DÉ EÉMLANDEU
Licht op
Woensdag 19 April 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 248
HET VONNIS IN DE
VICKERS-ZAAK
BRAND OP ENGELSCH
STOOMSCHIP
HET WRAK VAN DE AKRON
GEVONDEN
LUCHTAANVAL OP
PEKING
DE HERVORMINGSPLANNEN
VAN ROOSEVELT
NEDERLAND EN JAPAN
7 uur 33 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
L. i. LUYCX ZOON
SHANTUNG en HONAN
Fa. R. van den BURG
AMER3F00RTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/s,
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van I4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentiën voord#
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regela
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Moskou, IS April (V.D.). liet Ilooge Ge
rechtshof heeft in het Vickers-proccs het
volgende vonnis geveld:
De Engelsche ingenieur Macdonald wordt
lot 2 jaar gevangenisstraf veroordeeld; Gro
gory wordt vrijgesproken; Cushny Monk-
house, Thornton en Nordwall werden uit. de
Sovjet-Unie verbannen. De Russischo be
laagden Soegohocschkin, mevr. Koetosowa
Goescf, Skolcf, Olykinow, mevr. Jastrcbova
en de overige beklaagden werden veroor
deeld tot gevangenisstraffen van 3 tot 10
jaar in strenge isolatie. Het bevel lot in
hechtenisneming der Engelschen is tot nu
toe nog niet opgeheven.
Naar verder wordt medegedeeld zal
Woensdag de Engelsche zaakgelastigde een
bezoek brengen bij den commissaris voor
buitcnlandsche zaken ten gunste van Mac
donald. Hij zal de Sovjet-regeering verzoe
ken Macdonald vrij to laten.
In Moskou verklaart men, dat de mild
heid in het vonnis, zoowel voor de Engel
sche als Russische beklaagden, een gevolg is
van de stappen der Engelsche regeering.
De Engelsche Staatsraad bijeen.
Londen, IS April (V.D.). Na het bekend
worden van het vonnis i6 de Staatsraad
voor Woensdagmorgen bijeengeroepen ten
einde te beraadslagen over een invoerver
bod voor Russische goederen.
Invoerverbod van Russische
producten.
Londen, 19 April. (V. D.) In de heden
morgen gehouden' zitting van den Privy
Council heeft de Engelsche koning de wet
inzake hét invoerverbod van Russische wa
ren in Engeland onderteekend, waardoor de
wet tegelijkertijd in werking treedt.
Londen, 19 April. (V. D.) Het heden af
gekondigde invoerverbod voor Russischo
goederen geldt voor 80 van den Russi-
schen invoer, o.a. voor boter, graan, ruwe
katoen, petroleum en hout.
Het verbod treedt heden in werking.
Zooals te verwachten was, wordt het
vonnis van Moskou door de gchecle pers
afgekeurd. Men wijst er op, dat de recht
banken in de sovjetunie klassenrcchtban-
ken zijn. waarhij de belangen van den com-
raunistischen staat in de eerste plaats ko
men, terwijl in de tweede plaats of in het ge
heel niet do vraag van het al dan niet
schuldig zijn der beklaagden in aanmer
king komt. De Daily Express spreekt van
con schande, de gcheele Engelsche natie
aangedaan. L)c bewijsvoering was zoo
zwak, dat do beklaagden voor iedere recht
bank van alle beschaafde landen vrijge
sproken zouden zijn. Dc News Chronicle
stelt vast, dat dc straffen lichter zijn dan
verwacht werd. Engeland mag deze niet
zonder protest*aanvaarden. Een invoerver
bod van Russische goederen zou echter
doelloos zijn. Dc Daily Herald veroordeelt
ten scherpste hot besluit der Engelsche rc-
gecring om een invoerverbod voor Russi
sche goederen af te kondigen. Dc veroor
deelden zullen van een dergelijk optreden
van Engeland geen voordeden, doch slechts
nadoelen ondervinden.
Gibraltar, 18 April. (V.D.) Het Engel
sche- 5000 ton metende stoomschip „Ben-
holm" js ter hoogte van Almeria in brand
Scraakt. Het schip heeft noodseinen uitge
zonden en begeeft zich thans met groote
snelheid naar Gibraltar. Aan boord zijn 36
Personen.
De Engelsche kruiser „Lcandev" is uk
Gibraltar vertrokken om assistentie te ver
kenen, evenals andere vaartuigen, welke
uit Gibraltar en Ccuta zijn vertrokken. Dc
.Bcnholm" is op weg van Londen naar
Barcelona.
WINTERWEER IN ZWEDEN.
Stockholm, 18 April. (FI. X.) Geduren
de de Paaschdagon hebben boven Zweden
hevige stormen gewoed, terwijl er zooveel
sneeuw is gevallen als "gedurende den ge-
hcelen winter niet het geval is geweest. In
het Noorden van Zweden, o.a. in Jamtland,
^oor het 10 graden, zoodat de 1200 toeris-
kn en ongeveer 3600 scholieren, die hier
°c Paaschdagon doorbrachten, de skisport
Prachtig konden beoefenen.
NATION AAL-SOCIALIST SCHIET TWEE
COMMUNISTEN NEER.
W u p p e r t h a 1, 18 April. (V.D.) Dc po
litie deelt mede, dat in den afgeloopen
nacht een nationaal socialist in het Wes
ten der stad op twee communisten heeft
geschoten, die ernstig werden gewond.
11 et zal worden ielicht
Washington, 18 April. (V.D.) De
sleepboot der marine Sagamore heeft het
Atnerikaanschc ministerie van marine ra
diografisch medegedeeld, dat zij het ge
zonken wrak van do Akron bij dc plaats
van dc ramp heeft gevonden 011 onmiddel
lijk een aanvang heeft gemaakt met het
bergingsw erk.
N e w-Y o r k, 18 April. (V.D.) De eerste
pogingen het wrak van de Akron, dat op
25 mijlen ten N.O. van Atlantic City is ge
vonden, boven 't wateroppervlak te bren
gen, heeft tot resultaat gehad, dat ceni-
ge stukken van het omhulsel konden wor
den gelicht. Duikers hebben medegedeeld,
dat het wrak onder water duidelijk zicht
baar is. De kruiser Portland, de marine-
slecpbooten Sagamore en Kalmia en do
Falcon zijn ter plaatse gearriveerd.
Wordt de stad zonder
strijd overgegeven?
Peking, 18 April. (V.D.) Naar het Clii-
iieescho ministerie van oorlog mededeelt,
hebben Jnpansche vliegers Dinsdag de
voorsteden van Peking met hommen be
strooid.
Het verluidt, dat de Chinccsche regee
ring heeft bevolen, dat Peking cn Tientsin
zonder strijd moeten worden opgegeven.
HET DUITSCHE PROTEST TEGEN
DE ENGELSCHE LAGERHUIS
DEBATTEN.
Voor kennisgeving aangenomen.
Londen, 18 April. (V.D.) Het Foreign
Office is voornemens geen antwoord te
zenden op het Duitsclic protest tegen dc
Lagerhuisdebattcn over de Jodenvervolging
in Duitschland Het zal er mee volstaan,
het Duitschc protest voor kennisgeving aan
te nemen.
Het proces te Moskou. Geen
doodstraffen uitgesproken.
In het proces, dat sinds eenigen tijd te
Moskou Ls gevoerd tegen een aantal em
ployés van de Metropolitan Vickcrs Com
pany alsmede verschillende Russen, is gis
teren vonnis gewezen. Algemeen heeft het
dc aandacht getrokken, dat geen der be
schuldigden tor dood zal worden gebracht.
Twee der Engelschen zijn onderscheiden
lijk tot twee en drie jaar gevangenisstraf
veroordeeld (Thornton wordt n.l. niet ver
bannen, maar heeft drie jaar gekregen),
terwijl dc overige Britten binnen een dag
of drie het Russische staatsgebied moeten
hebben verlaten; m.a.w.: zij worden ver
bannen. Over het algemeen zijn de Russen,
al krijgt geen hunner den kogel, er veel
slechter afgekomen; voor het meercndecl
zijn zij tot veel langduriger gevangenis
straffen veroordeeld.
Men herinnert zich wat den beklaagden
werd aangewreven: zij zouden zich hebben
bezondigd aan spionnage, economische sa
botage, het aannemen van steekpenningen
en contra-revolütionnaire handelingen. Dit
zijn alle misdaden, die tot dusver haast al-
lijd werden bestraft op de meest strenge
wijze: terdoodveroordeling door den ko
gel. Wanneer er ditmaal van af is gezien
de beklaagden tegen den muur te. zetten,
dan moet er een bizondere aanleiding heb
ben bestaan om clomenter dan gewoonlijk
tegen dc beschuldigden op te treden. De
voorzitter van het opperste gerechtshof
heeft na voorlezing van hot vonnis ver
klaard, dat de beschuldigingen wcl-is-waar
alle volkomen juist waren, doch dat de
toestand aanmerkelijk werd gewijzigd door
de volledige bekentenissen der beklaagden;
onder deze omstandigheden was. tevens in
verband met dc stabiliteit van het sovjet
bewind, besloten de strengsto straffen niet
toe te passen cn genade te laten gelden.
Er wacht hem nog een
geweldige taak
New-York, 18 April. (H.N.) President
Roosevelt is voornemens na het Paasch-
reccs zijn hervormingsplannen met alle
kracht door te zetten, ten einde het econo
mische leven in de Ver. Staten weder ge
zond te maken Tot nu toe zijn slechts de
dringendste noodwetten door het congres
behandeld. Nog niet. afgehandeld zijn het
voorstel van Roosevelt om een verzekering
tegen de werkloosheid in te voeren, het
voorstel om de prijzen der landbouw
producten weder op een loonend peil
tc brengen door beperking van de
productie, het voorstel tot reorganisatie van
het hypotheekwezen, het voorstel tot instel
ling van een controle voor nieuwe emissies
het voorstel tot exploitatie van de Tennes
see-waterkrach ten, dat tot hervorming van
het bankwezen, de invoering van een kor
toren werktijd, enz. Verdere voorstellen van
Roosevelt, worden verwacht tot, reorganisa
tie van den beurshandel, tot reorganisatie
van de spoorwegen, tot het verïeenen van
machtiging om de Invoerrechten te verla
gen en handelsverdragen met andere la 11
den te sluiten en het ontwerpen van een
grootsch plan voor werkverschaffing. Door
cic reeds aangekondigde cn nog te verwach
ten maatregelen is een toestand van onze
Kcrheid ontstaan, zoowel in het congres als
•n do kringen van handel en nijverheid.
Velen zijn van opvatting, dat het beoogde
doei gemakkelijker cn vlugger zou kunnen
worden bereikt door inflatie van den dol
lar. Roosevelt is echter vast besloten dezen
weg niet op te aaan, doch wil het doel be
reiden door drastische maatregelen cn door
uitvoering van plannen, waarbij het staats
gezag zich in liooge mate laat gelden. Daar
mede zal con uitbreiding van het crediet
gepaard gaan. Wat dc verkorte werkweek
betreft, waarvoor een desbetreffend voor
stel reeds door den senaat is aangenomen,
wcnscht Roosevelt nog verder te gaan, door
ook bepalingen op tc nemen omtrent con
trolc van den slaat voor do productie en
door de invoering van minimumloon. Be
halve deze biune.nlandsche zorgen eischt
ook de buitcnlandsche politiek veel inspan
ning wegens den dreigenden toestand in
het Noorden van China. Men verwacht, dat
de senaat,het voorbeeld van het huis van
afgevaardigden zal volgen en den presi
dent zal machtigen om den uitvoer van
wapenen naar Japan te verbieden.
Valuta-overeenkomst der groo
te mocenheden op de basis van
het bimetalisme?
W a s h i n g 10 n, 18 April. (V.D.) Nu do in
vooraanstaande Amcrikaanschc kringen de
ronde doende geruchten over een door de
regcering voorgenomen „gecontroleerde re-
da tic" steeds sterker worden en de Senaat
gisteren dc zilver-voorstellen van senator
Wheeler, die de strekking hadden de zil-
vcrwaardc tc stabiliseeren in 'n verhouding
Uit Moskou verluidt bovendien, dat de ver
dedigers van dc mannen, die terecht ston
den, onmiddellijk hij Kalinin, den voorzit
ter van het executief comité der sovjet
unie, een gratieverzoek zullen indienen.
Tevens wordt verklaard, dat de sovjetrc-
gcering order heeft gegeven aan den Rus
sischen ambassadeur tc Londen onverwijld
alle bescheiden over liet verloop van het
proces, die bij dc besprekingen over dc bij
legging van het Engclsch-Russische geschil
noodig kunnen zijn, toe tc zenden.
ITier roeren wij een belangrijk punt aan:
zooals men weet, heeft de Engelsche regec
ring reeds bij voorbaat aangenomen, dat
dc employés van Vickcrs niet of nauwe
lijks buiten hun boekje zijn gegaan. Dc
consequentie van dit standpunt was. dal
de rcgeering-Macdonald het Lagerhuis tie
machtiging vroeg welke ook werd toege
staan om desnoods een embargo te leg
gen op den invoer uit de sovjetunie. Dit
gebaar heeft in Rusland groote ontstem
ming gewekt, temeer daar van Engelsche
zijde meer dan eens werd gedreigd of al
thans gesuggereerd, dat men het te Lon
den niet bij het afbreken der handelsbe
trekkingen zou laten, maar, zoo noodig,
zou overgaan tot het opheffen der diplo
matieke betrekkingen tusschen Rusland en
Engeland. Nu heeft Wisjinski, dc Russische
officier van justitie, wel manmoedig ver
klaard. dat hij zich niet zou laten beïnvloe
den door den druk, die van officieele
Engelsche zijde op dc Russische regeering
werd uitgeoefend, maar het is zeer dc
vraae. of dc vonnissen niet veel zwaarder
zouden zijn geweest, wanneer Engeland
had nagelaten zoo nadrukkelijk mogelijk
1c protestcorcn en aan dat protest een drei
gement te verbinden. Ook nu staat, het be
trekkelijk lichte vonnis de Engelsche re
gecring nog niet aan, zoodat liet niet uil
gesloten wordt geacht, dat de regeering-
Macdonald toch nog een invoerverbod voor
Russische voortbrengselen afkondigt, een
stap, dien dc Engelsche arbeiders niet kun
nen toejuichen, daar hij neerkomt op een
feilen economische» oorlog met Rusland,
die tot allerlei gevaarlijke complicaties aan
leiding kan geven. Blijkbaar denkt de En-
tot de goudwaardo van 1:16 heeft, verwor
pen, wordt vernomen, dat Roosevelt van
plan zou zijn een internationale valuta-
overeenkomst voor te stellen op dc basis
van het bimetalisme. Hij zou dit plan uit
voerig willen behandelen tijdens de bespre
kingen tc Washington met dc vertegen
woordigers van Engeland. Frankrijk. Italië,
Duitschland cn Japan. Nadere bijzonderhe
den zijn nog niet bekend, doch Roosevelt
zou reeds uitvoerige besprekingen er over
hebben gevoerd met staatssecretaris Cor-
dell Huil en den Britschcn ambassadeur to
Washington.
In Amcrikaanschc congreskringen neejpt
de stemming ten gunste van inflatie sterk
toe.
liet arbitrageverdrag te
Tokio geteekend?
De handel op Indië
Uit Tokio wordt d.d. 18 April gemeld:
Hedenmiddag is te Tokio het Neder-
landschJapanschc arbitrage-verdrag door
den Japanschen minister van buitcnland
sche zaken graaf Oushida en minister-pre
sident Saito eenerzijds en den Nederland
sen en gezant tc Tokio, den lieer J. C.
Pabst, anderzijds, geteekend.
In een hedenmiddag gehouden kabinets
zitting heeft het Japanschc kabinet zijn
goedkeuring aan het ontwerp verdrag ge
hecht.
Van bevoegde zijde, zoo meldt echter een
"bericht uit den Haag, vernemen wij, dat de
onderteckening nog niet heeft plaats ge
had.
Handelsbetrekkingen tusschen
Japan en Indië.
Tokio, 18 April. (V.D.) De voorzitter
van de Kamer van Koophandel en In
dustrie van Tokio hoeft een vertoog ge
richt tot do Indische regcering met betrok
king tot de intrekking van het Indisch—
Jnpansche handelsverdrag.
In het vertoog wordt cr aan herinnerd,
dut dc handelsbalans tusschen Indië en Ja
pan in de afgeloopen 32 jaren ongunstig
voor Japan is geweest, terwijl verleden
jaar de balans actief is geweest voor Ja
pon. Het wordt betreurenswaardig ge
noemd voor den internationalen handel,
indien het handelsverdrag met Japan zou
worden opgezegd.
ERNSTIG AUTOBUSONGELUK.
16 gewonden.
Rome, 18 April. (V.D.) Bij Radicofani
op den straatweg tusschen Florence cn
Rome is een autobus, waarin 33 touristcn
waren gezeten over den kop geslagen. 16
pe«*soncn wérden, ten dcelc ernstig, ge
wond.
gelsche regcering er anders over cn hoopt
zij, door straf aan haar standpunt vast te
houden, gedaan tc krijgen, dat de Russen
den veroordeelden Engelschen volledig
gratie schenken. Af te wachten is thans, of
dc Britsche regcering zich in dezen al dan
niet misrekent.
Op een afstand kan natuurlijk niet wor
den beoordeeld, of de beschuldigde Engel
schen werkelijk volkomen vrijuit gaan.
De directie van Vickcrs heeft na het be
kend worden van het vonnis legen zes
barer employés medegedeeld, dat zij noch
aan de z.g. schuldbewijzen, noch aan d°
z.g. bekentenissen der veroordeelden ge
looft. Zoodra dc juridische vertegenwoordi
gers der firma uit Moskou zijn terugge
keerd, zal de maatschappij een uitvoerige
verklaring afleggen, waardoor naar ver
klaard wordt dc Moskouscho beschuldi
gingen volkomen worden vernietigd.
Een feit is in elk geval, dat dc Russische
rechtspraak berucht is geworden door haai
verdraaiingen van dc waarheid cn een feit
is het tevens, dat dc Russische regcering
wanneer zij op het gebied haver binncn-
landschc politiek zich voor ernstige eco
nomische moeilijkheden ziet geplaatst,
massaprocessen probeert tc ensceneeren,
waardoor het goedgeloovige volk in den
waan wordt gebracht, dat de mislukkingen
der regeeringsexperimenlcn niet. aan haar
fouten zijn te wijten, maar aan vijandige
bourgoois-clcmentcn, die door sabotage
spionnage cn allerlei andere contrarevolu
lionaire handelingen een poging willen
doen hot sovjetgezng aan het. wankelen te
brengen. Uitgesloten mag het dan ook niet
worden geacht, dat ook thans bij het z.g
Vickersproces het doel voorzat de Engel
schcn te gebruiken als zondebokken en
daar dc sovjet-Russische rechtsopvattingen
1111 eenmaal van zeer singulieren aard zijn,
viel het den.heeren tc Moskou, die over een
behoorlijke mate van fantasie beschikken,
niet al tc moeilijk een reeks misdaden tp
construeercn, die in werkelijkheid öf in
het geheel niet bestonden, of die zoo onbe-
teekenend waren, dat alleen kwaadwillig
heid zo kon opblazen tot boosaardige cn
vijandelijke handelingen.
BUITENLAND.
Japanschc bommen op Peking.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Engeland eischt rehabilitatie der Vickers-
ingenieurs, die tot gevangenisstraffen zijn
veroordeeld.
(Eersto Blad, pag. 1.)
Het arbitrageverdrag tusschen Japan en
Nederland geteekend?
(Eersto Blad, pag. 1.)
BINNENLAND.
Talrijke boerderijbranden. Groote brand
in de vennen op dc Limhurgsch-Duilsche
grens. (Tweede Blad, pag. 1.)
De verboden redo van drs. H. Brugmaps.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
Mr. H. Bijlcveld spreekt voor dc A.-R*
Kiesvereniging over Gezag cn Democratie*
(Eerste Blad, pag. 2).
Dc heer v. d. Voort van Zijp spreekt over
de Nat. Soc. Beweging cn den middenstand.
(Eerste Blad, pag. 2).
Verkiezingsmeeting der S.D.A.P.
(Eersto Blad, pag. 2.)
Vergadering van do Vcrecniging voor
Ziekenhuisvcrplcging.
(Eerste «Blad, pag. 3.)
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. Inst.
tc De Bilt.
Hoogste barometerstand 777.6 to Thors-
havn.
Laagste barometerstand 752.7 to Memel.
Verwachting: Zwakke tot matige, N. tot
N.O. wind, half tot zwaar bewolkt, waar
schijnlijk nog sneeuw- of hagelbuitjes, wei
nig verandering 111 temperatuur, lichte vorst
des nachts.
Het gebied van hoogen luchtdruk in het
N.O. blocf met de drie depressies over het
Oostzccgcbied over dc golf van Genua en op
50 gr. N.B. cn 30 gr. W.L. dc weerstoestand
behccrschen. Over Scandinavië cn de Oost
zeelanden, Duitschland en Frankrijk cn
over ons land. dc Noordzee en Engeland
stroomt een strooming van polaire koudo
lucht, die allcrwege des nachts lichte vorst
cn overdag guur cn buiig weer veroorzaakt.
Krachtige winden komen alleen voor in dc
Bothnischc Golf en in het Rhónedal. Do
zóne van zware regen 111 Frankrijk ver
plaatste zich naar Zuid-Frankrijk. Do grens
der koude luch(massa ligt thans nabij dc
Pyreneeën, terwijl zij in het W. zich tot
over Ierland heeft uitgebreid. Langs het
Zuidelijk deel der Oostkust van Groenland
kwam de temperatuur boven liet vriespunt.
Het is tc verwachten, dat liet weer nog
eenigc dagen hetzelfde karakter zal behou
den cn dc temperatuur des nachts onder
het vriespunt zal dalen.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
IJZERSTERK EN WflSCHECHT
EEN MOOI ARTIKEL
ittAiUinl IKIAlHU O
Voortreffelijk in elk opzicht.
Vraagt catalogus en condities aan
bij den vertegenwoordiger
ARNH.STRAAT.
SPOORWEGONGELUK BIJ SWANSEA.
Londen, 18 April. (V.D.) Dinsdagmid
dag heeft op het station Cockett bij Swan
sea een spoorwegongeluk plaats gehad,
waarbij 26 personen werden gewond. Een
locomotief reed in op een stilstaanden ex-
presstrein, waarvan dc laatste geheel be
zatte wagen ontspoorde en omsloeg.
NIEUWE ONDERSCHEIDING VOOR
EINSTEIN.
Londen, 18 April. (H.N.) Het is mogelijk
dat aan prof. Einstein ook een leerstoel
aan de universiteit van Oxford zal worden
aangeboden.