DIMITROF WORDT BEANTWOORD Donderdag 30 November 1933 AMERSFOQRTSCH DAGBLAD 32 e Jaargang No. 130 ARRESTATIES ALS PREVENTIEVE MAATREGEL DERDE BLAD SMOKKELEN VAN DEVIEZEN OOK TE HAMBURG EEN SCHEEPSBRAND AARDVERSCHUIVINGEN TE NAPELS NA DE LYNCHPARTIJ IN CALIF0RNIË EXPEDITIESCHIP VER ONGELUKT EEN VIJFTIENJARIGE HELDIN MILITIARE VLIEGTUIGEN NEERGESTORT DE BRAND IN DEN RIJKSDAG Brandstichtingen op het platteland moesten worden toegepast om de bevolking te terroriseer ren. aldus Heller Leipzig. 29 Nov. (V. D.) Vandaag zal tümiffof gelegenheid krijgen verschillende politie-ambtcnarcn vragen le stellen over den politieke» toestand in Duitscliland'ten tijde van den brand. Eerste getuige is de recherche-secretaris Brosig uit Dusseldorf, die ter aanvulling van zijn vroegere mede- dceling nog vertelt, dat op 28 Fcbr. te Dus seldorf een gifcolonne is gevormd, die tot taak had bij een opstand bet eten in de S.A.-keukens te vergiftigen. Men zou S'A K.G. vergif hebben gevonden, dat voldoen de zou zijn geweest, om 18000 menschen te vergiftigen. De verboden roode frontstrij- dersbond was in het najaar van 1932 op nieuw illegaal aan het werk gegaan en wel volgens een straf militair systeem. Het was zeer. moeilijk liet apparaat aan te tasten, omdat uitsluitend goed geselecteerde bij zonder betrouwbare personen er in werden opgenomen. Op een vraag van rechter Koenders of bet juist is. dat tegen eind Februari begin Maart door communisten groote hoeveel heden springstoffen zijn bijeengebracht in 'de verschillende industrieplaatsen in de gedernilitairiseerde zöue, o. a. te Reckling hausen, Boclium. Herdecke, Hagen enz., antwoordde getuige Brosig bevestigend. Verder deed hij rnededoeling van verschil lende gevallen, waarin bij functionarissen zelf vervaardigde handgranaten, wapens enz. gevonden werden. Torgler* De getuige heeft gisteren ge sproken over een spooi wegconfercntic op 15 Januari te Dusseldorf. Ik weet slechts 1 an deze conferentie, dat liet een beslist legale vakvereenigingsvergadcring was. Wij hebben daarom ook indertijd onmid dellijk bij den Pruisischcn minister van binnen! andsche zaken geprotesteerd tegen •Je ontbinding dezer bijeenkomst door de politie. Getuige. Voor ons was bot een illc- -rile- vergadering, want wij hebben inder tijd materiaal iu beslag genomen, waarin gezegd werd: „Wie het spoorwegpersoneel heeft, heeft de band aan den keel." Torgler verklaart, dat liet in de ge heime communistische bureaux in beslag igenomen kaarten- en scbetsënmatcriaal uitsluitend diende voor liet organisatori sche werk fier R.Y.O. Getuige wijst daarentegen er op. dat zich hij liet in begin Februari in één dezer ge heime bureaux in beslag genomen kaartcn- materiaal ook schetsen bevonden van poli tiekazernes, die voor liet legale werk der jRiV.'O. geen doel konden hebben. Wat liet werk van dé R.V.O. betrof, had een hoog geplaatst communistische functionaris ge tuige eens verteld, dat de 11.'V.O. tot taak had partieclc stakingen tc organiseeren, die zich moesten uitbreiden lot massale stakingen. Dim i trof: Heb ik juist begrepen, dat bij al liet door getuige genoemde materiaal veen enkele verwijzing was naar een gc- wapenden opstand? De president zegt, dat getuige een derge lijke vraag niet beantwoorden kan; dat is een bcoordccling van het materiaal, die het gerecht voorbehouden is. D i m i t r o f wenscht nadere bijzonder heden omtrent de gifmoord-voorbereidin- gen te Dusseldorf; hij noemt liet „idee" ab soluut idioot. Getuige: Wij hadden het bericht ge kregen, dat twee personen gearresteerd waren, die beschikten over grootc hoeveel heden vergif. Ik lieb toen gelast deze beide menschen in vrijheid tc stellen cn heb ze laten bespieden. Zij begonnen met het gif over te brengen. Wij zijn er in geslaagd liet in beslag te nemen. De eigenaar was de vroegere 'districtslcidcr van den bond 'hing Spartakus in het district Benedcn- Ihjn-Dusseldorf. Dat hij een belangrijke rol in de partij beeft gespeeld, blijkt ook uit liet feit, dat wij a G lidmaatscliapsstateii van verschillende communistische neven- organisaties hebben gevonden. Dimitrof gelooft, dat het vergif ook voor andere doeleinden heeft kunnen die nen. Getuige: Het vergif was geheel van 'dien aard, dat het. wel bestemd moest zijn om menschen om tc brengen. XV het-verhoor van getuige Bj-osig mag biniitrof zijn vragen aan dc politie-amblc- nkrên 'stellen. De president is echter van meening. dat déze vragen voor een deel reeds beant woord zijn, voor oen deel niet door deze getuigen beantwoord kunnen worden. Ten slotte worden Dimitrof drie vragen toege staan,- n.l.: Welke maatregelen zijn voor den brand iegen een gewapenden opstand getroffen? Wanneer zijn na den brand dc arresta ties verricht? Welke overwegingen hebben daarbij den doorslag gegeven? 'Getuige Heller antwoordt hierop, dat de Reorganisatie der Schupo is geschied om een communistischen opstand tc bestrijden en krachtiger daartegen te kunnen optre den. De hooge politie-instanties zijn ervan op de hoogte gesteld, en konden sneller in grijpen dan wanneer zij het bevel daartoe van een centrale instantie moesten afwach ten. De actie der communisten werd scherp bespied. Te Berlijn werden de instructies om tot arrestatie over tc gaan nog in den loop van den nacht van den rijksdagbrand gegeven en vroeg in den ochtend werd de actie uitgevoerd bij wijze van preventieven rnuatregel. Overigens lag dc oorzaak der politieke botsingen altijd bij de communis ten. Dat dc nationaal-socialiston daarbij niet altijd liet aambeeld wilden zijn, spreekt vanzelf. Torgler merkt "naar aanleiding hiervan op, dat de voormalige sociaaL-derriocrati- sqhe Pruisische minister van binnoriland- sclie zaken Severing cn de oud-politiepre- sident van Berlijn Grzesinski toch een groote hoeveelheid materiaal tegen de na- lionaal-socialisten verzameld hadden. Getuige Iicller: .,lk zeil had slechts de gegevens over de links-radicale beweging tc bewerken. Er lieerschle daarover slechts een meaning, dat de initiatief-nemers hij den overval moestal de communisten wa ren. In antwoord op de gestcldo vragen ver klaren de politie-ambtenaren achtereenvol gens en in overeenstemming met elkaar, dat dc arrestaties gedeeltelijk reeds voor, gedeeltelijk ook min of meer kort na den brand waren geschied bij wijze van pre ventieve maatregel. Al. wist men ook niet dadelijk van te voren wat er zou komen, men had toch algemeen het vermoeden van een opstand van communistische zijde. Men was van meening, dat wanneer eerst dc leiders onschadelijk waren gemaakt de voorgenomen maatregelen van wolken aard die ook zouden zijn, waarschijnlijk niet uit gevoerd zouden kunnen worden. Torgler wil een lange politieke verklaring afleggen doch krijgt hiertoe geen gelegen heid omdat de middagpauze intreedt. Na'heropening van de zitting stelt Dimi trof de vraag, of het getuige Heller be kend is, dat in 1933 in alle doelen van Duitscliland brandstichtingen zijn voorge komen,, die aanvankelijk den communisten ten laste waren gelegd, die later door ver tegenwoordigers van ondernemingen ge sticht bleken te zijn. Getuige Heller antwoordt, dat in liet begin van dit jaar meer brandstichtingen zijn voorgekomen, cn wel in den vorm van een soort guerrilla-actie. In verschillende gevallen kon bewezen worden, dat commu nisten de branden hadden gesticht cn wel uit politieke overweging. Er zijn rappor ten van vertrouw elijken aard, waarvan hier geen modedceling kon worden ge daan, dat brandstichtingen op het platte land toegepast moesten worden om de landbevolking te terrorisceren. De president stelt dan nog cenige Ma gen over do arrestatie en dc vrijwillige aanmelding van Torgler. Torgler beschrijft nogmaals hoe hij sa men met den advocaat Rosenfeld Ivrimi- nalrat Heller op liet politic-presidium heeft bezocht. Getuige ITcllcr stelt hier tegenover, dut nog in den nacht van de brandstichting met behulp van de politieradio dc grenzen voor communistische afgevaardigden en functionarissen werden gesloten cn een algemeen arrestatiebevel werd uitgevaar digd. Hieronder viel vanzelfsprekend ook Torgler. Torgler antwoordt, dat dit echter geens zins aanleiding voor hein was om zich bij dc politie tc melden. Talrijke communisti sche functionarissen konden ondanks het sluiten van dc grens naar het buitenland komen cn hem zon dit eveneens gelukt zijn, als bij dc bedoeling had gehad zich aan de politic te onttrekken. Dimitrof eisclit dan dat als getuige de voormalige bondslcidcr van den Stalil- hclm Düsterberg zal worden gehoord om medcdeelingcn te doen over dc betrekkin gen tussclicn de uationaal-socialistcn cn de Stalilhelm in het begin van 1933. Op voorstel van den procureur-generaal wijst de president dit verzoek ar. Getuige Brosig doet dan nog een medc- deeling over een conferentie van den strijd hond tegen het fascisme, die óp 25 cn 2G Februari j.l. te Remscllcid werd gehouden, waarin dc communistische afgevaardigde Otlo Muller, een der leiders van den strijd hond, in zijn referaat verklaarde, dat de dag zou komen, dat de K.P.D. er op los zou slaan. Dezen dag, zou de partij zich niet laten voorschrijven, doch zelf bepa len. Dan zouden dc paleizen branden. Tij dens de vergadering arriveerde een; koe rier, die Muller een belangrijk bericht bracht waarop Müllcr verklaarde, dat hij belangrijk nieuws uit Berlijn had gekre gen en onmiddellijk naar Berlijn moest vertrekken. De conferentie werd onmiddel lijk door hem gesloten. Thans bevindt Mul ler zichzelf in hechtenis en zal waarschijn lijk als getuige in het proces gehoord worden. Dc volgende getuige is dc rechter van instructie bij liet rijksgerechtshof J.and- gerichtsrat Locschc uit Leipzig, die tal van Instructies heeft gevoerd in processen we gens hoogverraad tegen communisten. Hij beschrijft den indruk, dio hij van de com munistische actie heeft gekregen. Men mag de gebeurtenissen van 1933 niet losmaken van de ontwikkeling dei- beide voorgaande jaren. Op grond van veelzijdige ervaring is getuige tot de over tuiging gekomen, dat het geen afzonder lijke acties kunnen zijn geweest, doch dat het ging om een complex, dat bestuurd werd door den wil tot organisatie der revo lutie. Getuige citeert eenige gevallen uit zijn praktijk, o.a. verschillende strooibil jetten, die handelen over het ondermij- ni figs werk in de rijksweer. De technische voorbereiding voor de revolutie vond men in dc oefening van de afweersport, in groote diefstallen van springstoffen enz. Uit alles blijkt, dat de communistische par tij geen aanhangster van den ongewapen- den doch van een gewapenden opstand is, cn dat er ook gewelddaden waren, die in het belang van het doel der partij tot op wekking van do massa gesteund en goed gekeurd moesten worden. Getuige Landsgcrichtsrat Loescho be spreekt ook de plannen der communisten voor een gewapenden opstand. Op een vraag van Dimitrof verklaart hij: Ik heb toch gezegd, dat sprekers zijn opgetreden, die in het openbaar hebben opgewekt wa pens aan te koopen cn springstoffen te ste len. Het is onzinnig te onderstellen, dat de centrale al deze lieden had moeten zeg gen, dat de rijksdag in brand zal gaan en dat dat liet signaal zou zijn voor den op stand. De zitting wordt vervolgens verdaagd tot Vrijdag. Groot proces te Dusseldorf begonnen Dusseldorf, 29 Nov. iV.D.j Voor de groote strafkamer te Düsscldorf is gisteren een proces aangevangen wegens bet smok kelen van deviezen, dat verscheidene da gen zal duren. Terecht staat dc 38-jarige koopman Nathan Zimmer, geboren te No tice in Polen, die sinds 192? als Nederlan der is geneutraliseerd. Hij zou deel uitma ken van een groote internationale effecten- smokkelaarsbende, welke haar zetel heeft te Antwerpen en Amsterdam. Zimmer wordt er van beschuldigd voor ongeveer 2 millioen aandeden (rijksbank- aandeelen en rijksspoorwégaandeclcn) te gen lagen koers in Nederland cn. Belgié te hebben gekocht, over de grens naar Duitscliland te hebben gesmokkeld, ze daar met groote winst te hebben verkocht en de bedragen in Marken naar het buitenland gesmokkeld te hebben. Zimmer zou een be rucht persoon zijn. die in ingewijde krin gen ook nog bekend zou zijn als smokke laar in bedwelmende middelen, diamanten en tapijten. Vijftig getuigen zijn opgeroepen, van wie oen deel niet is verschenen, daar zij. ge deeltelijk misschien medeschuldig aan het smokkelen, tijdig Duitschlond hebben ver laten. Ook staat de chauffcui van Zimmer te recht. Lücker uit 'Nederland, die echter ook niet is verschenen. Zimmer. die reeds lans onder verdenking stond, werd in Oct. 1932 in München-Gladbach gearresteerd, juist toen hij bezig was weer 50.000 Mark aan effecten te verkoopen Zimmer schijnt te liebbon samengewerkt met den te Amsterdam wonenden Stcin- hauer, die als bankier voor liem optrad. Het smokkelen der deviezen moet hebben plaats gehad via een centrale te Heerlen, van waaruit voornamelijk zaken gedaan werden naar Düsseldoi f. Keulen, Essen cn Aken. Lücker bracht Zimmer steeds per auto over de grens. Zimmer ontkende onwettelijke zaken te hebben gedaan. Hamburg, 29 Nov. (V.D.) Hedenmorgen ontstond brand in ruim II van liet stoonr schip „Wandralmr in do Iïamburgsche haven. Het vuur, dat was ontstaan in een lading papierbalen sloeg over naar den kolenbunker. Dc brandweer, die met ccnigc motorwagens en twee drijvende stoomspui ten spoedig ter plaatse was, bestreed het vuur met zestien stralen cn was togen den middag den brand meester. De oorzaak van den brand is onbekend. Dc blussching geschiedde uiterst moeilijk aangezien dc. zware paplorrolièn tot onder liet dek lagen opgestapeld en niet verwij derd konden worden. Dc lievige rookont wikkeling dwong de brandweerlieden van rookmaskers gebruik to maken. Het gc- heclc ruim werd onder water gezet. In den loop van den middag werd het weer leeg gepompt. Verscheidene gewonden Rome, 29 Nov. (V.D.). Door den hevigen regenval van de .laatste dagen zijn van den heuvel Ecchia te Napels groote aardmassa's losgeraakt, die op een groot .woonhuis van verscheidene verdiepingen en op dc straat stortten. Net. huis 6tortte gedeeltelijk in en werd bijna geheel bedolven. Bij bet red dingswerk, dat onmiddellijk werd aangevat, konden tien personen uit de ruinc worden bevrijd, van wie eenige gewond waren. Twee bewoners van het huis worden nog vermist De ltaliaan6che kroonprins verbleef vrij langen tijd op de plaats des onheils. Door een andere aardverschuiving in een voorstad van Napels werd een groep arbei ders bij een bouwwerk verrast. Een arbei der werd gedood, terwijl twee verwondin gen opliepen. Verontwaardiging orcr de houding van den gom verneur N e WrY o r k, 28 Nov. (V.D.) Naar uil San José in California gemeld wordt, i» onder breede lagen der bevolking grootc Mnont- waardiging gewekt door de houding van den gouverneur van dezen staat, James Rolph Jr., in verband met liet lynchen van Thomas Thurmond cn Jack Holmes, die den millionairszoon Brooke II,irt ontvoer den cn vermoordden, althans daarvan be schuldigd werden, want sedert do lynchpar tij is twijfel gerezen aan de schuld van Jack Holmes. DE EERSTE SNEEUW IN ITALIË GEVALLEN. Rome, 28 Nov, (V.D.) In bet Zuidelijk deel van de Alpen en in dc Apcnijnen is de eerste sneeuw 'gevallen In do hoog ge legen gebieden der provincie Bellunö ligt de sneeuw reeds meer dan 1 M. dik. Do temperatuur is tot zes graden beneden het vriespunt gedaald. In de buurt van Benc- venlc werd een vrouw door den bliksem edood. BROOKE HART. Den gouverneur wordt verweten, dat bij geweigerd heeft troepen ter beschikking te stellen van de politie van San José, toen deze hem waarschuwde, dat zij niet bij machte was de woedende menigte tegen te houden, toen deze de gevangenis wilde be stormen. Het ergst neemt men hem echter de woorden kwalijk, die hij na de gruwe lijke gebeurtenis sprak: „Zij deden een goed werk, fijne vaderlandslievende bur gers". Gouverneur Rolph achtte liet een goed voorbeeld voor ontvoerders en was van meening, dat alle ontvoerders, die mo menteel in Californische gevangenissen za ten, eigenlijk in handen moesten worden gegeven van de burgers van San José. Rolph verklaarde dan ook do lynchpartij alleen maar te kunnen prijzen. „Ik geloof niet, dat ginder in San José iemand gear resteerd zal worden, maar als er gearres teerd worden, krijgen zc van mij, gratie. Er zullen minder ontvoeringen in dit land zijn als gevolg hiervan. Het was de eenige manier om liet land een lesje te geven. Uet wordt nu langzamerhand tijd, dat de men schen zich in hun woning op hun gemak kunnen voelen." Het naspel van een andere lynchpartij. Baltimore, 28 Nov. (V.D.) In verband met de weigering van de plaatselijke over heid van Salisbury (Maryland) om dc bel hamels tc arrcstQcrcn, die ëèn volksmenigte hebben opgeruid tot hét lynchen van een neger op 18 October j.l. tc Princess Anne, heeft dc gocverncur van den staat Mary land een bataillon van de nationale garde derwaarts gezonden met de. opdracht de schuldigen tearresteeren. Inderdaad wei den vier hunner gevangen genomen. Zoodra echter liet nieuws van dc arrestatie bekend werd, schoolde een groote menigte samen, die een aanval ondernam op de kazerne, waar dc militie ondergebracht was, die de arrestatie verricht had cn die dermate in het nauw werd gedreven, dat er niets an ders overbleef dan tot ontruiming der kazerne over te gaan met medeneming der gevangenen. Na het vertrek dezer troepen ondernam dc opgewonden menigte een tweeden aanval op de kazerne, die echter mei behulp van traangasbommen cn bajo- netten werd afgeslagen. San Francisco, 29 Dec. (V. D.) De twee advocaten van den te San José ge lynchten Jack Holmes, die. hem zouden verdedigen in liet proces wegens ontvoc ring van den millionairszoon Brooke Hart waarvan Holmes beschuldigd werd, zullen namens de familie van Jack Holmes een aanklacht, indienen logen den gouverneur van California James Rolph Jr. en legen de autoriteiten van het district Santa Clara in den staat San José, wegens het niet treffen van dc noodigc maatregelen om den vol gens hen onschuldipen arrestant tegen de menigte tc beschermen, terwijl gouverneu Rolph bovendien zijn voldoening over de lynchpartij uitsprak. Al weer een neger opgehangen, New-York, 29 Nov. (V. D.) Tc St. Jo seph in den staat Montana deden SOOO be woners een aanval op de plaatselijke ge vangenis om een 19-jarigcn neger, die een blank meisje zou hebben lastig gevallen, te lynchen. Aanvankelijk kon de politic niet traangas de menigte verspreiden, doch na eenige nieuwe aanvallen wist de me nigte de gevangenis binnen tc dringen. De neger werd er uit gesleurd cn opgehangen. De bemanning gered Londen, 29 November (V.D.). De schoe ner Mynonie R. Kirby, welke twee dagen geleden uit de liaven van Falmouth was vertrokken voor een expeditie naar dc Zuid zee, is in de buurt van Brest in een hevigen storm geraakt en door dc bemanning ver laten. Een Buitsclier en een Engelschman hadden de expeditie uitgerust. De beman ning bestond, behalve uit den Engelschen kapitein, uit Duitschers. Op 100 mijlen ten westen van Brest werd de schoener door een geweldigen storm overvallen en zoodanig heen en weer ge slingerd, dat spoedig dc beide masten over boord gingen. De bulpmotor kon niet op gang worden gebracht, zoodat het schip hulpeloos ronddreef op de woelige zcc. Het Egyptische stoomschip Star of Ram- leh heeft het schip op sleeptouw kunnen nemen. Na korten tijd brak de kabel even wel af, zoodat dc Kirby opnieuw hulpeloos kwam. Toen de Nederlandsclic sleepboot „Zwarte Zee" in de buurt kwam nam dit schip den schoener nogmaals op sleeptouw, doch op nieuw knapte de kabel af. Van St. Mary (Scilly-cilanden) werd een reddingsboot uitgezonden, waarna de geheele bemanning uit liaar hachelijke positie kon worden ge red. Het wrak drijft op zee rond. S t o c k h o 1 ra, 28 Nov. (V. D.) De Carne- gic-stichting heeft een inooi gouden horloge met inscriptie cn een gift van ƒ600 uitge reikt aan Gunhild Leimcr, een Zweodsch meisje, voor haar heldenmoed, toen zij haar vijf jongere zusjes en broertjes van een jammerlijken dood heeft gered. Gunhild, die pas vijftien jaar is, was. op de bovenverdieping van het buis, de Hein tjes beneden, toen op de benedenverdieping plotseling brand uitbrak. Zij nam dc kinde ren een voor een bij dc hand, leunde zoo ver mogolijk uit een raam en liet dc kin deren zoo naar beneden vallen om zo tc redden. Een tienjarig meisje weigerde ech ter den sprong te wagen. Ofschoon dc vlammen reeds dreigend na derbij lekten cn dichte rookwolken een ver- stikkenden damp verspreidden, nam Gun hild zich nog den noodigen tijd om haar zusje door middel van een laken naar be neden te laten zakken. Toen zij zelf voor den sprong gereed was, was zij reed6 zoo overdekt met brandwonden en verblind door den rook, dat zij don afstand, welke haar van den begancn grond scheidde, ver keerd schatte. Zij viel zoodanig, dat zij voor haar leven gebrekkig zal zijn. De toelage stelt liet moedige meisje in staat zich door een specialist le laten be handelen cn een vak te loeren, waardoor liet haar mogelijk wordt liaar brood te ver dienen. PERSONENTREIN GEDERAILLEERD. Geen der passagiers gewond. ALheïfe, 29 November (V.D:). Woensdag is door tot nu toe onbekende oorzaak dc personentrein Athenc-Olympia ontspoord. De locomotief werd geheel vernield. De ma chinist werd op slag gedood, terwijl de sto ker levensgevaarlijk werd gewond. Van de passagiers werd niemand gewond. Dooden en gewonden Londen. 2 8 Nov. (H. N.) Gisteren zijn twee Engelscbe gevechtsvliegtuigen tijdens een ocfcningsvlucht neergestort en geheel vernield. De inzittenden zijn ernstig ge wond. Mexico (stad). 28 Nov. (V.D.). Boven het militaire vliegveld alhier zijn heden twee militaire vliegtuigen met elkander in bot sing gekomen. Dc vliegtuigen waren aan het oefenen. Beide toestellen stortten naar beneden, waarbij twee personen gedood werden. Parijs. 28 \ov. ((V.D i In de buurt van Marseille zijn vandaag bij een Dichtoefe ning twee militaire vliegtuigen tegen el kander gebotst. Beide machines sloegen te pletter. Een piloot, kon zich met zijn para chute redden. Ken waarnemer en dc be stuurder van bet andere toestel konden slechts als lijken worden geborgen. HONGAARSCHE MINISTERS TE WEENEN. W a enen. 27 Nov. (V.D.) Goemboes cn de ITongaarsche minister van landbouw Kallay zijn hedenmiddag u?t Boedapest te Weenen aangekomen. Zij zullen deelnemen aan eenige jachtpartijen, die door Dollfuss worden gegeven en verder van de gelegen heid gebruik maken om tc onderhandelen over een Oostenrijksch-Hongaarsch han delsverdrag.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1933 | | pagina 9