DE REGEERING SPREEKT
DE EEMLANDEQ
Licht op
L. J. LUYCX ZOON
Woensdag 31 Mei 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31e Jaargang No. 283
OUDEGEEST GAAT HEEN
ALS S.D.A.P. VOORZITTER
9 uur 38 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
AMER SFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand t 0.75, per
weck (met gratis verzekering tegeo ongelukken) f 0.17V*
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f.0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 515
PRIJS DER ADVERTEHTIEN van I—*«59*1» 1*05 mct iob«grip van een bewijsnummef
elke regel meer f0.25 Liefdadlghelds-advertentiën voor d«
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES' bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Gandhi's vasten.
Nu Gandhi zijn vastenperiode beëindigd
heeft, en haar physiek gelukkig te boven is
gekomen, mogen wij ons nog wel eens bezig
houden met do vraag, waarom hij ditmaal
zijn vasten is begonnen en heeft doorgezet.
Wij willen zulks doen aan de hand van
een beschouwing van een ingewijde, een
volksgenoot van Gandhi zelf, die in een
bekend Duitsch blad hierover aan 't woord
wordt gelaten. Natuurlijk zeggen wij daar
mee niet van a tot z deze beschouwing te
onderschrijven. Zij vereenzelvigt zich met
het standpunt van Gandhi inplaats van het
louter,objectief tc beoordcclcn, cn verheer
lijkt de sphynxachtige figuur van den
asceet met den vogelkop wel op een in 't
oog loopende wijze. Toch is het artikel loo-
nend omdat van uit Gandhi's eigen visie
zijn motieven worden weergegeven.
Gandhi's optreden wordt bepaald door
zijn liefde voor do onderdrukte klassen.
Zijn doel is steeds geweest de onmensche-
lijke verschillen tusschen de hoogste cn
de laagste Hindoeklasse te vernietigen, een
streven dat de bewondering verdient van
ieder die aan de actio tot klassenstrijd don
wind uit de zeilen willen nemen Het
6ysteem van de gescheiden kieskringen,
door de Britsche regeering voorgesteld, zou
noodzakelijkerwijs leiden tot een verscher
ping van do klassevcrschillen. Dat Gandhi
daartegen met groote beslistheid in 't krijt
trad laat zich begrijpen. In do gevangenis
echter bezat hij geen middelen om zijn wil
door te zetten. Vandaar dat hij besloot zijn
leven te offeren.
Gandhi's vasten in den vorigen zomer
werd met een tweeledigcn triomf bekroond.
Het voorstel van de Britsche Regeering
werd teruggenomen, en in do plaats daar
van wilde men door talrijke zetels in het
parlement do belangen der paria's beschut
ten. Van groote beteekenis was als resul
taat van zijn vasten het feit dat ook vele
Hindoe's zich het beschamend kwaad be
wust werden. Een hervbrmingsvloed golfde
over hot gcheelo land. De ccnc tempel na
den andere werd voor de onderdrukte
klassen geopend. Het leek er op dat de Ilin-
doe's de grootste cultureel© schande dio
eeuwenlang het land had bevlekt, in wei
nige maanden volslagen wilden wegnomen.
Maar spoedig 6tuitte de.hervorming op den
tegenstand van een invloedrijke, hoewel
«iet talrijke groep van orthodoxe Hindoe
priesters; speciaal in Zuid-Indië woigërdcn
zij eenige belangrijke tempels voor do
paria's tc openen. Gandhi nu, voor wien dit
feit een groote ontgoocheling was. wilde
door dit vernieuwde vasten bereiken dat
ook deze tempels opengingen voor do on
derdrukte klassen. Maar tevens wilde hij
op deze wijze boete doen voor bepaalde fou
ten van aanhangers. Door vasten cn bidden
beoogde hij „zelfreiniging" te verkrijgen,
zonder welke do groote zaak als de bevrij
ding van de laagste klassen niet tc verkrij
gen is Een inwendige stem heeft hem cr
volgens eigen zeggen, toe gedreven. Deze
mystieke verklaring past in de natuur van
Gandhi, die boven alles een mcnsch is van
gevoel en geloof. Zijn politiek wordt ge
stuurd door religieuze drijfkrachten.
Wanneer hij eenmaal zijn besluit geno
men heeft, wil hij van geen concessies racer
weten. Of hij moet zijn doel bereiken, of hij
moet zijn leven in het najagen van dit doel
opofferen. Dat is wat Gandhi onder zijn
veel omvattend begrip van waarheid ver
staat. Voor hem is waarheid trouw aan de
innerlijke overtuiging, cn dezo trouw ver
langt het grootste offer voor de zaak, van
welker rechtvaardigheid bij overtuigd is.
Hij gelooft dat de zaak, welke hem aan 't
harte ligt, gediend kan worden wanneer hij
zich met stoïcijnschc gelijkmoedigheid aan
de. grootste zelfkwelling onderwerpt.
Slechts tegen dozen achtergrond kan
Gandhi's jongste hongerstaking die een
klare doelstelling ontbeert, worden gezien.
De schrijver van deze beschouwing, Soed-
hir Sen, voegt cr aan toe, dat men als
Indiër slechts bevrijd kan opademon, nu
Gandhi ook deze grooto zelfkastijding heeft
overleefd.
Naar Het Volk meldt, is de heer Oude
geest het sinds eenigen tijd met zichzelf
erover eens geworden, dat zijn leeftijd hem
er langzamerhand toe moet brengen om het
organisatorisch leiderschap der partij aan
jongere handen over te dragen. Omtrent het
tijdstip van zijn aftreden heeft hij echter
nog geen beslissing genomen.
In dit verband maken wij nog melding
van een bericht van De Tijd, welk blad
vernomen had, dat de strijd van mr. .T. E.
W. Duys tegen het agitatorische karakter
der S.D.A.P. tot gevolg beeft gehad, dat
binnenkort hot aftreden van den heer J.
Oudcgecst als voorzitter dier partij te ver
wachten is.
Omtrent de gebeurtenissen in den boezem
De tekst der Regeeringsver-
klaring, hedenmiddag
door minister Colijn
in de Tweede
Kamer af
gelegd
Inperking der publieke uit
gaven. Ordening van het
bedrijfsleven. Wijzi
ging van de de
partementale
indeeling
Het den 26sten dezer maand opgetreden Kabinet beeft er
prijs op gesteld zoo spoedig mogelijk voor de Kamer te
verschijnen tot het doen van enkele mededeclingen met be
trekking tot het te volgen rcgeeringsbeleid.
Het is de Kamer en U. M. d. V. erkentelijk voor de gebo
den gelegenheid om dit reeds enkele dagen na zijn optre
den te kunnen doen.
Dc toestand hier tc lande en in Nederlandsch-Indië biedt
in menig opzicht een beeld van volkomen ontwrichting en
vraagt dus om snel en krachtig ingrijpen. In beide gebieds-
deelen van het Koninkrijk doet de economische inzinking
thans haar invloed in zoo bedenkelijke mate gevoelen op de
algemeenc volkswelvaart en op de daarmee verband hou
dende publieke geldmiddelen, dat wachten met. verdere
maatregelen tot een ineenstorting zou voeren.
Verdere inzinking moet worden voorkomen.
De Regeering is dan ook diep doordrongen van dén plicht
alles tc doen wat mogelijk is om verdere Inzinking te voor
komen. Het is om die reden, dat zij zich verheugt over den
door den President der Vcrcenigdo Stalen gcpuhliccerdcn
oproep tot saamworking der Regeeringen op dc komende
economische conferentie te Londen, waarmee Hare Majesteit
de Koningin in ondubbelzinnige bewoordingen instemming
heeft betuigd. De Regeering is dan ook voornemens door
hare delegatie naar die conferentie in deze richting krach
tig- mede tc werken
fnlusschcn mag de actie die men zelf ter hand nemen kan
daardoor niet achterwege blijven. Eerste eisch is daarbij, dat
het opnieuw verstoorde financieel evenwicht worde hersteld.
Dit is reeds noodzakelijk, omdat iedere nalatigheid op dit
punt het intreden van een beteren toestand economisch
cn sociaal in zeer sterke mate zou vertragen.
Inperking dei* publieke uitgaven.
Voor het financieel evenwicht is allereerst een belangrijke
beperking der publieke uitgaven onafwijsbaar. Deze is niet
te ontgaan, ook al zou het uiterste beproefd zijn om door
belastingheffing het evenwicht te herstellen.
Bestendiging van dc geldende tijdelijke heffingen of ver
vanging door een equivalent daarvan, zoomede invoering van
nieuwe heffingen waarbij in de eerste plaats gedacht
wordt aan het reeds ingediend ontwerp op de omzetbelas
ting zullen echter, naast sterke bezuiniging, althans
voorshands onvermijdelijk blijken.
Om herstel van dc welvaart voor te bereiden, zal orde
ning van het bedrijfsleven ter aanpassing aan de gewijzigde
economische wereldstructuur van overheidswege moeien
worden bevorderd.
Zonder hierover reeds in bijzonderheden te treden, wenscht
dc regeering vast te stellen, dat hierbij geen enkele maat
regel reeds vooraf mag worden buitengesloten, dus ook niet
een cventueclc wijziging in onze handelspolitieke methoden.
De werkloosheid.
Voorts heeft het vraagstuk der werkloosheid de volle aan
dacht der regeering. Zij is er zich van bewust, dat een
grondige verbetering in den tegenwoordigen toestand slechts
denkbaar is door een krachtig herstel van het bedrijfsleven,
dat ook om die reden onophoudelijk om belangstelling cn
inspanning van den kant der Overheid vraagt.
Daarnaast 'moet evenwel niet minder aandacht worden
geschonken aan verruiming van werkgelegenheid cn aan de
werkverschaffing.
De Regeering beschouwt hel als haar plicht om, met
inachtneming van de financiecle mogelijkheden, de cultu-
reele en sociale volksbelangen te blijven behartigen.
Zoowel om tegemoet te komen aan de door de crisisom
standigheden zoozeer verzwaarde <$ischen met betrekking
tot de volkswelvaart als ter wille van de door die zelfde
omstandigheden in het leven geroepen werkloosheidszorg
heeft de Regeering het noodig geoordeeld, wijziging te bren
gen in de vcrdeeling van den departementcelcn arbeid.
Wijziging van de departementen.
De Minister van Economische zaken dient in de toekomst
zijn onverdeelde aandacht te kunnen schenken aan de be
langen van Landbouw, Handel en Nijverheid en dus onthe
ven te worden van zijne bemoeiingen met Arbeid cn Arbei
dersverzekering.
Daarnevens is het der Regeering wenschelijk voorgekomen,
deze bemoeiingen te vercenigcn met die betreffende de
Werkloosheidsverzekering, Arbeidsbemiddeling, Werkver
schaffing, Steunverleening en Volksgezondheid, welke alle tc
zaam ondergebracht behooren te worden in een ministerie
van Sociale Zaken.
De Regeering verwacht van deze concentratie van ver
wante belangen eene zoodanige besparing op de uitgaven,
dat zij dc beperkte kosten, die de vorming van een nieuw
ministerie meebrengt, verre zal overtreffen.
Voorts zal de Minister van Financiën zich zoozeer hebben
tc? concentreercn op het herstel van het financieel evenwicht,
dat hij ontheven behoort te worden van de va^k veel tijd
vorderende zorg voor de regelingen der ambtelijke salarissen
en wachtgelden, tenvijl de Minister van Waterstaat, die in
belangrijke mate betrokken zal worden bij het vraagstuk der
werkgelegenheid en die zich meer dan ooit zal hebben bezig
te, houden met het ook uit financieel oogpunt zqo gewichtige
vervoerwezen, zal moeten worden ontlast van het bestuur
van het bedrijf van de Posterijen, de Telegrafie en dc
Telefonie.
Dc zorg voor de belangen die aan de Departementen van
Financiën en Waterstaat zullen worden onttrokken zal
kunnen worden overgedragen aan den Minister van Binncn-
landsche Zaken.
Met deze regelingen hoopt dc Regeering een administra
tieve indceling te verkrijgen die bij dc behoeften van het
oogenblik past cn voor vele vraagstukken een snellere oplos
sing waarborgt dan tot heden mogelijk was.
Het gezag.
Dat het gezag zal worden hoog gehouden stelt de Regee
ring met nadruk op den voorgrond. Tegen extremisme, van
welke zijde dit zicli ook openbaart, zal met beslistheid wor
den opgetreden. ITet oefenen van terreur tegenover de orde
lievende bevolking en het verwekken van onrust zullen zon
der aarzeling worden tegengegaan. De plaatselijke Overheid
kan daarbij op den steun der Regeering rekenen.
De Kamer zal verstaan, dat het Kabinet, zoo kort na zijn
optreden, zich moet bepalen tot mededeeling van de hoofd
lijnen van zijn beleid en nog niet in 6taat is dit in ondcr-
deelcn aan te geven.
De Regeering doet een ernstig beroep op de medewerking
der Statcn-Generaal. De hachelijke toestand van ons volk
eischt eendracht van allen om het door de moeilijkheden,
die zich voordoen cn die nog tc wachten zijn, heen te helpen.
De Regeering ziet in de Christelijke Volksaspiraties, die
gelukkig een sterk cn bestendig element in ons volksleven
vormen, een bron van kracht. Dc erkenning daarvan zal
spreken uit haar beleid. Zij zal echter het toespitsen van
politieke cn geestelijke tegenstellingen, ter wille van do
noodzakelijke eendracht, vermijden.
Dc Statcn-Gcncraal zullen ongetwijfeld met dc Regeering
beseffen, dat de ongekend moeilijke vraagstukken, waarvoor
wij ons gesteld zien, niet tot oplossing kunnen komen,
indien men voor het nemen van onaangename cn voor velen
harde maatregelen zou terugschrikken. Zonder schroom zal
men dc talloozc problemen moeten aanvatten:
Ook. ja juist in dezen zwaren tijd, acht de Regeering een
gestadige samenwerking en voortdurend overleg met de
Siaten-Generaal van het grootste gewicht.
Bouwende op Gods hulp vertrouwt zij, dat het doel, dat
Regeering en Volksvertegenwoordiging heiden voor oogen
staat, zal worden bereikt.
BUITENLAND.
De Joden in Oppcr-Silezië.
(Eerste Blad, pag. 3).
BINNENLAND.
De Regecringsvcrklaring door Minister
Colijn. (Eerste Blad, pag. 1).
Electriscbe trein bij Krommenie ton ge
volge van verkeerden wisselstand ont
spoord. Drie gewonden.
(Tweede Blad, pag. 1.)
Vrijhandel en autarkie.
(Tweede blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
De gemeenteraad besluit wederom tot den
bouw van een badhuis Soesterkwartier, met
vernietiging van de reeds genomen beslui
ten inzake bad Birkhoven en het Sport-
fondsenbad.
(Eerste Blad, pag. 2 en 3).
UIT DEN OMTREK.
Wederom een kermis tc Hoogland.
.e Blad, pag. 3).
der S.D.A.P. naar aanleiding der ingehou
den brochure van mr. Duys is tot dusver
weinig uitgelekt, maar op ingrijpende ver
anderingen ten aanzien der partij-tactiek
kan mij zich voorbereid houden, aldus dit
blad.
f 1C0.000 VOOR LICHAMELIJKE
OPVCEDING
Iemand, die oühokend wënsolit tc blijven,
heeft, naar de Telegraaf meldt, ann den
Rotterdamschon Bond voor Lichamelijke
Opvoeding een bedrag van lOj.OOO gulden
geschonken.
BERUCHT SMOKKELAAR OVERMAND
De in de Xoord-Limburgschc zoowel als
in de Duitschc grensstreken beruchte smok
keiaar E. O.."die eenige maanden geleden te
Gladbach uit rle handen der douanebeamb
ten wist te vluchten, is na een lievig \uur
gevecht in de buurt van Ophofen wederom
gearresteerd. Zijn gepantserde smokkelauto
werd in beslag genomen. Zij was geladen
met tabak uit Nederland. De smokkelaar is
opgesloten.
HET ZAND-AFGRAVEN IN HET GOOI.
De ambtenaar O. M. in hooger
beroep.
Onlangs heeft de kantonrechter te Hilver
sum bij de behandeling van een door de
politie tc Kaarden aanhangig gemaakte
overtreding van de verordening tegen het
zand-afgraven, deze verordening onverbin
dend verklaard. De ambtenaar van het O
M., die veroordeeling eischte. is thans tegen
deze beslissing in hooger beroep gegaan.
(Hbld.)
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met,
Instituut te De Bilt.
Hoogste barometerstand: 767.5 te Jan
May en.
Laagste barometerstand: 751.9 te Vest-
manór.
Verwachting: Zwakke tot matige wind
uit Zuidelijke richtingen. Half tot zwaar
bewolkt of betrokken, weinig of geen re
gen, iets warmer.
De W. depressie dringt slechts uiterst
langzaam naar het O. door en deed den
luchtdruk dalen op IJsland en voor den
ingang van het Kanaal. Het vergezellend
regengcbicd kwam niet verder dan het
uiterst W. van Ierland.
De vlakke depressie in het O blijft bet
weer beïnvloeden in Duitschland ern in het
Oostzeegebied en gaf aldaar aanleiding tot
plaatselijk vrij zware regen. Ook in Zwit
serland viel nog regen, terwijl do zware
winden aan de Riviera bedaarden. Ons
land bevindt zich nog 6tceds in bet strook-
vormig gebied van hoogo luchtdruk, dat
van de Poolzee tot aan de Azoren reikt,
met plaatselijke maxima in Zuid-Zweden
cn Noord-Oost Frankrijk.
Ook hier te lande zal de Westelijke de
pressie haar invloed geleidelijk doen ge
voelen, o a. door een langzame stijging der
temperatuur en minder koude nachten.
RIJDT VEILIG!
Geeft signalen steeds op tijd!
Nimmer moogt ge dat verzaken.
Doch geen enkele claxon
ls bestemd voor herrie maken
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
Zeer moderne
KNOOPEN en GESPEN.
Clips en Spelden.
TIEN GEVANGENEN UITGEBROKEN
De directeur ontvoerd.
In Lansing, in Kansas, zoo wordt uit New
York gemeld, zijn 10 gevangenen, die op on
verklaarbare wijze in het bezit w'aren ge
komen van wapenen, tijdens oen baseball
wedstrijd, die zij als toeschouwers bijwoon
den, uit dc gevangenis gevlucht. Zij ont
voerden den directeur van de strafinrich
ting cn drie cipiers. Ken vierde bewaker
werd gewond. Het gelukte de bende in do
auto van den directeur tc ontkomen. Onder
weg hielden zij nog twee particuliere auto's
aan. verjoegen de chauffeurs en zetten hun
vlucht voort, waarbij zij de vrouw en do
de beide dochters van een der beide auto
bestuurders eveneens ontvoerden. De politie
in grooten omtrek van Lansing heeft last
gekregen de achtervolging op zich te ne
men. Dc nasporingen geschieden met behulp
van vliegtuigen en auto's
