KAMERLEDEN IN DE VEENKOLONIËN GROOTE BELANGEN HET SPEL OP EEN ONDERHOUD MET DR. VAN BROEKHUIZEN DE DUITSCHE JEUGD HERBERGEN HUIVSORHOEKJE )tL3ndaanwinning in de veenkoloniën meer rationeel dan Zuiden zeeinpoldering Men schrijft ons: De tweede dag van de rondreis der Ka merleden door de veenkoloniën werd ev.en- als de eerste begunstigd door schitterend weer en is op do meest bevredigende wijze verloopen. Des morgens om negen uur reed men uit Emraen, over Weerdinge en Valthe door het baggergebied van de Valther- en Exloërmon den, waarbij het gezelschap op de veen- plaats van den heer Piening een pers- machine in bedrijf bekeek. Daarna bezocht men te Musselkanaal de coöperatieve aardappelmeelfabriek „Mussel kanaal on Omstreken", waar de voorzitter van het bestuur, de heer H. Brouwer, de gasten ontving en in een uitvoerige rede eerst de techniek van de meelindustrie dui delijk maakte, om daarna aan te toonen dat do malaise in deze industrie niet berust op het verloren gaan van het afzetgebied wegens gebrek aan behoefte aan aardappel meel, dat de Nederlandsche industrie aan de spits staat, maar dat de liooge tolmuren tot 2 maal den kostprijs verkoop in buitenland tegen loonenden prijs onmoge lijk maakt. Spreker betoogde tenslotte, dat een menggebod voor aardappelmeel de meest practische oplossing zou wezen en ci teerde verschillende uitspraken van geleer den en bakkers, waaruit kan blijken, dat noch de smaak noch de voedingswaarde, noch de technische bruikbaarheid van ge mengd meel minder is dan van onvermengd meel. De Iheer Nijemanting dankte voor deze uiteenzetting, waarna de fabriek werd bezichtigd. Het gezelschap heeft daarna In het Boschhuis te Ter Apel koffie gedronken en zich vervolgens naar de veenkoloniale proefboerderij begeven, waar de heer Jon ker voorlichting gaf en er zijn vreugde over uitsprak, dat zooveel volksverlegenwoordi gers zich kwamen op de hoogte stellen hoe hier Rijksgelden nuttig besteed worden Via Barger-Compascuum reed men daar na naar do Kamerlingswijk te Zwartemeer, hier een gebied van verscheidene kilome ters passeerende. waar de gevolgen van de onverkoopbaarheid der fabricksturf het sterkst uitkomen. De heer J. Stuut van Nieuwe Pekela heeft hier technische voorlichting gegeven, ter wijl de heer W. A. van der Sluis van Erica in korte trekken de beteekenis der werkloos beid onder de aandacht bracht. In opdracht der commissie belichtte de heer D. v. d. Bospoort te Emmen de sociaal- economische, de politieke en de moreele be langen welke op het spel staan bij normale voortzetting van het veenbedrijf. Spreker wees op de gestadige uitbreiding der bevolking van ons land. blijkens „Be volking en Bestaan" met 100.000 zielen per jaar. Economen als dr. Colijn houden daarmee zoo ernstig rekening, dat zelfs in dezen be narden tijd zij niet durven afzien van ver dere inpoldering van de Zuiderzee. Gebieds uitbreiding is dringend noodzakelijk, voor al als men bedenkt, dat de Zuiderzeepolders in 20 jaar tijds de overbevolking kunnen opnemen. In dit licht beschouwd, krijgt, al dus spr., het probleem der vervening een ander aspect, dan waarin men tot dusverre zag en mag men de voortzetting van dit proces niet op een lijn stellen met hulp verleening aan eenigo andere industrie. Landsaanwinning is in de veenkoloniën meer rationeel dan door Zuiderzce-inpolde- ring. omdat bij het laatste een bestaande bron van nationaal inkomen: de Zuiderzee- visscherij, ten deele vernietigd wordt, ter wijl bij vervening aan bestaande bron op nieuw tot productiviteit gebracht wordt. Bovendien zijn in het veenbedrijf door het graven van kanalen, het aankoopen der ve nen enz. belangrijke- kapitalen vastgelegd, welke als verloren beschouwd moeten wor den, wanneer het bedrijf geen voortgang kan hebben. Spreker meende dat in zijn ouden vorm het veenbedrijf niet weer tot leven zal kun nen komen, gezien de ontwikkeling van het mijnbedrijf, de vordering der winning van synthetische brandstoffen, veranderingen in de verwarmingstechniek oliestookin- richlihgen enz. Uitsluitend economisch beoordeeld, meen de spreker steun aan het veenbedrijf niet te kunnen verdedigen, sociaal-economisch achtte hij hier een belangrijke taak voor do overheid weggelegd. Hoewel spreker met erkentelijkheid con stateerde, dat tijdens den tocht onder de deelnemers van politieke verschillen niets is gebleken en do commissie de zaak ook uit de politieke sfeer wilde houden, meen de spreker, het arbeidersbelang bij deze zaak naar voren brengende, den invloed der langdurige werkloosheid op de geeste lijke gesteldheid niet onbesproken te mo gen laten. Hij citeerde in dit verband een enkele passage uit de van communistische zijde wekelijks verspreid wordende Werk- loozencourant. waar de sombere steunrege ling van Emmen tegenover de stedelijke wordt gesteld en hij wees op het groote ge vaar voor de arbeiders zelf. wanneer zij door den oogenblikkelijken nood gedreven zich bij de communistische actie aansluiten. Voor de Overheid ligt hier de plicht, aldus spr., om te toonen. dat ook een niet-commu- nistisch bewind doet voor de arbeidende klasse, wat in haar vermogen ligt en waar zich daartoe een kans voordoet, normaal werk te doen verrichten. Wijzende op de nabije kerk. drong spre ker er met grooten nadruk op aan, te over wegen, dat geestelijke arbeid nauwelijks uitvoerbaar is, bij schrijnende verhoudingen als die, welke hier gevonden worden. Voorts vestigde spreker de aandacht op de moreel» gevaren van het opgroeien van huwbare geslachten zonder huwelijksmoge lijkhcid. Speciaal de vrouwelijke Kamerle den bond spreker op het hart, bij de beoor- dccling dezer zaak te denken aan de moe ders in de venen, die hun kinderen groot zien worden, zonder dat er voor hen werk gelegenheid is, zonder dat zij zich nuttige leden der maatschappij weten. Spreker besloot, met de tegenstelling tus schcn een oudere, normaal totstandgekomen veenkolonie te vergelijken bij de woeste veenvlakten waar thans niet gewerkt kan worden, nogcens te accentueeren en pleitte op sociaal-economische, moreele en geeste lijke gronden voor opheffing van den be- staanden noodtoestand. Ook hier dankte de heer Nijemanting de spreker, waarna men zich naar hotel Wie- renga begaf, om daar een uitstekend maal te nuttigen. Aan tafel heeft namens de Kamerleden de heer Schaper gesproken. Het had, naar spreker zeide, de Kamerleden getroffen, dat bij herhaling verwondering werd geuit over de eensgezindheid onder de politiek geschel denen. Ongewoon 13 dat evenwel niet, zoo eensgezind werken wij in de afdeelingen al tijd, aldus de heer Schaper. Spreker bracht dank voor de in alle op zichten keurig geregelde excursie cn het leerzaam onthaal, dat de volksvertegenwoor ers hier vonden. Hij achtte hot van groot nut, zoo ter plaatse do dingen te bestudee- ren en gaf de verzekering dat alle aan wezigen in deze twee dagen meer leerden dan een vloedgolf van adressen zou hebben mogelijk gemaakt. Duidelijk is getoond, dat hier inderdaad een groot streekbelang op het spel staat, waarbij de bevolking der uit gestrekte veenkoloniën betrokken is. En het belang van het volk hier, aldus de heer Schaper, is ons belang, is het belang der volksvertegenwoordiging die het van nu aan ook als zoodanig zal bezien. Spreker gaf de verzekering dat met groo te belangstelling bepaalde voorstellen dei commissie tegemoet gezien zullen worden en dat deze met grooten ernst worden be handeld. Met de hoop tc uiten, dat de commissie, wier ijver alle Kamerleden getroffen bad, haar doel ten belange van ons volk zou mogen bereiken en dat. ondanks bezwaren een aanvaardbare oplossing zou zijn te vin den. eindigde de heer Schaper zijn rede. De heer Nijemanting dankte de leden der Stalen-Generaal voor de hoogst aangename wijze, waarop zij hun belangstelling toon den en betuigde voorts aan allen, die op eenigeriei manier tot het zoo uitstekend slagen der excursie meewerkten, dank. De Commissie deed vervolgens haar gas ten uitgeleide naar het station Coevordcn, waar in hotel van Wely voor het vertrek van den trbin nog vervcrschingcn geoffreerd werden. Er werdt verder gewerkt De commissie hield na het vertrek nog een vergadering met verveners. die ertoe leidde, dat allen zich verklaarden voor op heffing van bestaande vcrvenerscommis- sies en omzetting der excursie-commissie in een algemeen comitó voor behartiging van dc veenkoloniale belangen Financieele steun voor verdere actie werd toegezegd en de commissie heeft op zich genomen binnen den kortst mogelijken lijd een rapport sa men te stellen omtrent den toestand en de eventueel te treffen maaregelen. Aan de hand van dit rapport wil wil men dan met de regeering tot overeenstemming pogen te komen, zoo noodig met steun der volksver tegenwoordiging. DE STERRENHEMEL 26 JULI-2 AUO. 1933 23 h MT (24 h ZT) Wettelijk Ingeschreven. Bureou */<j Industnecler» igendom o>d«i No. 64222 C lokte kv. MILLE MAAK 3 LAATSTE KWJRTLER IJ1ELVE HAAN ZUIP VENUS MAES© JUPITER SATURWUS© Sterretijd 10 h 17 min. Slechte de. door het E. K. (30 Juli) heen zijnde maanl z- w- rand van dlt kaarlJe ecn plaatsvin- van den len Aug. kon op den uitersten den. De levensloop van den nieiu wen ZuidsAfrikaanschen gezant RIJWIELPLAATJES VGOR WERKLOOZEN Gratis verkrijgbaar. Minister Oud heeft bekend gemaakt, al dus liet Volk, dat naar zijn mecning, met betrekking tot werkloozen, ruimte is voor de opvatting, dat een werkloos arbeider nog wel een beroep heeft, al kan hij dat nood gedwongen tijdelijk niet uitoefenen. Indien hij een rijwiel gebruikt om werk te zoeken, opdat hij zijn beroep daadwer kelijk weder zal kunnen uitoefenen, go- bruikt hij, naar het oordeel van den minis ter, het rijwiel voor zijn beroep Hetzeifde kan gezegd worden, indien hij zich krachtens de voorschriften van de erkloozensteunregeling eens of meerma len per dag aan een bepaald bureau moet ervoegen en hij met het oog op den af te leggen afstand (ten minste een half uur gaans) gebruik maakt van een rijwiel. 'oorts is de heer Oud, eveneens in afwijking an het standpunt van zijn voorganger, van meening, dat een los arbeider, die op het tijdstip van aanvrage van een kosteloos merk, geen werk heeft, doch een rijwiel gebruikt om werk te zoeken, dat rijwiel voor zijn beroep noodig heeft. De minister wil daarom aan de wet een ruimere uitlegging geven, dan tot dusverre is geschied cn heeft deswege bepaald, dat an 1 Augustus a.s. af. aan werkloozen, die kunnen aantooncn, dat zij hun rijwiel noo dig hebben in verband met de steunrege ling cn aan werkloozen. die kunnen aan nemelijk maken, dat zij hun rijwiel bclioe- en voor hot zoeken van werk, evenals aan losse arbeiders, die eon rijwiel gebruiken oor het zoeken van werk, een kosteloos rij- ielbelastingmerk kan worden uitgereikt Echter geldt dit alles alleen, als de werk looze geen belasting behoeft tc betalen. WEER HERSTELD. Groningen, 27 Juli. De heer N. H. Trap, directeur van de Hunzcbooten op w ien 13 Juli j.l. een moordaanslag is gepleegd, hedenmiddag al6 hersteld uit het zieken huis ontslagen. 's-G r a v e n h a g e, 27 Juli. Hedenoch tend heeft een redacteur van het Ncderl Corr. Bureau een onderhoud gehad met dr. H. D. van Broekhuizen, den nieuwen Zuid Afrikaanschen gezant, die hedenochtend hier tor stede is aangekomen. Dr. van Broekhuizen hoeft voorloopig zijn intrek genomen in Hotel des Indes en heeft daar dezelfde vertrekken betrokken, waar ook de grootvader van zijn echtgenoote, President Paul Krüger gewoond heeft. Dc stoel, waar eens de president in gezeten had is in het Hotel steeds bewaard en staat thans wederom in de kamer, die ingericht is als werkkamer voor den gezant. Nog een andere herinnering bindt den nieuwen gezant aan den Haag en Hotel des Indcs. In den boerenoorlog trok ook hij toenmaals nog predikant te Pretoria, tc vel de. Hij werd gevangen genomen cn na zijn weigering orn den eed van trouw aan het Engelscho gezag af te leggen, veroordeeld tot gevangenisstraf en later tot verban ning. Hij ging toen naar Holland cn ont moette in Den Haag den bejaarden presi dent Krüger, die eveneens, naar men zich zal herinneren, in ons land een toevlucht had gevonden. De vriendschap tusschen den president en den jongen predikant da teerde reeds vanuit Zuid Afrika cn vanzelf sprekend sloten zij zich ook wederom ln hun ballingschap bij elkaar aan. Toen leer- do Dr. van Broekhulzen ook de kleindoch ter van den president kennen cn korten tijd nadien verloofde hij zich met deze jonge deerne. Aanvankelijk bestond het plan. dat het huwelijk ook hier gesloten zou worden, doch er waren verschillende mocilijkhedet en daarom geschiedde dit later in Zuid Afrika. Vele oude vrienden heeft dr. van Broek huizen nog in Den Haag. De bloemen welke hem en zijn echtgenoote heden reeds wer den gezonden ter verwelkoming zijn daar het bewijs van. Na zijn onvrijwillig verblijl in ons land is Dr. van Broekhuizen nog eenige malen in ons land geweest. Zoo pro moveerde hij in 1922 aan de Lcidsclic Uni versiteit tot doctor in do theologie. Met do wetenschappelijke kringen in ons land heef hij steeds het contact behouden. Van verschillende genootschappen cn verccnigln- gen in ons land is hij lid. Dr. van Broekhuizen, die in hot Overijs- selscho dorpje Rijssen geboren is. en als kleine jongen met zijn ouders naar Zuid- Afrika is gegaan, heeft met wijlen den heer Dan. J. Villjers, den eenigen tijd geleden overleden gezant der Unie van Zuid-Afrika op school gegaan. Mot bijzonder genoegen heeft dc nieuwe gezant dc functie van gezant in Den Haag op zich genomen. Hij hoopte den pioniers arbeid van zijn voorganger, het versterken van do banden tusschen beide stamverwan te volken, voort te zetten. Sprekende over de toestanden in Zuid Afrika, zeide hij. dat dc economische toe standen en verhoudingen zóó slecht zijn, dat samenwerking dringend geboden is. De ellende waarin het land cn zijn bevolking verkeert is zoo groot, dat de verschillende partijen elkaar gevonden hebben, slechts met dit eenc doel: het volk voor den onder gang te behoeden. Daarvoor zijn alle per soonlijke veetcn opzij gezet. Wat dc verhoudine tusschen de Engclsch sprekenden en de Zuid-Afrikaanders be treft. deelde dr. van Broekhuizen mede. dat deze thans buitengewoon goed is. Het Afri- kaansch heeft zijn rechten gekregen en is geheel gelijkwaardig aan het Engelsch. Alle ambtenaren moeten twee talen kennen: dat is ccn voorwaarde voor elke promotie. Daar bij moot echter nooit vergeten worden, dat het Hollandsch onmisbaar is voor Zuid- Afrika; de Hollandsche taal en letterkunde is de bron. waaruit het Zuid-Afrikaansèhe culturcele leven bij voortduring putten moet. wil het niet algemeen „vcrengelscht" worden. Ook op handelsgebied hoopte de heer Van Broekhuizen, dat de banden tusschen beide landen nauwer aangehaald zouden worden. Beide landen kunnen elkaar steunen bij de moeilijkheden met den export. In dien geest hoopte hij hier iets te kunnen bcrei- kon. Zooals reeds is gemeld, is dr. van Broek huizen vergezeld van zijn echtgenoote zijn beide dochters en zijn zoon. Een zijner dochters heeft zich nan de schoone letteren gewijd; haar eerste dichtbundel in het Zuid Afrikaansch zal binnenkort verschijnen. Het bestuur der Nederlandsche Centrale niet van standpunt veranderd Amsterdam, 27 Juli. In tegenstelling met andersluidende berichten stelt het be stuur van de Nederlandsche Jeugd Herber gen Centraio er prijs op te verklaren, dat de in laatste vergadering van den Raad van Toezicht en Advies niet uitgesproken is, dat het bestuur zijn standpunt ten aan zien van do verhoüding tusschen Nederland en de Duitsche jeugdherbergen heeft te her zien. Daar het hier een besloten vergadering betrof konden hierover geen mededeclingen worden verstrekt. In verband met een en ander echter zal een dezer dagen in overleg met bezwaar- makende partijen een nieuw communiqué verschijnen, waarin het bestuurssfandpunt zal worden verduidelijkt teneinde tevens ge rezen misverstanden uit den weg te ruimen Van herziening van het standpunt van het bestuur is echter geen sprake. LANDDAG VAN DE N. C. R. V. Te Apeldoorn. Apeldoorn, 27 Juli. De eerste natio nale landdag der N. C. R. V. is heden te Apeldoorn gehouden op een feestelijk ver sierd terrein in het gemocntcpark „Berg en Bosch". De landdag was bezocht door oó.OOO per sonen, en werd om 11 uur geopend met een vaandclgroct. Dc voorzitter der N. C. R. V. den lieer A. van der Doure, ging voor in ge bed en sprak een woord van welkom. Minister Mr. J. A. de Wilde getuigde van de belangstelling dlc dc regeering voor dc N. C. R. V. cn haar landdag heeft. De burgemeester van Apeldoorn sprak, als voorzitter van liet eere-comitó, en hoopte dat er veel zegen van dezen landdag voor de N. C. R. V. zoude mogen uitgaan. In de morgenvergadering sprak voorts Ds. L. J. van Leeuwen uit Den Haag per radio over zieken en ouden van dagen. De politie had uitgebreide maatregelen genomen en alles verliep in goede orde. Apeldoorn, 27 Juli. 's Middags werd een muziek-tournooi gehouden, waaraan uit alle provincies één christelijke muziekver- eeniging deelnam. De vereeniging „Soli Deo Gloria" uit Weesp behaalde het hoogst aan tal punten. Alle deelnemende vereenigingen ontvingen een herinnerings-mcdaille. De Commissie te Apeldoorn had een bal lon-wedstrijd georganiseerd. Drieduizend ballons werden opgelaten. In cie middagvergadering spraken mr. dr Schokking, lid van don Raad van State, mr. dr. J. Donner, oud-minister en ds. D. A. v. d. Bosch uit Den Haag. De heer mr. v. d. Deure 6prak een slot woord. Het woord werd wederom afgewisseld met muziek en zang. Het gemeentebestuur van Apeldoorn zal om vijf uur ten gemeente- huize het bestuur der N.C.R.V. en de com- MERWEDEBRUG VRIJ VAN DE FONTONS Scheepvaartverkeer in het kanaal hersteld. Amsterdam, 27 Juli. In den loop van den middag i6 ook het tweede ponton vrij gekomen van de nieuwe brug over het Mer- wedekanaal bij den Muiderslraatweg, waar mede het scheepvaartverkeer weer als ge woon in beide richtingen kan plaats hebben. Beide pontons zijn na elkaar naar Amster dam versleept. VAN ONZE VEEMARKTEN. De inzet deze week op onze gebruiksvee- alsook op de vetveemarktcn is zeer flauw, met over dc gehcele linie een drang tot la gere prijzen. Dc aanvoeren zijn wat ruimer, terwijl er juist minder kooplust was Wat het gebruiksvee aangaat komt dit ge heel uit zooals we dit ons hadden voorge steld!. In ons vorig overzicht maakten we do opmerking dat voor ons gebruiksvee de waardcgrcns gepasseerd was, daarom voor zagen wc ecu mindere kooplust. Op de gc- bruiksveemurkt te Rotterdam- bleek dit maar al te waar, de boeren wilden minder besteden, hierdoor kreeg de markt een uiterst traag verloop. Trouwens het was s morgens zco aan te zien dat het slecht zou afloopcn, er was meer vee aangevoerd on de belangstelling was gering. Ook zij, welke eerst op do vette markt hun vee ver kochten, en daarna als kooper op de ge- bruiksveemarkt verschenen, wilden minder besteden. „Wij hebben ook maar weinig ont vangen" was hun opmerking. Ook het weer, hoewel voor buitenstaan ders mooi, is te droog cn te warm, do wei de krijgt het hier en daar te kwaad. Voeg daarbij dat het mond- en klauwzeer ook weer in meerdere mate van zich doet hoo- ren, zal het ons geenszins bevreemden zoo de versche melkkoeien een 25.— lager in prij6 komen, wat ook beter de waardo aan geeft dan dat dit nu het geval is. Op de slachtveemarkt is, zooals boven al opgemerkt, de toestand ook al niet best. Op de meeste markten blijft het aanbod ta melijk ruim, naar de beste kwaliteit is wel vraag, deze blijft doorgaans gering aange boden, maar de rest kan moeilijk geplaatst worden tegen zakkende prijzen. Te Rotter dam waren ook vooral de slieren weer 6lecht te verkoopen, do prijs ging met en kele centen omlaag. Besteed word voor de beste kwaliteit runderen van 055060, 2e kw. van 0.440.50, 3e kw. 0.340.40, 6tieren le kw. van 0.420.44, mindere kw. van 0.34—0.38, alles per K.G. geslacht. Vette kalveren waren, zoowel te Amster dam als beide dagen te Rotterdam, weer ruim aangevoerd. De beste kwaliteit kon nog redelijk geplaatst worden, verder wa ren de prijzen niet te handhaven; vooral Dinsdag te Rotterdam was het slecht; de prijzen gingen zeker met 2 3 ct. per pond lager. Voor de prima kwaliteit werd nog wel 20 cent en nog wel eens een paar cent daarboven, maar voor de rest van 1017 'cent, alles per pond levend. De nuchtere kalveren kunnen tamelijk goed geplaatst worden, er is niet zoo'n groote aanvoer, slachtkalvcn van 4.tot 8.per stuk. Op dc vette varkensmarkt is de toestand ook iets flauwer, zelfs zakte de prijs op en kele markten. Zelfs was dit te Rotterdam het geval nog met een zeer matig aanbod. De prima zware soorten golden nog tot lO'/s, enkele 17 cent, verder van 15—16 cent per pond levend. DE ROODVONKGEVALLEN TE ARNHEM. Arnhem, 27 Juli. In het Arnhemsche garnizoen is weer ccn nieuw geval van rood vonk voorgekomen. Ditmaal bij een milicien, die in de Willemskazerne was gelegen. Hij is naar het militair hospitaal overgebracht. Ondertusschen heeft men een tweetal an dere patiënten, die zes weken geleden op genomen waren, en die thans geheel gene zen zijn, uit het hospitaal kunnen ontslaan. Met het nieuwe geval zijn er thans in het geheel vijf roodvonklijders, terwijl zich nog vier manschappen in observatie bevinden. Geen der gevallen is van ernstigen aard. De militaire autoriteiten nemen allo maat regelen om uitbreiding van de ziekte te voorkomen. DOODELIJK ONGELUK. Groningen, 27 Juli. Vanmiddag reed een vrachtauto van de firma Van Gond en Loos uit dc Nieuwe Boteringestraat de Klei ne Kruisstraat in. De 3S-jarige arbeider, J. F. de Jong uit Groningen, die achter op den wagen zat, viel bij het nemen van de bocht van de auto en kwam met het hoofd op den grond terecht. Een vat, waarop hij had ge zeten tuimelde eveneens van den wagen cn is vermoedelijk op het hoofd van den man terecht gekomen. Met een schedclbasis- fractuur is hij naar liet Academisch Zieken huis vervoerd, waar hij eenige uron na aan komst is overleden. u» Winkelbediende „Mevrouw, wilt u ver- kc'ijk iets koopen Klant„Natuurlijk, wat bedoelt u eigen lijk Bediende „O, ik dacht dat U misschien de inventaris wou opmakon." (London Opinion). J

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 6