DE EEMLANDEU
Buitenland
Belangrijkste
Overzicht
L. J. LUYCX ZOON
Maandag 21 Augustus 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwai 2a
32 e Jaargang No. 44
HEVIGE ORKAAN
BOVEN MUNCHEN
NAT.-SOCIALIST
GEARRESTEERD
D0LLFUSS SPREEKT MET
MUSSOLINI
RUSTIGE ZONDAG IN
IERLAND
HET GEVAL LE0N-HAMM
DE „VULKAAN" BIJ RÏJSSEL
GEDOOFD
CHINA GETEISTERD D30R
EEN HITTEGOLF
FRANSCHE GENDARMES
BEZETTEN ANDORRA
Weerbericht
8 uur 42 min.
brand melde men aan
de telefoniste
T AVP
belt u even
1093 of 1330
Garage Nic. Bovée, Kamp 41
REORGANISATIE
UITVERKOOP
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 maanden v0°' Amersfoort 2.10. per maand i 0.75. per
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17'/*
Binnenland franco per oost per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
1 elke regel meer f0.25 Llefdadighelds-adverteotlën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES' bij vooruitbetaling 15 regelt
50 cent elke regel mee/ 10 cent, driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra f 0.05
Een aantal dooden en
gewonden
München, 20 Aug. (V.d.) Boven Mün-
chen heeft Zondagmiddag een sterm met
orkaankracht gewoed, welke in het bizon
der een kamp van dc Hitlcrjeugd heeft
geteisterd, Eenige groote tenten konden
niet overeind blijven en werden «geheel
vernield. Groote balken werden hoog dooi
de lucht geslingerd. Iienigc Hitier jongens
hadden tegen den plotseling opgekomen re
gen in de tenten schuilplaats gezocht.
Juist deze tenten werden g.'troffen. Zeven
jongens werden gewond overgebracht naar
het ziekenhuis Schwabing, waar één hun
ner bij aankomst is overleden.
In de Infanteriestrasso werd. een boom
door den storm ontworteld. Een S.A.-man
werd ernstig gewond. In do Adalbertstrasse
kon een vrouw niet stand houden tegen den
hevigen wind. Zij kwam voor een auto te
vallen en werd overreden en gedood. Een
politie-agcnt, du dc vrouw nog wilde grij
pen, werd licht gekwetst.
Wegens het kwalijk behande
len van een Amerikaan
in Duitschland
Berlijn-, 19 Aug. (H.N.) Tengevolge van
de krachtige stappen, door het Amerikaan
schc gezantschap gedaan, naar aanleiding
van dc mishandeling van een Amerikaanse!)
geneesheer door nationaal socialisten, is een
nationaal-socialist gearresteerd.
De brigadcchcf der S.A., Errist, heeft zijn
troepen gewaarschuwd, dat hij dergelijke
handelingen ten strengste afkeurt en dat,
indien dergelijke gevallen zich herhalen, de
schuldigen uit de partij gesloten zullen
worden.
Ernst zal Dinsdag den Amerikaanschcn
gezant zijn verontschuldigingen aanbieden.
Te Sondershauscn is op last van de Thii
ringsche regeering een S A.-leider gearres
teerd, die zich onbevoegd gemengd had in
de leiding van een industriocle onderne
ming.
Dc Thüringschfc regeering wil voor goed
een einde maken aan het onbevoegd ingrij
pen van nationaal-socialistcn in het econo
rnische leven.
I
I
tal, een tegenbezoek aan Parijs gebracht cn
onder leiding van een vertegenwoordiger
van de Duitschc ambassade werd een krans
gelegd op het graf van den onbekenden
soldaat onder de Arc dc Triomphe. De
krans was voorzien van een hakenkruis
lint met het inschrift „Duitsche scholieren"
cn een zwart-wit-rood lint met het opschrift
„De leeraren".
De ochtendbladen van heden melden
thans, dat het Jint met het hakenkruis
door onbekende daders van de krans is
verwijderd. Dc politie stelt een onder
zoek in.
ROEIVIENIE'S KONING ONGESTELD.
Boekarest, 19 Augustus (V.D.) Giste
ren werd gemeld, dat koning Carol en
kroonprins Michael, tijdens de vlootma-
Doeuvres in dc Zwarte Zee wegens ziekte
naar Constanza moesten worden gebracht
en vandaar naar de zomerresidentie van
(Jen koning te Sinaia vertrokken. Nader
wordt gemeld, dat kroonprins Michael aan
boord aangetast bleek te zijn door de ma
zelen en dat de koning waarschijnlijk door
zijn zoon besmet is. (Volgens andere berich
ten zou de Koning aan roodvonk lijden).
DE RUSSISCHE GRAANOOGST.
Moskou, 19 Augustus (V.D.). Het cen
traal executief comité der Sovjet Unie heeft
een crediet van 15 milliocn roebels beschik
baar gesteld voor den onmidflellijken bouw
man graaisilo's en uitbreiding van bestaan
de graaisilo's in het Midden Wolgagebied
en het district Odessa, aangezien door de
ruime opbrengst van den oogst men in de
ze districten niet over voldoende graanop-
Uagplaatsen beschikt.
NAAR HET EINDE DER MIJNWERKERS-
STAKING IN ZUID-W ALES.
Londen, 20 Aug. (V.I).) De vertegen
woordigers der' arbeiders in dc anthracict-
mijnen in Zuitl-Wales hebben besloten, de
•'taking, die Maandag j.l. is begonnen, op te
heffen en morgen het werkt tc her
vatten. Bij de staking waren aanvankelijk
23000 arbeiders betrokken.
DUITSCHE HULDE AAN TRANSCHE
OORLOGSSLACHTOFFERS.
Hakenkruislint verwijderd
Parijs, 19 Augustus (V.D). Eenigcn lijd
Rcleden hebben Franschc scholieren hij oen
bezoek aan den Ilijn een krans met Tran
kleuren gelegd op het oorlogsmonu
ment Unter den Linden te Berlijn Eon de
zer dagen werd door een groep Duitsche
scholieren en leeraren, ongeveer 70 in aan
V. D. bericht: Zaterdagochtend te 11 uur
heeft bondskanselier Dolffuss in den minis
terraad medegedeeld, dat hij nog dien dag
gevolg zou geven aan de uitnoodiging van
Mussolini en zich per vliegtuig naar Rome
zou begeven tot het voeren van nieuwe eco
nomische cn jjoliticko besprekingen.
In aansluiting op zijn Woensdag uitge
bracht rapport over den internationalen toe
stand deed hij mcdedoelingen over doel en
programma van zijn Italiaansche reis. Daar
na verliet hij den ministerraad, die bleef
vergaderen onder voorzitterschap van vicc-
kanselier Winkler.
Dollfuss vertrok des middags te 13.37 per
vliegtuig in de richting Venetië. Hij werd
vei-^ezeld door lëgaticraad dr. ITornbostel.
Rome, 20 Aug. (V.D.) Officieel wordt
medegedeeld, dat de Oostcnrijksche Bonds
kanselier Dollfuss hedenmiddag te 0 uur op
het vliegveld Rimini is aangekomen, waar
hij door den onder staatssecretaris van Bui-
ténlandschc Zaken, Suvich, werd ontvangen
Hij begaf zich vandaar naar Riccone, waar
hij vanavond in het Grand Ilotcl, waar lnj
zijn intrek heeft genomen, een eerste bo
spreking met den leider der rogecring had,
die anderhalfuur duurde.
verduistefjnge:; dij het
spaahsdhe ministerie van
financial
Tot een bedrag van 803000 peseta's.
Madrid, 20 Aug. (ii. n. Bij het mini
sterie vim financiën zijn verduisteringen
ontdekt die tot 1929 teruggaan.
liet verduisterde bedrag beloopt ongeveer
890.000 peseta's. Dc Ware schuldigen zijn nog
niet bekend, doch wel zijn maatregelen ge
nomen tegen enkele hooggeplaatste ambte
naren.
weder een radiorede over
oostenrijk.
M u n c h e n, 19 Aug. (V.D.) Hedenavond
hoeft een lid van dc landsleiding Oosten
rijk der N.S.D.A.P. voor den Reierschen
zender gesproken over „De economische op
komst van het Duitschc Rijk in tegenstel
ling tot het economische verval van Oos
tenrijk."
graf zeppelin naar zuid-amerika
gestart.
F rie d r i c h s h a f e n, 19 Aug. (V.D.)
Het luchtschip Graf Zeppelin is hedenavond
te 21.OS onder commando van kapitein Leh-
raann voor zijn vijfde Zuid-Amcrika'.ocht
van dit jaar gestart.
Een enkel incident
Dublin, 20 Aug (V.D.) In liet algemeen
is dc Zondag in Ierland rustig verloopen.
Te Dublin deed zich een incident voor toerf
republikeinen liet gebouw der Blauwhem-
uen-oiganisutie binnendrongen cn een vaan
del bemachtigden. Er ontstond een worstc
ling met de blauwhemden, waarbij het
vaandel in stukken werd gescheurd. De re
publikeinen verbrandden net door hen ver
overde stuk van het \anndel.
Overigens heerschtc te Dublin rust. Gene
raai O'Duffy had bevolen, dat do blauw
hemden hun bijeenkomsten buiten de stad
cn ver \an dc drukke verkeerswegen zou
den houden.
Dc rogecring had dc voornaamste punten
door politie laten bezetten, terwijl in de ka-
zernes dc militairen in gereedheid werden
gehouden.
In den loop van den middag hielden re
publikeincn een optocht door-de stad cn leg
den kransen op het graf van dc Terschc vrij
hcidsheldcn Collins, Griffins en O'Higgins.
AUTO MET TENTOONSTELLINGS
BEZOEKERS VERONGELUKT.
Zeven dooden.
New York, 19 Aug (V.D.) Volgens een
bericht uit South Bend in Indiana is een
vrachtauto, bezet met menschen, die terug
keerden van een bezoek aan de wereldten
toonstelling te Chicago, omgevallen bij het
uitwijken voor een andere auto. Zeven in
zittenden werden gedood en twaalf gewond.
De gearresteerde had
brieven bij zich
De correspondent der N. R. C. tc Brussel
meldt
Het blijkt nu, dat de tc Aken gcarresteer
de" Belgische socialist Léon Ilamm brieven
bij zich had, die door dc nationaal-sociaüs-
ten als comprómitteerënd zouden worden
beschouwd.
Lo Pcuple meldt in verband hiermee, dal.
Hamm bij zijn arrestatie in het bezit was
van twee brieven, die geschreven waren
door den uitgeweken Duitschen socialist
Maas en die aan vrienden waren gericht. De
geadresseerde van één der brieven was een
70 jarige oude man. Haas vertelt in den
brief den moeilijken toestand, -waarin! hij
zich bevond. Kr staat niets in. dal aan een
complot zou kunnen doen denken, alhoewel
het wel mogelijk is, dat cr op niet al tc wel
willende wijze over het nieuwe regime in
Duitschland werd gesproken. In den ande
ren brief werd het adres opgegeven, waar
men Ilaas kon schrijven.
Parijs, 19 Aug. De „vulkaan' zooals
een Parijsch blad do brandende munitie
bergplaats bij Rijssel noemt schijnt gedoofd
le zijn. Er ontwikkelt zich tenminste geen
rook meer. Men is reeds begonnen de onder-
gromtsche voorraden op te graven. Men
heeft reeds een hoeveelheid handgranaten
gevonden die voor een gedeelte nog geheel
onaangetast waren Het is nog niet vast ko
men te staan hoe groot dc verborgen voor
raad is.
Hier en daar heeft men temperaturen van
ongeveer 200 Gr. C. gemeten.
Dc eigenaar van de terreinen heeft ver
klaard dat de brand het eerst op een haver
veld werd ontdekt, waar tengevolge van de
ontwikkelde gassen de bodem omhoog ge
drukt werd.
Londen, 19 Aug. (II.N.) Volgens een
Bericht uit Shanghai wordt China op het
oogonblik door een hittegolf bezocht, zooals
sedert vele jaren niet is voorgekomen. Te
Nanking werden 30 agenten, die in de open
lucht gymnastiekoefeningen doden, door een
zonnesteek getroffen. Te Peking, waar do
temperatuur tot 4(5 graden in de schaduw
steeg, zijn talrijke sterfgevallen onder de
arbeiders voorgekomen.
BUITENLAND.
Een rustige Zondag in Ierland.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Dollfuss spreekt met Mussolini.
(Eerste Blad, pag. 1.)
BINNENLAND.
Drie motorongelukken met doodelijken
afloop. (Eerste Blad, pag. 2
Opvarenden van een brandend Ameri-
kannsch schip door Ned. s.s. gered.
(Eerste Blad, pag. 2.)
UIT DEN OMTREK.
Do laatste dag der „II inlos".
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
Dc Floralia-tentoonstelling hedenmiddag
geopend. (Tweede Blad., pag. 3.)
Parijs, 19 Aug (V.D.) De spanning tc
Andorra, waar dc oude generale raad wei
gert zijn functies ter beschikking te stellen,
heeft thans haar hoogtepunt bereikt. De
prefect van liet Fransche departement
Oost-Pyrenccën heeft als permanent verte
genwoordiger der Fransche regecring in
den afgeloopcn nacht 50 Fransche gendar
mes naar Andorra gezonden ter waarbor
ging van de uitvoering van maatregelen,
die in opdracht van zijn regecring cn den
bisschop van Urgcl zijn getroffen.
Sedert 1S90 is dit de tweede keer, dat
Franschc gendarmes naar Andorra zijn ge
zonden. Dc Paris Soir legt er den nadruk
op, dat deze gebeurtenissen tot ernstige in
cidenten zou kunnen leiden, daar het twij
felachtig is, of de bewoners van de kleine
republiek zich niet tegen het zenden der
gendarmes zullen verzetten.
CESPEDES bedankt de amerikanen.
Havanna, 19 Aug. (V.D). Heden heeft
Je Amerikaansche torpedojager „Taylor"
Havanna verlaten. Daarmee is de laatste
vlootconhcid, gezonden ter bescherminj
van de Amerikaansche bevolking op Cuba,
teruggeroepen.
President Cespedcs beeft bij deze gelegen
beid de regeering te Washington bedankt
voor dc verleende hulp. Irr politieke kringen
te Havanna neemt men aan, dat dc Vcr
eenigde Staten bereid zijn, Cuba economisch
cn financieel te helpen, zooura het nieuwe
bewind zich heeft geconsolideerd.
Het nog altijd netelige vraag
stuk der oorlogsschulden.
Wanneer keert de werkelijk
heidszin bij do Amerikanen
terug?
De economische wereldconferentie, die
een tijdje geleden tc Londen is gehouden
en waarvan de resultaten oven bedroevend
zijn geweest als die van de ontwapenings
conferentie twee grootschcepsche inter
nationale bijeenkomsten, waarop de
mcnschhcid vruchteloos haar hoop had ge
bouwd, terwijl zij snakte naar politicken
cn economischen vrede heeft wcl-is-waar
een schoonc gelegenheid geboden om liet
vraagstuk der oorlogsschulden tot een be
vredigende oplossing te brengen, doch men
heeft deze gelegenheid voorbij laten gaan
en alles bij het oude gelalen.
De toestand, wat de vervulling betreft der
betalingsverplichtingen aan Amerika, heeft
zich nu langzamerhand derwijze ontwik
kcld. dat Frankrijk en nog eèn aantal sta
ten in '1 geheel niet meer betalen, terwijl
Engeland en een aantal andere staten tot
dusver nog niet hcelemaal in gebreke zijn
gebleken, doch niettemin tc verstaan heb
ben gegeven, duidelijk of meer bedektelijk
dat de Vcreenigde Stalen er maar niet op
moeten rekenen, dat zij iu den -vervolge
even prompt als in het verleden zullen
worden betaald.
Dc houding der Europcesche mogendhe
den, bij wie het laatste restje betalingsbe
reidheid als sneeuw voor de zon wegsmelt,
heeft dc Vcreenigde Stalen cr nog steeds
niet toe kunnen brengen bun standpunt te
herzien. Ze blijven het volle pond op-
eisclien, al moet worden toegegeven, dat cr
een zekere kans bestaat op een bescheiden
vermindering der af te dragen sommen cn
een vergemakkelijking der bctaalvoorwaar-
den. De rcgcering tc Washington heeft na
melijk laten uitkomen, dat zij er wel voor
te vinden is om met de afzonderlijke debi
teuren te praten over de mogelijkheid van
't verlcencn van faciliteiten, maar dan zul
len dc stacn, die de laatste termijnen niet
hebben betaald, eerst over dc brug moeten
komen.
Overigens is deze hernieuwde bereidver
klaring welbeschouwd een vrij goedkoop ge
baar, daar deze bereidheid ook al eerder
bestond. Tevoren heeft men echter nimmer
een succes kunnen bereiken, omdat hij de
besprekingen niet rle rcgcering of de staats
president den doorslag geeft, maar het
Amerikaansche congres, dat zich tot dus
ver met een wsergaloozo hardnekkigheid
tegen elke schrapping of eeni-rszins belang
rijke vermindering der schulden heeft ver
zet. Mil men dus spijkers met koppen
slaan, dan moet cr zich eerst een omme
keer bij het congres voltrekken en deze is
alleen mogelijk, wanneer vooraf de kiezers
hun standpunt inzake het schuldcnvraag-
sluk radicaal herzien.
Gelukkig zijn er reeds leden der Ameri
kaansche regeering, die inzien, dat een be
stendiging van den legenwoordigcn toe
stand, bezien van het Amerikaansche be-
langenstandpunt. niet alleen zonder zin is,
maar bovendien ernstige gevaren in zich
bergt. Zoo heeft dezer dagen Wallace, dc
Amerikaansche minister van landbouw, in
het Midden-Westen een rede gehouden, die
algemeen de aandacht heeft getrokken. Hij
maakte het den boeren, tot wie hij zich
wendde, duidelijk, dat zij alle hoop op een
verhooging van den uitvoer hunner land-
bouw-voorlbrengsclen wel konden laten
varen, wanneer zij vasthielden aan de be
taling der oorlogsschulden. II ij zette hier
bij tegelijkertijd uiteen, dat de buitenland
sche staten niet over voldoende gelden be
schikken om hun betalingsverplichtingen
tegenover Amerika na te komen en dan
nog bovendien Amerikaansche waren te
koopen in denzelfden omvang als in het
verleden. Dc eenige weg, om hun aanlcoo-
pen tc kunnen betalen, bestond volgens
Wallace in t afzetten hunner waren in de
Vcreenigde Staten, doch dit zou door dc
hooge Amerikaansche tarieven voorloopig
ten zeerste bemoeilijkt of onmogelijk wor
den gemaakt. Wallace eindigde dan ook
met de cfrmcrking, dat dc farmers, wat de
schulden- en tarievenkwestic betreft, moes
ten loeren realistisch te denken.
Juist het feit, dat de regccring-Roosevclt
bij het Amerikaansche volk groot aanzien
geniet, wettigt meer of minder de hoop,
dat waarheden, zooals Wallace thans heeft
verkondigd, meer weerklank zullen vinden
dan tot dusver het geval is geweest. Trou
wens: de Amerikanen zullen vandaag of
morgen toch eieren voor hun geld moeten
kiezen, daar geen enkel redelijk denkend
mcnsch thans meer aanneemt, dat er ooit
weer iets zal komen van een hervatting der
schuldbetalingen op groote schaal. In hun
eigen belang zou het dus zijn, wanneer dc
Amerikanen, hoe eerder hoe beter, een
vergelijk aan dc hand deden, dat de Euro
peeschc schuldenaars van het grootste ge
deelte hunner verplichtingen zou bevrijden
en Amerika de mogelijkheid bieden nog
iels binnen tc krijgen. Want thans wijzen
alle teekenen erop, dat, nu verschillende
schapen over den dam zijn, de eene beta
lingsweigering op de andere zal volgen. En
daartegen zullen alle Amerikaansche pro
testen niets baten. Begin October «is er voor
Amerika nog een kans: dan beginnen de
schuldbesprekingen met Engeland. Afge
wacht moet nu worden, of de Amerikanen
in ruim een maand tijds zullen leoren de
werkelijkheid nuchter te bekijken.
Medegedeeld door het K.X.M.I. te De Bilk
Hoogste barometerstand 765.0 tc La Co-
rünha.
Laagste barometerstand 748.3 te Lerwick.
Verwachting: Meest matige Zuid-Weste
lijke tot Westelijken wind, half tot zwaar
bewolkt, regenbuien, met kans op onweer,
weinig verandering in temperatuur.
Do depressie in het Noord-Westen blijft
als een stationnair minimum op het Noor
delijke deel der Noordzee liggen. Langs
den Zuidrand trekken secundaire depres
sies, die het weer afwisselend een buiig
karakter geven met lusschen do buien op
klaringen. Langs do Westzijde der depres
sies komen koele luchtrnassa's uit het
Noorden, die op IJsland temperaturen be
neden do 10° geven. Een onweersdepressie
gaf in het afgeloopcn etmaal in Duitsch
land en Zwitserland zwaren onweer-regen.
In Engeland vielen op veel stations kleine
hoeveelheden regen. Het laat zich aanzien,
dat het weertype zich aanvankelijk weinig
zal wijzigen cn dat het weer koel en re
genachtig blijven zal, en met van tijd tot
tijd regenbuitjes roet kans op onweer.
RIJDT VEILIG!
De fielslamp naar beneê gericht
't Doet U de gaten vinden
En nooit kan dan Uw rijwiellicht
Een ander gaan verblinden.
1 g)5ygrnMTr-*
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Nog enkele dagen duurt onze
U kunt nog steeds uwvoordeel doen
LOCOMOBIEL ONTPLOFT.
Acht dooden, acht zwaar gewonden.
Boekarest, 19 Aug. (V.D.) Bij het
binnenhalen van den oogst in de nabijheid
van Kisjinoff is een locomobiel ontploft.
Acht arbeiders werden in stukken gereten,
acht andere zwaar gewond. Vermoedelijk is
hier sprake van een wraakneming van een
ontslagen machinist.
BIJNA EEN MILLIOEN PELGRIMS
NAAR TRIER.
Tri er, 19 Aug. (IT.N:). Tot nu toe hebben
971.000 pelgrims een bedevaart naar Trier
ondernomen om den heiligen rok te ver
deren. Onder hen zou zicli ook Therese Neu
mann, dc gestigmatiseerde van Konners-
reuth, bevonden hebben. Men verwacht, dat
Zondag het cijfer van 1.900.000 zal worden
bereikt.