DE EEMLANDEU
DE LINDBERGHS WEER THUIS
KERSTGESOm
Luvcxxzn
4000 EXEMPLAREN
BAKKERIJ „DE LUXE
rn!J5 utu ftuvenicniicw elte|fgel fQ 25 Lltfd<ldl8helds.„dverttDtlih, voord.
Donderdag 21 December 1933 Uitgave: VALKHOFF Co. °s° Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32e Jaargang No. 148
KRANIGE VERRICHTINGEN
VAN HET ECHTPAAR
NOG VOOR DEN ZONDAG GEREED
HEERENCOSTUUMS
TAXI TAXI
TELEFOON
1210 1211
Het MEEST VERTROUWD
en GOEDKOOPSTE
adres voor TAXI'S
ACTIEF"
DUITSCHLAND VERLANGT
HERBEWAPENING
4 uur 15 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI TAXI
ook 's nachts geopend
1093 Tel. 1830
GARAGE NIC. BOVÉE
KAMP 41
Vaste standplaats ter linkerzijde
van Hotel Monopole
Dresdeiter Weihnachts tollen
P. F. A. VAN DAAL
Kapelweg 58 - Tel. 690
AMERSPOORTSCM DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pe/ 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) i 0.l7'/r
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 519
DDI IP ncn inUFHTFHTIFN vao 1-4 regels I 1.05 mei Inbegrip ven een bewnsaummB
helft ven den prils. Kleine AdvertenlISo „KEITJES" bt) voorullbetellng 1—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I I.— Bewijsnummer extra t 0.05
Een vlucht van 48000 K.M.
Tweemaal over den Oceaan
liet echtpaar Lindbergh, dat Dinsdag
avond onder reusachtige belangstelling van
zijn wereldvlucht' te New York is terugge
keerd on op de Iludsun nabij College Point
voor Long l3land landde, heeft in do vijf
maanden, dat de vliegers van huis waren.
48.000 K.M. afgelegd.
Dinsdagochtend vertrokken de Lindberghs
nit Charleston in Zuid-Carolina en nader
den zonder bijzondere gebeurtenissen New
York, waar zij echter verwacht werden.
Niet alleen dat zioh op Long Island een
igroolo menigte had verzameld, maar bo
vendien kruisten eonige foto vliegtuigen van
Amerikaansche nieuwsbladen boven de stad
om de primeur van Lindbergh's aankomst
te hebben. Spoedig hadden dezo vliegtuigen
de Lockheed ontdekt en trachtten het vlieg
tuig te naderen om van dichtbij foto's te
maken. Het watervliegtuig der Lindberghs
bleek minder snel te zijn dan de persvlieg
tuigen, doch toen dezo het toestel naderden,
dook Lindbergh plotseling in een wolken
bank cn zag kans uit het -gezicht te *cr-
a wij ncn. Over de Hudson vloog hij in de
richting van Manhattan en cirkelde la.ïg
hoven Enge wood, over hot huis van zijn
6'ckoonmocder, mevrouw de weduwe Dwight
Morrow, aldus zijn eerste groet brengend"!
aan het eenjarig zoontje John der Lind
berghs Tojn vloog hij weer terug en daal
de nabij Collega Pojnt op de rivier. Na een
korte ontvangst begaf het echtpaar Lind
bergh zich per auto naar de woning van
mevrouw Morrow.
Op hun vlucht vail 4S.OOO K.M. heeft het
echtpaar Lindbergh twee Oceaanviuchten
gemaakt cn wel één langs de Noordelijke
route in Oostelijke richting on één longs
cle Zuidelijke route in Westelijke richting.
Doel van de vlucht was het verzamelen van
gegevens omtrent de technische mogelijkhe
den voor dé instelling van transatlantische
luèhtdiensten tusschen Amerika en Europa.
Het echtpaar Lindbergh vloog over Labra
dor, Groénland', IJsland naar Scandinavië,
bezocht o.a. Moskou cn andere deelcn der
sovjetunie -en verschillende andere Euro-
peesche hoofdsteden, die een belangrijke
plaats innemen in het internationale lucht
verkeer. Zijn bezoek aan ons land cn zijn
aankomst in de Amstcrdamsche marinc-
vlicghaven Schellingwoude ligt nog versch
in het geheugen. Over Afrika vloog hij via
de Zuidelijke route over den Atlantische!)
Oceaan naar Brazilië en vandaar via de
Middcn-Amerikaansche eilanden terug naar
de Vcreenigde Staten.
De Lindberghs gebruikten een Lockheed-
watérvliegluig, uitgerust slechts met één
motor cn wel con Wright Cyclone-motor.
De motor heeft zich zoowel in het sub-arc
tische klimaat van Labrador en Groenland
HET ECHTPAAR LINDBERGH.
als in het sub-lropiscbe cn tropische kli
maat van Afrika cn Brazilië uitmuntend ge
houden. Lindbergh bleek dan ook zooveel
vertrouwen in de betrouwbaarheid der
Wright Cyclone-motorcn te hebben, dat bij
a! zijn lange afstandsvluchten zonder aar
zeling met zijn éénmotorig toestel durft on-
aernomen. Het is begrijpelijk, dat hij bij
zijn aankomst op Long Island den president
der Wright Aeronautical Corporation, Guy
W. Vaughan, hartelijk begroette. Ook zijn
beroemde eerste solo-vlucht over den Atlan-
lischcn Oceaan naar Parijs met zijn toestel
Spirit of St. Louis en zijn groole luchtreis
in 1931 naar Japan en China maakte hij
met Wright. Cyclonemotoren. Eigenaardig is
het, cïat men juist den laalstcn tijd in Ne
derland zooveel pech heeft gehad met de
motoren van een fabriek met overigens zoo
uitnemende reputatie Zoowel de versagen
de motor van de Postjager als de defecte
motor van de Zilvermeeuw zijn Wright Cy
clone-motorcn. Zeer veel andere Vliegtuigen
der K.L.M. zijn uitgerust rnet een ander
type motor van deZelfdc fabriek, de Wright
W li i r 1 w i n cl-ïn t or c n
Model oppsrsen
Ontvlekken oppersen
Chem. reinigen oppersc-n
I 0.80
- 1.75
- 2.40
77
LANGESTRAAT
117.
Tel. 1717.
Het geschil om den Gran Chaco
spoedig een s^uk verleden?
De vijandelijkheden tusschen
Paraguay en Bolivia voorlocpig
gestaakt.
Al tientallen jaren liggen de Zuid-Amcri-
kaansche republieken Paraguay cn Bolivia
met elkaar overhoop in verband met de
rechten, die beide partijen laten gelden op
het gebied van den Gran Chaco, Ontelbare
kecren zijn de heide landen elkaar in de
haren gevlogen, maar wel heel erg is het
geweest in 1932 cn 1933, toen de meenings-
verschillcn meermalen op zeer bloedige
wijze werden uitgevochten. Om het Gran
Chaco-gebied is den laatsten tijd dan ook
een forrnecle oorlog gevoerd, die heel wat
slachtoffers heeft gcëischt cn die tenslotte
is uiigeloopcn op een geduchte nederlaag
van Bolivia, dat in militair opzicht o.m
werd geholpen door den vermaarden Duit
schcn generaal Kundt, die de overwinning
der Paraguanen echter niet heeft kunnen
voorkomen. Er heeft een 6tronining onder
laatstgenoemden bestaan om de Boliviano!)
nog meer tc tuchtigen en dezen zoodanig
klop te geven, cfat hun vooreerst dc Irek
wel zou vergaan om Paraguay ook maar
ccn strootje in den weg te leggen. Gelukkig
echter hebben dc Paraguanen hun gezonde
verstand laten werken; het uitvloeisel hier-
,van is nu, dat gedurende ecnigen tijd oer
wapenstilstand is gesloten; in den tijd, dat
de wapens rusten, wil men middelen zoe
ken om dc oorzaken van het conflict voor
goed uit den weg te ruimen. In verband
hiermee wordl er zelfs reeds op gezinspeeld
dat de gehoelc aangelegenheid ter beslis
sing zal worden voorgelegd aan het Inter
nationale Ilof te Den Haag. M a.w.: beide
partijen zijn er thans voor te vinden de
uitspraak van een scheidsrechtidijke
stantie te aanvaarden: dat Bolivia, hetwelk
de nederlaag heeft geleden, al werd dil land
liet sterkste'geacht, arbitrage aanvaardt, is,
gezien zijn positie van overwonnene, ver
klaarbaar, maar dat Paraguay zich hier
eveneens mee accoord verklaart, wekt eeni-
c, zij het tot tevredenheid stemmende, ver
bazing. Gemeenlijk is de overwinningsroes
een factor, die bijdraagt tot kalm overleg
n rustig wikken cn beschikken. Paraguay
maakt hierop echter thans een loffelijke
uitzondering.
Overigens kan niet ontkend worden, dat
dc weg, dien de beidé Zuid-Amerikaansche
epubliekcn thans hebben ingeslagen beter
eerder door hen liud kunnen worden be
wandeld, want hadden zij vroeger in een
arbitrageprocedure hun heil gezocht en niet
pas thans, nu "zij beide in militair opzicht
meer of minder zijn uitgeput, dan had een
oorlog, die in beide landen veel leed heeft
gebracht, kunnen worden voorkomen. In
vroegere perioden van het geschil heeft het
niet aan goeden raad ontbroken en zoowel
door den Volkenbond, als door dc pan
Amerikaansche unie, die thans toevallig te
Montevideo weer een congres houdt, is er
herhaaldelijk bij de strijdende partijen op
Aangedrongen haal* meoningsverschillen op
minder bloedige wijze uit den weg te rui
men, docli steeds klopte men aan doove-
mans ooren. Door den bitteren nood daartoe
gedwongen, is men nu toeschietelijker ge
worden en is de hoop toegenomen, dat ein-
lijk een regeling zal worden getroffen,
ten aanzien van den loop der grens in het
Gran Chaeogebied. waarmee beide landen
genoegen zullen nemen en waaraan zij in
den vervolge ook de hand zullen houden
Overigens is het oen bemoedigend verschijn
scl. dat de Volkenbond cn dc pan-Ameri-
kaansch unie di!maal~eendrachtig samen
werken, zoofint. feitelijk een tweeledig be
roep op de vechtersbazen wordt gedaan om
niet opnieuw in hun oude oorlogscuvclen
te vervallen. Met spanning wacht men
vooral af, of Paraguay, hetwelk reeds blij
ken heeft gegeven, dat met dit land valt te
praten, niet al tc onredelijke eischen zal
stellen Men koestert te dezen aanzien on
getwijfeld ccnigc hoop, daar Paraguay op
den duur niet dan ten koste van zijn pres
tige een schikking zou kunnen saboteeren,
die als uitvloeisel van 't overleg tusschen
Noord- cn Zuid-Amenka cencrzijds, Europa
aan den anderen kant, den heiden stalen
ongetwijfeld eerlang zal worden voorgelegd.
ONZE PLANTEN EN DE STRENGE
KOJDE.
De streng invallende vorst herinnerde
ons er even aan dat we op lijd gereed moe
ten zijn met het dekken en opbergen van
niet winterharde planten. Over de inge
kuilde producten als Dahlia's, en winter
groenten brengen we nog wat ruigte aan
indien we vermoeden dat de beschuttende
aardlaag niet dik genoeg is. Het dekken
van bakken waarin we niet winterharde
winterharde planten bewaren, eischt nu
veel zorg. Reeds hebben we deze bakken
omgeven met een dubbele wand, waarvan
we de tusschenruimte opvulden met koude
werende stoffen als: turfmolm, zaagsel,
droog blad of iets dergelijks. Het glas dek
ken we met een of meer slrooraatten waar
over nog een rietmat komt. Zorg vooral dat
het dekmateriaal goed aansluit opdat er
geen kieren openblijven. Dek zoodanig dat
het dekmateriaal niet door den wind kan
worden opengeslagen. Op het midden van
den dag, als de zon op den bak schijnt ,en
hef in het zonnetje dooit, maken we het
glas vrij opdat het zonlicht de planten kan
bereiken en de temperatuur in den bak wat
kan verhootfen. Even voor dat het zonnetje
weer van den bak gaat rtoet het dekmate
riaal er weer op zijn, In geen geval mag hét
glas aanloopen, d i, bevroren zijn, voordat
we dekken. Denk ook om uw kamerplanten
welke misschien in een vertrek staan waar
in niet wordt gestookt, plaats deze gedu
rende den nacht in een verwarmd vertrek
of omgeef ze anders met courantenpapier.
Wees nu vooral spaarzaam met gieten en
doe het indien noodig, alleen in de morgen
uren. Indien bladplant.i schoongemaakt
moeten worden doen we dit in een ruimte
waar ze bij deze behandeling niet van tocht
of koude kunnen lijden. Gebruik voor het
gieten en voor het schoonmaken steeds
water dat kamertemperatuur heeft. Zorg
verder dat uw planten zooveel mogelijk van
het toch al schaarsche daglicht profiteeren
De plaats voor de planten is vooral in de
zen tijd van het jaar, dicht bij de vensters.
Omdat ze daar het eerst van koude te lij
den hebben nemen we daarvoor 's avir.d"?
onze maatregelen. Niet winterharde vaste
planten als Gynerium, Crinum, Alstroeme
ria, Montbretia, Gunnera, Anemone japo-
nica e.a. behooren nu gedekt te zijn. Indien
dit tot heden werd verzuimd, doe het dan
ngg. Ook kan het noodig zijn de deklaag
eenigszins te verzwaren. Over de onlangs
geplante bollen van Hvacinthen, bolirissen
en Ixia brengen we ook een laagje turf
molm aan. Beschut verder alle planten
waarvan ge reeds weet dat ze beschutting
behoeven.
Parijs, 19 Dec. (II N.) Naar de Berlijn-
sche correspondent van het Journal des Dé-
bats meldt, is ccn lid der Franschc legatie,
die het antwoord van de Duitsche regec
ring inzake het ontwapeningsvraagstuk hij
zicil heeft, naar Parijs vertrokken. In (lit
antwoord wordt volgens den correspondent
voor Duitschland e.en leger van 300.009 man
verlangd. Voorts dezelfde bewapening voor
de verdediging als in andere landen. Ver
der biedt rijksminister Hitler Frankrijk oen
pact van non-agrcssic voor den duur van
n jaren aan.
a r ij s, 20 Dec. (V. D.) .Dc eerste legatie-
raad vau dc Fransehe ambassade te Berlijn
gisteren te Parijs aangekomen en heeft
zich onmiddellijk naar den Guai d'Orsay
begeven. In welingelichte kringen verklaar
de men, dat hij ccn rapport bij zich heeft
van den Berlijnschen ambassadeur Fran
cois Poncet, waarin op grond van mededee-
lingen der rijksregeering de Duitsche eisch
inzake rechtsgelijkheid nogmaals uitvoerig
wordt uiteengezet. Arnal zou het rapport
aan Paul Boncour hebben overhandigd. De
Duitsche mcdedeelingcii kunnen niet be
schouwd worden als een nota, doch slechts
als inlichtingen over enkele punten der tot
nog toe gevoerde onderhandelingen.
DE OLIEVLEK WORDT STEEDS
GROCTER.
Brussel, 21 Dec. (V.D.) Zooals ver
wacht werd, blijft het Belgische corruptie
schandaal zich nog steeds uitbreiden
thans is men tot arrestatie ook builen po
litickringen overgegaan en wel van den 52-
jarigen referendaris van het Belgische de
parlement van arbeid Lejeunc. dio na een
langdurig onderzoek van passieve corrup
tic wordt beschuldigd. Ook Lejeune heeft
van den benzine- en oliehandclaar Pauwels
gelden en verschillende geschonken geac
cepteerd. waarvoor hij vrienden en relaties
\an Pauwcis verschillende Belgische rid
derorden heeft bezorgd.
Men verwacht, dat. nu dc eerste arresta
(ie in deze parlementaire kringen is geval
len, er weldra meer in dezo kringen zullen
volgen.
MOORD EN ZELFMOORD IN
BERLIJNSCH HOTEL.
Berlijn, 20 Dec. (II.N.) In den afgeloo
pen nacht heeft zioh in een klein hotel in
dc Dorothccnstrasse een bloedig drama af
gespeeld. Een 25-jarige man en ccn vrouw
van denzelfdcn leeftijd hadden daar een ka
mer gehuurd. De vrouw had in het restau
rant van het hotel een flesch cognac be
steld, waarmede zij zich naar dc kamer had
begeven. Tien minuten later kwam zij weer
naar beneden met een diepe wonde in haar
hals en zakte in de restauratiezaal in el
kaar. Twee vriendinnen brachten de ster
vende naar de Charilé, waar nog slechts
dc intusschen ingetreden dood kon worden
vastgesteld. Dc politie, die terstond gewaar
sohuwd werd, vond de deur van de kamer
gesloten cn drong met geweld binnen. Daa
voncl zij den man rnet doorgesneden keel
dood te bed liggen. Men neemt aan, dat de
man in een roes dc vrouw heeft gewond
en, toen hij tot besef kwam van hetgeen hij
gedaan had, dc hand aan zich zelf heeft
geslagen.
NOG FELLE KOUDE IN ZUID-
EURC-PA.
Milaan, 20 Dee. (V.D.) Dc koude-golf in
Ncord-Italië blijft onverminderd voortdu
ren. Te Turijn is de thermometer gedaald
tot 12, tc Milaan tot 10, te Parmia tot 15 en
to Bologna zelfs tot 18 graden onder nul.
De gunstigste temperaturen in Niord-ltaliö
waren niet hooger dan drie graden boven
het vriespunt. De gladheid van de wégen
en de Ijsgang in de havens veroorzaken in
de havensteden tal van ongevallen. Op de
autostrada van Milaan naar Turijn slipte
een auto tengevolge van de gladheid van
den weg en 6locg om, waarbij drie pyjrso-
nen ernstig gewond werden.
Mad rid,,20 Dec. (V.D.) De koude blijft
in geheel Spanje aanhouden. Van vele
plaatsen worden temperaturen gemeld, zoo
als zij in lange jaren niet zijn voorgekomen.
DRIE KINDEREN BIJ BRAND OM HET
LEVEN GEKOMEN.
L u d vv i g s h a f e n, 20 Dec. (V.D.)- Heden
morgen werd dc politie gewaarschuwd voor
een vreeselijk ongeval, dat in de woning
van den aoglooner Rudolf Hess was 'ge
schied. De drie kinderen van Hess, twee
knaapjes cn een meisje van 3. 4 en 5 jaar,
dio alleen in huis waren, hebben vermoe
delijk met vuur gespeeld, waardoor cle ka
mer waarin zij zich bevonden, in brand
raakte en geheel uitbrandde. De ontzette
ouders vonden bij hun thuiskomst de drie
verkoolde lijkjes.
DRAMA UIT JALOUZIE.
München, 20 Dec. (V.D). Dinsdag
avond heeft in een ziekenhuis te München
een aldaar werkzame 25-jarige laborato
rium-assistent zijn meisje, een 24-jarige
verkoopster, die hem in het laboratorium
kwam opzoeken, zwavelzuur in het gezicht
gegooid cn daarna zichzelf met cyaankali
vergiftigd. Het meisje moest in het zieken
huis worden opgenomen met ernstige ver
wondingen, doch zij verkeert niet in levens
gevaar. De jongeman handelde vermoedelijk
uit jalouzie.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCHB
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
i).
BUITENLAND.
De Lindberghs weer thuis.
(Eerste Blad. pag.
BINNENLAND.
Van der Lubbe is ziek.
(Tweede Blad. pag. 1).
STADSNIEUWS.
Lezing voor den Vrijheidsbond over „Tócli
Aberaal."
(Eerste Blad, pag. 3).
25 jaar evangelie-dienaar.
(Eerste Blad, pag. 2).
Medegedeeld door het K.N M I. te De feilt:
Hoogste barometerstand. 779.6 te Le Ha
vre.
Laagste barometerstand: 743.S te Reyk-«
javik.
Verwachting: Zwakke tot matige ^este*
lijke tot Zuirl-Wcslclijké of Zuidelijke wind*
nevelig tot zwaar bewolkt, weinig of geert
neerslag, lichte dooi tot temperatuur om
het vriespunt.
Nog steeds bleef de hoogc drukking in.
onze omgeving toenamen, maar de kern
begint zich nu naar het vaste land even
ten Zuiden van ons land te verplaatsen,
terwijl in het Zuid-Westen dc barometer
daalt. De depressie bij IJsland heeft weer
versterking; een deel trok naar Noord-
Scnndinavië, in verband daarmee heeft
de strenge vorst zich uit Noord-Scandina-
vië naar Finland verplaatst. Ook in
Noord-Oost-Duitschland viel weer matige
vorst in cn in Zuid-Frankrijk, Zuid-
Duitschland en Hongarije handhaafde do
vorst zich nog. Om de kern rvan het hoo-
ge drtfk'gehicd komt veel mist voor met
temperaturen enkele graden boven het
vriespunt cn om de Alpen ligt nog overal
sneeuw. Indien de wind, zooals waar
schijnlijk is, geleidelijk naar het Zuiden
krimpt, is daarop wéér een langzame da
ling van de temperatuur tot onder het
\riespunt tc wachten. Aan do Iersche cn
Schotsche Westkust, waaien sSlormachtigo
zuidelijke, aan de Noorsclie kust krach i in
ge zuid-westelijke winden.
Over dc Middellandsche zee waait nog
een Noord-Wester storm.
RIJDT VEILIG!
Wielrijders, rijdl nimmer mei
meer dan twee naast elkander.
tricotage
slobkousen
hand/choentn
PriEPSFOOPT
BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M.
6 a 7 pers. auto met chauffeur
11
Voor de komende feestdagen hebben wij weer onze beroemde
speciaal door een Duitschen Bakker bereid in grooten voorraad
voorhanden. Prijs f 0.75, f 1.— en hooger.
Appelbollen 10 ct. Saucijsenbroodjes 10 ct. Onze overheer
lijke gebakjes ÏO voor 6C cent. Onze Zwolsche koeken 10 voor
50 ct. A! onze Amandelkoekjes 18 cent per ons. Onze Room-
boterkoekjes 16 cent per ons. Onze overheerlijke
KERSTKRANSEN f 1— p. pond