- CASINO -HAMDORFF-
DE ÉEMLANDEü
HARLEKIJNTJE
OP REIS
LAREN
4000 EXEMPLAREN
L. J. LUYCX ZOON
MMHEHEHTSPBIJS pei 3 maanden voo» Amersfoort 2,10. per maand 0.75. per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f O.lV/g.
Binnenland franco per poet per 3 maanden I 3.-. Afzonderlilke nummer. I 0.0$.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 51»
Donderdag 12 October 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. «s» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
HET NEDERLANDSCHE
VOORSTEL AANGE
NOMEN
ACHT D0CDEN BIJ
VLIEGTUIGRAMP
ONTDOOIING VAN DE BEVROREN
BANKDEPOSITO'S
SCHOUWBURG AMICITIA
ROEMENIE'S VERHOUDING
TOT DE SOVJETUNIE
KAN MET DE MODERNSTE CASINO'S
- IN EUROPA WEDIJVEREN -
DAGELIJKS GEOPEND TOT 12 UUR 'S NACHTS
32e Jaargang No. 89
5 uur 42 min.
3RAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXi 6 cent per K.M.
BELT U EVEN
GARAGE NIC. BOVÉE
6-7 PERS. AUTO MET CHAUFFEUR
AMERSF00R15CH DAGBLAD
PRIJS nfR AfiVFRTFNTIEN vaD ,"L* re9cls f 05 met inbegrip van een DewijsaummtJ
elke regel meer f0 25 Liefdadlghelds-advertentlëa vcor df
helft van den prijs. - Kleine Advertentlën „KEITJES bi) vooruitbetaling 1—5 regel»
50 cent elke *egeJ mee/ 10 cent, driemaal plaatsen f I.—Bewijsnummer extra f 0.05
Het netelig vraagstuk der ont
wapening. Italiaansche op
vattingen.
Mussolini lieeft Dinsdag de ambassadeurs
van Engeland en Frankrijk ontvangen. Vol
gens den JVomeinsclien correspondent der
Kölnische Zeitung is de duce van oordeel,
dat men ten aanzien van de ontwapenings
fc>vestie tot een, zij het nog zoo bescheiden,
accoord moet komen, daar de gevolgen van
een volledige mislukking der conferentie
voor de rust van Europa niet tc overzien
zijn. De Italiaansche diplomatie, die tegen
woordig meërihaien een bemiddelende rol
speelt, ziet zich dan oók voor een moeilijke
taak geplaatst. De tactiek, die zij toepast, is
duidelijk, wanneer men kennis.rieéml van
de heide artikelen, die in de Tribuna eri in
de Stampa zijn verschenen. Beiden par
tijen wordt £oo nadrukkelijk mogelijk op
het hart gedrukt, dat het bij de ontwape.
nine niet. om een technisch, maar om een
politiek vraagstuk gaat. Van Italiaansche
zijde.stelt men dan ook de vraag: con proef
jaar meer ot minder, een centimeter krt-
nonnonkaliber meer ot minder, een paar
vliegtuigeskaders meer of' 'mindéi komt
het werkelijk daarop aan, wanneer de vre
de van Europa op het spel staat en bet er
op, aankomt, het oude roemrijke continent
niet alleen zijn rust en welvaart, maar ook
ziin positie in de wereld terug te geven, die,
gelijk de gebeurtenissen in t Verre Oosten
aantooncn, zeer ernstig gevaar loopt?
Phiropa, ontwaak! roept de Tribuna dan
ook uit. Een accoord is een noodzaak, ver
klaart de Stampa met nadruk Maar verder
spelen beide bladen ieder een aparte
rol: terwijl de Tribuna zich tot Duitschland
wendt, richt de Stampa een waarschuwing
tot Frankrijk. Den Duitschfirs wordt gezegd-
Ken werkelijker en groot er gelijkheid dan
de tcchnisch-militaire bestaat hierin. dat
Duitschland. liet anti-marxistische en an
ti-plutocratische derde rijk, gevraagd is met
do grootste staten van Europa gemeen
schappelijk op te treden. Het verdrag toch,
dat moet worden gesloten, is niet liet doel,
triaar de wil, niet het einde, maar het be
gin. Het iljent niet alleen om over het doode
punt heen te komen, maar om een nieuwe
sfeer ynn vertrouwen te scheppen tusschen
de vier voor Europa verantwoordelijke mo
gendhedeh en te geraken uit het verlam
mende klimaat van Genève, waar de tech
nische beschouwingswijze tót niets leidt.
Den Franschen wordt in de Stampa het
volgende duidelijk gemaakt.:
Het gaat niet, zooals de Franeche re.elit-
sche pers beweert, om nieuwe Fransche
concessies, maar slechts om den terugkeer
tot den zin der werkelijkheid, dio in 't ver
drag van Versailles werd genegeerd, daal
den overwonnenen onmogelijke voorwaar
den worden gesteld. Ilcbt gij niet de ver
klaring van 11 December 1932 onderteo-
kend, die Duitschland bewapen itigsgelijk-
heid toestaat? Zij moet nu ctappegewijzo
worden verwerkelijkt en wel in de periode,
waarin dc Europeesche staten de resten der
oorlogspsychose de baas willen worden en
een nieuw tijdperk van wederzijdsch be
grip en samenwerking willen binnentreden.
Daarom moeten de regeerenden, zooals de
volkeren reeds doen, op de hoogte van den
nieuwen lijd staan. Daarom moeten zij dé
verroeste bureaucratische mechanismen
der conferentie over boord werpen, daar de
deskundigen en technici tot dusver leefden
en handelden onder dc heerschappij der
formule. Daarom mogen dc bezwaren der
Oostelijke vazallenstaten niet verder de
overhand krijgen, daar deze dezelfde ob
structie-manoeuvres, die thans tegen het
Italiaansche Donauplan zijn gericht, ook
tegen een rechtvaardig cn practisch verge
lijk op ontwapeningsgebied in toepassing
brengen.
In elk geval, aldus de verdere strekking
van 't waarschuwend woord aan Frankrijks
adres, is het voor u Franschen, niet moge
lijk in de 'tegenwoordige stellingen te blij
ven, want het vijfde deel van 't verdrag van
Versailles, dat de ontwapening van Duitsch
land regelt, is dood. Wanneer gij juridisch
of practisch niet de vrijheid van Duitsch
land om volgens zijn eigen, eenzijdige opvat
ting voor zijn bewapening te ozrgen, wilt
erkennen, dan blijft u niets anders over
dan ze door een bizondcre conventie te ver
vangen.
NIET-AANVALSVERDRAG TUSSCHEN
ARGENTINIË EN BRAZILIË
R i o d e J a n e i r o, 10 Oct (V.D.) Heden
avond zijn alhier tusschen Argentinië en
Brazilië een aantal verdragen afgesloten cn
onderteekend en wel in de eerste plaats een
niet-aanvalsverdrag en een nrbitrage-ovcr-
oenkomst.
Verder werden verdragen geteekend met
betrekking tot scheepvaart, luchtverkeer, uit
levering, tegengaan van smokkelarij, toeris
me enz.
Het nonagressiepact is mede onderteekend
door Chili, Paraguay. Uruguay en Mexico.
Peru zal waarschijnlijk nog na de Pan-Ame
rikaansche conferentie te Montevideo onder
teekenen.
De laatste zitting van de
14de Assemblee
Gen 6 v e, 11 Oct. (V. D.) De Volken
bonds-Assemblée keurde zonder discussie
dc door de tweede commissie voor econo
mische kwesties naar aanleiding van het"
Nederlandsche voorstel aangenomen ont
werp resolutie over de kwestie der, Duit
sche vluchtelingen goed, volgens welke re
solutie dèzc kwestie door internationale
samenwerking op economisch-, financieel
en sociaal gebied tot oplossing gebracht zal
moeten worden en besloten wordt een van
den Volkenbond onafhankelijken Hoogen
Commissaris te benoemen en een horn ter
zijde stuandén Raad van Beheer.
De Duitscile vertegenwoordiger gezant
Von Keiler verklaarde, dat lvij zich van
stemming zou onthouden, waarna het
voorstel werd aangenomen.
In de slotzitting van de 14de Assemblee
werd een groot aantal rapporten zonder
discussie goedgekeurd.
Het. rapport van de vierde commissie
ovèr. de financioele positie van den Volken
bond, die zooals uit de langdurige beraad
slagingen van deze commissie was geble
ken, zeer zwak is, werd eveneens goedge
keurd. De begrooting van den Volkenbond
werd in vergelijking met die van het vorige
jaar met 8,3 pet. verminderd en vastgesteld
op 30.827.800 goudfranc
Over de achterstallige contributie-beta
lingen door een groot aantal'bij den Vol
kenbond aangesloten staten werd een af
zonderlijk rapport uitgebracht, waarin
wordt vastgesteld dat het totaal der niet
betaalde bijdragen sedert dc oprichting van
den Volkenbond voor de jaren 1920 tot 1032
van ruim 21,0 millioen goudfranc en voor
1933 alleen ruirn 14 millioen goudfranc niet
langer gehandhaafd kan worden, aangc
zien dó goede betalers daardoor oneven
redig zwaar belast worden *n de veront
waardiging daarover in de parlementen
dezer landen begrijpelijkerwijze toeneemt.
Na een korte slotrede van president Tc
Water--ging de 14de Assémblée van den Vol
kenbond uiteen.
Engeland tegen eiken vorm van
herbewapening.
Parijs, 11 Oct. (V. D.) .De Engelsché
minister van buitenlandsche zaken sir John
Simon heeft gisteren op zijn doorreis te
Parijs den Engelschen ambassadeur, lord
Tyrrell, dc voornaamste punten van de be
sluiten van den Britschen kabinetsraad me
degedeeld, opdat de ambassadeur deze pun
ten ter kennis zou kunnen brengen van den
Franschen minister-president Daladier. Dc
punten zijn de volgende:
Volkomen overeenstemming mot de ver
klaringen van Baldwin te Birmingham.
2 Do noodzakelijkheid van een proeftijd
met doeltreffende controle.
3 Afwijzing van elke verdere bewapc
ning van Duitschland, onverschillig in wel
ken vorm.
4 Toenadering van het plan-Macdonald
tot het Engelsch-Fransch-Arnerikaanschc
plan. Het nieuwe Engelsche voorstel, dat
waarschijnlijk door Frankrijk zal worden
aanvaard, regelt de volledige verwezenlij
king van de Duitsche rechtsgelijkheid in
acht jaar.
Genève. 11 October (V.D.) De Britsche
minister van buitenlandsche zaken Simon
is vanmorgen te Genève aangekomen en
bracht direct na aankomst een langdurig
bezoek aan Boncour,-die vanavond naar
Parijs vertrekt, doch voor de zitting van
het presidium der ontwapeningscommissie
naar Genève terugkeert.
Naar van Fransche zijde verliiidt, zou
Simon zeer scherpe instructies van de re
geering hebben, om zich tegen alle Duitsche
ëischen voor het toestaan van noodzake
lijke verdedigingsmiddelen te verzetten.
ZWITSERSCHE LEGERUITGAVEN.
Bazel, 10 Oct. (V.D.). De Zwitsersche
Nationale Raad heeft Dinsdag een crediet
gevoteerd van twintig millioen francs, wel
ke ter beschikking zijn gesteld van den
bondsraad. Vijftien millioen hiervan zul
len worden besteed voor de uitbreiding der
reserve van het militaire materiaal. De
bondsraad zal het parlement nog een voor
stel voorleggen voor het aanschaffen van
militair materiaal tot een bedrag van 85
millioen, zoodat in totaal materiaal zou
kunnen worden aangeschaft voor honderd
millioen francs.
STAKINGSONGEREGELDHEDEN IN
CALIFORNIË.
N e w-Y o r k, 11 Oct. (V. D.) Voor het eerst
sedert de staking in de Californische ka
toenindustrie, die reeds geruimen tijd duurt
en waaraan ongeveer 10,000 arbeiders deel
nemen, kwam het gisteren te Arvin tot ern
stige botsingen tusschen postende stakers
cn vverkvyilligen, waarbij een Mexicaansche
staker werd gedood en verscheidene werk
willigen zoowel ofai-nvc .werden gewond.
BLOEMBOLLEN PLANTEN.
Hel is herfst en tijd voor het planten van
bloembollen. Allereerst denken wé hierbij
aan de- tulpen, d'eze toch vallen door hun
kleurenrijkdom fn het vroege voorjaar bij
zonder op. Ze brengen dan een aangename
afwisseling gnderhet blauw en gee! van
heesters en vaste planten, wat dsn wel de
hooldtinten zijn. De vroegbloetende enkele
en dubbele tulpen rijn geschikt voor beplan
ting Van bloemperken. Zoo mogelijk zorgen
we dan voor een passenden ondergrond van
vaste planten of zaaibloemen. Al:; zoodanig
zijn o.a. geschikt: Arabis alpina of onschuld,
met enkele of dubbele bloemen Beide
bloeien wit. Myosotis of yergeet-me-nietjes
en Phiox subalala, waarvan de verschillende
variëteiten meest rose bloeien, Primula veris
acaulis met zacht gele tot witte bloempjes,
en P.' Wanda met purperkleurige bloempies.
Ook viooltjes zijn lusschcn tulpen als onder
grond zeer mooi. Natuurlijk moet de kleur
van de tulp met zoig gekozen worden tegen
over de onderbeplanting, Het mooiste is wel
wanneer zc hiermede een fraai contrast vor
men. De laagblijvende Due van Tholl tuloics
in kleuren rood, rose cn wit zijn mooi als
groepjes geplant in een rotshun, langs een
stapclmuurtje of in boordbedden. De hoog-:
groeiende Darwintulpen zijn bijzonder de-
scbikt voor net aanplanten van groepjes voor
of tusschen heesters of coniferen. Hyacm"
theu zijn speciaal voor bloemperken aan te
bevelen. Ze vei langen een behoorlijke be
dekking legen strenge vorst waarvoor een
laagje turfmolm ter dikte van 6S c M.
wordt aangebracht. Crocus planten we voor
al in het gazon, evenals sneeuwklokjes, maar
dan niet op rijtjes of oo regelmatige afstan
den. Het meest natuurlijk staan ze in.de na
bijheid van houtgewassen. Minder bekende
maar niettemin mooie bolgewasjes ziin' Scilla
sibirica, een laag blijvend bolgewasje dat in
Maart bloeit met blauwe bloemtrosjes. en S
campanulata welke 25 c.M. hoog v/ordt en in
Mei bloeit met blauwe, rose of witte bloem
trosjes. Deze soort groeit- en bloeit ook in
diepe schaduw ncu> zeer goed Chionodoxa
of sn.eeuwroem blijft hceF laag, de blo-*m-
trosjes liggen half op den grond. Dit bolge
wasje bloeit al omstreeks Maart met porce-
lcinblauwe bloempjes Ook dz blauwe
druifjes oi H"ac:ntlius botryoides vord;eneb
aanbeveling. Ze bloeien omstreek:. April tdt-
begin-Mei met stevige bloemtrosjes in d:en-
blauwe kleur. Al deze Sporten zijn mooi in
rotspartij!,es, langs stapel muurtjes oi in
boordbedden. Narcisiscn planten we vooral
tusschen heesiers cn coniferen.
New York, 10 October (V.D.). Uit Ches
terton in den staat Indiana wordt gemeld,
dat aldaar is neergestort een verkeersvlieg
tuig uit New York. Aan boord bevonden
zich vier passagiers en een uit vier kop
pen bestaande bemanning, liet vliegtuig
raakte in brand en alle acht inzittenden
vonden den dood
Washington, 10 Oct. (V.D.) President
Roosevelt heeft heden in langdurige bespre
kingen met staatssecretaris Woodin, attor
ney general Cummins en den gocverneur-
generaal van de-New-York Federal Reserve
Bank, Harrison, benevuns met den voorzit
ter van dc organisatie voor credictverlee-
riilig aan de boeren plannen uitgewerkt
voor de oprichting van een geweldige crc-
dietmaatschappij. Deze maatschappij zou
de bevroren bankdeposito's, die geschat
worden op ongeveer 3 milliard dollar, weer
doen ontdooien, waarbij de F. R. B. liet
grootste deel van het kapitaal dezer crediet-
maatschappij zou nemen en deze het hier
door we,er vlot geworden geld ter beschik
king zou stellen van de noodlijdende ban
ken tegen overschrijving van de tijdelijk
vastgevroren deposito's. Bijzonderheden over
liet plan worden Woensdag verwacht.
DENKT AAN den voorverkoop en
plaatsbespreking op Vrijdag 13 O!,
a.s. van 101 uur voor de voorstelling
van .VN NA KLAAS EN'S Kindértooneel
In de pauze wordt ecu levensgroots
Harlekijn pop verloot.
Hervatting der diplomatieke
betrekkingen?
Warschau, 11 Oct. (Vü.i. De Roemeen-
schc minister van buitenlandsche zaken Ti-
tulescu, die gistermiddag ui: Warschau
vertrokken is, ontving voor zijn vertrek nog
eenige persvertegenwoordigers en deed de
gebruikelijke verklaringen over vriend
schap, vrede en veiligheid Tituiescu sprak
ook nog over de bereidhei 1 van Roemenie
om werkelijk ..hartelijk/' betrekkingen met
sovjet-Rusland te onderhouden en hij voeg
de hieraan toe, dit. hij van zijn onderhoud
met den Russische gezant den indruk had
gekregen, dat men aan dan anderen kant
dezelfde wens hen koesterde.
Lit deze verklaring leidt men af, dat bin
nenkort dc hervatting der diplomatieke be
trekkingen tusschen Roemenie en de sovjet
unie verwacht kan worden. Gisterochtend
had de sovjeUezant te Warschuu »en tegen
bezoek bij Titulescu gebracht, waarna in
het gebouw der Rocmecnsche legatie een
lunch werd aangeboden, waarbij de verte
genwoordigers van beide staten aanzaten.
TROUWT KROONPRINS OTTO MET EEN
ITALIAANSCHE PRINSES?
Ween en. 11 Ócl. (V. D) Dc reis van ex
keizerin Zita, die vergezeld wordt door haar
broer, den prins van Bourbon, naar Iiuliè
zou in verband staan met een a.s verloving
vun kroonprins Otto met prinses Maria, de
jóngste dochter van het Italiaansche ko-
tvrngsjiaar. Ondanks liet verzet van Engel
sche zijde tegen het herstel dei" ITabsbur
gers, zWu Mussolini hebben besloten te
ijveren voor het huwelijk van kroonprins
Otto met pripses Maria.
STORM LANGS DE BELGISCHE KUST.
Tal ven ongevallen.
Brussel, 11 Oct. (V. D.) De Belgische
kust werd door een buitengewoon hevigen
storm geteisterd. Het getij had reeds den
hoogsten stand bereikt twee uren voor nor
maal. Tevergeefs hebben de visschcrssloe-j
nen van Ostende getracht uit te varen.
Slechts een schip is hierin geslaagd.
Tc Mechelen is een 23-jarige wielrijder,
de brouwersknecht Louis Vandenbosch, ge
dood door een instortenden muur. die door
den storin werd neergebcukL
Te Antwerpen in dc Beukenlaan brak
een zware populier middendoor. Een wiel-
rijdster, de 29-jarige Anna Meermans, werd
er door getroffen en op slag gedood.
Te Bergen werd door een hevigen ruk
wind, welke langs de ramen van het ge
rechtsgebouw binnendrong, de scheidings
muur tusschen de zaal der getuigen en der
beschuldigden omver geblazen. Verschil
lende personen, die zich in de zaal der ge
tuigen bevonden liepen hierbij verwondin
gen op.
OPSTANDIGE BEWEGING IN
MANDSJOEKWO
Sjanghai. 10 Oct.: (V.D) De Ameri-
kaan6che China Weekly Review vestigt de
aandacht op de opmerkelijke uitbreiding
eener opstandige beweging in Mandsjoerije
in den loop van dit jaar Nadat de Japan
ners 22 veldtochten hadden ondernomen, za
gen zij in, dat het onmogelijk was den vrede
in Mandsjoerije te verzekeren in donVloop
van dit jaar, zoodat zij zich thans voorbe
reiden op een langdurigen strijd tegen de
beweging der vrijwilligers.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHII
DIT BLAD HEEF I EEN DAGELIJ KSCIIB
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND
Hel proces inzake den rijksdagbrand
(Eerste Blad, Pag. 2).
BINNENLAND.
Vlicgtuigbrand in de Betuwe.
(Tweede Blad, pag. 2/
Groolc veenbrand te Emmon-Erfsclieidci-
vësn.
i Tweede Blad, pag. 2.)
Zuid-Wester storm gecselt het land.
(Tweede Blad. pag. 1),
Medegedeeld door liet K.N.M.I. Dc Bilt.
Hoogste Barometerstand 765.9 te La Coiün-
ha. Laagste Barometerstand 723.3 te Hapa-
randa.
V e r vv a c h t i n g: Meest matige Westelij
ke lot Zuid-Westelijke wind. half bewolkt,
weinig of geen regen, later iets zachter.
De secundaire depressie, die gisteren hier to
lande zwaren storm veroorzaakte, trok, in
diepte toenemend, naar'do Botnischc golf
en brengt nu zware Zuid-Wester stórm in
dc Oostzee. In het Westen cn Zuiden is do
barometer sterk gestegen on een nieuwe da
ling ligt eerst ver in het Noord-Westen, zoo
dat de opklaring nog een of twee dagen zal
aanhouden. Op de Britsche eilanden, in
Scandinavië, ons land, België en Frankrijk
is de temperatiiur sterk gedaald, maar al
leen in Schotland belangrijk onder normaal.
Vrijwel overal viel "regen, het rneeöt in Scan
dinavië, Frankrijk en Zwitserland maar
thans is de lucht opgeklaard in Engeland en
Ierland, terwijl in Frankrijk en Duitschland
nog regen zal vallen en in Scandia vie het
weer nog zeer buiig is
RIJDT VEILIG!
Rijden op de linkerweghelft is
verboden in bochten binnen bei
bouwde kommen; in onoverziclv
telijke bochten daarbuiten en bij
het inhalen van tramrijtuigen
LANGESTRAA1 49-51
TELEFOON 190
GESTREEPTE FLANEL
voor pyama's
le kwaliteit 23 ct. p. mt.
Sportftanel, ur.i en fantaöie voor
blouses 93 ct., 1.25, 1,65 p. mt.
ANTI-FASCISTISCHE ACTIE.
Italiaansch schrijver gearresteerd.
R o m e, 11 Oct. (V.D.) De bekende Italiaan
sche schrijveren journalist Curcio Mala-
pertj. oud-hoofdredacteur van het Turijn»
sche dagblad Stampa, is gisteren te Romo
gearresteerd, beschuldigd van het voeren
van anti-fuscistische actie in het buitenland.
Malapcrte, eigenlijk Curzio Erich Suckert
gchecten, was in het begin var. het fascis
tische regiem een geestdriftig aanhanger
van het fascisme. Twee jaar geleden hejft
hij te Parijs een geschrift over .de techniek
van den .staatsgreep gepubliceerd, dat niet
in hat Italiaansch werd vertaald, doch
slechts m het Fransch in den handel was.
Malaperte prees daarin dc door het bolsje
wisme en het fascisme to* ge paste methode
bij het aan de rrjacht komen cn oefende
scherpe critiek op het Duitsche nationaal-
socialisme.
