Ruime keuze Avond japonnen
DE EEMLANDEU
Beitemlaedsch
Overzicht
4000 EXEMPLAREN
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
L. J. LUYCX ZOON
Firma DUIM BURGER
Dinsdag 21 November 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 122
FELLE AANVALLEN OP
SIR JOHN SIMON
TAXI TAXI
TELEFOON
1210 1211
Het MEEST VERTROUWD
en GOEDKOOPSTE
adres voor TAXI'S
DE VERKIEZINGEN
IN SPANJE
DE POOLSCH-DUITSCHE
TOENADERING
ROOSEVELT VERDEDIGT
ZIJN BELEID
DE STRATOSFEERVLUCHT
4 uur 29 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI TAXI
ook 's nachts geopend
1093 Tel. 1830
GARAGE NIC. BOVÉE
KAMP 41
Vaste standplaats ter linkerzijde
van Hotel Monopole
AMERSFGORTSCH
i
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 1 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.l7Vt»
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van I met inbegrip van een bewijsnumm«3
elke regel meer f0.25. Liefdadlghelds-advertentifen voor da
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regelt
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05
De parlementsverkiezingen in
Spanje. Rechts behaalt een
belangrijke overwinning.
Zondag j.]. zijn de kiesgerechtigden in
Spanje naar de stembus getogen om de
leden der volksvertegenwoordiging aan te
wijzen. De uitslag van den verwoeden elec
torale» veldtocht, die gpkenmerkt werd
door kloppartijen en andere buitensporig
heden. is nog steeds niet definitief bekend.
Dit is zoowel te wijten aan dc omstandig
heid, dat het Spaansche kiessysteem buiten
gewoon gecompliceerd is als aan het feit.
dat de vrouwen ditmaal voor den eersten
keer hebben gestemd, zoodat bet aantal
kiezers veel groot er was dan bij de vorige
Stemmingen.
Maar al valt nog niet te beschikken over
den einduitslag, niettemin staat reeds nu
vast, dat Spanje thans een zeer belangrijke
T-wen king naar rrclits heeft gemaakt. Voor
de socialisten zijn de resultaten een teleur
stelling en voor de lezers der Xederland-
fcche arbeiderspers vooral, daar het Engel
sche dagblad Daily Herald aan de Neder-
landsche sociaal - democratisch e organen
foutieve opgaven had verstrekt, die geba
seerd waren op onjuiste gegevens. De
socialisten hebben dan ook niet, zooals aan
vankelijk werd gesuggereerd, overwinnin
gen kunnen boeken; zelfs hebben zij zich
niet eens kunnen handhaven; integendeel:
zij hebben rake klappen gekregen. Overi
gens is gisteren slechts een deel der afge
vaardigden gekozen, daar in Spanje het
systeem der herstemmingen bestaat. Wan
neer een candidaat in dc eerste ronde niet
veertig procent van het stemmcntotaal op
Zich heeft vereenigd, rnoet een herstemming
plaats vinden. Dit is in tal van provincies
het geval, zoodat de kiezers daar weldra
opnieuw volgens sommige berichten op
26 Nov., volgens andere op 3 Dee. hun
Stem zullen moeten uitbrengen.
Reeds nu kan echter worden vastgesteld,
dat dc partijen van rechts een zeer belang
rijke overwinning hebben behaald, hetgeen
voor heethoofdige politici uit liet tegen
overgestelde kamp nu al aanleiding is om
aan te sporen lot ontketening eener revo
lutie, teneinde op deze wijze de successen
van rechts weer fe niet 1c doen. Maar ook
burgerlij k-repiiblikeinsclio staatslieden in
Spanje Tiet centrum hoeft ook heel wat
voeren moeten laten achten den toestand
door jhet s.ucccs der rcchtscbc partijen zeer
bedenkelijk en spreken aks hun gevoelen
uit, dal een burgeroorlog nauwelijks zai
kunnen worden voorkomen, wanneer de
herstemmingen geen belangrijke verande
ring brengen in dc verhouding der krach
ten.
In verband inet' deze omstandigheden be
hoeft liet dan ook niet te verbazen, dat
LcrrouN. die leider Is der radicalen, blij
kens verschillende Madrileensche berich
ten, de rëgééring op dc noodzaak heeft ge
wezen zich met de socialisten en andere
republikeiijéchc groepen in verbinding te
stellen, teneinde te bereiken, dat dc repu
blikeinen bij de herstemmingen één front
vormen. Ook de regeeiiiig zou, naar ver
luidt. do opvatting huldigen, dat alleen nog
heil te verwachten is van een innige link
scha verkiezingscoalitie voor het verdere
deel van den clectoralen strijd. Afgewacht
moét nu worden, of het stollen van eon-
h'elclscandid.atcn bij de tweede stemming
tengevolge zal hebben, dat de verliezen, die
links Zondag heeft geleden, weer cenigs-
zins goed worden gemaakt. In elk geval
heeft rechts reeds hij de eerste stemming
ten zeerste geprofiteerd van hjstencomhi-
naties, een voorbeeld, dat dc republikeinen
nu te elfder ure willen volgen.
De oorzaken van de nederlaag der regec-
ï'ing en het zich afwenden der bevolking
van liet socialistisch-radicaal bewind, dat in
Spanje sinds hot uitroepen der republiek is
gevoerd, moeten ongetwijfeld worden ge
zocht zoowel in het uitblijven der beloofde
sociale verbeteringen als in dc anti-cleri-
cale politiek der regeering, die niet louter
den overrnatig-groolen invloed der geestelijk
beid in Spanje bestreed, maar ook de Ka
tholieke kerk als zoodanig aanviel, een
tactiek, die de ontstemming van uitgebreide
kringen in Spanje wekte. In de verkiezin
gen voor de Cortes heeft zich dc male van
misnoegen over het rcgceringsbeleid op
wel zeer duidelijke wijze weerspiegeld.
Ernstige meeningsverschillen met
Macdonald over de ten op:
zichte van Duitschland
te voeren politiek
Dc Engelsche bladen bevatten uitvoerige
beschouwingen over do positie van den mi
nister van buitenlandschc zaken sir John
Simon in het Engelsche kabinet. Men ge
looft, dat de aanvallen op de politiek van
sir John Sirnon. die het eerst in dc Times
verschenen, hun oorsprong vinden bij Mac
donald. In do laatste kabinctezitting zou
Simon in zijn opvatting over de ontwape
ning alleen hebben gestaan. Het kabinet
zou aanvankelijk slechts den onder-staats
secretaris Eden naar Genève hebben willen
sturen, doch sir John Simon zou er op gc
staan hebben, dat ook bij de reis meemaak
te. l.u het kabinet hcerschto hierover ern
stige ontstemming, zoodat Macdonald zich
genoodzaakt zou zien ten spoedigste na het
uederbijeenkomen van het Lagerhuis een
geruststellende verklaring af te leggen.
De conservatieve Morning Post schrijft,
dat, wanneer het sir John Simon te Genève
niet zou gelukken Duitschland door con
cessies naar de ontwapeningsconfcrontie te
rug te brengen, een zeer gespannen toe
stand zal ontstaan. Sir John Simon heeft
een politiek willen volgen, die alle misver
standen ten aanzien van Frankrijk zou
voorkomen. Ilij heeft zich door publicatie
van documenten willen rechtvaardigen te
gen de door baron von Ncurath aan zijn
adres gedane verwijten. Met deze politiek
stond hij echter alleen. Ten aanzien van de
critiek op sir John Simon is inen in brcede
kringen van meening, dat een mislukking
te Genève aanleiding voor hem zou kunnen
zijn, zijn functie als minister van buiten-
landsche zrëken en zelfs als lid der regee
ring neer te leggen. Indien sir John Simon
uit de regeering zou treden, zou hij waar
schijnlijk door een anderen nation'aal-libc-
ralen minister worden opgevolgd.
De Daily Express neemt echter aan, dat
sir John Simon in de regcering zal blijven,
aangezien door zijn uittreden dc positie
van Macdonald en ook die van Baldwin on
mogelijk wordt. Een feit is, dat Engeland
in wezen thans drie ministers van buiten-
la ndscho- zaken heeft. Macdonald wil dc
D'uifsche rechtsgelijkheid, Baldwin neigt
naar de Franschc opvatting en wil Duitsch
land geen bewapening toestaan en sir John
Simon wordt insschen beide opvattingen
heen en weer gedreven.
De Parijsche bladen geven uitvoerige be
schouwingen over den toestand te Genève,
waarbij eenerzijds de nadruk wordt gelegd
op de Zondag door Paul Boncour afgelegde
verklaring, terwijl rnen anderzijds wijst op
de moeilijkheden, die door de tegenstelling
insschen het Franschc en het Engelsche
standpunt overeenstemming tegenhouden.
De Echo de Paris noemt het een schan
daal, dat de Fr.nsche en de Engelsche op
vattingen tegenover het gevaar van het na-
tionaal-soeialisme slechts op fórmuleerin-
gen berusten. Men moet begrijpen, dat het
heizelfde is, of'men het rijk de rechtsgelijk
heid toekent in vier of iii acht jaar. Want
op het oogenblik, dat dit geschiedt, begint
de systematische vernieling der Fransche
strijdkrachten onder het voorwendsel van
reorganisatie en aanpassing aan den mili
tairen dienstplicht met korleren termijn,
die in Duitschland andere resultaten zal
hebben dan in Frankrijk. Het gaat niet
aan. dat men Duitschland concessies doet
met de motiveering, dat Duitschland het
anders toch op eigen initiatief zal doen,
want men moet den indruk voorkomen,
alsof men Duitschland gelijk geeft.
DRIE PERSONEN DOOR KOLENGAS
OMGEKOMEN.
Parijs, 19 Nov. (II.N.) Tc Poitiers zijn
in een woonwagen een 27-jarige m-juw en
twee kinderen in den ouderdom van .twee
jaar en 13 maanden gestikt, doordien ko-
lengas uit een kachel ontsnapte.
Successen van de partijen
der rechterzijde
M a d r i d, 20 November (V.D,). Na afloop
van den ministerraad heeft de minister
van Binncnlandsche Zaken bekend ge
maakt, dat tot nu toe uit 31 kieskringen
"J.i. de helft, nauwkeuriger gegevens be-
kc-nu zijn gewonden. Waarschijnlijk zullen
in het geheel 474 afgevaardigden worden
gekozen. Tot nu toe zijn reeds 230 uitsla
gen bekend, welke als volgt over de par
tijen kunnen worden verdeeld:
DE AMERIKAANSCHE STRATOSFEER-
VLIEGERS GESTART.
New York, 20 November (V.D.). De vlie
gers Settle en Fordney zijn Maandag om 2
uur 35 pl. tijd te Akron opgestegen voor een
stratosfeertocht.
Dc ballon, waarmede de vliegers hun
tocht maken, i« (bij helder weer) afgedre
ven in Zuid-Oostelijke richting De vliegers
hopen bij zonsondergan t weer te landen
Settle verklaarde, dat hij niet voornemens
is te probceren het record der Russen te
verbeteren. Hij wil slechts wetenschappc
lij ko waarnemingen verrichten. Fordney
maakt zijn eersten tocht met een ballon
Het radiostation van de Marine te Akron
heeft een radiogram ontvangen van Settle
volgens hetwelk de stratnsfeerbailon zich
op ongeveer 16000 M. hoogte bevindt op on
geyee.r GO K.M. ten Z O. van Pittsburgh.
TROJANOWSKI AMBASSADEUR TE
WASHINGTON.
Moskou, 20 November (V.D.). liet pre
sidium van de Executieve der Sovjet-Unie
heeft besloten den vroegeren ambassadcui
te Tokio A. Trojanowski te benoemen tot
buitengewoon ambassadeur der Sovjet
Unie in de Vereenigde Staten. I)e benoe
ming erd bekrachtigd door Kalinin.
Agrariërs en Volksactie
Baskcn
Tradition is ten
Radicalen (Lerroux)
Sociaal-democraten
Conservatieve republikeinen (Maura) C
Republ. Actie (Azana) 4
Communisten 1
Catalaansche linkerzijde 30
Catalaansche liga (Camboj IC
Catalaansche sociaal-democraten z
Hieruit blijkt dus reeds, dat de partijen
der rechterzijde groote successen hebber
geboekt. De. partij der agrariërs en volks-
'.ictie, de Baskcn en de Traditionalisten
hebben re^ds 113 zetels verworven, daarbij
komen nog de 48 radicalen van Lerroux en
dc tien afgevaardigden van do Catalaan
che liga.
Dc definitieve uitslag is pas over 24 tol
30 uren te verwachten.
CANADEESCH JOURNALIST SPOOR-
LOOS VERDWENEN
Londen, 19 Nov. (V. D.) Do Canadeesche
journalist Lukin Johnston, die Londcnscli
correspondent is van de „Southam Paper of
Canada", is op de terugreis van Duitsch
land naar Engeland spoorloos verdwenen
van boord van het Engelsche stoomschip
Prague, dat den dienst onderhoudt tusschen
Hoek van Holland en Harwich Hij werd de
laatste maal gezien op Zaterdagmiddag om
half drie door den steward van het schip,
doch bij aankomst van het schip te Har
wich was hij nergens te vinden. Men neemt
voorloopig aan, dat hij in een aanval van
duizeligheid over boord is gevallen. Zooals
en collega van Johnston mededeelde, heeft
deze in de afgeloopcn week met Hitier een
interview gehad over belangrijke politieke
kwesties. Bij deze bijeenkomst is gebleken,
dat bet Canadeesche regiment, waarbij
Johnston tijdens den oorlog heeft gediend,
te Bapaume eTi Armentières heeft gestre
den tegen het Duitsche legerscorps, waartoe
Hitler behoorde. Hitler cn Johnston hebben
toen oorlogsherinneringen uitgewisseld.
De Daily Telegraph noemt de Duitsch-
Poolschc besprekingen een welkom tecken
van vrede. Deze besprekingen beteekenen
vooruitgang op den weg naar de vreedzame
oplossing van internationale problemen, die-
meer dan iets anders den vrede van Europa
bedreigden. Vele oorzaken van de Duitsch
Poolschc tegenstellingen bestonden nog
steeds, doch de neiging, deze fouten als
onverbeterlijk te beschouwen, is thans ver
dwenen. De diplomatieke medewerker van
het blad bespreekt uitvoerig de uitwerking
der nieuwe verhouding op Parijs en War
schau en schrijft, dat het twijfelachtig is, of
Warschau zich verheugt over de toenemen
de intimiteit tusschen sovjet-Rusland en de
socialistische radicale Fransche regeering.
Polen is in elk geval militair sterk genoeg
en is onafhankelijk van de Fransche mili
taire contróle. Zoowel in Duitschland als in
Polen erkent men de voordeelen van sarnen
werking tusschen beide landen.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJ KSCHM
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
X c w-Y o r k, 18 Nov. (V.D.) Heden heeft
president Roosevelt een rede gehouden te
Savannah in den staat Georgia, Hij verde
digde zijn beleid op monetair en econo
misch gebied en verklaarde, dat er geen re
den voor pessimisme bestaat, maar men
kan niet verwachten, aldus de president,
dat in korten tijd de gevolgen van een
ziekte van 12 jaar worden weggenomen.
Verder rechtvaardigde hij dc erkenning
van sovjet-Rusland, die hij een stap nader
lot den wereldvrede noemde.
AUTO RIJDT O? VOETGANGERS IN.
Saarbrücken, 20 Nov. (V.D.) Gister
avond reed een bioscoopeigenaar met zijn
auto op oen groep voetgangers in. Tien per
sonen werden gewond, van wie twee ern
stig. De bioscoopeigenaar, die zelf gere
den had, werd door de woedende menigte
uit den wagen gehaald en mishandeld.
Dank zij assistentie van dc politie kon er
ger worden voorkomen.
SNEEUWSTORM BOVEN TURIJN.
Milaan, 18 Nov. (V.D Boven Turijn en
omgéving heeft een hevige sneeuwstorm
groote schade aangericht en belangrijke
storingen in «het verkeer en bedrijfsleven
veroorzaakt. Tc Turijn zelf werden ver
scheidene electrische en telefoongeleidin
gen vernield.
BRIE PERSONEN VERDRONKEN IN
HET KUF.ISCHE HAFF.
M c m e 1, 20 Nov. (V.D.) Toen een visscher
die met zijn vrouw cn zijn broer van de
visclimarkt te Memel met een zeilbootje
over het Kurische Haff naar Schwarzort
was teruggekeerd, 's avonds tegen elf uur
nog niet thuis was, maakte men zich ern
stig ongerust en ging op zoek naar dc ver
misten. Op ccnigen afstand vond men net
ten en brokstukken van de visschersboot,
waaruit men concludeerde, dat de drie op
varenden verdronken waren. Eén lijk kon
reeds geborgen worden.
BUITENLAND.
De verkiezingen in Spanje.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Mevr. BakkerNort over den brand in
den Rijksdag.
(Tweede blad pag. 1.)
Aanvaringen op de Noordzee.
(Tweede Blad, pag. 1).
Do Zesdaagsche.
SPORT.
(Tweede Blad, pag. 2).
Madrid, 20 Nov. (V. D.) Volgens een
radiobericht uit Akron bevindt de stra-
tosfeerballon van Settle zich op een hoogte
van 17.400 M. De ballon heeft nog eenige
ballast, doch men verwacht niet, dat het
Russische record, dat boven dc 18000 M.
lag, geslagen zal worden.
N e w-Y ork, 2 0 Nov. (V. D.) Aan het
radiostation in Akron is bericht ontvangen
van de stratosfeer-ballon, dat deze heden
nacht in de nabijheid van Washington zal
trachten te landen. Alle ballost is thans
over boord geworpen, ook de zware radio
installatie, zoodat thans ieder contact ver
broken is.
EEN DURE OORVIJG.
De schrijfster Grace Williams heeft tegen
de operazangeres Mary MacCormick, de ge
scheiden echtgenoote van prins Mdivani,
een eisch to tschadevergoeding van 1,000,001
dollar ingediend, omdat de zangeres haar
een oorvijg had gegeven op haar redactie
bureau naar aanleiding van een publicatie
over dc tot dan toe geheimgehouden echt
scheiding Mej. Williams eischt 1 dollar
voor vergoeding der werkelijke schade cn
1,000,000 dollar als schadevergoeding voor
de ondergane bcleediging.
STAKENDE BOEREN SPRINGEN
UIT DEN BAND.
Uit Milwaukee wordt gemeld, dat gernas
kerdc stakende hoeren in Wisconsin een
mclktransport hebben aangevallen en bon
derden liters melk lieten wegloopen. Nabij
een spoorbrug, die de verbinding vormt naar
een binnenhaven, vanwaar gewoonlijk
levensmiddelentransporten worden verzon
den, werd een hoeveelheid dynamiet gevon
den, waarmede men vermoedelijk den spoor
weg in de lucht wilde laten vliegen om de
transport te voorkomen.
GEDENKSTEEN VOOR GEVALLEN
NAT.-SOCIALISTEN.
Berlijn, IS Nov. (V.D.) Op den Folir-
bcllincrplatz is heden een gedenksteen voor
do gevallenen der nat.-soc. beweging inge
wijd. Een- menigte van 150.000 menschen
had zich hier verzameld. Aanwezig was
ook minister Goering, die door een onder
gane kuakoperatifi echter niet kon spre
ken Voor hem voerde het woord de mi
nister van justitie, Kerrl.
NEEN-STEMMER IN DUITSCHLAND
KWALIJK BEHANDELD.
De Pforzheimer Anzeiger feldt, dat bekend
was geworden, dat zekere Wilhelm Schrciner
bij de volksstemming met neen had ge
stemd. Hij heeft dit ook tegenover S.A.-
manncn bekend. Daarop werd hij onlangs
ontboden. Ileni werd een bord omgehangen,
waarop geschreven stond: „Ik heb „neen
Gestemd, ik ben een volksverrader". Met
dit bord om werd hij twee uur lang door de
stad rondgeleid, waarna hij nog twee uur
op de markt moest staan.
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De
Bilt.
Hoogste barometerstand: 778.7 te Riga.
Laagste barometerstand: 756.3
te Biarritz.
Verwachting: Matige tot zwakke. Ooste
lijke tot Zuid-Ooslelijke wind, nevelig tot
licht of half bewolkt, w inig of geen neer
slag, lichte vorst des nachts, overdag wei
nig verandering in temperatuur.
Zacht weer overdag te ver
wachten.
De hoogc drukking verplaatste zich naai
de Finsche golf, maar een uit het Zuid-
Westen komend stijggebied heeft zich over
dc Britsche eilanden uitgebreid. Dc depres
sie over Frankrijk is iets afgenomen, maar
uit het Noord-Westen nadert weer een vrij
diepe depressie, die vermoedelijk naar de
Golf van Biscay e zal trekken. Een zeer
groot deel van Europa blijft dientengevolge
onder den invloed van de Oostelijke stroo
ming. Ofschoon in Duitschland en ons
land de verwachte opklaring intrad bleef in
West-Duitschland en ons land ten gevolge
van toenemende windkracht en de hooge
temperatuur in de bovenlucht do vorst nog*
uit. In Oost-Duitschland is vrij strenge
vorst ingetreden en ook in midden-Scandi-
navië bleef de vorst strong. In Zuid-Frank
rijk en Spanje viel zware regen.
In midden-Frankrijk is het windstil en
mistig. Op de Britsche eilanden valt bij
betrokken lucht hier en daar motregen. Bij
het verder opklaren van de bovenlucht is
voor onze omgeving zeer lichte vorst des
nachts met zacht weer overdag tp wachten.
RIJDT VEILIG'.
Trams en militaire colonnes gaan
sleecis voor. ook al komen ze van
links; hetzelfde geldt voor begra:
fenissen, optochten en dergelijke
stoeten.
LAHGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
Van ouds het aangewezen adres voor solide
HANDSCHOENEN
DE KEUS IS RUIM.
De kwaliteit bekend en de prijs relatief laag
BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M.
6 a 7 pers. auto met chauffeur
DAMES-MODE ZAAK
ARNHEMSCHE WEG 26 EE
