Cognac Vieux XXX
J. A. SCHOTERMAN
NATIONALE FRONT TE 's HERTOGENBOSCF
A. H. VAN NIEUWKERK N.V.
per flesch f 3.75
Utr. straat 17
Wijnhandel
Gevestigd 1878
Telefoon 145
Prima Kapok Bedsteiien
Korte Beekstr. 6 Tel. 543 Beekenst.laan 10
COMPLETE MEUBILEERING 18 M ODELKAMERS
HUMORHOEKJE
De richtlijnen van de Belgische verdragspolitiek ge:
trokken. De Nederlanders boven en beneden
den Moerdijk zonen van één volk
Op aanstichting van dc Bossche afdoeliri
van het „Kanalen-Comité' is gisteren
Deü Bosch een grootschc belonging gehou
den vóór een nationale en een wederkeerig
hoidspolitiek ten aanzien van België. Onge
veer alle hoofdpersonen, bekend uit den
strijd tegen het verdrag Van Karnebeek \va
reu tegenwoordig, verder een groot aantal
Brabantsche Kamerleden en Statenleden en
Brabantsche burgemeesters, industrieelen,
vooraanstaande figuren uit de Rotterdam
sche handelswereld, journalisten van de
groote bladen en van de provinciale bladen,
die zich in het bizonder voor de verdrags
kwestie hebben geinteresseerd.
Mr. van Lanschot, de burgemeester van
den Bosch heeft zijne talrijke gaston met
zijn bekende Brabantsche hartelijkheid en
gemoedelijkheid in het stadhuis ontvangen
en hun het stadhuis laten zien, en hij
mocht bij die gelegenheid het genoegen
smaken, een bakjo nieuwe aardappelen uit
Fijnaart ten geschenke te ontvangen. Van
Prof. Gerretson uit Utrecht was een tele
gram van gelukwensch aan do vergadering
ingekomen, waarin de nadruk werd gelegd
op de eenstemmigheid van het Noorden en
bet Zuiden van ons land ten aanzien van
de nationale politiek.
's Middags was er een uitgebreide koffie
tafel in de Bossche raadskelder. bij welke
gelegenheid de heer Jog. Meyeriog. de voor
zitter van het Bossche Kanalen-Comité. Mr.
Baaj-s uit Rotterdam, Ir. van Konijnenburg
en Prof. Jhr. de Savornin Lohman 't woord
hebben gevoerd.
De heer Meyering zette vooral de beteeke
nis van do door het comité in overweging
gegeven oplossing der Rijn-Schelde verbm
ding voor de afwatering van West-Brabant
uiteen. Wij zijn heiaas door plaatsgebrek
genoodzaakt van deze rede slechts de alge
meene strekking to vermelden.
Redo Mr. Baars.
Mr. Baars ving aan met te wijzen op hel
verschil van de situatie der verdragskwestie
voor 4 jaren en thans. Het meest urgente
gevaar is thans geweken. Het zou een zeer
ondernemende Nederlandsche regeering en
een zeer ondernemende Minister van Bui
lenlandsche Zaken moeten zijn, die thans
een kanaal, met de kenmerken van het ver
worpen Moerdijkkanaal zou durven voor
stellen. Behalve de afwending van het ge
vaar valt er te constateeren de tot stand
koming van een nationaal front We weten
thaDS niet alleen wat we niet, maar ook
wat we wel willen.
Bij het optreden der nieuwe Regeering
voelt het ..nationale front" zich gesterkt
door de nationale gedachte. Rotterdam kan
ten volle met de Brabantsche oplossing
meegaan. De stelling van België, dat BpI
glö recht zou hebben op do meest directe
verbinding van de dokken van Antwerpen
tot aan do Moerdijk is onhoudbaar. Bclgié
kan zich nóch op de scheidingsvcrdragen,
nóch op de Rljnvaartacte, nóch op de Rijn
bepalingen van het verdrag van Versailles
beroepen. Hot cenigo recht, dat Belgie
kan stipuleercn is een recht van doorvaart
van de Schelde naar don Rijn over de tus
schenwateren. Maar niets meer. De stel
ling van "Nederland is zoo sterk mogelijk
Nederland kan het desideratum van Belgié
om het doorvaartrccht van België te doen
gebruiken, ten einde aan België een ver
keersafleidingsinstituut te verschaffen, mm
mer erkennen en tegen geen enkele com
pensatie aanvaarden. De politiek van Bel
giê om tegen fiscale compensaties aan Ne
derland toekomende en voor Nederland vast
liggende rechten te veroveren, is een aflei-
dingspolitiek, die Nederland nooit zal kun
nen aanvaarden. Rotterdam staat achter
Brabant en het Zuiden en zal er op staan
dat Brabant en het Zuiden zullen krijgen
de uitvoering van hun rechtmatige deside
rata-
Rede Ir. Konijnenburg.
Aan de rede van Ir. Konijnenburg is het
volgende ontleend:
Reedop het eind van de lSe eeuw word
bet verseeersbclang in de Delta als een alge-
meon Europeesch belang beschouwd.
Voor 1815 had hot medegebruik van Bel
gië een gewoonterechtclijken, na dat jaar
een staatsrechtelijken grond. Nog steeds is
*t Kanaal door Zuid Beveland dc verbin
ding tusschen Rijn en Scheldo en is het
Hellegat de verbinding tusschen Hollandsch
Diep on Volkerak, de deur voor do scheep
vaart op Zeeland en België.
Toen door den vrede van Versailles dc
politioke omstandighoden veranderden,
werd wijziging van de bestaande tractaten
tusschen Nederland en België noodzakelijk
geacht, en kwam de verbetering van de
Rijn-Schcldeverbinding ter sprake. Men
kwam toen tot het bekende Moerdijk-ka
naai. een gesloten kanaal met hoog peil van
Antwerpen naar Moerdijk, dot de dokkon
van Antwerpen zou brengen naar het Hol
landsch Diep. dat Noord-Brabant zou oriën
toeren op Antwerpen, en dat in beide lan
den gelegen, dus geen nationaal kanaal zou
zijn.
Ook kon het niet dienstbaar worden ge
maakt aan de verbetering van de afwate
ring van Noordbrabant, noch wijziging
brengen in den slechten verkcerstoestand
van Zeeuwsch-Vlaandercn op het Noorden
van ons land. Het kanaal werd niettemin
opgenomen in het ontwerp-tractaat van
1925, doch het nationale verzet tegen dit
kanaal werd zóó groot, dat dit zeer veel
heeft bijgedragen tot de verwerping van dit
ontwerp in 1927 door de Eerste Kamer der
Staten Generaal, waarmede dit kanaal van
do baan was.
Toen dan ook in 1928 de onderhandelin
gen werden heropend ging het technisch
onderzoek niet over een nieuw Moerdijk
kanaal, maar werd gezocht naar eon com
promis, dat een Nederlandsch alternatief
zou omvatten, en dat zoo goed mogelijk aan
de aan beide zijden te stellen eischcn zou
voldoen.
Zoo is het Eendrachtskanaal ontstaan dat
blijft binnen de geographische grenzen der
schcidingsregeling en gelogen is in bet
tusschenwatergebied, dat bet Volkerak bij
Dintelsas zal verbinden met de Wester
schelde bij Bath, dus eon nationaal kanaal
De onderhandelingen liepen echter spaak,
Op 21 Februari 1929 verscheen toen het be
kende memorandum van 21 Febr. 1929 van
de hand van Prof. Gerretson. waarin voor
het eerst eon duidelijke omschrijving is ge
geven van het Nederlandsch alternatief en
dat de Belgische voorstellen, als zou België
krachtens de scheidingsacte van '39 allerlc
merkwaardige rechten bezitten, verwijst
naar het Rijk der fabelen.
In het Witboek der Regecrtng. dat ecnige
maanden later in hetzelfde jaar verschijnt
wordt absoluut hetzelfde standpunt inge
nomen
Voor de technici bleef dus slechts over
om de beste oplossing voor con kanual te
zoeken binnen do aangegeven grenzen van
het \n itboek.
Toon evenwel later bij de herniouwde on
derhandelingen bleek, dat de technici zich
niet aan deze grenzen hielden maar zochten
naar eon oplossing buiten het tusschenwa
tergebied dus naar de beste technische op
lossing, zonder rekening te houden, met het
witboek, heeft de oppositie zich tot een
Nederlandsch front vorcenigd.
Dit front benoemde uit zijn midden een
politieke en een technische commissie om
het vraagstuk opnieuw te onderzoeken en
de uiterste grens vast te stellen waartoe
men uit een nationaal oogpunt zou kunnen
gaan met inachtneming van de belangen
an Noordbrabant zoowel op afwatering*
als scheepvaart gebied.
Deze commissie nu, kwam tot de con
clusie. dat inderdaad de limiet tot waar
men gaan kan voor de Rtjn-Schclde ver
binding gevormd wordt door het meest
Oostelijk ontwerp van het Eendrachtska
naai tusschen Dintelsas en Bath, dus uit
mondende in de Wester-Schelde met een
pand en twee sluizen, met dien verstande
dat de Zuidelijke sluis (de verbinding met
de Wcsterschelde) niet Zuidelijker komt
dan Bergen op Zoom.
Tusschen Bergen op Zoom en do Wcster
schelde zou een open water worden ge
houden, dat zoo noodig kan worden dienst
baar gemaakt voor Bergen op Zoom, Zee
haven.
De afmetingen zullen in geen geval groo-
ter mogen zijn dan de in voorbereiding
zijnde Amsterdam- Rijnverbinding en de
openverbinding Wcsterschelde Bergen op
Zoom zal dadelijk geschikt gemaakt moeten
worden voor kleine zeeschepen.
Het kanaal wordt bchcerscht volgens de
concessie door de afwalcrings- en schcep-
vaartbelangen van Noordbrabant wna'-om
spreker meer uitvoerig stilstaat bij die be
langen. Illj wijst hierbij op dc ontwjroen
Dintel-vliet verbinding, die met Dintel be
neden pand Vliet en het nieuwe kanaa' op
eenzelfde peil" zal komen te liggen, terwijl
hij tevens de aandacht vestigt op de tege
lijkertijd voorgestelde verbinding Mark Hol
landsch Diep (Kanaal van 's-Heerenhuis),
dat het water van het hooger gelegen deel
an de Mark moet brengen naar het Hol
landsch Diep en dat tegelijkertijd gebruikt
kan worden voor waterinlaat om bot Een
drachtskanaal zoet te houden.
Hij wijst op het verband tusschen de
aanlegkosten voor hooger op lager peil als
mede voor het zoet houden.
Nu door de commissie het minimum ka-
naalpeil hooger is genomen dan eertijds,
zal dit tengevolge hebben dat voor enkele
gronden bijzondere maatregelen moeten
worden getroffen, hetzij door een nieuw aan
te leggen afwateringskanaal, hetzij door be
maling.
In de verbinding Mark—Vliet ziet de
commissie een doortrekken van de binnen
scheepwegen van Noordbrabant in Weste
lijke richting naar Bergen op Zoom, dat is
naar dc Westerschclde.
In onderzoek is op welke wijze het thans
geïsoleerde Zecuwsch Vlaanderen daarop
zal kunnen aansluiten.
Tenslotte staat spreker nog met een enkel
woord stil bij de verbetering van het ka
naal door Zuid Beveland.
Rode Pre!, de Savornin Lohman.
Spreker ziet in ontmoetingen als die van
gisteren en als degene, welke voor ecnige
weken in Rotterdam is gehouden, een open
baring van het groeiend besef van éénheid
tusschen de beide deelen van ons Vaderland
die door machtige rivierarmen van elkan
der gescheiden zijn. Noch deze eigenaardige
configuratie van Nederland's grondgebied,
nóch de historie, nóch het onderscheid in
godsdienstige belijdenis bij een volk als het
Nederlandsche, dat gelukkig zoo innig
aan zijn geloof is gehecht, mogen ons ooit
doen vergeten, dat wij als zonen van het
zelfde volk broeders zijn.
Wie thans nog gelijk sommige pers
organen in een naburig land zich tracht
diets te maken, dat Brabant en Limburg
listiglijk aan de hebzucht van een Rotter
dam. dat elke redelijke overeenkomst met
België zou sabotecron ten offer wordt ge
bracht, klopt bij Brabant en Limburg aan
doovemansdeur
Wij konden nog dezer dagen in het jaar
verslag van de Kamer »*an Koophandel voor
do Zuid Limburgsche Mijnstreek te Heer
len 'n duidelijke verklaring lezen waardoor
dat wordt bevestigd.
Reeds geruimen tijd is door belangstel
lenden en belanghebbenden in merkwaar
dig eendrachtige samenwerking het vraag
stuk van de verbinding tusschen Rijn en
Schelde dit onderwerp in studio genomen.
Dat kort geleden daaruit een federatie is
gegroeid, is door den beer Bongaerts op 2
Mei to Rotterdam in een voortreffelijke rede
reeds medegedeeld. Representanten van de
havenbelangen van Rotterdam en Amster
dam; vertegenwoordigers van de verkeers-
en afwateringsbclangen van West-Brabant;
vaderlanders die mot name uit nationaai-
historische overwegingen zich voor de zaak
interessceren en die men dikwijls ove
rigens volmaakt willekeurig in Utrecht
domlclllcert; en last not least, mannen die
In 1927 de oppositie in den lande hebbeD
geleid, vonden in deze organisatie hun mid
delpunt. Talloos velen in den lande, het
oleek wel ruim een jaar geleden. 6taan
daarachter Ook breidt zich de kring van
voorstanders van een dergelijke politiek in
het Zuiden veel verder uit dan West-Bra
bant. Hot overige deel van dit gewest toont
een toenemende belangstelling en Limburg
laat zich mede niet onbetuigd.
Al kennen wij bet Regeeringsprogram
niet, dit staat toch wel vast, dat de tegen
woordige Minister President tijdons de ver-
kiezingon herhaaldelijk heeft verklaard, dat
een nieuwe overeenkomst met Bclgié de
instemming zal moeten hebben van het
grootste deel van het Nederlandsche volk.
Mag men aannemen, dat deze opvatting ook
richtsnoer van rcgeeringsbeleid zal zijn
voor het nieuwe Kabinet, dan schijnt uit
gesloten. dat het gevoelen van een ernstige
en wijdvertakte nationale beweging als
waarvan ik sprak als „quantité négligea
ble" zal worden beschouwd.
Wat vordert naar ons inzien t.n.v. het
Rijn-Schelde vraagstuk een nationale po
litiek?
Allereerst, dat dc onderhandelingen blij
ven binnen de grenzen, in het Memoran
dum van 1929 onder algemecne instemming
door ds Nederlandsche Regeering in vol
komen ondubbelzinnige bewoordingen be
schreven. Grenzen bovendien, waaraan de
Regccring zich bij monde van den Minister
van Buitcnlandsche Zaken bij herhaling
tegenover de Staten-Gcneraal en de natie
heeft vastgelegd
Elke herziening zal, wat den aanleg van
ccn nieuwe Rijn Scheldo verbinding betreft
moeten blijven binnen de historisch geogra
fische grenzen der scheidingsregeling. Na
der bepaald beteekent dit, wat de eindpun
ten betreft, dot Dintelsas ten Noorden en
Bath ten Zuiden de uiterste grenzen ijn
Een Regcoring, die verder zou willen gaan
zou nog steeds, neen, thans nog meer dan
in 1929 om met het Memorandum zeif te
spreken, ..door de natie worden gewraakt
Dat het Kabinct-Colijn zich daaraan zou
blootstellen, schijnt ondenkbaar.
Het is duidelijk wat dit inhoudt. Dit. dat
zorlang België op het standpunt blijft staan
nog onlangs in het rapport van Cauwelaert
overigens in zeer hoffelijke bewoord'n
gen geformuleerd, een Nederlandsch
Belgisch verdrag, hetwelk de instemming
heeft van het overgroote deel van ons volk.
niet Is te verwezenlijken: En dus indien
onze prognose over den inhoud van het
Regeeringsprogram juist is dat in af
zienbaren tijd een nieuw verdrag niet valt
te verwachten.
Er zijn er die mcchen, dat vooral aan de
overzijde der grens, dat het dusgenaamd
Nederlandsche „nationale front" anti-Bel
gisch is en derhalve tegen elke redelijke
overeenkomst met België is gekant. Die
meening is volstrekt onjuist. Het nationale
front is niet tegen Belgié gericht!
Maar wordt de vraag gesteld of Neder
land onmiddellijke schade zal ondervinden
van een wellicht langdurig uitstel, dan
luidt het antwoord ontkennend. Nederland
kan wachten.
Het denkt er niet aan, de opheffing van
onredelijke belemmeringen als het koste
loos sleepcn, de scheepvaartprerniën. de
lago loodsrcchten, maatregelen welke het
Belgisch budget met hooge lasten of der
ving van aanzienlijke Inkomsten bezwaren,
te koopen met het toestaan van eon recht
strecksche verbinding tusschen de Ant
werpsche dokken cn het Hollandsch Diep
die aan Rotterdam den doodsteek zou ge
ven. Brabant praktisch van de Schelde en
de zee zou afsluiten en internationale ge-
aren zou oproepen.
Dat in het rapport van Cauwelaert het
nalaten van deze voor België zoo dure pla
gerijen tegen Nederland wordt aangeboden
als kostbaar ruilobject doet vrcozen, dat
Belgié en "Nederland elkander op dit punt
nog zeer slecht begrijpen. Naar Nederland's
Inzicht is opheffing van die belemmeringen
veeleer conditio sine qua non voor het slui
ten van oen nieuw verdrag op voet van
wederkcerigheid.
Evenmin is men geneigd, tegenover de con
cessie dio boter capitulatio wordt genoemd,
van een gecamoufleerd Moerdljkkanaal. de
opheffing van de stop bij Klein-Tcrnaaien
in de schaal te loggen. In elk geval hindert
deze verkeersbelemmcring het land van
Luik zeker niet minder dan Limburg en
zelfs werd onlangs met klem van redenen
door ter zake zoo kundige mannen a!s dc
heeron Petrus Rcgout en A. van Duifnen
betoogd, dat verwijdering van den stop
oor Maastricht geen voordeel oplevert
Nationale politièk leidt dus ten aanzien
an de Rijn-Scheldc-verbinding, zoolang
België vasthoudt aan onaannemelijke
eischen, onvermijdelijk tot verlenging van
het bestand tusschen beide landen.
Is een internationale oplossing voors
hands onmogelijk, dan behooren buiten elk
erdrag om. binnen het kader van het ge
noemde Memorandum die werken te wor
den ondernomen, dio in het Nederlandsch
en in het bijzonder in het Brabantsch be
lang noodig zijn.
Nederland is daartoe volkomen bevoegd
Evenmin als voor den aanleg van het Ju-
Iianakanaal en voor het graven van het
kanaal door het Bossche Veld heeft Neder
land België's toestemming noodig om het
Kreokrak. dat het in de 60er jaren zonder
permissie van België afsloot te heropenen
een open zeeboezem van de Wester-
Schelde tot Bergen op Zoom aan te leg
gen. Op eigen kosten natuurlijk. Zelfs ver
dient dat aanbeveling, indien conventioneel
een dergelijk plan kon worden overeenge
komen. Want medebetaling in de kosten
heeft allicht op den duur medezegging
schap van België in baar gevolg, en wij
wenschen baas te blijven in eigen huis.
Brabant en Limburg zouden daardoor
nader worden gebracht tot het Vlaamsche
gebied: Zeeuwsch-Vlaanderen, bet industrie
gebied van Gent, van Kortrijk, Roesclare en
Rijssel. De Westcr-Schelde en de zee zou
den voor heel het achterland van Bergen
op Zoom worden ontsloten. Wordt terzelf
der tijd ter hand genomen de aanleg van
het kanalenstclscl, wordt derhalve Bergen
op Zoom in verbinding gebracht met Mark
cn Vliet en de Noord-Brabantsche kanalen,
dan zal Nederland voor dit deel van het
Rijk de voorwaarden hebben geschapen
voor het plukken van de vruchten eener
herleving van industrie, landbouw
scheepvaart, die toch wel eens zal plaats
grijpen.
Hoezeer ook de afwateringsbelangen dom*
een dergelijk werk, zoo noodig aangevuld
rapt een afwateringskanaal, tevens voor de
kleine scheepvaart geschikt, tusschon Ber
gen op Zoom en Dintelsas, zouden worden
gediend, is overbekend. Door laatstgenoemd
kanaal is dan tevens de weg getraceerd
voor een nieuwe, dan, maar ook eerst
dén op ruimer schaal te ontwerpen
Rijn—Scheldeverbinding, wanneer straks de
tijd voor een conventioneele regeling rijp is.
Wie dat werk ter hand zal nemen en in
hoeverre publieke penningen daarvoor zul
len worden besteed, is een vraag van uit
voering. Hij echter, die met een beroep op
de kosten zich tegen deze werkverruiming
zou vorzettcn cn tevens voortzetting van
de Zuiderzecdemping zou verdedigen, han
delt schromelijk inconsequent. Ook omdat,
zit in het ondernemen van een dergelijk
.werk uiteraard een speculatief element, dat
zoker in niet mindere mate met het reuze-
werk van de drooglegging van de Zuider
zee het geval is.
Liever geen verdrag, hoewel op zichzelf
wenschelijk, clan een slecht verdrag. Zoo
lang een goed verdrag niet is te verkrij
gen, spontaan, uit eigen beweging en op
eigen kosten, doen wat onze hand vindt
om te doen. ziedaar wat het Nederlandsch
nationale front verstaat onder een natio
nale oplossing binnen het kader van het
Memorandum van 1939.
Maar er is nog een derde.
Geen verdrag op ondeug-.lelijken grond
slag, maar ook geen maatregelen, waar
door een goede oplossing zou worden te
gengewerkt.
Geen verbreeding van het Hanswecrt-ka-
naal door Zuid-Bcveland over de geheele
•engte. Dat in het belang der eigen scheep
vaart verbeteringen worden aangebracht,
zal niemand laken. Maar een verbreeding
over de geheele linie zou beteekenen het
wegwerpen van een troef, die bij de on
derhandelingen groote waardo kan heb
ben. Dc aandrang van Belgié om een on
aanvaardbare Rijn-Scheldc-verbinding te
verkrijgen, zou er in geen enkel opzicht
door verminderen. Zeer openhartig heeft
men in de Belgische pers ons voorgehou
den, dat instemming met „het besluit om
voldooning te geven betreffende het Ilans-
wcert-kanaal „natuurlijk" niet beteekent
„verzaking van België's onmiskenbaar
recht op een meer rcchtstreekscho verbin
ding naar den Rijn."
België zou, als het Hnnsweertkanaal ge
heel op de maat zou worden gebracht, die
liet wenscht, zondof* eenige compensatie al
les hebben verkregen wat het behoeft.
Voorzichtigheid is trouwens, de ervaring
loerde het ons, in bet algemeen zeer noodig
als de scheidingsregeling en de bevoegdhe
den der Rijnvaartcommissie in het geding
zijn. De oppositie tegen een gesloten Rijn
Scheldeverbinding van de Antwerpsche
dokken naar het Hollandsch Diep, dus te
gen een quasi Mocrdijkkanaal vindt niet
minder in politieke dan in economische
overwegingen haar rechtvaardiging.
Onze natie kent geen irredenta. Neder
land is tevreden met den omvang van zijn
territoir en begeert ook niet buiton de
grenzen politiekon invloed uit te oefenen.
Daarom dreigen wij te vergeten, dat de
buitcnlandsche politiek van andere volken
vaak onder den invloed staat van min of
meer verholen imperialistisch villeïterten,
die gemeenlijk in een lange traditie steun
vinden.
Toch behoort b v. de historische drang
naar den Rijn van Frankrijk allerminst als
een antiquiteit te worden beschouwd en
mag die politiek bij een beoordeeling van
de politieke gevolgen eener doorgaande
verbinding tusschen Schelde en Rijn niet
uit het oog worden verloren. Al wat voet
zou geven aan de onderstelling, dat de Rijn
evenzeer uitmondt bij een haven van het
aan Frankrijk grenzende België als bij de
Nederlandsche haven Rotterdam moet dus
worden vermeden.
De Tusschenwateren moeten Tusschcn-
wateren blijven on de ring mag niet wor
den gesloten door toe te geven aan aan
drang uit het Zuiden via Belgié en uit
het Oosten via de Rijnvaartcommissic,
waarin Frankrijk een groote rol speelt on
wellicht later Duitschland grootcn invloed
zal oefenen.
Dat zooals men ons heeft voorgehou
den in het geheel geen vrees zou behoe
ven te bestaan voor een tusschen Antwer
pen en Bath de grenskruisond kanaal, om
dat dergelijke kanalen op andere punten
van de grens tot nu toe geen moeilijkheden
opleverden en omdat eeu internationaal
kanaal volkenrechtelijk niet met een in
ternationale rivier is te vergelijken, raakt
derhalve niet de kern der zaak. liet recht
heeft do neiging het feit to volgen, wan
neer de feitelijke situatie voor een bepaal
de internationale oolitiek gunstig is. Voor
hot oorspronkelijk gedachte Moerdijkka
naal waren trouwens reeds door België
souvcrclniteitsrechten opgeöischt, al heeft
men later dien eiscli laten vallen.
Met bekrompen nationalisme hebben
dergelijke beschouwingen niets van doen.
Evenmin ik zeile hot reeds met een
onwelwillende gezindheid tegenover Bel
gië. Geheel Neder'and wenscht een zoo goed
mogelijke nabuurschap met dat land cn
c-cn oplossing van geschillen die niet
slechts aan deze, maar ook aan gene zijde
van de grens voldoening geeft.
Maar het ware kortzichtig te meenen,
dat de teore plant van internationale
vriendschap en welwillendheid kan gedijen
op den stecnaclitigen bodem van zjch ge
kwetst of bedreigd voelend nationaal besef.
Daarom bedriegt zich, .wie denkt iot^rna-
tionalo samenwerking te kunnen bevorde
ren door Nederland te pressen tot toege
vingen, welke door ons volk zouden wor
den gewaardeerd als capitulaties voor on
gerechtvaardigde en politiek gevaarlijke
eischen.
2 persoons met prima kapok zware vulling32.75
Spiraalmatrassen 2 persoons met 10 jaar garantie f 8.75
- Mt)n vrouw wou roo graag een beeld en een vogelbad in Jen
tuin hebben en we probeeren nu. waar het 't aardigst sou staan.
(Humorlstl
