oridaosbla
Auiersfoorisch Dstghlad
Warme dagen in New York
Uit de wereld van de Film
ARTIFORT
FAUTEUILS
a—iwjjfe'TO&Mggsgaaagiiij^^
van u 1
alleenverkoop
Firma J. W. van ACHTERBERGH
meubileering westsingel 10-13
LUCHTIGHEID IS TROEF
WAT NIET IEDEREEN WEET
VACANT
A
10 JAAR
GARANTIE
AMERIKAANSCHE NOTITIES
De ceremonie van het spiegelei
in Wallstreet
(Van onzen correspondent).
Wanneer het weer op een dag een beetje
koud of extra warm is of het regent per
ongeluk eens drie dagen achter elkaar of
er valt veel sneeuw, dan komen de kranten
trouw vertellen, dat het dien dag zooveel
jaar geleden nog veel kouder of warmer
was of dat er een paar decimeter meer
sneeuw lag. Vergelijkingen maken zit deu
Amerikaan in het bloed en zoo kwamen :e
een paar dagen geleden ook vertellen, cat
het dien datum in 18S9 102 graden biet
was geweest. Bij wijze van troost, omdat
wij in het jaar 1933 97 graden beleefden
en als visschen op het droge naar adem
snakten. „Je went aan alles, zelfs aan han
gen" zegt het spreekwoord heel droogjes
en aangezien ik mij nooit prettiger voel
dan in een besneeuwde en bcvrorin wereld,
staat bijna honderd graden hitte voor mij
gelijk aan hangen. En ik wen cr ook aan!
Vandaag is het maar een, twee en negentig,
de lucht is een klein beetje in beweging
door een windje u kent dat: alsof je
gezicht dicht boven het gascomfoor hangt
en ik bedenk, dat een rienschenlichaam
toch heel wat te verduren krijgt, want net
vijf maanden geleden waS 't bitter koud
10 graden (Fahrenheit), dus 20 onder het
vriespunt zoodat de punten van mijn
ooren bezig waren te bevriezen. Maar ik
wilde u van dien eersten ziedenden dag
vertellen, toen drie menschen bezweken en
er tien maal zoo ve.'l naar het ziekenhuis
moesten om wat op ie knappen.
's Morgens bij het opstaan komt men tot
de ontdekking, da* er iets bijzonders aan
de hand is een vaag gevoel, dat niet al
les gewoon i3. Pra.htweer buiten, een lichte
blauwe nevel haigt over het meer en de
bossclien, alles s bladstil en wanneer ik
de auto uit de garage heb gehaald om naar
het station te ijdeu, dringt het eensklaps
tot me door, cat het om half acht in den
morgen al even warm is als den vorigen
middag. We k'ijgen dus een extra warmen
dag vandaag! In den trein slaan alle ra
men open, zoadat we gebombardeerd wor
den met stukjes bruinkool, waarmee de
locomotieven hier gestookt worden en hoe
dichter we New York naderen, hoe benauw-
'der het wrrdt! Het belooft watl Wanneer
we in de stad zijn aangekomen en eerst
door de bu tenwijken rijden, dan over brug
gen en vir.ducten en eindelijk achter onze
olectrische locomotief (in en buiten New
York mogen geen stoomlocomotieven rij
den) den grond in suizen, zie ik overal
druk de '.akdocken in de weer en hebben
de heerei hun jasje uitgetrokken. Dat kan
en dat nag; in de eerste plaats dragen
Amerikaren zelden bretelles, maar altijd
riemen el ten tweede trekken ze minstens
één schoen overhemd per dag aan, in den
zomertijd tenminste. Wanneer we dan twee
verdiepingen onder den grond uitstappen
in het Crand Station, dan zijn wij foren
sen ineeis verplaatst midden in de snijd-
bare onlowogen New Yorksche atmosfeer,
die dam zij een laag roet en stof nergens
opluchthg geeft. Hot is even over negen en
al 84 g*aden! „Goeien morgen!" Ons kan
toor in de wolkenkrabber is nog betrekke
lijk kb/1 en weldra heerscht er een heftige
discussie of de ramen open moeten of niet.
Niet oien doen, zegt de een, dan houd je
de wa mtc buiten Wel open doen, zegt de
ander, dan krijg je tocht. Hoe dit zij, in
minder dan geen tijd staan er een dozijn
ramei en de deur naar de gang open en
het tcchtl De steno-typisten zien er uit als
de lustigheid in eigen persoon en hame
ren e* dapper op los, wij heeren, hebben
ons ysje aan de kapstok gehangen, onze
mouven opgestroopt-, das afgedaan en
boori los gemaakt we tijgen aan ons
dagèijksche werk. Bezoekers komen en
gaar, bezoeksters worden gemeld dan
wor«t er haastig wat toilet gemaakt, ten
zij iet bekenden zijn. En wanneer er soms
onbikende landgenooten aangediend wor
denja, dan wordt de das weer aange
knipt en gaat het jasje weer aan, voor
dak we legen onze secretaresse zeggen:
lad; dien meneer of die dame binnenko
mt, want je kunt nooit weten! Het kunnen
wé kersversche reizigers zijn, braaf ge-
hvid in hun Jaeger, puffend in hun jas en
vst (geen Amerikaan draagt 's zomers een
test), die het hoogst zonderling zouden
inden om te woord te worden gestaan
loor iemand in opgestroopte hemdsmouwen
n een open hals.
En zoo gaat de morgen voorbij, terwijl de
kwikkolom in de thermometer klimt zonder
dat we er erg in hebben. De lucht, die door
de open ramen naar binnen komt, is lang
zamerhand gloeiend geworden, maar alles
is beter dan volkomen stilstand. De rozen
en jasmijn, die ik uit mijn tuin heb mee
gebracht voor het damespersoneel de
stadsmeisjes zijn dol op alle mogelijke bloe
men zijn in die paar uren van knop
voluit in bloei geraakt.
Tegen twaalven zijn we allemaal 'n on
macht nabij en i6 de thermometer gestegen
tot 94 tenminste, dat lees ik 's avonds in
de k^ant. Nu komen de zwaarste uren! Het
warmste deel van den dag is tusschen 12
'sjniddags en acht uur 's avonds. En zoo
tegen 'n uur of een begint de maag te spo
ken en te vragen om voedsel nu uitgaan?
Terwijl de straten een hitte weerkaatsen
als een oven? I-let asfalt is zacht geworden
en de auto's trekken letterlijk groeven in
de straten! Oh zeker, er zijn restaurants,
waar koele lucht door machines wordt in
geblazen en men zijn honger en dorst kan
tevreden stellen in een kunstmatige tem
peratuur van ongeveer 65 a 70 gr. Maar een
lunch is daar niet goedkoop en wij weten
daar iets anders op: de telefoon van de
haak, een kleine bestelling en tien minuten
later staat er een jongmenscli bij ons, die
een keurig ingepakte lunch tot en met een
Wiener mélange op ons schrijfbureau be
zorgt voor de nominale som van veertig
cents. En in onze hemdsmouwen, op den
tocht van open ramen en deuren, met een
heerlijke lunch van toast met tong en kaas
en sla en een „iced coffee" trachten we moed
op te doen voor het ergste deel van zoo'n
dag den middag. Intusschen is de ther
mometer verder geklommen (zooals wo la
ter in de kranten kunnen lezen) en wordt
het ongeveer 97 tegen twee uur. Tegen dien
tijd keek ik uit over Lexington Avenue en
•42nd Street en ik was verbaasd over het
geringe aantal menschen, dat over straat
liep. Iemand, die jaren achtereen in New-
York gewoond heeft, kent het aspect van
de stad en weet precies, wanneer cr iets
buitengewoons aan de hand is. Zie dio leegc
trottoirs! Waarom rijden er maar zoo wei
nig auto's rond? Er is iets bizonders! New-
York, de geweldige millioenen6tad, lijdt on
der een abnormale hitte. In al die wolken
krabbers om ons heen zijn honderd dui
zenden in dezelfde misère als w ij zij kun
nen niet werken, zij willen de 6traat niet op,
de eleclri6che waaiers zoemen, ramen en
deuren staan open, ijswatcr is de eenige
hulp om de lange kantooruren door te ko
men.
Ik heb cr maar eens den moed voor gehad
orn de beroemde "ceremonie van het
spiegelei in het Wall Street district mee te
maken. Jongelui van de kantoren gaan in
het vrije koffieuurtje naar de zengend hce-
le stoepen van het stadhuis of andere groo-
te gebouwen en breken daarboven een rauw
eitje open, dat zich binnen enkele seconden
tot een volmaakt „kalfsoog" gaar bakt. Nu
is dat niet alles, op de sloep van het stad
huis gaat het gauwer dan op die van de
Standard Oil en hetzelfde grapje wordt ook
uitgehaald in Boston of Chicago, waarna
dan weer vergeleken wordt waar de zon de
viug6te kok was. Zei ik u niet, dat men hier
houdt van vergelijkingen maken? Den vol
genden dag staan de kranten vol plaatjes
van deze komieke gebeurtenis. Hoe later het
op den middag wordt, hoe intenser de hitte
begint te stoven en niet zelden i6 zes uur
het hoogtepunt van den dag het uur,
waarop de kantoren leeg loopen en de dui
zenden naar huis gaan. Het is een merk
waardig gezicht al die heeren blootshoofds
en in hun nu lichtelijk gekreukte en min
der frisch geworden overhemden naar trein
of ondergrondsche te zien hollen om maar
gauw, gauw thuis te zijn en onder de dou
che te gaan staan. En wanneer men dan de
betrekkelijk koele vestibule van zijn kan
toorgebouw uitstapt de straat op, dan is
liet alsof een vlam in het gezicht slaat
plaveisel en asfalt en de huizenmuren zijn
zoo kokend licet gestoofd, dat zij een on-
verdragclijke hitte weerkaatsen. Iedereen is
doodop, men sleept zich voort en leest dan
in de avondbladen, dat de 6cholcn om
twaalf uur vrij kregen, dat de gerechtsho
ven gesloten- werden en dat vele kantoren
en zaken hun personeel naar huis gezon
den hadden. Dat cr al drie menschen be
zweken waren en dat de politie verwacht
te, dat een menigte ongelukkige stedelin
gen hun heil voor den nacht zouden zoeken
aan het strand of in de parken. Iemand op
mijn kantoor bekende me tweo nachten
achtereen geen oog dicht gedaan tc hebben
in zijn flat, en toen den derden nacht met
de auto naar buiten getrokken te zijn, waar
liij ergens bij een boer voor een dollar de
schade inhaalde. New-York in een hittegolf
is een martelplaats.
RAMON NOVARRO OVER DE FILM
INDUSTRIE.
Ramon Novarro had een uurtje den lijd
om rustig te praten en was in een stem
ming om ccn en ander te vertellen over
zijn ideccn betreffende de filmindustrie.
De film is nog in haar kinderjaren, en,
hoewol zij zich ieder jaar meer ontwikkelt,
schijnt het moeilijk te zijn een punt te
vinden, waar zij als volmaakt beschouwd
kan worden. Ik herinnc-r mij, dat destijds
de film Intolerance beschouwd werd als
het summum van volmaaktheid op het wit
te doek, maar later beschouwde men De
Klokkenluider van de Notre Dame en ver
volgens De Groote Parade als het hoogst-
bereikbare.
Toen maakte Metro-Goldwyn-Mayer de
film Menschen in t Hotel, die wederom
als een top-prestatie beschouwd werd. Dit
doet mij denken aan het oude verhaaltje
van een acrobaat, die er voortdurend naar
streefde om steeds meer gecompliceerde
toeren te verrichten. Op een avond maakte
hij een buitengewoon sensationeele salto...
en brak zijn nek.
„Geweldig!" riep de directeur uit, „dat is
wat het publiek verlangt!"
„Misschien wel", zei de tooneelmecster,
„maar wat zal hij morgen doen?"
RAMON NOVARRO' IN „THE PAGAN"
Op grooten afsrtand lijkt alles veel mooier
en misschien is het daarom, dat wij dik
wijls met weemoed terugdenken aan de
oude dagen, toen de scenario's op een man
chet geschreven werden, toen Anita Ste
wart, Olive Thomas, Alice Joyce, Gladys
Leslie, Earle Williams, Antonio Morcna, J.
Warren Kerrigan en al die oude kamera
den het publiek in extase brachten. Ik weet
niet, waarom ik zoo dikwijls aan die da
gen terug denk, maar ik zie die oude stars
in een waas van roem, zooals wij waar
schijnlijk alle idealen van onze jeugd zien.
In die dagen was filmen heel eenvoudig.
Jn de camera's hadden zij fictslampen om
de film te verwarmen en vermeden roode
en blauwe kleuren. Zij gebruikten het na
tuurlijke zonlicht en brachten het lidit met
reflectors onder onze hoeden. De manus
cripten waren zeer eenvoudig. Men pro
beerde zoo veel mogelijk handelingen in
ccn zoo kort mogelijke film tc brengen.
Toen King Baggot naar Europa ging en
Ivanhoe verfilmde, vertelde men, dat dit
nooit een succes kon worden. Het was tc
lang, het was vier acten! En thans be
schouwt men onze elf en twaalf acten dik
wijls nog als te kort.
Als ik terugblik op mijn loopbaan en op
do films, die ik in de jaren gemaakt heb,
deel ik ze onwillekeurig in verschillende
groepen in.
Tien jaar geleden, toen ik mijn eerste
film maakte, verlangde men een groote
show op het witte dock. In die dagen
maakte men The four Horseman of the
Apocalypse, The Prisoner of Zenda en Ro
bin Hood met Douglas Fairbanks.
In 1923 werkte men reeds meer met groo
te menigten, voorbeelden van dezen tijd
zijn Scaramouche en De Klokkenluider
van de Notre Dame. Dit genre ontwikkelde
zich in 1924 toen De dief van Bagdad cn
Do Tien Geboden gemaakt werden en in
1925 Het Vroolijke Weeuwtje met John Gil
bert, onder regie van Erich von Stroheim.
1926 was het groote jaar voor mij. Het
was het jaar van Ben-Hur, doch ook an
dere films in dat jaar zijn een bijzondere
vermelding waard, o.a. De Groote Parade
en Beau-Geste.
Nieuwe artisten kwamen naar voren in
1927: Janet Gaynor en Charles Farrcll in
Seventh Heaven. George Bancroft in Un
derworld en John Gilbert met Greta Garbo
in Ilct masker van den Duivel.
Dit jaar werd ook gekenmerkt door nieu
we opvattingen waarvan Sorrcll and Son,
King Vidor's The Crowd en Murnau's Sun
rise voorbeeld zijn.
Toen kwam do groote ommekeer, die
de gcheelc filmwereld veranderde; do ge
luidsfilm. Norma Shearer maak Ie haar
eerste sprekende film Mevrouw Cheyney's
Verdwijning en King Vidor verfilmde het
groote experiment Hallelujah.
In een paar jaar wist de filmindustrie
zich aan do ontwikkeling van het geluid
geheel aan tc passen en terug te komen
lot dczclfdo hoogte, die na vijftien jaar
stille film bereikt was. Het zou ondoen
lijk zijn de titels op te noemen van alle
groote producten der laatste vijf jaar.
Iedereen weet zich deze nog te herinneren.
Tegenwoordig werkt de wetenschap samen
met de regisseurs cn brengt bij iedere nieu
we camera-instelling een nieuw effect. Ge-
luids- en licht-cffeclen, extra gevoelige
films zijn dingen, waar men vroeger wei
nig of geen aandacht aan besteedde. Een
voudig, beheerscht spel heeft de ingewik
kelde pantomime vervangen, toen de ac
teurs dikwijls veel gelijkenis met de wind
molens vertoonden. Wij hebben allemaal
hieraan meegedaan en soms bekijk ik mijn
eigen beeld met verwondering, als ik een
van deze zeer oude films zie. Er was re
den voor, want de begrensde mogelijkhe
den van de camera belieerschten alles wat
wij deden. In die oude dagen werd niet
veel geld aan films uitgegeven cn opnamen
werden nooit overgemaakt. Men vertelde
een verhaal uit den tijd van de eerste
films:
Henry B. Walthall zat op een rots voor
een zeescène in de film Monte Cristo cn
een opkomende golf spoelde zijn baard weg.
„Waag het niet terug te komen, vóór je
dien baard gevonden hebt" riep de regis
seur, „dien hebben wij morgen in een an
dere film noodig!"
In dien tijd was een rots een rots en
een boom een boom, waar deze ook stond,
maar tegenwoordig trekt men met expedi
ties naar Afrika of naar de Noord Pool om
de authentieke omgeving te vinden. Des
kundigen worden naar alle hoeken der aar
de gezonden om in do studio's bekende
plaatsen geheel zuiver volgens de afmetin
gen te kunnen opbouwen, terwijl wij vroe
ger werkten met beschilderd linnen waar
op men dikwijls het handelsmerk van de
studio in een hoek plakte. In de eerste ja
ren van mijn filmloopbaan was Hal Roach
juist begonnen 2-acters met Harold Lloyd
tc maken en in de oude Lelirman studio's
maakte Buster Kctaton zijn eerste 2-acter.
Charlie Chaplin had zijn eigen studio en
maakte o.a. Shoulder Arms en A Dog's
Life. Zij gebruikten zonlicht, soms in stu
dio's met glazen wanden cn daken, maar
meestal op open terrein, waar het licht
door een gekleurd glas gefilterd werd. Ach
ter een garage in Hollywood vindt men
nog het oude studio van Arbuckle, dat be
stond uit een kantoor met kleedkamers
cn terrein voor de opnamen. liet goedkoo-
pe zonlicht was de eigenlijke reden waarom
de Amerikaanscho filmindustrie zich
hoofdzakelijk in Hollywood vestigde.
Toen Samuel Goldwyn belast werd met
de leiding van wat nu de Metro Goldwyn
Mayer studio's zijn, stonden daar vier groo
te gebouwen met glazen wanden en daken.
Kort daarna begon men Klieg-lampen te
gebruiken en werden de glazen wanden
zwart geverfd orn het zonlicht buiten te
houden. Hierover was Goldwyn zeer ver
ontwaardigd.
„Wij zijn duizenden mijlen ver gekomen
om hier het zonlicht tc vinden en jullie
willen het buitensluiten?" riep hij uit en
hij eischte, dat men hier een middenweg
kiezen zou, clectrisch licht en zonlicht te-
samen gebruiken, maar op den duur heb
ben de clcctrische lampen het gewonnen.
Deze groote booglampen knetterden en
maakten dat iedereen er min of meer groen
uitzag. Het was een spookachtig gezicht.
De groote namen van dien tijd waren Earle
Williams, Mabel Normand, Viola Dana,
Pauline Frederick cn, natuurlijk, Mary
Pickford.
Eigenaardige problemen kwamen dien
tijd voor, toen nog niet aan alle finesses
aandacht besteed werd. Maurice Tourncur,
regisseurde een film met Wallace Beery,
waarin deze door Indianen achtervolgd
werd. De Indianen haalden Wally precies
voor de camera in. Alles scheen goed ge
gaan tc zijn, maar Tourneur stond tc vloe
ken.
„Indianen gebruiken geen kauwgummi"
schreeuwde hij. Dergelijke gevallen wer
den voorkomen in later dagen, tóen wij
Ben Hur verfilmden. De assistent-regisseur
controleerde iederen ochtend de duizenden
figuranten om na te gaan, wie een arm
bandhorloge droeg. Tegenwoordig contro
leert men of een zijden japon geen ritse
lend geluid maakt, hetgeen in de micro
foon als het voorbijtrekken van een leger
zou klinken. Zoo is er altijd iets bijzonders
in deze interessante industrie, die zich nog
voortdurend ontwikkelt.
Filmsterren in do bioscoop.
In een bioscoop te Hollywood zat een
meisje en volgde aandachtig de handelin
gen op het witte dook, waarop haar ge
liefde star Clark Gable te zien was. Zóó
was zij geboeid door de handeling, dat zij
haar parapluie liet vallen. Een heer, die
naast haar zat, bukte zich cn raapte dit
nuttig voorwerp voor haar op. Het meisje
was zeer verrast, toen zij in dien beleefden
heer Clark Gable persoonlijk herkende.
Zooiets gebeurt meer dan men denken
zou, want dikwijls gaan do artisten hun
films in kleine bioscopen zien cn dit be-
teekent niet, dat zij zichzelf steeds weer
zien willen, maar zij gaan daar heen voor
het publiek. Artisten die zonder publiek
moeten spelen en eerst bij de première van
de film kunnen merken, hoe het op de scè
nes reageert, willen ook gaarne den indruk
weten, dien hun films maken op dat pu
bliek, dat niet de eerste voorstelling in de
luxueuse dure theaters kan bezoeken.
Greta Garbo ziet haar films dikwijls vijf
of zes maal in de kleine bioscopen der bui
tenwijken.
Marion Davies en Norma Shearer hebben
een eigen bioscoopzaaltje in hun huis,
waar zij alle mogelijke menschen uitnoodi-
gen en vragen hun eerlijke meening te
zeggen, maar toch gaan zij nog dikwijls
naar de kleinere bioscopen. Hiérbij beleef
de Lionel Barrymore, die bekend is door
zijn uitbeelding in „Een vrije opvoeding",
LIONEL BARRYMORE
als Krlngelein in Menschen in 't EoteL
„Arsene Lupin" en „Menschen in 't Hotel",
een eigenaardig avontuur. Hij zat, in een
bioscoop achter twee spraakzame dames,
die gedurende de voorstelling allerlei
schandaaltjes over hem vertelden. Na af
loop dankte hij de beide vriendelijke toe
schouwsters voor de nauwkeurige inlich
tingen over zijn privé leven, die hem zelf
nog niet bekend waren.
Zelden worden de filmstars in de kleine
bioscopen herkend. Men verwacht niet, ze
daar te zullen zien en daar zij er ook niet
op gesteld zijn herkend te worden, kunnen
zij meestal ongezien komen cn gaan.
Helen Hayes, die reeds sinds jaren een
groote bekendheid op het Amerikaansche
toonecl had cn pas korten tijd in Ilolly-!
wood is, waar zij het eerst in de film „De
misstap van Madclon Claudet" de hoofdrol
vervulde cn vervolgens met Clark Gable
speelde in „De witte non" en met Ramon
Novarro in „Do Chincesche bruid", zegt dat
zij er niet gemakkelijk aan kan wennen,
zonder publiek te spelen, maar het toch
een eigenaardige gewaarwording vindt, na
een groote première het applaus in ont
vangst te nemen voor liaar spel van weken
te voren, dat voor haar nog slechts een
herinnering is. Zij gaat graag later nog
meerdere malen de film zien, omdat zij tus
schen de toeschouwers veel sterker de
reactie van het publiek aanvoelt, dan dat
haar vroeger achter het voetlicht mogelijk
was.
Dit is wat alle filmsepelers als het be
langrijkste beschouwen: een voortdurend
contact met het publiek, dat zij niet graag
willen verliezen. Critick kan zeer opbou
wend zijn en er zijn geen zuiverder critici
dan het doorsnee-publiek.
De goedkoopste postzegel der wereld
vindt men in Goa, een Portugeesche bezit
ting in Br. Indië. Zij kosten een stuiver het
dozijn de koopcr levert de gom zelf.
De Engelsche spoorwegen geven emplooi
aan bijna 600.000 personen, gebruiken
3.800.000 yards stof voor uniformen en onge
veer 14.000.000 ton kolen voor brandstof.
In de Vereenigde Staten worden jaarlijks
30.000.000.000 blikken conservenbusjea ge
bruikt.
