VICTORI A -WATER Vrijdag 23 Juni 1933 AMERSFOORTSCH DAGBLAD 31 e Jaargang No. 302 TWEEDE BLAD GEMEENTELIJKE ORDERS Rondschrijven aan de gemeentebesturen UIT DE STAATSCOURANT VALSCH TELEGRAM Een Leth verdacht NEDERLANDSCHE MIJ. - Opgericht 1 887 Dr. POSTHUMA DE VOORGESTELDE WIJZIGING DER H.O.-WET In het Paleis van den Koning Voorwaarden van handelspolitieke strekking ongewenscht De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft de dato 21 dezer de volgende circu laire tot de gemeentebesturen gericht: liet heeft mijn aandacht getrokken, dat in strijd met de \ven6chen van de regeering in den iaatsten tijd door officicele en semi- officieele instellingen bij het plaatsen van orders in het buitenland herhaaldelijk voorwaarden gesteld worden, welke een handelspolitieke strekking hebben. In het rondschrijven van mijn ambtsvoor ganger van 7 December j.l. No. 21506, afd B B heeft deze reeds te kennen gegeven, dat overheidslichamen bij het doen van builenlandsche bestellingen zich niet zou den moeten laten leiden door overwegingen van handelspolitieken aard. Bedoelde circu laire heeft echter niet dien weerklank ge vonden, welko daarvan mocht worden ver wacht. Ik zie mij derhalve genoodzaakt op nieuw onder de aandacht van alle geweste lijke en gemeentelijke besturen te brengen, dHt de regcering nog 6teeds van meening is, dat de lagere overheidslichamen goed zullen doen zich te onthouden van 6tappen, welke van invloed zouden kunnen zijn op de handelspolitieke betrekkingen met het buitenland. Mocht het gewenscht zijn aan bepaalde landen bij leveringen de voorkeur te geven, dan zal zulks door de bevoegde regeerings- instanties moeten worden uitgemaakt en liiet door iedere locale autoriteit volgens eigen inzicht. Ik wijs er met nadruk op. dat het stellen van voorwaarden bij het plaatsen van een order waaruit zou moeten voortspruiten, dat voor een gelijk kwantum Nederlandsche goederen naar het betreffende land ge ëxporteerd moet worden, schadelijk is voor do verhouding met die landen, waarmede Nederland in alle opzichten normale betrek kingen onderhoudt. Alleen in die gevallen, .waarin buitenlandsche regeeringen officieel gesanctionncerde voorwaarden betreffende compensatieverkeer dienstbaar stellen, zal ook door Nederlandsche autoriteiten over wogen worden, in hoeverre dit compensatie- verkeer dienstbaar gemaakt kan worden ook aan Nederlandsche exportbelangen. Het beoordeelen van de vraag, of een der gelijke compensatie gewenscht is en onder welke voorwaarden zij mogelijk is, ver- eischt echter speciale ervaring. Mocht een dergelijk geval zich voordoen, dan verdient het aanbeveling, dat men in overleg trede met den directeur-generaal van Handel en Nijverheid bij het Departement van Econo mische Zaken. Ik heb de eer uw college te verzoeken ann het bovenstaande de noodigc aandacht te schenken en te bevorderen, dat door de onder uw bestuur ressorteerendc en daar voor in aanmerking komende diensten en instellingen een en ander in acht worde ge nomen. „DE GROETEN VAN UW BROER." Oplichter veroordeeld. Eenige maanden geleden kwam een man bij verschillende Arnstcrdamsche families op bezoek met de mededeeling, dat hij de groeten van een familielid, een broer of een zoon uit Indië of Mexico, kwam overbren gen. De man gaf zich uit voor stuurman bij de grootc vaart. Hij had, zoo deelde hij ook mede, een kist met geschenken aan boord. Terloops vroeg hij 25 ter leen, omdat hij pas weer in een Nederlandsche haven was aangekomen en hij geen Ilollandsch geld bij zich had. Na dit eersto bezoek hoorden dc families niets meer en ook de kisten met geschen ken lieten op zich wachten, terwijl het ge leende geld niet terug kwam. Wegens oplichting werd de man dooi de Amsterdamsche rechtbank veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf met aftrek van twee ma randen voorarrest Het O.M. had acht maanden met aftrek van voorrarrest gerequircerd. Bij K.B. is aan den luitenant ter zee der le klasse M. A. A. Winkler met den len Juli 1933 eervol ontslag uit den zeedienst verleend. Bij K.B. is met ingang van 24 Juni 1933 benoemd tot commies van Staat bij den Baad van State Mr. J. R. Stcllinga. NAAR VERLAGING VAN HET IJSSELMEERPEIL. Beslissing van den minister van Waterstaat Volgens het Handelsblad komt er einde lijk teekening in de quaestie omtrent het peil van het IJsselmeer en de vergoeding van de schade, die landeigenaren ten ge volge van den hoogen waterstand hebben geleden. De vorige week heeft de minister van Waterstaat na besprekingen met de direc tie van de Zuiderzeewerken dienaangaande een beslissing genomen. Hij heeft zich od het standpunt gesteld, dat er geen kunst werken moeten worden aangelegd ten be hoeve van de lager gelegen landerijen, die nadeel van het waterpeil van 13 —A P. on dervinden. Wel is hij bereid dc aanwijsbare schade, door de eigenaren van die lande rijen geleden, te vergoeden. Hiermede is het vroegere 6tandpunt van liet departement van Waterstaat prijsgege ven, dat wel kunstwerken moeten worden aangelegd, maar geen schadevergoeding moet worden verleend. De oorzaak van deze gewijzigde opvatting is gelegen in de omstandigheid, dat het peil van het IJsselmeer in 1935 toch op 40— zal worden gebracht en er dus waarschijn lijk dan geen kunstwerken noodig zullen zijn. Uitgemaakt zal nog dienen te worden, wie werkelijk schade heeft geleden van het hoogo waterpeil, op welke wijze die schade moet worden bepaald en wie als gemach tigden van dc rechthebbenden zullen op treden. Het meest waarschijnlijke wordt geacht dat het provinciaal bestuur deze zaak zal afwikkelen. DE INVOER VAN EIEREN IN BELGIË. Con tingen teering of bescherming door douanerechten, wegens Ne derlandsche maatregelen? Het Belgische departement van landbouw overweegt, op dit oogenblik, twee mogelijk heden tot bescherming van den binnenland- schcn handel in eieren: contingentcering van den buitcnlandschen invoer of bescher ming door middel van douanerechten. In het betrokken departement verzekert men dat België tot het treffen van een dezer maatregelen gedwongen wordt door het in stellen, in Nederland, van een uitvocrprc- mie ten bedrage van ongeveer 6 frs. per 100 eieren, wat overeenkomt met circa 15 van den huidigen gemiddelden prijs. Dat een thans geëindigde sta' king in de Amsterdamsche haven tengevolge had Amsterdam, 22 Juni. Heden is dc slaking op de zes Lethlandschepen, lig gende in de haveiiö van Amsterdam en Zaandam beëindigd. Naar men zich herin nert was de bemanning van deze schepen in staking gegaan in verband met verschil lende grieven. De slaking was medo als sympathiestaking bedoeld, immers op ver schillende schepen in Lethlandsche en Rus sische havens zou eveneens een staking zijn uitgebroken. Gebleken is thans, dat liet telegram aan de bemanning dor Lethland sche booten te Amsterdam en Zaandam, waarin van de staking op de Lethlandsche booten in Russische en Lethlandsche ha vens melding werd gemaakt, valsch is. In de eerste plaats werd er niet gestaakt en ten tweede moet het bewuste telegram te Amsterdam verzonden zijn in plaats van uit Riga. Hiervoor was een verzendforrnu- lier van Amsterdam gebruikt en dus niet een onlvangstformulier. Door een te Am sterdam wonende Leth zijn op dit formu lier de bewuste woorden geschreven en daarna per brief aan de bemanning van de „Everest" gezonden. IJ politie heeft de zaak betreffende dit vervalschte telegram in onderzoek en naar wij schreven heeft men sterk vermoeden op een te Am sterdam woonachtigen Leth. Elf man van de bemanning van de „Everestzijn lieden op transport naar Riga gesteld. Op de an dere schepen is het werk heden op normale wijze hervat. De achterstand van de slechts 2 dagen geduurd hebbende staking zal wor den ingehaald. r OBERUHIHSTEIN NATUURLIJK BRONWATER TWEE BRANDEN TE ROTTERDAM. In een pension, Rotterdam, 22 Juni Hedenavond om elf uur is brand uitgebroken in het per ceel aan do Hoogstraat, dat ingericht is als pension en toebehoort aau den heei Almkerk. Op het oogenblik dat do brand uitbrak was er niemand thuis. Even voor het ontdekken van den brand heeft een winkelier van een aangrenzend pand een knal gehoord op de eerste étage. Het vuur heeft zich daarna snel uitgebreid en zich aan alle étages en ook aan den zol der meegedeeld. Een oogenblik hebben de vlammen fel naar buiten geslagen. De brandweer heeft het vuur met 8 stra len op slangen wagens en 2 op de motor spuit gebluscht. Het gcheele bovenhuis i9 uitgebrand. De politie stelt een onderzoek naar de oorzaak van den brand in. In een rubberopslagplaats. Om 6.45 is brand uitgebroken in een ma gazijn van de Holland Rubbercompagnie. Een groote partij rubber en celluloid, dat in dat magazijn was opgeslagen, is een prooi der vlammen geworden. Twee .verdie pingen zijn uitgebrand. Dc schade die aan zienlijk is, wordt door verzekering gedekt De brandweer tastte liet vuur aan met 5 stralen op dc waterleiding. DE ALG. SYNODE. De 118de gewone vergadering van dc Alg. Synode der Ncd. Iïerv. kerk zal 19 Juli door dr. G. J. Wcyland van Vcere, als pre sident worden geopend Des avonds heeft in do Kloosterkerk to Don Haag een wijdingssamenkomst plaats, waar als sprekers zullen optreden prof. dr. A. M. Brouwer, kerkelijk hoogleeraar te Utecht, cn prof. dr. F. W. A. Eorff, kerk. hooglccraar to Leiden.' Wilt gij KWALITESf neemt dan OPWEKKEND EN GEZOND LUCHTPOST VOOR INDIë. V?-G ravenhag e, 22 Juni. Met het vlieg tuig dat hedenmorgen van Schiphol naar Nederlandsch-Indiö is vertrokken werd 70 K.G. 115 Gr. bruto luchtpost verzonden, met een netto gewicht van 239 K.G. 650 Gr. De zending bevatte 378 briefkaarten cn postwissels; 1422G brieven l/m. 5 gram; 1172 brieven t/m. 10 gram, 1998 stuks zwaarder dan 10 gram; 180 drukwerken, akten en monsters zwaarder dan 5 gram; 2932 6tuks bestemd voor tussclienliggcnde landen; to taal 20SS5 stuks; benevens 1 postpakket met een bruto gewicht van 1 K.G. Uittreden uit 24 organisaties Naar aanleiding van hetgeen aan de ,.Te Icgraaf" is ontleend over liet uittreden van dr. Posthuma uit verschillende landbouw organisaties, vernccml dc Maasbode nader, dat dr. Posthuma zich bovendien uit lal van andere besturen cn lichamen, waarin hij zitting had, heeft terug getrokken of dit eerlang zal doen liet plan daai toe had hij reeds een drie tal jaren geleden opgevat, doch door het toen intreden van de crisis, die steeds groo- tcr omvanc aannam en waarbij hij ver scheiden nieuwe function zich zag opge dragen, werd het hem onmogelijk aan zijn voornemen gevolg te geven Thans echter ziet hij zich door al die verscheiden werk zaamheden zoo overstelpt, dat hij in plaats van zich met de groote lijnen te kunnen be zig houden, overladen is met de behande ling van allerlei detailkwesties, terwijl dc ontelbare vergaderingen overigens vrijwel geheel zijn tijd in beslag nemen. In die omstandigheden voelde hij zich na haast 40 jaren actief te hebben medege werkt aan het groote maatschappelijk werk, genoopt uit al de door hem bekleede func tion ontslag te neincn. In totaal zijn dat er ongeveer 24, waarbij naast die in de land bouworganisaties er zijn van voorzitter of lid van organen op het gebied van crisis- wetgeving, de Internationale Kamer van Koophandel, het Nationaal Crisiscomité, den Nijvcrheidsraad e. a. Iluselijkc en familie-omstandigheden heb ben den oud-mini6ter mede tot zijn besluit gebracht. Hij zal nu nog alleen zijn functies in Cen traal Beheer" blijven vervullen. NOODLOTTIGE TWIST NA KAARTSPEL. Verd. tot tien maanden veroor deeld. Amsterdam, 22 Juni. De rechtbank veroordeelde vandaag een 22-jarigen schoen maker wegens doodslag op zijn zwager, con form den eiscli tot een gevangenisstraf van tien maanden. Op 19 Maart van dit jaar ontstond een hevige ruzie tussclien den heer des huizes en zijn bezoekers Hij gedroeg zich als een dolleman. Zijn zwager, de schoenmaker, poogde hem te kalmeercn cn greep hem vast. Eenige oogenblikken later zakte de man ineen, het bleek dat hij een messteek in de borst had gekregen. De schoenmaker beriep zich voor d rechtbank op noodweer. Zijn zwager was dreigend op hem afgestormd. Hij had hem toen met zijn mes in den arm willen steken De rechtbank stelde den man, die in voor arrest zat in vrijheid; in haar vonnis ver wierp zij echter het beroep op noodweer. Vele Kamerleden kunnen zich met de strekking niet vereenigen Blijkens het voorloopig verslag der Twee de Kamer inzake het wetsontwerp tot wijzi ging en aanvulling van de hoogere onder wijswet konden vele leden zicli in de gege ven omstandigheden met de strekking daar van, n.l. vermeerdering van de inkomsten van het Hoogcr Onderwijs, vereenigen. Verscheidene leden wezen op het feit, dat de in het wetsontwerp neergelegde regeling voor de minder gegoeden in vele gevallen ondraaglijk zal blijken te zijn. Dat een selectie onder degenen, die van plan zijn te gaan 6tudecren, noodig is, ge zien do weinig hoopvolle perspectieven voor de afgestuurden, gaven deze loden toe, doch zij ontkenden, dat deze gezocht moet wor den in verzwaring van de financieele eischen om het onderwijs tc volgen. Eenige leden verwachtten meer effect van een bepaling waarbij aan curatoren de be voegdheid wordt gegeven, een „consilium abeundi" uit te reiken aan die studenten, die na dc eerste drie of zes maanden voor hoogcr onderwijs niet geschikt blijken te zijn. Enkele leden wezen op dc mogelijkheid van limiteeren van het aantal studenten door het instellen van een commissie van aanneming, uit de faculteit te vormen, aan welke commissie de beslissing zou kunnen worden gelaten nopens de al of niet. toela ting. Verscheidene leden vestigden nog de aan- dach op de gevolgen van dit wetsontwerp ten aanzien van beurzen en voorschotten. Studeerenden, die een beurs hebben, zullen met liet hun toegekende bedrag er niet kunnen komen; dit zou te betreuren zijn. Bepleit werd, óf verhooging van hel bedrag, door liet Rijk voor beurzen beschikbaar ge steld, óf uitzonderingsbepalingen ten aan- zien van degenen die voor een beurs in aan merking komen. BOTSING TUSSCHEN TRAM EN AUTO Een gewonde Amsterdam, 22 Juni. Op het Daniël Willinkplein bij de Rijnstraat zijn heden middag te ongeveer kwart voor drie een luxe auto en een tramwagen van lijn 5 met elkaar in botsing gekomen. De auto kwam uit de richting van de Berlagebrug; de be stuurder wilde op genoemd punt, evenals de voor hem rijdende auto beide wagens maakten deel uit van een terugkeerenden begrafenisstoet had gedaan, de rails van dc trambaan oversteken, zonder te letten op een tramwagen van lijn 5, die uit dc remise Lekstraat was gereden om in dienst gesteld te worden. Er volgde een hevige botsing, waarbij tram en auto vrij ernstig werden beschadigd en de tram zelfs uit de rails werd gedrukt. Een der inzittenden van de auto liep kwetsuren op en is door den Gcncesk. Dienst naar een ziekenhuis ver voerd. AANBESTEDINGSNIEUWS. liet Haagscho gemeentebestuur heeft aanbesteed de bouw van 9 blokken huizen op een terrein gelegen ten Noorden van den Westduinweg nabij de Yisschershaven to Schcveningen. Het laagst was ingeschreven door de N.V. Aanneming Mij. v.h. L. Raaymakers te M ouw voor ƒ574.600. Met dc belijdenis zij steeds de. daad ver bonden. Een liefdesgeschiedenis uil het oude Madrid door F. MARION CRAWFORD. Naar het Engelech door W. H. C B 52 Hij was volstrekt niet verbaasd, toen Dolores hem bij de deur zei dat de koning dc waarheid kende omtrent den moord, maar hij begreep hoe gevaarlijk het \oor haar zou kunnen zijn om zoo iets tegen andere personen van liet hof te zeggen. Zij .xxcnschte nu slechts heen te gaan, alleen, zooals zij was gekomen, rnaar hij drong er op aan haar te vergezellen. ,.U moet naar den koning gaan", zei hij met beslistheid. „Ik zal dadelijk trachten dat hij u ontvangt on ik bid u bescheiden ii zijn. om dor wille van uw vader, zoo niet om andere redenen. U nebt al te veel gezegd, wat niet verstandig van u was, al loonde u ook een wondèrbaarlijken moed Wat dat betreft, bent u wel het evenbeeld van uw vader hij is een der dapperste mannen, dien ik ooit in mijn leven heb ontmoet." „H«t 16 gemakkelijk om dapper te zlin, als men reeds dood is", zei Dolores zacht jes „Moed houden, meisje, moed houden!" antwoordde dc prins op vaderlijken toon, terwijl zij doorliepen. „U bent niet zoo dapper als ik dacht, nu u over den dood spreekt. Uw leven is nog niet ten einde." „Veel is er niet meer \an over. Was 't maar ten einde!" Zij kon nauwelijks meer spreken, want een hevige reactie volgde op hetgeen zij had volbracht. Zij stak haar hand uit om steun to zoeken op den arm van Ruv Gomez. Vlug bracht deze haar naar den doorgang, die naar 's konings vertrekken leidde. Zij kwamen in een kleine wachtka mer, waar enkele stoelen stonden en een marmeren tafel, waarop twee groote was kaarsen brandden. D Mores zonk in een der zetels neer en leunde met gesloten oogen achterover, terwijl Ruy Gomez do anti chambre binnen ging en een paar woorden wisselde met den kamerheer van dienst. Bijna dadelijk was hij terug. „Uw vader is bij den koning", zei hij. „Wc moeten dus wachten". Maar Dolores hoorde nauwelijks wat hij zei en veranderde niet van houding. De oude man keek naar haar, zuchtte cn ging naast den haard zitten, waar een vuur bakken met brandend houtskool stond, waarboven bij zijn doorzichtige handen warmde, van tijd tot tijd langzaam zijn vingerringen omdraaiende, alsof hij die ook verwarmen wilde. Buiten liep de ka merheer van dienst langzaam heen en weer. telkens voorbij de open deur komen de. waardoor hij naar Dolores' gezicht keek. Dc antichambre was niet veel meer dan een korte, brecae gang, die naar 's ko nings werkkamer leidde. In die gang wa ren nog andere deuren, cn door deze ston den 's konings particuliere vertrekken met de zaal in verbinding. Zooals Ruy Gomez was gezegd, bevond Mcndoza zich bij dpn koning maar niet alleen. De generaal stond er rechtop cn met ernstigen blik, terwijl de koning in een grooten zelél tegenover hem zat. Zijn onbeweeglijke oogen staarden naar hel vuur in den grooten schoorsteen, dat van tijd lot tijd gele flitsen uitzond in het rus tige licht van 'n twintigtal groote kaarsen. Aan een tafel zat Antonio Perez, de secre taris. Hij was voorzien van schrijfgereed schap cn scheen den loop van het gesprek te notceren. Af en toe stelde Philips een vraag, waarop Mcndoza met een stem ant woordde, die niet geleek op zijn eigen stem. Tusschcn dc vragen waren grooter intervallen van stilte. „U zei dat u al lang een gevoel van wrok jegens zijn hoogheid koesterde," zei de ko ning. „Dat i6 zoo, nietwaar?' „Ik vraag uwe majesteit om verontschul diging. Ik heb niet gezegd wrok. Ik zei dat ik al lang met groote bezorgdheid vervuld was over dc liefde van zijn hoogheid voor mijn dochter" „Heeft hij dal gezegd, Perez?" vroeg Phi lips den secretaris, zonder hem aan te zien. „Lees voor!" „Hij zei: Ik heb al lang dc bewondering van zijn hoogheid voor mijn dochter kwa lijk genomen", las Perez uit zijn aanteo- keningen voor.' „Ziet u wel zei de koning .,U nam 't kwalijk. Dat is wrok koesteren. Ik had dus gelijk. Wees voorzichtig, Mcndoza, uw woorden zouden u morgen kwaad kunnen doen. Zeg precies wat u bedoelt, maar dan ook niets anders." Eenigszins trotsch boog Mcndoza zijn hoofd, want hij verafschuwde Percz, cn liet scheen hem toe dat de koning cornedie speelde ter wille van zijn secretaris. Hel leek op een misplaatst tusschenspcl in een drama ..Waarom nam u zijn hoogheid kwalijk dat hij uw dochter het hof maakte?" vroeg Philips, het kruisverhoor vervolgend. „Omdat ik nooit geloofde, dat daaruit een werkelijk huwelijk zou voortvloeien", antwoordde Mcndoza vrijmoedig. „Ik had de overtuiging, dat zij slechts een stukje speelgoed van Don Jan van Oostenrijk zou worden, of. indien zijn hoogheid haar trouwde, liet huwelijk al 6pocdig van on waarde zou worden beschouwd, opdat hij met een gewichtiger persoon zou kunnen trouwen." „Schrijf dat op!" zei de koning op scher pen zoon tot Perez. „Schrijf 't nauwkeurig op; het is van belang." Hij wachtte tot de pen van den secretaris tot rust was geko men. Toon kwam plotseling de volgende vraag: „Moe zou een door onze heilige kerk in gezegend huwelijk van nul en geene waar de kunnen worden verklaard?" „Gemakkelijk genoeg, als uwe majesteit dat zou wenschcn", antwoordde Mendoza onvoorzichtig, want hij begon langzamer hand boos te worden. „Schrijf dat antwoord op, Perez. Met an dere woorden, Mcndoza, u denkt dal ik geen eerbied heb voor liet sacrament van het huwelijk, dat ik op elk oogenblik van onwaarde zou kunnen laten verklaren, in dien dit zou slrooken met mijn politieke doeleinden. Bedoelt u dat?" „Dat heb Ik niet gezegd, sire. Ik zc-i dat, zelfs al zou Don Jan mijn dochter trou wen, „Ik weet heel goed wat u hebt gezegd", viel de koning hem met gemaakte min zaamheid in dc rede. „Pcrez heeft alles op schrift." De gerneene, zwarte oogen van den secre taris keken van zijn papier op en hij knik te langzaam, terwijl hij naar Mcndoza zag. Hij begreep de heele situatie volkomen, maar de generaal was to eerlijk om dat te begrijpen. „Ik heb in T openbaar verklaard dat ik Don Jan, die weerloos was, heb gedood", zei hij op ruwen toon. „Is dat nog niet ge noeg?" „O. neen!" antwoordde Philips bijna glimlachend. „Dat is niet voldoende. Wij moeten ook weten waarom u zoo n afschu welijke misdaad hebt begaan. U schijnt niet te begrijpen dat ik door u persoonlijk dit verhoor af tc nemen, u de schande be spaar van een onderzoek door een recht bank en waarschijnlijk op de pijnbank. U moest heel dankbaar zijn, mijn waarde Mendoza." „Ik dank uwe majesteit", zei dc oude man koel. „Dan is 't goed. Dus. wij weten dat uw baat jegens zijn hoogheid reeds van ouden datum was; en misschien hadt u al eenigen rijd geleden het plan opgevat hem bij zijn terugkeer te vermoorden." Na een oogenblik gewacht te hebben, vervolgde de koning: „Ontkent u nog he denmiddag gezworen te hebben Don Jan op staanden voet te zullen dooden. als hij hoosde een samenkomst met uw dochter te hebben?" Mcndoza stond verrast cn rnet verwilder de. wijd geopende oogen staarde hij Phi lips aan. 'Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 5