DE EEMLANDEU
Belangrijkste
L. J. LUYCX ZOON
Woensdag 5 Juli 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32e Jaargang No. 4
WORDT LONDEN
VERDAAGD?
Roosevelt onbereikbaar
DE „DOOR GOD GEZONDEN
LEIDER"
NIEUWE BEZUINIGINGEN
IN FRANKRIJK
De bewapeningsleening
uitgesteld
ONTBINDING VAN
HET CENTRUM
9 uur 51 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
GROOTE REORGANISATIE
UITVERKOOP.
DUITSCHE VOLKSPARTIJ
ONTBONDEN
■AMERSFOORTSCH DAGBLAD
IBQNNEMENTSPHIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand f 0.75, per
week (reet gratis verzekering tegea ongelukken) f 0.17x/r
Binnenland franco per post per 3 maanden 3»-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bevrijsnummo
elke regel meer f 0.25. Llefdadlghelds-advertentite voor d*
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen 1.—Bewijsnummer extra f 0.05
De bemoeiingen van Litwinof
in Londen.
Litwinof, de Russische commissaris voor
buitenlandsche zaken, verstaat de kunst cm
rlc internationale conferenties, zooals die te
Gelieve en te Londen, die zelf een hcroï-
echcn strijd hebben te voeren om hun be
staan, te gebruiken om door diplomatieke
onderhandelingen van allerlei aard Rus
land te laten profiteered
Wat bij thans weer in Londen bereikt
heeft, is niet gering, en uiterst geschikt
om de aandacht van de wereld te vestigen
op de bemoeiingen van dozen communist,
die zich allang als een geboren diplomaat
heeft ontpopt.
Sneller dan men verwachten kon zijn do
onderhandelingen met de Britsclie regee
ring tot een gelukkig einde gebracht. Men
heeft kunnen lezen, dat Rusland dc beide
in het beruchte proces-Vickcrs veroordeel
de ingenieurs Macdonald en Thornton op
vrije voeten heeft gesteld, en Engeland
heft daartegenover het embargo op den
Russischcn invoer op. De onderhandelin
gen over de handelsverdragen worden bin
nen enkele dagen weer opgevalt en zullen*
liet getroffen accoorcl moeten bekronen.
Litwinof heeft hier werkelijk uitnemend
geopereerd. Men kan niet aannemen, dat
de Sovjet aan de gevangenhouding of vrij
lating van de beide ingenieurs veel gelegen
was, maar zij heeft het prestigë-element
zoo sterk naar voren gebracht, dat het weer
opnemen van de handelsbetrekkingen ten
slotte als een vanzelfsprekende compensa
tie voor de Russische concessie werd op
gevat.
Naast de economische voordeelen, die béi
de partijen uit dit Londensche vredesver
drag trekken ook Engeland weet de Rus
sische orders die normaal bijna 10 millioen
pond bedragen" te.waardceren! heeft Lit
winof vermoedelijk geen oogenblik de po
litieke winst uit het oog verloren. De her
stelling van het handelsverkeer tusscbon
Londen en Moskou maakt aan de Duitsche
speculaties van Alfred Rosenberg on IIu-
genberg een eind, ter wille waarvan Litwinof
klaarblijkelijk de uitnoodiging naar de we
reldconferentie heeft aanvaard. De Duit
sche hQO]f*om Engeland voor een herzie
ning dor corridorkwestie en tegelijkertijd
voor een anti-bolsjewistische interventie-
politiek to winnen, is nu wel voor goed
in rook vervlogen. En al staat daartegen
over dat Rusland rcèele concessies tegen
over Engeland zal moeten doen in ieder
geval heeft het zich voorïoopig tegenover
icderen Europecschcn aanval op zijn terri
toir „veilig gesteld".
üc overeenstemming met Engeland is
tenslotte slechts een deel van het groote
w erk in 't belang van den vrede, dat zich Lit
winof in Londen tot taak heelt gesteld. Bij
na nog meer durf en volharding zijn er noo-
ciig geweest voor «le onderhandelingen met
Titulescu en de andere vertegenwoordigers
van dc Kleine Entente, die thans uitloopen
in een groot OosL-Europeëscli veiligheias-
verdrag, waartoe ook Polen en Turkije, die
beicle reeds door een non-agressie-traciaal
met Rusland verbonden zijn. zullen toetre
den, terwijl bovendien de Baltische rand
staten en de Klem-Aziatische landen in dit
verdrag betrokken zullen worden.
liet kernprobleem is natuurlijk de over
eenstemming met Roemenië over de Bes-
saiabische kwestie, welker definitieve op
lossing naar een onafzienbare toekomst
wordt verschoven, waarmee Rusland zich
Rocmenië's neutraliteit heeft gekocht. Na
tuurlijk zal deze politiek van Litwinof, die
een angel wegneemt welke de geliecle bui-
tenlandsche politiek van Rusland jaren
lang heeft vergiftigd, op verzet stuiten, ook
in Rusland zelf, waar de jeugd een ontwa
kend nationaliteilsbcscf aan den dag legt.
Enkele jaren geleden zou een Russiscli-
Roemeensch accoord als een struikelblok
tegen de Engelsche interventie-bedoelin
gen zijn beschouwd; thans moet liet eerder
gezien worden als een nieuwe afweer te
gen het militaire Germanisme. De Neue
Zürchcr Zeitung gaat zelfs zoover tc ver-
onderstellén dat deze Londensche vrede
cori nieuwe gestalte voorbereidt van de
Russisch-Europcosche verhoudingen, die
van temcör beteekenis wordt waar ook dc
erkenning van dc Sovjet door Noord-Ame-
rika voor dc deur staat. Voor dc eerste
maal in den loop barer geschiedenis leeft
dc sovjet-unie thahs met alle Europeesciie
naties in vrede en van een uitspelen van dc
een tegen dc ander is op 't oogenblik geen
sprake meer.
De vraag mag gesteld worden of Rusland
fcich aan de Europceschc zijde in veiligheid
stelt om des te doeltreffender op te kun-
hen treden tegen liet roerige cn gulzige Ja
pan. Want dc kwesties in het Verre Oosten
rijzen met den dag, en Rusland zal den
eersten tijd zijn handen daarginds vol ge-
hoeg hebben!
25 DOODEN OP CUBA.
New York, 4 Juli (V.DHet aantal
personen, dat ten gevolge van den tornado
op het eiland Cuba om het leven is geko
men, bedraagt volgens de laatste berich
ten 25
'Amerikaansche journalisten gaan
Donderdag scheep
Londen, 4 Juli. (VD). Het bureau der
economische wereldconferentie komt van
avond om 6 uur bijeen. Het wordt uiterst
waarschijnlijk geacht dat hot bureau zal be
sluiten de conferentie Donderdag a.s. in
plenaire zitting bijeen te roepen ter behan
deling van een resolutie om de conferentie
te verdagen. Voorgesteld zal worden dat de
verschillende sub-commissies zullen blijven
bestaan,totdat de conferentie opnieuw op
een nader te bepalen tijdstip wordt bijeen
geroepen.
Dr. Colijn heeft verdaging
voorgesteld.
Londen, 4 Juli. (V.D.) Met betrekking
tot het voorstel om de Economische We
reldconferentie te verdagen vernemen wij
dat dit voorstel afkomstig is van den lei
der der Nederlandsche delegatie dr. Colijn.
ï)e Amerikaansche delegatie verzet zich
legen de verdaging daar zij niet verant
woordelijk wenscht te zijn voor het afbre
ken der Conferentie.
Het verluidt zelfs dat president Roose
velt een laatste poging zal doen om ver
daging der conferentie te voorkomen.
Wij mcencn verder te weten dat de En
gelsche kanselier voor de schatkist. Cham
berlain, het voorstel van dr. Colijn, tot
verdaging, zal steunen.
Londen. 4 Juli. (V. D.) In conferentie
kringen wordt de mogelijkheid besproken,
dat dc goudlanden a.s.Zaterdag tc Parijs
ccn eigen conferentie zullen houden.
Volgens andere geruchten zouden de
Amerikanen nog dit jaar te Washington
een economische conferentie in beperkten,
omvang willen laten bijeenkomen.
De toestand van volkomen onzekerheid
bleef Dinsdagmiddag voortbestaan. De be
langrijkste gebeurtenis bestond hierin, dat
de Amerikaansche staatssecretaris IIull
persoonlijk ter conferentie verscheen en
een vrij langdurige bespreking heeft ge
voerd met Macdonald, waarna hij naar zijn
hotel terugkeerde.
Kenmerkend voor de situatie schijnt to
zijn, dat een aantal vooraanstaande Ame
rikaansche journalisten reeds tegen Don
derdag plaatsen heeft gereserveerd op naar
Amerika vertrekkende schepen.
Donderdag een beslissing.
Met zeer grooie spanning werd in con
ferentieki ingen liet einde der zitting van
het bureau afgewacht. Het was zeer druk
in de diplomatenhall, waar gedelegeerden
en persvertegenwoordigers op het doodvon
nis der conferentie wachtten.
Ten slotte werd bekend, dat de zitting
van liet bureau is verdaagd lot Donderdag
Deze verdaging i3 ongetwijfeld besloten
orndat de leiding der conferentie tijd wil
winnen, om nog een overgangsformule uit
te werken, ten einde in ieder geval nog den
schijn te redden. Het is buiten twijfel to
achten dat de conferentie is mislukt.
Nader wordt nog gemeld: Na afloop van
de avondzitting van het bureau der con
ferentie werd een communique uitgegeven
waarin gezegd wordt flat liet bureau onder
voorzitterschap van Macdonald, den stand
van werkzaamheden besproken cn besloten
heeft dc besprekingen voort te zotten in
een volgende bijeenkomst, die Donderdag
om tien uur zal beginnen. 1-Iet voorstel tot
verdaging der besprekingen met 24 uur is
oorspronkelijk uitgegaan van de Amcri
kaanschc delegatie, die nader overleg wilde
plegen met Washington.
Naar verluidt wil de delegatie cén ver
klaring afleggen om haar houding uiteen
te zetten.
Staatssecretaris Huil zou hierin mede
deeling hebben gedaan tijdens een lang
durig onderhoud dat hij met Macdonald
had.
Wat de toekomst van de conferentie be
treft is dc toestand onveranderd gebleven
Tenzij zich nieuwe feiten voordoen, zal het
bureau der conferentie waarschijnlijk voor
stellen om de conferentie te verdagen; het
werk van het bureau en dat van enkele
sub-commissics echter te laten doorgaan
Naar vernomen wordt heeft" de Ameri
kaansche delegatie vandaag getracht zich
in verbinding te stellen met president
Roosevelt, ten einde hem den wanhopigen
toestand der conferentie uiteen te zetten,
doch de meteorologische omstandigheden
waren voor het tot stand brengen \an een
radioverbinding niet gunstig.
In sommige kringen hoopt men da;t voor
Donderdag een zekere kalmte zal terug-
keeren en de woorden van Roosevelt ver
geten zullen zijn. Men houdt ook rekening
met dc mogelijkheid dat Roosevelt intus-
schen een minder scherp gestelde nota tot
de conferentie zal richten.
Macdonald scheen vanavond zeer ver
mocid tc zij"
RUSSISCHE PROTESTNOTA CONTRA
JAPAN.
De aanval op een Russisch han
delsvertegenwoordiger.
Tokio, 4 Juli (V.D.) Ecnigen tijd gele
den deed do Japanner Kasime een aanval
op den Russischen handelsvertegcnwoordl-
ger Kosjckof. Dit geval trok sterk de aan
dacht temeer omdat Kasime verklaarde tot
zijn daad te zijn gekomen om de publieke
opinie in Japan opmerkzaam te maken op
de noodzakelijkheid, van den strijd tegen
het communisme.
In opdracht van de sovjet-regeering heeft
thans de Russische ambassadeur te Tokio
bij den Japanschen minister van bulten-
landsche zaken een protestnota afgegeven,
waarin o.a. wordt gezegd, dat de gearres
teerde dader lid is van een geheim fascis
tisch genootschap, dat werkt onder den
naam Kakoemeiso en dat zich tot taak
heeft gesteld den strijd tegen de sovjet-
Wat er in Duitschland blijft van
de vrijheid in de kerken
In ons overzicht van gisteravond schre-
von wij over den cisch van de nationaal-
soeialisten dat \an alle kerken de swastika-
vlag zou waaien. Inderdaad is dit Zondag
j.l. reeds het geval gewëest. Naast de swas-
tikavlag was ook de zw art-wit-roode vlag
geheschen. De predikanten moesten in de
eeredicnsten den dank voor de gebeurte
nissen van den laatsien tijd en een voor
bede voor een gezegende nieuwe kerkorde
ning uitspreken. Dr. von Bodclschwlngh,
die naar Bethel is teruggekeerd, om zich
weer aan zijn liefdadigheid6arbeid te wij
den, heeft in een brief aan den Pruisisclien
kcrkcommissaris den nationaal-socialis-
tischcn cisch tot dank cn voorbede als ,cén
ondragelijke gewetensbedreiging
geschilderd cn ccn afschrift van dezen brief
aan alle predikanten doen toekomen.
In den stampvollcn Berlijnschcn Dom zag
men Zondag talrijke bezoekers In dc nieu
we uniform der „Duitsche Christenen", een
lichtgrijs hemd met het kruisleeken op
den mouw. Een klein3 groep S.S.-mannen
stond in gelid vóór de kerk en nam tijdens
de predikatie van veldprediker Muller
plaats onder den kansel. Muller huldigde
Hitier als den door God gezonden leider,
en besloot met de verklaring, dat er geen
compromissen zouden worden toegestaan,
voordat de nieuwe kerkordening verkregen
zou zijn.
Daladier wit zich door niets
taten beïnvloeden
Parijs, 4 Juli. (V.D.) Minister-president
Daladier is voornemens de kamer in Octo
ber bijeen te roepen en nieuwe plannen
voor te leggen voor het in evenwicht bren
gen der begrooting. Deze plannen schijnen
mgrijpendo bezuinigingsmaatregelen in te
houden, en in welingelichte kringen ver
luidt, dat Daladier ook ditmaal heeft be
sloten zich door niets te laten beïnvloeden
en zelfs het lot zijner regeering in de weeg
schaal te werpen.
Het uitschrijven van de leening van VA
milliard francs voor de uitvoering van het
nationaal bewapeningsprogram, welke lee
ning Zaterdag zal worden uitgegeven, is
door de financieelc kamercommissie giste
ren voorïoopig uitgesteld. De commissie zal
zich pas na October opnieuw met deze zaak
bezighouden.
SCHEIDEMANN IN PRAAG.
Praag, 4 Juli (H.N.) De vroegere so
ciaal-democratische leider Philip Scheid^-
mann is te Praag aangekomen. Het moet
zijn voornemen zijn, zicli voor goed te Praag
te vestigen.
MACDONALD TERUG.
Berlijn, 4 Juli (II.N*.) De heide uit
Russische gevangenschap ontslagen Engel
sclie ingenieurs Macdonald en Thorton zijn
in gezelschap van den Engclschen consul te
Moskou aan het Russisch-Poolsche grenssta
tion aangekomen, vanwaar zij hun reis aan
stonds hebben voortgezet naar Berlijn. Zij
zullen van Berlijn hun reis-over Nederland
naar Londen vervolgen- Een groot aantal
journalisten was per vliegtuig op het grens
station aangekomen, doch de beide ingc
nieurs weigerden uitvoerige verklaringen af
te leggen en bej>aaldcn zich tot opmerkin
gen van algemcencn aard.
Zal heden een feit
worden
Berlijn, 4 Juli (V.D.) De schikkingen
in zake de ontbinding van het Centrum
zijn getroffen met uitzondering van enkele
kwesties van ondergeschikten aard. Wan
neer de ontbinding nog nin geschied is,
dan is dat slechts het gevolg van andere
disposities der bevoegde nationaal-socialis-
tische instanties.
In welingelichte kringen verwacht men,
dat de ontbinding op z'n laatst Woensdag
in den loop van den dag een feit zal wor
den.
Vroegere afgevaardigden van het Ccn
trum zullen dan, voor zoover zij zich kun
nen schikken in den gedachtengang van
den nieuwen staat en het vertrouwen genie
ten der nationaal-socialistische instanties,
als hospitanten kunnen worden opgenomen
in de fractias der N.S.D.A.P.
Toestemming uit Rome.
Uit Rome wordt gemeld:
De onderhandelingen over het Concor
daat zijn geëindigd. Het wachten is thans
nog op instructive uit Berlijn. Naar verno
men wordt, heeft de Heilige Stoel toege
stemd in de ontbinding van het centrum
cn in het verbod, dat de geestelijken zich
van alle politieke bedrijvigheid moeten ont
houden. Iii het eerste stadium der onder
handelingen bestond nog verschil van op
vatting over het vraagstuk van de opvoe
ding der jeugd cn de positie van de katho
lieks organisaties. Op deze punten is ech
ter overeenstemming bereikt, waarbij met
de wenschen van beide partijen rekening
ie gehouden. Door het concordaat wordt
het govaar vermeden, dat in de eerste ja
ren van het fascistische stelsel in Italië I.?
ontstaan. Het concordaat zal in groote lij
nen overeenstemmen met de concordaten,
welke met de Duitsche landen zijn gesloten.
De Paus he?ft bijzondere waarborgen voor
de bewegingsvrijheid van het episcopaat
verlangd.
BUITENLAND.
Londensche conferentie misluk..
(Eerste Blad, pag. 1).
Ontbinding van het Centrum.
(Eerste Blad, pag. 1). "1
Nieuwe bezuinigingsmaatregelen in Frank
rijk.
Eerste Blad, pag. 1).
De Amerikaansche delegatie in Londen
critiseert Roosevelt's houding.
Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Zitting der Tweede Kamer.
(Tweede Blad. pag. 1)'«
De belangen van den boekhandel.
(Tweede Blad, pag. 1)'<
Een Nederlandsche federatie gevormd in
verband met de verdragskwestie met Bel-
gie.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS
Jaarverslag van de N.V. Amersfoortsche
Autobusdienst.
(Eerste Blad, pag. 3).
Vreemdelingenverkeer in onze stad.
(Eerste Blad, pag. 3).
TWAALF PERSONEN IN BROOKLIJN
OM HET LEVEN GEKOMEN.
N e w Y o r k, 4 Juli (II N.) Bij ccn groo-
ten brand te Brooklyn zijn 12 personen otn
liet leven gekomen. De aangeriehte schade
wordt op ruim 100.000 geraamd.
DEFINITIE VAN „AANVALLER."
Overeenkomst onderteckend.
Londen, 4 Juli. (V. D.) Ter Bussische
arfibassade te Londen werd vanmiddag een
overeenkomst betreffende de definitie van
„aanvaller", onderteekend door de vertegen
woordigers van Roemenië, Tsjecho-Slowa-
kije, Turkije, de Unie van Sovjet-republie
ken cn Joego-Slavië
De overeenkomst gelijkt op het Maan
dag door acht staten onderteekende ycr-
drag, doch bevat een aanvullend artikel,
dat het recht van toetreding op andere
landen uitbreidt.
HET VERTREK VAN BALBO.
Voorïoopig vastgesteld op
Woensdag.
Londen, 4 Juli fV.D.) De 6tart van liet
Italiaansche luchteskader naar IJsland Is
voorïoopig uitgesteld tot. Woensdagochtend
De weerberichten hebben Dinsdag eerst
buitengewoon ongunstig geluid. Er werd
op het traject naar IJsland sterke bewol
king cn ten deele regen en mist gcmel l.
Dinsdag in den loop van den dag werd
het beter. Mussolini heeft Balbo telegra
fisch verzocht niets te riskeeren.
De vlucht moet worden uitgevoerd om
ondervinding op t? doen. Levens mogen
niet op het spel worden gezet om door een
snelle voortzetting van dc vlucht opzien
tc baren.
Ook de start van het echtpaar Mollison
is voorïoopig uitgesteld.
De Nordd. Lloyd werkt mee.
Bremen, 4 Juli (V.D.) De Xorddeutsche
Lloyd te Bremen heeft alle schepen der
maatschappij, welke dienst doen op Noord-
Amerika opdracht gegeven in geval van
vertrek van het eskader van Balbo uit Ier
land radioteiegrafische berichten der vlieg
tuigen met bizondere aandacht te volgen en
zich ter beschikking te stellen voor de door
zending van berichten.
GRAAF QUADT VRAAGT TOELATING
TOT DE N.S.D.A.P.
Münclien, 4 Juli (V.D.) Het Rijksdag-
lid graaf Quadt, tot voor kort Beierscli
staatsminister, heeft in een schrijven d.d.
4 Juli aan den bevoegden gouwleider der
N.S.D.A.P., staatsminister Wagner, toela
ting verzocht lot de N.S.D.A.P. cn den voor
zitter van de Rijksdagfractie der N.S.D.A.P.
verzocht als hospitant te mogen toetreden
tot deze fractie.
Graaf Quadt verzoekt den afgevaardig
den der voormalige Beiersche Volkspartij,
die hiervoor in aanmerking komen, zijn
voorstel te volgen
Medegedeeld door liet K.N.M.I. te De Bilt.
Hoogste barometerstand: 773.1
te Yarmouth.
Laagste barometerstand: 74S.6
te Jan Mayen.
Verwachting: Meest, zwakke wind uit
Oostelijke richtingen, afnemende bewol
king, droog warm weer.
Over de Britsche eilanden is gisteren
(na een zeer warmen dag) de barometer
gaan dalen. In Scandinavië steeg de lucht
druk, zoodat de kern van het hooge drukge-
bied zich Oost-Noord-Oostw^arts of Noord-
Oostwaarls gaat verplaatsen. Mede we
gens eenigc daling van den luchtdruk in
Zuid- en Midden-Frankrijk wordt de kans
groot dat in ons land dc wind uit Ooste
lijke richtingen zal gaan waaien, zoodat
afnemende bewolking met droog warm weer
(maximum boven 20° Celsius) verwacht
mag worden.
Langzamerhand is over Duitschland het
weer ook beter. De temperatuur is daar
iets gestegen, evenals in Scandinavië.
Midden- en Zuid-Frankrijk. Over IJsland
en de Britsche eilanden is dc temperatuur
iets gedaald. In Zwitserland en Frankrijk
heersebt mooi zomerweer. Regen van betee
kenis viel alleen over Scandinavië en Zuid-
Oost-Duilschland.
RIJDT VEILIG!
Rijdt verstandig en bezadigd
Doe niet mal of stapeldot.
Ziekenhuizen komen ook vel
Zonder Uw grimassen volt
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
De partij van w ijlen
dr. Stresemann
Berlijn, 4 Juli. (II.X.) De leider der
Duitsche volkspartij dr. Dingeldey he:ft be
paald, dat, aangezien partijen niet meir
verecnigbaar zijn met het tegenwoordige
staatssysteem, alle organisaties van de par
tij terstond ontbonden moeten worden. Dc
liquidatie van de partij moet ten spoedigste
worden doorgevoerd. Over do positie van
de leden, die e?n mandaat hebben, wordt
met de in aanmerking komende instanties
onderhandeld
