CH. GIESEN
t
P. H. RENES
DE Bontwerker
TORGLER'S HOEDANIGHEDEN ALS MENSCH
"AH El ROL
DE BULGAREN NIET
MEDEPLICHTIG?
HOEDEN en SJAALS
DE TERUGKEER DER
HABSBURGERS?
VEREENIGING VAN
HUISVROUWEN
DAMES- EN HEERENKLEERMAKER
SOESTERWEG 218
OOK VOOR ur
SPATADEREN criAAMBEIEN
VCQKBUGft.BIJ APOTH.t"DROCISTCM
HET PROCES--VAN DER LUBBE
Het blijft mysterieus
om Van der Lubbe
Boa Vod der Lubbe
gearresteerd.
werd
V. d. Lubbe zit in ztjn bank Apathischer
nog dan lot nog toe het gevd was en
het hnnfd houdt hij d'opop gebogen dan
ooit. In het verdere vorheer van den ge
tnivrt» wachtmeester Föschcl beschrijft dez<*
het oogenblik, waarop hij van de Lubb'
het eerst zag en arresteerde. Getuige had
geenszins dep indruk, dat van der Lubbe
probeerde te vluchten, Weliswaar was hij
even teruggedeinsd, doch overigens vol
komen rustig gebleven. Hij had oog uehuel
rechtop geiuopon. Op beve! van iuitennnl
Laloit had getuige reeds eerder zijn re
volver getrokken en nu riep hij van dei
Lubbe toe. terwijl hij het wapen op hem
richtte: „Handen omhoog", aan welk bevel
van der Lubbe onmiddellijk gevolg gaf.
Getuige fouilleerde hem terstond. In één
der hroekzakken vond hij con zakmes en
in de achterzak een zakdoek, een pakje
on een porternonnaic. Hij had niets aan
dan een broek en schoener», ook geen hemd
meer. Zijn bovenlijf was geheol naakt, hc
vig bezeerd cn zijn haar hing verward in
zijn gezicht. Zooals reeds gezegd, was hij
even geschrokken, maar bleef kalm. Vol
gens getuige bleef zijn gezicht onverschil
lig.
Later had getuige boklangdo naar het
posthuis Brandenburger Tor overgebracht.
Beklaagde Torgler staat op en verzoekt
eonigo vragen te mogen stellen.
Hebt u gezien, dat luitenant Lateit de
deur van de plenaire zittingzaal heeft
opengomnakt. of was de deur open?
I'oschol: ,,fk weet niet, wie du deur beeft
opengemaakt. Do deur was wijd open.
Torgler: U hebt zooevcn verklaard, dat
u uit do zijgang nogmaals in do plonaire
zittingzaal hebt gekeken. Hebt u do deur
geopend?
Getuige: Ja.
Torgler: Hebt u bij hot openen van de
deur tocht gevoeld?
Getuige; Neen.
Torgler: U hebt modegedoeld dat u do
eersto was, die van dor Lubbo heeft gezien
en gearresteerd en hem ook heeft gofauil
leerd. Hebt u behalve hot pakje nog pa
pieren bij hem gevonden, dlo men voor een
lidmnotschap9kaart of iets dergelijks kon
houden
Getuige: Neen, ik heb slechts hot pakje
bij horn gevonden.
Torgler: Ook geen kranten, geon strooi
biljetten?
Getuige: Neen.
Torgler; Dank u zeer.
Dr. Pnrlsius: Hebt u de zakken nauw
keurig doorzocht? Kunt u met alle zeker
hoiu zeggen, dat hij geon strooibiljetten bij
zfcli had? Op het posthuis is een strooibil
jot gevonden.
Getuige Pöscbel: Ik bon niet met m'n
handen onder In de zakken geweest, maar
ik heb do zakken afgetast en don indruk
gekregen, dat er niets in was.
Do deskundlgo brandwcer-dlre« teur Sach
ner: Getuige hooft door twee verschillen
de deuren in de brandende zittingzaal ge
keken. Was het beeld van den brand beide
malen anders?
Getuige: Het was bijna hetzelfde.
Hierna wordt de middagpauze gehouden.
Na de middagpauze wordt do nachtpor
tier van bet rijksdaggebouw Wendt a.s ge
tuige gehoord» Op 27 Februari was hij des
avonds tc acht uur in dienst gekomen. Hem
werd medegedeeld, dat het rijksduglid Torg
ler nog in het gebouw was; dat ook Kühnen
nog in het gebouw was, wist hij niet IHj
was dien avond getuige van een telefoon
gesprek van Torgler tusschen 20 en 25 mi
nuten over acht. Getuige had gehoord. Jat
hij iemand ontmoeten wilde en had zoo tets
verstaan dat men elkaar bij Aschinger zou
treffen. Korten tijd later kwamen de afge
vaardigden Torgler cn Kühnen mot de se
cretaresse van do communistische fractie
van boven. Desgevraagd verklaart getuigo
dat hij bij bet weggaan der communistisch"
afgevaardigden niets opvallends had ge
merkt Ongeveer 10 minuten over half 9 is
een monteur, met wion hij had staan |«r»-
ten, weggegaan. Getuige heeft toen do deu
ren gesloten.
Getuige Wendt wordt aan oen langdurig
verhoor onderworpen door don voorzitter
cn ook door den procureur-generaal ten
aanzien van de veiligheidsmaatregelen in
"Uct riiksdapgebouw. Hij acht het uitgeslo
ton dat oen burger op dat tijdstip nog on
gemerkt in het gebouw kan komen.
Dr. Werner vraagt, of de portier eigenlijk
ban weten wie nog in het gebouw is.
Getuige: „He mogelijkheid, dat nog an
deren in het gebouw waren, bestaat.
Dr. Werner: Indertijd heeft in de kranten
g; staan, dat er ook nog burgers in het ge
bouw zouden zijn geweest, b.v. vcrslagge
vers. die met hun couranten hebben ge
sproken.
Getuige: Bij mij is niemand binnen goko-
men.
De president wijst er op, dat overdag zeer
goed iemand door portaal I[ kan binnenko
men en den rijksdag dan pas 's avonds ver
laten door portaal 5.
Er ontstaat dan een mcenlngsvorschll over
het tijdstip, dat Torgler met Kühnen en de
secretaresse het gebouw hooft verlaton.
Dr. Sack: Herinnert u z'ch of Torgler een
paar woorden mot u heeft gewisseld?.
Getuigo: Niet mot mij, maar met den mon
tcur Scliolz.
Dr. Sack zou dan nog grnag van gotuigc
precies willen woton, wanncor de directoui
van den rijksdag, Gohoimrat Dallo, dien
avond in hot rijks —h-uw was gekomen
Gotuigo gelooft, dut Dnile roods kort voor
do brandwoor aanwezig was.
Dr. Sack- „Nog oen vraag di? ik ongaar
ne stal." Bont U sedert 10 Mol 1922 politiek
georganiseerd geweest cn, zoo ja, in welke
partij?"
Getuige: Noen, bij gsen partij
Ds. Sack: Staat U dicht by do Nationaal
Socialisten of hebt U dicht bij hen gostoon?
Getuigo: Ik heb toon dicht bij hen go
a taan
Vervolgons wordt de inspocteu" van hot
rijkadaggibouw, Aloxander Szranowitx go
hoord; op 27 Februari bad getuig" het go-
bouw tegen drie uur 's middags verlaten,
nadat hij bij een matste contrólc ronde
niets verdachts hnd gemerkt. Hij ping
naar zijn dienstwoning diebt bij den rijks
dag.
Onder ulgcmoono spanning schildert ge
tuipe dan de arrestatie van d«i» brandstlch
ter Van dor Lubbe. Toen hij naar brand
haarden zocht, zag htj plotseling nabij de
dour van de antl-clmmbro voor dc zaul een
man staan, die slechts oen broek on schop
non aanhad. Aangezien getuige onmiddellijk
in dezen persoon, d|o later Van der Lubbe
bleek te zijn, den brandstichter vermoedde,
was hij op hom tocgosprongon en had in
zijn opwinding Van dor Lubbe toege
schreeuwd: waarvoor heb Je dat gedaan?
Van der Lubbe had daarop goantwoord
„Protest, protost".
Gedurende de verklaringen van dozen ge
tuige heeft Van dir Lubbe het hoofd nog
verder laton zinken, zoodat hij geheel in
elkaar gedokon in de beklaagdunbank z't
Getuige inspecteur Szranowitz vjrklanrt
dan nog op detsbelrtffendc vragen, dat hij
in den middag van 27 Februari geen leJon
van het rijksdagpersonecl voor hun tijd
naar huis heoft laten gaan, on dat sinds 30
Januari geen p^rsupoojvéranderingen bij
het personeci van den rijksdag hebben
plaats gevonden.
Hiermede is de zitting van heden beëin
digd
(Van een bizonderen berichtgever.)
B e r 1 tj n, 13 Oct. (Per telefoon). Als van
eenig positief resultaat van üc behandeling
van dezen dag sprake kan zijn, is het, dat
bij voor Torglor gunstig was. Niot zijn mede
plichtighcid komt steeds meer vast te staan,
wèl zijn goede kwaliteiten als mensch, al mo
gen wij zijn communistische ideeën nog zou
vorworpelijk achten. Hij ia gevangen genb-
men, omdat hij reeds als leider der com
munistische fractie verdacht was. Zonder
den ominouzen hrand had hij waarschijnlijk
in oen concentratiekamp gezeten.
Bovendien had hij zich verdacht gemaakt
door zijn langdurig verblijf op den dag van
den brand in de fractieknmer van het rijks-
daggebouw en dien avond zou hij hot ge
bouw in grooto haast hebben verlaten, alsof
hij vluchtte. De inspecteur van het rijksdag
gebouw, chef van het benmbtonpcrsonecl,
die vandaag als getuigo zijn verklaringen
zoor beslist aflegdo, noemde Torgler een
lijtig man, die gewoon was dagelijks uren
lang in zijn fractiokamer te werken. Hij zei
dit op een wijze, waaruit onmiskenbaar
zijn respect voor den monsch Torgler bleek,
bij allen afkeer van zijn politieke richting.
Bij oen betreffende vraag van Torgler's
verdediger verklaarde dc inspecteur poli
tiek rechts te staan.
Hot zou verdacht hebben moeten lijken,
ols Torgler juist op dien dag toevallig niet
in den rijksdag was geweest.
Ook vorklaardc een portier, dat Torglor
als gewoonlijk was woggegaan, dat diens
actontasch hem volstrekt niot hij zijn komst
in het gebouw was opgevallen.
Om Van der Lubbe blijft het mysterious.
Om 9.0S uur, zooals de student Floctcr op
zijn armbandhorloge had vastgesteld, had
hij iemand door het venster naar binnen
zion klimmen. De brandende fakkel in zijn
hancl was toen de aanleiding tot het eerste
brandalarm. Om 9.20 uur ontdekte de in
specteur in de grooto zittingzaal minstens
!5 afzonderlijke brandhaarden, zoodat hij
geloofde, dat wel acht brandstichters aan
het werk moesten zijn geweest
Hoo waarschijnlijker hot wordt, dat Van
der Lubbe medeplichtigen had, des tc on
waarschijnlijker wordt het tevens, dat die
medeplichtigen naast hem op dc beklaag
denbank zitten.
Vier baltenlandcchen advo
caten wordt de toegangs
kaart ontnomen.
B o r 1 ij n, li October (V.D.). Vandaag
zullen eonigo interessante getuigen voor hot
ijksgorecht verschijnen on wel in de eerste
plaats dc leidende functionarissen van do
Berlijnschc brundwecr. voor zoover zij het
eorst op dc plaats van den brand aanwezig
waren. Bovendien staan nog op de getui
genlijst do rijksdagambtenaar, dc kanselarij
secretaris, de gérant van hot rijksdagres-
taurant cn een stoffeerder.
To ruim 10 uur wordt do zitting go-
opond. Senaatspresidont dr. Btinger begint
met het afleggen van ecu uitvoerige ver
klaring, waarin hij mededeelt, dat aan vier
advocaten, die als toehoorders hot procos
mochten bijwonen, hun toegangskaart is
ontnomen, in verband met de houding van
deze vier buitenlanders, die in een brief
aan den verdediger der Bulgaarsche be
klaagden, dr. Teicher. ernstige beleedigin-
gen hebben geuit aan het adres vun dc
met het ondorzoek belnste ambtenaren, in
hot bijzonder jegens den rechter van in
structie van hot rljksgerechtihóf. Het zijn
do t" Parijs wonende Bulgaarsche advoca
ten Detsjof, do Bulgaarsche advocaat Gri
gorof, de Amerlkaanschc advocaat Oalagher
en de Fransche advocaat Wlllardt
Utr. straat 43-41
Grootste sorteering in
Vervolgona wordt nogmaals do inspec
teur van het rljksduggebouw Azzanowitz
gehoord. De procureur-generaal dr. Wer
ner stelt hom verschillende vragen over
wat hij btj den brand had gezien. In hot
eindrapport van do Londenscho commiö
aio van onderzoek, aldus dr. Wcrnor, was
o.o. geconstateerd: „Bovendien heoft do
correspondent van oen groot buitenlandse!)
porsagcntschap, oen zeer geloofwaardige
getuige, tegenover de commissie verklaard»
dat hij bij zijn bezoek aan den rijksdog op
den avond van den brand te 11 uur groote
hoeveelheden van dit brandmateviaal had
gezien, lompen en grooto boovoelhedcn
kranten, vooral exemplaren van dc Vor-
wftrts. Dr. Werner vraagt getuige wat hij
hiervan wcot.
Do gotuigo: Toen de journalisten liet go-
bouw in mochten* kon niemand moor in
do zaul komen; die was een -groote vlam-
nionzce. Te spreken van brandmateriaal,
teer enz., is een leugen-
Dr. Werner. Wanneer mon uit do bran-
dondo zittingzaal materiaal naar do daar
naast gelegen zalen zou hebben gebracht,
zou dat dan niot eenvoudig brandstichting
zijn gewoost?
Getuige: Het gehoolo tapijt in dc gan
gen rondom dc zittingzaal was op dat
oogenblik a] gohool mot water doordrenkt
on kon niet meer branden.
Dr. Werner. Waren or llcht-ontvlambaro
vloeistoffen aanwezig.
Getuige: Dat is oen leugen.
Verder verklaarde gotuigo, dat roods om
kwart voor 10 niemand moer in de zaal
kon.
Vervolgens wordt gohoord brandmeester
Klotz. Deze vertelt van zijn waarneming in
het brandende rijksdaggebouw.
President: Hoe laat kan hot geweest zijn,
toen hot vuur In dc zaal door u word ont
dekt?
Getuigo: Ongovoer 23 minuton na 9 uur
of misschien con minuut lator. Bijzonder
heden waven in do zittingzaal bijna mot
meer to merken.
Naar getuige's mocning moet hot vuur
in dc zittingzaal reeds gcruimen tijd heb
ben gesmeuld.
Dc zitting wordt thans onderbroken in
verband met een dringend tclefoongosprok
van den president.
Dimitrof wordt
weer toegelaten.
Maandag
Na do pauze deelde dr. Btinger heden
middag bij dc heropcuipg der zitting mode,
dat .de senaat Had besloten don Bulgaar
•johen beklaagde Djmitrof mot ingang van
Maandag a.s. weer'tot do rechtszaal toe to
laten ter bijwoning van hot proces.
Te ruim kwart over 10 wordon do be
klaagden binn-engaïËd. Dimitrof is er niet
bij cn zal ook heden niet tot dc zitting
worden toegelaten Van der Lbbe komt
binnen in zijn reeds bekende houding, het
hoofd diep voorover gebogen, daarentegen
onderhouden Torgler, Popof cn Tanef zich
levendig met hun verdediger en hun tolk.
Vijf minuten Ut ar verschijnt dc senaat.
President dr. Hunger logt onder grooto
spanning de verklaring af inzake lier. niot
toelaten der vier buitenlun:Nche advocaten,
die luidt
Het gerecht heeft den beklaagd j Dinii-
frof voor eenigen tijd van het. proces moo-
len uitsluiten, aangezien hij zich, ondanks
herhaalde waarschuwingen, schuldig hoeft
gemaakt aan bileodiging van ambtenaren.
De senaat heeft thans konnis gekregen
van oen brief van do buitenlandsche advo
caten Detajef, Grigorof, Oalagher en Wil-
lard, die zij d.d. 12 October hebben doon
tojkomon aan den advocaat en verdediger
der Bulgaarsche boklaagdon dr. Feichcr, cn
waarin zij de reeds lang in de openbare
zitting als onhoudbaar wcerlogde beschuldi
gingen van mishandeling van beklaagde
Dimitrof opnieuw uiten. In dezen brief zeg
gen genoemde advocatm woordelijk, dat zij
van meening zijn, dat nu do behandeling,
die Dimitrof van do politic en do mstructie-
ombtenaion had ondervonden, Dimitrof bij
het begin van hot procos to Leipzig als
monsch nog slechts hoon 3n verachting
voor deze autoriteiten kon voelen.
De advocaten, die men op tegemoetko
mende wijze oen permanente toegangskaart
had gegeven, om do zitting bij tc wonen,
wagen het dergelijke ernstige boloedigingen
te uit3n aan het adres van ambtenaren.
Ken dergelijke houding karaktcriseort
zich zelf. ik trok do toegangskaarten van
gcnocnido hoeren In. Aangezien ook var-
schillende journalisten do zaal verlaten,
kan men niot nagaan, of de vier advocaten
zich roods onder dc toehoorders bevonden.
30 PERSONEN BIJ ONTPLOFING
GEDOOD.
Madras, 13 O c u (V. D.) Ten gevolge
.an een hevige ontploffing in een pyro
technische fabriek tc Vizagapatam bij
Madras werden 30 personen gedood en acht
ornstig gewond. Van do fabriek is nog
slechts een puinhoop over.
DOODSTRAF TEGEN COMMUNISTEN
GEëlSCHT.
B e r 1 ij n, 13 Oct. (V.D.) In het proces to
gen do communisten Hartmann en S/y-
man6ki, die tijdens een gevecht tusscnen
communiston cn S.S.-raannon op 3 Aug-is
lus j.l. in de Triftatrasse te Berlijn-Wedd'mj
den S.S. man Schulz dooddeu en twee in
dero nationaal-soclalisten verwond hm.
werd heden tegen beide beklaagden weg-ns
moord de doodstraf on levenslang eerver iee
geflecht. Bovendien slacht» de ambtenïar
van het O.M wegen® poging tot moord 'n
twee gevallen tegen elk der beklaaglen
ijftien Jaar tuchthuisstraf.
Oosfenrijksche monarchisten willen
de republiek liquideeren
Wc en en, 13 Oct (V. D.) De Qoatcn-
rljkscb* monarchisten hebben vandaag een
porsconfereptlo bijeengeroepen, waarin hqn
leider kolonel Wolff verklaarde, dat Oos
tenrijk aan den vooravond van een belang
rijke monarchistische actie staat. Men zal
de ropublick liquideoren.
Wolff heoft aan bondskanselier dr. Vil!
fuss oen schrijven gericht, waarin htj
eischt, dat dc wetten, dio de Habsburgers
het verblijf in Oostenrijk verbieden, zullen
worden ingetrokken cn dut de Habsburgers
vergunning zal worden verleend zich weer
In Oostenrijk te vestigen.
Kolonel Wolff beweerde verder, dat Zuid-
Tirol door do Itallaansche regecring aan
prinses Maria, de toekomstige bruid van
kroonprins Olto, als huwelijksgeschenk zal
worden gegeven.
In verband hiermede wordt uit Romp ee
mold, daf allo geruchten betreffende oen
verloving van Otto mot prinses Maria, Ie
oiidsto dochter van den Italiaanschen ko
ping onjuist ziju on dut voor Italië de
kwestie dor rostauralio van de Habsbur
eer» in Oostenrijk thans niet actueel ,s A»
riozo berichten) hebben hun oorsprong ge
vonden in het bezoek van de vroegere kei
zerin von Oostenrijk. Zita, aan Rome, waar
rij met hot Vatlcoan cn hot Quirinaol on-
derhandelingen heeft gevoerd
Ook oonigo vooraanstaande Oostenrijk-
sche aristocraten waren dezer dagon te
Rome. Zij hebben Zita ontmoet
Men verwacht in verband hiermede een
nieuwe cn krachtige monarchistisch© pro
paganda jn Hongarije on Oostenrijk.
Het Vliegveld.
Dc sterke overdrijving die heerscht ten
aanzim van het gevaar van luchtaanvallen
speciaal voor de burgerbevolking, id voor
„Het Vliegveld" aanleiding in het zoo juist
verschenen Octobernummer een reeks spre
kende voorbeelden uit den oorlog 191 i—1918
aan te halen. Zoo werden bij 7 vorschillijdc
Zeppelin-aanvallen in 1913 op Engeland uit-
evoerd, samen 856 bommen geworpen. Men
zou denken, dat die 856 bommen een ont
stellend aantal dood.mi moeten hebben go-,
maakt Het tcgondeal is wa.tr, want er wer-
don slechts 3 personen gedood en gewond.
Vorder trekt de Redactie nog eens t3u strij
de legen het woord „vliegenier", dat nog
steeds in de officiceie luchtvaarttaai gobo-
zigd wordt on bepreekt dc zeer 'gunstige
yorvoorsrosultuton der K.L.M. over dc
maand Juli. Van de vele actuo^e gebeur
tenissen is aan hot vliegfeost der Amstor-
dantscho Aero Club, do terugkoor der Us-
Inndvlicgors, hot invliegen van don Pander
poatjager en het in gebruik nomen van do
iandings-radiobaken op Schiphol en liet
B.P.M.-vliegveld to Tjopoo, uitvoerig Aan
dacht geschonken. De heer Bouman, haven
meester van Woalhftvon, Rotterdam's vlieg
veld; bespreekt do prijsvraag der Rottor-
damsche vcreeniging Bouwkunst on Vriend
schap betreffende een stationsgebouwont-
werp voor om luchthaven,
ALLEEN AMERSFOORT II IN
HET VELD.
Tegen H.D.S. I.
Zondag a.s. is liet con stille dag voor de
korfballers, daar alleen hot tweede in het
veld komt tegen ILD.S. uit Leorsura. Eon
goede «golegonhqid dus om alle aandacht
hierop to concentrecron. Tot nu toe hooft
het tweede twaalftal, dat op papior vrij
stork is, ons nog niot bevredigd. Willen
zo oen boutje in do running blijven voor
één der bovenste plaatsen, dan moot Zon
dag gewonnen wordon. Dit Is wol mogelijk,
maar dan dimt er van hot begin tot het
oindc flink to worden aangepakt, daar H.
D. S. altijd een lastige tegenpartij voor
onze stadgonooten is gewoost Bovendien
zal ook D D.S. niets onbeproefd laten om
do zoo begeerdo puntsn in do wacht to sloe
pen, zoodat het resultaat wel eens ccn ver-
deoling der punten kon zijn. In ieder ge
val verwachten wij eon spannondon strijd.
PLAATSELIJK CRISIS-COMITÉ.
Voor het Plaatselijk Crisis-Conito zijn
nog de volgende giften binnengekomen:
St. Joseph Pension 12
S. W. M. 25
A. v. W. 3
GARNIZOEN.
De wachtmeester R. A. M. Visser van het
1st» Halfregiment Huzaren wordt met in
gang van 1 November 1933 overgeplaatst
naar het Remontedepót te Millingen. In
verband hiermede wordt d) fourier K. de
Kruyff niet naar het Remontedepót overge
plaatst, doch blijft ingedeeld bij het lstc
Halfregiment Huzaren.
Causerie over kantklossen en demon*
stratie van imitatie
smyr nawerk
Gistermiddag waren do dame* leden van
dc Nederlandsche Vcreeniging van Huis
vrouwen voor dc tweede maal in dit sei
zoen bijeengekomen in den foyer van Ami-
citia om te luisteren naar een causerie
over kantkolssen van mevrouw de Jager
Meezcnbroek en to kijken naar een demon
stratie van het imitatie Syrnawerk, welke
Mevrouw van Deutekomvan Hasselt na
een inleidend woord hield.
Eerstgenoemde hield een pleidooi voor
het zoogenaamde „nieuwe" kant, dat be
schouwd kan worden als reactie op de ont
reddering van de versierkunst in het be
gin dezer eeuw. toen stijl cn rhytme der fi
guren karakterloos waren.
Zij veroordeelde het aan elkaar lijmen
van blokios om tc komen tot een zuiver
meetkunstig figuur. Het, geometrisch orna
ment is dan alloon oen hlooiond motief ftU
hot uitdrukking geeft aan zijn gevoel voor
schoonheid. Vooral de jongere richting In
baar zoeken naar waarheid on haar schu
wen van den schijn gebruikt andere vor
men en kleuren om to komen tot een har
monische indeeling van een gegeven vlak.
Als definitie gaf zij op, dat kant alleen
dan mooi is als hot ornament waar is en
dc techniek dc in het maticf uitgosproken
kunstgedachte op zijn allergunstigst doet
uitkomen. Voor dit laatste is een goedo
voorlichting, een steekhoudende mothodo
een eerste oiscb. Voor het eorsto goeft het
paren van een teekenlea aan dc kantklos-
lessen gunstige resultaten.
Vervolgens schetste zij de geschiedenis
van hot nieuwe kant on bracht zij dc tijds
omstandigheden hiermee in verband. 1\i
zag in hot beoefenen van het kantklossen
mot een ander doel dan het matericole be
lang een middel om do doorsnee-Holland-
sche huisvrouw op hooger peil tc brengen.
Zeer verdienstelijk werkt de Vcreeniging
„de Kantnijverheid" op dit terrein. Goluk-
kig worden cr in dezen tijd andere oiichen
gestold orn dit braakliggende terrein tc
ontginnen.
Mevrouw v. Deutekom verklaarde dat
haar werk. niet van con dergelijk, kunst
gehalte was als het kantklossen, maar daar
entegen zeer eenvoudig. Des te geschikter
echter om na veel geestesinspanning met
dit werk to beginnen. Zij noemde het dood
gewoon prik werk, dat ineloeg cn binnen
ieders beroik was.
Ook dezo techniek laat veel over aan
persoonlijk initiatief bij bet kiezen yan /pa
tronen cn tinten.
Het bcnoodigdc materiaal bestaat uit ccn
naald „uit dc oude doos" en breikatoen;
Verder doet matrasllnneu dienst als stra
mien. Dit goed wordt op con raam gespan
nen. Na het prikwerk mot een naald in
den vorm van een vul pon, waarbij het
breikatoen met. eon dubbele draad door
een buisjo loopt wordt het bovenvlak ge
schoren en hot ondervlak met. dextrine ge
lijmd. Ilct scheren gaat het gemakkelijkst
met een topijtschanr.
Vooral voor deze laatste techniek be
stond voel belangstelling. Zij moot ook zóó
eenvoudig zijn, dat zelfs hoeren or zich aan
wagen I
BEDRIJFSLEVEN,
Opening garage Voiewink.
In onze oude Muurhuizen, tusschen de
Korte Gracht on do Nieuwstraat, is op no.
•40 een moderne garago geopend, wjlke
echter gebouwd i» in overeenstemming met
het daar hoorschende stadshe.dd.
Garage Valowink biedt plaats aan tien
auto's, zij heoft ccn betonnen vloer en
wanden cn is g Mi oei brandvrij, mode door
do ijzeren roldeur aan de voorzijde. Een
sterke olectrischo verlichting voor den
avond maakt hot in- en uitrijden gemakke
lijk. Achter is oen ruime waschplaata en
gelegenheid tot reparatie.
Garago Vabwink logt zich toe op den
verkoop van nieuwo automobic'en, hoewel
do afdoeling verhuur mét en zondor chauf
feur ook een belangrijk onderdeel vormt.
Het kantoor is boven dc garage gelogou.
Bij dc opening was do b3löngstelllng aan
stonds groot, terwijl de traditioneelc bloe
men niet ontbraken.
BURGERLIJKE STAND.
13 October.
Geboren: Marinus Albertus, z. van Jo
hannes Esveld en Cunira Jekel.
Jacobus Joseph js, z. van Johan Otto
Heerc on Goverdina Catharlna de Vos.
Jan, z. van Gjrrit van de Klashorst on
Anna Arlar.
Ondortrouwd: Gerrinus Willem van don
Berg cn Gorarda Adriana Welter.
