1093 TAXI
DË EEMLANDEU
Donderdag 20 Juli 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32e Jaargang No. 17
O verzacht
DE DOODELIJKE VAL DER
LITAUSCHE VLIEGERS
POSTVLIEGTUIG VERMIST
BALBO'S ESKADER
TE NEW-YORK GELAND
Geestdriftige ontvangst
MIST IN HET KANAAL
VOLKSSTEMMING IN HET
SAARGEBIED
Op
9 uur 38 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TEL. BETROUWBARE
L. J. LUYCX ZOON
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 ■aanden voo» Amersfoort 2.10. pet maand 0.75, pet
(njei gratis verzekering lege» ongelukken) f 0A7l/r
Blanealand franco per post per 3 maaadea f3.-» Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels t 1.05 met inbegrip van een bevTijsnummO
elke regel meer f0.25 Llefdadighetds-advertentlta voor da
helft van den prijs. - Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.0S
De gebeurtenissen In Brltsch-
IndL Gandhi's dllemna.
Mahatma Gandhi heeft tot twee keercn
toe den onderkoning van Indië, die kort
geleden door Poona kwam, waar het In
dische congres bijeen is geweest, om een
onderhoud verzocht,
maar lord Willing-
don heeft beide koe
ren geweigerd hem
te ontvangen.
De Engelsch-Indi-
sche regeering heeft
zich al sinds lang
bereid verklaard
haar rcpressaille-
maatregelcn tegen
de nationalisten on
gedaan te maken
en onder meer ook
den politieken ge
vangenen hun vrij
Lord Willingdon,
de onderkoning van heid teruK te Kove„
Britsch-Indië. maar zij heeft daar
bij de voorwaarde gesteld dat het congres
van zijn kant zijn onverzoenlijke houding
zou laten varen en geneigdheid aan den
dag zou leggen om practisch mede te wer
ken aan de constructieve politiek, die door
Londen en .Delhi gemeenschappelijk wordt
gevoerd en waarvan het einddoel is een
al-Indische federatie, die een bizondere po
sitie binnen het kader van het Britschc
wereldrijk zal innemen, wel-is-waar niet
die van een dominion, maar ook niet meer
die van het verleden, welke al te zeer die
ccner kolonie geleek.
De Engelsche regeering heeft, nadat de
round-table-conferences geenszins in volko
men harmonie waren gesloten cn niet veel
bruikbaars hadden opgeleverd, harerzijds
op den grondslag van het rapport-Simon
in een witboek een nieuwe constitutie voor
Indie voorgesteld, waardoor de politieke
toestand in Indië een volkomen wijziging
zou ondergaan.
De Frankfurter Zeitung herinnert eraan,
dat volgens deze voorstellen geheel Indie
tot één bond zal word?n aaneengesloten
die ook de vorstendommen zal omvatten,
wier verhouding tot de Engelsche kroon
thans door rechtstrecksche verdragen is ge
regeld.
Den provinciën zal op #roote schaal auto
nomic worden verleend, terwijl in de c^n
trale regcering de positie van den vice
koning'in bizondere mate zal worden ver
sterkt. daar hem alleen de verantwoorde
lijkheid wordt overgedragen voor een aan
tal der belangrijkste regccringstakcn, of
schoon ook concessies van beteekenis zul
len- worden gedaan m de richting van een
parlementairen rogeeringsvorm. Terwijl de
Engelsch-Indische regeering aan den eencn
kant met de uiterste gestrengheid tegen de
nationalisten optreedt, heeft zij aan den
anderen kant geen oogenblik opgehouden
aan de voorbereiding van deze constitutie-
hervorfhing te werken.
Toen het Indische congres bijeenkwam,
was de overwegende meerderheid der led««n,
onder wie zich velen bevonden, die vroe
ger de ijverigste medewerkers van Gandhi
waren, voorstandster van het aanvaarden
der regeeringsvQorstellen. Tot deze verzoe
ningsgezinde stemming van het congres -zal
ongetwijfeld hebben bijgedragen het feit.
dat Gandhi zelf sinds zijn vasten ten gun
ste van de „onaanraakbaren" (paria's) uit
do hechtenis was ontslagen. Een besluit
van het congres, om een einde te maken
aan de „gehoorzaamheidsweigering", zou,
naar alle berichten te oordeelen. slechts op
een erkenning der bestaande feiten zijn
vooruitgeloopen. Gandhi deed aan de hand.
dat van nu af aan in plaats van een alge-
meene een „individueele" gehoorzaamheids
weigering de leus zou zijn Daarna stelde
hij voor de regeering te provoceeren om
weer gearresteerd te worden. Tenslotte wist
hij te bewerken dat hij van het con
gres een mandaat verkreeg om met de rc
geering te onderhandelen over de voor
waarden, waarop het congres zich tot me
dewerking bereid zou verklaren. Lord Wil
lingdon was er echter niet voor te vinden
op dergelijke onderhandelingen in te gaan,
omdat ten eerste het standpunt der regee
ring volkomen duidelijk omlijnd was en
ten tweede, omdat het alternatief, waar
mee Gandhi dreigde, als onwettig moest
worden beschouwd.
HET VERBOD DER „DEUTSCHE
ZEITUNG" OPGEHEVEN.
B c r 1 ij n, 18 Juli. (V. D.) Het verbod
van den Pruisischen minister van binnen-
landsche zaken van de „Deutsche Zeitung"
voor den duur van drie maanden. t >t 15
Oct. a.s., is opgeheven, nadat uitgever en
redactie van het blad hadden verklaard,
dat het geïncrimineerde artikel door nala
tigheid van den verantwoordelijken hoofd
redacteur in de kram was gekomen, waar
voor verontschuMigingen werden aangebo
den. Om herhn'ing van dergelijke ontspo
ringen in de lo «komst te voorkomen, is (te
hoofdredacteur van do „Deutsche Zeitung"
uit deze f- nrji.- ontslagen cn vervangen
door eer iniijkheid, die naar de mee
ting va' i gever en redactie waarborgen
hiedt dat de bestaande voorschriften ver
vuld zullen worden.
Vervoer van 7 stoffelijk oven
schot naar Kof no
S o 1 d i n18 Juli. (V. D.) Hedenmorgen
arriveerden als vertegenwoordigers der Li
tausche regeering te Soldin twee lucht-
vaart-officierij van do Litausche lucht
macht, teneinde bet overbrengen van de Jij
ken van de verongelukte Litausche
Oceaanvliegers Darius en Girenas te rege
len. De beide officieren, die persoonlijke
vrienden waren van de twee slachtoffers,
bezochten eerst de plaats van het ongeval
en begaven zich vervolgens naar de
baar van hun neergestorte kaméraden
die in de ontvangzaal van het kerkhof t(
Soldin door S.A.-troepen waren opgebaard
op een baar versierd met dennegroen en
bloemen, waaroverheen de Hakenkruisvlag
was gespreid. Een S.A.-wacht houdt sedert
gistermiddag doodenwacht in de kapel. De
beide officieren, vergezeld door den Litau-
schen gezantschapsattaché, den Landraad
van Solding en eenige hooge S.A.-leiders,
bleven geruimen tijd in de kapel.
De lijken zullen morgenochtend naar
Stettin worden overgebracht en vandaar
met een extra vliegtuig naar Kofno wor
den vervoerd.
Duitsche deelneming
B e rl Ij n, 18 Juli. (V. D De rijksminis
ter van buitenlandsche zaken heeft aan den
presidegnt van Litaucn, Smctona, een tele
gram van deelneming doen toekomen in
verband met den tragischen dood der bei
de Litausche oceaanvliegcrs.
Zes menschen aan
boord
Athene, 19 Juli. iV D.) Het postvlieg
tuig van de Aero express, dat een iliiist
ondcrhuiid< tusschcn Athene en het eiland
Hhodos, wordt vermist.
In het vliegtuig bevinden zich vier le
den van de bemanning en twee passagiers.
KETELONTPLOFFING OP SPAAN-
SCHEN KRUISER.
Madrid, 19 Juli. (V.D.) Op den voor
Cadix voor anker liggenden Spaanschen
kruiser Mendez Nunes Ia een onder druk
staande petroleumketel ontploft. Een ma
chinist werd op slag gedood, terwijl drie
andere leden der bemanning zoo zwaar
gewond werden, dat voor hun leven wordt
gevreesd.
GEEN WERING VAN BUITENLAND-
SCHE EN NIET-ARISCHE
KUNSTENAARS?
Berlijn, 18 Juli. (V.D) Naar de offi
cieel© Pruisische persdienst mededeelt,
heeft onder leiding van staatssecretaris
Hinkel een bespreking plaats gevonden,
waaraan de vertegenwoordigers van alle
groote Duitsche organisaties van musici
deelnamen Hierbij heeft Hinkel ter voor
koming van misverstanden verklaard, dat
in Pruisen iedei kunstenaar aan het
woord kan komen, onverschillig van wel
ke nationaliteit hij is. De artistiek3 werk
zaamlieid van buitenlanders en niet Ariërs
in het vrije beroep van de kunst zal der
halve niet worden belemmerd, afgezien
van de wettelijke bepalingen van het amb
tenarenrecht.
DEBAT OVER DE GROOTMOEDER VAN
HITLER....
Berlijn, 18 Juli (H.N.) Naar aanleiding
van 't bericht in de Wcenscho bladen over de
Joodsche afstamming van Hitler is in be
voegde kringen vastgesteld, dat de groot
moeder van Hitier geenszins verwant is
geweest met d" Joodsche familie. Hitier uit
Moravie.
VERLENGING VAN 'T ROEMEENSCH-
ITALIAANSCH VRIENDSCHAPS-
VERDRAG.
Parijs, 18 Juli (V.D.) De Roemeonsche
gezant te Rome heeft tegenover een ver
tegenwoordiger van de Matin verklaard
naar aanleiding van de verlenging van het
vriendschapsverdrag tusschcn Italic »n Roe
menië dat dit verdrag juist in verband
met de parofecring van het pact van vier
van bijzondere b> teekeni6 is. Men moet de
ontwikkeling in het oog houden, die de be
trekkingen tusschen Italië en de Oost-Euro
peesche statin in de toekomst kunnen heb
ben. Dit verdrag heeft tot taak de bestaan
de international orde en de eerbied voor
de verdragen te waarborgen. Het bevat bo
vendien een arbitrage-clausule voor het ge
val. dat tusschen de beide landen mee
ningsver6chillen mochten ontstaan.
MAGAZIJNPAND PROOI DER
VLAMMEN.
Sal z wed cl, 19 Juli. (H.N.) Door een
brand werd een magazijnpand van drie ver
diepingen vernield, waarbij 1500 cente
naars graan en 4000 centenaars kolen een
prooi der vlammen werden.
MUNITIE-OPSLAGPLAATS ONTDEKT.
Weima 19 Juli. (H.N.) Tc Arnstadl
werden in een dichtgeworpen mijnschacht
een hoeveelheid munitie, benevens 221 infari
teriegeweren gevonden. In verband hiermede
zijn vier communisten gearresteerd.
Chicago, 19 Juli (V.D.) Het Italiaan-
sche eskader onder commando van Gene
raal Balbo is hedenmorgen te kwart voor
acht plaatselij ken tijd (14.05 uur Amst. zo
mertijd) uit Chicago naar New-York ver
trokken.
New-York, 19 Juli (V.DHet eskader
van Balbo is heden te 20 uur 16 Amsterd.
tijd op de Jamaica-bocht bij New-York vlot
geland. Geweldige menschenmenigten ver
drongen zich op de daken en voor de ven
sters der wolkenkrabbers, toon de vliegtui
gen langs den Manhattanrivier vlogen en
hun koers namen naar de haven van New-
York Gedurende de vlucht over New-York
werd het eskader begeleid door het Ameri-
kaansche luchtschip „Macon".
De begroetino in de Jamaicabocht werd
een grootsche gebeurtenis. Toen de eerste
vliegtuigen in hel water neerstreken, werd
het Italinanscho volkslied gespeeld Balbo
begof zich onmiddellijk aan land cn pas
seerde langs de opgestelde eerpcompagnie,
terwijl de batterijen op het Governors
eiland 19 saluutschoten losten De geheele
bocht was door sen enorme mcnschonmas-
sa omzoomd
Het "skoder zal waarschijnlijk Donder
dag naar Washington verder vliegen, waar
plannen zijn gemaakt voor een lunch met
Roosevelt- en de ministers van oorlog en
marine. Vrijdag wordt dan naar New York
teruggevlogen, waar de vliegers nog een
jrootsche ontvangst In City ftail wacht,
vOór zij de terugreis naar -Italië aanvaar-
dca
Engelsche schoener gezonken
Londen, 19 Juli. iV.D.) In den dichten
mist i9 in het Kanaal het Duitsche 6.6. Mi
mi Horn, groot 5000 tori, in botsing gekomen
met den Éngelschen motorschoener „Eliza
beth Drew" De schoener is gezonken. De
bemanning is gered en naar Folkestone ge
bracht.
Nog meer ongevallen hadden plaats in 't Ka
naai, waarover sedert Dinsdagavond een
zware mist ligt. Een pleziervaartuig liep
met 90 personen aan boord in het kanaal
van Bristol aan den grond. "Bijna alle pas
sagicréschepen konden slechts op halve
kracht varen en bereikten hun bestemming
met aanzienlijke vertraging.
MASSAVERGIFTIGING OP SICILIë.
Zes dooden.
Rome, 19 Juli. (V.D.). Een nog onopge
helderd geval van massavergiftiging heeft
plaats gehad in het dorp Sciarra bij Mes
sina. waar een boer met zijn drie dochters
en twee boerinnen gelijktijdig aan vergifti
ging zijn gestorven, terwijl de vrouw van
den boor en drie andere dochters op sterven
liggen. De justitie heeft zich onmiddellijk
derwaarts begeven en c.o arrestatie van vier
verdachten gelast.
DE GRAANBESPREKINGEN.
Voorstel der importeerende
landen.
Londen, 19 Juli (V.D.) Hedenmiddag
zijn de graan-importeerende landen tot
overeenstemming gekomen inzake een voor
stel, volgens hetwelk zij hun invoer zullen
\ergrooten, indien de graan exporteerende
landen accoord zouden gaan met een plan,
dat beperking van de graanproductie der
exporteerende landen zou inhouden. De uit
voerende landen zullen morgen over dit
voorstel beraadslagen. Over de cijfers zou
nader worden onderhandeld.
WIJZIGING IN DE SCHULDEN-
RESOLUTIE.
Londen, 19 Juli (V.D.) Op aandringen
van den Duitschen gedeligeerde Dr.
Schacht is een wijziging gebracht in de re
solutie betreffende de internationale schul
den. De vertegenwoordigers der crediteur-
staten hebben er in toegestemd, dat de ali
nea, volgens welke de debiteurstaten, die
ondonk6 hun moeilijkheden hun verplich
tingen nakomer, met bijzondere considera
tie zouden worden behandeld, vervalt.
Over drie door het Vredesverdrag
aangegeven punten
Saarbrückcn, 19 Juli. (V.D.). De
Saarregeering heeft de volgende proclama
tie uitgevaardigd:
De bevolking van het Saargebied zal door
een stemming zijn wil moeten kenbaar ma
ken over drie door hei Vredesverdrag aan
gegeven punten. Deze stemming moet zon
der dwang geschieden, waaruit voortvloeit,
dat leder het recht heeft, voor zijn overtui
ging op te komen. Het spreekt dus vanzelf,
dat iedere' politieke actie, welke binnen de
grenzen van de wet blijft, gelijkelijk recht
van bestaan heeft en onder bescherming
van het staatsgezag 6taat. Er mag dus niet
naar onwettige strijdmiddelen worden ge
grepen, zooals laster, smaad en vooral be
dreiging. Het is bijv. ontoelaatbaar, dat
iemand als landverrader wordt gebrand
merkt, omdat hij een andere politieke over
tuiging heeft.
De regeeringscommissie als vertegenwoor
digster van den Volkenbond grijpt noch ten
gunste van de eene partij, noch ten gunste
van de andere partij in den politieken 6trijd
in. Evenzoo mpeten de rechtere en andere
ambtenaren diezelfde neutraliteit nauw
keurig in acht nemen. De regeeringecom
missie is verplicht in te grijpen, als de door
het Vredesverdrag gewaarborgde rechten
worden bedreigd en zij ie dan ook besloten,
in dit opzicht alle noodige maatregelen te
treffen.
SPAANSCH-RUSSISCHE DIPLOMA
TIEKE BETREKKINGEN.
Madrid, 19 Juli. (H. N.) De Spaan-
sche regeering heeft besloten diplomatieke
betrekkingen met sovjet-Rusland aan te
knoopen. De wederzijdsche gezanten zullen
binnenkort worden benoemd.
TARDIEU VEROORDEELT HET TEGEN-
WOORDIGE PARLEMENTAIRE
STELSEL.
Parijs, 19 Juli. (H. N.) Naar aanlei
ding van de debatten op het socialistische
congres, die zich tot geen hoog peil ver
hieven, publiceert de vroegere minister
president Tardieu een artikel waarin hij
het slappe parlementaire stelsel van tegen
woordig veroordeelt. Hij wijst er op. dat de
Kamer sedert 1914 niet minder dan 35 ka
binetten ten val heeft gebracht. Het aantal
ambténaren i9 sedert 1914 met ruim 200.000
vermeerderd, terwijl de staatsuitgaven met
eenige honderd procent gestegen zijn.
VOLKENBOND-ASSEMBLÉE UITGE
STELD TOT 25 SEPTEMBER.
G e n v e, 19 Juli. (V. D.) De secreta
ris-generaal van den Volkenbond Avenol
heeft gisteren in een brief aan alle regee
ringen der bij din Volkenbond aangesloten
mogendheden medegedeeld, dat overeen
komstig het voorstel van den Volkenbonds
raad de oorspronkelijk op 4 September a.s.
vastgestelde opening der jaarlijksche As
semblée is uitgesteld tot 25 September. De
Volkcnbondsraad zal derhalve pas op 22
September bijeenkomen.
HET CONFLICT IN DEN GRAN CHACO.
Besloten tot benoeming van
nieuwe commissie.
Genève, 19 Juli. (V.D.) De door den
Volkenbond benoemde commissie van drie
voor de behandeling van het conflict tus
schen Bolivia cn Paraguay heeft heden be
sloten tot de benoeming van een interna
tionale commissie van vijf leden, die zich
onverwijld naar het gebied van den strijd
zal begeven ter bijlegging van het conflict.
Het secrteariaat-generaal van den Volken
bond heeft telegrafisch de toestemming van
de Boliviaansche en Paraguaansche regee
ringen voor de reis der commissie verzocht.
DE BRAND BIJ KENITRA.
Aantal dooden tot 40 ge
stegen.
Parijs, 19 Juli. (V.D.) De speciale cor
respondent van de „Paris Soir" meldt, dat
het aantal dooden bij den grooten brand in
Marokko tot 40 is gestegen.
KABINETSWISSELING IN EGYPTE?
Londen, 19 Juli. (V.D.) De „Daily Tele
graph" meent te weten, dat in den herfst
een kabinetswisseling in Egypte te verwach
ten i6. Het kabinet-Sidky Pasja, dat reeds
sedert 1923 aan het bewind is, zou geen
aanzien en vertrouwen meer genieten.
KRITIEK OP RUSSISCHE SPOORWEG
TOESTANDEN.
Berlijn, 18 Juli (H N.). De Russische
minister van het verkeerswezen heeft, naar
uit Moskou wordt gemeld, scherpe kritiek
geoefend op de toestanden bij de spoorwe
gen. Hij wees er op, dat het vervoer in
omvang is verminderd daarentegen is het
aantal spoorwegongelukken in het afge-
loopen jaar belangrijk toegenomen.
BUITENLAND.
De nazi's wreken zich op Scheidemann.
(Eerste Blad, pag. 2).
Balbo in New-York geland.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
De bezuiniging op de keuringsdiensten.
(Tweede Blad, pag, 1.)
UIT DEN OMTREK.
Vergadering van don Utr. Prov. Brand-
weerbond te Soestdijk.
(Derde Blad, Pag, 1).
SPORT.
Berger door Metcalfe geklopi.
(Tweede Blad, pag. 2.J
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt
Hoogste barometerstand 765,1 te Stettin
Laagste barometerstand 755,1 te Isafjord.
Verwachting:
Zwakke tot matige wind, meest uit O.
richtingen, meest licht tot half bewolkt,
droog warm weer, behoudens kans op on
weer.
De daling van de barometer in het W.
nam een ctinde. Alleen aan de Schotscho
kust en ten N. van IJsland liggen nog onbe-
teekenende depressie-kernen. Ook de hooge
druk over Puitschland nam af, zoodat over
vrijwel het geheele gebied de barometer
stand tusschcn 760 cn 765 is. De bewolking
is over het vaste land gemiddeld zwaarder
geworden, nadat gisteren over Frankrijk en
West Duitschland vrij hooge temperaturen
zijn voorgekomen. Tot onweer van eenige
beteekenis kwam het daarbij nog niet, doch
voor het komende etmaal zijn de onweers
kansen toegenomen. Alleen aan dc Iersche
en Scbotsche kust viel meer dan enkele
liraeters regen.
RIJDT VEILIG!
Wielrijders, rijdl niet op den rijt
weg als er een rijwielpad naast is.
LANGESTRAA1 49-51
TELEFOON 190
Wegens overgroot succes wordt de
Reorgan:satre Uitverkoop
voorloopig nog met frisschen moed
voortgezet.
DE PREMIE OP ENGELSCHE BENZINE.
Reeds plannen voor een indus
trie.
Londen, 18 Juli. (V. D.) In aanslui
ting op de aankondiging der Engelscne re
geering inzake bet verlcenen van een pre
ferentie op in Engeland geproduceerde b<n-
zine wordt thans gemeld, dat de Imperial
Chemical Industries te Durham een instal
latie zullen bouwen, die een jaarlijksche
productie van 100.000 ton benzine uit steen
kolen ten doel heeft. Voor den bouw zal
een tijdsverloop van 18 maanden noodig
zijn. Dc maatschappij zal werken met een
kapitaal van 2.500.000 uit eigen midde-
lcn.
VERMINDERING BEPLEIT DER TABAKS
PRODUCTIE.
New York, 18 Juli (II.N.). De regeering
heeft zich tot de tabaksplanters in acht
verschillende staten der unie gewend om
aan te dringen op een vermindering van
de tabaksproductie. Zij wijst er daarbij op,
dat van den oogst van 1932, die epn waarde
van 7 millioen dollar had, slechts de helft
is verkocht. Voorgesteld wordt dus den ta
baksoogst tot een opbrengt van 3.5 millioen
dollar te verminderen.
