ZEER VOORDEELÏGE JMGMËÏSJÊS
DÉ EEMLANDEU
Buitenland
6. BROUWER
Belangrijkste
Nieuws
Licht
TAXI
L. J. LUYCX ZOON
Dinsdag 22 Augustus 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 45
POLITIEK VAN MUSSOLINI
TEGENOVER OOSTENRIJK
MASARIJK Jr. OVER
DE VERDRAGEN
KRUISKAMP 1Ö1
AMERSFOORT
AUTOBUS IN BOTSING MET
DYNAMIET-AUTO
AUTOBUS IN AFGROND
GESTORT
HET PROCES V. D. LUBBE
Bnitenlandsclh
Overzicht
Weerbericht
8 uur 40 min.
brand melde men aan
de telefoniste
belt u even
i093 of 1830
Garage Nic. Bovée, Kamp 41
REORGANISATIE
UITVERKOOP
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, p«r maflnd 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/»»
Blnneolaud franco per po»t per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummer, f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummö
-- elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentlRn voord#
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij voorultbeteling 1—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Fransche ontstemming over de poging
van den duce om Weenen en Boe=
dapest nader tot elkaar
te brengen
Gericht tegen de Kleine Entente
Parijs, 21 Aug. (V.D.) Do Parijscho och
tendbladen wijden groote aandacht aan de
besprekingen tusschen den Oostenrijkschen
bondskanselier Dollfuss en den Italiaan-
schen minister-president Mussolini, zonder
echter een bepaald standpunt in te nemen.
Slechts enkele bladen maken hierop een
uitzondering en tot deze uitzonderingen
behoort o.a. het nauw met oud-minister
president Harriot gelieerde dagblad, de Ere
Nouvelle, die op onmiskenbare wijze uiting
geeft aan zijn ontevredenheid over de be
doelingen van den duce. liet blad vvijst
erop, dat Oostenrijk zich voor bescherming
evengoed tot Frankrijk of Engeland had
kunnen wenden, te meer omdat Frankrijk
docr de laatste leening bewezen heeft, dat
het belang heeft bij de handhaving van do
onafhankelijkheid van Oostenrijk. Over het
onderhoud zelf tusschen Mussolini en
Dollfuss schrijft het blad, dat de bedoeling
van den duce, om Oostenrijk en Hongarije
dichter tot elkaar te brengen, niemand ver
rast, aangezien men van Italiaansche zijde
steeds getracht heeft een versterking der
Kléine Entente te verhinderen, aangezien
deze een belemmering zou kunnen zijn voor
het streven naar uitbreiding en hegemonie
tan het fascisme. De vraag is thans slechts,
of de evcnwichtspnlitiek van Mussolini in
overeenstemming is met de belangen van
den vrede en den economischen opbouw
van dit deel van Europa dient Daaraan
moet ten sterkste getwijfeld worden. Mus
solini laat zich bij zijn bemoeiingen slechts
door den wensch leiden de inschakeling
van den Volkenbond in het Duilsch-Oosten-
rijksche conflict te vermijden. Indien
Frankrijk integendeel gepoogd heeft den
Volkenbond bij de zaak te betrekken, dan
heeft het zulks uitsluitend gedaan in het
belang van den vrede en van het econo
misch herstel der geheele wereld. Men raag
cr echter aan twijfelen, of Italië met de
zelfde belangen rekening houdt als het een
toenadering tusschen Oostenrijk en Honga
rije tot stand wil brengen.
Het Journal verklaart in verband met
het onderhoud te Riccione, dat men niet
mag aannemen, dat de diplomatieke be
moeiingen zich tot de onlangs gedane stap
pen van Frankrijk en Engeland te Berlijn
zullen beperken. Dc besprekingen tusschen
Parijs en Londen worden integendeel met
ijver voortgezet en op het oogenblik wordt
de vraag onderzocht, welke middelen men
Oostenrijk aan de hand kan doen om zijn
bestaan te waarborgen. In het bijzonder op
economisch gebied heeft men reeds belang
rijke besluiten genomen.
De correspondent to Rome van het Fran
sche persagentschap Havas meent to we
ten, dat Hongarije bereid is van bepaalde
voordooien, waarover het op het gebied der
economische politiek tegenover Oostenrijk
beschikt, afstand te doen om een Oosten-
rijksch-Hongaarscho toenadering to bevor
deren. De Italiaansche regeering zou in
verband hiermede de mogelijkheid overwe
gen te Triest tegen een door Oostenrijk en
Hongarije te betalen vergoeding een vrijha
ven te vestigen, teneinde den beiden lan
den een toegang tot de zee to geven. De
Hongaarschc uitvoer zou dan over land via
Oostemijk naar Triest kunnen gaan. De
Fransche correspondent meent te weten,
dat ook deze kwestie te Riccione tusschen
Dollfuss en Mussolini is besproken.
Boedapest, 21 Aug. (II.N.) Naar aan
leiding van artikelen in de Fransche pers
verklaart de „Pester Lloyd", dat een nau
wer verband tusschen Oostenrijk cn Hon
garije in het geheel niet noodzakelijk is. De
betrekkingen tusschen do beide staten zijn
thans vertrouwelijk en vriendschappelijk.
Ook het verdrag van Versailles
zal eens moeten worden
herzien'
Londen, 21 Aug. (V.D.) Do Tsjccho-Slo-
waaksche gezant te Londen, Jan Masarijk,
zoon van den president der Tsjecho-Slo-
waaksche republiek, heeft op telefonisch
verzoek van de Daily Express van het zo
merverblijf van zijn vader te Topolcynki
een verklaring gegeven betreffende den
huidigen toestand van Europa.
Jan Masarijk, die verklaarde mede na
mens zijn vader te spreken, zei o.i., dat
men zich in Tsjecho-Slowakije niet be
vreesd maakte over het viermogendheden
pact, hoe de zaken zich ook zouden ontwikke
len. Langs diplomaticken weg was Tsjecho-
Slowakije ervan op de hoogte gesteld, dat
van een herziening der grenzen geen spro
ke zou zijn. Hierdoor werd elk oorlogsge
vaar uit den weg geruimd en alle gepraat
ever oorlog was dwaas cn schadelijk. Geen
verdrag was eeuwig en iedereen geeft toe,
dat ook het verdrag van Versailles eens
herzien zal moeten worden. Maar Europa
moet zeer voorzichtig zijn, als het zich gaat
bezighouden met kwesties van grensherzie
ningen.
De Daily Express herinnert in dit ver
band er aan, dat de Kleine Entente inder
tijd met oorlog had gedreigd, ingeval een
grensherziening binnen het kader der vicr-
mogcndhcdcn-overccnkomst tot stand zou
komen.
DEENSCH BLAD TE BERLIJN IN
BESLAG GENOMEN.
Berlijn, 21 Aug. (II/N.) Vandaag zijn
de exemplaren van het Deesche blad Poli
tiken, die per \licguig op het vliegveld
Tempelhof aangekomen waren, in beslag
genomen wegens oen artikel van den be
kenden, thans, te Parijs wonenden journa
list Karr. Reeds dc vorige weck was het
zelfde blad in beslag genomen.
SLAAPZIEKTE TE SAINT LOUIS.
Reeds 50 dooden.
Saint Louis, 21 Augustus. (V.D.) De
slaapziekte, die hier heerscht, breidt zich
steeds verder uit. 15 gezonde cn 35 zioke
personen zijn reeds overleden.
HET STEKKEN VAN GERANIUMS.
Wanneer we zelf geraniums of pelargo-
niumsoorten willen kweeken is het nu een
geschikte tijd om deze te stekken. In deze
maand gestekte planten worden voldoende
krachtig, en toch ook weer niet te groot,
zoodat ze vrij gemakkelijk kunnen worden
overwinterd. Voor stek nemen v/e stevige,
gedrongen scheuten, ter lengte van S tot
10 c.m., welke met een scherp mes, juist
onder een blad worden bijgesneden. Door
hel op deze plaats aanwezige reserve-
voedsel zal een stek hier gemakkelijk nieuw
weefsel cn wortels maken. Om te groote
verdamping en daardoor verslapping van de
stek te voorkomen snijden we de grootste
bladeren eraf. Ook worden eventueel aan
wezige bloemknoppen cn de stengel bij de
bladsteel aanwezige schutblaadjes wegge
broken. We plaatsen de stekken, zeer on
diep maar stevig, in met veel zand ver
mengde bladaarde, direct in kleine stekpot-
jes of totdat ze wortels hebben gevormd in
de vollen grond. Het is wenschelijk om de
stekken in een bak te plaatsen, zoodat we
er bij zonnig weer gedurende den eersten tijd
gemakkelijk schcrmmateriaal over aan kun
nen brengen. Bij regenachtig weer moet er
liefst een raam over gelegd worden opdat
de stekken niet te nat worden. Te veel
vocht is gewoonlijk oorzaak van het weg
rotten der stekken, evenwel mogen ze ook
-.iet te droog zijn daar ze dan inkrimpen en
verdrogen. Wanneer de stekken eenmaal ge
worteld zijn, potten we ze op in kleine slek-
potjes waarin zc ook zullen overwinteren.
Aan de met scherpzand vermengde bladaar
de kunnen we voor het oppotten wat mest
aarde toevoegen. De opgepotte stekken blij
ven lot einde September buiten in de bak
staan; daarna moeten ze worden beschermd
tegen nachtvorst. Bij veel regenval moeten
ook de gewortelde stekken hiertegen be
schermd worden. Wie geen bak heeft kan
zeer goed werken in een cirpa 30 c.m. hooge
kist, welke kan worden afgedekt met een
glasruit, en verder geheel als bak kan wor
den behandeld. De beste manier van over
winteren is in een matig verwarmde bak of
kas, dicht bij het glas. Vooral dit laatste is
een voorname factor. Met het toedienen van
water zijn we in den winter heel voorzichtig.
Alleen wanneer de stengels dreigen in te
krimpen en kantig in plaats van rond gaan
worden is het tijd om een"*v/c:nig water "te
geven. Nu heeft niet ieder een bak of een
kas, maar wie de ruimte er voor over heeft,
kan de stekken ook heel goed overwinteren
in een niet te warm, maar vorstvrij vertrek
voor het venster.
Wenscht ge 't beste voor uw tuin
Bloemen en ook planten, beide?
Kiest 't betrouwbaar adres
KWEEKERIJ DE „H0RSE WEIDE"
HOOG BEZOEK AAN FRANKRIJK.
P a r ij21 Aug. (II.N.) Dc prins van An-
nam is te Vichy aangekomen.
Acht dooden, 26 gevonden
Xcw-York, 21 Aug. (V.D.) Uit
Wilmington in den staat Delaware
wordt gemeld, dat een autobus, die
geheel bezet was met personen
die een vacantie-uitstapjo maakten,
in botsing kwam met een vracht
auto, die dynamiet vervoerde. Er
volgde een vrceseUjke ontploffing.
Dc inzittenden der beide voertuigen
werden ver weggeslingerd. Acht
hunner werden op slag gedood cn
26 ernstig gewond. De beide auto's
werden geheel uit elkaar geslagen.
M a d r i d, 21 Aug. (V.D.) Een autobus
ipet 44 vacantiogangers uit Madrid stortte
tc Guadarama van een steile helling naar
beneden cn sloeg cenige malen over den
kop. Van dc inzittenden werden wonder
boven wonder slechts vijftien personen ge
wond, terwijl een hunner werd gedood.
Vermoedelijk was de chauffeur dronken.
Antwoord van Romain Rolland
Bazel. 21 Aug. (V.D.). Dc Fransche
schrijver Romain Rolland, die zich op het
oogenblik tc Luzern ophoudt, heeft op den
open brief van „OherreichsanwaUdr. Wer
ner geantwoord.
Hij stelt vast, dat zich een internationa
le enquête-commissie heeft gevormd, be
staande uit de volgende personen:
D. N. Pritt, Engeland; Arthur Hays en
Clarence Darrow, Vereen. Staten; Vermey-
len, België; dr. Vald Huid, Denemarken;
Luis Jemenes de Asua, Spanje; Gaston Ber-
gery, Frankrijk; de Moro-Giafferi, Ita'ic;
mevr. dr. BakkerNort, Nederland; dr.
Branting, Zweden en dr. Johannes Iluber
Zwitserland.
De documenten, die zich in handen dezer
comissie hebben bevonden, zijn ter beschik
king gesteld van het Reichsgericht cn de
getuigen genoemd, zoodra principicele ga
rantie is verleend voor een vrije, onafhan
kelijke verdediging, alsmede voor open
baarheid der behandeling. De garanties
worden dan m den brief nader omschreven.
Z t hebben betrekking op vrije keuze der
verdediging, op vrijgeleide voor verdedi
gers en getuigen en op het doen toekomen
van de dagvaarding aan de internationale
enquête-commissie.
De spanning tusschen Duitsch-
land en Oostenrijk. Dollfuss
heeft een onderhond met Mus
solini.
Zaterdag en Zondag hebben in de Itali
aansche badplaats Riccione, die aan do
Adriatische Zee is gelegen, tusschen den
Oostenrijkschen bondskanselier Dollfuss en
den dictator van Italië, Mussolini, bespre
kingen plaats gevonden, waaromtrent
wordt gemeld, dat dc beide staatslieden
volkomen gelijk dachten over de vraagstuk
ken, die een punt van discussie hebben uit
gemaakt.
Ofschoon de officieele en iffegal terug
houdende communiqués geen, tot in bizon-
derheden afdalende, uitweidingen bevatten
omtrent het verhandelde, kan niettemin
reeds bij voorbaat worden aangenomen, dat
zoowel economische als politieke vraag
stukken zijn behandeld. Tot deze laatste be
hoort ook de gespannen verhouding tus
echen Weenen en Berlijn, -welke een uit
vloeisel is van het feit, dat dc regecring-
Dollfuss tegen de Oostcnrijksche geestver
wanten van Hitler nog al forsch is opge
treden. Men weet, dat bet eene incident het
andere heeft uitgelokt en dat \ooral via
Duitsche zenders tegen Oostenrijk werd en
wordt gestookt. Dit is voor dc ambassa
deurs van Engeland cn Frankrijk te Berlijn
zelfs aanleiding geweest zich bij dc Duit
schc regeering te beklagen, doch de stap.
waarbij Italic zich niet had aangesloten,
heeft bitter weinig uitgericht, daar dc be
wuste radioredevoeringen nog steeds vol
ijver worden uitgezonden.
Dc positie van Italic het valt niet to
loochenen is van zeer bizondcren aard.
Aan den ccncn kant bestaat er groote over
eenkomst tusschen dc opvattingen, die tot
uiting komen in het fascisme en het natio-
naal-socialismc, aan den anderen kant zou
het van Italië te veel gevergd zijn tc ge
dongen. dat cr tusschen Oostenrijk cn
Duitschland een politieke aaneensluiting
tot stand komt, daar Italië dan een te
machtigen cn gevaarlijken buur zou krij
gen. Om deze reden acht Mussolini het on
getwijfeld liet verstandigst op te komen
voor Oostenrijks onafhankelijkheid, maar
tevens wil hij Duitschland niet voor het
hoofd stooten, zoodat hij dan ook afziet
van eiken steun aan een Franscli-Engcl-
schen stap, terwijl hij cr zich tegelijkertijd
tegen kant, dat dc Duitsch-Oostcnrijkscho
spanning voor den Volkenbond wordt ge
bracht Vandaar dat hij tusschen de klippen
door wil zeilen en in den vorm van een
vriendschappelijk vertoog een poging wil
doen om Berlijn tot matiging te bewegen.
Algemeen heeft bet inmiddels de aan
dacht getrokken, dat naar aanleiding van
j dc besprekingen tusschen Mussolini en
Dollfuss vooral de samenwerking tusschen
Italië, Oostenrijk en Hongarije op den.
voorgrond is geplaatst. Dc verwerkelijking
van de desbetreffende plannen zou volko
men strooken met Mussolini's wcnschen,
daar het economisch en als gevolg daar
van ook het meer of minder politiek sa
mengaan der drie staten voor Oostenrijk
het voordeel zou meebrengen, dat Weenen
weer een achterland zou krijgen, waarvan
het vredesverdrag het heeft beroofd, ter
wijl Italië dan een blok zou hebben ge
vormd, dat als tegenwicht tegen dc Kleine
Entente zou kunnen diehen. Zelfs is reeds
de mogelijkheid geopperd, dat bij de econo
mische samenwerking tusschen Oostenrijk,
Hongarije cn Italië als vierde staat ook
Duitschland wordt betrokken; in vele krin
gen wordt een dergelijke groepsvorming
van zeer groote bcteckenis geacht, daar do
midden-Europesehc staten daardoor econo
misch weerbaarder zouden zijn dank zij het
onderling afnemen van elkanders voort-
brengingssurplus.
Zooveel is zeker, dat Dollfuss, in zijn va
derland teruggekeerd, zijn groote voldoe
ning heeft geuit over de uitkomsten zijner
besprekingen tc Riccione cn onder meer
met blijdschap vaststelde, dat Mussolini
groote belangstelling aan den dag heeft ge
legd voor dc ontwikkeling van een onaf
hankelijk Oostenrijk. Niemand misgunt
Dollfuss zijn vreugde, maar dit mag niet
verhinderen nuchter vast te stellen, dat do
Italiaansche ..genegenheid", waardoor Doll-
BUITENLAND.
Mussolini's politiek tegenover Oostenrijk.
(Eerste Blad, pag. 1.)
In Amerika botste een autobus tegen een
dynamietauto.
(Eerste Blad, pag. 1.)
BINNENLAND.
Minister Verschuur over de winsten der
margarinefabrikanten.
(Tyveede Blad, pag. 1).
Sluiting der Straperlo-bank te Noord-
wijk aan Zee.
(Tweede Blad, pag. 1.)
Het zweefvliegen.
(Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
Dc Floralia-tentoonstelling.
(Eerste Blad, pag. 3.)
Medegedeeld door het K.N.M.I. te Dc Bilt.
Hoogste barometerstand 762.8 te Biarritz,
Laagste barometerstand 718.9 te Lerwick.
Verwachting: Meest matige Zuidelijke tot
Zuid-Westelijke wind, half tot zwaar be
wolkt of betrokken, nmvankelijk opkla
rend, opnieuw regenbuien met kans op on
weer, weinig verandering in temporatuur.
De depressie op de Noordzee verplaatst
zich langzaam in Zuid-Oostelijke richting.
Langs haar Zuid- cn Oostrand hielden de
regen- en onweersbuien aan en blijft het
weer zijn ongestadig karakter behouden. In
Ierland daalt de barometer weer. Vanuit
het Westen naderen nieuwe depressie-in
vloeden, die na een korte verbetering van
het weer hier opnieuw regen kunnen ge
ven. De hooge druk in het Zuid-YVesten
blijft van weinig betcekenis, doch houdt
stand en vertoont neiging zich over Zuid-
Frankrijk uit te breiden. De lemperatuur-
verdceling is zeer gelijkmatig. Alleen in
Zuid-Frankrijk is hef nog zeer warm. Ook
om dó Oostzee en in Oost-Europa komen
hoogo temperaturen voor.
RIJDT VEILIG!
Niet schuins, maar steeds loodrecht
Een rijweg oversteken
Nadat ge eerst geducht
De straat hebt afgekeken
fuss zoozeer verteederd is, 6lechts verband
houdt met buitengewoon groote belangen,
die voor Italië zelf op het spel staan. Het
zelfde geldt natuurlijk met betrekking tot
Frankrijk, dat Oostenrijk vooral den laat
ster) tijd een sympathiek land vindt en bel
financieel zelfs wil helpen met een leening,
niet omdat de Oostenrijkers zulke bravo en
edele menschcn zijn, maar omdat Oostenrijk
toevallig overhoop ligt met on zich daar
bij kranig verweert tegen een Duitsch
land, met welks bewind men in Frankrijk
nog 6teeds geen vrede kan hebben. Zoowel
Frankrijk als Italië handelen niet uit recht-
streeksche liefde, maar uit zelfbehoud
Terecht werd onlangs in de Observer dan
ook opgemerkt: „Een half dozijn naties cn
meer vechten om dc ziel van Oostenrijk en
op het oogenblik speelt Dollfuss den David
tegen den Duitschen Goliath."
En juist is ook deze kenschetsing: „De
onafhankelijkheid van Oostenrijk is een
misleidende term, want voor zijn onafhan
kelijkheid is het afhankelijk van dc mo
gendheden".
Inderdaad: Oostenrijk is een pionnetje
op het schaakbord der diplomaten en poli
tici. Het wordt geschoven. En op het oogen
blik zit het niet al tc erg in een benauwden
hoek gedrongen. Dat i6 prettig voor het
pionnctje. Maar de kans blijft bestaan, dat
liet vandaag of morgen onder dc hoeven
van een paard geraakt of door een deftigen
raadsheer wordt opgeslokt. Raadsheeren
hebben dikwijls zoo'n honger.
UW. BAfg i n'J É'M
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Nog enkele dagen duurt onze
U kunt nog steeds uw voordeel doen
CONFLICT TUSSCHEN DE STAD
WEENEN EN DE REGEERING.
Weenen, 21 Aug. (H.N.) Er dreigt een
nieuw confict tusschen de stad Weenen en
de regeering, daar de regeering op grond
vun den wet van 1916 van de stad een bij
drage van 36 millioen schilling in de regee-
ringskosien verlangt. Dc gemeenteraad be
twist wegens dc in 19.31 gesloten overeen
komst dc wettigheid van deze heffing en
stelt zich op het standpunt, dat de stad niet
in staat is een dergelijken zwaren last te
dragen.
ARNHEMSCHE WEG 26
