VLUGGER DAN U DENKT:
DORLAS VACUUM KOFFIE
Het Porceleinhuis
AMERSFOQRTSCH DAGBLAD
Binnenland
KOFFIE
FEUILLETON
Haar Avonturier
Woensdag 25 October 1933
32 e Jaargang No. 100
CRISISINV OERWET
AANGENOMEN
EERSTE KAMER
Langestraat 2-4-Tel. 525
AMBTENAAR EN
OVERHEID
GOEDEREN IN DE
DOODE HAND
KONINGIN MOEDER
TERUG
zult U meer moeten betalen voor Uw
Koopt daarom thans:
(In luchtledige Bus)
45 cent per 250 Gram
DE EENIGE VERPAKKING WAARIN
DE KOFFIE GEGARANDEERD MIN
STENS 6 MAANDEN VERSCH BLIJFT
Vraagt Uwen winkelier inlichtingen
J. C. DORLAS
Amersfoort
Amsterdam
TWEEDE KAMER
Opheffing van rechtbanken en
kantongerechten
7 November begint bet
begrootingsdebat
Verschillende conclusion pp adressen en
wetsontwerpen worden z.h.st aangenomen
o.rn. contingonlceringcn overhemden en
van porcclcin. fijn en sanitair aardewerk
en muur- en wandtcgels. \an de agenda
*aordt toegevoegd de wetsontwerpen tot
goedkeuring van het "Veder land sell Duit
schc douane-verdrag cn dc nieuwe vaststel
ling van Jc zetels hij de rechtbank en* kan
tongerechten. Dit laatste zal cc liter niet
voor morgen worden behandeld. Dc heer
Alfcarda vraagt een interpellatie van de
regeering aan. terzake van het besluit van
den ministerraad dut ambtenaren zich van
elke openbare actie jegens de rcgccring
hebben tc onthouden Hierover wordt mor
gen beslist
Aan de orde is de wijziging van de erisis-
invoerwet. Dc lieer Schouten heeft bezwaar
tegen het wegvallen der bekrachtiging van
contingenteeriiig door de wet.
De heer Van der Waerden heelt een ge
lijksoortig bezwaar. Veel tijd behoeven dc
desbetreffende wetsontwerpen niet ie vor
deren.
De heer Schilthuis betoogt dat het wets
ontwerp de regeering gelegenheid zal ge
ven, onze belangstelling tegenover liet bui
tenland krachtiger te verdedigen.
De lieer Kortenhof verdedigt het wets
ontwerp op practischen grond.
De heer Bicrema wil eveneens de wette
lijke bekrachtiging behouden.
Dc heer Wijnkoop verklaari. zich even
eens tegen het wetsontwerp.
De heer Westerman zegt dat ons land
met zijn gouyerncmcnts importeurs veel
weg heeft van Rusland.
De heer Vcrvoorn wil hij, contingcnteerin-
gen de landbouw cvenzoo behandeld zien
als de industrie.
De beer Lovink wcnpcht wettelijke be
krachtiging te behouden.
Dc heer Snecvljc't (rcv. soc.) ziet door
het ontwerp ueci verlaging Aan de koop
kracht.
Minister V ci schu u r zet uiteen, dat het
voorgestelde wel meer souplesse zal bren
gen in het stelsel der te volgen handels
politiek.
Het verbinden van een financieele voor
waarde aan import, ten einde dumping
tegen te gaan, ware te overwegen.
Er komt door de nieuwe wet een geheel
andere sfeer,, waardoor liet oude art. 3
(wettelijke bekrachtiging) een rudimentair
overblijfsel wordt. Spr. moet dit ernstig ont
raden.
De contingenteeriiig wordt nu een mid
del, tc gebruiken bij onderhandelingen niet
het buitenland.
'De lïieren Schouten (a.r.) en Kor-
ten hor st. (r.k.) ïeplicecrén; daarna de
heeren V an de r W aerden (s.d.) en
Bierema (lib.).
De Minister dupliceer!.
Spr. betoogt dat. de regeering niet steeds
alle motieven voor contingentceringen in
het openbaar kan rnededeelen.
Ark 3 wordt, verworpen niet 50 tegen "-'0
stemmen (gemengde stemming).
Het wetsontwerp wordt aangenomen, met
aanteekening dat de communisten en de
heer Sneevliet tegen zijn.
Aan de orde is bet wetsontwerp tot goed
keuring van het douaneverdrag Neder
land— Duitschland.
Na een kort debat wordt het z. li. st. aan
genomen.
Aan de orde is (het bezwaar van mevr.
Bakker-Nort is vervallen) het. wetsontwerp
in zake zetels van rechtbanken en kanton
gerechten.
De heer Boon (lib.) constateert, nu er
slechts twee rechtbanken worden opgehe
ven, een verbetering vergeleken met het
vorig ontwerp.
Mevr. Bakkor-No r t (v.d.) heeft liet
bezwaar dat belanghebbenden niet werden
gehoord.
Mej. Kalz heeft waardecring voor
dc wijze, waarop dc minister het ontwerp
heeft verbeterd.
Dc heerch S m c c n k cn E b e 1 s moti-
veeren hun stem vóór het ontwerp.
Dc heer Vcrvoorn zegt dat het ont
werp strekt ten nadeele van het platteland.
De heer v. d. U e i d c zegt, dat zijn frac
tie thans zal voorstemmen ondanks de ern
stige bezwaren. IIij vraagt naar een project
voor verdere bezuiniging.
Minister v a n S c h a i k is verheugd,
dal men de innerlijke merites van dit ont
werp heeft erkend. Op de economische
noodzakelijkheid zal spreker niet verder in
gaan Het doet spr leed, dat dc rechtbank
te Winschoten moet vallen, maar belang
lijk werk is er voor deze rechtbank niet.
Te zipier tijd zo! spr. komen met een ge
heel»- reorganisatie van liet competentie-
clenioiil. de cassatierechtspraak inbegre
pen
IIei urtiendenieiit-Teulings óm het kan
tongerecht te Waalwijk niet op te. heffen,
wordt ingetrokken
Hel ontwerp wordt z.h.st. goedgekeurd.
Dl- vergadering wordt gesloten
Op 7 November zal de Kamer beginnen
met de algemeene beschouwingen over de
rij ksbogroo ting.
Vergadering van 24 Oct. '33. Geopend tc
8.30 uur.
Voorzitter: mr. W. I baron' de Vos van
Steen wijk.
Afdcelingsonderzoek.
Dc Voorzitter deelt mede, dat de Centrale
Afdceling heeft besloten. Donderdag a.s.
om elf uur in dc afdeelingcn te doen onder
zoeken een reeks ■■wetsontwerpen, o.m
naasting van de spoorwegen UtrechtZwol
le; ZwolleKampen en Den Dolder—Baurn;
regeling der huisindustrie; arbeid in brood-
bakkerijen cn ccnigè contingcnteéringsont-
werpen.
Toelating mr. Knottenbelt.
Nadat mr. Janssen (r.k.; namens de com-
missio voor onderzoek der geloofsbrieven
van den heer mr. II. J. Knottenbelt, rapport
had uitgebracht, werd lot diens toelating
besloten., waarna deze de vcreischte belof
ten aflegde en zitting nam.
Verschillende wetsontwerpen.
Aan de orde zijn dc volgende wetsontwer
pen:
1. Niet-goedkeuring van de besluiten
van den G.G. van Ned.-Indië lot intrekking
en hernicuwc vaststelling van dc afd. IX cn
IX B der begroot mg Aan Ned.-Indië voor
1933; wijziging en aanvulling van voor
noemde afdeelingcn; goedkeuring van het
besluit, van den G.G. van Ned. Indie tot
intrekking van afd. IX A van voornoemde
begrooting (drie wetsontwerpen);
2. Goedkeuring van de besluiten van den
G.G. van Ned.-Indië tot: le. wijziging cn
aanvulling van de afd. I II. 111. UIA. IV.
VI, VII en VIII der begrooting van Ned.-
Indië voor 1933: 2e. vaststelling van dc
nieuwe afd. VII1) (haven van Semarang)
van voornoemde begrooting (negen wets-
ont-werp:*!!
Massief eiken rooktafel met zwaar
koperen blad f 5.95
Groote sorteering rooktafels met
tinnen bladen, 't nieuwste.
3. Wettelijko voorziening naar aanlei
ding van het Kon. besluit van 8 Juni 1933
(Stbld. no. 311) tot instelling van een de
partement van Algemeen Bestuur, dot den
naam zal dragen van Ministerie van Sociale
Zaken en tot wijziging van den naam van
het Ministerie van Economische Zaken cn
Arbeid.
Zonder debat en zonder h.st. Avorden deze
Avetsontw crpen aangenomen.
De vergadering wordt te 8.45 verdaagd
tot Woensdag elf uur
'erbod van politieke actie in
vergaderingen, optochten
en demonstraties
Critiek in bladen toegestaan
Wij hebben het besluit a an.don Minister
raad meegedeeld, dat voortaan de ambte
naren zich zullen moeten onthouden van
elke openbare actie tegen de overheid en
haar beleid, omdat in dozen woeligen tijd
dc ambtelijke plicht meebrengt. dat de
ambtenaar dc overheid in haar zware taak
steunc en haar geen moeilijkheden berok
ken o in of builen de uitoefening zijner be
diening
Naar wij, aldus het Y'ail., thans verne
men en dit spreekt eigenlijk ook vanzelf
slaat dit besluit, van den Ministerraad al
léén op dc Rijksambtenaren. Ir. Musscri, die
hoofdambtenaar is oer nrovincic Utrecht,
zal er dus geen hinder van ondervinden.
Belangrijker is echter, dat hit besluit
slechts betrekking heeft op dc publieke ac
tie, d.Av.z. op vergaderingen, optochten cn
demonstraties.
Het schrijven van artikelen in dagbladen
en periodieken, die critiek inhouden op de
overheid en haar beleid, wordt door het
besluit niet verboden.
Motie der Ncderlandsche vak
centrale.
Men zendt ons de volgende motie toe:
Het Algemeen Bestuur van de Ncderland
sche Vakcentrale, op 23 October j.l. in ver
gadering bijeen,
uit dc pers kennis genomen hebbende
van het besluit van den Raad van Minis
ters. waarbij de ambtenaar zich zal hebben
tc onthouden van elke openbare actie le
gen de Overheid cn haar beleid,
spreekt er zijn verontwaardiging over uit.
dat. hierdoor den ambtenaar het recht van
icdcren staatsburger om in liet openbaar
maatregelen van de Overheid aan critiek
tc onderwerpen, wordt ontnomen en het
hem onmogelijk gemaakt wordt het pu
bliek over dc beteekënis dezer maatregelen
in tc lichten.
Besluit deze uitspraak te doen toekomen
aan den voorzitter van den Raad van Mi
nisters, aan beide Kamers der Staten-Ge-
neraal, aan dc aangesloten organisaties en
aan dc pers.
Een belasting hierop moet
3 millioen per jaar
opbrengen
Verschenen is een wetsontwerp tot hef
fing van een belasting naar het vermogen
van instellingen van de doode hand. De
belasting zal worden geheven tot een be
drag van 2 °/oo naar het zuiver vermogen
dc*r instellingen, d.w.z. dat aftrek van
schulden zal plauts vinden.
Dc minister van financien meent de op
brengst te kunnen ramen op j millioen gul
den.
Het verblijf in Zwitserland
heeft H.M. goed gedaan
II.M. de Koningin-Moeder is voornemens
op Vrijdag 27 Oct. a.s. uit Zwitserland hier
te lande terug te kecren en zal zich na aan
komst tc Arnhem des morgens ora half 10
rechtstreeks naar liet Loo begeven, alwaar
H.M. eenige dagen zal blijven vertoeven,
alvorens weder voor goed het paleis aan
het Lange Voorhout te 's-Gravenhoge te be
trekken. Het verblijf in Zwitserland, waar
H.M. over het algemeen zeer goed weer
heeft getroffen, hoeft H.M. zeer goed ge
daan.
VRACHTSCHIP VASTGELOOPEN
West k ape 11 ft, 25 October. Vanmorgen
is dc Duitschc vrachtboot Wagogo uit Ham
burg op Avetr naar Vlissingcn vaslgcloopen
op het Zuiderstrand de Westkapelle, bij
Dijkpaal 32. Een Belgische loods bevindt
zich aan boord van het vrachtschip. Twee
sleepbooten bevinden zich hij het schip dat
vermoedelijk niet geladen is, ter assisten
tie.
\JtcblUtcLtnd
LULt
Eén kaars verblindt niet In Uw koplamp
zit een lamp van 50 of 70 kaars, „ver
honderdvoudigd" door den reflector. En
dan verblinden die tallooze „kaarsen"
heel ergl Veilig rijden houdt daarom
óók in dimmen (verblindend licht dem
pen) op minstens 100 meter voor men
een „tegenligger" passeert
DE STUCADOORS BLIJVEN
DOORSTAKEN.
Amsterdam, 24 October. Naar aanlei
ding van het stucadoorsconflict in de hoofd
stad is hedena vond in .,De Harmonie een
vergadering gehouden, welke door msqp
dan -400 stukende stucadoors bezocht was,
ter besprek ing van de al of niet opheffing
van het conflict. Na uitvoerige discussies
die verscheidene malen een zeer heftig ver
loop hadden, hebben zich tc omstreeks
half één des nachts van dï ter vergadering
aanwezigen voor opheffing 119 uitgespro
ken en voor doorstaken 28-1. Aan bet con
flict is daarmede dus geen einde gekomen.
VAT CARBID UIT ELKAAR GESPRONGEN
Amsterda m, 24 October. Tc ruim vijf
uur vanmiddag sprong op den Kloveniers
burgwal, zonder dat dc oorzaak hiervan
bekend is, een vat met 100 K.G. carbid,
galaden op een vrachtauto, uiteen. Hierbij
werd een 53-jarige man ernstig gewond
aan dc beide beenen. Hij werd naar het
Binnen Gasthuis vervoerd.
DOODELIJK ONGEVAL.
Spolend jongetje onder een tram,
Amsterdam, 24 October. Vanmiddag
te ongeveer half twee had in de le van
S win dons traat een tragisch ongeluk plaats.
Eenige schoolkinderen waren aan het krij-
gertjo spelen. Een 6-jarig jongetje geraakte
daarbij onder een bijwagen van lijn 10. Het
knaapje werd zwaar gewond. Een dei bee
nen werd hem afgereden. Door dc politie
werd de oerste hulp verleend. In deernis-
wekkenden toestand is hij naar het Onze
Lieve Vrouwe Gasthuis vervoerd, waar het
knaapje kort na aankomst is overleden.
Zeg uw naaste lievev een schei1]) woord,
dat hem wakker schrikt, dan een. vleierij,
die hem bedwelmend naar 't hoofd stijgt.
Een episodo uit den Derligjarigen Oorlog
Oorspronkelijke schets van
G I» DAKKKR
..Uit", zei ze kortaf _..Ik ben g„komen
oui je te verplegen en niet om met een
koppigen man tc twisten. Ik heb Annetttc
een krachtige soep voor je toten klaar ma
ken. Je zult nu wel gauw bete: wórden."
Annette bracht do soep. Ze was een
knappe, flink vrouw, die na WalJcnsiein's
ontslag haar marketcnsjÉcrsboanljc had
vaarwel gezegd om riet Rudolf te trou
wen en samen in dc Oude Herberg een rus
tig bestaan te leidon. V rooi ijk kwam z; bin
nen
«Freule, de snep voor dei: kapitein; dat
zal hem opknappen Ja. onzen kapitein
krijgen ze er niet zoo spoedig onder. Met
een paar dagen is hij w.'cr de oude. vertel
de Melchior mij'.
..Annette, zou hei werkelijk zoo vlug
gaan?' vroeg Saxon.
..Kijk", zei ze. .Hij is al niets beter dan
alle soldaten. Als ze eenmaal lekker en
lustig in het. lazaret liggen, zijn ze er
met g.'cn stok weer uit te slaan, dan laten
.7.o zich vertroetelen en worden verliefd op
de verpleegster. Past u maar op. freule
Marion hiel]) Saxon de soep eten. Zij boog
zich cv?r hem heen. Hij voelde haar aan
raking en moest zich bedwingen haar niet
in do armen tc sluiten.
„Annette heeft gelijk dacht hij
„En nu weer slapen gaan", zei Marion.
Een paar dagen verstreken. De zon
scheen vroolijk door het venster. Marion
zat. voor het bed, Saxon ontwaakte. Toen
ze den gelukkigen glimlach in zijn pogen
zag, stond z? vlug op en zei
..Ik zal Melchior.roepen, hij wilde je ver
binden, zoodra je wakker werd".
Melchior verscheen, verbond dc wonde.
..Mies gaat prachtig kapitein'
..Ik voel me wȎr sterk' antwoordde
Saxon, ..cn liet i> noodig ook'
..Melchior vroeg hij onverwachts. ..Toen
jc mij hebt gevonden, heb je mijn luit ze
ker ook meegebracht?
„Neen. kapitein', antwoordde de oude
wachtmeester. „Wij hebben geen luit ge
zien. Zoo goed als bij het slechts licht mo
gelijk was hebben wc het ge.heele terrein
van liet gevecht onderzocht, maar uw luit
hebben we niet g2vond.cn
..Flauw herinner ik mij sprak Saxon,
„dat ik ze tegen een boom lieb gezet, toen
baron Rasjin en ik de roovers gingen over
vallen'.
..Die luit wil mij niet uit de g.'dachten.
Het beste zal zijn. dat je ze probeert te vin
den, maar wees voorzichtig. Pas op, dat
niemand jc volgt of bcspionnccrt. Het is
werkelijk van groot belang"
„Ik zal dadelijk gaan", antwoordde Mel
chior, en kort daarna hoorde Saxon het ge
kletter V" p»i»wi»»«t»Afl..oiii
„Niets gevonden, kapitein!' klonk zijn
rapport toen hij terugkwam. „Ik heb over
al gezocht, de Kroaten waren verdwenen.
Niets wees meer op een gevecht. Het was
doodstil in het boscli".
„Dan gaan de poppen waer dansen", ant
woordde Saxon. „Ze kunnen mijn spoor
ontdekken".
Hij begon den toestand te overdenken en
meer cn meer werd hij overtuigd, dat. ze
niet langer veilig waren in di Oude Her
berg: dc luit. do kroeg, de zanger, de hond.
Hij voelde dat er gevaar dreigde
Kort besloten wierp hij liet bovendek af,
richtte zich op cn stapte op den vloer. Mij
deed eenig; passen in de kamer, zijn hoofd
duizelde en hij moest zich vastgrijpen aan
do tafel. Hij beet zich op de lippen en voel
de zijn hoofd hameren. Langzaam en on
zeker als een kind, dat loopen leert, ging
hij wank'ïlerttl de groote kamer een paar
malen op en n?er. Hij begon zich tc kleeden
in zijn uniform. Toen hij zijn laarzen
wilde aantrekken, viel hij bijna voorover,
maar toch stond hij na cenigen tijd voor
den spiegel cn bekeek zijn bleek gezicht
met een matten glimlach.
Hij belde.
Mjlcbior keek zijn meester met een vee-
wijtenden blik aan.
„Kapitein, is u 'gek geworden?
„Roep Rudolf en Annette, we moeten
krijgsraad houden", klonk zijn antwoord
„Neem eerst mijn verband af, leg er een
pleister op".
Melchior maakte tegenwerpingen. „Kapi
tein, het is onverantwoordelijk; als u nog
een paar dagen wilde wachten
Saxon viel hem in de rede.
„Zou je willen, dat freule Marion weer
-tochte handen viel. De luit heeft de
spionnen van Von Pappenhjim natuurlijk
op ons spoor gebracht. Wc moeten klaar
zijn om hen te ontvangen".
„Maar kapitein!'
„Melchior!" sprak Saxon op scherpen
toon. „Je weet, ik beveel niet graag". Hij
za» het bezorgde gezicht van zijn onderge
schikte cn dacht: „Oude, trouwe makker".
„Laat Rudolf met een kwartiertje hier
komen".
Ilij schreef twee brieven cn overhandigde
die Rudolf. „Als ik mocht vertrekken cn
ik ben in een etmaal niet terug, geef je
dezen brief aan freule Marion cn zorgt dat
dezen hij gaf hem den twïeden blief
zoo spoedig mogelijk^in handen komt van
baron Rasjin. De freule moet wachten tot
de baron komt. Begrepen?"
„Tot uw orders, kapitein"
„Wil je nu freule Marion verzoeken even
bij mij te komen?"
Morion schrok hevig toen ze Saxon met
zijn bleek gezicht in kapiteinsuniform in
den leuningstoel zag zitten.
„Maar Saxon", zei ze.
„Ik ben heclernaal hersteld", antwoordde
hij met een lachje. „Je licht mij zoo goed
verpleegd, dat Melchior mii veroorloofde
op te staan".
Ze zweeg cn dacht:
„Als liij sterk wil zip), mag ik hem niet
zwak maken".
Maar haar hart werd zwaar, ze voelde
angst, dat zijn wond weer zou opensprin
gen, dat hij zijn krachten overschatte.
Zij begreep dadelijk, dat hij opgestaan was
voor haar welzijn, dat de drijfveer van al
zijn gedachten, van al zijn daden haar red
ding beoogde, haar geluk. Zij wilde zoo
graag zijn liefdevolle zorg, zijn zachte, tee-
dere aanhankelijkheid beloonen. maar ze
kon hem de eenige belooning niet geven,
die een jong meisje kan geven aan den
man, die haar lief heeft. Zij wist, ondanks
zijn spottende woorden, dat hij volkomen
onverschillig was voor geld en bezittingen,
onverschillig voor alles, behalve voor haar
liefde. Zij voelde, dat hij hunkerde naar het
eerste tceken, dat zij zou geven om haar
m zijn sterke armen te sluiten en haar al
les in de ooren te fluisteren, waarvan zijn
ziel vervuld was en wat zij zoo dolgraag
zou hebben gehoord.
Zij wist dat hij verlangde naar dat zalige
oogcnblik. „Oh," dacht ze, „als ik hem maar
mocht zeggen dat ik naar zijn liefde ver
lang. Als ik hem maar mocht zeggen, dat
ik "s nachts in stilte bid voor zijn geluk;
smeek dat de scheidsmuur tusschen ons
mag vallen".
Zwijgend zaten ze bij elkaar. Ieder ver
diept in eigen gedachten, maar onbewust
een sterke zielegcmeenschap voelend.
Lang zaten ze zoo, tot Annette met Ru-
dolf cn Melchior klopten, omdat het oogen-
blik voor het onderhoud aangebroken was.
„Annette", sprak Saxon, „wil je voor
freule Marion een vermomming bedenken,
doch zoo, dat er niet het minste gevaar, voor
ontdekking beslaat? I)e mogelijkheid is
niet uitgesloten, dat hier bezoek zal ko
men van soldaten van Von Pappenheim. Ze
ker weet ik natuurlijk niets, evenmin als jul
lie, maar we moeten de grootste voorzichtig
heid in acht, nemen. Von Pappenheim is een
sluwe man. Rudolf weet, wat liem te doen
staat".
(Wordt vervolgd.!
i
