VOOR OF NA KERSTMIS HET EINDE?
HET COMMUNISTISCHE GEVAAR
Woensdag29November 1933 AMERSFOORTSCH DAGBLAD
32 e Jaargang No. 129
HELLER ZET ZIJN
BETOOG VOORT
VIERDE BLAD
DOLLFUSS BETUIGT
LEEDWEZEN
10 DOODVONNISSEN
NAAR STABILISATIE
VAN DEN DOLLAR
HET PROCES REKT ZICH
EINDELOOS
Tolk niet voor zijn taak
berekend?
DE BRAND IN DEN RIJKSDAG
De bekende gevechten te
Hamburg en Altona
komen ter sprake
2& Nov. (VI. EL). De- publieke
belangstelling is zeer gróót Behalve Heller
zijiv verschillende andere politie-ambtena-
mr gedaagd uit verschillende deel en van
hot rijk. Heller zet zijn beschouwing voort
over de wijze van schrijven in het commu
nistische parlijoi'gaan Rote Fahnc in Ja
nuari, Februari en Maart j;l. De getuige
leest verschillende opschriften, parolen en
versla-gen. van communistische redevoerin
gen uit het blad voor en. doet verder mede-
el eeldiig van tal van extra-edities, strooi
biljetten, plakaten, enz. der K. P. D., als
mede het orgaan van den verboden rood en
Irontstrijdershond, dat eveneens het een
heidsfront van de daad en den val der be
staande staatsmacht eischic:.
Organisatie van alarm- en patrouille-
diensten, politieke massastakingen tot revo-
hitiöneering d'er arbeiders waren ook hier
steeds het onderwerp van bespreking. Ook
d'e pöözie werd in dienst van de zaak ge
stéld en getuige leest eenige proeven van
communistische propaganda-diclitkunst
voor. Hij komt tot d'e conclusie, dat het de
communistische partij ongetwijfeld ernst
was om langs den weg van staking, mas
sale staking en algémeene staking, tot den
gewapenden opstand te komen. De leden
der partij waren tot in de kleinste cel op
de hoogte gesteld en voorbereid en in vol
doende mate van wapens voorzien. Wan
neer de partij haar voornemen niet ten uit
voer kon brengen, dan kwam dat voorna
melijk door het mislukken van het een
heidsfront met de sociaal-democraten en de
partijlooze arbeiders en door het daadwer
kelijk ingrijpen van de staatsmacht met al
haar machtsmiddelen en politie. Er ont
brak nog slechts één gebeurtenis, die de
massa kon opwekken en in de armen der
IC. P. D. brengen. Naar de mcening van
getuige moest de brandstichting in den
rijksdag de massa opwekken en den gc-
wenschten weg toonen. Was die eenmaal
geschied, dan stond niets het begin van de
zorgvuldig voorbereide actie in den weg.
Er behoefde dan nog slechts op een knop te
worden gedrukt.
Dimitrof wenscht, dat Von
Schleicher, Hugenberg, Von
Papen en dr. Brüning wor
den gehoord.
Bij de behandeling van de politieke
situatie ten tijde van den rijksdagbrand
stelde Dimitrof heden voor als getuigen
over de politieke situatie ten tijde van den
brand te hooren generaal Von Schleicher,
dr. Hugenberg. vice-kanselier Von Papen,
oud-rijkskanselier dr. Brüning en den leider
van het politieke district-West. Dimitrofs
verzoek is reeds schriftelijk ingediend en
j de senaat zal in den loop van den dag of
later een beslissing nemen. Dimitrof
wenscht bewezen te zien, of inderdaad één
der regeeringen over documenten beschikt,
waaruit bleek, dot een. onmiddellijke gewa
pende opstand van de K. P. D. dreigde.
De vernieling van het rijksdaggebouw zou
n.l. op de sociaal democratische aanhan
gers haar uitwerking niet missen omdat de
rijksdag voor hen tiet symbool van het de-
mocratisch-socialistische parlementarisme
was. In dit verband wijst get. Heller op een
rede van Torgler in den Pruisischen staats
raad op 23 Februari 1933, waarin Torgler
zich zeer verdacht uitliet over de plan
nen der K.P.D. Het moest zeer gemakkelijk
zijn den nationaal socialisten den geënsce-
neerden rijksdagbrand iu dc schoenen te
schuiven. Slechts zóó is de brand in zijn
eigenlijke beteekenis te begrijpen. Hij
moest meer zijn dan een middel om dé nog
zoekende massa's, die tegen het nationaal-
sociaJisme bevooroordeeld waren, voor do
communistische doeleinden te gebruiken.
Torglér: „Ta dat uw ernstige opvatting,
meneer de Kriminalrat?"
Get Heller: „Jawel."
President: „Ik wijs deze vraag af. Daar
aan valt natuurlijk niet te twijfelen."
Torgler: „Voor mij is liet in elk geval
volkomen absurd."'
De president verzoekt naar aanleiding
van verdere verklaringen van get Heller,
niet te ver op het gebied der conclusies te
gaan.
Get. Heller: „Uit het medegedeelde blijkt,
dat de K.P.D met pijnlijke zorg vermeed,
zich met eenige verantwoordelijkheid te
belasten. Uit tadische overwegingen liet
men dat achterwege."
Torgler stelt de vraag of den beklaagden
gelegenheid zal worden gegeven bij het
politieke gedeelte van het proces te ant
woorden op de getuigenverklaringen in het
verband waarin déze gegeven worden. De
procureur-generaal heeft voor het politieke
gedeelte 37 getuigen laten dagen.
De president stelt voor, de beklaagden
aan hef woord te laten nadat de nog vol
gende andere vijf recherche-ambtenaren
verhoord zijn.
Torgler beperkt zich daarom tot een
korte verklaring op twee punten uit de
verklaringen van getuige Heller.
Dimitrof doet dan zijn voorstel om een
aantal getuigen te hooren over de politieke
situatie ten tijde van den rijksdagbrand.
Hij zegt o.a.: „Ik ben van meening, dat, nu
men Van het proces een politiek proces
heeft gemaakt, ook alle politieke achter
gronden van de zaak onderzocht moeten
worden, al duurt het ook nog zoo lang.
Als het moet dan moet het maai Ik ver
zoek u dus ;n de eerste plaats mij te zeg
gen of ik juist heb verstaan, dat get. Hel
ler hier heeft voorgedragen: 1 de besluiten
van het 12e E.K K.L-plenura, 2. de beslui
ten van de partijcongressen der K.P.D. en
3. een groote hoeveelheid documenten, die
bewijzen dat de partij illegaal heeft ge
werkt."
President: „U hebt zeer juist verstaan,
maar ik begrijp niet waarom u dat alles
herhaalt."
Dimitrof: „Drie-kwart, zoo niet vier-vijf-
de van dat materiaal pleit voor mijn stel
ling, dat d© K.P.D. in Januari, Februari
en Maart zich geen directe taak had ge
steld cn geen gewapenrlen opstand of
rijkdagbrand kon gebruiken."
Thëlmann een ongeschikt
gotoige.
De president, Dr. Bünger, deelt dan mede,
dat de door Dimitrof gestelde vraag, of dc
nationaal-socialistischc leiders eind 1932 en
in Januari 1933 de regeering Von Schlei
cher met een gevveldadigen opinarscli had
den bedreigd, wanneer de rijkspresident de
macht niet in handen van Hitler zou leg
gen, als niet ter zake doende wordt afge
wezen.
Dimitrof stelt nog verschillende andere
vragen en verzoekt, behalve de reeds ge
noemde leden van vroegere regeeringen
ook den leider der K.P.D. Ernst Thalmann
eveneens als getuige to hooren.
Torgler wenscht dat eveneens zulLen
worden voorgelezen de rapporten van die
politieautoriteiten, die naar zijn weten heb
ben ontkend dat er communistische voor
bereidingen voor een omwenteling zouden
zijn getroffen.
De procureur-generaal. Dr. Werner, ver
klaart dat Thalmann een volkomen onge
schikt getuige is. Thalmann zit in hechte
nis en tegen hem is een vooronderzoek we
gens hoogverraad aanhangig. De vier vroe
gere of tegenwoordige regeeringsvertegen-
woordigers zouden klaarblijkelijk deskun
dige verklaringen moeten afleggen. Derge
lijke verklaringen zijn echter onnoodig.
Het gerecht zou zelf in staat zijn zich een
oordeel over den politieken toestand te
vormen.
De volgende politiegetuige is Kriminalrat
Will uit llamburg. Hij doet mededeeling
van een groot aantal terreurdaden der K.
P. D. te Hamburg. Toen de toestand zich
verscherpte organiseerde de K. P. D. ter
reurgroepen die systematisch aanvallen op
nationaal-socialisten organiseerden. Het sta
kingsparool is gedurende den geheelen
herfst cn den afgeloopen winter gepropa
geerd. Verleden jaar vonden in den herfst
inderdaad eenige groote stakingen plaats
die geen ander doel hadden dan het orga»-
niseeren van de massa.
Dr. Werner: ,.U bent dus van meening.
dat deze politieke stakingen zich lot iets
anders moesten ontwikkelen?"
Getuige Will: „Ja, tot den gewapenden
opstand."
Dr. Parisius bespreekt uitvoerig den
moordoverval van Hamburgsche communis
ten op Falkcnburg en de schietpartij aan
de Lochstedter weg in het einde van Fe
bruari.
President: „Is het juist, dat de Hamburg
sche communisten die uit Altona steunden
en omgekeerd?"
Getuige: „Jawel. Het is altijd zoo ge
weest. dat communistische acties te Ham
burg door communisten uit Altona en ac
ties te Altona door Hamburgsche commu
nisten zijn bedreven om het politieonder
zoek te bemoeilijken."
De volgende getuige is Kriminalrat Holv
mann van de politie te Koningsbergen, die
mededeelingen doet over den toestand in
Oost-Pruisen in het einde van October 1932
toen de K. P. D. daar illegaal ging werken.
In Februari cn Maart heeft men wagen:
vol met wapens, waaronder machinegewe
ren, in beslag kunnen nemen. Sedert Fe
bruari nam de activiteit der K.P.D. merk
baar toe.
Torgler vraagt, of liet getuige bekend is,
dat op 6 of 7 November te Koningsbergen
twee hoofdleiders der K.P D. zijn neergc
scholen. Er waren indertijd zeer veel din
gen voorgevallen, die von Papen aanleiding
hebben gegeven Oberregierungsrat Diels als
buitengewoon commissaris erheen te zen
den.
.Krimïnalkommissar" Mallach verklaart
dat reeds sedert het einde van het vorige
jaar een bizonder drukke koeriers- en on-
derraijningswerkzaamheid merkbaar is ge
weest. Ook in Posen-Westprulsen is de
vorming van groepen van vijf bij de com
munistische organisaties waargenomen.
De politieambtenaar Staeglicb uit Altona
bespreekt eenige communistische aanvallen
op nationaal socialistische lokalen. Getui
ge geeft een overzicht van de organisatie
vormen der communistische strijdformaties.
In antwoord op een desbetreffende vraag
van Dr. Werner zegt getuige dat het hem
bekend was, dat einde Februari de ver
schillende formaties meestal in ..hoogsten
larmtoestand" verkeerden, d.w.z. dat zij
zich in bepaalde kwartieren gereed moes
ten houden. Men zou bevelen afwachten
voor het beginnen van den burgeroorlog.
De zitting wordt kort hierop verdaagd
tot Dinsdag.
Het incident aan de Duitsch*
Oostenrijksche grens
Berlijn, 28 November. (V.D.) De Oos
tenrijksche bondskanselier. Dr. Doll fuss,
heeft den Duitscben gezant. Dr. Rieth. naar
aanleiding van het incident aan de Duitsch
Oostenrijksche grens op 23 November, waar
bij een Lid van de Rijks weer het slachtoffer
is geworden, zijn leedwezen betuigd. De
bondskanselier heeft daarbij medegedeeld,
dat hij alles in het werk heeft gesteld om
een snelle cn volkomen opheldering van
deze betreurenswaardige gebeurtenis te be
werken en zich heeft voorbehouden in de
kwestie der verantwoordelijkheid zijn
standpunt te bepalen, zoodra het resultaat
van het onderzoek bekend is.
Ook de Oostenrijksche gezant te Berlijn,
Tauschitz. heeft den Rijksminister van
Buitenlandsche Zaken het leedwezen zijner
regeering betuigd, zooals hij ook reeas
Maandag den Oostenrijkschen consul-gene
raai te Neurenberg heeft opgedragen deel
te nemen aan de begrafenisplechtigheid en
een krans te leggen op de baar.
In het communistenproces
van Hecklingen
Dessau, 28 November. (V.D.) Na een
beraadslaging, welke 4Vs uur duurde, heeft
de voorzitter van het gerechtshof. Bier-
mann Dinsdagavond in het Hecklinger
communjstcnproces vonnis gewezen. Tien
der beschuldigden zijn ter dood veroor
deeld. De beschuldigde Wilkus is vrijge
sproken.
Da motiveering van het vonnis.
De motiveering van het vonnis in de zaak
legen de communisten uit Hecklingen is
als volgt:
De bij Thalmann aanwezige communisten
hebben de afspraak getroffen, een vuur
oven-al te plegen op de nationaal socialis
ten en te dien einde zijn twee der deelne
mers weggezonden. Zij hebben zich gepos
teerd en gemeld, dat de nationaal socialis
ten naderden.
De rechtbank heeft vastgesteld, aat twee
der tien beklaagden liebben geschoten. De
anderen hebben wel is waar niet gescho
ten, doch zij hebben de daad gewild. Zij
moeten derhalve als mede-daders worden
beschouwd. Van "Wilkus kan niet bewezen
worden, dat hij bij de zaak betrokken is.
Er kou evenmin worden vastgesteld, dat
hij alleen is opgetreden, hij moet derhalve
worden vrijgesproken.
SAMENSMELTING VAN DUITSCHE
PERSAGENTSCHAPPEN.
Berlijn, 28 Nov. (V.D.) In verband met
de economische ontwikkeling der Duitsche
pers hebben de directies der Continental
Telegraphen Compagnie Wolff's Telcgraphi-
sches Bureau A.G. en de Telegraphen Union
Internationaler Nachrichtendienst G.m.b.II
besloten de in Duitschland verspreide
diensten der beide ondernemingen samen
te voegen.
Tot dit doel wordt een nieuwe ondern®
ming gevormd, die Deutsches Nachrichten
Buero G.m.b.H. genoemd wordt. Tot leider
van de directie der nieuwe onderneming
is benoemd Otto Mcjer, tot zijn plaats
vervanger dr. Albrecht. Leden van de di
rectie zijn voorts de directeur Freiherr Bes
serer. Von Thai fingen en directeur dr.
Reetz.
President van den Raad van Behee
wordt Hugo Bruckmann uit Munchen er»
gedelegeerd commissaris Wilhelm Weiss.
De nieuwe onderneming zal nog voor het
einde van dit jaar haar werkzaamheJon
aanvangen.
Maar niet zonder inter*
nationale overeenkomst
Washington, 28 November. (V.D.) Do
speaker van het Huis van Afgevaardig
den Raincy (democraat) hoeft de hoop uit
gesproken, dat Roosevelt do huidige poli
tiek van goudaankoop zal voortzetten, orn
aldus de andere mogendheden te dwingen
te streven naar een verstandige interna
tionale handelsovereenkomst. Hij voegde
hieraan toe. dat de Amerikaansche regee
ring den dollar niot zal sfabiliseeren zon
der internationale overeenkomst Rainev
zinspeelde op de waarschijnlijkheid van een
nieuwe economische wereldconferentie,
welke ten doel zou hebben de afschaffing
der meestbegunstigingsclasules. de stabili
seering der valuta en dc verhooging der
prijzen voor grondstoffen.
CODE VOOR DE FILMINDUSTRIE.
Ne w-Y o rk, 28 No v. (V.D.) President
Roosevelt heeft gisteren te Warm Springs
den code voor de filmindustrie geteekend.
Meer dan twoe dozijn andere codes wachten
op de goedkeuring van den administrateur
voor het herstelplan, generaal Hugh John-
TEGEN 'T VERDRAG VAN NEUILLY.
Sofia, 27 Nov. (V.D.) Ter gelegenheid
van den herdenkingsdag der onderteeke-
ning van liet verdrag van Nouilly op 27
November 1919 zijn heden 120 protestver
gaderingen gehouden in alle steden van
Bulgarije.
HET PROCES*VAN DER LUBBE
Feitelijk is men nog geen stap nader
tot de waarheid gekomen
(Bijzóndere correspondentie).
Leipzig, 24 November.
Zio zoo, daar zitten we weer gomoedelijk
met ónzo groóto proces-familie in Loipzig.
Wé zijn om zoo te zeggen weer „thuis".
Dat geldt in de eerste plaats voor do heo-
ren senatoren, de hooge rechters in dc bour-
gogne-roódo toga's en de oven roode baret
ten Op het hoofd. Zij wonen hior in Leipzig
en do vacanticdngen in het zondige Berlijn
warén na zes weken toch wat al te
lang geworden. De heele huiselijkheid der
Leipzigsche interieurs was in gevaar. De
heor dos huizes kwam alleen des Zondags
even overwippen. Een vrceselijk proces!
Neen, voor do hooren senatoren cn voor
het overige porsoneel van hot rijksgerechts
hof is liet de allerhoogste tijd geweest, dat
meh naar de „Messcstad" terugkeerde.
Nu treurt echter een andere groep. Het
is die der echlgenooton van zeker honderd
journalisten, ministerieelo ambtenaren, ge
tuigen, enz., die wederom weken lang aan
Leipzig's hotel- en restaurantleven gebon
den zijn en wier Berlijnsche gezinsleven
voor de tweede maal op een zware proef
gesteld wordt.
Want hoe lang kan dit proces nog duren?
Optimisten spreken van den llcn Decem
ber als slotdag, de rechters zelf hopen op
22 of 23 December gereed te zijn; de pessi
misten ten slotte beweren: in géén geval
voor Kerstmis.
Dat de zenuwen van alle deelnemers op
een zware proef gesteld werden, bewees het
optreden van den zonderlingen hoofdbe-
klaagdc, onzen landgenoot Marinus van der
Lubbe. Men weet uit de procesberichten,
dat „Rinus" gisteren, bij de heropening van
de verhandelingen in Leipzig, plotseling
aan het praten is geslagen en dat zijn
hoofdargument daarvoor lag in dc omstan
digheid, dat ook zijn geduld blijkbaar ten
einde raakte en dat hij nu eindelijk een
vonnis wilde hooren.
Voor ons, dagelij ksche deelnemers, was
dit praten van een wakker geworden v. d.
Lubbe zeker een sensatie. Eenigszins waren
we voorbereid, omdat de Hollander reeds
in de laatste Berlijnsch proccsdagen wat
meer belangstelling getoond, het hoofd ein
delijk opgeheven en hoorbare zinnen ge
sproken had. Maar hier in Leipzig leerden
we toch een volkomen nieuwen, tenminste
voor óns nieuwen v. d. Lubbe kennen, n.l.
den v. d. Lubbe uit het voorloopig onder
zoek, gelijk hij zich den inspecteur der
recbercho en den rechter van instructie ge
toond had. Ditmaal stond hij recht op,
sprak niet meer hakkelend, fluisterend of
stotterend, maar duidelijk en in hoofd
zaakHollandsch.
Daaruit leerden wo in de eerste plaats,
dat do verzekeringen van de rechercheurs
en van den rechter van instructie, dat ze
v. d. Lubbe hij zijn tallooze verhooren „uit
stekend verstaan" hadden, op een al te opti
mistische opvatting van deze heeren moest
berusten. Slechts Hollanders kunnen v. d.
Lubbe „uitstekend verstaan" en wel omdat
liij. ook als hij tracht „Duitsch" te spreken,
voor 95 pet. Ilollandsche woorden gebruikt,
waarbij zijn articuleeren zoo onduidelijk is,
dat slechts zijn landgenooten hem precies
kunnen volgen. Hier in de gerechtszaal ver
stonden hem de Duitschcrs niet of volko
men verkeerd en de goede tolk, de jeug
dige heer Meier Collins, die toch al moeite
moeite heeft in zijn boeken-Nederland6ch
een normaal gesprek te voeren bleek vol
komen buiten slaat, den vlug sprekenden
v. d. Lubbe ook maar in de verte te volgen.
Het bewijs is daarom nu geleverd, dat het
verhoor van v. d. Lubbe ongeloofwaardig
materiaal biedt en dal ook heden geen der
rechters feitelijk in slaat is, een oordeel te
vellen op grond van wat vooronderzoek en
vertaling van v. d. Lubbc's bekentenissen
en verdere verklaringen terecht gebracht
nebben. Slechts een tolk, die beide talen
volkomen beheerscht, geholpen door eeri
Nedcrlandsch stenograaf (in dit proces
werken slechts Duitsche stenografen, die
geen stom woord Hollandsch verstaan), zijn
in staat, om dezen beklaagde cn trouwens
alle betrokken personen volkomen recht te
doen wedervaren. Het is eigenlijk onbegrij
pelijk, dat Duitschlands hoogste gerechts
hof in een zoo opzienbarend internationaal
sensatieproces aan deze dingen niet eerder
gedacht cn niet de noodige maatregelen ge
nomen heeft. Vooral waar blijkbaar ook de
juiste vertaling voor en inlichting van ten
minste twee der drie Bulgaarsche beklaag
den alles te wenechen laat.
Van der Lubbe is aan het praten ge
raakt al was het dan ook maar één en
kelen proccsdag, want sindsdien heeft hij
het hoofd weer op de knieën laten zakken
en is teruggekeerd tot zijn (wellicht gesimu
leerde) volkomen apathie en heeft even
wat meer kijk op zijn persoonlijkheid ge
geven. Maar als we al zijn uitvoerige uit
latingen op den keper beschouwen, dan zijn
wc feitelijk nog even ver.
Wat hebben we n.l. bereikt:
v. d Lubbe houdt vol, geen helpers ge
had te hebben, zeker niet de vier mede-
beklaagden;
de rechters houden, vooral op groDd van
de rapporten der branddeskundigen, vol,
dat v. d. Lubbe voor het aansteken van de
groote zaal helpers moet gehad hebben.
Op deze tegenstelling sluit alles af. Deze
tegenstelling alleen is de oorzaak, dat het
proces zoo eindeloos lang duurt. Van der
Lubbe heefi zich, bewust of onbewust naïef,
daar luid over beklaagd en is weer inge
slapen, toen hij bemerkte, dat zijn protest
niets geholpen had.
Wat drommel, heeft hij ongeveer betoogd,
waarom veroordeelt men mij niet? Ik heb
immers alle6 bekend? Geeft mij den strop
of tuchthuis Maar maakt een einde aan
dit proces. Waarom weken lang over ach
tergronden pralen, waar er nu eenmaal
geen politieke of andere achtergronden zijn?
Ik heb brand gesticht, alleen, op eigen ini
tiatief en die brandstichting alleen uitge
voerd. Waar blijft het vonnis?
Alles goed en wel, zegt bet gerechtshof,
maar wij geiooven je niet. Tenminste niet
wat de brandstichting in de groote zaal aan
gaat, die onmogelijk zonder technische
voorbereiding met behulp van anderen zoo
snel zulke afmetingen had kunnen aanne
men. En juist, omdat we je niet geiooven,
doen we er desnoods maanden over om te
trachten, zooveel bewijsmateriaal te verza
melen, dat de medeschuld van anderen
vast staat.
Dan kunt ge lang zoeken, houdt van der
Lubbe vol, want ik was toch alleen? En
kan ik dat niet zelf het beste weten?
Ja nemen we nu een oogenblik aan,
dat v. d. Lubbe de «waarheid spreekt, dan
blijft toch de vraag: kon hij dat Inderdaad
weten?
Te bewijzen zijn nog twee zaken:
1. Heeft v. d. Lubbe met niemand zijn
plannen voorbereid, of tenminste aan Duit
sche of andere communisten of anarcho-
syndicalisten die plannen meegedeeld, zoo
dat men of In regeerings- dan wel in com
munistische kringen van die plannen wist?
2. Heeft v. d. Lubbe inderdaad geweten,
dat tegelijk met zijn eigen binnendringen
en brandstichten in den rijksdag andere
menschen, of ten minste één andere man,
de groote zaal beter brandbaar gemaakt
hebben, zoodat v, d. Lubbe met zijn primi
tieve brandmateriaal in die zaal een on
gedacht succes had?
Wilde men v. d. Lubbe's plan steunen,
om welke redenen dan ook, dan kon dit
zeer goed geschieden, zonder dat de Hol-
landei dat wist. En dan hebben op dit
oogenblik zoowel v. d. Lubbe als do rech-<
ters en de deskundigen gelijk.
Maar dan staat ook weer vast, dat we
6inds 21 September met dit proces nauwe
lijks een stap verder gekomen zijn. Het
gaat hier om een volkomen raadsel, dat
met bewijzen uit 't ongerijmde vermoedelijk
niet op te lossen zal zijn.
De sensatie was, dat v. d. Lubhe wellicht
tot een verdere bekentenis zou overgaan.
Vooralsnog ia die hoop echter vervlogen.
Nog altijd zilten de vier andere beklaagden
op heele kolen. Men pluist tot in het uiter-«
ste uit, waar zij geweest zijn, wat zij gezegd
hebben, waar zij woonden, met wie zij to-
lefoneerden. aan wie zij schreven, met wie
zij confereerden. Men poogt krampachtig
verbindingen met v. d. Lubbe tot stand te
brengen. Eeden staan tegenover ecden, ver
klaringen tegenover verklaringen. Het is
een volkomen doolhof -geworden.
Natuurlijk hebben deze communistische
beklaagden tal van dingen gedaan, woor
den gezegd en geschreven, geheimzinnighe
den begaan, die nu tegen hen uitgespeeld
worden. Maar lieve hemel: het gaat hier
om politici, die tot verboden of tenminste
verdachte en illegaal geworden partijen be
hoorden, over menschen, die door de intern
nationale politieke politie gezocht worden,
die op valscbe namen en met valsche pas
sen reisden. TeD slotte is zooicls ook wel
voorgekomen bij leden van partijen, die la
ter zelf de macht overnamen. Men mag
hier niet eenzijdig oordeelen.
Maar zijn deze menschen ook eenvoudige
brandstichters, bandieten, samenzweerders?
En wat is hoogverraad in revolutionaire tij
den? Ook de Duitsche heerschers van be
den zijn wegens hoogverraad in kevkers
opgesloten geweest...
Neen, het proces is niet verder gekomen
en het zal wellicht op niets dan op nbeutve
sensaties uitloopen.
Voor, of na Kerstmis.1L
