DE EEMLANDÊB
HERSTEL VAN DEN GOUDEN STANDAARD BEPLEIT
EEN VERKLARING VAN DR. H. COLIJN
Licht op
L J. LUYCX ZOON
Donderdag 15 Juni 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
31 e Jaargang No. 295
MEN HAMERT OP 'T AAMBEELD
DER OORLOGSSCHULDEN
ROOSEVELT'S NOTA
OVERHANDIGD
9 uur 51 min.
BELGIË BETAALT NIET!
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
Groote keuze
ZOMERSTOFFEN
IAMERSFOORT5CH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS p" 3 m,,ndtn vo°' Amerrfoort 2.10, ptr maand 0.75. per
week (met gr.ti, verzekering tegen ongelukken) f 0.17'/,.
Binnenland franco per pott per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummert f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG 513
DDI IC nPR AnVFRTFNTIFN va° i-4 regeU f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummtö
ucn MUTcnicniicw fQ 2j Ltefdadtohelds.adverttttito
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regel»
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
mDeze conferentie is in staat den toe
stand der wereld te zuiveren
zegt senator Huil
tonden, li Juni (V.D.). Na de verkiezing
tran Hymans tot vice-president der Confe
rentie, gaf MacDonald het woord aan den
Oostenrijkschen Bondskanselier dr. Dollfuss
Rede van dr. Dollfuss.
De Oostenrijkschc bondskanselier ver
klaarde dat de Conferentie uit dc ervarin
gen van Oostenrijk een goede leer kon trek
ken. Het was noodig, dat men zijn doel con
creet stelde en de juiste organisatie voor de
uitvoering ervan schiep. Dollfuss 6tclde voor
een internationale organisatie van credi
teuren to scheppen omdat hierdoor de re
geling der schulden vergemakkelijkt zou
.worden, waarbij hij zich o.a. beriep op de
rede van Von Ncurath, die op de noodzake
lijkheid van een schuldenregeling had ge
wezen.
DOLLFUSS.
Neville Chamberlain
Dollfuss verklaarde, dat dc begrooting
van Oostenrijk in evenwicht was gebracht
en noemde de internationale credicthulp aan
de Oostenrijkschc Nationale Bank als een
voorbeeld van nuttige samenwerking, waar
door de omzetting van credieten op korten
in credieten op langen termijn mogelijk was
Ook dc kwestie van de nieuwe credieten
yoor Oostenrijk waren thans geregeld.
„Inflatie ls zelfbedrog".
Vervolgens rekende Dollfuss af met de
aanbangere van inflatie, tegenover wie hij
verklaarde, dat hun theorieën inzake prijs
vorming en inzake verschillende andere
punten zelfbedrog waren. Ook de eisch van
verlaging der douanetarievert op zich zelf
was nog geen middel om de prijzen omhoog
te brengen aangezien hooger of lager in
voerrecht aan de grens van het naburige
land den goederenprijs in het eigen land
niet beinvloeden, waarbij bij de graan-ex-
porteerende landen als voorbeeld aanvoer
de. Doch juist deze landen toonden dc juist
heid van een goede internationale organi
satic, waardoor alleen prijsverhooging be
reikt kon worden. Nadat hij bad medege
deeld, dat Oostenrijk mee deed aan de ta
rieven-wapenstilstand, bepleitte hij nog
maals de noodzakelijkheid van het behoud
van dó goede trouw en het geloof, niet
slechts op politiek, doch ook op economisch
gebied. Dollfuss besloot zijn met applaus
ontvangen rede met de woorden:
„Es kann der Frommste nicht im Friedcn
leben,
Wenn es dem böscil Nachbarn nicht ge-
fallt".
Deze laatste zin stond niet in den oor-
Spronkelijken tekst, die gewoonlijk van te
voren aan de leden der Conferentie wordt
uitgereikt. Deze woorden heeft Dollfuss
blijkbaar al sprekende aan zijn rede toege
voegd, en algemeen worden zij beschouwd
als aan het adres van Duitschlund tc zijn
gericht.
Litwinof spreekt.
De Volkscommissaris der Sovjet Unie, Lit
winof, zeide, dat de Sovjet Unie er in zou
kunnen toestemmen, dat in de naaste toe
komst, behoudens de nakoming van zekere
voorwaarden, orders in het buitenland zou
den worden geplaatst ter waarde van een
milliard dollars. Niets dan practische me
thodes in de sfeer van ontwapening er.
vredeswaarborgen door bilaterale non-agres
siepacten kunnen de geschikte atmosfeer
vormen voor vredige economische betrek
kingen.
Rede van Neville Chamberlain.
De Britsche minister van Financiën Ne
ville Chamberlain, die vervolgens het woord
voerde, begon met den Oostenrijkschen
Bondskanselier geluk te wenschen met de
succesrijke bemoeiingen, waarmee hij de fi
nanciën van zijn land in orde bad gebracht.
Chamberlain verklaarde, dat naar dc mee
ning van Engeland een nauw verband lus-
schen financiecle, valuta- en economische
kwesties bestond, zoodat al deze zaken ge
lijktijdig behandeld dienden te worden.
Chamberlain's eerste voorstel was maat
regelen te nemen tot bcrstcl van dc groot-
handelsprijzen, die
voldoende waren orn
den producenten van
grondstoffen, respee
tievelijk landbouw
producten. een rente
te garandeeren en
het evenwicht lus-
schen prijzen cn pro
ductiekosten te her
stellen. Het was dui
delijk, dat dit even
wicht slechts kon
bereikt worden, het
zij door een verdere
drastische verlaging
der loonen en ando-
ro productiekosten
of door een sterke stijging.van de groothan-
del6prijzen. Naar de meening der Engelsche
regeering zou de eerstgenoemde methode
niet tot resultaten leiden.
In de eerste plaats was het noodzakelijk
do kwestie der oorlogsschulden op te los
sen, wilden de maatregelen op ander gebied
succes hebben. Belangrijke maatregelen
waren afschaffing van de deviezen-controle,
de planmatige regeling van productie en
afzet, opheffing van de handelsbeperkingen
en van de tot groote hoogte opgedreven tol
muren. Ten aanzien van de valuta-politiek
was in de eerste plaats, noodig, dat goed
koop? credieten beschikbaar werden gestold
Dc centrale circulatie-banken diehdeu' sa
men tc werken pm de valtit^vtjorwaarden
te scheppen, die voor prijsherstel noodig
zijn. Er inoest een politiek gevolgd worden
van goedkoop en ruim crediet. Hierbij kwam
tevens de vraag aan de ordo in hoeverre de
regeeringen door het beschikbaarstcllen van
staatsgeld de tewerkstelling van werkloo-
zen konden bevorderen.
Chamberlain kwarn dan op de onderlinge
verhouding der valuta's. Het eerste doel
eener valuta-politiek was het herstel van
een bevredigenden internationalen stan
daard die, naar algemeen erkend werd, dc
gouden standaard moest zijn. Hiertoe was
een betere goudverdeeling tussclien de lan
den noodig. Bij opheffing der deviczenbc-
perkingen moest de conferentie financiee-
len steun aan de zwakke staten overwegen.
Voorts stelde Chamberlain voor, dat de
verschillende mogendheden bij internatio
nale overeenkomst zouden overgaan tot ver
laging, zoo mogelijk afschaffing der staats
subsidies aan de 6cheopvaartondernemingcn
Tenslotte sprak Chamberlain over de
meestbegunstigingsclau6ule, waarvan hij
zeide dat deze slechts in vollen omvang kon
worden toegepast op die staten, die bereid
zijn een verstandige tolpolitiek te voeren en
nieuwe overeenkomsten te sluiten.
Redevoering van staatsse
cretaris Huil.
Dn Amcrikaanschc staatssecretaris Hull
heeft bij den aanvang van de middagzitting
der economische wereldconferentie Woens
dag een redevoering gehouden, welke geen
tastbare voorstellen bevatte. Iiull ver
klaarde o.m. dat volgens zijn meening de
economische wereldconferentie volkomen
capabel is om den toestand ter wereld te
zuiveren. Het zou een catastrophe zijn.
w anneer de confe
rentie zou misluk
ken en dc sinds den
oorlog gevolgde eco
nomische politiek
zou worden voort
gezet, welke de na
ties vernietigt cn
de wereld aan' den
rand van den af
grond heeft ge
bracht. Egoistischc
belangenbehartiging
mag ter conferentie
niet overlieerschcn
en de staat, die
door een dergelijke
opruiming der overtollige tariefmuren en
andere handelsbelemmeringen. Ten slotte
cischto bij, dat de- conferentie de taak van
een permanente valutastabiliseering zal
aanvatten en het juiste functionneercn
van goud en zilver bij een nieuwen stan
daard zal vastleggen.
ttti- Rede van Hymans.
De Belgische minister van buitcnland-
sche zaken Hymans verklaarde zich in zijn
redevoering voor een volledig herstel van
den gouden standaard en een verlaging der
handelsbelemmeringen. België is voorge
gaan met een goed voorbeeld door het slui
ten van de Belgisch-LuxemburgscheNe-
derlandscho douaneovereenkomst. Indien
de groote mogendheden niet tot overeen
stemming komen betreffende de moeilijk
heden, dan mogen zij in geen geval do
kleinere staten hindernissen in den weg
leggen bij wederzijdsche verdragen. De
kleine staten hebben behoefte aan han
delsvrijheid om te kunnen leven. De
meestbegunstigingsclausule moet worden
beperkt tegenover staten die geen conces
sies op douanegebied doen.
Redevoering van Dr. Coiijn.
De redevoering, welke de Nederlandsche
minister-president, Z. Exc. Dr. II. Coiijn
op de Economische wereldconferentie heeft
uitgesproken, heeft den volgenden inhoud:
Do radicale genezing van de ernstige mo
netaire kwaal zou zijn de onmiddellijke te
rugkeer tot den gouden standaard, maar
hij twijfelde er aan of zulk een genezing
onder de huidige omstandigheden mogelijk
zou zijn. Er moet gezocht worden naar de
beste oplossing, ondersteld, dat men zou
trachten de middelen te vinden om de
schommelingen, der valuta binnen zekere
nauwe grenzen te houden. Na een zekeren
tijd, 7.0u eventueel een uiteindelijke stabili
satie kunnen worden bereikt. Een ^overijlde
stabilisatie zou nieuwo Wanorde hunnen
brengen, hetgeen zou kunnen leiden tol
een volkomen ineenstorting. Dit staat èvon-
cens t© vreezen, indién niets zou worden
gedaan om dc handelsbelemmeringen op te
heffen. Iedere stabilisatie van de valuia
leidt tol een mislukking, tenzij zij vergezeld
gaat van een vrijer goederenverkeer dan
thaus bestaat.
Dr. Coiijn voegde hieraan toe, dat hoewel
Nederland de Fransche meening deelt, dal
men een onderzoek behoort in te stellen
naar de mogelijkheid van een betere ver
deeling van het bestaande aantal arbeiders
over dc beschikbare werkgelegenheid de
werkelijke oplossing der werkloosheid lag
in een vermeerdering van de hoeveelheid
te verrichten werk. Dit kan alleen tot
stand worden gebracht door een stijging
van den omvang van den internationalen
handel.
Een billijke algcmecne ontwikkeling van
landbouw, industrie en handel is eveneens
een eerste vereiscble. Dr. Coiijn bepleitte
een afschaffing van de subsidieering van
de scheepvaart; de afschaffing of tenmin
ste een aanzienlijke verlaging van de han
delsbelemmeringen over de geheele wereld
is noodzakelijk voor een economisch herstel.
Nederland is zich er van bewust, dat een
algemeene opheffing of verlaging niet ver
wacht wordt tengevolge van de bcstaando
omstandigheden, weshalve hij het principe
van do handelsovereenkomst tussclien Ne
derland en België, die doelde op algemeene
verlaging der tarieven en afschaffing der
andere handelsbelemmeringen, aanbeval.
BUITENLAND.
Op de Ec. Wereldconferentie wordt o.m.
herstel van den gouden standaard bepleit.
Bede dr. Coiijn.
{Eerste Blad, pag. 1.)
België niet in staat oorlogsschulden te
betalen. (Eerste Blad, pag. 1.)
Schuldenovereenkomst Engeland en Ame
rika. (Eerste Blad, pag. 1).
De Ooslenrijksche persatlaché uit Berlijn
verwijderd. (Eerste Blad, pag. 2.)
BINNENLAND.
S. A.-terreur in München.
(Tweede Blad, pag. IJ
Verscheidene Nederlanders in Aken ge
vangen gehouden onder verdenking van
deviezcnsniokkelarij.
(Tweede Blad. pag. 1).
Prinses Juliana opent dc Lingebrug.
(Derde Blad, pag. 1),
OMTREK.
Gemeenteraad van Hilversum.
(Tweede Blad, pag. 2.)
STADSNIEUWS.
Vergadering der Vereen, van Vrijz. Her
vormden.
(Eerste Blad, pag. 3),
Vergadering van de Oranje-Vereeniging.
(Eerste Blad, pag. 3).
Dr. COLIJN.
HULL.
politiek dc mislukking der conferentie zou
Teweegbrengen, verdient dc minachting der
mcnschhcid. Iiull verklaarde zich energiek
legen een economisch nationalisme, zoools
het sedert den oorlog wordt bedreven
dat door dc hoogc rechten, invoerverboden,
deviezenbeperkingen c.d. vernietigend heeft
gewerkt. De stalen zijn op vergaande wijze
wederzijds afhankelijk van elkander in
economische dingen. Internationale samen
werking is daarom thans een principieele
noodzaak.
Hull eischto ten slotte de stabiliseerin
der valuta, zonder een tastbaar voorstel tc
doen, zoomede étoppegewijze en effectieve
W ashington, 14 Juni. (V.D.) Roose-
•lt heeft den vertegenwoordiger der Brit
sche ambassade zijn antwoordnota overhan
digd. Men neemt aan. dat het Engelsche
oorstcl inzako een betaling ad 10 pet.
wordt aanvaard met bet bekende voorbe
houd.
In welingelichte kringen wordt evenwel
verklaard, dat dc nota nog een verrassing
bevat. Dc publicatie geschiedt tegelijkertijd
in Londen cn in Washington.
Er wordt 10 milUoen dol
lar betaald.
Londen, 14 Juni. (V.D.) In het Lager
huis deelde Chamberlain hedenavond mede
dat aan de regeering voorgesteld wordt tien
millioen dollar in zilver te betalen, hetgeen
Roosevelt heeft aanvaard. Roosevelt beeft
dc Engelsche regecring uitgenoodigd zich
to Washington te doen vertegenwoordigen
voor een oplossing van het schuldenvraag-
stuk.
EEN NOODLOTTIGE FOUT, DIE
GOED AFLIEP.
Parijs, li Juni. (V.D.) Door tot nog toe
onbekende oorzaak haalde na een oefen-
vlucht van bombardementsvliegtuigen een
militaire vlieger van dc luchthaven Villa-
coublny op 800 Meter hoogte boven de
..route nationale' bij Villacoublay een ver
keerde schakelaar over. waardoor een bom
van 520 K.G. op den straatweg terecht
kwam. De niet als zoodanig ucaoclcio vol
treffer vernielde een groot gedeelte \an
den straatweg.
OTTO WELS BLIJFT LID VAN HET
BUREAU DER S.A.I.
Praag, 14 Juni. (V.D.) De sociaal-ilcmo-
cratische pers in Tsjecho-Siowakijc publi
ccert een brief van den partijvoorzitter der
S.P.D., Otto Wels, gedateerd 17 Mei, die
tijdens de zitting van het Bureau tier Twee
de Internationale op IS Mei tc Parijs waar
schijnlijk reeds in het bezit van het Bureau
is geweest. Wels schrijft o.a.:
„Tot het neerleggen van mijn mandaat
als lid van het Bureau der Socialistische
Arbeiders Internationale heb ik besloten
met de bedoeling, dc regeering het voor
wendsel tot gewelddadigheid te ontnemen.
Thans hebben de Hitler-bandieten den be-
slisscndcn slag geleverd. Dc tijd waarin wij
konden hopen door het uitschakelen van
voorwendsels tot gewcldmaatrcgelen iets te
redden, is voorbij. Wij bobben nu do taak,
den strijd der arbeidersklasse onder do om
standigheden van do volledige fascistische
terreur opnieuw aan te binden. Daarmee is
het moment gekomen, waarop ik wil ver
klaren, dat ik mijn aankondiging van mijn
uittreden uit het Bureau der Tweede In-
'ernationale terug trek. De partijgenootcn
van liet Partijbesuur hebben indertijd na
achteraf kennis te hebben genomen van
mijn motivecring, mijn daad goedgekeurd.
Maar wij waren eenstemmig van meening,
dat niet slechts vanzelfsprekend de S.P.D.
in do S.A.I. zou moeten blijven, doch dat
ook onze vier vertegenwoordigers in de
Executieve, waartoe ik behoor, in hun func
tie zouden moeten blijven."
Medegedeeld door het K. X. M. I. te De
Bilt.
Hoogste barometerstand: 765.6 te Abisco.
Laagste barometerstand: 747.7 te Seydis-
fjord.
Verwachting: Zwakke tot matigen wind,
meest uit. Westelijke richtingen, aanvan
kelijk licht tot half bewolkt met weinig of
geen regen, later toenemende bewolking,
cn ietö koeler.
Een aanzienlijke drukdaling oj) IJsland
en een in Zuidelijke richting gelijkmatige
afnemende daling over dc Britsche eilan
den, doet .voor ons land een naar het Wes
ten en naar het Zuid-Westen omloppen van
den wind verwachten met zware bewolking
cn in dc 2de helft van het etmaal mogelijk
cenigc regen. Overigens is in' dc druk en
tcmperatuur-verdceling nog weinig veran
dering. Het Zuiden van Scandinavië cn
Finland bleef warm. Enkele stations had
den zware regenval, dc grootste hoeveel
heid 17 m.M. viel eveneens in het etmaal
daarvoor in Biarritz.
Aan onze kust lag vanochtend een strook
van zware nevel, dio na enkele uren was
opgetrokken.
Erussel, 14 Juni. (V.D.) Dc Belgische
regeering heeft in Washington medegedeeld
dat zij niet in staat is de op 15 Juni ver
vallende oorlogsschuldannuiteit tc voldoen.
OFFICIEELE STAPPEN VAN DE
DUITSCHE REGEERING.
Inzake de arrestatie van Habicht.
Berlijn, 14 Juni. (V. D.) Officieel wordt
medegedeeld: Dc Oostenrijkschc regecring
hoeft zich schuldig gemaakt aan een ern
stig volkenrechtelijk onrecht, door van dc
op correcte wijze gedane formeelc mededec-
ling over dc toevoeging van den heer Ha
bicht aan het Duitsche gezantschap te
VVecnen geen nota te nemen Een ernstig
onrecht heeft zij begaan, door, terwijl de
besprekingen over deze kwestie mot de
Duitsche regcering gaande waren, met ge-
wcldmaatrcgelen tegen den Duitschen pers-
attaché op te treden. Onder deze omstandig
heden heeft dc Duitsche regecring zich ge-
noodzaakt gezien van het Oostenrijkschc ge
zantschap te eischcn, dat haar pers
attaché onmiddellijk Duitschland verlaat.
DE WERELDVLUCHT VAN MATTERN.
Moskou, 14 Juni. (V.D.) Uit Chabnrowsk
in Siberië wordt gemeld, dat de Amerikaan
«che vlieger James Matten), die uit Chaba-
rowsk was vertrokken om zijn wereldvlucht
voort te zetten naar Nome in Alaska, na
negen uur in de lucht te zijn geweest te
Chabarowsk terugkeerde aangezien hij ten
gevolge van den regen en den dichten inist
hoven zee zijn doel onmogelijk kon bcrei
ken.
RIJDT VEILIG!
Steeds goed rijden en goed loopen
Is uitstekend. Bovendien
Is het zaak dat weggebruikers
Ook bedenken goed te „zien".
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
DUBBELE MOORD IN SOFIA.
Sofia, 13 Juni. (V. D.) Dinsdagmiddag
werden ecu schoenmaker cn zijn knecht
in hun bedden doodgeschoten gevonden.
Het onderzoek wees uit, dat zij Macedoni
sche communisten waren cn in den afge-
loopcn nacht door onbekenden zijn overval
len cn doodgeschoten.
In dc kamer werd communistische lite
ratuur gevonden.
Zooals bekend is onderhouden zekere Ma
cedonische kringen relaties met de Comin
tern. welke er naar streeft dc Macedoni
sche emigranten in Bulgarije te bolsjewi-
seeren. De dubbele moord wordt beschouwd
als een afwcermaatregel der Imro
