BAKKERIJ „DE STANDAARD"
DE EEMLANDEü
Binnenland
Bui Item lam dsch
Overzicht
Weerbericht
Licht
4000 EXEMPLAREN
Belangrijkste
Nieuws
L. J. LUYCX ZOON
Cabaret Jan van Riemsdijk
EWGELSCHE CAKE van 4 ons Afl CENT
Vrijdag 20 October 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 96
Buitenland
DE BRAND IN DEN
RIJKSDAG
SPANNENDE DAGEN VOOR
DALADIER
Garage MOLENAAR
5 uur 24 min.
3RAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI 6 cent per K.M.
BELT U EVEN
GARAGE NIC. BOVÉE
DUITSCHE PIANO
Banketbakkerij „DE LUXE"
Woensdag 25 October in „AMICITIA"
thans
Koopt Uw kaarten reeds
Soesterweg 71-73-75 Tel. 995 Opgericht 1396
Tijdelijks reolame:
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MONNEMENTSPRIJS i» 3 »>"d" voo» Amersfoort 2.10. per mnand 0.75. per
wce* (mcl verzekering tegen ongelukken) I 0.171/*
Binrieol.'d fr.nco per pon per 3 maanden t 1-. Afzonderde nummer, f 0.01
POSfRtKKNIN'G 47910 TELEFOON INTERC 5»
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regel» f 1.05 mei inbegrip van eeo DevmsaumnXf
elke regel meer f0 25 Ltefdadtgbetds-adverteoriëa voor dé
helft, van den prijs. - Kleine Advertentlën „KEITJES bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent elke -egel mee/ 10 cent, driemaal plaatsen f I.— Bcwilsnummei eitra f 0.0S
B e r 1 ij n, 20 Oct. (V. D.) Na den rustdag
van gisteren wacht den betrokkenen bij het
rijksdagbrandproces vandaag weer volop
werk. De lijst van gedaagde getuigen bevat
vandaag een record aantal van 22 namen.
De politie-president van Breslau, Heines,
kan vandaag nog niet verschijnen, aange
zien de dagvaarding werd verzonden, ter
wijl hij up een buitenlandsche reis was,
doch daarentegen worden drie employé's
van het huis „Ober Schlesien" te Gleiwitz
verhoord, die verklaren dat Heines in den
nacht van den brand daar gewoond heeft
Behalve graaf Helldorf en kapitein
Schulz zullen nog verschillende personen
verhoord worden, die verklaringen kunnen
afleggen ter bevestiging van het alibi van
beide genoemde getuigen op den dag van
den brand. Van belang acht men ook dc
confrontatie van den getuige Thaler, letter
zetter, met ir Bogun en den politicluitenant
Latcit, waaruit moet blijken, of dc geheim
zinnige persoon bij portaal 2 getuige Thaler
kan zijn geweest
Verder wordt vandaag gehoord de direc
teur van den rijksdag geheimrat Galle, cn
men hoopt ook dc te Leipzig reeds ver
hoorde commissarissen Zirpius cn Heisig
nogmaals te kunnen hooren.
B e r 1 ij n, 20 Oct. (V.D De zitting wordt
te kwart voor 10 geopend. Heines uit Bres
lau heeft een telegram gezonden, dat hij
zich met vacantie in Italië bevindt en pas
tegen het eind van de maand terugkeert
Dr. Werner behoudt zich het recht voor
getuige Heines zoo noodig van vacantie
terug te roepen.
President Dr. Bünger wendt zich dan
tot de getuigen Graaf Helldrof cn kapitein
Schulz met de woorden:
„Hoewel het een ongehoorde beschul-
diging is die hier tegen de getuigen
Heines, graaf Helldorf en Schulz wordt
geuit en hoewel deze beschuldiging is
ontleend aan een boek dat een smaad
schrift tegen Duitschland en tegen het
heele Duitsche volk is, waarvan ik kan
zeggen dat het grootste gedeelte ervan
1 volkomen is weerlegd, verzoek ik
toch de getuigen bij hun verhoor hun
gelijkmoedigheid tc bewaren cn er aan
te denken, dat elk staatsburger in een
dergelijke positie kan komen. Niemand
zal zich dus kunnen beklagen dat hij
hier in een positie komt, die de ver
denking van de buitenwereld op hem
laadt, en' die hij. als een bijzondere
moeilijkheid pijnlijk voelt. Geen staat
kan rechtspreken zonder gefuigenver-
hoor. Ik verzoek u ook er aan te den-
s ken. dat het, wanneer dergelijke ver
dachtmakingen worden geuit, juist
plicht is dat de betrokkenen gebruik
"j maken van de mogelijkheid om door
hun getuigenis de waarheid aan het
licht te brengen."
Als eerste getuigen worden gehoord de
l
gedaagden, die opheldering moeten geven
over het verblijf van Heines op 27 Fe
bruari.
De eigenaar van hotel Ober Schlesien te
Gleiwitz, Joseph Bonn, verklaart dat Hei
nes van 25 tot 28 Febr. in zijn hoteltc
Gleiwitz heeft gewoond en in den middag
van 28 Febr. per auto is vertrokken. Ge
tuige was bij dit vertrek aanwezig. Toen
getuige den avond van den 27sten hoorde
dat de rijksdag in brand stond, kwam Hei
nes juist van een lezing van het Schüt-
zenhaus terug. (Ongecorrigeerd).
Parijs, 19 Oct. (V. D) De Franeche Ka
mer is Donderdagmiddag bijeengekomen om
te beraadslagen over een aantal wetsvoor
stellen, die reeds in eerste lezing aangeno
men zijn. Nadat het Daladier gisteren ge
lukt is dc socialisten te overtuigen van dc
ondoelmatigheid van de invoering van een
monopolie voor wapcnfabricage, zagen de
ministers van finahc'ëil en van begrooting
zich heden gedwongen pressie uit te oefenen
op de leden van hun eigen partij, om het
artikel over de bijzondere belasting op de
pensioenen van oorlogsdeclnemcrs te doen
aannemen.
De financieele commissie heeft intusschen
het financieele voorstal aangevuld door een
additioneel artikel, inhoudende, dat het in
komen van buitenlandsche arbeiders in
Frankrijk met 10 wordt belast.
Parijs, 20 Oct. Er komt spanning in de
binnenlandsche politick in Frankrijk, nu de
financieele voorstellen der regeering in de
Kamer en in dc commissie in behandeling
zullen komen. In politieke kringen heersch-
te gisteravond groot pessimisme, aangezien
do socialisten zich ongenaakbaar toonden.
Er moeten weer dezelfde gevaarlijke klip
pen vermeden worden ?ls verleden jaar.
De socialisten eischen n 1. dat de ambte
naarssalarissen, waarop de regeering, afge
zien van ecnigc uitzonderingen, een extra
belasting van 6 wil heffen, onaangetast
zullen blijven.
De moeilijkheden worden nog vergroot
doordat de financieele commissie onder
socialiötischcn invloed deze extra belasting
evenzeer heeft verworpen De onderhande
lingen over deze kwestie met Daladier heb
ben tot gisteravond laat geduurd.
Tor "nog löü heeft Daladier geweigerd
ecnigc concessie te doen.
De socialisten hebben voorgesteld dc be
lasting van 0 te verminderen tot 1
De radicaal-socialisten willen daarentegen
probeeren onderhandelingen mot de linker
zijde te voeren op een basis van 4 k 5
n ingewijde kringen neemt men aan, dat
de rcgcering met een dergelijke oplossing
accoord zou gaan. hoewel Daladier gisteren
nog verklaard heeft, dat de verlaging der
heffing tot slechts 1 een vermindering
an de opbrengst met 200 millioen francs
zou beteekenen. Voorloopig zijn de openbare
debatten over het wetsontwerp 24 uur uit
gesteld. Het Kamerdebat zal Zondag a.s. bc
ginnen; is op dat tijdstip nog geen over
eenstemming bereikt, dan schijnt de regee
ring voornemens het er op aan te laten
komen.
VERBODEN VEREENIGFNGEN
Een verklaring van den minister
president
A De linancieelo plannen van
Daladier en de lelie oppositie
daartegen.
Alle berichten duiden er op, dat het
Fransclie kabinet cenige spannende dagon
zal moeten doormaken, vooraleer de finan
cieele plannen dc Kamer en den Senaat
zullen hebben gepasseerd.
AI is Daladier's jongste redevoering
speciaal met betrekking tot de buitenland
sche politiek met ongewone sympathie
ontvangen, dit wil nog niet zeggen, dat hij
wat zijn financieele voorstellen betreft, on
gehavend uit den strijd zal komen. Het
prestige van den minister-president moge
door zijn jongste ontmoeting met de Ka
mer bevestigd zijn en zelfs belangrijk ge
wonnen hebbc-n dit noemt niet weg. dat
allerwegc felle kritiek verwacht wordt op
de herstelplannen van de landsgelden.
De bereidheid tot het brengen van mate-
riëele o/fers is bij enkelingen al niet groot
het is te begrijpen, dat zij in groepen
en partijen nog veel minder gevonden
wordt. Iedere partij moet bovendien reke
ning houden met haar eigen belang cn rnct
de belangen van dc door haar vertegen
woordigde kiezersgroepen. Zoo is het dus
begrijpelijk, dot liet financieel project van
alle kanten wordt bestormd. Terwijl de
eene groep roept, dat het te „sociaal ge
dacht is, hoont de andere partij, dat de
oconomisch-zwakken te zwaar worden ge
troffen en dat dc wetsontwerpen een pro
vocatie inhouden van het socialisme. Nie
mand kan vooruit zeggen hoe de strijd zal
aflooncn, maar dat bij een dergelijke felle
tegenspraak van motieven en bezwaren de
kans van de Regeering nu juist niet on
gunstiger wordt, is een verschijnsel, dat in
de parlenrntaire geschiedenis veelvuldig is
vastgesteld. Vermoedelijk zullen door
amendeering de ontwerpen nog wel ecnigc
gedaanteverandering ondergaan, alvorens
ze tot wet kunnen worden verheven.
Volgens velen heeft dc minister van fi
nanciën het begrootingstekort, dat hij op
6 milliard stelt, waarvan slechts 5,4 zal
worden gedekt, te lang geraamd. In ver
band met de verminderde belastingop
brengst zal het gat dat gestopt moet wor
den op 7 tot 8 milliard te ramen zijn. Ter
rechterzijde maakt m^n er bezwaar tegen
dat de bezuiniging slechts twee milliard
zal opleveren dus slechts een derde van
het tekort terwijl meer dan een derde
uit nieuwe belastingmaatregelen zal wor
den geput. Onder de laatste verzet men
zich vooral tegen de belasting der waarde
papieren met inbegrip van de staatslenin
gen.- Ook - de bënzinebelasting wordt door
de rcchtsche partijen heftig aangevallen in
verband met den funesten terugslag dien
zij hebben zal op het auto-vervoer. Vervol
gens kanten zij zich tegen de monopolie's
van petroleuminvoer. wapenaanmaak etc.
Evenwel de grootste en verbitterdstc
strijd zal gevoerd worden over de korting
van 6 tot 9% op de ambtenaars-salarissen
en pensioenen en over de crisisheffing op
de vaste inkomens. Mie belastingplichti
gen, die in 1934 hetzelfde belastbaar inko
men hebben als in 1931, zouden door deze
crisisheffing worden getroffen: het is in
tusschen niet uitgesloten dat dit onderdeel
door de regeering wordt ingetrokken; men
had er een bate uit geraamd van 150 mil-
lioen.
Nadat aanvankelijk de opinie was dal
de socialisten hur. heftigste oppositie in
verband met de toegeeflijkheid van de re-
geering op een bepaald détailpunt, zouden
laten schieten, wijst er volgens dc jongste
berichten alles op, dat de socialisten zich
schrap zullen zetten tot het uiterste. De
socialisten hebben voorgesteld de korting
op dc salarissen te verminderen van 6%
tot wat een geringere opbrengst zou
beteekenen van 200 millioen francs
maar Daladier wil hier niets van weten.
De radicaal-socialisten op verzoening uit
pogen de linkerzijde te vangen door een
korting van 4 a b%, maar dc vraag is nog
of Daladier daar aan wil.
Hoo het zij de Fransche regeering
gaat eenige dreigende dagen tegemoet.
In het katholieke d°ghTad V\ Morgen
van Woensdag, wordt er op gewezen, dat
de Nationaal-Socialistische Puiuj van den
heer Mussert niet behoort tot de vereenigin
gen, waarvan het lidmaatschap door de Re
gcering voor ambtenaren verboden is.
Het blad schreef:
„Daar ons het geval ten zeerste be
vreemdde, hebben we onze. onderzoekin
gen voortgezet; en alle gegevens combi-
neerend, zijn we thans wel met zekei
heid tot een wonderlijke ontdekking ge
komen: de uitzondering, welke voor de
ambtenaren is gemaakt ten aanzien van
de organisatie van den heer Mussert, is
inderdaad welbewust en met opzet dooi
dc: Rcgcering gemaakt; cn het staat wel
vast, dat de persoonlijke invloed van den
minister-president, den heer C.olijn. sterk
tot deze beslissing heeft bijgedragen".
Naar aanleiding van het bovenstaande
"neeft de Avondpost zich tot dr. Colijn ge
wend. De Minister-President zcidc tot hel
blad het volgende:
Van ccn beslisscndcn invloed in den Mi
nisterraad door mij is geen sprake. Dc zao.k
is eenvoudig deze, dat aan mij de beslissing
is ojigedragcn. In het onlangs gewijzigde
Ambtenaren-reglement komt de bepaling
voor, dat de aanwijzing der verboden vei
cenigingcn geschiedt door den Minister
President. Die aanwijzing behoort dus tot
mijn taak. Welnu, ik heb tot dusver geen
aanleiding gevonden de partij van den hee:
Mussert op dc lijst der verboden ver eni
gingen te plaatsen, omdat zij nog niets ge
daan heeft dat mij daartoe moest brengen
U begrijpt echter, dat mijn oog op haar ge
vestigd blijft Want de lijst der verboden
vereenigingen is geen vaststaande lijst. Zij
is vatbaar voor wijziging. Zoo stond
aanvankelijk niet op dc vcrccniging De
Dageraad. Die heb ik er dezer dagen op go
plaatst. Niet vanwege fle vrijdenkerij, mam
omdat in haar organ iw.ujver-revt,! u.t'.onnatre
propaganda wordt gevoerd. En zoo zou het
misschien ook wel eens kunnen gebeuren,
dat de een of andere vereenigihg, die er op
staat, van de lijst wordt geschrapt Maar u
ziet dus dat ik peen bijzondere» invloed op
mijn ambtenaren behoef te oefpnen, omdat
dc beslissing aan mij uitdrukkelijk is opge
dragen.
FLATS DIE NIET GEBOUWD
WERDEN.
Architect verdacht van oplich
ting aangehouden.
's-Gravenhagc, 20 Oct. Dc Haagsche
recherche heeft den 39-jarigen architect de
V. uit Amersfoort aangehouden, toen hij
naar Den Haug werd opgeroepen, in ver
band met bij de politie ingekomen klach
ten. Bij het onderzoek van deze klachten
kwam aan het licht, dat dc V. van ver
scheidene personen zoowel in als buiten
Den Iiaag gelden had weten los te krijgen
voor door hem te bouwen flats, zonder dat
daarvoor zijnerzijds de noodige contra
prestatie werd geleverd. In totaal zou hij
op deze wijze ongeveer 30.000 hebben ge-
incasscerd. Als verdacht van oplichting ter
zake is de V. te 's-Gravenhagc in politie-
bewaring gesteld.
BRAND TE AMSTERDAM
Amsterdam, 20 October. In den af-
geloopen nacht heeft een hevige brand ge
woed in het benedenhuis van perceel Ba-
reritszstraat 36, waar gevestigd is de win
kel en werkplaats van oen lampenkap
schilder. Men vermoedt dat vuur uit een
potkacheltje dat daar stond, op den vloer
is gevallen. De vlammen sloegen fel naar
buiten. Ze tastten ook de eerste verdieping
aan, welke bewoond was door een 73-jari-
gen man. De brandweer bestreed het vuur
met twee stralen en beperkte het vuur tot
den voorkant zoodat alleen de lambrizee-
ring beschadigd werd. De winkel en de
werkplaats zijn geheel uitgebrand. Een
partij lampenkappen werd een prooi dei-
vlammen. Dt- lampenkapschildcr is niet
verzekerd.
INVOER VAN STEENKOOL IN
ZWITSERLAND.
Contingenteering op een derde.
Heerlen, 18 Oct. Van bevoegde zijde
vernemen wij, dat Zwitserland den invoer
van Nederlandsche kolen zal beperken tot
een derde van den totaaluitvoer van Neder-
landóche kolen naar Zwitserland in 1931.
Zwitserland is wel bereid dezen beperkten
invoer milder toe te passen, indien door
Nederland contra-prestaties worden gedaan
niet alleen dóór het afnemen van Zwitser
sche landbouwproducten, maar in hoofd
zaak door het koopen van Zwitsersche ma
chinerieën. Op deze wijze denkt men de
Zwit«er«rhe industrie te steunen.
HET ADRES VOOR EEN
ZES-PERSOONS TAXI
BLIJFT
TELEFOON 1210
Medegedeeld door het K.N.M.I. te Dc Bilt.
Hoogste barometerstand 780.1 te Hcmö-
sand.
Laagste barometerstand 749.8 te Brest.
Verwachting: Matige Oostelijke tot
Noord-Oostelijke wind, nevelig tot half be
wolkt, weinig of geen regen, weinig veran
dering in temperatuur.
De vooruitzichten blijven nog
gunstig, hoewel....
De hooge drukking is in Scandinavië tot
boven 780 m.M. toegenomen, maar de lucht
is daar grootendeels betrokken cn er wordt
geen vorst van beteekenis gemeld. In Wce-
ncn viel zware regen. In Duitschland lich
te regen, in verhand met een ondiepe de
pressie over Polen, waarvan een uiilooper
zich in Westelijke richting beweegt. De dc
pressie in het Westen trok naar de Golf
van Biscaye. Een nieuwe uit den Oceaan
nadert IJsland. Op de Britsche eilanden
waait het matig tot krachtig uit Zuid-
Oostelijke richtingen en trok de regen, die
gisteren om dc Iersche zee zwaar was,
zich naar het Kanaal terug. In Midden-
Europa hield het fraaie herfstweer met
nlaatselijke ochtendnevel en lichte vorst
in den nach^ nog aan, ofschoon de Ooste
lijke depressie wellicht cenige regen kan
brengen, blijven over het algemeen de
vooruitzichten gunstig.
Dl 7 HL AD IIEEF'I EES DAGELIJ hSLHB
GECON1 KOI.EERDE OPLAAG VAS
BUITENLAND.
Ilalië's activiteit vindt geen weerklank.
(Derde blad, pag. 1).
Zilverhemden in de Ver. Staten ac ;ef tei
gen communisten cn joden.
(Derde blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Het einde van de valuta-dumping,
- (Tweade Blad, pag. 1).
Weer relletjes op den Coolsingel te Rot
terdam. .(Tweede Blad, pag. 1).
SPORT.
Strenge straffen voor eenige spelers van
A.Z cn PC. in verband met het gebeurd©
in den waterpolowedslrijd tegen Star.
(Tweede Blad, pag. 2.)
STADSNIEUWS.
De vermakelijkheidsbelasting in de raads<
afdeelingen besproken.
(Eerste blad, pag. 3).
Concert van het Utrechtsch Kamer-
Orkest voor 't Nut.
(Eerste blad, pag. 2).
Op vreemde weiden. (Kantongerecht).
(Eerste Blad, pag. 2.)
Vergadering van de E. II. B. O.
(Eerste Bind, pag. 2.)
RIJDT VEILIG!
Rijdt op rijwielpaden achter eU
kandery tenzij het pad zeer breed
is
6-7 PERS. AUTO MET CHAUFFEUR
TUSSCHEN EEN LIFT BEKNELD.
Helmond. 19 Oct. Hedenmiddag te on
geveer twee uur is de arbeider Bergers,
werkzaam bij.de textielfabriek van de fir
ma Raaymakers aan den Kanoahveg te Hel
mond tusscken een lift bekneld geraakt en
cdood.
LANGESTRAA1 49-51 TELEFOON 190
FLUWEELEN
alle kleuren 70 c.m. breed f 1.45
90 c.m. f 2.75 en f 3.75 per meter
Merk Jos. Rumpf, zwart,
in zeer goeden staat, prijs slechts
I 270.
Fa. R. VAN DEN BURG,
Arnh.straat.
P. F. A.
KAPELWEQ 58
VAN DAAL
TELEFOON 6SO
10 fijne 8 cenls Gebakjes vcor 60 cent
ZWOLSCHE KOEKEN io voor 50 cent
y V»/ nv»/ y
m
m
m
Prijzen van 60 cent tot 1.50
rechten en vestiaire inbegrepen
Kaartverkoop dagelijks van 9—5 uur (Zaterdags
van 9—12 uur v. m.) aan het Bureau van het
AMEP.SFOORTSCH DAGBLAD
m
E
m
m
m
m
/<T,N
m
m
3SËS