4000
L. J. LÜYCX
DÊ EÊMLANDEU
Woensdag22November 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. «b» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 123
ONTWAPENINGSCONFERENTIE WORDT VERDAAGD
SIR JOHN SIMON VERLAAT
GENEVE
RCOSEVELT ZAL FORD
ONTVANGEN
BESLAG GELEGD 0?
EINSTEIN'S BEZIT
TAXI TAXI
TELEFOON
1210 1211
Het MEEST VERTROUWD
en GOEDKOOPSTE
adres voor TAXI'S
AANSLAG GEPLEEGD OP
WAKATS0EKI
ÜSACH PIANO'S
Overzicht
SUCCES VG0R RECHTS
IN SPANJE
EXEMPLAREN
4 uur 29 min.
SRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
COUPONWEEK STOFFENZAAK
TAXI TAXI
ook 's nachts geopend
1093 Tel. 1330
GARAGE NIC. BOVÉE
KAMP 41
AMERSFGORÏSGH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 1 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post p«r 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC- 519
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f 0.25. Liefdadlghetds-advertentièn voor da
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Zal de Engelsche minister win
builenlandsche zaken
aftreden?
Ge/nèvc, 20 November. Medegedeeld
wordt, dat in de zitting der mogendheden
in beginsel besloten is de bijeenkomst der
hoofdcommissie, welke oorspronkelijk op 4
December zou vergaderen te verdagen.
Dinsdagmiddag zal een definitief besluit
worden genomen. Een kleine commissie, be
staande uit Bcncsj, Massigli en markies So-
ragna, heeft opdracht gekregen Maandag
avond de formule uit te werken, welke het
presidium zal'worden voorgelegd.
De Engelschc minister van buitenland
EcUe zaken. Simon, verlaat met den nacht
trein Genève. Hij begeeft ziclt naar Parijs
en vandaar per vliegtuig naar Londen,
waar hij de opcnmgszittmg van het parle
ment zal bijwonen. De Engelsche regeering
zal te Genève worden vertegenwoordigd
dooi' Eden.
Genève, 20 Non ember (V.D.; Betreffen
de de tweede bespreking der mogendheden,
welke ten huize van den secretarisgene
raal van den Volkenbond heeft plaats ge
had, wordt officieel slechts verklaard, dat
de bespreking Dinsdag zal worden voortge
zet.' liet presidium der ontwapingsconfcren-
tie is officieel bijeengeroepen legen Woens
dag.
Aan de zitting, welke gepresideerd werd
'door Henderson, werd opnieuw deelgeno
men door de ministers van builenlandsche
zaken van Frankrijk en Engeland, zoomede
door markies Soragna en Benesj.
Gcnèvc, 20 November (V.D.). De diplo
matieke besprekingen zijn nu practisch ten
einde; Simon is naar Londen vertrokken,
de algcmccnc commissie zal 15 Januari 1034
bijeenkomen in plaats van 4 December a.s.,
maar dc conferentie gaat door. Boncour zal
waarschijnlijk tot Woensdag blijven.
Genève, 20 November (II.N.). De ge
ruchten, dat sir John Simon zal aftreden,
blijven aanhouden. Men houdt reeds reke
ning met do mogelijkheid, dat, indien sir
John Simon als Engelsch minister van bui-
tenlandsche zaken aftreedt, hel kabinct-Mac
donald dit niet. lang zal overleven. De posi
tie te Genève wordt als zeer ernstig be
schouwd. Talrijke politici spreken do vrees
uit, dat Frankrijk, indien het hij zijn hou
ding volhardt, geheel geisolecrd zal komen
te staan.
Rusland behoudt alle vrijheid
van handelen voor.
Moskou, 20 November (V.D.). Dc Rus
sische ambassadeur Dotgalefslci werd Maan
dag ontvangen door den president der ont
wapeningsconferentie Henderson, niet vvien
hij een langdurig onderhoud heeft gehad.
Henderson heeft Dofgalefski op dc hoogte
gesteld van dc laatste besluiten der grootc
mogendheden op het stuk der ontwapening.
De ambassadeur stelde vast, dal alle be
sluiten. welke zonder Rusland zijn tot
stand gekomen, voor zijn Jand geen geldig
heid bezitten. De Russische regéering be
houdt zicJi in alle ori t wapen irigskwesties
vrijheid van handelen voor. Zij is tegen
iedere verdaging en zal ieder voorstel steu
nen, dat ge-vhikt is om den vrede en dc
veiligheid der naties te verwezenlijken.
Moeilijkheden inzake
de codes
Washing ion 21 Nov (Vjp).i Naar uit
Warm Springs wordt gemeld, beslaat de
kans, dat Henry Kprd dezer dagen een
bezoek zal brengen aan president Hoosc
velt. Nhii verwacht, dat het bij een persoon
lijke bespreking der beide mannen zal gp-
lukken ook Henry Ford er foe te brengen
den code in de automobiel-industrie *.eaan
vaarden, wat van zeei groot belang wordt
geacht, omdat het gedeelte van d° auto
industrie. dat den cod'1 w m aanvaardde,
doch ook de-andere industrieën, die onder
de N.R -V Werken, zich ernstig ongerust
maken over, do stabilisatie van het pro
gram
Wash i n g t o n. 21 Nov. (V.IJ.j Gisteren
beeft dc administrateur der N.R.A bespre
kingen gevoerd met d°- belanghebbenden
ju de bouwvakken inzake de loepassing
van een code voor dezen bedrijfstak. De
vertegenwoordiger \an de American l-'ede-
ration of Labor verzette zich bij monde
van den voorzitter W. Green krachtig te
gen (X: voorgestelde plannen, aangezien
deze alle mogelijkheden inhielden voor mis
bruik door de werkgevers Bovendien
wenschtc men verschillende overeenkom
sten voor dc geschoolde en ongeschoolde
arbeiders.
TOENEMENDE WERKLOOSHEID IN
ITALIË.
Rome, 21 Nov (V D.) Ondanks den velen
werkverschaffingsarbeid. di-* door staat,
provincie en gememte wordt uitgevoerd,
blijft het aantal werkluozpn in Malie voort
durend stijgen. Volgens offieicele opgaven
bedroeg net aantal werk oozen op 30 Sept.
3-1 907461 en eind October--962808 een stij
ging met 6511, vergeleken met hetzelfde tijd
stip van het vorig jaar.
ONAFHANKELIJKHEID VAN FOEKIEN
UITGEROEPEN.
Hongkong, 21 Nov. (Y.D. 111 verhand
niet de Zuid-Chineescho onafhankelijkheids
beweging, heeft de opperbevelhebber van
betlOdc legercorps, generaal Tsai Ping Ivai,
»,de held van Sjanghai", gisteren de provin
cie Fpekien tot zelfstandige republiek uit
geroepen. Te Amoy is het standrecht afge
kondigd. Generaal Tsai Fing Kai verklaar
de, dat hij, doordat hij geen geldmiddelen
voor het 19 Ie legercorps beschikbaar had,
gedwongen was geweest' beslag te leggen
op de staatsinkomsten van de provincie
Foekien en op do filialen der Chineesche
centrale bank
GROOTE WOLFABRIEK AFGEBRAND.
Parijs 21 Nov. (H.N.) Te Tourcoing is
een groote wolfabriek afgebrand. De scha
de is zeer belangrijk. 0.a. zijn 500.000 K G.
wol verbrand. Ook talrijke machines zijn
een prooi der vlammen geworden
Berlijn. 20 Nov. (V.D.j Volgens een
officiecle mededceling zijn alle beziUingcn
van prof. Kimslcin cn zijn echtgcnoote ge
confisqueerd
SIR JOHN SIMON TE LONDEN
TERUGGEKEERD.
Londen, 21 November. 'V D.) De minis
ter van builenlandsche zuken, sir John
•simon. die gisteravond uit Genève is ver
trokken, is lieden h' Londen aangekomen.
Hij zal met Mucdonald den toestand te
Genève bespreken cn hedenmiddag in het
Lagerhuis aanwezig zijn bij de debatten
over liet adres van an t wóórd op de troon
rede.
NAJAARSSCHOONMAAK IN DEN TUIN.
De laatste bladeren gaan vallen en onze
tuinen krijgen nu een winlersch aanzien.
We geven den tuin nu nog een extra
schoonmaakbeurt opdat hij geen verwaar
loosden indruk maakt gedurende de winter
maanden. De af'evallen bladeren worden
van de paden en het gazon verwijderd; tty>-
sthen de planten laten we ze liggen. Het
is daar immers een natuurlijke grondbedek-
king en het verteerde blad levert een fijn
hcmuslaagje dat de planten weer ten yoede
komt. De andere bladeren zetten we aan
een hoop, ofwel we gebruiken ze in de bak
ken als broeimateriaal of als winterdek voor
gevoelige planten Tenslotte leveren deze
bladeren ons de bladaarde welke we voor
het kweeken van tal van planten zoo goed
kunnen gebruiken. Het loof van Dahlia's,
Canna, Geraniums. Begonia,: en andere pot
en perkplanten welke we nu opruimen, doen
we niet weg maar zetten we aan een hoop.
Ook de afgesneden stengels van vaste plan
ten worden daarbij gevoegd. Tegen het voor-
|aar zijn deze plantenresten zoover verrot
dat we ze voor bemesting van den tuin zeer
goed kunnen gebruiken. Bij het afsnijden van
vaste planten sparen we diegenen, waar
van de stengels en bladeren nog groen zijn.
Eerstens zijn we zuinig op alles wat groen
is. vooral nu de meeste houtgewassen hun
bladeren kwijt zijn, maar bovendien zou het
afsnijden van deze stengels niet goed zijn
voor de planten. Sommige soorten blijverl
ongeveer den geheelen winter groen en voor
deze is het loof een natuurlijke beschutting
van den voet der planten. Zoo snijden we
o.a. niet af de stengels van: Nepeta, Tijm,
Iberis, ZonncrooSje of Helianthemum, La
vendel en Galega. Op de opengekomen
plekken in borders en op perken kunnen
we nu vergeetmenietjes, Arabis. Bellis pe
rennis fl.pl. of dubbele madeliefjes, Primula
veris, viooltjes en andere voorjaarsbloeiers
planten. Ook kunneR we nog doorgaan met
het planten van bloembollen. Daarvoor
wordt hel nu echter tijd zoodat we niet
langer wachten. Bloemstukken worden, voor
zoover ze een volgend jaar weer gebruikt
kunnen worden, schoongemaakt, aan bos
sen gebonden en droog opgeborgen. Den
vrijgekomen grond welke wc niet beplan
ten, spitten we om Het geeft een net ge
zicht aan den tuin. Bovendien wordt de
structuur van zware grOncLm gedurende den
winter daardoor belangrijk verbeterd.
De nationalistische pers neemt
den dader in bescherming
T o k i o, 21 Nov. (V.D.). Vanmorgen is een
aanslag gepleegd op het leven van den voor
maligen Japanschen minister baron Waka-
katsocki. De aanslag mislukte echter.
Vertegenwoordiger:
Fa. R. VAN DEN BURG
Arnh. straat
Gevestigd sedert 1887.
Pe caficnallslischc vloed-
tjill ie Japan. De aanslag
cp Wckatsceki.
I o Japan komen enkele merkwaardige
berichten, die verdienen, dat irfön- er nog
eens afzonderlijk de aandacht op vestigt
Ten eerste baren nog al opzien de arres
taties van talrijke radicale arbeidersleidcrs
te Tokio. Sommige berichten behelzen zelfs,
dat bij een razzia oji groote schaal, 1081
personen zijn aangehouden, onder wie zich
ook vrouwen en vooral veel Ivoreanen be
vonden. Dén gearresteerden wordt aan den
eénen kant voor de voeten geworpen, dat zij
een opstand in Korea en oj» Formosa heb
ben voorbereid met liet doel deze gebieden
van Japan los tc maken, aan den anderen
kant worden zij ervan beschuldigd, dat zij
..verraderlijke' betrekkingen met de sovjet
unie onderhielden.
Een tweede bericht houdt in, dat de kei
zer van Japan Zondag de Japansche man'
ne-officieren, die wegens moord op den
vroegeren minister-president Inoekai lol
gevangenisstraffen waren veroordeeld, heeft
begenadigd. De gratieverlecning was vooral
een uitvloeisel van den wcnscli. geuit door
nationale kringen, die lieten uitkomen, dal
de moord louter liet gevolg was van een
loffelijke vaderlaudslicvende gezindheid. L)e
marine-officieren werden tc Jokosocka ter
stond op vrije voelen gesteld en een groote
mcnschenmeiiigtc bereidde hun een geest
driftig onthaal.
Ten slotte is vermeldenswaard liet feit,
dat op den vroegeren minister-president
Wakatsoeki een mislukte aanslag is ge
pleegd. 'Juen baron Wakatsoeki Dinsdag
van een politieke propagandareis door de
provincie terugkeerde en tc Tokio uil den
trein stapte, drong zich een jonge man
door dc menigte, haalde een dolk voor den
dag en traditie Wakatsoeki een steek toe
Ie brengen, llij slaagde echter niet in zijn
opzet, dank zij het feit, dat op liet laatste
oogcnblik een politiebeambte hem wist tc
grijpen en te ontwapenen. Andere berichten
zeggen, dat Wakatsoeki uitgleed, zoodat dc
dolk zijn doel miste. Iloe dit ook zij. de
dader een bokser schijnt als motief
voor zijn aanslag te hebben opgegeven, dat
hij de houding, dit Wakatsoeki op de Lon
denschc vlootconfercntie heeft aangenomen,
beschouwde als landverraad.
Volgens aanvullende berichten verscheen
korten tijd, nadat Wakatsoeki in zijn wo-
ïing was aangekomen, een jonge Japanner
in zijn huis, die hem wenschtc le spreken.
W akalsoeki liet den bezoeker echter aires
teeren door dc politic, die vaststelde, dat
ook deze jonge man een dolk bij zich droeg.
Ongetwijfeld beeft de lvölnischc Zeitung
gelijk, wanneer zij naar aanleiding van den
aanslag op Wakatsoeki de meening te ken
non geeft, dat deze opnieuw aantoont, dat
dc stemming in uitgebreide kringen van
liet Japanscbe volk het karakter heeft aan
genomen van een nationale opwinding, die
haar kookpunt heeft bereikt. De ppgcwpn
denheid is het uitvloeisel van het gevoel,
dat Japan in dc wereldgeschiedenis een taak
heeft te vervullen, met welker tenurtvoer
legging het thans con begin wil nak -n.
maar waarbij het stuit op het vereenigd
verzet der andere groote mogendheden
Japan, aldus dc opvatting in nationalisti
sche kringen, zo'u voel béter gewapend zijn
voor den strijd, wanneer de vroegere regee
ringen niet al te pacifistisch waren g two -st
cn niet al tc zeer rekening hadden gehouden
mot de vvenschen der andere mogendheden
Vooral is de nationale trots gekaetst
door iict feit. dat Japan op de vlooteonfo
rénties. die to Washington en Londen z»in
gehouden, wat zijn oorlogsschepen i i-cfl
genoegen heeft genomen met een verhou
ilingscijfer, waardóór zijn voortduren Ie m
ferioritcit. vergeleken bij de vloten van En
geland en Amerika, is vastgelegd.
De verbittering hierover is indertijd één
dor oorzaken van den moord op den vroe
geren eersten minister Inoekai geweest en
ihans zou zij bijna Wakatsoeki het leven
hébben gekost. Japan heeft reeds voor de
eerstvolgonde vjjpolconferentic deze
wordt in 1934 gehouden een herziening
voorgesteld van het Jupanschc vorhoudings
cijfer. Als het eenigszins mogelijk is, wil
het gedaan zieri tc krijgen, dat de Japan
sche vloot even sterk mag zijn als die van
Engeland of die van dc Vcrcenigde Staten
In elk geval zal hei er op aansturen, dat
zijn vcrhoudingscijfer aanmerkelijk gun
sliger wordt. In dit verband zij er aan her
innerd, dat de verhouding tusschen dc
sterkte der Amcrikaansche, Engelsche cn
Japanscbe vloot momenteel wordt aangegc
veil dooi- de ijfers 5:5:3.
WAKATSOEKI.
Tokio, 21 Nov. (V.D.). Dc aanslag óp
oud-ministcr-president Wakatsoeki zou ge
pleegd zijn door een in Japan zeer bekend
bokser Vogutski. Dezo probeerde den oud-
minisler-president, toen liij voor zijn huis
uit dc auto stapte, met een dolk in dc borst
tc steken. Wakatsoeki gleed uit en de doek
miste zijn doel. Dc dader, die onmiddellijk
gegrepen werd, is ter beschikking van de
politie gesteld. Ilij verklaarde dat do hou
ding van Wakatsoeki op dc Londcnsehe
vlootconfercntie door hem als verraad werd
beschouwd.
Tokio, 21 Nov. (V.D.). In verband met
1c aanslag op Wakatsoeki heeft de politic
uitgebreide veiligheidsmaatregelen getrof
fen. Alle oppositioneele politici krijgen be
scherming van politic-beambten, liet is n.l.
bekend geworden, dat verscheidene politici
wegens hun oppositie jegens den minister
van oorlog Araki dreigbrieven hebben ont
vangen. Zes personen, waarvan vermoed
wordt, dat zij met den aanslag in verband
slaan, zijn gearresteerd, terwijl twoo na
tionalistische organisaties wegens terroris
tische actie zijn ontbonden.
De nationalistische pers neemt de plegers
van den aanslag in bescherming cn schrijft,
dat liet goed is, dat personen, die een na-
lionalcn opbouw van den staat bemoeilij
ken, een waarschuwing krijgen.
Parijs. 21 Nov. (11/N.) Hoewel de uit
slagen van de verkiezingen in Spanje nog
altijd niet volledig bekend zijn, stuat het
toch vast. dat op dc rcchtsche partijen meer
dan dc helft van dc stemmen is uitgebracht
zoodat de overwinning van het blok de
rc-chlsche partijen onbetwistbaar is. De
Fransche bladen schrijven dit succes de
rcchtsche partijen toe aan het feit. dat dc
vrouwen, die ditmaal voor het eerst slem
den, in hoofdzaak rechts hebben gestemd.
Dit is do beslissende factor geweest. ITel
platteland heeft over het algemeen tegen
dc socialisten gestemd, omdat het econo
inischc programma der socialisten door de
hoeren wordt afgekeurd. Opmerkelijk is. dat
op liet oogcnblik slechts 10 monarchisten
zijn gekozen wat er op wijst, dat het mona
chale stelsel voor do Spanjaarden weinig
aantrekkelijkheid meer heeft cn Spanje re
publikeinsch gezind blijft.
DE JONGSTE ONLUSTEN IN PALESTINA.
J e r u s a 1 c m, 21 Nov. (V.D Een Bril
sche commissaris van onderzoek is benoemd
die tot taak heeft een onderzoek in tc stel
len naar dc jongste gebeurtenissen in P
lestinu en hun oorzaken. Dc Arabieren heb
ben besloten de commissie tc boycotten.
JAPAN BESTRIJDT HET COMMUNISME»
Honderden aanhoudingen.
Tokio, 20 Nov. (V.D.). De politic treedt
met groote strengheid op tegen den onwecr-
staanbaren groei van bet communisme.
Kort geleden werden weer 1700 radicale
leden van den gefedereerden arbeidsraad,
die openlijk met dc sovjets sympathiseert,
gevangen genomen.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJ KSCHB
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
De ontwapeningsconferentie wordt ver
daagd.
(Eerste Blad pag. 1).
Aanslag op den .Tapanschea politicus
Wakatsoeki.
(Eerste Blad png. IJ,
Incident In het Iloogerhuis.
(Eerste Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
Middag- en avondzitting der Tweede Kan
mcr.
(Tweede Blad, pag. J.)
Iict rapport der commissie-Schouten.
(Derde Blad pag. 1 en 2).
(Tweede Blad, pag. 2),
SPORT,
]De Zesdaagsche.
(Tweede Blad, pag. 3.)
Medegedeeld door het K. N. M. I. tc Dé
Bilt.
Hoogste barometerstand: 771.4 to Memel.
Laagste barometerstand: 753.1 te Vardó.
Verwachting: Meest zwakke wind uit
Zuidelijke richtingen, nevelig tot zwaar
bewolkt, weinig of geen neerslag, aanvan
kelijk iets zaohtcr.
Aanhouden van den mist to
verwachten.
De Nourdclijko depressie breidt zich uit
over Noord-Scandinaviü en bracht daar vrij
veel neerslag, waarbij de vorst verdween
en nu zelfs regen valt. Iict hooge drukge-^
bied wijkt steeds sneller naar bet Zuul-
Oosten; in middcn-Scandinavié nam dé
vor6t too en bijna geheel Duitschland bad
liedenmorgèn vorst. Ilier te lande is na
onkclo uren vorst door het verdwijnen van
de depressie in Zuid-Frankrijk een Zuide
lijke, vochtige wind ingevallen, die in liet
ehecle land do mist weer deed terugkuc-
ren. Terwijl in Ierland matige vorst voor
komt bij helder weer, liceft Engeland bij
betrokken lucht hier cn daar motregen. In
Frankrijk en Zuid-West-Duitschland is
overal windstilte en mist. Do depressie op
den Oceaan werd veel dieper, maar begint
zich naar het Zuid-Oosten uit tc breiden.
Door liet afnemen van de lmoge drukking
en den toevoer van vochtige lucht zijn voor-
loopig dc kansen op vorst weer verdwe
nen en is aanhouden van den mist te
verwachten.
RIJDT VEILIG!
Wielrijders, rijdl niei op den rij
u-cg als er een rijwielpad naast is.
LANGESTRAA1 49-51
TELEFOON 190
Door den grooteren omzet ontstaan veel
meer coupons. Deze moeten van dc weck weg
voor luttelen prijs. Voor velen een nuttig
en voordeelig St. NICOLAAS geschenk.
BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M.
6 a 7 pers. auto met chauffeur
Vaste standplaats ter linkerzijde
van Hotel Monopole
