DE EEHLANDEU L. J. LUYCX ZOON KINDERWAGENS RNiérop Maandag 8 Mei 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: flrnhemschepoortwal 2a 31e Jaargang No. 264 0PMARSCH DER S.A. IN KIEL BRUENING LEIDER VAN HET CENTRUM SCANDINAVIË ALS VREDESCENTRUM KUGENBERG WORDT OPZIJ GEDRONGEN Nog steeds maatregelen tegen de communisten SCHACHT'S VERBLIJF IN AMERIKA Belangrijkste Licht op 8 uur 6 min. BRAND MELDE MEN AAN DE TELEFONISTE De grootste sorteering ter plaatse AME1SFOORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand f 0.75, per -• week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.l7'/f Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513 PHI II nFfl inVFRTPNTIFN van 1-4 regel» I 1.05 mei Inbegrip van een bewiisnummet HIIJS UtH AUYtn tli ILH (0 25 Llcfdadlghtldj.sdverlcn,ifa voord. helft vu den prl)>. Kleine AdvertenlISn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regel. 50 cent. elke «gel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 De economische wereldcon ferentie te Londen. Een wapenstilstand op douane gebied zoo goed als zeker. Dc Kngclsche eerste minister, Macdonald en I-Ierriot, de Fransche afgezant, zijn sinds enkele dagen weer van hun Amcrikaansche icis in liet vaderland teruggekeerd. Een groot e reeks vraagstukken hebben zij met den persident der Verecnigdc Staten, Roo sevelt, besproken: de ontwapening, de be taling der oorlogsschuldcn, dc economische wereldconferentie. Besluiten, die dc regee- ringen binden, zijn niet genomen; weder zijds heeft men het terrein verkend en er zich toe bepaald voorbereidend werk Ie ver richten, vooral in verband met de economi sche wereldconferentie, die dit jaar in de Engelschc hoofdstad zal worden gehouden. Deze conferentie, waarvan het doel is het volkomen gedesorganiseerde bedrijfsleven in de wereld weer op de been tc helpen en een einde tc maken aan den economischén oorlog, die op het oogenhlik tot schade van allen met een weergalooze felheid wordt gevoerd, dient, wil zij een succes worden, natuurlijk in een prettige sfeer tc worden gehouden. Van Amërikaansche zijde heeft men in dit opzicht een bijdrage willen leveren: de Ver. St. doen namelijk aan de hand om, zoolang de economische wereldconferentie duurt, een wapenstilstand tc sluiten op douane gebied. In beginsel is dit een voorstel, dat ongetwijfeld moet worden toegejuicht, om dat dc consequentie ervan is, dat dc econo mische oorlog gedurende den conferentie- tijd niet door nieuwe scherpe maatregelen van deze of gene zijde zal worden aange wakkerd. Niettemin trekt het de aandacht, dat, al staan vele staten in principe welwil lend tegenover hetgeen Amerika voorstelt, het Amcrikaansche initiatief niet al tc groo- te geestdrift heeft gewekt Dit laatste is niet geheel en al onverklaarbaar. Amerika toch is één der staten, die op liet terrein der protectie do buitensporigste maatregelen heeft genomen. Het voert den economischén oorlog op een ge ducht er wijze dan welk land ook, het is in dit opzicht tot de tan den gewapend. Vandaar, dat men in vele landen dc opvatting is toegedaan, dat Ame rika, wanneer het voorlooplg geen verdere "verhooging der douanemuren bepleit, op nog al een goedkoope wijze don deugdza me uithangt. Voor de overige staten is het uit den aard der zaak voel moeilijker dc belofte af te leggen, dat zij gedurende dc economische wereldconferentie, waarmee ettelijke maanden gemoeid kunnen zijn, dc tarieven onder geen beding zullen ver- hoogen. Tegenover Amerika verkeeren zij toch reeds in een minder voordeoligc po sitie. Bovendien is er con andere aangelegen heid, die voor verdere complicaties zorgt: de depreciatie van den dollrn ;de waarde vermindering der Amërikaansche valuta brengt voor de Verecnigdc Staten het voor deel mee, dat zij op dc wereldmarkt gun stiger concurrentiemogelijkheden bezitten. Het is dan ook niet onwaarschijnlijk, dat, voordat dc economische wereldconferentie wordt geopend, tal van staten dc noodza kelijkheid zullen bepleiten van een sta bilisatie der valuta's. Bovonaangcduide bezwaren zijn den kaat sten tijd dan ook meermalen, vooraf van Engelschc cn Fransche zijde, in de pers tot uiting gebracht, doch dc Kolnische Zeitung vestigt er de aandacht op. dat dc bezorgd heid der Engclsche regeering cenigszins schijnt te zijn verminderd, nadat zij dc laatste dagen de bekende handelsovereen komsten met Denemarken, Duitschland en Argentinië heeft gesloten. Macdonald heeft Vrijdag dan ook in het Lagerhuis bekend gemaakt, dat hij aan het plan inzake den douane-wapenstilstand principieel zijn goedkeuring heeft gehecht, nochtans met liet voorbehoud, dat bij de tenuitvoer legging van het plan rekening moet wor den gehouden met het verschil tusschcn Engeland en staten, die bizonder hooge douanemuren hebben opgericht. Ook de Franscho regeoring heeft intus- schen tc Washington haar principieele in stemming met liet plan te kennen gegeven, maar zij heeft daaraan do belangrijke ro- serve verbonden, dat zij bij plotselinge koersschommelingen de mogelijkheid moot behouden door douanoverhoogingen haar hinncnlandschc markt te beschermen. Bo vendien heeft Duitschland Vrijdag, hij monde van dr. Schacht, het plan eveneens en wel zonder ccnig voorbehoud in princi pe aanvaard en ook uit Tokio is een be licht binnengekomen, hetwelk erop wijst, dat Japan eenzelfde standpunt inneemt als bovengenoemde staten. Dc Italiaanschc mi nister van financiën lung heeft wel-Is- waar, toen hij tc Washington aankwam, zijn standpunt voorbehouden, maar liet is nauwelijks aannemelijk, dat zijn lend een houding zal aannemen, welke afwijkt van die dor overige staten. Hieruit vnlgt dus, dat de wapenstilstand bij liet begin der economische wereldcon ferentie waarschijnlijk een feit z.il worden, zij liet dan, dat allerlei voorbehouden op kritieke oogcnhlikken zijn bcteckenis aan merkelijk zullen kunnen verminderen. Maar in elk geval kan gesproken worden van een zeker succes der Amcrikaansche ïngering en een vcrgemal^'.elijking van den conferentie-arbeid, hetgeen tc meer is toe te juichen, daar ten aanzien van vele an dere vraagstukken, vooral wat de regeling der oorlogsschuldcn betreft, do toestand er d# laatste dagen nu niet bepaald duidelij Iter op is geworden. Redevoering van Adolf Hitler Kiel, 7 Mei (V.D.) Reeds van acht uur vanochtend af kwamen S.A.-mannen van de groep Nordmark in Kiel aan. Tegen 12 uur waren 30-000 S.A. en S.S.-mannen en 13.000 leden der Hitlerjcugd, zoomede dele gaties der Rijksmarine en Ilijkswecr opge marcheerd. Meer dan 100.000 personen sloe gen den opmarsch gade. Tegen een uur ar riveerde Hitler per vliegtuig uit Berlijn. Hitier verklaarde, dat thans in Duitsch land duizenden bruinhemden achter de ba nier der revolutio geschaard slaan. liet doel van deze groote verheffing is de over- winning van November 1918. Het uur moet komen, waarop de mannen van de Novem- bermisdaad voor den rechterstoel kunnen worden gedaagd. Men moet zich geen illusie maken, dat deze kwestie om -een of andere reden een niet natuurlijk einde zou kunnen nemen. Ilct einde der Duitsche revolutie is het ein de van dc Novembcrraisdadigers, het einde van hun systeem, het einde van hun zijn. Wij weten dat alles uit het volk zelf voort komt. Zooals slechts een Rijksbestuur mo gelijk is, kan slechts een organisatie van den politiekcn wil bestaan en dat deze or ganisatie zich voltrekt, mijn kameraden, is uw taak. Tot nu toe zijt gij dc garde dei- nationale revolutie gp.weesf, u hebt deze revolutie gedragen, zij zal eeuwig met uw naam verbonden zijn. U motet garant zijn voor de zegenrijke voltrekking van deze re volutie en zij zal slechts dan zegenrijk zijn voltrokken, wanneer door uw school een nieuw Duitsch volk wordt gevormd. Indien het leger de militaire school is van het Duitsche volk, dan moet u do politieke school vormen, zoodat eens deze beide fac toren vorming van politiekcn wil en ver dediging van het vaderland elkander zullen aanvullen. Eens moet de tijd komen, oat achter dé banier geheel Duitschland marcheert. Wij willen daarbij ieder de hand reiken, die zich hij ons wil aanslui ten. Menigeen zal vragen: is dat nu de ver gelding van hetgeen zij ons eens hebben aangedaan? Mijne vrienden! Er waren in November 1918 twee soorten menschcn: cc.n ellendig soort leiders en een groote massa Duitsche. arbeiders, een groote massa Duit sche soldaten, Duitsche matrozen, die slechts den leiders ten offer zijn gevallen. Do wereld zal alleen dat in ons zien, wat wij zijn én zij zal slechts dat in ons rcspecteercn, wat zij in ons ziet. En wij willen deze wereld laten zien, dat de tijd Aan het November Duitschland definitief voorbij is. Men moet niet hopen, dat er nog een tweede Duitschland is, misschien in het verborgene. Daarvoor zijn wij en zijt gij borg. Het is ons duidelijk, dat wanneer deze verheffing mocht mislukken, dit het einde van het Duitsche volk zou zijn. Mis schicn zullen in eeuwen de krachten van het heden niet meer kunnen worden her steld, indien de vandaag bereikte eenheid mocht mislukken. Ik geloof, dat wanneer wij op de 14 jaren terugzien en het wonder van heden aan schouwen, wij zeer wel tevreden kunnen zijn. Meer te verwachten van de toekomst zou onbillijk zijn. Wij gaan thans een moei lijken tijd tegemoet. Wij moeten den si rijd voortzetten. Wij willen geen oorlog en geen bloedvergieten, maar wij willen liet recht om te leven, net recht op de vrijheid. Wij willen, dat liet Duitsche volk niet als pa lia, wordt behandeld. Indien u blijft, wat u geweest bent: de ijzeren garde der revolu lie. trouw en gedisciplineerd als eens de soldaat van het Duitsche volk, dan zal de toekomst weer goed maken, wat het ver leden eens zondigde. n Baltischc landen gedurende 123 jaar een atmosferisch centrum van vrede zijn ge weest, zonder cenige oorlogen. Do oorlog Is middel tot beslechting van geschillen wordt dóór dezo landen veroordeeld. Zwe den, Noorwegen, Denemarken en verder naar liet Zuiden Nederland hebben reeds langer dan eeii eeuw den geest van het Kcllogpact, voordat dit nog bestond, toege past. Finland, Estland en Letland w elke landen pas in den Jaatsten tijd zijn ont staan, zijn door denzclfdcn geest bezield en kunnen daarom* hij deze groep van landen worden ingedeeld. Ongetwijfeld zijn er ern stige conflicten gerezen. In ander landen zouden deze ongetwijfeld tot oorlog hebben geleid, lu het vcrlcdon hébben de landen bittere oorlogen onder elkaar uitgevochten, doch thans is dc geest rijp genoeg geworden om den oorlog te verfoeien en dc zegenin gen van den vrede en van het gevoel van broederschap te waardeeren. Dc Duitsche centrumpartij heeft, na bc. raadslagingen, die op 5 en 6 Mei te Berlijn hebben plaats gevonden, in een gemeen schappelijke vergadering der ccnlru.mfrac ties van rijksdag en Pruisischcn landdag den vroegcrcn rijkskanselier dr. Brüning lot leider van de partij gekozen. Dr. Brü ning nam zijn benoeming aan. In een resolutie wordt verklaard dat het centrum vasthoudt aan zijn van ouds ge volgde christelijke cn conservatieve begin selen cn bij den wederopbouw der gchecle Duitsche natie een bijzondere nationale taak vervult. Het centrum strijdt in het kader van het nationale eenheidsfront voor Duitschlands ccr en vrijheid, voor Duitschlands gelijk gerechtigheid onder dc volkeren, voorrecht, gerechtigheid en gcliak. Morgentidningen, een tc Gothenburg ver schijnend dagblad, bevat een artikel van een politiekcn overzichtschrijver, waarin er op gewezen wordt, dat de Scandinavische De vrijlating der politieke gevangenen Berlijn, 6 Mei (H.NHet conflict tus- schen Hugenberg en de nationaal-socialis ten neemt stoeds scherper vormen aan. De bedreiging van Hugenberg, dat hij zou aftreden, heeft geen uitwerking op de na tionaal-socialisten gehad, die hun candl daat, om Hugenberg op te volgen, reeds aangewezen hebben. Berlijn, G Mei (V.D.) De politicautoritei ten zijn op het oogenblik bezig met het on derzoeken van de voorwaarden, waarop po lilieke gevangenen zouden kunnen worden in vrijheid gesteld. Maatregelen voor hot in het oog houden van hen, die uit de hcch tenis zullen worden ontslagen, zijn geno men. Kiel, 6 Mei (V.D.) Bij een groote razzia, die door de politie was op touw gezet, is veel soc.-dcmocralisch cn communistisch propaganda-matcriaal in beslag genomen, Talrijke arrestaties vonden plaats. Keulen, G Mei (H.N.) Het plaatsje Wii- ges in het Westerwoud, dat 3500 inwoners telt, die voor het grootste gedeelte tot dc communistische partij behooren, is door een afdcwling van 1600 S.A.-manncn cn een sterke politieafdeeling bezet. Ongeveer G00 huizen werden doorzocht aarbij groote hoeveelheden Marxistische literatuur gevonden zijn. die later in het openbaar verbrand werden. Talrijke com munisten zijn in hechtenis genomen. Duisburg, 6 Mei (V.D.) Dc burgemees ter van Duisburg, dr. Marx, heeft onder pressie der NS.D.A.P. ontslag gevraagd. Hagen, G Mei (H.N.) Vanmorgen heb ben do politie en S.A.-politie het directie cn administratiegebouw van dc Akkumu latorcn fabrik A.G. bezet en dc beide direc teuren in hechtenis genomen. i Protest tegen het verbod van Fransche bladen in Duitsch land. Dc Fransche ambassadeur te Berlijn heeft opdracht gekregen om te protestceren tegen het verbod van een aantal Fransche bla den in Duitschland, in het bijzonder van het Journal. Indien deze stap niet de ge wenschte uitwerking zou hebben, zou de Fransche rcgccring verplicht zijn special maatregelen te overwegen ten aanzien van zekere Duitsche bladen in Frankrijk. JAPANSCHE BOMAANSLAG OP PAITEI-HO. Ettelijke dooden, Shanghai, 6 Mei. (V. D.) Een Ja pansch bombardementseskader heeft Za terdag een luchtaanval gedaan op de bad plaats Paitei-Ho bij Tsjing-Wang-Tau. Acht bommen vielen in een marcheerende Chineeschc colonne cn maakten vele slachtoffers. DE DONAU-BRUG TUSSCHEN ROEMENIE EN ZUID-SLAVIË. Boekarest, G Mei. (II. N.) De com missie, welke te Belgrado onderhandelin gen heeft gevoerd over den bouw van een brug over dc Donau tusschen Roemenië en Zuid-Slavië, is naar Boekarest terugge keerd. Met de werkzaamheden zal binnen kort een aanvang worden gemaakt. Dc noo digc peilingen zijn reeds verricht. GRAF ZEPPELIN WEER NAAR ZUID-AMERIKA. F r i e d r i c h s h a f e n, 6 Mei. (V. D.) Vanavond start het luchtschip Graf Zeppc lin voor zijn eerste vlucht in dit jaar naar Zuid-Amerika. Voorloopig staan voor 1933 negen tochten op het programma. Economische vrede afhankelijk van politiekcn vrede Washington, 6 Mei (V.D.) De pres: dent van dc Duitsche-iijksbank, dr. Schacht heeft er zijn verrassing over uitgedrukt dat in Amerika steeds gesproken wordt over een moratorium en over een nieuwe regeling van de particuliere Duitsche schut den. Schacht verklaarde zich tegen iedei moratorium. Duitschland i3 het cenige land dat wil betalen. Economische vrede, aldus Schacht, is echter onmogelijk zonder politicken vre.de en deze is weder onmpglijk zonder een her ziening der vredesverdragen. Schacht ver klaarde verder, dat Duitschland gaarne bc reid is het voorstel van Roosevelt betref feilde een tarievenvrede te steunen. Hedenmiddag zijn de persoonlijke bespre kingen tusschcn Roosevelt cn Schacht op het Witte Huis begonnen. R o m e, G Mei (II.N.) Aan het feit, dat dc Italiaansche minister van financiën Jung zijn vertrek uit Washington 2-1 uur heeft uitgesteld, wordt' vefel bcteekoriis toegekend Men ziet hierin een aanwijzing voor het groote belang van dc besprekingen. Volgens Ic Rome ontvangen berichten moet president Roosevelt zeer gunstig oor (leelen over het vicr-mogcndliedenplan van Mussolini. BUITENLAND. S.A.-opmarsch in Kiel. fEcrstc Blad pag. 1). Brüning leider van het Centrum. (Eerste Blad pag. 1). Hugenberg wordt opzij gedrongen. (Eerste Blad pag. 1). BINNENLAND. Geruststellende verklaring van mr. Trip t.o.v. den gulden. (Eerste Blad pag. 2). Dc sluitingszitting der Kamers. (Eersto Blad, pag. 2.) SPORT. Holland verliest in het Stadion te Am sterdam met 1—2 van Belgie. (Tweede Blad, pag. 1). Een fraaie zege van het Ncderlandsch B-elftal op het Belgisch B-olftal. (Tweede Blad, pag. 2). TER DOOD VEROORDEELD. Memel, 6 Mei. (H.N.) Dc rechtbank te Memel heeft tweo arbeiders wegens roof moord ter dood veroordeeld. SPOREN DER DUITSCHE POOL. EXPEDITIE VAN DR. KRUGER. Het geheim, dat sedert jaren over het lot van dc verdwenen Duitsche Noordpool expeditie van dr. Krtigcr van het geolo gisch instituut der technische hoogescliool tc Darinstadt cn twee zijner metgezellen lag, schijnt gedeeltelijk onthuld to worden door een tc Ottaw a ontvangen radio-bericht Het berecht komt via het Deenschc radio station tc Gothabcn op Groenland van een geïsoleerde po3t van de Canadian Royal Mounted Polico op het schiereiland Bache, Het deelt, mede, dat een politie-patrouille, die in liet afgcloopcn jaar een tocht maak te van 5000 K.M. door de woestenijen van Ellesmereland, waar zich de Noordelijkste politiepost ter wereld bevindt, bij Peary'i Cairn dc aanteekeningen van Krüger heeft gevonden. De laatste datum, die op de aan teckenirigen voorkomt, is 24 April 1930. RUSLAND OUDSTE KATHEDRAAL WORDT GODLOOZENMUSEUM. De oude kathedraal Oespcnski Lobor in het Kremlin te Moskou, die beschouwd wordt als de oudste Russische kerk, is thans geheel gerestaureerd. Voor de restaurati' had de sovjetregeering een bedrag van millioen roebel beschikbaar gesteld. Als alle werkzaamheden gereed zijn. zal in de voormalige kathedraal een godloozen-mu scum worden ingericht. GEEN INKRIMPING DER JAPANSCHE MARINE. De Japansche minister van marine ver klaarde te Osaka tegenover dc Japanschi pers, dat de kwestie der ontwapening ter zee voor Japan is opgelost. Japan denkt er niet aan zijn strijdkrachten ter zee tc ver minderen. Het zal ondanks den moeilijken economischcn toestand de uitbreiding \an zijn marine blijven bevorderen. De Japan schc regcering zal bij de internationale on derhandelingen in beginsel gelijkheid der Tapansche vloot met de Engclsche cn Amc rikaansche cischen. TREEDT MANIOE AF ALS PARTIJLEIDER? Boekarest, 6 Mei. (IT. N.) Dc natio nale boerenpartij zpl vanavond waarschijn lijk haar goedkeuring hechten aan het ont slag van Manioe als voorzitter van dc par tij. Hij zal dan als voorzitter opgevolgd wor den door Vaida. In Transsylvanlë heeft het vermoedelijke aftreden van Manioe groote beroering gewekt. GANDHI IN VRIJHEID. Londen. 5 Mei. (II.N.) Naar verluidt zal Gandhi twee dagen na het begin' van zijn hongerstaking op vrije voeten worden gesteld. Bombay, 6 Mei. (V.D.) Gandhi zal Maandag a.s. met zijn hongerstaking be ginnen. Maandag a.s. zal worden be schouwd als een vastendag. GEVLUCHTE JODEN NAAR PALESTINA. Marseille, 5 Mei (II.N.) Het stoom schip Champollion is vandaag vertrokken met 100 uit Duitschland gevluchte Joden die zich in Palestina willen vestigen. ITet doel is. een nieuwe stad in den geest van ITel Aviv te stichten. Medegedeeld door liet K.N.M I te Dc Bilt. Hoogste barometerstand 7GG.2 te llapa- randa. Laagste barometerstand 750.G tc Gronin gen. Verwachting: Meest matige, Z.W. tot N.W. wind. betrokken tot zwaar bewolkt met tijdelijke opklaring, aanvankelijk nog regenbuien, weinig verandering in -tempe ratuur. Het depressiegebied dat Zaterdag in het W. lag. verplaatste zicli naar het O. en bracht regen en afkoeling in geheel Wesi- Europa. Dc voorjaarswarmtc wordt alleen nog gevonden in het O., in Polen en in Ge randstaten. In Zweden cn Finland zijn do ochtcndtcmpcraturcn laag na een helderen nacht, doch is de atmosfeer waarschijnlijk veel warmer dan hier. In het W. nadert een nieuwe depressie die van liet mini mum 0)) do Noordzee is gescheiden door een vlakken rug van hoogen luchtdruk. Doordat zoowel in het Z. en Z.W als in liet O. cn N.O. de luchtdruk stijgende is, wordt dc depressie naar hel X gedrongen en zal deze vooreerst nog het weer in onze om geving ongustig blijven beïnvloeden en de temperatuur laag houden. Nagenoeg over al viel regen, in het midden en Noorden van ons land overal meer dan 10 mm. In het Z O. viel zeer weinig. LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 Speciale Aanbieding KRAAGJES cn GESPEN Allerlei modellen. Nieuwste genres SPOTGOEDKOOP. JJuvcjBxm. QOML.280 HET ONTVOERDE KIND TERECHT. New-York, G Mei. (V.i. Te Woods- hole hebben dc bandieten den staalkoning Mr. Math zijn ontvoerd 10-jarig dochtertje ongedeerd teruggebracht tegen betaling van een losgeld van 80.000 dollars. DE BEGRAFENIS VAN GRAVIN DE iJOAILLES. Parijs. 3 Mei II.N.) De begrafenis van de overleden schrijfster gravin de N'oailles beeft onder buitengewoon groote belang stelling op het kerkhof Pèrc Lachoise plaats gehad. Verschillende letterkundigen en politici, o.a. Barthou nu minister »1p Monzie, hebben het woord gevoerd om «Ie verdiensten van de overledene ie lniltli-<n. Bij den plechtiger) uitvaartdienst waren een vertegenwoordiger van den president der republiek en «lo Belgische gezant «Is vertegenwoordiger van den koning v«i Bel gië aanwezig.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 1