstig het rapport-Simon,
gevormd door een bondsstaat, waardoor
de onafhankelijke Indische vorstendom
men, die tot dusver slechts door bondge
nootschappelijke verdragen met Engeland
waren verbonden, w orden opgenomen in
dc Indische federatie door dezen maatregel
wordt overigens automatisch dc Engelsche
invloed bevestigd, daar de vorstendommen
voor het mcercndccl vijandig 6taan tegen
over de congres- en verwante bewegingen.
De bondsstaat zal in 't leven worden ge
roepen, zoodra de helft der Indische staten
(berekend naar het bevolkingscijfer) haar
bereidwilligheid heeft te konnen gegeven
om tot den bondsstaat toe te treden en zoo
dra verder een centrale bank, die het geld
wezen voor het geheele subcontinent con
troleert, baar werkzaamheden met gunsti
ge resultaten is begonnen. Aan het binnen-
landsch bestuur der onafhankelijke 6tatcn
wordt natuurlijk niet getornd; bij Britsch
Indië vindt nochtans een verschuiving
plaats van het zwaartepunt der centrale
bevvindvoering naar de provincies
In dc provincies, uit welker parlementen
de benoemde leden verdwijnen, zijn de mi
nisters volkomen verantwoordelijk aan het
parlement, dat gekozen is op den grond
slag van den „communal award" (reservee
ring van zetels voor minderheden).
Wat het centrale bewind betreft, blijven
den vicekoning de departementen voor ver
dediging, buitenlandsche zaken en religi-
eusc aangelegenheden voorbehouden; zij
worden beheerd door drie ministers, die
niet verantwoordelijk zijn aan hot parle
ment, maar aan den gouverneur-generaal.
■M-en ziet dus, dat het oude systeem ge
deeltelijk wordt bestendigd en liet Indische
zelfbestuur geenszins volkomen zal zijn.
De Engelschen hebben echter nog voor ver
dere „safeguards" gezorgd. De gouverneurs
en de gouverneur-generaal dragen nóg een
„bizondcrc verantwoordelijkheid" voor de
handhaving der binnenlandsche rust, de
waarborging van financiecle stabiliteit, de
bescherming van do wettige belangen der
minderheden, beveiliging der Indische sta
ten cn verhindering van discriminaties op
economisch gebied. Deze „bizondere ver
antwoordelijkheden" zullen het centrale
bewind, dat van Engeland uit wordt ge
leid, vermoedelijk in staat 6tellen in geval
van nood op de terreinen, die eigenlijk zijn
overgelaten aan het parlementaire zelfbe
stuur, zijn invloed te doen gelden.
Uit het bovenstaande kan worden opge
maakt, dat in de bestuurstechniek belang
rijke wijzigingen zullen worden gebracht,
maar do overdracht der regccringsmacht
aan de Indiërs wordt beperkt door ettelijke
bepalingen, waardoor het de koloniale re
geering althans juridisch mogelijk is het
heft in handen te houden; hierbij komen
nog het opnemen der Indische vorstendom
men in 't kader van den bondsstaat cn de
bizondere aard van het kiesrecht.
Dc regeringsvoorstellen zullen eerst aan
het parlement worden voorgelegd; nadat
dit zijn meening le kennen heeft gegeven
over de groote lijnen, zal een comité uit bei
de huizen cn alle partijen dc voorstellen
tot in détails onderzoeken, waarbij het re
kening zal houden met het standpunt, dat
Indie zelf inneemt ten aanzien van dc
voorstellen; het comité kan naar eigen
goeddunken veranderingen aanbrengen,
voor zoover de hoofddenkbeelden, die aan
de voorstellen ten grondslag liggen, hierbij
niet in het gedrang raken. Pas wanneer het
commissierapport is opgesteld, zal do re
geering de nieu w-geredigeerde „bill" bij
het parlement indienen. Er kunnen dus
nog heel wat maandjes verstrijken, voordat
de hervorming der constitutie haar beslag
heeft gekregen.
THAELMAN IN ONGENADE.
R e v a 1, 24 Maart. (V.D.) Naar uit Mos
kou wordt gemeld, is de Duitsche commu
nist Thaelman bij besluit van de Komin
tern van zijn functie ontheven. Dc oorzaak
\an dit ontslag zou zijn een „onjuist optre
den".
BISCONTOVERLAGING IN OOSTENRIJK.
Weehen, 23 Maart (V.D.) De algemec-
ne raad van dc Oostenrijksche Nationale
Bank heeft Donderdag besloten het discon
to te verlagen van zes tot vijf procent.
Sinds 23 Augustus 1932 was cr geen wij
ziging in de discontorente geweest.
BUITENLAND.
Macdonald's reis naar Rome.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Amerika en de Jodenvervolgingen in
Duitschland. Een transatlantisch ge
sprek. (Derde Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Zitting der Eerste Kamer.
(Tweede Blad, pag. 1).
Bijzondere steun aan den landbouw.
(Tweede Blad, pag. 2).
De lóoncn bij de K.L.M.
(Tweede Blad, pag. 2.)
STADSNIEUWS.
Nieuwe bepalingen betreffende het maken
vun verkiezingspropaganda.
(Eerste Blad, pag. 2.)
Vertooning van dc film „Tropisch Toe
risme" voor „Oost en West."
(Eerste Blad, pag. 2.)
Zondag hebben dienst dc doktoren Baten
burg, Kamerling en Kolk.
Zondag en de geheele wcok 's nachts heeft
dienst de apotheek van de firma Haan.
Medegedeeld door het K.X.M.I. te de Bilt.
Hoogste bar.-stand 77S.9 te Danzig.
Laagste bar.-stand747.2 to Vardö.
Verwachting:
Zwakke tot matige O. tot Z.O. wind, hel
der tot licht bewolkt, droog weer, iets zach
ter overdag.
De hoogo drukking verplaatste haar cen
trum langzaam O. vvaarts, maar handhaaft
zich in onze omgeving en na do uitbreiding
van de depressie in het N. die de vorst in
Scandinavië vrijwel heeft verdreven volgt
daar weer drukstijging. Op IJsland blijft de
barometer nog dalen. Het vaste land lieeft
bijna overal onbewolkt weer met plaatselijk
lichte ochtendvorst. Ook in Engeland en Z.
Scandinavië is het zonnig weer, zoodat
Sarna na 12 graden vorst, des middags S
graden dooi meldde. In Noord Scandinavië
waaien krachtige W. winden cn valt regen.
Ierland heeft zware bewolkte lucht. Op
IJsland waait het in het Z.W. stormachtig
uit Z.O. De vooruitzichten blijven voor de
beide volgende dagen gunstig.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Onderjurken met ronde hals.
Til met zijde f 2.25.
Bijpassende directoire f 1.25.
Varker.smarkt 5 Tel. 1209
Vakkundige reparaties.
TREIN VAN TALUD GESTORT.
3 dooden en 2 zwaar gewonden.
Madrid, 24* Maart. (V.D.) Bij Avila zijn
twintig wagens v.an een goederentrein los
geraakt, gederailleerd en van een 40 Meter
liepc talud gestort. Drie man van het
treinpersoneel werden gedood, twee ande
ren ernstig gewond. Het traject moest eeni
ge dagen worden afgesloten.
DAMES-MODE 1 IK
ARNH EMSCH EIVEG 26
