de eemlandeh
SEIZOEN-OPRUIMING
STAAT VAN BELEG IN SPANJE
4000 EXEMPLAREN
L. J. LUYCX ZOON
Firma DUIM BURGER
Maandag 11 December 1933
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 139
EXPRESSTREIN
VERONGELUKT
Vele bomaanslagen
TAXI TAXI
TELEFOON
1210 1211
Het MEEST VERTROUWD
en GOEDKOOPSTE
adres voor TAXI'S
PIANO'S
DE REORGANISATIE VAN DEN VOLKENBOND
ENGELAND EVENEENS
VOOR HERVORMING
Lord Tyrrell's besprekingen
te Londen
DE LINDBERGHS NAAR
MANAOS
4 uur 15 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI TAXI
ook 's nachts geopend
1093 Tel. 1830
GARAGE NIC. BOVÉE
KAMP 41
AMER3F00RTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 voor Anerrfoort 110, ftt mind I 0.75, pO
l week (tnel gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Blnoeolaod franco per post per 3 maanden I X-, Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 515
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1-4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewi)snummck
-e]ke meer f0.25. Llefdadighelds-advertentlto VOOr da
helft van den prijs. Kleine Advertentlfii „KEITJES" by vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regeJ meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Revolutionaire beweging der
anarchisten en syndicalisten
Madrid, 9 Dec. (V. D.) Volgens de laat
ste berichten over de onlusten is de leiding
van de beweging in handen van de syndi
calistische vakvereeniging (G.N.T.) en de
vcrccniging van Iberische anarchisten (E.A.
I.), die in den afgeloopcn nacht door mid
del van pamfletten hebben opgeroepen tot
den gewapenden opstand tegen den staat.
In deze vlugschriften werd gezegd, dat de
staat met wapengeweld moet worden uit
eengeslagen. In de toekomst zou er geen ge
zag meer bestaan; de particuliere eigendom
zou ophouden te bestaan. Arbeiderscomité's
moesten er voor zorgen, dat het productie
proces niet werd onderbroken. De arbeiders
zouden zich huiselijk inrichten in de wonin
gen der rijken, terwijl het landbezit onver
wijld in beslag moest worden genomen door
revolutionnaire commissies. Commissies in
de stadswijken zouden zorg te dragen heb
ben voor de verdeeling der levensmiddelen.
De banken zouden bezet moeten worden
door revolutionnairen om het kapitaal in
handen van het arbeidende volk te brengen.
De nieuwe vlag zou zwart-rood zijn. Onder
die vlag zou de vrijheid bevochten moeten
worden.
Hoewel de opstandige beweging der
anarcho-syndicalisten over het algemeen als
bedwongen kan worden beschouwd, heeft de
regeering zich toch gedwongen gezien den
alarmtoestand te vervangen door den staat
van beleg.
Terwijl in de groote steden dank zij de
talrijke politiemacht de opstand betrekke
lijk snel kon worden onderdrukt, hebben in
do kleinere plaatsen van Catalonië en el
ders, waar de politie overal zwak was, de
gevechten den geheelen dag geduurd.
In óén der provinciën hebben vrouwen van
landarbeiders verschillende landgoederen
bestormd; zij richtten er veel schade aan
en voerden het vee weg. Bij Jacn rooefden
socialistische arbeiders op verschillende
landgoederen den olijvenoogst.
Van Barcelona zijn twee bataljons infan
terie en een regiment cavalerie naar Fi-
gueras gezonden.
De regeering is vandaag in een buitenge
wonen kabinetsraad bijeengekomen en heeft
besloten den kleinen staat van beleg voor
liet gchcele land af te kondigen. Dicntengc-
gevolge worden de constitutioneelo waar
borgen tijdelijk opgeheven. De pcrscensuur
is ingevoerd.
Expresstrein ValenciaSevilla
verongelukt.
Ondanks de buitengewoon uitgebreide
voorzorgsmaatregelen der regecring is de
anarcho-syndicalistische opstandige bewe
ging in den nacht op Zondag opnieuw op
gelaaid.
Te Madrid, waar tot nu toe niets was voor
gevallen, zijn 11 bommen ontploft. Het mag
een wonder heeten, dat persoonlijke onge
lukken niet hebben plaats gevonden. De
rnatcrieele schade daarentegen is aanzien
lijk.
Te Barcelona hebben de schietpartijen in
de voorsteden den geheelen nacht voortge
duurd. In de stad zelf zijn vier bommen
ontploft. Twee personen zijn gedood en
velen gewond. Bovendien zijn de bakkers in
staking gegaan. De militairen verzorgen de
broodvoorziening.
Op 15 K.M. afstand van Valencia is de
expresstrein ValenciaSevilla tot ontspo
ring gebracht doordat extremistische ele
menten een brug in de lucht hadden laten
vliegen. De trein stortte in de diepte. Tot nu
toe zijn 5 dooden, 11 ernstig- en 27 lichtge
wonden geborgen.
Te Grande hebben extremisten brand ge
sticht in zes kerken en kloosters, welke
grootendeels in do asch zijn gelegd. De
watervoorziening is gestoord.
Te Saragossa hebben de anarchisten ge
probeerd het gouvernementsgebouw te be
stormen. Zes personen zijn gedood. De troc
pen werden van de daken beschoten. De
schietpartijen duren voort.
Te Alfajar bij Valencia zijn li syndicalis
ten om het leven gekomen doordat bommen,
welke verdeeld werden, te vroeg zijn ont
ploft; 400 bommen zijn in beslag genomen.
Te Bilbao en Sevilla, waar het nog rustig
is, zijn zeer scherpe voorzorgsmaatregelen
getroffen. De belangrijkste punten in de stad
zijn bezet door militairen met machinege
weren en pantserauto's.
In het geheel zouden tot nu toe 40 dooden
en gewonden te betreuren zijn.
In den loop van den Zondag zijn te Ma
drid 140 arrestaties verricht. De ministers
zijn Zondagmiddag nog op het departement
van oorlog bijeengekomen ter bespreking
van den toestand.
De raadspresident heeft per radio een
toespraak gehouden tot het volk, waarin
hij een beroep doet op het volk tot hand
having van de rust.
Volgens niet officieele berichten zou het
aantal dooden bij het spoorwegongeluk te
Valencia dertig bedragen.
To Madrid zijn Zondag nog weer enkele
bomaanslagen gepleegd; overal zijn de
grootsto voorzorgsmaatregelen getroffen en
men is op het ergste voorbereid.
BECHSTEIN BLtiTHNER - IBACH
GROTRIAN STEINWEG
Fa. R. VAN DEN BURG
Arhh.straaL
Gevestigd sedert 1887.
I
Zal Frankrijk Duiischland militaire
en politieke concessies doen?
Londen, 8 Dec. (V D.)'De diplomatieke
medewerker van de Daily Telegraph vat
de houding van Engeland inzake de reor
ganisatie van den Volkenbond als volgt
samen:
le. De Engelsche regeering wil concrete
voorstellen van Italië en andere staten af
wachten en onderzoeken, voordat zij ecnig
hesluit zal nernen.
2e. Er Is veel te zeggen voor een reorga
nisatie van den Volkenbond en zijn metho
des. Dn Volkenbond zou door een scheiding
van het statuut vap het verdrag van Ver
sailles en de andere vredesverdragen in
hetcekoiiis vooruitgaan.
3e. Deze scheiding zou het,beste middel
kunnen blijken om Duitschland weer naar
Genève terug te brengen en wellicht ook
Rusland tot toetreding te bewegen.
4e Dc terugkeer van Japan en de deelne
ming van Amerika zijn zeer twijfelachtig.
5e. Op grond hiervan acht men het be
langrijk, dat de groote mogendheden af
zonderlijk bijeen komen en oplossingen
voor de belangrijkste internationalo vraag
stukken uitwerken. Hun beslissingen zou
den moeten worden voorgelegd aan de ver
gaderingen van den Volkenbond, waarin
ook de andere mogendheden zitting heb
ben.
Daar ook verscheidene groepen der klei
ne mogendheden elkaar gewoonlijk buiten
Genève ontmoeten, kunnen deze geen be
zwaren hebben, wanneer de groote mo
gendheden een -.dergelijke methodo volgen
7e. Er moet een methode govonden wor
den om do mogendheden, die .te Genève
een grootere verantwoordelijkheid bezit
ten, dienovereenkomstig meer autoriteit
en meer invloed te geven.
8e. Om de werkzaamheden van den Vol
kenbond te bespoedigen, moet dc omvang
van zekere technische en uitvoerende or
ganen worden verkleind
Londen, 8 Dec. (V.D.) In verband met
do besprekingen van den Kngelschen am
bassadeur te Parijs, lord Tyrrell te Lon
den merkt de Morning Post op, dat Frank
rijk met zijn antwoord aan Duitschland
aarzelt, omdat het niet van de Engelsche
voornemens op de hoogte is. Frankrijk wil
weten of en in hoeverre en onder welke
omstandigheden het op den steun van En
geland kan rekenen, wanneer do tegen
woordige directe onderhandelingen ten
slotte „gevaarlijk" zouden blijken. Frank
rijk wil weten of het kan rekenen op waar
borgen tegen het vergroole gevaar van ècn
invasie, voor het geval men Duitschland
vergrooling van zijn logcr toestaat. Van het
antwoord op deze vragen zal waarschijn
lijk het Fransche standpunt l)ij de onder
handelingen met Duitschland afhangen.
Frankrijk wil echter geen waarborgen, die
verder gaan dan de bestaande verdragen.
Het wil slechts de juiste beteekenis en dc
militaire waarde van dc door de Engelscht
ministers gegeven betuigingen van vriend
schap vernemen. Zoodra do Fransche re
geering hieromtrent i9 ingelicht, zal zij een
besluit nemen over de militaire en politieke
concessies aan Duitschland.
Volgens de News Chronicle zou sir John
Simon geen direct antwoord op dc Fran-
sohe wenschen hebben gegeven en erop ge
wezen hebben, dat deze zaak een aangele
genheid voor het gcheele kabinet is.
De Daily Herald meldt, dat do minister
van buitenlandschc zaken Woensdag a.s.
in het kabinet een uiteenzetting van den
tpestand zal geven.
Parijs, 8 Dec. (V.D.) De Parijsche bla
den weten te melden, dat de Fransche re
gecring onmiddellijk na afloop \an do fi-
nancieele debatten in de Kamer in een
ministerraad haar standpunt ten opzichte
van alle vraagstukken, welko verband
houden met de ontwapeningskwestie, zal
vaststellen.
De Matin wijst erop, dat de Fransche
ambassadeur te Berlijn, Fran?oi9 Poncct
dringend verzocht heeft hem het stand
punt der regcering mede te deelcn.
De Figaro bevestigt, dat de Quai d'Or9ay
zich eerst op de hoogte wil stellen van dc
meening der overige regceringen om pas
daarna in een te houden ministerraad de
finitief haar standpunt vast te stellen.
Ontwapeningsbespreking bij sir
John Simon.
Londen, 8 Dec. (V. D.) Vandaag zijn
ontvvapeningskweslics besproken bij het be
zoek van Arthur Henderson, den president
der ontwapeningsconferentie, aan sir John
Simon, den minister van buitenlandschc
zaken.
Ter voortzetting van de politiek, welke
door het bureau der conferentie de vorige
maand te Genève is goedgekeurd, hebben
gedaclitenwisselingen plaats langs diploma
tieken weg in de verschillende hoofdsteden
van Europa, ten einde te trachten het werk
der conferentie voortgang te doen hebben.
De secretaris-generaal van den Volken
bond, Avenol, zal vanavond uit Genève ver
trekken en na een kort verblijf te Parijs,
waar hij don Franschen minister van bui-
tenlandsche zaken, Paul Boncour, zal spre
ken, Zondag doorreizen naar Londen.
Simon zal aanzitten aan het noenmaal,
dat dc regcering Maandag in het Lagerhuis
ter eere van Avcnol zal aanbieden.
Overleg tusschen Rome en
Berlijn.
Rome, 8 Dec. (V. D.) Als antwoord op
het bezoek van de Duitsche ministers aan
Rome zal do onderstaatssecretaris van het
Italiaanschc ministerie van buitenlandsche
zaken Suvich zich in het begin van de vol
gende weck naar Duitschland begeven
waar hij eenige dagen zal blijven. Zijn ver
blijf te Berlijn biedt gelegenheid de kwes
ties van internationale politiek, welke beide
landen in het bijzonder iutcressceren, op
riendschappolijke wijze te bespreken.
IDIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJ KSCHÊ
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Staat van beleg in Spanje.
(Eerste Blad, pag. l£
BINNENLAND.
Do Postjager heeft averij.
(Derdo Blad, pag. 1.)
Het cadcaustelseL
(Derde Blad, pag. lf\
Schipbrug te Arnhem weggenomen.
(Derde Blad, pag. Ij'
UIT DEN OMTREK.
Doodelijk ongeval te Soesterbcrg.
(Derde Blad, pag. 2).
New-York, 10 December (V.D.Kolonel
en mevrouw Lindbergh zijn Zondag van
Para naar Manaos vertrokken, vanwaar
Maandag weer naar Para zal worden
teruggevlogen. De Lindberghs willen daar
na hun vhicht via Trinidad en Miami ten
einde brengen. Met Kerstmis hopen zij
weer thuis te zijn.
Vlot geland.
Het echtpaar Lindbergh is na een moei
lijken tocht om 19 uur 30 Gr. Tijd vlot
gedaald te Manaos. Tengevolge van den
regen was Lindbergh den koers kwijt ge
raakt, zoodat hij met twee uur vertraging
is gearriveerd.
Hoogste barometerstand: 772.3 te Black-
sod.
Laagste barometerstand: 752.2 te Vardö.
Verwachting: In het Noorden: meest ma
tige Zuid-Westelijke tot Noord-Westelijk»
wind, zwaar bewolkt tot betrokken, kans
op eenigen neerslag, lichte tot matige
dooi. In het Zuiden: zwakke tot matige,
ineest Westelijke wind, nevelig tot zwaar
bewolkt, weinig of geen neerslag, tempe
ratuur om het vriespunt tot liohte dooi.
Waarschijnlijk eenige dagen van
matigen lot lichten dooi.
Het hooge drukgebied is aan zijn Oost
zijde sterk aan intensiteit afgenomen, zoo->
dat de kern thans tot Ierland teruggetrok
ken is. Gisteren passeerde een depressio
met flinke daling Scandinavië. Zij werd
gevolgd door drukstijgingen, doch een
nieuw daalgebied passeert IJslaud; het
strekt zijn invloed vrij ver zuidwaarts uit,
zoodat bij ons in het Noorden van het land
de Westenwind reeds inviel met dooi langs
de leust in de Noordelijke provincies. Ook
in Groot-Britannië en Ierland, Denemarken
en België is de temperatuur gestegen. In
Frankrijk, midden- en Zuid-Duitschland
bleef de vorst nog streng. Ook in Lupland
riest het thans weer vrij sterk. De dru.k-
verdéeling geeft aanleiding om ten onzent
eenige dagen matige tot liohte dooi te ver
wachten. Hoogstwaarschijnlijk zal de dooi
alleen in het Noorden van ons land van
cenigen neerslag vergezeld gaan. Hoe de
weerstoestand zich na dc dooi-periodc zal
.ontwikkelen, is nog onzeker.
Hevige beroering in Spanje.
Een rebellie, die reeds heel wat
bloed heeft gekost
In Spanje gaat het op het oogenblik weer
Spaan6ch toe. Na de successen, die rechts
bij de jongste parlementsverkiezingen heeft
behaald, is de wanorde in Spanje, waar de
politieke rus! na de revolutie nog nimmer
volkomen is teruggekeerd, nog aanmerke
lijk toegenomen. Dc ongeregeldheden heb
ben voorloopig wel haar hoogtepunt bereikt
gedurende de beide laatste dagen, die ge
kenmerkt werden door een reeks daden van
terrpur. zooals het werpen van talrijke, bom
men. liet lot ontsporing brengen van trei
nen, het aanvallen van de politie, enz. Al
deze excessen hadden zeer ernstige gevol
gen: het aantal dooden on gewonden loopt
in de honderden, zoodat dan ook zonder
overdrijving kan worden gesproken van een
bloedigen burgeroorlog.
Alle teckenen wijzen erop, dat de opstand,
dien men reeds heeft gekenschetst als een
der gevaarlijkste van dc laatste jaren, het
werk is van de anarchisten, die in den
nacht van Zaterdag op Zondag en ook nog
daarna een poging hebben gedaan alles on-
derste-boven te gooien.
Dc regecring heeft aanvankelijk nog al
geruststellende berichten dc wereld in ge
zonden, waarin men het liet voorkomen,
alsof reeds in den bloednacht van Zaterdag
op Zondag de revolutie volkomen was on
derdrukt. maar deze voorstelling van za
ken beantwoordde nu niet bepaald aan de
feiten, daar het ook nog gisteren in tal van
plaatsen heet is toegegaan. De straatge
vechten duren nog her en der voort en on
danks do afkondiging van den 6taat van
beleg hebben dc revolutionnairen hun ver
zet nog geenszins opgegeven. Zelfs mag het
in beginsel niet uitgesloten worden geacht,
dat men in Spanje thans pas aan het begin
der ellende is. Hel is namelijk zeer wel mo
gelijk, dat de revolutionaire algemeenc sta
king, die dc anarchisten voor heden heb
ben uitgeroepen, evenzeer zal overslaan op
dc communistisch en socialistisch georiën
teerde arbeiders. Manneer dit inderdaad
mocht geschieden, zou de chaos nog groo-
ter en gevaarlijker worden dan hij reeds is.
Dat de beweging ongetwijfeld eveneens een
anti-religieus karakter droeg en als een
protest moet worden beschouwd tegen den
uitslag van den jongsten stembusstrijd, kan
o.a. worden afgeleid uit het feit, dat vele
der talrijke bomaanslagen, die een sfeer
van onrust in 't leven moesten roepen, ge
munt w aren op kloosters en kerken.
Hoe dit ook zij, de regcering verweert zich
met man en macht tegen de onruststokers en
velen van deze laatsten zijn reeds achter
slot en grendel gezet, doch de toekomst
moet natuurlijk leeren, of zij door krachtig
en onverbiddelijk optreden den toestand op
den duur meester zal kunnen blijven.
Naar Barrios,* de ministerpresident, ver
klaard moet hebben, kan de toestand in
Spanje op het oogenblik over 't algemeen
als rustig worden beschouwd, maar hij
voegde er tevens aan toe, dat dc regcering
met de huidige situatie nog geenszins te
vreden is en voronemens is al haar vijan
den haar macht en autoriteit te laten voe
len. De anarchisten en syndicalisten had
den volgcii6 hern den opstand zorgvuldig
voorbereid en beschikten volgens hem
rijkelijk over geldmiddelen, die zij blijkens
dc feiten niet zonder succes hebben ge
bruikt om op uitgebreide schaal een
intense propaganda te voeren Tegenover
persvertegenwoordigers heeft Barrios als
z'n opvatting te kennen gegeven, dat dc re
volutie op zijn laatst vandaag zou zijn on
derdrukt. Ook was hij van oordeel, dat aan
den opstand, behalve do anarchisten en syn
dicalisten, geen enkele andere arbeiders
organisatie heeft deelgenomen.
Men ziet dus, dat de leider der Spaansche
regeering, al onderschat hij den ernst der
rebellie geenszins, overigens nog al opti
mistisch is. Het is te hopen, dat de feiten
hem spoedig gelijk zullen geven en dat b.v.
niet het leger zich bij de opstandelingen
aansluit, een gevaar, dat niet geheel denk
beeldig mag worden geacht, wanneer men
in aanmerking neemt, dat de revolutie gis
teren ook was overgeslagen op dc provincie
Estramadura, waar dc troepen in 't
garnizoensstadje Villanuevc de zijde van
de revolutioaircn kozen en gezamenlijk de
gendarmerie bestreden. Toen, aldus één der
telegrammen, uit dc provinciale hoofdstad
Badajoz militairen werden gcrequireerd
om den opstand te onderdrukken, ver
schansten de muiters zich in dc kazerne.
Een deel der troepen, die kwamen aanruk
ken, weigerde de kazerne aan te vallen en
wilde met de rebellen gemcene zaak maken.
Troepen openden daarop het vuur op de op
standige kameraden.
Dit is misschien een op zich zelf staand
geval, maar het gebeurde is zeer leerrijk
daar het een aanwijzing inhoudt ten aan
zien van mogelijkheden, waarmee dc regee
ring, die op -alle gebeurlijkheden voorbereid
moet zijn, ernstig rekening dient te houden.
RIJDT VEILIG!
De fietslamp naar beneê gericht
'l Doet U de galen vinden
En nooit kan dan Uw rijwiellicht
Een ander gaan verblinden.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
Kleedt u Warm!
Wollen Cami3oles
Onderjurken
Directoires
Onderblouses
BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M.
6 a 7 pers. auto met chauffeur
Vaste standplaats ter linkerzijde
van Hotel Monopole
DAMES-MODE ZAAK
E= ARNHEMSCHE WEG 26 E=
