AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Feuilleton
CADEAUX
Zaterdag 22 April 1933
31e Jaargang No. 251
TWEEDE BLAD
UIT DE STAATSCOURANT
DEFENSIE EN HETA.C.O.P.
DE ZAAK-SNEEVLIET IN
HOOGER BEROEP
Waar vindt U voor
een keuze als bij
SMIEUW PARIJS
Langestraat 35
Lijstenmakerij en Kunsthandel
WEER EEN ZWARE BRAND
IN DEN HAAG
AANRANDINGEN IN HET
HAAGSCHE BOSCH
VRUCHTBOOMEN BLOEIEN
ALOM IN HET LAND
In het Paleis van den Koning
Bij K. B. is aan den reserve-kapitein voor
speciale diensten van het vrijwillig land
stormcorps vaartuigendienst C. L. Boisse-
vain, vergunning verleend tot het dragen
van het eercteeken 2e klasse van het Oos-
tcnrijksche Roode Kruis;
is aan den eerste-lüitcnant der infanterie
U. de Stoppelaar. gedetacheerd hij het
korps politictroepon, vergunning verleend
tot het aannemen en dragen van de orde-
leekenen van officier der Orde van de
Ster van Anjouan, hem verleend door den
president der Fransche republiek.
Bij beschikking van den minister van
defensie is de le luitenant der mariniers
W. J. van Rhijn, dienende bij de marine
kazerne te Willemsoord, den len Mei 1933
ter beschikking gesteld en is do le luite
nant der infanterie gedetacheerd bij het
korps mariniers J. M. C. van den Berge,
dienende aan boord II. M. Wachtschip te
Vlissingcn, den len Mei eveneens ter be
schikking gesteld.
Bij K. B. isaan den reserve-kapitein
D. J. van Rijsewijk, van het 9e regiment
infanterie, een eervol ontslag uit den mili
tairen dienst vérlécnd;
zijn benoemd tot reserve-veldprediker
voor den tijd van oorlog bij bet leger te
velde:
W. E. Gerritsma, predikant te Aalten;
II. J. ten Brink, idem te Twijzel; F. A. den
Boeft, idem te Krulingen; I. van der
Poel, idem te Venlo; J. G. Knottnerus, idem
te Varssevcld; L. Luchies, idem te Vather-
mond; G. B. Westenburg, idem te 's-Gra-
venhage; O. S. Jellema, idem te Beilcr.;
C D. Buenk, idem to Angerlo; W. G. G.
Beerekamp, idem te Nunspeet; J. Fokkc-
ma, idem te Sprang; H. Stolk, idem te
Scheveningcn; Joh. Gerritsen Jr., idem te
Nieuw er kerk (Z.); P. A. A. Klüscner, idem
te Wanswerd; P. van der Staaij, idem te
Tricht en O. T. ITylkcma, idem te Almelo.
Bij beschikking van den minister van fi
nanciën is dc ontvanger der directe belas
tingen enz. H. IJ. Visser verplaatst van
's-Gravanhage naar het kantoor der invoer
rechten cn accijnzen te Enschede en de
ontvanger der directe belastingen enz. A.
A. Olthof van het. kantoor Rijssen naar het
kantoor Wageningen.
Bij beschikking van den minister van
economische zaken on arbeid is met in
gang van 1 Juli 1933 aan E. van der Laan
op zijn verzoek eervol ontslag verleend als
leeraar' aan de Rijkslandbouwwjnterschool
te Schag'on.
Bij beschikking van den minister van fi
nanciën is ingetrokken de verplaatsing
van den ontvanger der directe belastin
gen .enz. M. H. de Roo van het kantoor Wa-
rnel naar het kantoor Baarlc-Nassau.
Bij beschikking van den minister van
Waterstaat is wegens voltooiing van haar
werkzaamheden ontbonden dc commissie,
ingesteld bij beschikking van 24 December
1P26, aan welke werd opgedragen een
onderzoek in te stellen naar de beSte wijze,
waarop do door de uitvoering van do Zui
derzeewerken te verkrijgen gronden zullen
kunnen worden uitgegeven.
GEHEIM, MAAR DUITSCHLAND
KENDE HET.
De Duitsche inlichtingendienst is vroe
gei toch wel héél goed geweest en het is
toch wel begrijpelijk, dat men zich tegen
deze spionnage op alle mogelijke en onmo
gelijke wijzch trachtte te beschermen. Kan
artikel over de rijkswerf te Hellevoetsluis
in „Ons Zeewezen", qeeft een aardig
staaltje van het allesrweten van den Duit-
schen spionnagedionst en daar het ons
eigen land betreft cn het geval voor zoo
ver wij weten nog nimmer is medegedeeld,
geven,.wij het hier:
Toen kwam de mobilisatie. En daarmee
vier jaren van zeer grootc drukte. Vaak
moest tot diep in den nacht gewerkt wor
den. Een Duitscho onderzeeboot, gestrand
op de Ribben, en na drie dagen vlot ge
maakt, werd binnengebracht. Bij die ge
legenheid wérd een merkwaardige ontdek
king gedaan. Vóór den oorlog hurl n.l. de
hoofdingenieur van de werf voorgesteld
den toegang naar zee te dempen, cn daar
voor in dc plaats een kanaal naar de koop-
vaardijhaven te maken. Hot plan was ge
heim. En toch stond in rood op een der
kaarten van de duikboot het kanaal inge-
schctst, als „geplanter Kanal"!
Donderdag 19 April j.l. kwam het moder
ne comité ter behartiging van dc algemee-
ne belangen van overheidspersoneel in
spoedvergadering bijeen ter bespreking van
de maatregelen door den minister van de
fensie genomen ten opzichte van de ver
tegenwoordiging van het comité in dc bij
zondere commissie voor georganiseerd
overleg en dc dienstcommissies van dit
departement.
Met verontwaardiging nam liet. comité
kennis van de mededccling aan genoem
den minister, dat Z.E. het lidmaatschap
van moderne honden voor ambtenaren van
defensie ontoelaatbaar blijft achten en der
halve meent het comité voortaan van het
georganiseerde overleg het departement
van defensie betreffende, te moeten en te
kunnen uitsluiten.
Het comité gaf als zijn oordeel te ken
nen, dat de opvatting van den minister,
alsmede de in verband daarmede door
Z.E. getroffen maatregelen in strijd moe
ten worden geacht mcl de Grondwet cn
met de reglementaire bepalingen op het
overleg weshalve. Het comité besloot zich
schriftelijk met een gemotiveerd protest tot
den minister te wenden. Tevens zal het
comité er bij de regecring krachtig op
aandringen te bevorderen, dat de beslis
sing inzake het overleg aan defensie niet
zal worden doorgevoerd en dus dc vrijheid
van organisatie ook \oor de ambtenaren
ressorteerende onder defensie, volledig zal
worden gehandhaafd. De bij het comité
aangesloten bonden, welke deel uitmaken
van het N.V.V., besloten voorts maatregelen
te treffen dat aan het congres van N.V.V.
en S.D.A.P. op Zaterdag a.s., waarin zal
worden geprotesteerd tegen de aantasting
door de huidige regecring van de organi-
atievrijheid, door velen honderden afge
vaardigden en leden van de moderne bon
den van overheidspersoneel zal worden
deelgenomen.
Officier teekent appèl aan
Amsterdam, 21 April. Naar wij vcr-
nemeïi heeft dc officier van justitie, mr. B.
Kist, hoogcr beroep aangetcckcnd van het
vonnis van de rechtbank, waarbij de heer
Sneevliet, leider van het N.A.S., wegens op
ruiing werd veroordeeld tot vijf maanden
gevangenisstraf met aftrek van voorar
rest. Zooals men weet bevindt de heer
Sneevliet zich nog in voorloopigc hechte
nis.
De officier had één jaar en zes maanden
gevangenisstraf gcëischt.
EXPOSITIE JAN ZONDAG.
Kunstzaal Van Lier, Amster
dam.
Van 22 April tot 11 Mei exposeert. Jan
Zondag schilderijen en tcekeningen in dc
kunstzaal Van Lier te Amsterdam-
Arcth. weg 32 Tel. 1069
Onze collectie lijsten munt uit
door mooie profielen, voor elke
omlijsting.
Billijke prijzen.
■""""I ii isiiiuiTzimnT
De vijfde binnen drie weken
's-G r a v e n h a g c, 21 April. Hedenavond
le ongeveer 9 uur moest dc brandweer op
nieuw in actie komen voor een zwaren
brand den vijfden binnen drie weken
ditmaal in een logement, aan de Verver
straat no. 9, nabij den Zuid-Oost-Binnen
singel.
De eigenaar van het logement, dat den
naam draagt „Het wapen van Rotterdam",
B. D. J. ten IL, zat met een gezelschap
in een benedenkamer een ycrjaringsfeestic
te vieren n.l. dat van zijn zoon toen
plotsoling de lichten uitgingen. Gedacht
werd aan een grap, doch bij onderzoek
bleek, dat de aanleiding van meer ernsti-
gen aard was: blijkbaar was kortsluiting
in de elcctrische geleiding ontstaan, waar
door op de bovenste verdieping de boel in
vlammen cn rook was gezet of wel was
door brand do kortsluiting in de liclrtlci-
ding teweeggebracht.
Do brandweer, telefonisch gealarmeerd,
verscheen met de motorspuitcn van den
Rijswijkscheweg en de Prinsestraat, zoo
mede met den ladderwagen.
Het vuur had iich ook op de lc étage
verspreid waar, evenals op de zolderverdie
ping, verscheidene slaapvertrekken in vuur
cn rook waren gehuld.
Met zes stralen werd onder leiding van
den hoofdinspecteur Dc Ridder en den
brandmeester De Graad een enorme massa
.vatcr op de vlammen geworpen, terwijl
de brandwachts telkens smeulende matras
sen cn ander beddegoed van boven af op
straat wierpen, uit welke stuivende collec
ties kapok en vceren als wolken van sneeuw
door ile straat dwarrelden. De nablussching
vorderde nogal geruimen tijd.
Tegen half tien was alle gevaar gewe
ken; de schade die door verzekering
v.erd gedekt betreft in hoofdzaak de zol
derverdiepingen, waarvan ook het dak het
gedeeltelijk moest ontgelden cn een deel
van de eerste étage, beide met inventaris.
Arrestatie van een bende
jongelieden
"s Gravenhagc, 21 April. Het is de politie
gelukt de hand te leggen op een bende
van jongelieden van 18 tot 2i jaar, dJc zich
den laatsten tijd schijnt bezig gehouden te
hebben met in de duistere avonduren het
Haagsche bosch, speciaal in het gedeelte
nabij de Boschlaan. onveilig te maken.
Hoofdzakelijk bestonden hun wandaden in
het molestccren en aanranden van vrou
wen van verdachte zeden, die zich in het
bosch pleegden op te houden, doch ook
vrijende paartjes waren voor hun geweld
daden niet veilig In geen der gevallen
had echter een aangifte bij de politie
plaats gehad, totdat dc politic er kennis
van kreeg dat op den avond van den twee
den Paaschdag omstreeks 10 uur een 49
jarige vrouw, II. M G. A„ huisvrouw van
J H. K., wonende in de Kranestraat, in het
Haagsche bosch door een groep van 17 tot
20 personen was aangevallen en tengevol
ge daarvan aan een der beencn werd ver
wond. De onverlaten hadden de vrouw op
den grond geworpen, haar klccding ge
scheurd en haar zelfs onzedelijk betast.
Een uitgebreid onderzoek volgde, hetwelk
ertoe leidde, dat oen zestal leden van dc
bende kon worden gearresteerd. Verschei
dene hunner zijn door de vrouw herkend,
terwijl allen bekend hebben bij de aanran
ding in het bosch. aanwezig te zijn geweest.
Uit het onderzoek is tevens gebleken, dat
de aangehoudenen betrokken zijn bij een
tweetal aanrandingen, welke eonige we
ken geleden in het Haagsche bosch zouden
hebben plaats gehad op mej. J. en mcj. C..
beiden hier ter stede woonachtig.
LEERLING-MACHINIST WEER VRIJ
GELATEN".
„Geen communistische lec
tuur verspreid".
De Telegraaf verneemt van de directie
van dc Nederlandschc Spoorwegen dat dc
uit Amsterdam afkomstige leerling-machi
nist der Xed. Spoorwegen die, zooals ge
meld, op het spoorwegemplacement te Em
merik door de S.A. van zijn maqhine is ge
haald en gearresteerd wegens het versprei
den van communistische pamfletten, gis
teravond wederom is vrijgelaten. De leer
ling-machinist aldus deelde de directie ons
mede, wordt er van beschuldigd communis
tische lectuur in Duitschland te hebben ge
bracht. Zelf echter zegt de leerling-machi
nist, dat hij beclcmaal geen communisti
sche lectuur in Duitschland heeft ingevoerd
Hij zou, volgens zijn zeggen, een commu
nistisch blad gevonden hebben op het
spoorwegemplacement aldaar cn dit aan
een Duitscben rangeerder hebben gegeven.
Wij zullen thans moeten afwachten, aldus
besloot de directie, wat het onderzoek in
dezen zal uitwijzen cn naar aanleiding van
dat resultaat moeten uilmaken of tegen de
leerling-machinist onzerzijds maatregelen
genomen moeten worden.
Per auto en fiets door de
bloesenpracht
De bloemenpracht der bollenvelden is
nog lang niet ten einde, en reeds vragen do
boomgaarden de aandacht der toeristen.
In tegenstelling met een nog veel verbrei-
do mconing, aldus schrijft ons dc A. N.
W. B.-Toeristenbond voor Nederland, ko
men er verscheidene streken voor
een bezoek in aanmerking. Behalve in het
„klassieke" ooftgebied, dc Betuwe, vindt
men de fruitteelt in Zuid-Limburg, waar
deze haast zonder uitzondering op weiland
wordt uitgeoefend. De boomgaarden in
deze streek verschillen dan ook in menig
opzicht van dc Bcluwschc. Voorts komt
Zuid-Beveland voor een bezoek in aanmer
king, evenals de Becmstcr cn de Bungert
in Noord-IIolland.
Dc bloeitijd valt tusscbcn half-April en
eind Mei. Thans zijn reeds allerwegen do
kersenbloesems te bewonderen (do z.g.
„Meikers" bloeit het laatst). Tegen het
einde van April komen de peren en prui
men, appelbloesems zijn tot laat in Mei te
bewonderen Nadere gegevens over den
stand der bloeiende bongerds geeft de
A. N. W. B (waar ook een handig gidsje
verkrijgbaar is).
Op bijgaand schetschaatje zijn verschil
lende fraaie tochten te vinden; op Zonda
gen zijn de smalle Betuwsche wegen
meestal „overbevolkt" en aan de pont
veren is dan langdurig oponthoud geens
zins zeldzaam. Tot slot geven wij enkele
Kilometerafstanden.
1. UtrechtOdijk (llM) Wijk bij
Duurstede (26) Zoclmond (31) Tiel
(44H kin.);
2. Tiel Eek Wielschc Veer (11^)
Station Maarsbergcn (21V:) Amers
foort (33'/2 km.);
3. Tie!Heteren (25) Arnhem (36
km.);
4. NijmegenEist (8J4) Andclst (18/?)
Tiel (40xt* km.);
5. Maastricht—Valkenburg (13) Vaals
(32) Kast. Hoogvruts (51) Eijsden (65)
Maastricht (77 km.);
6. De afstand van Tiel naar
Utrecht 42V: km.; naar Gorinchem 44
km.;, naar 's-IIcrtogcnbosch 3715 km.
Waar liefde in een gezin heersekt, is ook
eendracht en vertrouwen.
CHAMISSO.
Een liefdesgeschiedenis uit het oude Madrid
door
F. MARION CRAWFORD.
Naar het Engelsch door W. I-I. (J. IJ.
1
EERSTE DEEL.
HOOFDSTUK I.
Twee jonge meisjes zaten in een hooge,
hoewel smalle kanier van het oude Moor-
schc paleis, waarheen koning Philips II
zijn hof had overgebracht, toen hij Madrid
tot hoofdstad maakte.
Ilct was in de maand November op een
grauwen namiddag. Koud scheen het licht,
(Jat door op het Noorden gelegen groote
vensters binnendrong; den ganschen mor
gen had het gemotregend. Thans droog
den de. stecncn van het plein hier en daar
op, maar de hemel'leek nóg steeds een
looden gewelf boven de stad,' die in Noor
delijke richting lag, donker, nat cn stil,
al60f het leven onder den grond gekropen
was om te ontkomen aan de koude lucht
cn den doordringenden nevel. Er stonden
slechts weinig meubels, in de kamer, maai
de voorwerpen, die er zich bevonden, de
door beeldhouwwerk versierde tafel, de
stoelen met hooge rugleuningen en het go-
ciseleerde bronzen vuurbckken droegen
den stempel van den tijd, waarin dc kunst
eerst kort geleden herboren was. De wan
den waren bekleed met geweven behang
sels, groene bosschcn voorstellende, be
volkt door allerlei dieren, dio elkaar, in
stijve houdingen, in voortdurende verba
zing aanstaarden. Aan dc onderzijde van
dit behangsel liep een gesneden notenhou
ten lambrizeeïüng, terwijl de pancelen en
gecanneleerde zijstukken van de deur uit
hetzelfde donkere hout bestonden. Hier
waren korbeelen aangebracht in den vorm
van gekronkelde acanthus-bladeren om
een plank te steunen, die als een kroon
lijst eenigszins over de deur uitstak. Drie
geschilderde Italiaanscbc vazen, gevuld
met bloemblaadjes dér laatste zomersehe
rozen cri zorgvuldig afgesloten, opdat de
zwakke geur niet verloren zou gaan, ston
den op onderling gelijke afstanden op die
plank, terwijl haar inhoud rijpte voor toe
komstig gebruik. I-Iet vuur, dat nog onder
de hoop witte ascli, in het groote vuurbck
ken smeulde, verspreidde een beetje warm
te in de kille kamer.
Dc beide meisjes zaten tegenover elkaar
aan de tafel. Eén hield een lange veeren
pen in haar rechterhand en vóór haar la
gen verscheidene vellen papier, bedekt met
een fijn handschrift. Haar oogen volgden
langzaam de lijnen, waarin zij van tijd tot
tijd een verbetering aanbracht. Terwijl zij
las, bewogen haar lippen zich om onhoor
bare woorden te vormen. Nu en dan ver
leende een nauwelijks merkbare glimlach
een bizondcre schoonheid aan haar gelaat
.dan kwam er ook meer glaii6 in liaar
oogen. Geleidelijk verdween die glimlach cn
zij las verder, aandachtig en ingespannen,
alsof haar ganschc ziel bij haar werk was.
Zij was heel blond, zooals in het Spanje
van die dagen meer voorkwam, cn thans
nog wel voorkomt, cn had licpliggcnde grij
ze oogen. Haar gedistingeerde gelaatstrek
ken, haar blanke hals en mooi gevormde
ooren waren de uiterlijke kenteekencn van
het voorname Gothische ras. Als zij niet
glimlachte, was haar gezicht droevig cn
soms verliet de teere kleur, die haar eigen
was, haar wangen, waardoor zij eenigszins
bleek werd en men zou dan denken, dat zij
zwak was. Dan trilden de beweeglijke neus
vleugels bijna onzichtbaar cn dc mooi gebo
gen lippen sloten zich als om een geheim
te bewaren. Maar dat gebeurde slechts zel
den, want meestal was haar blik rustig cn
stond haar mond vriendelijk. ITct was een
gezicht dat toewijding, vrouwelijke moed en
meer gevoeligheid dan overheerschcnde
energie uitdrukte. Ze was een vol
wassen vrouw, meer dan twintig jaar oud,
maar de uitdrukking van haar gelaat was
nog die van het heel jonge meisje, en al lag
er soms wat droefheid in haar blik, een
man zou gemakkelijk genoeg hebben ge
raden dat die voortkwam uit haar hart en
slechts één oorzaak had, die noch bestond
uit een plotseling verdriet, noch uit een
lang verholen smart, maar die ontsproot uil
liefde. De man, aan wien Maria Dolores de
Mcndoza haar hart, haar ziel cn liaar
hoop had geschonken, maar voor wiens le
ven zij steeds in angst verkeerde, en die
haar wederkeerig gansch zijn liefde had ge
geven. was een man uit duizenden, braaf cn
oprecht, maar hij was krijgsman, een aan
voerder, die steeds zijn leven in het krijgs
gewoel stortte, evenals Douglaö het kistje,
dat Brucc's hart bevatte, daarheen wierp,
waar het hardst gestreden werd, om het
weer te heroveren of te 6tcrven. De man,
dien zij lief had, was Don Jan van Oosten
rijk, de zoon van wijlen den grooten keizer
Karei dc Vijfde, de oom van den overleden
Don Carlos en een halfbroeder van koning
Philips II van Spanje de man, die lau
weren oógstte te land en ter zee, die Grana
da voor de tweede maal den Mooren ont
nam even dapper als zijn overgrootvader
dit had gedaan, maar op minder wreedo
wijze dc man, die bij Lepanto overwon,
die zich de haat van zijn stiefbroeder op den
hals haalde en die lot onuitwischbare schan
de voor Spanje's geschiedenis, door vergif
om het leven zou komen.
In de maand Juni van het vorige jaar
was hij uit Madrid vertrokken om de Moo
ren ten onder te brciigen, die in hevigen
opstand waren gekomen tegen het hard
vochtige Spaansche bewind. Hij had van
Dolores de Mendoza een uur voordat hij te
paard steeg, op een frisschen zomerochtend
iu dc vroegte afscheid genomen op een een
zaam terras, waar zij dikwijls waren sa
mengekomen, boven 's konings vertrekken.
Daar groeiden rozen bijna in 't wild in
groote aarden potten, waar dc een of an
dere Moorsche vrouw ze heel lang geleden
had geplant. Dolores kon er ongezien met
haar blinde zuster heen gaan, die haar al
tijd trouw hielp, onder voorwendsel, dat zij
daar het arme meisje kon laten genieten
van de frissche lucht. Want Inez, haar zus
ter, leed niet alleen dóór haar blindheid,
maar ook door alles wat een overgevoelig
schepseltje met zeer veel verbeeldingskracht
kon gevoelen.
Zij was volslagen blind, en hoewel zij,
evenals andere kinderen ziende was gebo
ren, had zij geen herinnering meer aan wat
licht eigenlijk was. Door roodvonk was haar
gezichtsvermogen vernietigd. Moederloos
vanaf haar geboorte, en haar vader dikwijls
afwezig door langdurige veldtochten, was
zij overgeleverd geweest aan de genade van
een hartelooze verzorgster, die veel hield
van de blonde, kleine Dolores, maar dio do
jongere zuster, zoodra zij den leeftijd van
begrijpen bad bereikt, heimelijk kwelde,
door haar steeds te doen gclooven dat zij
terugstootend leelijk, ja, bijna een monster
was. Later, toen cle verzorgster was heen
gegaan, en Dolores iets ouder was, had dezo
alles, wat maar mogelijk was, in het werk
gesteld om de gruwzame wond in Inez' ziel
te doen genezen en haar aan het verstand
te brengen, dat zij zacht, donker haar had,
een droevig cn vriendelijk gezichtje, met ee-
hccl gesloten oogen en een mooi mondje,
dat zij zoo gevoelvol cn aandoenlijk kon ver
trekken, als iets haar kwetste want zij
voelde zich spoedig gekwetst. Zij was altijd
erg bleek en droeg haar gelaat meer op
waarts gericht dan menschen, die kunnen
zien, dit doen en daar zij de normale lengte
van een vrouw had en zeer tenger en fijn
gebouwd was, gaf haar dat een air van
waardigheid, die bijna op trots geleek, wan
neer zij bclecdigd of gekwetst was. Maar de
wond, die de verzorgster haar zieltje had
toegebracht, was zoo diep en blijvend ge
weest, dat zij nooit volkomen kon gelooven,
dat zij niet iets tcrugstootends had voor
hen, die haar zagen; nooit geloofde zij dat
zij soms in zekeren zin bijna mooi was.
(Wordt vervolgd^
