ZEER VOORDEELIGE JÖNGÊMEÏSJËS
DE EEMLANDEU
Bmiitenllandsch
Overzicht
HET AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Belangrijkste
Weerbericht
Licht
TAXI
l. j. luycx mm
Dinsdag 15 Augustus 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 39
STAKING IN DE MIJNEN VAN
ZUID-WALES
STRENG OPTREDEN TEGEN
NAZI'S IN OOSTENRIJK
VEERBOOT GEZONKEN
ZATERDAGMIDDAG 2 UUR
DE GROOTE SCHOUWBURGLOGE DAS SI
DE KWAJONGENS-STREKEN VAN FLIP EN FLAP
ORKAAN BOVEN WEENEN
8 uur 55 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
BELT U EVEN
1093 of 1830
Garage Nic. Bovée, Kamp 41
ARNHEMSCHE WEG 26
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand I 0.75, per
week (me» o rat is verzekering tegen ongelukken) f 0.17*/»
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0-05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN vao 1-4 rt0cl'1 105 mt' ">t*arlp vm een bewusaumme»
elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentiën voor da
helft van den prijs. Kleine Advertentlên „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regela
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Balbo's opzienbarende esliader-
vlucht Een belangrijke étap-
pe op den weg naar de verove
ring van het luchtruim.
Balbo en zijn mannen zijn na hun koen4
trans-atlantische vlucht Zondag weer in het
vaderland teruggekeerd en ieder ia het er
over eens, dat hun prestatie in le geschie
denis der luchtvaart van baanbrekende be
teek 4nis is, zoowel op het 'gebied der ver-
keers-politiek, als in sportief en militair op
zicht. De vlucht was zoowel een vreedzame
manoeuvre als een overduidelijk bewijs van
bet zuiver militaire prestatievermogen der
vliegbooten. Voor de Duitschcrs beteekent
het slagen her heen- en terugreis over den
Oceaan eveneens een bizondere voldoening,
aangezien het de Duit6che wereldvlieger
Wolfgang von Gronau is geweest, die als
pionier den Noordelijken weg van Europa
naar Amerika via IJsland heeft ontsloten
en Balbo waarderijk4 inlichtingen heeft ver
schaft
De eskadervlucht was stelselmatig voor
bereid. Een door en door geoefende lucht-
trocp, uitgerust met alle hulpmiddelen der
techniek, in voortdurende verbinding met
dc aarde en de schepen op zee, bracht on
der militaire leiding een plan tot uitvoering,
waaromtrent heel de wzreld lang van te
voren was ingelicht. Het moest dus luk
ken, het moest onverbiddelijk worden uit
gevoerd. Dc eerste étappe OrbetelloAm
sterdam werd zonder incidenten afgelegd,
afgezien van het ongeluk bij de landing in
Nederlands hoofdstad: één vlicgboot sloeg
over den kop en e4n bekwaam mécanicien
kwam om het leven. Van Londonderry be
gon het eerste groote zeetraject naar IJs
land. Balbo deelde daaromtrent in een
draadloos bericht aan Mussolini o.a. mede:
„De beide eerste vlieguren waren zeer
moeilijk. Geen zicht. Loodkleurige hemelen
wolkm tot op de zee. Wij waren gedwongen
vlak boven den waterspiegel en bovendien
dikwijls blind te vliegen. Van bet derde tot
liet vijfde uur vlogen wij in zoo'n dichten
nevel, dat wij nauwelijks de vleugelpunten
der vliegtuigen zagen. De weerberichten
repten van bedekten hemel over een af
stand van ongeveer 1000 K.M. Pas in het
tvvcalfde uur hadden wij helderen hemel
en een stormachtige zee. Ondanks tegen
wind een gemiddelde snelheid van 200 K.M.
All3 vliegtuigen kwamen in dicht aaneen
gesloten patrouilles van telkens drie vlieg-
booten in Cartwright aan dc kust van La
brador aan. Terwijl ik dit schrijf, landt de
vier-en-twintigste vliegboot vlot. De man
schappen waren opgewassen tegen de taak,
die u ons voor het geluk en het aanzien van
't fascistische Italië heeft opgedragen."
Inmiddels zijn de schitterende ontvang
sten, banketten en het vele eerbetoon niet
de groote gebeurtenissen der koene vluch
ten geweest, maar het vliegen zelf in ge
vaarlijke oogenblikken. Misschien zal een
maal de tijd komen, dat een trip over den
Oceaan per vlicgboot geen waagstuk mc4r
beteekent, zooals thans reeds het geval is
met het luchtschip Graf Zeppelin. Nu ech
ter is het oversteken van den Oceaan met
vliegtuigen, vliegbooten, vliegschepen (Do
X), nog steeds een pioniersprestatie.
Balbo's eskadervlucht is ongetwijfeld de
belangrijkste daad der laatste jaren op het
terrein der aviatiek. Terwijl de zuiver-tech-
nische verrichting boven allen lof verheven
is, dient ook Balbo's menschelijkheid, die
bij dezen tocht aan den dag trad, te worden
geprezen. Bij 't vertrek van de Azorcn
kwam de earste luitenant Squaglia om "net
leven, een ervaren zeevliegcr. Hem trof een
bizonder tragisch lot. Terwijl het vaderland
al nader en nader bij kwam, werd zijn
vliegboot bij het terugvallen op den zeespie
gel na den start door een hooge deining
gegrepen. Dat generaal Balbo te Lissabon
alle feestelijkheden afzegde, onmiddellijk
zich naar de telefoon spoedde, om den duce
de omstandigheden mede te deelen, waar
onder de door allen geachte en beminde
luitenant zijner luchtvloot om 't leven
kwam, was een treffend blijk van de innige
onderlinge kameraadschap der deelnemers
aan de eskadervlucht.
Heel Italië heeft de vliegers gehuldigd en
de geestdrift kende, nauwelijks grenzen,
evenmin als in Duitschland, toen Hünefeld,
kapitein Köhl en Wolfgang van Gronau den
Oceaan hadden overgestoken en de Graf
Zeppelin na zijn reis om de wereld weer te
Friedrichshafen was aangekomen. Een
nieuwe belangrijks étappe op den weg naar
dc verovering van 't luchtruim is door
de roemrijke eskadervlucht der Italianen
bereikt. Zijn dc Duitschers jaloersch?
Geenszins: „Deutschland freut sich neid-
los", verklaart een medewerker van de
Frankfurter Zeitung in een artikel, waar
van wij den gedachtengong hebben gevolgd.
GROOTE BOSCHBRANDEN OP
NEWFOUNDLAND.
New-York, 14 Aug. (H. N.) Volgens een
bpricht uit St John woeden aan de Noord-
Oostelijke ku6t van Newfoundland grooto
boschbranden, waardoor een groote opper
vlakte bedreigd wordt.
Londen, 12 Aug. (V.D.). In de anthra-
cietkolenstrcek van Zuid-Wales is de span
ning lusschen werkgevers en werknarnors
verscherpt, zoodat men verwacht, dat Maan
dag in 21 anthraciet-mijnen van de Amal
gamated Anthracit Collieries Maatschappij
welke de meeste anthraciet-mijnen in Zuid
Wales bezit, dc staking zal uitbreken. In
acht andere mijnen der maatschappij is
het personeel voornemens Woensdag in
staking te gaan.
Tijdens een vergadering van vakveraeni-
gingsvertcgenwoordigers in Swansea is be
sloten, dat ook het personeel van de an
thraciet-mijnen, die niet bij genoemd con
cern behooren, zullen worden opgeroepen
zich aan te sluiten bij dc stakingsbeweging
Op dit oogenblik omvat deze beweging
23.000 man.
Londen, 14 Aug. (V.D.) Een gedclcgccr-
denconfcrcntie van de Britsche mijnwer-
kersfedcratio in Zuid-West-Wales heeft be
sloten, dat 17.000 mijnwerkers in de anthra-
oictmijnen in dit district morgen «n
Woensdag het werk niet zullen hervatten,
aangezien geen overeenstemming met de
mijneigenaars bereikt kon worden inzake
de regeling der minimumlooncn. Voorloo-
pig is de staking afgekondigd voor de mij
nen van de Amalgamated Anthracit Col
lieries Ltd., die 80% van de mijnen in
Zuid-Wales beheerscht. Indien binnen 14
dagen het conflict niet is opgelost, zullen
ook de mijnwerkers in de andere mijnen,
met welker eigenaars de onderhandelingen
nog gaande zijn, het werk stopzetten, waar
door de staking met 4 u 5000 man wordt
uitgebreid
Miinche n, 12 Aug. (V.D.). Van de
Beicrsch-Tiroolsche grens wordt gemeld,
naar de Münchcner Neucste Nachrichten
mededeelen, dat dc beide inwoners van
Münchcn, Han6 Hackinger en Engelbert
Haindl, 7 Augustus in Achenkirclie in Tirol
zijn goarcstcerd in verband met uitlatingen,
tegen de Ooslcnrijksche regeering gericht. I
Hackinger werd veroordeeld tot 10 dagen ar
rest en 200 schilling boete, Ilamdl tot 10 da
gen arrest cn wegens het in bezit hebben
van het in Oostenrijk verboden blad Mun
choner Neucste Nachrichten, tot 300 schil
ling boete.
In Scharnitz is in het postkantoor dc
dochter van een café-eigenaar gearresteerd,
verdacht van in connectie te hebben ge
staan met de plegers van den aanslag op
dr. Steidle.
In Kufstein is de hulp-douanc-ambtcnaar
Kicfernfelder gearresteerd. Hij wordt ervan
beschuldigd medeplichtig te zijn aan het
doodschieten van den Heimwehrrnann
Schwanninger.
We en en. 14 Aug. (V.D.) Uit Salzburg
wordt gemeld, dat de Oostenrijksche veilig
heidsminister Fey aldaar een rode heeft
gehouden, waarin hij een waarschuwing
richtte tot de Oostenrijksche nationaal so
cialisten. Dc Oostenrijksche regcering had
nog niet al haar machtsmiddelen uitgeput
Ook in Oostenrijk zal men de doodstraf
voor hoogverraders kunnen invoeren, wan
neer het niet anders ging. Men moest goed
moedigheid niet voor zwakheid lioudPii Hij
eindigde zijn rede met dc woorden „Wan
neer het om onze hoogste idealen gaat, wor
den wij zoo steenhard als dc bergen van
ons vaderland."
DE ZORG VOOR HET KLEINE FRUIT.
Nu de aardbeienpluk weer tot het verle
den behoort krijgen de bedden een gron
dige schoonmaakbeurt. Waar wc op pollen
kweeken worden alle ranken aigesneden en
tusschen de planten dc grond losgemaakt.
Hebben we jonge planten noodig voor uit
breiding of verjonging der oude bedden,
dan nemen we daarvoor dc sterkste jonge
planten. Deze vinden we gewoonlijk hel
dichtst bij de moederplant. De jonge planten
v.orden van de rank gesneden en met een
kluitje opgenomen Voorloopig planten wc
ze op een goed bemest bed op een aistand
van 10 c.M. Gedurende de eerste dagen
schermen we bij zonnig weer opdat de plan
ten niet slap gaan hangen. Soms laat men
dc ranken aan de planten en het gehcele
bed zal dan spoedig zijn dichtgegroeid. We
plukken dan meer vrucliten, maar zullen de
bedden eerder moeten verjongen omdat bij
ten zoo dichte stand de oogst spoedig min
der wordt. Uude bedden, welke we toch op
ruimen, maken we nu leeg. De vrijkomende
ruimte kan dan nog worden benut voor den
teelt van een late groectensoort. Van de
lrambozen worden de aigeuragen stengels
a:gesneden cn verbrand, waarna de jonge
scneuten worden aangebonden. Wat er aah
jonge scheuten te veel is, wordt nu reeds
wtygeknipt, opdat de overblijvende meer
licht en ruimle ontvangen en zich krachtiger
kunnen ontwikkeien. Uok de bessen zijn
weer afgedragen en vertoonen al een echt
najaarsbeeid. Uude struiken, welke we ge-
neel oi geaeclteiijk willen verjongen, kun
nen nu Hink worden geknoeid, waarbij we
de oude takken lot op liet jonge hout terug
Orengen. Hoe lager die jonge takken ge-
piaaist zijn hoe beier voor een doelmatige
verjonging. Bij jonge struiken kan het noo
dig zijn om te lang groeiende gesteltakken
wat korter le maken. We knippen deze te
rug tot op een zijtak. Van üc Japansche
wijnbessen beginnen we nu vruchten te pluk-
kij. iivcnals oij de lrambozen zijn ook hier
de stengels tweejarig. De nu reeds krachtig
ontwikkelde scheuten worden aangeoonden.
opdat ze niet breken. Wie jonge planten
ucnscht laat de top van dc jonge scheuten
n.aar op den g.ona hangen. In korten tijd
hee.t deze dan wortels gemaakt cn krijgen
we een jonge plaat. In rel najaar wordt
deze van dc Hengel a.gesneden en afzonder
lijk opgeplant, riet is ccn uitstekende lci-
piant, welke ongeveer 3 M. hoog groeit.
ROEMENI2 STAAKT ZIJN SCHULD
BETALINGEN AAN EET EUITENLAND.
Boekarest, li Augustus (V.D.) In den
Maandagmiddag gehouden ministerraad
werd besloten dc Ro?meenschc schuldbcta
lingen aan het buitenland, met ingang van
15 Augustus op te schorten. Dit besluit zal
Dinsdag officieel worden gepubliceerd.
Tientallen boeren verdronken
Peking, 13 Augustus (V.D.). Volgens
berichten uit L.algan is op dc rivier Jan-
gho een veerboot gezonken, waarop ccn
groote kuilde vee werd overgezet; 44 boe
ren verdronken. Geen enkel stuk vee kon
worden gered.
FA5DIS
flZCHE BEWEGING CP
IJSLAND.
Londen, 12 Augusctus (H N). Engel
sche reizigers, die een bezoek aan IJsland
hebben gebracht, melden, dat daar een zeer
krachtige fascistische beweging is ontstaan
die zich vooral richt tegen dc z.g. corrup
tie. De leden van deze beweging dragen een
hakenkruis op een vergulde speld.
TWEE D30DEN BIJ BOTSING MET
STROOPERS
Neustadt, 13 Aug. (V.D,). In den af-
geloopen nacht betrapten eenige gendar
mes een tweetal stroopers, die de schoten
der gendarmes beantwoordden. Een 38-ja-
rige wachtmeester der gendarmerie en een
25-jarige strooper werden getroffen en ge
dood
HEEFT VCOR a. s.
BESCHIKBAAR GEKREGEN VOOR DE KINDEREN VAN DE
ABONNE'S EN HUN LOGEETJES.
OPGEVOERD ZAL WORDEN:
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN LEZE MEN DE ADVERTENTIE
VAN MORGENAVOND.
Ongerustheid over Dotlfuss
Ween en, 12 Aug. (V.D.). Hedenmiddag
tegen drie uur barstte plotseling over de
stad een orkaan los. Tal van vensterruiten
werden versplinterd, boomen werden ont
worteld. Gedurende ongeveer vijftien minu
ten woedde de storm in volle kracht. Dicht
bij dc stadsgrens van Weenen werd een
3d M. hooge boortoren omver geworpen.
Acht arbeiders werden onder de puincn be
graven. Een van hen werd meer dood dan
levend geborgen, een ander was zwaar en
nog twee anderen waren licht gewond.
Bondskanselier Dollfuss, de minister van
financiën dr. Borcsch en de minister van
handel Stockinger waren Zaterdag om 14.30
met een vliegtuig opgestegen ter bezichti
ging van het Glockncrgebied. Het vliegtuig
is tot dusverre nog niet in Weenen terug
gekeerd. Bij den start waren de weersom
standigheden nog uitstekend, nadien echter
is het weer veel slechter geworden. Gelijk
reeds gemeld, is tegen 3 uur in den middag
een orkaan losgebroken, waarop in den loop
van den avond een lievig onweer is ge
volgd. Het is mogelijk, dat het vliegtuig in
Salzburg in verband m^t het slechte weer
een tusschcnlanding heeft gemaakt.
Dollfnss veilig geland.
Weenen, 12 Aug. (V.D.). Volgens een bij
de bondskansclarij ontvangen bericht heeft
bondskanselier Dollfuss in Salzburg een
tusschenlanding gemaakt.
Electriciteitscentrale door wolk
breuk ingestort
Innsbruck, 13 Aug. (V.D.). Tengevolge
van een hevige wolkbreuk zwol de Malser-
bach zoodanig, dat nabij het stadje Imst
groote watermassa's in het dal stortten.
De stedelijke electriciteitscentrale kwam on
der water te staan. Blijkbaar werden de fun
damenten van het gebouw geheel onder-
spoeld, want plotseling stortte het gebouw
in. Het gezin van den bedrijfsleider, dat de
eerste verdieping bewoont, zag het ongeval
aankomen en kon zich met achterlating van
have en goed, door een overhaaste vlucht
redden. De machines liggen geheel onder
het puin bedolven. Ilct herstelwerk zal
waarschijnlijk eenige maanden duren. Voor
loopig betrekt de stad Imst den benoodig-
den stroom van de elcctrische centrale te
Oetz.
Vier personen door
bliksem gedood.
den
Weenen, 14 Aug. (V.D.) Zaterdag heeft
boven Opper-Ooslenrijk en Vorarlberg ";cn
lievig noodweer gewoed. Vooral het Mon-
tafondal in Vorarlberg werd door een
vreeselijk onweer geteisterd, waarbij vier
personen door den bliksjm werden ge
dood. In den nacht van Zaterdag op Zon
dag barstte boven Vandans een wolkbreuk
los, waardoor dc bergen reusachtige water
massa's in het dal voerden en over een
lengte van 1l/j K.M. en een breedte van
G00 A 700 Meter het dal overstroomden,
groote hoeveelheden rolstecnen en ander
puin in het dal achterlatend. Drie huizen
met stallen en schuren werden geheel weg
geslagen. De bewoners, die door het nood
weer verrast werden, konden nog tijdig uit
hun bed springen, voordat de huizen in el
kaar stortten en werden weggespoeld. Een
G0-jarige vrouw cn haar dochter kwamen
daarbij samen om het leven. Het vierjarige
kind van de dochter is verdwenen. Het
lijkje is nog niet gevonden, zoodat men
vermoedt, dat het onder de puinhoopen be
dolven is.
Van een ander gezin werden twee per
sonen gewond. Behalve de drie huizen, die
totaal verdwenen zijn, werden tien andere
huizen door het met het water meegevoer
de gesteente zoodanig beschadigd, dat zij
als geheel vernield beschouwd kunnen
worden. Ook de luchtspoorwcg in het Mon-
tafondal is vernield. Op sommige plaatsen
hangen de rails los in do lucht.
ONWETTIGE PROPAGANDA.
Breslau, 12 Aug. (V DIn verband
met illegale propaganda, het verspreiden
van gccyclostyleerde vlugschriften e.d., zijn
15 personen gearresteerd. Zij zullen zich
moeten verantwoorden wegens hoog ver
raad.
BLOEDIG FAMILIEDRAMA.
Augsburg, 14 Aug. (VD). De gescheiden
echtgenoote van een 42-jarig rechterlijk
ambtenaar te Kaufbiircn, die nog steeds
met elkaar in onmin leefden wegens de
financieele verzorging door den man van
haar cn de twee kinderen, heeft na een wor
steling met een mes haar voormaligcn man
gedood en zichzelf ernstig gewond.
BUITENLAND.
Noodweer boven Oostenrijk.
(Eerste Blad, pag. 1).
Staking in dc mijnen van Zuid-Wales.
(Eerste Blad pag. 1).
BINNENLAND
De wet op de evenredige vrachtverdceling
in de Binnenvaart treedt 7 September in
werking.
(Tweede blad, pag. 1).
De N.R.V.-Gencralc naar Lugano.
(Tweede blad, pag. 1).
OMTREK.
Een rondwandeling op dc Hintos to
Soesterberg.
(Tweede Blad, pag. 3).
SPORT.
Speicher wereldkampioen van den weg.
Valentijn werd derde.
(Eerste blad, pag. 2),
STADSNIEUWS.
Begrafenis Groenveld.
(Eerste Blad, pag. 3.)
Elfde Imkersdag.
(Eerste Blad, pag. 3.)
Revue „de Bilt seint
(Eerste Blad, pag. 3.)
Medegedeeld door het K.N.M.I te De Bilt.
Hoogste Barometerstand 7G5.7 lo Memel.
Laagste Barometerstand 741.9 te Scydis-
fjord.
VERWACHTING
Matige, tijdelijk wellicht toenemende
Zuid-Westelijko tot Westelijke wind, zwaar
bewolkt tot betrokken, met regen, later op
klarend, aanvankelijk koeler.
De depressie bij IJsland heeft zich ver
der Zuid- cn Oostwaarts uitgebreid. Do
hooge drukking trok zicli tot in Polen te
rug en beeft in het Zuid-Westen ook wei
nig te beteekenen. Ten gevolge van een
snelle daling van den barometer in Ier
land heeft de uitloopcr, die gisteren nog
zwaar onweer in Frankrijk bracht, zijn
kracht verloren, al is onweer in het Oosten
van ons land cn West-Duitschland, van
daag niet onwaarschijnlijk. Aan de Iersche
kust waait een stormachtige Zuid-Westen
wind. Ook in het Kanaal begint dc wind op
te steken.
In Duitschland nam de bewolking toe,
maar er viel nog weinig regen. Noorwegen
hield regenachtig weer. Zuid-Zweden en
Oost-Duitschland hebben nog fraai weer
met hooge temperaturen. Voor de volgende
dagen is afwisselend regen cn opklaring te
wachten met toenemenden wind.
RIJDT VEILIG!
Breng in bochten, weggebruikers,
Geen collega's in den nood.
Bocht naar rechts moet altijd
kort zijn,
Bocht naar links steeds ruim en
groot!
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 130
Haken en Breien in verloren uurtjes
Onze geheele WOLVCORRAAD
wordt, hoewel de prijzen stijgen
voor extra lage prijzen opgeruimd.
