DE HANDELSBETREKKINGEN MET NEDERLAND GRASMACHINES ARTIFORT FAUTEUILS vanaf f 9.75 FIRMA J.W. VAN ACHTERBERGH WAAROM ZE NIET VEEL BETER ZIJN LETTERKUNDIGE KRONIEK VARIA Tuinslang 1 0.30 p. M. Hark, Schop, Schoflel p. stel 1 3. Slangenwagens. Kippengaas, Draad, Ijzerwaren voor alles de grootste sorteering bij: JUamstb. 90JÏLL.280 SLIJP- en REP AH. INRICHTING. GRASMACHINES en SCHAREN. 10 JAAR GARANTIE ALLEENVERKOOP MEUBILEERING-WESTSINGEL 10-13 UIT AMERIKA Staaltjes van Hollandsche kortzichtigheid Van onzen correspondent). De volgende gevallen zijn fantastisch, al leen in zooverre het namen, personen en artikelen betreft, maar de quintessence van de geschiedenis is, helaas, de droevige waarheid. Die onder de aandacht gebracht moet worden, zoo al niet van de kortzich tige lieden, die het hier betreft, dan als een verklaring, waarom de handelsbetrekkin gen tusschen do Ver. Staten en ons land niet veel beter zijn. Er kwam verleden iemand naar me toe met het verzoek toch eens „een stukkie er over te schrijven" Dat was niet de eerste keer en het zal niet de laatste keer zijn: ik krijg zoo af en toe visite van die booze lui, die een beroerte nabij zijn en mc verhalen vertellen, die mijn weinige haren te berge doen rijzen. Dan vraag ik me af, aan de hand van die verhalen en brieven en documenten, die me in het volste vertrouwen worden over gelegd en waaronder namen voorkomen, die klinken als een klok en tot onze eerste Nederlandsche firma's behooren: is de Hol landsche zakenman heusch wel zoo'n knap individu als hij zich graag op laat voor staan? En dan kom ik cvenzoo tot de con clusie, dat hij dikwijls een benepen, peu terige en botte krentenweger zijn kan. De firma Nachtman en Pictersen levert tafellinnen van een kwaliteit, teekening en soliditeit, dat elke Amerikaan, die er mee in aanraking komt, zijn oogen uit wrijft en uitroept: „Wat? Kunnen die Hol landers zulk prachtig goed maken? Hoe veel vragen zo er voor? Daar probeer ik een agentuur voor te krijgen of in elk ge val een bestelling te doen en te zien of ik dat hier op de markt kan brengen!" Een zeker Mister Lowell schrijft naar Nacht- man en Pcteisen onder mededeeling, dat hij voor hun tafellinnen een prachtig af zetgebied in Amerika ziet, indien de prij zen behoorlijk zijn en vraagt om een quo teering, indien mogelijk ook een toezen ding van stalen. Weet u wat cr gebeurt, lezer? Het slaat do firma N. en P. direct in het hoofd! Amerika! Een aanbod uit Amerika, het land van de milliardairs. En zij antwoorden per koerende post met een quotecring, waarvoor zij zich in Duitsch- land of Denemarken zouden doodschamen! Mr. Lowell leest die brief, verliest op staan de voet alle belangstelling en laat verder nooit meer iels van zicli hooren... Had de firma Nachtman en Pictersen ook maar een greintje benul gehad van Aine- rikaanscho toestanden, dan had zij haar prijzen gedrukt tot op een fractie van de winst minder dan zij in Europa of an dere landen vraagt. Want het heele Ame- rikaansche stelsel is gebaseerd op: kleine win6t reusachtige omzet. Een man als Wrigley is millionair geworden door het verkoopen van 1-cents kauwgom, Ford ver dient millioenen door de goedkoopste auto ter wereld aan te bieden. Lijnrecht tegen over onze Hollandsche politiek van een klein afzetgebied met groote winst per stuk. In plaats van het de Amerikanen zoo smakelijk mogelijk te maken en te trachten door een massale order met klei ne winst per stuk de markt te betreden, gaat de Hollander op het tooverwoord „Amerika" zijn prijzen als een idioot naar boven jagen met cataetrophalc ge volgen. Ik vraag mc af of cr geen lezer is, die bij zichzelf bekent: Hè ja, ik had eens een aanvraag voor mijn goederen en ik heb nooit meer iets van den vent ge hoord! Zoo ja, ga dan bij uzelf te rade of ge alles hebt gedaan om het den Ameri kaan zoo makkelijk mogelijk te maken tot een grens natuurlijk! Daar is een meneer van Stavoren, die een fabriek van waschmachines bezit en wel eens gehoord hoeft, dat iedereen in Amerika zoo'n instrument in huis heeft. Waarom niet probeeren daar op de markt te komen? Heel loffelijk gedacht! Groot ge lijk! Zwammerdam waar de fabriek ge legen is hoog! Meneer, ik wou graag waschmachines in Amerika verkoopen. Hap, zegt misschien een Amerikaan of een Hollander in Amerika, die voor het idee voelt Geachte beer van Stavoren, in ant woord op uw schrijven d.d. dan en dan wil ik graag probeeren enz. enz. Antwoord van den lieer van Stavoren: Geachte heer, met deze post zend ik u een aantal catalogi, waarop u duidelijk onze waschmachinc kunt zien. Wij willen u graag op com missieloon laten werken on zullen u per ommegaande de machines zenden, wanneer u die verkocht hebt. Dc heele geschiedenis is treurig! De lieer van Stavoren had eerstens van de Amcri- kaanschc markt moeten wegblijven, wan neer hij er zulke handclsprincipes op na houdt. Wanneer hij er met alle geweld op wilde, had hij moeten informeeren of zijn aanvrager een betrouwbaar mensch was (hetgeen uit te vinden is bij de Ned. Kamer van Koophandel te New-York en dan alles in het werk moeten stellen om het zijn Amerikaanschen vertegenwoordiger zoo gemakkelijk mogelijk te maken. D.w.z. een klein maar behoorlijk salaris aanbie den, hem een aantal modellen oversturen en een reclame-campagne beginnen. Denkt de lezer soms, dat een Amerikaanschc nar- cissenbol kans van import in ons land heeft? Hoe komt het, dat de auto's, als Rolls Royce, Minerva, Fiat e.d., in Amerika wel populair zijn bij de rijkaards, maar niet bij de massa? Omdat het heel gemak kelijk is overal een onderdeel van een Buick of een Ford te krijgen, maar nergens van een Europeesch merk. Het Amerikaan schc volk kent zijn waschmachines van de General Electric en tientallen andere mer ken rnet hun garantie, hun gemakkelijk af betalingsysteem, dito reparatie of inruiling voor een nieuwe machine bij gebleken ge brek: waarom zich te wagon aan een buitcn- landsch merk? Ah juist, maar dan weet u niet hoe lan den als Japan of Czecho Slowakije hun uiterste best doen om Amerika aan tc tas ten op de eigen markt, die door de Ameri kanen zelf als onaantastbaar beschouwd wordt.... en daarin slagen. Door hun lage prijzen, hun liberale en royale manier van zaken-doen en het moet nu maar eens vierkant gezegd worden: daar hebben vele Hollandsche zakenlui geen idee van! Ik heb een landgenoot bij me gehad, die me uren achtereen heeft zitten vertellen, hoe hij heeft moeten vechten met do in Holland bekende firma Hoomans, die beroemd is om haar onovertroffen vanille. Vanille is een buitengewoon populair pro duct in Amerika, de menschen zijn cr let terlijk dol op en brengen het overal te pas bovendien wordt liet hier in reusach tige hoeveelheden gemaakt. Maar dc Hol landsche vanille (zie mijn eerste zin van dezen brief) is iets, dat qua qualiteit zijn weerga in Amerika niet heeft en waarvoor een reusachtige markt openstaat. Wanneer ik u de lijdensgeschiedenis-van de connec ties tusschen mijn zegsman, Doelemcijcr, en dc firma Hoomans geheel zou meedeelen, dan zoudt u het waarschijnlijk niet geloo- ven. Maar ik wil toch een idee geven van het geen de heer Doelcmcijer gedurende een paar jaren heeft moeten doormaken, voor dat hij met de beroemde Hollandsche vanille zulk een succes bereikt heeft, dat de fijne bakkerijen en do zaken hun artikel van hem betrekken. Hoomans' vanille is een voudig niet tc overtreffen in prijs noch qualiteit en Doelemeijcr was er vast van overtuigd, dat hij die vanille op de Ameri kaansche markt kon brengen, zoodat hij al zijn energie aanwendde om Hoomans bij de Amerikanen tc introduceeren. Wat voor hulp, wat voor medewerking verkreeg hij van Hoomans, die Amerika nog nooit betreden hadden en die graag op zijn aan bod ingingen? Ik zal het u vertellen: Hoo mans schreef hem aan den gang tc gaan en dat hij zooveel commissie mocht berekenen. Monsters werden hem niet gestuurd, Doelc mcijer kocht uit zijn eigen zak een hoeveel heid vanille om als zoodanig tc gebruiken. En heeft dat een paar jaar moeten volhou den, omdat Hoomans dat weigerde, ook toen de orders elkaar sneller en grooter gingen volvolgen. Daarenboven was Hoomans bezeten door de Amerika-koorts en begon de prijzen zoo hoog mogelijk te stellen om zooveel moge lijk winst en het zijn vertegenwoordiger zoo moeilijk mogelijk tc maken. Alle risico werd op Doelemeijer's schouders geladen, aan een reclamecampagne werd niet ge dacht véél te duur! en cvcntueelc vergissingen of tegenslagen werden onder geen voorwaarden door Hoomans gedra gen daar diende Doelcmeijer voor! Niet temin ploeterde Doelemeijcr verder en kon door de voortreffelijkheid van zijn artikel een zoodanig aantal orders boeken, dat men in Holland wakker werd en zei: Hé, daar schijnt in Amerika heusch een afzet gebied voor te bestaan. Toen pas gingen Hoomans en Co. hun politiek veranderen toen pas gingen zij den prijs verlagen en stuurden zij eerlijk aan Doelemeijcr een voorraad vanille om als monster te dienen, zoodat hij nu na jaren van tobben en ellende een groeiend aantal afnemers van Hoomans' vanille heeft. Maar een nuchter redenecrcnd mensch vraagt zich af: waar om heeft Hoomans zulk een uiterst voor zichtige houding aangenomen en letterlijk alles gedaan om haar handel op Amerika onmogelijk te maken? Oh, dat is Hollandsche voorzichtigheid? Neen, waarde lezer, daar kan ik u andere staaltjes van vertellen! Dc firma Staphorst, beroemde fabrikantc van fijne Friesche heerenbaai, krijgt een brief van Davidson Co., 37 Broadway, New-York City, waar in een bestelling van S 1200 van dezo geu rige tabak wordt gedaan. Informeert dc firma Staphorst eerst ter bcvocgdcr plaatse wie en wat Davidson zijn? Geen quaestic van! Zij krijgt direct een klap van de Amerika-koorts, gelooft blindelings in aanraking ic zijn gekomen met een eerste klas importhuis (zulk prachtig brief papier!), is overtuigd voor duizenden te gaan verdienen en zendt mir nichts, dir nichts voor twaalf honderd dollar waarde aan tabak naar den eersten den besten, die toevallig op Broadway zit en Davidson heet. Die natuurlijk hoogst onbetrouwbaar is, dc zending aan den man brengt zonder do afrekening naar Holland te sturen of zich later bedenkt en alles eenvoudig onaf gehaald in een douane-pakhuis laat liggen. Dan na verloop van maanden komt Stap horst Co. tot de conclusie wat onvoor zichtig gehandeld te hebben en gaat infor meeren, wie en wat dc firma Davidson eigenlijk is, om te jiooren, dat het oplicli ters zijn en zij van de 1200 nooit een cent zullen terugzien. Want Davidson is allan verhuisd en uit elkéar gespat en heet nu Moskowits Kelly,' die zich niet kunnen herinneren wat cV vroeger gebeurd is. Vaarwel twaalf honderd dollars! Dc heer Termaat kwam op een goeden dag bij mc met' hcT'vorzöek eens in dc kranten te vertellen wat hem overkomen wras: hij kon me gcnöeg dramatische stof leveren vocfr tien brieven. Onder andere artikelen was hij bezig met laat ik zej gen appelstroop" in glazen potten van dc bekende firma Duynvis Makman uit Breda te importeeren, dio bet eerstens als een gunst van hun kant schenen te be schouwen, wanneer iemand in Amerika moeito voor hen doed en verder, conse quent genoeg, zoo hard mogelijk tegen werkten op de manier als dc heer Doelc meijor van Hoomans ondervond. Nu bezit Amerika een „food law", die o. a. bepaalt, dat cr van alles omtrent den inhoud cn samenstelling van conserven in glas of blik builenop gedrukt moet slaan: zijn cr kleurstoffen in, zijn die kunstmatig, tot welk een percentage zit er glucose of cel lulosc in cn vooral niet te vergeten, boe groot is de vaste of vloeibare inhoud in Amcrikaansch gewicht en wat is het land van oorsprong? Zooiets doen wij niet. in Holland misschien ware het beter, maar onze fabrikanten breken cr hun hoofd niet over, in Amerika wel. Wil men naar Amerika uitvoeren, dan moet dit alles wel gedaan worden, omdat de douane het eenvoudig niet doorlaat. En alles wat ze te doen hebben, is zich te laten voorlichten door iemand, die liet weet cn diens aanwijzingen precies na tc vol gen, hoe krankzinnig ze ook schijnen mogen. Termaat vertelde aan Duynvis pre* cies en niets anders dan dat onder geen voorwaarden de kleinste afwijking ge maakt mocht worden, zelfs niet in formaat van de strookjes, waarop die interessante beschrijvingen moesten staan en die onder het Hollandsche etiket geplakt moesten worden of er schuin-linksch achter, ik ben vergeten wat de Ameri kaansche wet precies voorschrijft. De eerste zending, die zoo uitgerust moest zijn cn die notabene een goede liestelliug vormde, kwarn aan en werd vastgehouden: de strookjes mankeer den, het waren dc gewone glazen potten) zooals die in Den Haag of Groningen ver kocht worden. De heele voorraad werd opgeslagen in een gouvorncmentspakhuis a zooveel per dag. Termaat greep eerst naar zijn hoofd en toen naar zijn schrijfmachine. Ant woord: dc strookjes zouden nagestuurd worden en moesten er dan maar in New York opgeplakt worden. Dio flauwe Ame rikaansche nonsens ook! De strook jee kwa men aan en waren zoowel onvolledig lie drukt als van \erkeerd formaat, kortom absoluut niet volgens de voorgekauwde aanwijzingen van Termaat. Weer terug! In tusschen lag dc boel opgeslagen en do re kening van bewaring steeg rnct den dag. Moesten Duynvis <k Makman dat betalen? Ze dachten cr niet aan! De Amerikaanschc klant, die al bijna zijn geduld kwijt was? Termaat bad van 's morgens vroeg tot 's avonds laat, dat een straaltje gezond ver stand ten kantore van Duynvis en com pagnon zou binnentreden, dan zou hij het staangeld op zijn rekening nemen, want die appelstroop was prima en goedkoop en er was hier vraag naar. Enfin, het kwam ein delijk terecht en toen de tweede zending zou aankomen, meende Termaat, dat het ergste achter den rug was. Die had inder daad de strookjes maar het verkcorde soort, dat de eerste keer nagestuurd was. Kwam de idioterie nu maar van éénen kant, dan was het al erg genoeg, maar wie een beetje weet line de Amerikanen van hun kant alles in het werk stellen om im port tegen te gaan cn zelf zoo hard moge lijk tc exporteeren, begrijpt niet, dat dc Hollander niet zijn uiterste krach ten inspant om een omzet in dit land te krijgen of te vergrooten. Is de tariefmuur niet hoog genoeg, dan bestaat altijd de kans om door zoogenaamde administra tieve provisies den import te bemoeilijken, zoo niet onmogelijk tc maken. Dit lijkt niet aanlokkelijk, maar het is een feit, dat hon derdtallen buitenlandsche producten met groot succes in Amerika verkocht worden, waarvan de exporteurs er niet voor terug deinzen om kosten, tijd noch moeite tc sparen, aangezien de Amerikaanscho markt moeilijk te veroveren, maar zeker waard is. Netherlands Chamber of Commerce, Inc. Chrysler Building Room 520, New-York City. Kees Meyer zeventig jaar. Gisteren heelt in alle stilte, de Heer Kees Meyer, de grondlegger van „de Nieuwe Ge dachte" te Santpoort zijn zevontigsten ver jaardag gevierd. Dc Heer Meyer is geen man van vertoon, cn de viering heeft zich hiertoe bepaald, dat zijne vrienden en ver eerders hem, zonder toespraken cn feestge- druisch een blijk van waardeering hebben doen toekomen. Toch verdient deze merkwaardige figuur een korte kenschetsing en een woord van erKentclijkheid in het openbaar, nu hij een punt bereikt heeft, waarop het mogelijk is zijn rijke leven, dat zoovelcn tot zegen was, tc overzien. Dc Heer Meyer, die in den loop zijner jaren zich vaak gekant beeft tegen de officieclc theologie, cn die den preektoon haatte, als het ergsto waarvan hij afkecrig kon zijn, is eigenaardig-genoeg voorbestemd geweest voor theoloog. Nadat hij dc predikantscarrière welbewust had prijsgegeven, werd hij een tijdlang acteur, maar ook de tooneelspclerswcg bleek do zijne niet. Hem zou het gegeven zijn een geheel eigenaardige plaats in lo nemen, als auteur en als volksbezieler, tc midden van het rijkgeschakeerde geestelijk leven onzer nationale gemeenschap. Het is waarschijnlijk het beschouwelijke in den Heer Meyer geweest, dat hem weg trok van zijn aanvankelijke ambities. Hij begon de groote filosofen te bestudecren, Spinoza, Kant, Hegel en legde in zichzuf een basis, die bet hem mogelijk zou ma ken als volksvoorlichter op te treden, die het hem mogelijk zou maken dc behoefte aan geestelijk cn religieus leven van veie duizenden verspreide zoekers le bcvredi gen, gesterkt door oen grondige, weten schappelijke kennis van do problemen, die zich voordoen aan don modernen menscb. Na zijne voorbereiding ging do lieer Meyer over tot daad. Ilij werd de stichter cn dc bezielende kracht van de Vereeni ging do Nieuwe Gedachte. Welke denk beelden stonden hem daarbij voor oogen? Dc Heer Meyer gaf er zich rekenschap van, dat er velen waren als hijzelf, die -ont groeid waren aan het kerkelijk verband, loch die met de kerk dc religie cn de be hoefte te leven volgens zedelijke richt snoeren niet overboord hadden geworpen. Hij w ilde een vrije gemeenschap vormen van die velen, die wars zijn van het materialis me, maar evenzeer afkecrig van dogmatiek, Hij wilde in die gemeenschap de zedelijke vraagstukken stellen cn behandelen, wel kc zich aan don modernen mensch voor doen, hij wilde daarnaast bijdragen tot dc aesthetischo ontwikkeling van zijn geest verwanten en volksgenooten. En zoo kwam hij tot een organisatie van gelijkgestemden, die geestelijk gemeenschapsleven bcgeeren zonder kerk. Gelijkgestemden, die onder ling in opvattingen sorns zeer verschilden, maar die het met elkander ééns waren in twee opzichten: geen materialisme en geen dogmatiek. Deze organisatie houdt hare bijeenkom sten op dc Zondagochtenden in onze ver schillende groote steden, cn cr zijn jaren geweest, waarin ze in het middelpunt stonden van do algemcene belangstelling, jaren waarin het zwart stond van de men schen voor de gebouwen, waarin Kees Meyer en zijne medewerkers optraden. Later heeft de beweging 6chade ondervonden van an dere religieuse of religieus getinte organi saties. Het vrijzinnig-christendom wist door zijn krachtige actie veel van zijn verloren schapen te herwinnen, en het religicus- socialisme organiseerde zijn aanhangers, aarondcr verschillende aanvankelijke volgelingen van „de Nieuwe Gedachte", in eigen verband. Zoo verminderde de aan drang naar 'sheeren Meyers spreekplaat sen in den loop der tijden ietwat, hoe wel nok thans nog, ondanks concurreeren- de bewegingen, de „Nieuwe Gedachte" haar positie nog weet te bandhaven. Zij voor wie dc Kerk de plaats is, waar het religieus gemeenschapsleven zich heeft to openbaren, zullen met de beweging door den heer Meyer ontketend, maar weinig sympathiseeren. Maar zelfs z ij zullen den thans in den avond zijns levens gekomen dcalist, die de heer Meyer altijd gebleven is, moeten erkennen als do drager van een lichtende gedachte temidden van die dui zenden, die zonder initiatief als het zijne in dc duisternis van het materialisme zouden zijn teruggezonken. Do historicus, die de geestelijke stroomingen van het einde der negentiende en het begin der twintigste eeuw in Nederland te boek zal stellen, zal den naam van Kees Mcycr niet onvermeld kunnen laten. Hij heeft zich een geheel oigen plaats veroverd in het cultuur leven van ons volk. Hij heeft aan de scha ren, die hem toestroomden, het beste en edelste laten hooren, dat er binnen het kader zijner levensbeschouwing te verne men was. Hij heeft ons inzicht verhelderd, en ons van dc geboden, die naar een goed leven leiden, bewust gemaakt. Dit heeft hij gedaan door eerste krachten op te roepen uit dc wereld der Nederland sche denkers cn kunstenaars, hij heeft het vooral gedaan door wat hij zelf gaf. Naar den heer Meyer te luisteren is altijd be langwekkend, altijd boeiend, altijd inte ressant. Soms wij herinneren ons zijn rede, hier te Utrecht gehouden ovor de on sterfelijkheid kon hij stijgen tot een puurheid cn sereniteit van beschouwingen, die den edelen mensch te raden gaf achter de rustig en zonder cenig pathos uitgesproken woorden. De heer Meyer heeft zijn beweging blij vender gestalte gegeven, dan dat door het vervluchtigende gesproken woord mogelijk is, in zijn tijdschrift „het Nieuwe Leven waarin hij uitvoeriger en gcdétailleerder de vraagstukken van tijd en eeuwigheid in beschouwing nam, cn het contact met zijn geestelijke groep versterkte door een perio diek in cle huiskamers binnentredend ge schrift. En naast dat alles geeft bij zijn eigen litcrair-filosofischo essays, die uitmunten door klaarheid on eenvoud cn doorwrocht heid en die hem, zoo hij diens hoogte niet bereikte, toch kunnen doen vergelijken met belangrijke filosofische auteurs als Bierens dc Haan. Meyer is een gids voor het vrije geeste lijke leven, hij is ook een vaderlijk raad gever voor honderden. Hoeveion komen niet tot hem om advies over allerlei moei lijkheden en bezwaren, die het moderne loven, de moderne opvoeding, in zoo over vloedige mate biedt. Hij wijdt aan die ad viezen een groot deel van zijn tijd. Hij is nauwkeurig, consciëntieus, hij overweegt cn peinst voordat hij raadt, zijn heele leven staat in dienst van den medemensclu En omdat zoo ontzaglijk velen hem dank verschuldigd zijn, daarom hebben wij in dit artikel gezondigd tegen zijn bescheiden heid, cn hebben wij getracht in het open baar van een dankbaarheid te getuigen, die nimmer verjaart! EEN NIEUW LICHTJE Miss Eileen Dunworth was „waitress* (of noem het rnet een on-Nederlandsch woord „kellnerin") in een eerste rangs bioscoop in Londen. Op zekeren dag moest zij een der bezoeksters thee brengen. In de ecne hand had zij een theeblad en in do andere een elcctrische zaklantaarn om bij to lichten. Daarbij liet zij, zonder dat ze het helpen kon, het licht schijnen in de oogen van oen andere bezoekster die daar tegen niet ten onrechte protesteerde. Eileentje dacht er over na of zoo Iets niet tc voorkomen zou zijn en ontwierp een lichtje in do palm van haar hand, mot een band om do hand vast en gemakke lijk met een van dc vingers aan te steken. Zoodoende zou zij beide handen vrij heb ben, toch van licht voorzien zijn en zou haar hand als scherm voor het licht die nen. Zij zond het ontwerp naar een fa briek van electrische zaklantaarns, die er dadelijk patent op nam en do uitvindster in de opbrengst liet deelen. Nu loopt Miss Dunworth overal te speu ren naar gelegenheden tot nieuwe uitvin dingen. Zij heeft al twee dingen op het oog, maar verklapt er yoorloopig nog niets vam

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 13