WS
JAARVERGADERING DER N.C.R.V.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Zaterdag 22 April 1933
31e Jaargang No. 251
DE AUFWERTUNGSZAAK
DERDE BLAD
Heerenmode-
magazijn
Langestr.26
PIETER JELLES-HULDIGING
Plechtigheid in de
Groote Kerk
REDEN TOT OPTIMISME
UTR. PR0V. DAMB0ND
Vonnis over den Amsterdamschen
notaris
Amsterdam, 21 April. Het gerechts
hof veroordeelde heden den Amsterdam
schen notaris Mr. M. wegens valscliheid in
geschrifte, meermalen gepleegd en daarbij
gebruik makend van middelen hem uit
hoofde van zijn ambt ten dienste staande
tot een gevangenisstraf van 3 maanden met
aftrek van drie maanden voorarrest.
Het hof vond geen aanleiding hem uit
zijn ambt te ontzetten.
De procureur-generaal had zes maanden
gevangenisstraf gccischt met aftrek van 3
maanden voorarrest. Bovendien had hij
ontzetting uit het ambt van het notariaat
gevorderd.
Notaris mr. M. was bij het uitspreken
van het arrest niet aanwezig. De belang
stelling van de zijde van de balie was zeer
groot.
DE OVERVAL MET ROOF TE
VRIEZENVEEN
Soesterweg 96
De kranslegging op het Donderdag to Stiens onthulde monument voor P. J. Troelstra.
Onthulling van het gedcnktccken te
Stiens
Donderdagmiddag is le Stiens, een dorp
je ten Noorden van Leeuwarden, het plaats
je, waar Pieter Jelles Troelstra zijn eerste
verzen heeft gemaakt en voorgedragen tn
de schuur van Ulke Terpstra. het door
Tjipke Visser ontworpen gedenktecken ter
cere van dezen Frieschen dichter onthuld.
De genoodigden en verdere belangstellen
den kwamen bijeen op de plaats, waar eens
dc oude herberg Rustenburg stond en waar
thans het gedenktecken is opgericht.
De heer -T. W. Dijkstra, voorzitter der
huldigingscommissie, bestaande uit afge
vaardigden van It Selskip for Fryske Tael
en Skriftenkennisse, de Mienskip for Frys
ke Folksüntjowing, de Boun feu Fryske
Selskippenbuten Fryslan en de Upstal-
beam, heette de groote schare welkom, in
de eerste plaats de familieleden van wijlen
mr. P. J. Troelstra.
Vervolgens herinnerde spreker er aan,
dat reeds 1930 in een bijeenkomst van het
hoofdbestuur van It Selskip for Fryske
Tael en Skriftenkennisse het voorstel werd
aangenomen om den dichter, die 20 April
1860 is geboren en 12 Mei 1930 overleed, op
zijn 70sten verjaardag op de een of andere
wijze te huldigen.
Het duurde drie jaar voor men zoo ver
was. O.a. omdat het Kristlik Frysk Selskip
en It Roomsk Boun bezwaar maakten mee
te doen.
Spreker geloofde dat heel Stiens, ja ge
heel Friesland en ook de Friezen buiten
deze provincie den raad van Lecuwarder-
adeel dankbaar zullen zijn voor do plaats,
welke hij voor den gedenksteen aanwees,
waar „Us Sjonger fen de Rispingc" de
plaats heeft gekregen, welke hem toekomt,
vlak bij het hart van het oude dorp, met
het uitzicht op den toren, waarbij zijn moe
der begraven ligt en met het uitzicht op
het huis, waar hij, heeft gewoond.
De Slicnser zangvereeniging „Frisia
'Cantat" zong daarna ecnige coupletten van
het Friesch volkslied, welke de aanwezigen
meezongen.
Daarna hield de heer J. Winkclman
Van Amsterdam een herdenkingsrede.
Nadat „Frisia Cantat" het eerste vers
van „It Aldershüs" had gezongen, droeg de
heer Dijkstra het gedenkteeken, dat inmid
dels was onthuld, aan dc gemeente
Leeuwarderadeel over met een toespraak.
Nadat de heer Dijkstra het monument
had overgedragen en de burgemeester van
Leeuwardoradoel, de heer J. G. Jansonius,
het had aanvaard, begaf men zich naar de
Groote Kerk, waar orgelspel dc gasten ver
welkomde.
Na do onthulling van het gedenkteeken
had een plechtigheid in de Groote Kerk van
het Friesche dorpje plaats.
Dr. G. A. Wumkes, voorzitter van het
eéro-cornité voor deze huldiging, beklom
vervolgens den kansel. Hij las allereerst
naar aanleiding van een woord van Pieter
Jelles, die den ouden toren Gods heiligdom
noemde en naar den menschelijkcn geest
getuigde, dat die naar het groote uitdijde
en den weg naar het eeuwige vindt, het
13de kapittel van den eersten brief aan de
Korinthen.
Het was in 1SS5, dat Pieter Jolles als stu
dent te Groningen de geestelijke crisis
doormaakte, dat de vraag naar God hem
met kracht op de ziel viel. Hij was aange
wezen op zich zelf en moest het steile,
doornige pad zoekend, tastend en denkend
op. Hij vroeg een antwoord in de natuur-
Is, er een God? In he't ruischen van den
storm, in het spelen der golfjes, in het
starrengeflonker, in de diepten van het
wilde duistere hart hoorde hij een schril:
ja.
Maar dan komt de twijfel op en weer is
hij God kwijt, tot hij later zegt:
„Ik kin net libje sünder God,
In help en treast yn 't zwartste lot."
Naast zijn godsdienstig gevoel komt naar
voren zijn Friesch-nationale strijd. Fries
land en zijn volk werden hem schatten
van een eigen waarde, en door zijn om
gang met Friesclic schrijvers van dien tijd
ontwaakte zijn liefde voor de Friesche taal
en hij verwerkte zijn gedachten in gedich
ten aan zijn moeder, 't ouderlijk huis, aan
het kregel Friesche volk, aan oude helden
en monniken. Als vreemde zeden, taal on
wetten Friesland binnensluipen, roept hij
om bet behoud en de vrijheid van Fries
land door middel van het huisgezin Hij
dringt tevens aan op wat wij thans noemen
cultureele autonomie Hij was tevens een
pionier voor de invoering van Friesch on
derwijs. En dc bloem van zijn jeugd is op
dc middaghoogte van zijn leven niet ver
welkt. Afstand en sociale strijd maken
hem niet losser van zijn „Heitelan"
Het ging Pieter Jelles voor alles om het
essentieeelc: Frieschen zin en Friesche
liefde, de liefde voor het vaderland, die alle
dingen hoopt cn de volslagen oplossing
van het Friesche vraagstuk.
En zoo is zijn eercbecld een baken naar
de lichtende toekomst van ons oud, grijs
land.
Na solozang en declamatie van den lieer
G. Grondsma, die het een en ander uit het
werk van Pieter Jelles voordroeg, sprak de
lieer J. W. Dijkstra het slotwoord en
bracht dank aan alli medewerkers.
Het speet hem dat de voorsteller van dc
huldiging, do heer J. J. Hornstra dezen dag
niet had beleefd. Spreker bracht een stille
hulde aan den krachtigen strijder voor
Frieslands taal en voor vrijen Frieschen
zin.
's Avonds werd door de plaatselijke zang
verocniging „Frisia Cantat" en de plaatse
lijke tooneelclub „Halbertsma" opgevoerd
„In Sticnser Jonge", beelden uit het leven
van Pieter Jelles, voor het tooneel bewerkt
door de Friesche schrijvers R. Drilsma en
S. D. de Jong, beiden oud-ingczelcnen van
Stiens.
ITet stuk werd door beide verecnigingen
goed naar voren gebracht. Dc avond stond
onder leiding van den heer B. C. Algra,
een jeugd-vriend van Troclstra.
(Hdbl.)
Het gerechtshof ie Arnhem heeft uit
spraak gedaan in de zaak tegen R. K., 28
jaar, II. P., 21 jaar, beiden wonende to
Ambt-Hardcnbcrg cn W. A., 29 jaar, wo
nende te Helledoorn die door de rechtbank
te Almelo waren veroordeeld resp. tot 2,
VA cn 5 jaar gevangenisstraf, -terzake dat
zij in den nacht van 10 op 11 Juni 1932 in
de woning van bet oude echtpaar A. te
Vriezenveen zijn binnengedrongen, denman
ernstig hebben mishandeld, het echtpaar
in de bedstede hebben opgesloten, terwijl
zij uit een linnenkast een geldkistje, in
houdende ongeveer 500 hebben gestolen.
Het gerechtshof heeft verdachten allen tot
zelfde straffen veroordeeld.
TEGEN GEMEENTERE STELLINGEN IN
DUITSCHLAND.
Amsterdam, 21 April. Naar wij ver
nemen heeft het Alg. Comité tegen Terreur
cn Vervolging in Duitschland zich met een
adres tot'den gemeenteraad van Dordrecht
gewend, met het doel te voorkomen, dat do
opdracht voor den bouw van een vuilver
brandingsinstallatie 'fn Duitschland zal wor
den geplaatst.
Bonn heeft zich de oudste zoon van den Duitschen kroonprins, prins Wilhelm
von Prcussen (rechts), verloofd met mej. Dorothea von Salviati (links). De bruid
stamt af van een Italiaansch adellijk geslacht, dat in den tijd van Fredcrik den
Groote naar Pruisen emigreerde uit godsdienstige overwegingen. Haar broer is de
bekende officier, die tot de ruiters behoorde, die te Rome de „Coppa Mussolini"
voor Duitschland wisten te venverven.
Mr. A. v. d. Deure spreekt over Het
goed recht van den Christelijken
omroep"
Gisteren kwam te Utrecht de N.C.R.V. in
jaarlijksche vergadering van den Verecni-
gingsraad bijeen in het gebouw voor K.
en W.
De Voorzitter, Mr. A. van der Deure,
uit Bennekom, opende op de gebruikelijke
wijze en sprak een openingswoord over
„Het goed recht \an den Christelijken om
roep". Allereerst wercl geconstateerd, dat
het zelfs in deze dagen nog noodig is het
goed recht van den chr. omroep te verde
digen, zoowrel voor onze geestverwanten als
voor lien, die buiten onze gelederen staan.
Sprckór memoreerde een aantal feiten uit
de omroepgeschiedcnis der laatste jaren
om daarna uitvoerig zoowel theoretisch als
practisch het goea recht van een eigen
christelijken omroep te verdedigen
Na vaststelling der notulen bracht de se
cretaris-penningmeester, de heer C. A.
K e u n n g, uit Wageningen, verslag uit
over den financieelen toestand der verecni-
ging en over het vereenigingsleven gedu
rende het jaar 1932.
Wie de balans inziet zoo zei do heer
Keuning zal constateeren, dat de finan-
cicele toestand der vereeniging gezond is.
Met grooten dank aan God mogen en moe
ten wij uitspreken, dat het ondanks de
moeilijke tijdsomstandigheden goed gaat
met onze N.C.R.V. Hetgeen niet wegneemt,
dat het ook onze plicht is, om nuchter en
zakelijk onder de oogen te zien, wat we in
dc toekomst hebben te verwachten, voozoo-
ver wij dat kunnen nagaan. Verschillende
oorzaken werden genoemd, waardoor de uit
gaven zeer belangrijk zullen stijgen.
Op 31 December 1932 bedroegen de be
schikbare geldmiddelen 207.873.13V2, ter
wijl bo\ondien nog een effectenbezit van
51.142,50 aanwezig was.
Onder die beschikbare geldmiddelen was
een bedrag van 74.755,09 begrepen voor
vooruitbetaalde contributies, dus voor het
jaar 1933. Als algemeene reser\e was een
bedrag van 173.500 aanwezig, terwijl nog
de volgende reserveeringen voor bijzondere
doeleinden plaats hadden: fonds toestellen
voor zieken 6004.koersreserve effecten
en dubieuse debiteuren 3,185.—. Met ande
re woorden: Het saldo werd voor het groot
ste gedeelte gebruikt voor rcservceringen,
zoodat uiteindelijk slechts een betrekkelijk
klein bedrag over bleef. De „Omroepgids"
bleek over 1932 een winst voor de vereeni
ging opgeleverd te hebben van 146.428.S5.
In 1932 werden twee leeaten ontvangen, één
van f 2.000.en één van 50.
De \erhouding tot de andere omroepver-
eenigingen is van vricndschappelijken aard;
ook die tot dc A.V.R.O. schijnt iets milder
te worden, ondanks de Hetze in het begin
van 1932 naar aanleiding van de z.g. „ont
hullingen" over de totstandkoming van het
zondtiidenbesluit. In dit verband werd aan
de interpellatie-Boon herinnerd. In die
dagen is sterk naar voren gekomen, hoe
onze leden met. den Voorzitter der N.R.C.V.
meeleefden. Men trachtte de N.C.R.V. te
treffen in den persoon van Mr van der
Deure, maar met onwrikbare trouw schaar
den de N.C.R.V.-ers zich om den Voorzitter.
Tijdens de interpellatie-Boon bleef van de
geuite beschuldiging niets over.
Het Algemeen Bestuur noch het Dage-
lijksch Bestuur onderging in zijn samenstel
ling wijziging in 1932.
Tenslotte werd nog medegedeeld, hoe in
het laatst van het verslagjaar het plan op
kwam. om in Juni a.s. een N.C.R.V.-Landdag
te organiscoren. De Secretaris-Penningmees
ter eindigde met den wensch, dat die land
dag een beeld mag geven van de vereeni
ging: duizenden'en tienduizenden in eensge
zindheid en trouw geschaard om de vaan
van den Omroep met den Bijbel.
Dc heer D. Peereboom, hior het woord
verkrijgende voor het jaarverslag van den
propagadadienst, gaf achtereenvolgens een
overzicht van de filmpropaganda, het leden
tal cn de actie voor den nationalcn radio
landdag.
De film „De Klokken luiden" is gc/ien
door het respectabele aantal van 232,9S6
personen, inderdaad een belangrijk cijfer in
christelijk Nederland. Totaal werden 462 of-
ficicele vertooningen gegeven. Het financi-
eele resultaat stemt mede tot dankbaarheid
Spreker eindigde dit gedeelte met een
woord van erkentelijkheid voor allen, die in
het geheel e land belangeloos hun tijd ge
geven hebben bij de voorbereiding der film
avonden.
Het ledental groeit nog geleidelijk. Wie
ccnig idee heeft van de diepte van de maa'
schappelijke ncdergang, aldus de heer
P ere boom, verheugt zich met blijde ver
wondering o\er de trouw van ons volk, dat
niet anders dan in den grootstcn nood cn
bij voortdurende werkloosheid onze gelede
ren verlaat. De economische ellende weer
spiegelt zich wel in de cijfers van arvocnii-
gen, maar deze worden toch nog altijd door
het aantal nieuwe inschrijvingen belang
rijk overtroffen. Natuurlijk zullen we ons
allen in dezen tijd dubbel moeten inspan
nen, om de N.C.R.V. bij den voortduur aan
baar doel te doen beantwoorden.
In dit verband wijst spr. op zijn derde
punt: den Landdag. Het doel van den Land
dag is propaganda naar binnen cn naar
buiten. Naar binnen om te gedenken hoe
wij onder Godes zegen gegroeid zijn tot een
van de groote christelijke verecnigingen,
Naar buiten, doordat men dien dag de dui
zenden N.C.R.V.-ers zal zien optrekken naar
Apeldoorn. Hierin ligt een groote propagan
distische kracht..
DAMMEN
3e ronde van den wedstrijd om het
persoonlijk kampioenschap
In het clublokaal van de Ver. „Ons Genoe
gen" (Hotel „Schuurmans") te Utrecht vond
plaats do 3de rondo van den wedstrijd om
het persoonlijk kampioenschap van den
II. P. D. B. Het programma van de 2do en
3de klasse werd nog niet volledig afge
werkt Verschillende partijen worden name
lijk op andere avonden in diverse club
lokalen gespeeld. De partijen der lo klasse
leidden tot het volgende resultaat:
G. v. Beck (O.G.)A. P. Bey (A.D.V.) 0—2
J. Holtman (O.G.)—J. B. Wind (O.G.) 2-0
P. Floor (Soest)P. G. v. d. Harg
(R.K.—U.D.V.) x—X
II. Bakker Jr. (Soest)—J. C. de Boer
(Soest) 20
A. G. de Zwart (O.G.)—D. de Zwart
(O.G.) 0—2
J. Th. van Barneveld (A.D.V.) vrij.
Omtrent het spelverloop kunnen we het
volgende vermelden:
Bey maakte in het middenspel een dam,
die evenwel 4 schijven kostte! De kansen
an den O.G.'cr waren niet slecht, want de
manoeuvre van den A. D. V.'cr was feitelijk
te duur. Van Beek blijkt er echter van in
den wargeraakt, begaat een fout en ver
liest.
Holtman cn Wind leverden aanvankelijk
een gelijk opgaanden strijd. In het midden
spel maakt de aanvoerder der zwarte stuk
ken een fout, welke door Holtman met een
winnenden darnzet wordt beantwoord.
Na een mooie positie-partij weten Floor
cn v. d. Harg beiden te attaqueeren. Het
partij-restant levert waarschijnlijk remise
op.
Bakker won van de Boer na fraai positie
spel
Tusschen de gebroeders A. G. en D. do
Zwart ging een partij, waarin positie en
combinatie keurig waren saamgegeven. Als
A. G. de Zwart in een stand \an 5 om 5
een gelijk spel, dat ongetwijfeld was te be
reiken, wil forceeren, gaat do partij nog
juist voor hem verloren.
De stand luidt;
P. Floor
2
2-0-0
4
2
J. Tli. v. Barneveld
1
1—0—0
2
2
II. Bakker Jr.
1
1-0-0
2
2l—
I'. G. v. d. Harg
2
1-1-0
3
1,50*
J. Holtman
3
2—0—1
4
1,33
A. P. Bey
9
1-0—1
2
1,—
D. de Zwart
2
1-0-1
2
1,—
J. C. de Boer
3
1—0—2
9
0,G7
A. G. de Zwart
2
0-1—1
1
0,50
G. v. Beek
3
0—1—2
1
0,33
J. B. Wind
3
0-1-2
1
0,33
De sterretjes achter de gemiddelden wijzen
het aantal hangpartijen aan. Do standen
van de afgebroken partijen zijn zoodanig,
dat een verdeeling der punten is te ver
wachten.
Lawn-tennis.
OM DEN DAVIS-BEKER.
Engeland leidt met 20,
Barcelona, 21 April. (V.D.) Heden
werden alhier de eerste twee enkelspelen
van den Daviscupwedstrijd SpanjeEnge
land gespeeld. Na den eersten dag leidt En
geland met 2—0.
Do gedetailleerde uitslag luidt:
Perry wint van Maier 75, 75, 62.
Austin wint van Sindreu 60, 63, 62.
HongarijeItalië.
Boedapest, 21 April. (V.D.) Heden be
gon het tournooi HongarijeItalië.
De uitslagen van den eersten dag zijn:
Bano (Hongarije) wint van Sertorio (Ita
lië) 3—6, 7—5, 6—2, 6—2.
Grabowitz en Kiss (Hongarije) winnen
van Mangold en Ouintavello 2—0, 6—3t 1—1
(afgebroken).
