NOG BIJZONDERE KOOPJES IN ZOMER CONFECTIE DE EEMLANDEU uit mooi Amersfoort TAX 8 L. J. LUYCX ZOON Zaterdag 26 Augustus 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 32 e Jaargang No. 49 DE BRANDSTICHTING IN DEN RIJKSDAG DE SPANNING IN IERLAND STORMWEER OVER DE WERELD 8 uur 31 min. BRAND MELDE MEN AAN DE TELEFONISTE BELT U EVEN 1093 of 1830 Garage Nic. Bovée, Kamp 41 FLUWEEL AMER SF00RTSCI1 DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand I 0.75, per wec^ gratls verzekering tegen ongelukken) f 0.177* Binnenland franco per post per 3 maanden 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 515 PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels t 1.05 met inbegrip van een bewijsnummef 1 elke regel meer f 0.25. Llefdadlghelds-advertentlén voor da helft van den prijs. Kleine Advertentlèn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent elke regeJ meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—Bewijsnummer extra I 0.05 Ruim honderd getuigen en des* kundigen in verband met het proces gedagvaard Berlijn, 24 Aug. (V.D.) De president van de vierde strafkamer van het Reichgcricht. voor welke kamer het proces-van der Lubbe c.s. zal plaats hebben, heeft, zooals bekend, bevolen, dat de gerechtelijke plaatsopne ming in het rijksdaggebouw zal geschieden. Hot rijksdagbestuur zal, naar thans ver luidt. onverwijld daartoe de noodige maat regelen treffen Voor de te houden zittingen zal de grootste commissiezaal, waar vroe ger de begrotingscommissie vergaderde, ter beschikking worden gesteld. Ook vele andere vertrekken zijn disponibel voor de leden van het gerecht, de vertegenwoordi gers van het openbaar ministerie en de ver dediging. Een gerechtelijke plaatsopneming in de uitgebrande zittingszaal biedt gecncr- lei gevaar meer, daar de ruïnes zijn opge ruimd en een instorting niet behoeft te worden gevreesd. Bovendien is de koepel reeds weder met glas overdekt. De defini tive beslissing over alle maatregelen in het rijksdaggebouw berust natuurlijk bij den rijksdagpresident. Leipzig, 25 Augustus. (V.D.) De gerech telijke behandeling in de zaak van de brandstichting in den rijksdag, welke op 21 September te Leipzig zal aanvangen, maakt noodig, dat 110 personen als getui gen en als deskundigen worden gedag vaard. Mogelijk zullen nog meer personen als getuigen worden gedagvaard. Eerst zal een week lang te Leipzig zitting worden gehouden, waarna te Berlijn de gerechte lijke plaatsopneming zal geschieden. Ver volgens zullen de verdedigers weer te Leip zig het woord voeren. Als verdach ten zijn gedagvaard de Nederlander van der Lubbe, het vroegere rijksdaglid Torgler en de Bulgaarsche onderdanen Dimitrof, Popof cn Tanef. Vorming eener tegen De Valera gerichte eenheidspartij Dublin, 25 Aug. (V. D.) In den gemeen teraad van Limmerick kwam het tot een rumoerig tooneel, toen het voorstel aan de orde kwam om ministerpresident De Valera, die Zondag a.s. een bezoek aan Limmerick zal jrengen, namens hot gemeentebestuur officieel te ontvangen Een fascistisch ge zind raadslid sprong op en noemde het een brutaliteit van De Valera om naar Limme rick te komen in een tijd, dat een deel dor bevolking door dwangmaatregelen wordt vervolgd. Er ontstond daarop een zoodanig tumult, dat de behandeling van het voor stel door den burgemeester geschorst moest worden. Dublin, 25 Aug. (V. D.) Reeds cenigen tijd vinden onderhandelingen plaats tus schcn de oppositiepartijen in Ierland met het doel een nieuwe eenheidspartij te vor men, die in slaat is bij de komende verkie zingen De Valera ten val te brengen. Aan de onderhandelingen wordt deelgenomen door de partij van Cosgrave, door de mid denpartij die voornamelijk een deel van den landbouw vertegenwoordigt en door de fascistische blauwhemdcnorganisatie van generaal O'Duffy. Men verwacht, dat, indien men tot overeenstemming komt, de nieuwe partij onder leiding zal komen te staan van oud-minister-president Cosgrave. Do nieuwe groepeering zou o.a. een einde willen maken aan den economischen oorlog met Enge land. TYPHOON OVER KOREA. Honderden visschersbooten vergaan. Tokio, 25 Aug. (V.D.) Door een typhoon, die in Korea heeft gewoed, zijn honderden visschersbooten naar zee afgedreven en vergaan. Dagelijks spoelen lijken aan. Vol gens de schippers drijven talrijke booten leeg op zee rond. BLOEDIGE BOTSING IN MANDSJOERIJE. Londen 25 Aug. (H.N.) Volgens berich ten uit Charbin is het opnieuw tot gevech ten gekomen tusschen Mandjoerijsche re bellen en Japanscho troepen, waarbij de op standelingen 130 man verloren hebben. Wij in Nederlandbehoeven ons over niets ongerust te maken Onze weerkundige medewerker schrijft ons: De Donderdag gepubliceerde drie berich ten over stormen in Noord-Amerika en Zuid-Slavië en over overstroomingen in China, zoomede iets oudere berichten over noodweer in verschillende andere streken van de Oude en de Nieuwe wereld, zouden het vermoeden kunnen wekken, dat wij in een periode van buitengewone actie in den dampkring leven. Moeten wij dat werkelijk gaan denken? Als wij de berichten nuchter bezien, geloof ik, dat we ons niets onge rust behoeven te maken. Vooreerst wat Chi na betreft is het opvallend, dat de van daar komende berichten over rampen meestal verdacht veel nullen bevatten. Het is wel licht verstandig daarmede rekening te hou den. Ten tweede komen al deze berichten van streken op het Noordelijk Halfrond. Daar heerscht dus de zomer cn wel dat gedeelte van den zomer, waarin de zware onweders voorkomen. Het is daarom niets bijzonders, dat hier of daar zulke zware onweders los barsten, vooral in bergachtige landen. Zoo'n onweer geeft dan al gauw aanleiding tot overstroomingen, hagelslag, blikseminslag en windhoozen. In de derde plaats komen er te allen tijde streken voor waar de dampkring in sterke actie is, terwijl in andere een diepe atmosferische rust heerscht. De damp kring kan noch overal in rust, noch ovoral in sterke actie zijn. Wij kunnen dat in ons werelddeel altijd waarnemen, terwijl het b.v. over de Noordelijke helft stormt, is het in het Zuiden mooi weer. Iets ander* is natuurlijk of door kosmi sche invloeden do actie in .den dampkring over de gcheele aarde grooter is dan ge woonlijk. Vanuit dit oogpunt bekeken kun nen eenige gelijktijdig optredende sterke meteorologische -cties in verschillende doe len der Aarde de gedachte aan bijzondere kosmische invloeden opwekken H°t zou misschien te onderzoeken zijn in hoeverre deze acties door verhoogde kosmische in vloeden worden teweeggebracht Jaren ge leden was de bekende Rudolf Falb de groo- te profeet van deze richting van onder zoek. Falb leefde cn werkte in oen tijdperk, waarin alles Wat de wetenschap niet ver klaren kon, als mat bestaand werd verwor pen. Tegenwoordig zou Falb wellicht aan dachtiger worden aangehoord. Men weet echter ook nu niet met zekerheid in hoe verre kosmische invloeden en welke een rol bij de grootc weersvcrschijnselen spe len, maar men is minder geneigd dan vroe ger om het bestaan van deze invloeden ge heel te verwerpen. Het stormweer in do Oostelijke staten van Noord-Amerika moeten wij ook uit een an der oogpunt bekijken. Vooreerst is het nu de tijd van de meeste wervelstormen, die bun eigenlijke terrein van actie in de buurt der West-Indische eilanden hebben. Som- MAïS. In een tuintje, vlak bij het trottoir van de nu weldra geheel geasphalteerde Vermeer- straat, hoek Bisschopsweg, staan eenige prachtige maïsplanten. We kennen allen de maïs, het buitenlandsche graan, dat als wel kom dierenvoedsel veelvuldig wordt ge bruikt en in de fabrieken omgewerkt wordt tot de maïzena, die ons in pakjes wordt be zorgd en in de keuken dienst doet. Maar zel den of nooit zagen we de forsc'ne planten groeien, bloeien en vruchtdragen, behalve dan ,als een of ander liefhebbende jongen ze in zijn tuintje zaaide. Een enkele maal zien we de maïs ook wel eens verbouwd om als gioenvoer aan het vee te worden ver strekt. Wie belangstelt in den groei en bloei van deze merkwaardige planten raad ik aan eens op de Vermeersiraat te gaan kijken. De bijna twee meiers hooge planten heb ben lange smalle lintvormige bladeren als alle graangewassen, doch veel breeder dan onze inlandsche soorten. De enkele centi meters dikke stengels dragen van boven een lossen pluim, die de manlijke bloemen bevat, dus de meeldraden, waaruit het bevruchten de stuifmeel op warme dagen zich in de lucht verspreidt en dan ook terecht komt op de lange draden, die we lager aan den sten gel zien. Deze draden ziin de stijlen van de vrouwelijke bloemen, welke gerangschikt zijn om een spil en goed verborgen in een om hulsel van vele bladeren, die zoo een dik sigaarvormig voorwerp vormen, dat we zij waarts uit den stengel zien groeien. Het stuifmeel moet nu een buis doen uitgroeien heelemaal door de as van die lange draden tot het terecht komt bij het korreltje, dat het vruchtbeginsel is cn nu uitgroeit tot een maïskorrel. Vele van die korrels rijpen zoo om den spil heen en vormen daarmee straks de rijpe maïskolf, waarvan ze gemakke lijk kunnen worden afgewreven als de vele omhullende vliezige bladeren zijn verwij derd. Wie hel wil beleven, moet in het vol gende vroege voorjaar maar eens wat maïs korrels zaaien. A. JOMAN. migen van deze wervelstormen zetten hun weg voort langs de Oostkust der Verccnig- do Staten. Aan dezen storm is weliswaar geen orkaan in West Indié voorafgegaan, maar het is niet onmogelijk dat wij nu te maken hebben met een slormdepressie, die op zijn verderen weg tot een orkaanveld is uitgediept. Het belang, dat wij in Nederland hebben bij de berichten over dezen Amerikaanschen storm ligt hierin, dat sommige van de stormdepressies, die langs de Oostkust der Vereenigde Staten opereeren, den Atlan- tischen Oceaan oversteken en West-Europa bereiken. Plet is daarbij volstrekt niet noo dig, dat zij in West-Europa storm brengen, hoewel het natuurlijk mogelijk is. Bij velen leeft de gedachte, dat zoo'n Amerikaansche storm later bij ons komt woeden, maar dat is in het algemeen volstrekt niet zeker, misschien niet eens waarschijnlijk en hoog stens niet onmogelijk. Er is dus geen over tuigende reden om zich over dat verschijn sel ongerust te maken. Niettemin zijn al deze gebeurtenissep uit een weerkundig oogpunt wel belangwek kend en stellig een nadere studie waard. (Nadruk verboden). TREINONTSPORING TE ALMELO. Aanzienlijke schade. Almelo, 26 Aug. Op het emplacement der Nederlandsche Spoorwegen to Almelo zijn hedenmorgen van een goederentrein, komende uit de richting Deventer, een loco motief en drie goederenwagons ontspoord door tot dusver nog niet opgehelderde oor zaak. De matcrieclo schade is aanzienlijk. Dc hoofdgeleider van den trein, J. Bolh. uit Almelo, raakte in zijn huisje aan den eersten wagon verbonden, zoodanig be kneld. dat men niet anders dacht, of men zou hem dood vinden. Het duurde geruimen ted eer men hem be\rijd had. Toen bleek dat Bolh slechts lichte verwondingen had bekom.cn, hoewel het huisje grootcndeels was versplinterd. Het passagiersverkeer moest over een an dere lijn geleid worden. Overigens onder vond liet verkeer geen vertraging. INBRAAK TE PURMEREND. Geluk bij ongeluk. Purmerend, 2G Aug. Hedennacht is in de Purmerender Stoom- en Waschinrich- ting in dc Bekkcrstraat ingebroken. De in brekers hebben zicli toegang verschaft, tot het kantoor en daar de brandkast wegge haald cn in het daarachter gelegen wagen huis ingebroken en dat leeg gehaald. De directeur die lieden zijn 25-jarig huwelijks- leest viert, had wegens dit feit het personeel voor heden vrijat gegeven, zoodat dc loo- ï.en, enkele uitgezonderd, gisteravond in- plaats van vandaag waren uitgekeerd. De buit was derhalve zeer gering. I)c dieven zijn tenslotte gevlucht, toen zij aan de Uvcede brandkast wilden beginnen en de alarmschei overging. Zij wisten te ontko men. De politie stelt een onderzoek in. SMOKKELAARS AANGEHOUDEN. Kommiezen hebben 111 de buurt van Ilun- scl een groep smokkelaars aangehouden, die op het haltgcroep der ambtenaren de vlucht namen. Dc ambtenaren maakten hierop van hun vuurwapenen gebruik; één der smokkelaars, uit Nederwcert afkomstig, werd door een kogel in den schouder ge wond cn moest naar het ziekenhuis worden overgebracht. Dc overigen wisten te ont komen. Een partij smokkelwaar en drie rijwielen werden in beslag genomen. DEFECT AAN DEN MOTOR. Amsterdam, 26 Aug. De sleepboot Pieter heeft hedennacht in de Oranjeslui zen binnengesleept, dc motorboot Ccrcs, geladen met pakken turfmolm (Schipper Westra). Dc Ceres had een defect aan do motor en bleet ter hoogte van Schokland liggen. BLOEDVERGIFTIGING. Almelo, 26 Aug. De 45-jarige landbou wer G. B. J. uit Tubbergcn. is tengevolge van bloedvergiftiging overleden. De man bad een puistje opengekrabd, met het nood lottig gevolg. Hij laat een wouw cn vijf kinderen achter. AANGEREDEN EN GEDOOD. Zwolle, 26 Aug. De wielrijder J. M. te Zwolle, die Zondagmiddag j.l. door een luxe auto in de Hoogstraat te Zwolle werd aangereden, cn daarbij gewond werd is, hoewel het ongeval zich eerst niet ernstig liet aanzien aan de gevolgen overleden. De onrust onder de Deensche boeren. Ministerpresident Stauning voor ernstige moei lijkheden geplaatst. De parlementaire ruilhandel tusschen dc Jinks zich orienteerendo Deensche boeren en dc socialisten, die den eersten in Januari van dit jaar behalve andere verlichtingen de gcwenschte daling van de kroon bezorg de, heeft den intensicven landbouw, die vol komen afhankelijk is van den uitvoer naar Engeland, niet veel geholpen; de toestand daarvan is even moeilijk als tevoren. Ver hoogde prijzen voor importartikelcn cn de agrarische maatregelen in Engeland hebben de uitwerking van de valuta-manoeuvre, die aanvankelijk den export bevorderde, weer te niet gedaan. Desniettegenstaande eischen de boeren een nieuwe daling an de kroon en wel van tien procent, waarlegen zich dit maal de regeering-Stauning krachtig verzet; blijkbaar heeft zij ingezien, dat een verder toegeven dc systematische inflatie tenge volge moet hebben. De agitatie van fana tieke boerenkringen hoeft echter intusschen zoodanige radicale vormen aangenomen, dat volgens Stauning een capitulatie der regee ring neer zou komen op bclangendictatuur. De verbitterde strijd is thans in een be slissend stadium getreden. De meer dan honderdduizend leden tellende strijdorgani satie der extremistische boeren heeft wcl-is- waar de productiestaking, die aanvankelijk op 20 Augustus zou uitbreken, weer afge last, doch dit geschiedde alleen om voor- loopig af te wachten welke uitwerking de „valutastaking", die reeds begonnen is, zal hebben. Dc Nationale Bank zal namelijk door kunstmatige vermindering van 't de- viczcnaanbod met geweld tot verlaging van dc kroon worden gedwongen. Bij deze actie moeten zich tot dusver driehonderd meie rijen en meer dan zeventig groote slagerijen hebben aangesloten. Stauning van zijn kant heeft dezen maatregel beantwoord met een verbod aan alle banken van het land om de sterlingchèqucs der boeren tegen kronen te bcleenen, zoodat algemeen wordt aangeno men, dat het gebrek aan liquide middelen de actie zal doen mislukken. Tegelijkertijd stelt Stauning nieuwe ingrijpende maat regelen ter ontlasting van de boeren in het vooruitzicht; in verband hiermee is het parlement in spoedvergadering bijeenge roepen. Men houdt reeds met een tweede groen-rood „crisiscompromis" rekening. Onlangs heeft Stauning dc contouren daar van aangeduid, toen hij verdere belasting en renteverlichtingcn voor de boeren klaarblijkelijk weer op kosten van handel en bedrijf alsmede verkorting van den arbeidstijd ter bestrijding van de werkloos heid toezegde. In de revolutionaire beweging, die bij de boeren kan worden vastgesteld, schuilt voor Denemarken ongetwijfeld een zeker gevaar, daar zij in Noord-Sleeswijk, waar zich de eigenlijke haard van onrust bevindt, met de nationaal-socialistische beweging begint samen te smelten. Volgens berichten uit Aabenraa moet de agitatie, die gedeeltelijk uitgaat van de Duitschc particuliere scholen, welke door den Deenschen staat worden gesubsidieerd, een verontrustend karakter hebben aangc nomen. Geheime propagandamectings, vor ming van stormafdeclingen en nachtelijke militaire oefeningen in de nabijheid van de grens moeten aan dc orde van den dag zijn Op de regeering is al meer dan eens een dringend beroep gedaan om aan deze actie energiek een einde te maken, wanneer zij er prijs op stelt, dat ernstige onlusten achter wege blijven. Stauning zelf heeft de actie der boeren juist aan de kritieke Zuidgrens als rechtstreeks verraderlijk gekenschetst. De nuchter denkende Deensche boer is wel is-waar nóch voor Lappo-manicrcn, nóch voor een Duitsch derde rijk te vinden, maar de fanatici hebben zich minstens, als ge volg van den noodtoestand, waarin zij ver- keeren, door dc buitenlandsche methodes laten verblinden. Stauning heeft echter laten uitkomen, dat hij ter handhaving van de constitutioneele orde voor geen enkel wettelijk middel zal terugdeinzen, gezien het feit, dat dc verceniging van Noord-Slees wijk met dc Pruisische provincies een droom is, waarvan men in Duitschland nooit een geheim heeft gemaakt. BUITENLAND. Do brandstichting in den rijksdag. (Eerste Blad, pag. Spanning in Ierland. (Eerste Blad, pag. 1% Roosevelt is voorloopig niet van plan een inflatiepolitiek te gaan voeren. (Derde Blad, pag. 1). BINNENLAND. Luitenant der mariniers voor het Hoog MiL Gerechtshof wegens verduistering van cantinegeldcn op Aruba. (Tweede Blad, pag. IJ De rondvlucht 1933. (Derde Blad, pag. 1). J SPORT. Dc Europeesche roeikampioenschappen te Boedapest begonnen. De Triton-vier werd derde in haar serie. (Tweede Blad, pag. 2.) Na den eersten dag is de stand van den Davis Cupwedstrijd NederlandItalië 02. (Tweedo Blad, pag. 2). De wielrenner van Hout verbeterde het wereld-u urrecord. (Tweede Blad, pag. 2.) Zondag hebben dienst de doktoren Bieesj Mertens zur Borg en Hoffmann. Zondag en de geheelo week 's nachts heeft dienst de apotheek van de firma Kok. Medegedeeld door het Kon. Ned. Mek In stituut te De Bilt. Hoogste barometerstand 767.8 te Miin- chen. Laagste barometerstand: 750.8 te Reykja vik. Zwakke veranderlijke wind, later uit zuidelijke richting, helder tot licht bewolkt, droog warm weer. De depressie in het Oosten veroorzaakt nog storm en regen in het Oostelijk deel der Oostzee en in Finland. De Oceaan depressie strekt haar invloed niet verder uit dan tot Ierland en IJsland en vertoont een uitlooper tot bij de Azoren. Tusschen de Azoren en Portugal ligt een 'gebied van hoogen luchtdruk. Een vlak gebied van hoogen luchtdruk bevat geheel West-Euro pa, zoodat overal mooi zomerweer heerscht cn niet te groote warmte. Hetzelfde geldt ook voor Scandinavië. In Zuid-Frankrijk is dc lucht meer bewolkt en heerscht groote hitte. Het weer heeft thans een stabiel ka rakter, zoodat op emige zomcrsche dagen ■gerekend kan worden. RIJDT VEILIG! Maak een bocht naar rechts met kleinen straal, een bocht naar links met grooten straal; blijft steeds op de rechter weghelft. LANGESTRAAT 49-S1 TELEFOON 130 wordt een groot artikel voor dit najaars- seizoen. V/ij zorgden voor een flinke sor teering in 70 cn 90 c.m. breed vanaf f 1.45 p. mt ARNHEMSCHE WEG 26 EE

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 1