DE EEMLANDEQ DE EERSTE FAZE GEËINDIGD 4000 EXEMPLAREN L J. LUYOX Maandag 9 October 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 32e Jaargang No. 86 VOORTZETTING TE BERLIJN NIEUWE REGEERING IN SPANJE uur 49 min. 3RAND MELDE EV9EN AAN DE TELEFONISTE TAXB eerst per K.IVI. BELT U EVEN GARAGE NIC. BOVÉE 6-7 PERS. AUTO MET CHAUFFEUR AMERSFQORTSCFi DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS 3 maaodcD vo°' Amersfoort 2.10. per maand 0.75. per weck (met gratig verzekering tegeo ongelukken) f 0.17'/* Binnenland franco per ooit per 3 maanden f3.-. Afronderll|ke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 51» PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f0.25 Llcfdadlghelds-advertentlën vcor dê helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES' bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent elke regel meer 10 cent driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra f 0.05 Baldwin over de bewapenings- gelijkheid. Hoe Doltschland op zijn rede reageert. Zooals men weet, heeft de Engelsche staatsman Baldwin op het congres der con servatieven een rede gehouden, waarin hij kritiek oefende op diegenen onder zijn par tijgenooten, die de laatste weken, hierin ge steund door sommige 'conservatieve bladen in de eerste plaats de Daily Mail op al to luidruchtige wijze propaganda maken ten gunste van uitbreiding der bewapening Onjuist achtte hij de opvatting der die hards. alsof succes of mislukking der Ge- neefsche ontwapeningsconferentie er niets toe deden. Het tegendeel, meende Baldwin, was het geval: wanneer do conferentie op een échec mocht uitloopen, dan zou de vrees voor den oorlog, die op 't oogenblik heerscht. in sommige landen het karaklet aannemen van een paniek. Wanneer te Genève geen bejjerking der bewapening tot stand komt, zal elk land de vraag stellen, of zijn veiligheid wel voldoende is en deze vraag stellig ontkennend beantwoorden Wanneer Europa zich gaat herbewapenen, dan is er een inonschenleeftijd lang geen kans op verhooging van den levensstan daard of verlaging der belastingen. Vele landen zouden door uitbreiding hunner bewapening nog dichter aan den rand eener financieele ineenstorting worden ge bracht, enkele zouden zelfs bankroet gaan en men kan zich voorstellen, welken in vloed zooiets zou hebben oj> den wereld handel. In psychologisch opzicht zou men terugkeerc» tot don toestand van 1914. Een nieuwe Europoesche oorlog zou het einde der tegenwoordige beschaving boteekenen. In verband daarmee doet de Engelsche re geering thans al haar best om tot een over een komst inzake beperking der bewape ningen te geraken Baldwin legde er, terwijl hij zich richtte aan het adres der Franschcn, den nadruk op, dat, wanneer hij van con beperking der bewapening sprak, hij een werkelijke be perking op liet oog had Wanneer Groot-Brilannië, zoo betoogde hij. ten aanzien van de ccne of andere wa- pencatcgorie slechter bewapend is dan een ander land, dan dient dit land te ont wapenen cn Engeland te bewapenen, totdal gelijkheid is bereikt. Geen andere overeen komst is, voegde hij er nog aan toe, voor Engeland aanvaardbaar. Wanneer een dergelijke ontwapenings- couvcntie onderleekend is, dan zou liet land, dat deze conventie schendt, geen vriend in de beschaafde wereld hebben. Hetzelfde gold z.i. met betrekking tot een land, dat met opzet het tot stand komen eener dergelijke conventie verhindert door met eischen voor den dag te komen, die na afloop van zekeren tijd, maar niet thans voor de andere raedc-onderteekcnaars aan vaardbaar zijn. De Daily Telegraph drukt den laatsten zin van Baldwin met een groot lettertype af en rept in dit verband van een uitlating, die op Duitschland slaat en in een hoofd artikel wordt opgemerkt, dat dit een woord is, gesproken te juister tijd, een woord, dat zijn effect niet zal missen. De Kölnische Zcitung, die uitvoerig Bald win's uiteenzettingen weergeeft en spreekt van een Engelsche „regeeringsvorklarïng" aangezien de parlementaire onderstaats secretaris in het ministerie van buitcnland- sche zaKcn, Eden, Baldwin vooraf rapport had uitgebracht over het onderhoud tus- schen sir John Simon en den Duitschcn zaakgelastigde Fürst Bismarck, dat over het DulUche ontwapeningsstandpunt liep, levert een kort commentaar op de beschou wingen van den leider der conservatieven, Baldwin, zoo wordt gezegd, heeft, wat de hewapeningsgelijkhcid betreft, wcl-ie-waar slechts van Engeland gesproken, maar men kan zijn opvatting een principe noemen, dat algemeen dient te worden toege past, temeer daar ook het plan-Macdonald duidelijk aanstuurt op het bereiken van he wapeningsgelijkhcid cn zoodoende de ge lijke nationale veiligheid. Duitschland kan daarom met voldoening kennis nemen van Baldwin's vaststelling en verwacht, dat de Engelsche regeering te Genève de houding aanneemt, die daaruit voortvloeit. Het slotbetoog van het Keulschc orgaan luidt: „Wanneer de Daily Telegraph zegt, dat men de uitlating van Baldwin een staat, die de ontwapeningsconventie 6chcndt, zal geen vriend meer in de wereld hebben heeft te beschouwen als op Duitschland toe passelijk. dan is er voor Duitschland geen aanleiding dezen 6choen aan tc trekken. Duitschland zal slechts een zoodanige conventie goedkeuren, die het rechtsgelijk heid en nationale veiligheid waarborgt; een andere komt niet in aanmerking. Een over eenkomst echter, waarin aan deze eischen wordt tegemoet gekomen, zal Duitschland eerlijk nakomen en het zal steeds aan de zijde 6taan van degenen, die zich keeren tegen een schending dezer conventie." CHINEESCH STOOMSCHIP GEZONKEN. 23 dooden. P e. k i n g. 8 Oct (Y D.) Volgens een bericht uit Tsji'foc is in den nacht op 7 Oc tober het Chincesche stoomschip Tischal in de buurt van Tsiifoe gezonken. '28 personen ziin verdronken. Slechts elf opvarenden mon den worden gered. HET PROCES TE LEIPZIG Het alibi van Popoff behandeld Na de pauze legt Popoff zijn verklaringen over zijn alibi af, zijn verhaal wijkt op ver schillende punten af van dat, wat hij op den avond van den Rijksdagbrand heeft ge geven Thans verklaart hij, (Int hij eerst met Taneff in een restaurant heeft geze ten: later zijn zij naar een café gegaan cn tenslotte waren zij om 9 uur naar het Ufa palast op den Nollcndorfplatz gegaan, waar zij de bioscoopvoorstelling die tot 11 uur duurde, hadden bijgewoond Na het ver laten van de zaal merkte hij dat hij zijn handschoenen had vergeten en om ze te halen is hij nog terug gegaan. Daarop had den zij afscheid van elkaar genomen om naar huis te gaan. Verdachte Taneff. die hel geheele verhaal nauwkeurig heeft gevolgd, begint met te verklaren, dat hij het overbodig acht het te herhalen, daar do verklaringen van Popoff juist zijn Tip verlangen van den pre sident doel hij het echter toch Hij vertelt werkelijk hetzelfde, doch hier en daar wordt hij iets uitvoeriger. President: Bij hot politieonderzoek be treffende dit alibi zijn de verklaringen niet door feiten bevestigd. Slechts een getuige rest ons nog. Ik verzoek dus den verdach 'en nogmaals via de verdedigers mederlce lingen te laten doen. waaruit de juistheid van dit alibi kan blijken. De proc-generaal Werner Popoff hoeft later verteld, dat hij misschien met den dag in de war was. het zou ook kunnen zijn, dat hij op 27 Febr thuis is geweest. Popoff praat #er om heen Hij meent dat, wanneer Taneff bij het café en bioscoop bezoek op Maandag niet aanwezig was. hij op dien dag thuis geweest moet zijn. Ilij is echter nu vast overtuigd, dat hij op 27 Febr. met Taneff samen was. Op de vraag van den pen proc.-gencraal. wat Dimitroff op 20 cn 27 Februari in Müli chen heeft gedaan, antwoordt D. dat hij daar met een vriend heeft gesproken, die uit Parijs via München op reis was naar Bulgarije. Het gesprek had over Je Bul- gaarsche kwestie gcloopcn. Op de vraag van Werner, hoe de naam van dien vriend dan wel was. weigert D. dezen te noemen Wanneer hij den naam zou noemen, zou dat aldus verdachte voor zijn vriend de meest ernstige gevol gen hebben. Gedurende de verdere behan deling moet de president D. herhaaldelijk waarschuwen voor zijn onjuiste wijze van optreden. Proc.-gencraal: Voor de commissie te Londen is een zekere Sell Ij ik gehoord. Die heeft daar verklaard, dat hij met D. op 26 en 27 Febr. op een vergadering van Joego slavische communisten te München is ge weest. Deze getuige verklaarde, dat hij ook met Dimitroff op 0 cn 8 Febr. op een con ferentie van Zuidslavische cn Ituliaanschc communisten is geweest. Is dat juist? Dimitroff antwoordt, dat \%at hij zoo juist verklaard heeft, de waarheid is. Proc.-generaal: Nu, gezien het materiaal, komt liet mij toch voor, of U zich ook ge mengd heb in Italiannschc en Zuid-Slavi sche aangelegenheden en niet slechts in Bulgaarsche'. Parisius vraagt D., onder welken naam hij zich op reis naar Berlijn aan een jonge dame heeft voorgesteld. Dimitroff: Als Dr. Rudolf Iledigcr. Zwit- scrsch schrijver. Parisius antwoordt, dat dc dame bij haar verhoor zal verklaren, dat D. zich heeft voorgesteld als prof. dr. Jahn. crdachte krijgt dan gelegenheid cenigo vragen tc stollen. Hij wijst er op, dat zich bij de be zwarende aden twee ansichtkaarten bevin den, die bij hem zijn gevonden cn die het Rijksdaggebouw en het Berliner Slot voo stellen. Hij wist nauwkeurig, dat bij zijn arrestatie 6 of 7 kaarten in zijn zak hadden gezeten. Daarvan zijn slechts 2 bij de actcn gebleven. De voorzitter verklaart, dat de beambten daarover zullen worden verhoord. D. wil dan het volgende vastgesteld zien. Tot einde Maart is er slechte een vrouwe lijko getuige geweest, die hoeft beweerd dat zij hem op 28 Febr. met Van der Lubbe heeft gezien. Deze getuige was plotseling verdwenen, toen werd vastgesteld dat hij te München was Tenslotte legt D nadruk op het feit. dat de Inprekor geen tijdschrift is geweest, maar een periodiek verschij nende verzameling van internationale arti kelen en documenten. De president ant woordt, dat dit bekend is Zelfs eenige oor- deelen ter karaktcriseering van de Inpre kor worden voorgelezen. De behandeling en daarmee de eerste faze van de zitting te Leipzig wordt daar na gesloten Dc behandeling wordt Dins dagmorgen te 10 uur, te Berlijn heropend, waar een reeks gerechtelijke plaatsonne mingen zullen plaats vonden en talrijke Berlijnsche getuigen zullen worden ver hoord. Na ongeveer 14 dagen zal de Senaat ter verdere behandeling naar Leipzig terug keeren. Men schrijft ons uit Leiden: Zooals door het persbureau Vaz Dias reeds is bericht, is uit Leiden een telegram gezonden aan den president van het Reichs gericht, waarin er op wordt gewezen, dat •Van der Lubbe niet Van der Lubbe zou zijn. Op zichzelf behoeft zulk een telegram geen verwondering te wekken. Immers, reeds geruimen tijd liepen in Leiden ge ruchlen, dat Van der Lubbe, die thans in voorarrest zit en levens als verdachte (Angeklagte) in het brandstichtingsproces optreedt, onmogelijk de Leidsche Marinus van der Lubbe zijn kan. Het optreden toch van Van der Lubbe als verdachte verschilt zoo ncinelsbrced van den Lcidschen Van der Lubbe op straat, in vergaderingen enz. waarin hij zich uitte als een revolutionair van ile felste soort, dat men zich terecht afvraagt of Van der Lubbe wel Van der Lubbe is Terwijl Torgler. Dimitrof en de andere verdachten zich verdedigen op een wijze, zooals men die van leidende com munisten moeilijk anders kan verwachten, bewaart Van der Lubbe het diepste stil zwijgen, waardoor hij oorzaak zou kunnen zijn, dat, indien werkelijk zijn mede-ver dachten aan den brand onschuldig zijn, hij hen aan onthoofding of een zware straf blootstelt, Dit zou des te bedenkelijker zijn als Van der Lubbe, indien op liern de dood straf mocht zijn toegepast, voordien niets omtrent zijn medeplichtigen zou hebben losgelaten. Zcifs al zou hij zijn rnedcplich ligen, aangenomen dat do/.'- er waren, niet willen noemen, dan zou hij toch minstens voor het Reichsgericht dit hebben kunnen zeggen, dal zijn mede beschuldigden zijn medeplichtigen niet zijn. Doch ook zulks doet hij niet. Terecht of ten onrechte wordt dan ook ip kringen, waar inen den echten Marinus van der Lubbe degelijk kent, twijfel ge opperd. of men niet niet een ondergescho ven, op den Lcidschen Van der Lubbe gc lijkenden Van der I.heeft omlerge schoven en dat dc I.eldsche Van der Lubbe reeds uit den weg is geruimd Wanneer dit werkelijk zoo mocht zijn. dan zou het Reichsgericht. waarvan inen zelfs in de kringen van Van der Lubbe erkent, lat het, voorzoover i* na te gaan. het onder zoek objectief leidt, in een eigenaardig par ket zijn gebracht en dan zou tevens een vcrk'aring zijn te vinden voor het stilzwij gen van Van der Lubbe, voor zijn uit tot drie woorden bestaande antwoorden, voor het feit. dat hij steeds met gebogen hoofd zit cn zelfs Mr. Stomps niet of naiiwelijk: 'e woord heeft gestaan. Hij zou dan. zoo redeneert men hier in Leiden, een betaalde kracht zijn van de nazi's, die op deze wijze den comediant speelt, als ware hij Marinu van der Lubbe, terwijl de echte Marinus van der Lubbe reeds lang vcrdonkcre maand zou zijn. Uit een psychologisch oogpunt is zulk een redeneering niet geheel te verwerpen en aan dit standpunt is nog vocdseJ gegeven toen de Zweedschc criminologist met den Telegraaf medewerker wel Van der Lubbe in blootcn lijve hebben mogen zien. doch Mr. Stomps, hoewel mede aanwezig, buiten de deur word gehouden. De vraag is nu: zou het Reichsgericht vooral na ontvangst van het bovengenoem de telegram, voor zich zelf ten volle over tuigd zijn, dat de verdachte Van der Lubt werkelijk de Leidsche Marinus vin der Lubbe is? Dit zal moeten worden afge wacht. Aan een telegram, uit Leiden aan het Reichsgericht gezonden, behoeft men. ge zien wat hierboven is medegedeeld, geen bijzondere waarde te hechten. Doch liet zal toch dit gevolg moeten hebben, dat het Reichsgericht van dezen twijfel thans ken nis draagt. Ook daarom behoeft men aan het tele gram geen bijzondere waarde te hechten, omdat de inhoud voor tal van Leidenaarr niets nieuws is, zooals ik hierboven reeds heb uiteengezet. Alleen is onbekend, of voor den afzender van het telegram ook reeds anderen bun twijfel omtrent de iden titeit van Van der Lubbe schriftelijk ter kennis van het Reichsgericht hebben ge bracht. De afzender van het telegram blijkt tc zijn een Leidsche boekbandelaar. genaamd M. Dubbelman. Ilij is spoorwegarbeider, meer speciaal scinhuiswachter bij de spoor wegen geweest en is tijdens de spoorweg staking in 1903 ontslagen. Hij vestigde zich toen als boekhandelaar te Leiden. Hij was aangesloten bij de S.D.A.P. cn had als lid daarvan gedurende vele jaren zitting in den Leidschcn gemeenteraad, waarvoor bij later heeft bedankt. Ook is hij lid geweest van de O.S.P.. doch kwam als politicus na zijn bedanken als lid van den raad niet meer openlijk voor den dag. Wie liem van nabij kent, bcscfiouwt hem tot op zekere hoogte als een politicken fantast. Ook deed hij veel aan spiritisme en occultisme, waaraan misschien zijn politieke gevolg trekkingen, die hii omtrent het ineenstor ten van dc tegenwoordige maatschappij maakt, zijn toe te schrijven. Daaraan moet waarschijnlijk ook het zenden van het te legram worden toegeschreven, daargelaten of de te Leiden hardnekkig loopende ge ruchten, dat Van der Lubbe Van der Lubbe zelf niet is, al dan niet waarheid bevatten. In zooverre zou dus het telegram bijzon dere beteekenis hebben, omdat het thans tijdens het onderzoek voor het Reichsgc- icht ter kennis van den tweeden strafse- naat is gebraccht. De heer Dubbelman toch noemt geen feiten, waaruit dc juistheid van zijn medcdeeling blijkt. Het telegram berust alleen op gevolgtrekkingen, die. on danks het feit, dat zij niet nieuw zijn. niet geheel verwerpelijk zijn. Hoe het ook zij. afgewacht zal moeten orden of cn in hoeverre het Rcichsare- richt hierop reageert. DIT BLAD HEEF1 EEN DAGELIJ ESCHE GECONTROLEERDE OPLAAG VAN De socialisten maken er geen deel van uit Madrid, 8 Oct. (V.D.) Nadat het prof. Maranon evenmin gelukt was, een nieuwe regeering tc vormen en ook de vierde candidaat voor het presidentschap prof. Posada, geen kabinet kon vormen, heeft dc staatspresident den leider der ra- licale partij, De Barrios belast met de vor ming van dc nieuwe rcgccnng. Madrid, 8 Opt (V.D) De nieuwe Spaanschc rcgecring is thans samengesteld De functies zijn als volgt verdeeld: Premier: Marlinos Barrios, Binncnlandschc Zaken: Itico Abello. Buitcnlandsche Zaken: Sanchez Albomoz- Openbare werken: Guerra del Rio. Financiën: Antonio Lara. Landbouw: Cirillo del Rio. Verkeerswezen: Palomo. Handel cn Industrie: Gordon Ordax. Justitie: Botella Ascnsi. Oorlog: Gi rail zo. Marine: Pita Romeo. Arbeid: Piv Sdncr. Onderwijs: Domingo Barnes. Dc samenstelling dezer regeering komt wat dc partijpolitiek barer leden betreft, bijna geheel overeen met die van bet ten val gebrachte kabinet Lebroux:; slechts zijn in dc plaats van zes slechts drie radicalen vertegenwoordigd, o.m. de mini ster-p re si j dent. Dc socialisten zijn niet in de rcgco ring vertegenwoordigd. Zeven leden der oude rcgecring zijn in het nieuwe kabinet opgenomen, dat een kabinet van republi keinschc concentratie wordt genoemd. ONTPLOFFING AAN BOORD VAN DUIIK300T 1 doode, 15 gewonden. Londen, 8 October. (V.D.) Zondag heeft aan boord van de duikboot L 26 een lievige ontploffing plaats gehad. Zaterdag was de duikboot op dc Pattcrson-rocks bij het schiereiland Kintyre (Westkust van Schotland) aan den grond gcloopen cn Zon dagmorgen was het schip weer vlot geko men. Het bevond zich op weg naar Camp beltown, geëscorteerd cïoor drie anderi duikbootcn, toen de ontploffing plaats vond De admiraliteit meldt, dat tien personen ernstig cn vijf licht gewond zijn. Een per soon is overleden, terwijl een der zwaarge wonden in levensgevaar verkeert. De oor zaak van de ontploffing is onbekend. De gewonden zijn naar Campbeltown over gebracht. OPROER IN EEN TUCHTHUIS Buenos Aires, 7 Oct. (V.DBij een ernstig tuchthuisoproer in Buenos Aires zijn drie gedgtineerden gedood en zeven bewakers gewond Gedurende het middag eten maakten de 'gedetineerden plotseling oproïr, ontrukten ecnigen bewakers de wa penen en openden het vuur op dc opzich ters, dia hunnerzijds met geweerschoten drie gedetineerden dooden. Na korten tijd kwamen militairen aan, die door mid del van Iraangasbommcn een eind maak ten aan het oproer. BLOEDBRUILOFT IN AHRITSAR Londen, 9 October. (V.D.) Naar uit Am ritsar in Britsch-Indié wordt gemeld, is het tijens een bruiloftsfeest in het district van Amritsar tot een bloedige vechtpartij gïkomen, waarbij niet minder dan 22 doo den zijn gevallen. Ook de vader van den bruidegom werd gedood. JAPANSCHE OFFICIEREN IN HET MANDSJOERIJSCHE LEGER. Tokio, 5 Oct. (V. D.). Op initiatief van de Japanscho ministeries van oorlog cn marine is aan vierhonderd vaandrigs cn honderdtwintig officieren ontslag uit den Japanschen dienst verleend, om in dienst van den staat Mandsjoekwo over te gaan. Bovendien zullen in October en November nog zeshonderd militairen uit het Japan scho leger in Mandsjoerijscbcn dienst trc- BUITENLAND. Het proces te Leipzig. (Eerste Blad, pag. 1>. Nieuwe rcgecring in Spanje. (Eerste Blad, pag. 1). BINNENLAND. Smokkelaarsdrama te Haclen. (Derde Blad, Pag. 1). Verhooging b"* /ineprijs. tDcrdc blad pag. 1.) SPORT. Amsvorde speelt gelijk tegen Elinckwijk. (Tweede Blad, pag. 1). II.V.C. verliest onverdiend van Holland. (Tweede Blad, pag. 1). Verdiende nederlaag van Quick tegen E.A.C. (Tweede Blad, pag. 2). De Amersfoortsche Boys winnen van Voorwaarts met 30. (Tweede Blad, pag. 2). Swift wint met 21 van Sopla. (Tweede Blad, pag. 1). De A.M.II.C. speelt gelijk tegen M.II.C. II. (Tweede Blad, pag. 3). Medegedeeld door liet O.M 1, te Dc Bilt. Hoogste barometerstand: 763.8 te Stensele. Laagste barometerstand: 740.0 to Malinhead. Verwachting: Matige, wellicht krachtige Zuidelijke tot Zuid-Westelijke wind, ne velig tot zwaar bewolkt of betrokken, tij delijk regen, zelfde temperatuur. Sinds Zaterdag hebben zich in het weer van geheel Europa groote verande ringen voorgedaan De depressie in het Noord Oosten trok weg en werd gevolgd door een gebied van hoogen luchtdruk met zeer lage temperaturen. In het Westen maakte het gebied van hoogen luchtdruk plaats voor een diepe depressie. Luchtraassa's van hooge tem peratuur breidden zich met een lucht stroom uit het Zuid-Westen over onze om geving en Centraal-Europa uit cn gaven- overal temperaturen tot ver boven nor maal. Over hetgeheele Westen vielen zwaro regens: verschillende stations in ver uit elkaar liggende gebieden meldden regen- hoeveelheden van meer dan 20 m.M Het is te verwachten, dat het weer in do eerste dagen een regenachtig karakter zal bchou-v aen met nu en dan sterken wind. RIJDT VEILIG! Niel schuins, maar steeds loodrecht Een rijweg oversteken, Nadat ge eerst geducht De straat hebt afgekeken LANGESTRAA1 49-51 TELEFOON 190 Aardige Stoffen voor Kinder Mantels en voor s< I tl

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 1