DE EEMLANDEü
Buitenland
Belangrijkste
Licht
L. J. LUY6X ZOGN
Woensdag23Augustus 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. °s° Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 46
DE FRANSCHEN MAKEN
ZICH ONGERUST
TWEE VROUWEN ALS
BLINDE PASSAGIERS
tankauto vliegt
uit elkaar
AUTO DOOR TREIN
GEGREPEN
TOULON BEDREIGD DOOR
BCSCHBRAND
zionistisch congres
te praag
SPORTROEM, DIENIETLANC
WERD OVERLEEFD
BLOEDIGE PACIFICATIE
Overzicht
Weerbericht
8 uur 38 min.
brand melde men aan
de telefoniste
TAXI
belt u even
1093 of 1330
Garage Nic. Bcvée, Kamp 41
REORGANISATIE
UITVERKOOP
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 naa,ldtn vo°' Amersfoort 2.10, per maand I 0.75, per
weelc (mei gratis verzekering legen ongelukken) f 0.17'/,
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels t 1.05 met inbegrip van een bewijsnummefl
elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentiën voor dt
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent elke regel meer 10 cent driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
„Italië wil de rol spelen van
scheidsrechter in Mid
den--Europa"
Parijs, 22 Aug. (V.D.) Do Parijsche pers
vreest, dat de Ituliaansche minister-presi
dent de controle over Midden-Europa en de
Balkanstaten in eigen handen wil probee-
ren te krijgen om daardoor dc Fransche
hegemonie in Roemenie, Jocgo-Slavië en
Tsjecho-Slowakije te kunnen breken.
Dit blijkt vooral sterk uit een artikel van
de Echo de Paris, dat onder den titel „Op
den weg naar dc wedergeboorte van bet
heilige Roomscb-Germaansche rijk", uit de
bijeenkomst te Riccione de conclusie trekt,
dat Italië in Midden-Europa de rol van
scheidsrechter wil gaan spelen cn dat dc
herziening der verdragen binnen het kader
van het viermogcndheden-pact reeds be
gonnen is. Het plan van Mussolini heeft
als kern eon verecniging van Oostenrijk
met Hongarije, die hun instructies uit Ro
me ontvangen. Men zal Duitschland uitnoo-
digen zich bij dit blok aan tc sluiten en
met Italië het protectoraat over Oostenrijk
verdoelen. Tsjecho-Slowakije cn Roemenië
zal men dan probeeren met behulp van
economische beloften aan het lijntje te
houden. Op deze wijze zal Midden-Europa
onder Italiaansch-Duitscho leiding komen
te staan.
Ook de Petit Parisicn toont zich bezorgd.
De ondersteuning van Oostenrijk zal moe
ten geschieden met medewerking van de
Kleine Entente.
De Londensche correspondent van de
Echo de Paris weet in dit verband nog te
berichten, dat binnenkort een nieuwe ge
dachtewisseling lusschen dc Italiaanschè,
Engclsche en Fransche regeering zal plaats
vinden, teneinde te bepalen hoe men dc
economische moeilijkheden van Oostenrijk
kan oplossen.
Dc HOcgaarsche minister
van buitenlandsche zaken
over den internationalen
toestand.
Boedapest, 22 Aug. (V.D.) De Pester
Lloyd publiceert onder den titel: „De in
ternationale toestand cn Hongarije" een
verklaring van den minister van buiten
landsche zaken Kolomau von Kanya, waar
in deze zijn overtuiging uitdrukt, dat de
besprekingen tc Riccione ongetwijfeld be
trekking hebben gehad op de verhouding
tusschen Rome en Berlijn. Do hoop is ge
rechtvaardigd, dat de leider der Italiaan
schè regeering erin zal slagen normale be
trekkingen tusschen Duitschland en Oosten
rijk tot stand te brengen cn 'n algemeeno be
vredigende oplossing te vinden. Hongarije
wonscht vurig, dat deze bemoeiingen resul
taat zullen hebben, want de Hongaarschó
buitenlandsche politiek streeft voortdurend
naar harmonische samenwerking met Ita
lië cn Oostenrijk, doch ook met Duitsch
land, waarbij rnen niet minder prijs stelt
op de vriendschappelijke relaties met de
beide andere groote Luropeeschc mogend
heden cn een goede verstandhouding met
de Kleine Entente. ITet viermogendheden-
pact heeft in dc eerste plaats ten doel het
gevaar van een oorlog van Frankrijk legen
Duitschland uit tc schakelen. Of en hoe
het zijn practische waarde zal bewijzen, is
een vraag van do toekomst. Ten aanzien
van de kwestie van de herziening der ver
dragen bevat de tekst van liet viermogend-
licdenpact cenige ongunstige bepalingen
van het Volkenbondspact, doch het bevat
cok de verwijzing naar artikel 19, waarin
herziening der verdragen toelaatbaar wordt
verklaard. Dat men met deze herzienings
kwestie voorzichtig moet zijn, heeft onlangs
de Tsjccho-Slowaaksche president Masaryk
nog verklaard Ook Hongarije is zich hier
van bewust. Do hoop, dat dc tijd op den
duur het gewenschte resultaat zal uit
werken, zal men echter niet opgeven.
Londen, 22 Aug. (V.D.) Zaterdagavond,
kort na het vertrek van de Laconia van de
Cunard Lino uit Liverpool naar New-
York, ontdekte een hofmeester in een
hut twee dames, die niet op de passagiers
lijst vermeld stonden. Het bleken te zijn
een zekere mrs. Sullivan uit Chicago en
Miss Alice Smith, een 29-jarige vrouw uit
Liverpool. De Amcrikaansche werd te
Queenstown, de eerste haven, <lic men
aandeed, aan land gezet, terwijl Miss Smith
met de Georgië van de White Star I.inc
onmiddellijk naar Liverpool terug werd ge
stuurd. Zij deelde mede, in Liverpool met
Mrs. Sullivan kennis te hebben gemaakt,
die haar zooveel van Chicago vertelde, dat
zij een onbedwingbare lust kreeg Amerika
te zien. De Amerikaansche stelde haar toen
voor als stow-away met de Laconia mee
"te gaan. Zij zou daartoe probeeren aan
boord te komen om afscheid van Mrs. Sul
livan te nemen. Toen zij daarvoor een kaart
bij de reederij aanvroeg, bleek ook Mrs.
Sullivan niet op de passagierslijst to staan.
Zij vroeg toon twee kaarten om afscheid
te nemen van iemand, wiens naam zij toe
vallig op de lijst gezien had. Bij het vertrek
van de boot bleven zij tusschen dc passa
giers op het bovendek staan, er zorg voor
dragend de controleurs te vermijden. Latei-
hadden zij zich naar een lccssalon begeven,
doch tijdens het diner hadden zij in een
hoekje een paar pasteitjes, die zij bij zich
hadden, opgegeten. Zij beschrkten samen
slechts over een bedrag van 2 shilling. Toen
des avonds dc meeste passagiers zich ter
ruste hadden begeven, vonden zij in ccn
bergruimte een paar lakens cn dekens.
Daarmee liepen zij een der huttengangen
door, tot zij een lecge hut vonden, waar
zij zich met hun lakens en dekens een bed
maakten. Korten tijd later werden zij dooi
den hofmeester, die in deze hut geen pas
sagiers verwacht had, ontdekt en kwam een
einde aan hun reis.
Par ij s, 23 Augustus (V.D.) Een ernstige
ontploffing heeft Dinsdagmiddag te Bor
deaux plaats gehad. Een groote tankauto',
die, nadat de tank was geledigd, in repara
tie werd gegeven, is ontploft. De ontplof
fing was zóó hevig, dat stukken ijzer tot
op GO meter afstand wegvlogen. Een groot
aantal' vensterruiten in de omgeving wer
den vernield. Een arbeider, die met werk
zaamheden aan de auto bezig was, verloor
ccn arm cn kreeg ernstige inwendige kneu
zingen. Hij werd in hopeloozcn toestand
naar liet ziekenhuis vervoerd. Een andere
arbeider werd tegen den grond geslingerd
en werd ernstig gewond. In een op ver
scheidene meters afstand gelegen woning
werd een vrouw tegen den grond geslagen.
Ook zij moest zich onder geneeskundige be
handeling stellen. Op ongeveer 20 meter af
stand werd van een huis het dak nagenoeg
geheel afgeslagen. Het ongeluk zou te wij
ten zijn aan een nalatigheid van den eige
naar van dc tankauto, die vergeten had de
luchtkrancn te openen.
GROOTE DEELEN VAN SYRIË
VOLKOMEN VERLATEN.
Londen, 23 Augustus D.) Dc geruch
ten, dat groote doelen van Syrië door dc
inwoners, zijn verlaten, worden thans be-
\cstigd. Eenige belastingambtenaren heb
ben korten tijd geleden een bezoek ge
bracht aan ccn gebied ten Oosten van liet
district Aleppo, om daar achterstallige be
lastingen te innen. Zij moesten ongeveer
300 dorpen bezoeken, doch gemeld wordt,
dat zij deze dorpen geheel verlaten vonden.
Het kon tot dusver niet. worden vastge
steld, waarheen dc dorpsbewoners zich
hebben begeven.
ONGELUK IN DE EERGEN.
München, 22 Aug. (V.D) Sedert 1G
Augustus werden in het Wetterste'ingeberg-
te Oberregicrungsrat rtr. Reinhardt en zijn
17-jarige zoon \crmist. lieden zijn hun lij
ken in den Schüsselkar gevonden.
GEEN JCDEN MEER IN HET STRAND
BAD AAN DE WANNSEE.
Berlijn, 22 Aug. (V.D.) De Staatscom-
missaris Dr. Klein heeft een verbod uitge
vaardigd voor Joden om het bekende Ber-
üjnschc strandbad aan dc Wanuseë te be
treden. Een boni met het toegangsverbod
voor Joden is bij den ingang aangebracht.
Acht dooden, drie ern
stig gewonden
L u m b e ï-Vo n, 22 Aug. (V.D.) Te Lum-
berlon in NoordCarolina is ccn vrachtauto,
bezet met boeren, die hun tabaksoogst naar
de markt brachten, door een trein gegrepen.
Acht inzittenden werden gedood, drie ern
stig gewond.
Parijs, 22 Aug. (V.I).) Te Faverolles
in dc nabijheid van Toulon is in de mor
genuren een boschbrand uitgebroken, die
door den sterken wind zich snel uitbreidde.
De vlammen bedreigen een der dichtstbe
volkte wijken van Toulon. Militairen zijn
gerequireerd, die t-achtcn, door het graven
van slootcn het vuur in to sluiten.
„Moet dit volk ten eeuwigen dage
over de wereld rond^vagas
bondeeren?
Praag, 21 Aug. (V. D.) liet Zionisten
congres is geopend met een uitvoerige rede
voering van den president van dc Jewish
Agency, Sokolof. Deze -bracht dank aan
Tsjcclio-Slowakijc voor -le vcrlccn.de gast
vrijheid. Spreker zette in zijn toespraak in
het hizorider dc betcekenis uiteen van het
Zionisme voor het voortbestaan van het
Joodsclie volk. In den breede ging spreker
in op den tegenwoordigen toestand der
Joden in Duitschland.
Aan een verslag van den correspondent
der X. R. C. te Praag ontlccncn wij het vol
gende aan Sokolof's> rede:
Wij zijn ccn nieuw hoofdstuk der dias
pora begonnen, waarin dc betrekkingen tus
schen de wereld cn ons opnieu/w moeten
worden geregeld. Het kan niet bij het oude
blijven: een handhaving van den status
quo is onmogelijk. De zionistische gedachte
moet wederom, zooals in 1897, gelijk een
nieuw licht opgaan, als oplossing van het
joodsche vraagstuk. Vervuld van den ernst
van het oogenblik, richt de zionistische tri
bune, met alle scherpte cn bewust van dc
verantwoordelijkheid, dat over leven en
dood ecner natie wordt beslist, de volgende,
vraag aan de beschaafde wereld; Hoe stelt
gij u voor het verder bestaan van het jood
sche volk tc verzekeren, nu men de bijl op
de wortels van zijn existentie laat neerko
men? Moet dit volk ten eeuwigen dage over
de wereld rond-vagabondceron? Moet ons
volk altijd cn eeuwig, beroofd van eigen
historischcn grond, als levend perpetuum
mobile, van het ecne land naar het andere
worden geslingerd? Zal dan dat dolende le
ven, dat eens tot rust wil komen, nooit en
nergens rust vinden? Is dat geen toestand,
welke ccn aanfluiting is van de elementaire
begrippen van menschelijko beschaving?
Eindelooze international© onderhandelin
gen willen door ontwapening het gevaar en
de verschrikkingen van een oorlog voorko
men. Maar is niet dc jodcndrijfjacht even
goed een oorlog, een oorlog zonder helden
moed cn epiek en nog veel afschuwelijker:
tegen weerloozen, ouden van dagen, vrou
wen, kinderen? Misschien ccn „interne
kwestie". Zeker, wij zijn geen vijanden van
Duitschland, wij zijn vrienden van Duitsch
land cn bewonderaars van zijn cultuur. Wij
willen de naties niet tegen elkaar ophitsen,
wij wilen den vrede. Doch waar het om ons
bestaan en onze eer gaat, moeten wij onze
stem verheffen. Wij willen geen olie in het
vuur gieten, maar wij eischen waarheid en
vrede. De jodenkwestie moet van deze tii-
bune af de wereld in al haar ontstellende
naaktheid voor oogen worden gesteld.
„Ligt er nog eenig mcnschelijk gevoel in
het diepst van het geweten der menscli-
lieid?" vraagt Sokolof dc vergadering. Kan
men alle beleedigingen en vernederingen
toevoegen aan menschen, inbreuk maken op
hun recht, hun eer door het slijk sleuren,
hun ras verguizen, omdat zij niet talrijk en
niet bewapend genoeg zijn om hun burger
lijke rechten en hun mcnschclijkc waardig
heid te verdedigen? Wij zijn dankbaar voor
de fraaie redevoeringen en daden van gast
vrijheid. Maar zij vormen geen oplossing.
Wij hebben officiecle démarches noodig,
natuurlijk vriendschappelijk, maar offi
cieel. Wij hebben een veilig toevluchtsoord
noodig. Wat moet er dus gedaan worden?
Zeer eenvoudig: wanneer het onmogelijk is
d© emigranten het land, vanwaar zij komen
terug te geven of lien in een ander land op
te nemen, moet men hun het land hunner
vaderen schenken. Dat is het probleem voor
de internationale politiek: dc jodenkwestie
behoort op een internationaal forum te wor
den behandeld."
Dood van de zwemster
Ruth Litzig
Essen, 22 Au g. (V.D.) Dc 19 jarige
zwemster Ruth Litzig, die het wereldre
cord „langzwemmen" op haar naam heeft
gr bracht door bijna 79 uur in het w ater le
blijven, cn die daarna volkomen uitgeput
naar een ziekenhuis moest worden gebracht
is Dinsdagmiddag te 4 uur overleden. Se
dert haar aankomst in het ziekenhuis is
zij buiten bewustzijn geweest. IIet hart kon
slechts door voortdurende kamferinspuitin-
gen in werking worden gehouden.
Verwacht wordt, dat deze gebeurtenis nog
ern naspel zal hebben in de vervolging
van hen, die dit ..sportieve" evenement heb
ben georganiseerd.
Parijs, 22 Aug. (V.D.) De communisti
sche ITunutnilé beweert in een bericht uit
Meknes, dat de z.g. pacificatie van Ma
rokko sinds het midden van Juni reeds
2000 k 3000 dooden heeft gekost. D© ver
liezen aan dc andere zijde van het front
meegerekend, zouöfn sedert Juni 5000 a
6000 dooden gevallen zijn
Do Valora treedt op legan de
blauwhemuen. De organi
satie van O'Dufly buiten de
wet gesteld.
Belangrijk is het bericht, hetwelk uil
Dublin komt en behelst, dat liet onderling
overleg der ministers, die deel uitmaken
van het Icrsche kabinet-De Valera, heeft
geleid tot een beslissing, die hierop neer
komt, dat dc organisatie der blauwhcm-
den, de fascistisch getinte groep onder lei
ding van O'Duffy, in den vervolge in Ier
land niet langer zal worden gedoogd.
M.a.w.: de blauwhcmdcn zijn buiten dc wet
geplaatst. Bovendien is een besluit genomen
tot instelling ccnèr militaire rechtbank, die
met machtsbevoegdheden is bekleed, waar
mee niet valt tc spotten: zij kan namelijk
vonnissen vellen, die iemand liet leven
kosten. Dat Dc Valera gemeend heeft zijn
toevlucht te moeten nemen tot dreigemen-
L\n, die zelfs den dood togen belagers der
tegenwoordige wettelijke órde in 't vooruit
zicht stellen, toont aan,, dat bij voornemens
is rnet strenge en straffe band tegen zijn
wederpartij decs op te iredon.
Het is overigens niet de eerste keer, dat
De Valera, thans Iersch premier, en gene
raal O'Duffy fel tegenóver elkaar staan.
Beiden hebben rebcllenbloed in de aderen
en tot hen, die zich krachtig tegen de Brit-
sche voogdij over Ierland hebben verweerd
en in den Ierschen onafhankelijkheidsstrijd
een vooraanstaande plaats hebben ingeno
men, bchooren zoowel De Valera als O'Duffy.
De eerste is echter steeds de fanatiekste na
tionalist gebleven; toen tusschen Engeland
en het opstandige Ierland een vrede werd
gesloten, die laatstgenoemd land ongeveer
de positie van een dominion overeenko
mende met die van Canada bezorgde,
waren het De Valera cn zijn Sinn Feiners,
die met het verworvene geen genoegen wil
den nemen in tegenstelling met Collins en
Griffith, die het vergelijk aanvaardbaar
achtten en het op den koop toe na
men, dat tusschen Engeland cn den
Ierschen Vrijstaat, al verkreeg deze een
groote mate van onafhankelijkheid, nog
altijd handen bleven bestaan, die niet
vercenigbaar waren met ccn volledige
Iersche souvereiniteit. In den strijd der
mcenïngen nu was het O'Duffy, dc man, die
in 't Iersche leger heel wat in dc melk had
tc brokken, die zich aansloot bij Collins
en Griffith. Hij is het ook in dc eerste
plaat6 geweest, die Dc Valera den grond
zoo warm onder de voeten maakte, dat deze
besloot in Amerika een goed heenkomen te
zoeken.
Het ligt dan ook voor de hand, dat
O'Duffy steeds ccn trouw aanhanger is ge
weest van De Valera's voorganger, Cosgra-
vc, wien hij een kranig gcrcorganiseerden
politiedienst bezorgde, die evenwel spoedig
overhoop kwam te liggen met De Valera,
daar deze zich na zijn terugkeer uit de
Vcreenigde Staten had verstout het aanzijn
te geven aan een illegaal republikeinsch
leger, dat vele leden telde en goed van wa
penen was voorzien.
Met welk een hoosaardige grilligheid het
lot den humor hanteert, moge blijken uit
het feit, dat nog maar twee jaar geleden
de politie, wier flinke organisatie het werk
was van O'Duffy, bij voortduring liet Ier
sche republikeinsche leger tc lijf ging, voor
al aangezien dit, ondanks een uitgevaardigd
verbod, bleef voortbestaan. De regeering-
Cosgrave wist daarop van dc volksverte
genwoordiging gedaan te krijgen, dat zij
haar goedkeuring hechtte aan een wet ter
garandcering der openbare orde, welke dc
regeering het recht gaf doodvonnissen uit
te spreken tegenover personen, die dcci uit
maakten van het republikeinsche lcg'.r.
Thans, nu Cosgrave niet langer aan het
bewind is cn De Valera de lakens uitdeelt,
gaat laatstgenoemde, gelijk uit den aanhef
van liet overzicht blijkt, met dezelfde wa
pens zijn tegenstanders bestrijden. Xu zijn
het niet de leden van het republikeinsche
leger, maar die der nationale garde, over
wie doodvonnissen kunnen worden uitge
sproken.
Uit den aard der zaak is het gewaagd te
voorspellen hoe dc toestand in Ierland zich
nu zal ontwikkelen, maar dat hij gespan
nen kan worden, ligt voor dc hand. Gene
raal O'Duffy heeft volgens berichten uit
Londen de verordening dor Iersche regee-
ring, waarbij zijn organisatie ontbonden
wordt verklaard, kalm opgenomen en ver
klaard, dat dc nationale garde tenslotte
het oordcel van 't volk zal afwachten. Ook
Blythe, de vroegere minister van financiën,
die tot de organisatie der blauwhcmdcn is
toegetreden, heeft te kennen gegeven, dat
de nationale garde rustig de arrestaties af
wacht. Doch dit zijn voorloopig slechts woor
den, waarvan dc ernst pas kan blijken,
wanneer de maatregelen van De Valera in
al hun strafheid worden toegepast.
BUITENLAND.
Toulon door een boschbrand bedreigd.
(Eerste Blad, pag. 1.)
In Amerika werd een auto met boeren
door den trein gegrepen.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Zionistisch congres te Praag.
(Eerste blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Dc windhoos boven Ouwcrkerk.
(Tweede Blad, pag. 2).
Reclasseeringswcrk van het Leger des
Ileils. (Tweede blad, pag. 3).
SPORT.
Van Egmond te Haarlem gehuldigd.
(Eerste Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
Paard veroorzaakt ernstig auto-ongeval
op den Arnhemschcweg.
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het K. N. M. I. te de
Bilt.
Hoogste Barometerstand 7G4.8 te La Co-
run ha.
Laagste Barometerstand 748.2 te Vlis-
singen.
Verwachting: Matige Westelijke tot
Zuidelijke wind, half tot zwaar bewolkt
of betrokken, regenbuien met kans op on
weer, na tijdelijke opklaring, weinig ver
andering in temperatuur.
Terwijl de depressiekern op dc Noordzee
stationnair blijft, trok een daalgebied van
den luchtdruk over Duitschland naar Roe
menie cn ontwikkelde zich een secundair
minimum in het Kanaal, dat in den mor
gen op de Noordzee voor Vlissingen was.
Dc lioogc druk-gebicdcn bij IJsland en in
het Zuid-Westen veranderde niet, daaren
tegen steeg de luchtdruk in het Noord-Oos
ten, er lieerscht in Finland en Noord-Scan-
dinaviö prachtig zomerweer met droogte cn
hooge temperatuur. In Oost-Europa trad
afkoeling in. In West-Frankrijk werd het
warmer, dc regenval was zeer verspreid en
hier en daar zwaar. Bij de hcerschende
luchtdrukvcrdeeling cn do veranderingen
van den barometer is voorloopig nog geen
verandering in het ongunstige weertype to
wachten.
RIJDT VEILIG!
Rijdt bezadigd en verstandig,
Als ge tuft door 'n drukke straat,
Als ge al te hard gaat rijden,
Komt ge absoluut te laat!
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Nog enkele dagen duurt onze
U kunt nog steeds uwvoordeel doc i
ITALIAANSCHÈ MANOEUVRES
BEGONNEN.
Rome, 22 Aug. (V.D.) Dinsdag zijn c!e
groote Italiaanschè manoeuvres bij Gares-
sio begonnen, die door Mussolini zullen
worden bijgewoond. Langs den geheel en
weg, dien de auto van den duce volgde, werd
Mussolini enthousiast begroet
LINDBERGH START MET ONBEKENDE
BESTEM?/IING.
Kopenhagen, 22 Aug. (V.D.) Naar uit
Reykjavik wordt gemeld, is Lindbergh he
den te 11.20 gestart. Het doel van zijn tocl.t
is nog niet bekend.
