AMERSFOORT SCH DAGBLAD
WENSCHEN OP SOCIAAL GEBIED
Cognac Vieux XXX
J. A. Schoterman Zn.
FEUILLETON
HONIG S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor lOct.
Woensdag 2 9 November 1933
32 e Jaargang No. 129
TE LANGE WERKTIJDEN?
per flesch f3,75
DE LOONVOORDRACHT
AANVAARD
ONDERAARDE BEDOLVEN
EXTRA K.L.M.-VLUCHT
NAAR INDIE
Het Porseleinhuis
VEILIGE HAVENS
TWEEDE KAMER
Aangedrongen wordt op bindend ver
Klaring der collectieve
contracten
Voortgezet wordt de behandeling van de
begrooting van het Staatsbedrijf der P. T. T.
voor 1934.
De heer De Wilde, minister van Bin-
nenl. Zaken, constateert dat men over het
algemeen geen critiek heeft geoefend op de
leiding. Spreker zal verschillende ter
6prake gebrachte belangen van allerlei
categorieën personeel ter harte nemen. In
zake de radio moet de regeering het laatste
woord hebben ten aanzien van geschillen,
liet is sprekcr's hoogste taak een sfeer van
vertrouwen te scheppen ter vervanging van
den begtaanden geest van wantrouwen. De
V.A.R.A. moet. evcazeer in het gareel loopen.
Spreker krijgt tal van aanvragen om de
V.A.R.A. op te heffen, maar doet dit niet
uit eerbied voor het historisch gegroeide.
Doch de V.A.R.A. moet in het gareel blijven.
Inzake het zendervraagstuk zal een spoedige
beslissing worden genomen. Vrijdag a.s.
vergadert spreker met belanghebbenden.
De begrooting der P. T. T. wordt z. h. st.
aangenomen.
Aan de orde is de begrooting van hoofd
stuk X (economische zaken 1934).
De lieer Kortenhorst betoogt, dat de
regeering moet streven naar verdere in
dustrialisatie. De regeeriug sluite verdra-
ook met kleine landen. Spreker bepleit in-
dustrieele samenwerking.
De heer Weitkamp betoogt, dat 90
der boeren het even erg heeft als de arbei
ders. De boeren kunnen ten slotte den steun
niet meer missen.
De lieer S rn e e n k (a.r.) is over 't geheel
tevreden over de voor den landbouw getrof
fen regecringsmaatrcgelcn. In protectioni-
sche politiek ziet spreker nog altijd geen
heiL
De heer Lauwes (lib.) wijst op het
groote belang van de bodemcultuur voor
ons land. Ordening van het bedrijfsleven
moet uit de industrie zelve voortkomen.
Dc heer v. d. Tempel (v.d.J kan zich
niet ten volle vereenigm met den vorm
der maatregelen ten behoeve van den land
bouw. De regeering besteedt niet genoeg
aandacht aan maatregelen om ons bedrijfs
leven sterk te maken.
De heer S c h i 11 h u i s (v.d.) kan zich
over 't algemeen vereenden met het be
leid van dezen minister.
Spreker betoogt dat bij de nitvoering
van crisismaatregelen deskundige hulp van
belanghebbenden leidt tot bevoordeeling
van enkelen.
De heer Ver voorn (plattel), wijst
eveneens op de heteekenis van den land
bouw. De regecring beschouwe den land
bouw als gelijkgerechtigd met onze in
dustrie.
Meer kan worden gedaan voor afzet van
liet inJandsche product.
De heer Zandt klaagt dat door de re-
geeringsbemoeiing de bedrijven te zeer aan
banden worden gelegd. Spreker wil het le
ven goedkoopcr maken o.m. door opheffen
van verzekeringsdwang.
De heer De Visser zegt dat steunre
geling voor den landbouw foutief is om
dat het bedrijf in 't algemeen gesteund
worden in plaats van zij, dio steun be
hoeven.
De heer Hermans wenscht bescher
ming van onzo natuurlijke hulpbronnen
als de mijnen, steun voor export, crediet
aan industrieele ondernemingen.
De heer Kuiper meent, dat dc minister
te veel aarzelt op het gebied der bedrijfsor-
doning.
De heer Sneevliet zegt dat deze mi
nister hem doet denken aan den hond, die
in eigen staart bijt. Zijn politiek van prijs
opdrijving zal noch de stad, noch het plat
teland bevredigen.
De heer Westerman betoogt dat al
leen de meest consequente wederkoerig-
heid in do handelspolitiek Nederland kon
redden. Spreker vraagt maatregelen tegen
den boycot van Duitsche goederen.
MR. J. A. DE WILDE, Minister va*
Binncnlandsche Zaken.
Dc heer Kupcrs verdedigt den boycot.
Minister Verschuur zegt dat de regee
ring geen tegenstelling maakt tusschen
landbouw en industrie. Onze landbouwpo
litiek heeft een meer constructief karakter
gekregen. Thans gaat dc industrie meer en
meer do aandacht der regecring vragen.
Spreker wijst ten aanzien van onze in
dustrie op de zoo noodigo samenwerking
met bedrijfsgenooten, waaraan nog heel
wat mankeert. Erkend wordt, dat dc maat
regelen voor den landbouw het leven duur
der maken. Men moet echter niet overdrij
ven, want voor 99 pet. zit hierin wat den
landbouw toekomt bij een laag prijspeil. In
belemmering van den invoer mag men
niet steeds heil zien omdat do export daar
mee veelal samenhangt. Indien naar Rus
land niet een welbetaalde export tot
stand komt. kunnen retorsie-maatregelen
verwacht worden.
De critiek Aan den heer Zandt levert een
zuiver negatieve, liefdeloozc en onrecht
vaardige critiek. Hij denkt daarbij het
voetspoor van den heer De Visser met dien
verstande, dat deze laatste nimmer een
zalvend woord spreekt.
De vergadering wordt geschorst tot des
avonds.
De avondzitting.
De vergaffering wordt 's avonds te half
negen geopend, voorzitter de heer J. J. C.
van Dijk.
Aan de orde is de behandeling van de
begrooting van Sociale Zaken.
Bij dc af deeling Arbeid vragen dc he aren
Louwes (v.b.) en Loerakker (r.k.) hoe
dc minister staat t.o.v. de verbindend ver
klaring der collectieve contracten.
De heer Bakker (c.h.) acht het tijdstip
voor de invoering ongunstig. Spreker be
toogt, dat het vraagstuk der werkloosheid
ook gezien moet worden in verband met de
öteeds voortschrijdende rationalisatie in het
bedrijfsleven.
Do heer Am el ink (a.r.) zegt, dat de
actie voor do 40-urigo werkweek dc aan
dacht van de hoofdzaak, d.i. dc werkloos
heidsbestrijding, afleidt. Spr. betoogt, dat
tegen onnoodige Zondagarbeid moet wor
den opgetreden en juicht voorts uitvoering
van do arbeidswet t.a.v. chauffeurs en kan
toorpersoneel toe.
De heer Kupcrs (6.d.a.p.) pleit voor invoe
ring van een korteren arbeidstijd. liet beeft
spr. diep teleurgesteld, dat de minister niet
.van de invoering van de 40-uren week we
ten wil. Voorts wijst 6pr. er op, dat tal van
bedrijven de arbeidswet nog niet hebben
ingevoerd. Volgens spr. is de arbeidsinspec
tie veel te loyaal met overwerkvergunnin-
gcn.
Dc lieer Brautigam (s.d.a.p.) begeert
spoedige invoering der stuwadoorswet Spr.
zegt, dat overal nog schromelijk lange werk
tijden gemaakt worden, waartegen de mi
nister allereerst zal dienen op te treden.
De heer Sm een k (a.r.) betoogt, dat het
de vraag is, of wettelijke invoering der 40-
urigo werkweek inderdaad tot werkverrui
ming zal leiden.
Onze export zou er zeer door worden be
moeilijkt
De heer v. d. Putt (r.k.) wenscht wette
lijk verbindend verklarende collectieve con
tracten.
De heer II i e m s t r a (s.d.a.p.) vraagt
maatregelen tegen vrouwen- en kinderex
ploitatie bij den landarbeid.
De heer v. Kempen (v.b.) betoogt, dat
de internationale arbcidsconfercntie te Ge-
nève zich niet op recel standpunt plaatste.
De regeering zal moeten bevorderen, dat
men uitsluitend practiscbe vraagstukken in
behandeling neemt.
Dc heer Sneevliet (rev. soc.) wenscht
dringende maatregelen om dc jonge arbeids
krachten bij het arbeidsproces in te kunnen
schakelen.
Dc heer Kemper (r.k.) vraagt zich ern
stig af of invoering van de 40-urige werk
week niet kan geschieden in die bedrij
ven welke daarvoor in aanmerking ko
men. Voorts wil spreker beperking van
vrouwenarbeid en vervanging van oude
door jonge arbeiders
De heer dc Visser (comm.) is voor
verkorting van arbeidstijden, maar met
handhaving van het volle loon.
Mcj. G r o e n e w e g (s.d.a.p.) verzet zich
togen maatregelen, gericht op het weren
der ongehuwde vrouwen. Spr. pleit met
kracht voor bestrijding der jeugdwerkloos
heid.
De lieer J o e k c s (v.d.) verdedigt tegen
over den heer van Kempen het werk van
het internationale arbeidsbureau te Gc-
nève.
Dc lieer Drop (s.d.a.p.) dringt er bij den
minister op aan spoed te betrachten bij
de toepassing der arbeidswet voor kantoor-
en liotel-, café-, resfaurantpersoneel.
De minister van sociale zaken, dr. Slo
temaker de Bruine krijgt hierop het woord.
Spr. verzekert niet uit slapheid na te la
ten wat hij thans onmogëlij'k tot stand kan
brengen. Wat betreft dc arbeid in het stu
wadoorsbedrijf zegt spr., dat deze materie
nader zal worden bezien. Invoering van de
stuwadoorswet is thans bij den Hoogen
Raad van Arbeid in overweging. Wat be
treft de internationale samenwerking tc
Genève zegt spr de critiek van den beer
van Kempen niet tc onderschrijven. Vol
gens spr zijn de resultaten van het inter
nationale arbeidsbureau meer verheugend
dan het overige werk te Genève
Op komst is een toepassing van dc vei
ligheidswet voor den landbouw. Wat de
werkloosheidsbestrijding betreft zegt spr.,
dat algemeen mannen voor vrouwen den
voorrang moeten hebben. Overwerkvergun-
ningen dienen zeer schaars te worden ge
geven. Sinds 1929 zijn zij met 50 in aan
tal gedaald. Invoering van de 40-urige
werkweek wordt thans door de crisis ten
zeerste bemoeilijkt. Overheidsingrijpen in
dezen kan spr. niet bevorderen, hoewel hij
vermindering van den arbeidstijd over het
algemeen buitengewoon belangrijk acht,
mits dit door het vrije bedrijf wordt be-
Bijzonder aanbevolen
Utr. straat 17
Wijnhandel
Gevestigd 1878
Telefoon 145
wcrkstelligd Het afvloeien van ouderen
ten bate van jongeren brengt groote bezwa
ren met zich roede. Aangaande het bin
dend verklaren der collectieve arbeidscon
tracten zegt spr. dat dit thans volstrekt on
mogelijk is daar het bedrijfsleven den last
niet kan dragen.
Salarisverlaging voor het
gemeenteprsoneel van
Amsterdam
Amsterdam, 28 Nov. De ge-
meenteraad van Amsterdam heeft
in zijn hedenmiddag gehouden zit
ting met 23 tegen 2ö stemmen de
loonvoordracht van B. cn W., waar
bij voor het gemeentepersoneel een
salarisverlaging wordt ingevoerd,
aanvaard.
Hieronder valt niet het voorstel
van B. en W. inzake den kinder
toeslag. Hierover zal naar dc
burgemeester mededeelde voor
ziening worden gevraagd bij hoo-
gor bestuur.
Deze mededeeling gaf aanleiding
tot een langdurig debat
Een voorstel van den heer Wijn
koop (communist) om afkeuring uit
te spreken over de houding van B.
enW. werd met 30 tegen 5 stemmen
verworpen.
Eén persoon gedood
Heerlen, 28 Nov. Hedenmiddag is in
een kiezelgroeve te Schinnen een ernstig
ongeluk gebeurd. De 23-jarige R. Habets
uit Klimmen, stond in de groeve met zijn
auto en was bezig met drie andere perso
nen den wagen met kiezel te laden, toen
plotseling vau een hoogte van ongeveer
25 Meter een groote hoeveelheid aarde,
naar schatting 3000 K.M.3, naar beneden
kwam. De beer Ilabets en de eigenaar van
de kiezelgroeve, de heer Derrez werden er
onder bedolven- Met man en macht werd
met het reddingswerk begonnen. Na een
uur werken gelukte het den heer Derrez
te voorschijn te halen; hij had een heen
breuk bekomen. Eerst een uur later ge
lukte het ook Habets te verlossen, doch
deze gaf geen teekenen van leven meer.
Het lijk is naar de ouderlijke woning
overgebracht
Scholte brengt een internationaal low
ristengezelschap met de
„Havik" naar Indië
In den loop der jaren liecft de K.L.M.
reeds verscheidene opdrachten gekregen
voor de uitvoering van extra vluchten
naar de meest uiteenloopendo landen en
landstreken, waardoor zij een groote be
kwaamheid en ervaring op dit gebied heeft
verkregen en hiervoor bijzonder goed is
uitgerust. Wij herinneren hierbij aan de
vele extra vluchten van Loewenstein en
Van Lear Black, om twee der voornaam^
ste te noemen.
Thans zal op 12 December de Havik, type
Fokker F XII, uit Parijs vertrekken met
aan boord een internationaal gezelschap
van vijf personen, welke zich voorstellen
twee maanden in Nederlandsch-Indië tc
verblijven als toeristen en daarna met de
Havik terug te keeren. De vlucht zal in
een langzaam tempo worden uitgevoerd;
zoowel heen- als terugvlucht zal ongeveer
li dagen duren.
Als gezagvoerder van
de Havik is aange
wezen de vliegtuig-
bestuurder Scholte,
die door zijn vluch
ten met den heer
Van Lear Black
reeds een groote er
varing heeft op het
gebied van luchttoe-
risme. Als tweede
bestuurder gaat me
de de heer Kooper
en als radiotelcgra-
fist/werktuigkundigo
de heer Poot.
SCHOLTE. Deze toeristen dra
gen de meest bekend? namen in de inter
nationale reizigerswereld.
DE NIJENRODE-ZAAK.
Op 9 Januari aanvang ven
dc behandeling?
Amsterdam, 28 Nov. Naar wij verne
men zal de rechtbank alhier, waarschijn
lijk op 9 Januari 1934 een aanvang maken
met de behandeling van do „Nijcnrode-
zaak."
LANGESTRAAT 2—4. TELEF. 525.
ZILMETA vlekvrij door en door Cassette
met inhoud.
6 Tafellepels i 2.70
6 Tafelvorken - 2.70
6 Dessertlepels 2.55
6 Dessertvorken - 2.55
1 Soeplepel- 3.25
1 Sauslepel - 1-60
1 Groentelepel1.70
1 Aardappelepel - 1.70
Inhoud totaal i 18.75
Zie onze spsciale Gero étalage.
Niets gaat zonder moeite en wie zich niet
inspant brengt niets tot stand al is hij ook
nog zoo begaafd.
door
BASIL KING.
(Uit het Engolsch).
„God is in den hemel, nietwaar?" vroeg
hij, terwijl hij, zijn dansend speelgoedje te
gen zich aandrukte, en zich liet instoppen.
..Volgens mij is God overal, waar liefde is.
Ik breng jou een klein beetje van God, en jij
brengt mij ook een klein beetje van God,
zoodat Hij nu bij ons is. En nu maar mot die
lieve gedachte gaan slapen, nietwaar? Slaap
lekker, mijn jongen".
Zij kuste hem, zoonis zij dacht dat zijn
moeder zou hebben gedaan. Ilij sloeg zijn ar-
men om haar hals en trok haar gezicht naar
het zijne toe. „Wel te rusten", fluisterde hij
terug, en bijna nog voordat zij van den rand
van het bed was opgestaan, wist zij, dat hij
eliep.
Tegen den ochtend kwam zij in de kamer
en trof hem zittend in zijn bed aan.
„Is 't gauw dag, mevrouw Crewdson?"
„Ja, ventlief, dat zal niet lang meer duren
..En als *t dag is, mag ik dan naar de ge
vangenis?"
„Niet te vroeg. Ze zouden Je niet toelaten".
„O, maar ik wil niet naar binnen. Ik wou
alleen maar buiten blijven staan, want als
moeke dan uit 't raam kijkt, ziet zc haar
jongen".
Zij liet zich op de knieën vallen en drukte
hem in haar armen. „O, mijn lieveling! Wat
zou ik er voor geven, als God mij een zoon
tje als jij had gegeven! Ik heb er een gehad
hij zou nu van jouw leeftijd zijn geweest
maar maar ik verloor hem".
Getroffen door dezen lof en ook door het
verlies, dat zijn vriendin had geleden, flapte
hij er als een man een zin uit, die hij al lang
bij een geschikte gelegenheid liad willen
plaatsen.
„Wel allemachtig, wat een narigheid, me
vrouw Crewdson!"
Na op deze wijze zijn sympathie te hebben
geuit, maakte hij aanstalten weer te gaan
slapen, zijn danspoppetje tegen zich aan
drukkend.
HOOFDSTUK VII.
Zijn eerste werkelijke Kerstochtend brak
aan. Dat wil zeggen, dat toen hij wakker
werd, hij een stoel zag 6taan, beladen met
cadeautjes. Hij had nog nooit cadeau
tjes gekregen het was niet de ge
woonte van zijn moeder die te geven. Daar
zij hem alles gaf, wat zij kon en zij alles
samen deelden, zou zij cadeautjes overbodig
hebben gevonden.
Maar nu waren er een half dozijn pakjes
in wit papier, met roodc lintjes dichtgebon
den. Op elk pakje kon hij zijn naam lezen
Ten minste, Tom kon hij lezen, daar hij het
afleidde uit dc lengte van het woord en uit
de hoofdletter W maakte hij op, dat de an
dere naam Whitelaw was. Dus hij heette
voortaan Whitelaw! Dit feit scheen een ver
andering in zijn identiteit te brengen. Hij
borg het echter diep, achter in zijn hersens
op, voor latere overpeinzing en, want hij wil
de nu met heel zijn ziel genieten van de
milddadigheid van het Kerstmannetje.
Hij wist best wie het Kerstmannetje was
had hem meermalen in de uitstal vensters
van groote winkels gezien, met verleidelijke
pakjes om zich heen, en zittend in een door
rendieren getrokken slee, waarmee hij over
de daken van buizen cn door schoorstcenen
reed, om uit den haard weer te voorschijn
te komen. En toch rees hij hem twijfel, of
dit alles eigenlijk maar kinderpraat was,
en dat het ware Kerstmannetje een vader
of moeder moest zijn, dus voor hem mrs.
Crewdson. Maar zonder veel hoofdbreken
wist hij het met beide opvattingen op een
aecoordje te gooien, nij vond het gemahke
lijker, dat een bovennatuurlijke goede geest
hem dien overvloed had gebracht, don dat
gewone mcnschen, waaraan hij tot nu toe
nooit veel te danken had gehad, zich plot
seling zoo voor hem hadden uitgesloofd.
Op zijn ellebogen steunend, was zijn eer
ste gedachte, die met een snik opwelde:
„Moeke zit in de gevangenis!" Zijn tweede
gedachte was meer een gevolgtrekking.
„Maar ze zal 't prettig vinden, als ik haar
vertel, dat 't Kerstmannetje haar jongen
niet vergat", cn dit verleende hem de ver
gunning om zich te verheugen.
Zijn eerste blik verraadde opgetogenheid,
zonder er bij te denken wat er in het witte
papier verborgen was: dit was van veel
minder belang dan het feit van iets cadeau
te krijgen. Het was de eerste maal in zijn
leven dat hij werd opgenomen in dit uit
gebreide gezin van jongens en meisjes, voor
hetwelk het Kerstfeest bcteekenis had. Tot
nu toe had hij daar smachtend buiten ge
staan verlangend, hoopvol, en toch ge
doemd ora op een afstand te blijven toekij
ken. En nu als zijn moeder niet in de ge
vangenis ware geweest....
De pakjes waren niet allemaal even groot.
Beginnende met het kleinste, legde hij ze
volgens de grootte naast elkaar. Alleen al
het aanraken gaf hem een rilling van ge
not. Het kleinste was zoo rond als een si
naasappel, maar zachter. Hij kon wel raden
dat het een bal was, wist het bijna zeker,
maar twijfelen vond hij prettiger.
Het duurde lang voordat hij besloot het
eerste roode lintje los te maken, en zijn ver
rassing een bal te vinden al wist hij
vanaf het eerste oogenblik, dat hij het pakje
in zijn hand nam, dat het wel een bal zou
zijnwas er niet minder groot om. In het
tweede pakje zat een zakdoek, een voor
werp, dat hem een sport lioogcr op de maat
schappelijke ladder bracht. Verder kreeg
hij suikergoed, noten, een tandenborstel met
tandpasta, en tenslotte vond hij in liet groot
stc pakje een boek: „De Geschiedenis van
het Mcnschdom", geschreven in één letter-
grepige woorden cn versierd met bonte pla
ten, de menschenrassen voorstellende. Als
zijn moeder nu maar niet in dc gevangenis
was....
Dat zijn moeder echter niet meer in do
gevangenis was, kwam hem eerst later op
den dag ter oore. Het was een dag van uiter
sten, van verrukkingen en van plotselinge
narigheden, die oorzaak waren, dat hij zich
ergens in een hoekje verdrietig terugtrok.
Telkens vroeg hij naar de gevangenis te
mogen gaan, en onmiddellijk daarop was
hij aan het ravotten met andere kinderen,
waarvan het overgroote deel in een soort
gelijk geval verkeerde als hij, of wel in een
nieuwe levensphase waren gekomen. Kal
koen en plumpudding eten aan het hoofd
van een der drie lange tafels, waaraan
twaalf of veertien kinderen zaten, was voor
hem het toppunt van alle wereldsche genie
tingen. Maar te midden van al die heerlijk i
heden gebeurde hem iets vreeselijks, waar
door hij plotseling een tegenzin kreeg in
kalkoen cn plumpudding.
Dat er iets gebeurd was, merkte hij dade
lijk toen zijn vriend, de politieagent, 's mid
dags binnen kwam. Nauwelijks zag hij hem,
of hij holde naar hem toe.
„O, mijnheer, komt u rac halen om naar
de gevangenis te gaan?"
De mijnheer klopte licm zachtjes op zijn
hoofd, maar antwoordde eenigszins afge
trokken: „Neen, jongen, nog niet. Je weet
toch dat je naar een Kerstboom gaat. Ik
kwam juffrouw Honiton opzoeken".
Toen juffrouw Honiton, een van de dag-
zusters, aan het eind van de gang verscheen,
pakte de politieagent hem bij zijn schou
ders, draaide hem om cn zei: „En nu afge
marcheerd en gaan spelen! Ik heb iets met
juffrouw Honiton te bespreken".
Hij marcheerde dan ook af, maar niet
verder dun tot aan het andere eind van de
gang, waar men niet zag, dat hij bleef tal
men. Dat deed hij, omdat hij voelde dat,
wat het geheim ook mogt zijn, hij daarbij
op de een of andere wijze betrokken was.
Hij ving echter niet anders dan woorden
op, die hij niet begreep, o.a. cyaankali! Het
was alleen te danken aan zijn scherp ge
hoor en zijn goede geheugen, dat hij zoo'n
moeilijk woord onthield. Of zijn moeder
Iets ingenomen had of niet, kon hij niet
uitmaken, maar wel zag hij, dat zijn vriend
en de juffrouw ernstig keken en ook hooide
hij dat zij hun gesprek voortzetten.
JWordt vervolgd)* j
