'AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Maandag 8 Januari 1934
32 e Jaargang No. 160
DERDE BLAD
DE KNOEIERIJEN TE
BAYONNE
Burgemeester Garat
geinterviewd
OPENLIJK VERZET
TEGEN HITLER?
Een manifest van gematigde
predikanten
DE MIJNRAMP IN
TSJ. SLOWAKIJE
SIR JOHN SIMON TE
LONDEN TERUG
NIEUW KABINET IN
ROEMENIE
MINISTER ARAKI
ERNSTIG ZIEK
TREEDT DE FRANSCHE
REGEERING AF?
'T GEHEIMZINNIGE
VLIEGTUIG
REVOLUTIE IN
BOLIVIA
POSTJAGER-PECHVOGEL
De Fransche ministers zuU
len overleg plegen
RUSSISCHE TOENADERING TOT DEN
VOLKENBOND.
Parijs,, G Januari (H.N.) Volgens be
richten uit Moskou zijn er aanwijzingen,
dat de sovjetregeering haar houding tegen
over den volkenbond begint te wijzigen. De
sovjetregeering zou thans In den volken
bond een factor ter belemmering van de
Japanschc expansie in het Verre Oosten en
ter handhaving van den vrede zien. Voor-
loopig zal een waarnemer naar Genève wor
den gezonden.
ANTI-DUITSCHE BUITENSPORIGHEDEN
BESTRAFT.
Belgrado, 6 Januari (H.N.) De twaalf
jongelui, die onlangs bij het Duitsche ge
zantschap te Belgrado de ruiten hadden in
geworpen om tegen de Jodenvervolging in
Duitschland te protesteeren, zijn elk tot
een maand gevangenisstraf veroordeeld.
Parijs, G Januari. (V.D.) De echtgenoo-
te van den oplichter Stavisky, die sedert
acht dagen in een eerste klas hotel te Pa
rijs heeft gewoond, is sedert vanmorgen
vroeg met hoar kinderen verdwenen.
De hoteldirectie verklaarde, dat zij pa3
door de in de vertrekken van mevr. Sta
visky verrichte huiszoeking er achter was
gekomen, dat men de vrouw van Stavisky
gastvrijheid had verleend. Zij had zich in
het vrccmdclingcnboek laten inschrijven
als mevr. Simon.
Het parket heeft opdracht gegeven tot
het verrichten van huiszoekingen in de wo
ning van Dubarry, directeur van het blad
La Volonté. Ook in het bureau van dit
blad wordt een onderzoek ingesteld.
De justitie te Bordeaux heeft bekend ge
maakt, dat tegen Garat, den mairc van
Bayonne. dio als getuige is opgeroepen,
gcenerlei beschuldiging is ingebracht.
Naar de bladen melden, is bij het onder
zoek van de kas der bank van leening te
Bayonne gebleken, dat alle kleinere pos
ten door behoorlijke onderpanden gedekt
zijn. De controleambtenaar was overigens
een willoos werktuig in de handen van Tis-
sier, die zijn bedrog slechts zoolang kan
plegen, als do controlceronde ambtenaar
voor een eerlijk man doorging.
Maandagmiddag zal onder voorzitter
schap van Chautemps een kabinetsraad en
Dinsdagmorgen onder voorzitterschap van
den president der republiek een minister
raad worden gehouden. Chautemps beeft
vandaag met den chef van den algemeenen
veiligheidsdienst en andere autoriteiten
overleg gepleegd en besloten een admini
stratief onderzoek te doen plaats hebben,
waarmede de inspecteurgencraal van den
veiligheidsdienst i3 belast, om vast te stel
len, waardoor het gerechtelijk onderzoek
in de schandaalzaak van Bayonno vertra
ging heeft ondergaan. Ook dc Fransche mi
nister van justitie heeft met verschillende
autoriteiten overleg gepleegd Waarschijn
lijk zal een bekende persoonlijkheid te
Bayonno in staat van beschuldiging wor
den gesteld. Do onderprefect van Bayonne
is door den prefect van het departement
naar Pau ontboden
De Liberté vraagt of het waar is. dat een
bediende van Stavisky den oplichter op 1
Januari aan het slation heeft gezien, van
waar hij naar Spanje moet zijn vertrokken.
Vergeefsche nasporingen naar
Stavisky. De geruchten
over Dalimier's aftreden.
Dc nasporingen naar den Bus Stavisky
zijn tot nog toe vergeefsch gebleven. Ilier
wordt sterk getwijfeld aan het bericht uil
Londen, volgens hetwelk in de nabijheid
van de Kaap-Verdische eilanden een pas
sagicr van het s.s. „Alphera" zou zijn over
boord gesprongen en het hier Stavisky zou
betreffen.
Te Bayonne is het onderzoek in vollen
gang. Tissier tracht thans de schuld te
schuiven op den mairc van Bayonne, Ga
rat. Hij beweert, dat alle financieele opera
ties zijn verricht met toestemming van
Garat. De mairc echter wijst alle bcschul
digingen verontwaardigd af
De geruchten inzake het aftreden van
Dalimier blijven do ronde doen „Echo de
Paris" beweert, dat Chautemps bij de be
antwoording der interpellaties vrijheid van
handelen wil hebben en daarom er bij Da
limier er op heeft aangedrongen, dat deze
zijn aftreden zou bespoedigen.
Aangaando dc huiszoekingen in de wo
ning en kantoren van Dubarry. directeur
van de .Volonté". wordt nog gemeld, dat
deze maatregel wordt gemotiveerd met de
veronderstelling, dat Dubarry betrekkin
gen met Stavisky hoeft onderhouden.
Garat geïnterviewd.
Parijs. 7 Januari. (V.D.) Steeds meer
kringen blijken betrokken te zijn bij het
financieele schandaal van Bayonne.
In verband met de Zaterdag gehouden
huiszoeking in de bureaux van La Volonté
meent de Echo de Paris te kunnen melden
dal Stavisky relaties met de Volonté heeft
onderhouden.
In December 1932 heeft de Volonté vol
gens de bewering van Echo de Paris haar
advertentierubrieken verpacht aan een on
derneming van Stavisky. de Sapiens Cie.
tegen de verplichting, dat Sapiens alle
voor de uitgifte van het blad Volonté noo
dige uitgaven op zich neemt. Toen in 'Jul
1933 do Sapiens dezo verplichting niet
meer is nagekomen, is zij gerechtelijk ge
liquideerd.
Te Bayonrtc hebben persvertegenwoor
digers uit Parijs den burgemeester Garat
des avonds laat nog gevraagd naar zijn
rneening in verband met dc beschuldigin
gen van Tissier. Garat zou in den loop van
dit onderhoud hebben toegegeven, dat hij
ecnige malen door zijn relaties dc indie
ning van een aanklacht van de zijde der
verzekeringsmaatschappij had tegengehou
den.
Berlijn, 7 Jan. (V.D.). De strijd tus
schen do orthodoxe Duitsche geestelijk
heid en den extreem-nationaal-socialisti-
schen invloed in de Evangelische Kerk,
heeft vandaag een hoogtepunt bereikt. Hon
derden gematigde predikanten hebben he
den openlijk de handschoen toegeworpen
aan rijksbisschop Müller door het van den
kansel voorlezen van een manifest, waarin
geprotesteerd wordt tegen zijn „dictator
schap" en „incompetentie". In een Zater
dag uitgevaardigde order verbood rijks
bisschop Müller de bespreking op den kan
sel van politieke kwesties en aangezien
men aanneemt dat dit bevel op wensch
van Hitler is gegeven, beschouwt men
algemeen het voorlezen van het manifest
als een opstaan tegen den rijkskanselier
zelf.
In het manifest wordt er op gewezen
dat het evangelie in het grootste gevaar
verkeert.
142 dooden in de Nelson-mijn.
De bedrijfsingenieur ges
arresteerd
Praag. 7 .Tan. (V.D.). De directie van
dc Nelson-mijn te Osseg deelt mede, dat bij
de mijnramp 112 personen om het leven
zijn gekomen.
Dc verantwoordelijke bedrijfs-ingenicur
van de Nelson-mijn, Dr. Beisser, is heden
gearresteerd. Volgens dc persberichten
wordt Dr. Beisser ervan beschuldigd, te
radicale bezuinigingsmaatregelen in het
bedrijf te hebben toegepast.
Parij s, G Januari. (V.D.) De Engelsche
minister van buitenlandsche zaken, sir John
Simon, is heden met zijn cchtgenoote per
trein te Parijs aangekomen. Hij begaf zich
naar de Engelsche ambassade. Bij zijn aan
komst op het station heeft hij geenerlei ver
klaring afgelegd.
BOTSING TUSSCHEN POLITIE EN
WERKLOOZEN.
Calais, 6 Januari (II.N.) Tusschen do
politie cn werkloozen is het tot een botsing
gekomen. Do werkloozen wierpen stecncn
naar de agenten, van wie er acht gewond
werden. Ook een tram werd gebombar
deerd, zoodat passagiers overhaast dc
vlucht namen. Dc orde was spoedig door
dc gendarmerie hersteld.
De merkwaardige ontmoeting tusschen
Mussolini en Sir John Simon.
Nadcro berichten behelzen, dat sir John
Simon Zaterdag to Londen is gearriveerd,
waar hij verklaarde, dat z.i. zijn onderhoud
met Mussolini zou bijdragen tot overeen
stemming tusschen dc Europecschc mogend
heden.
Het verluidt, dit Sir John Simon a.s
Maandag een onderhoud zal hebben met den
ministerpresident MacDonald.
Geen wijzigingen van
ingrijpenden aard
Boekarest, 5 Jan. (V.D.). De bespre
kingen in de Boemeensche liberale partij
hebben tot resultaat gehad, dat in het door
Docca samengestelde kabinet ook onder Ta-
tarescoe slechts weinig veranderingen ko
men, die bovendien van weinig ingrijpen
den aard zijn. Tatarescoc, die in het kabi-
net-Doeca minister van handel was, be
houdt ook als minister-president de porte
feuille van handel. In do plaats van Con-
stantin Brationoc, die leider der nieuwe
partij wordt, wordt Slavcscoe minister van
financiën. Dc definitieve vaststelling der
overige bezetting van de verschillende mi
nisterzetels wordt uitgesteld tot na den te
rugkeer van Titoelescoe. wiens trein, waar
mee hij uit Zwitserland komt, vertraging
heeft, zoodat hij pas heden in den loop
van den middag te Boekarest aankomt. Het
staat echter wc) vast, dat Tiioclcscoe in Act
nieuwe kabinet minister van buitenland-
schc zaken blijft en dat ook de overige
plaatsen door de oude ministers bezet zul
len worden.
In den namiddag zal Tatarescoe zich met
de overige ministers naar Sinaia begeven,
om voor den koning den eed af te leggen.
NIEUW CORRUPTIESCHANDAAL
ONTDEKT
Ook een Belgisch aalmoe
zenier erbij beirokken
Brussel, 5 Jan. (V. D.) Als verdacht
van zich te hebben schuldig gemaakt aan
omkooping van ambtenaren zijn vandaag
gearresteerd de directeur cn een ambtenaar
van het ministerie van Justitie, een secre
taris van den procureur-generaal, een gces-
lijke en een vrouw. Door deze omkoopingen
wenschte men te bereiken, dat verschcidcno
gedetineerden zouden worden begenadigd
en bevelen tot over dc grenszetting van tal
van buitenlanders werden ingetrokken. Dc
gearresteerde geestelijke was reeds uit
Frankrijk gezet wegens ongeoorloofde poli
tieke activiteit.
Nader wordt gemeld
Een nieuw schandaal is te Brussel aan
het licht gekomen en heeft veel opzien ge
baard. Door dc justitie werden gearres
teerd de directeur van het bureau tot het
vcleenen van gratie, zekere Maurice de
Vyldcr, een ambtenaar, zekere Gabriel van
Egeren en dc secretaris van het parket
Alfred van Hekke. Zij worden er van ver
dacht geschenken te hebben aangenomen
cn zich te hebben laten beïnvloeden bij dc
uitoefening van hun ambt. De hoofdper
soon is een zekere Vcreccken, een gewezen
aalmoezenier van het Belgische leger. Deze
laatste had in een café te Brussel een bij
zonder kantoor ingericht voor het verlecnen
van hulp aan personen, welke een verzoek
om gratie, een verzoek om vermindering
van straf of anderszins, hadden ingediend.
De eigenaresse van het café, zekere vrouw
Moureau, is eveneens gearresteerd als ver
dacht medeplichtig tc zijn.
Alle vijf personen zijn heden ter beschik
king van het parket gesteld.
Een plaatsvervanger niet
noodig geacht
Tokio 7 Januari V.D.). Een door
het ministerie van Oorlog uitgegeven com
munique houdt ir,
dat dc minister var
Oorlog, Araki, difl
een kalmen nacht
heeft doorgebracht,
vanochtend teeko-
nen vertoonde van
éen lichte verbete
ring in zijn toestand
Om 9 uur had hij
38,6 gr. koorts, te
genover gisteravond
39,8. Dc consultco-
rende gcneeshceren
wachten de ontwik
keling van het ziek
teproces af, doch er is geen reden tot on
gerustheid.
Luitenant-generaal ÏIci Soeke Yanagawa,
onder-minister van Oorlog, heeft verklaard
dat de rcgcering gedurende dc ziekte cn
het herstel van Araki niet de benoeming
overweegt van een minister van Oorlog.
Deze benoeming is niet noodig, aangezien
de premier de vragen kan beantwoorden
welke in de a.s. zitting van den Landdag
zullen worden -gesteld in plaats van Araki
zelf, terwijl dc andere werkzaamheden tij
(lelijk konden worden toevertrouwd aan
Araki's medewerkers. Yanagawa vertrouwt
dat Araki op zijn laatst over veertien da
gen zal zijn. hersteld.
Minister ARAKI.
Kabinetsreconstructie
is mogelijk
Parijs, 7 Januari. (V.D.) De Matin meldt
dat minister-president Chautemps den mi
nister van Koloniën heeft verzocht ontslag
te vragen. Deze heeft het verzoek evenwel
van de hand gewezen. Chautemps heeft
hierop het aftreden van het gcheele kabi
net in overweging genomen. Dit zou Maan
dag a.s. plaats vinden.
Naar het blad voorts meldt, is tc verwach
ten dat dc president der Republiek, Le
brun dc ontslagaanvrage van het kabinet
zal aanvaarden cn Chautemps zal opdra
gen het kabinet te reconstrueercn. Dit Kc
reconstruecrdo kabinet zou zich dan Dins
dag aan de Kamer voorstellen. Chautemps
zal trachten zich van dc medewerking van
Herriot te verzekeren.
Officieel dementi inzake of-
treden van Dalimier.
Dc kanselarij van den Franschen Minis
tcr-prcsidenl dementeert officieel alle gc
ruchten. dat Minister-president Chautemps
den Minister van Koloniën Dalimier ver
zocht zou hebben, zijn ontslag-aanvrage in
te dienen.
Het doel van zijn vluchten boven
Noorwegen en Zweden nog
volkomen onbekend
Men meldt uit Stockholm aan de N. R. Ct.r
Men had eigenlijk verwacht, dat de be
stuurder van het „spookvliegtuig", dio toch
ongetwijfeld aan de Noorsche kust cn in
Lapland helpers moet hebben, zijn geregel
de vluchten zou staken, toen dc radio en
de kranten mededeelden, dat besprekingen
gevoerd werden over een onderzoek met
behulp van militaire vliegtuigen. Maar hij
zet onvermoeid zijn vluchten voort, eiken
dag weer wordt hij nu hier, dan daar ge
zien of gehoord en men kan moeilijk meer
aan verbeelding gelooven, nu behalve ver
scheidene andere waarnemers twee perso
nen, die hun dienstplicht bij het vlieg we
zen vervulden, het geheimzinnige toestel
gezien hebben. Intusschen zijn do naspo
ringen met hulp van legervliegtuigen nog
niet begonnen, omdat do kosten van dit on
derzoek zeer groot zouden zijn. Van öster-
sund naar het waterstelsel van Storuman.
dat in de route van het „spookvliegtuig"
ligt, is dc afstand circa 250 kilometer, zoo
dat men zou moeten beginnen met het aan
leggen van brandstofdepóts, terwijl de kans,
dat ernstige schade aan het materiaal ont
staat, vrij groot is. Intusschen worden te
östersund drie vliegtuigen in gereedheid
gehouden, om zoo spoedig mogelijk te kun
ne vertrekken, wanneer hun assistentie
door het provinciaal bestuur van een der
Norrlandsche gewesten ingeroepen zou
worden. Voorloopig zoekt men ijverig naar
de brandstofdepóts, die ten dienste van den
geheimzinnigen vlieger aan de Noorsche
kust of in Lapland aangelegd zijn. Over
het doel van de geregelde vluchten is nog
niets hekend en natuurlijk doen nu dc
wildste geruchten dc ronde. Zoo heeft het
Noorsche blad Tidens Tegn het gerucht ge
publiceerd, dat men to doen zou hebben
met een Japan6ch vliegtuig, dat van een
hangarschip voor de Noorsche kust groote
hoeveelheden benzine en olie naar Lapland
en Finland vervoerde, waar dio opgeslagen
zouden worden voor gebruik bij een evcn-
tueelen oorlog tusschen Jopan en Rusland,
een veronderstelling, die wel zeer fantas
tisch is cn die wij geheel voor rekening van
het blad laten. Over het algemeen gelooft
men echter, dat er met het „spookvlieg
tuig" gesmokkeld wordt, al tast men over
den aard van de smokkelwaar geheel in 't
duister.
TATARESCOE.
Boekarest, 5 Jan. (V.D.). De kabinets-
lijst is op het laatste oogenblik nog in zoo
verre gewijzigd, dat Tatarescoe voorloopig
de portefeuille van buitenlandsche zaken
tevens op zich neemt. Titoelescoe is heden
avond in Boekarest aangekomen.
Boekarest, 5 Jan. (V.D). In een rede
voering, die hij uitsprak bij het afleggen
van den eed, stelde Tatarescoe in het licht,
dat zijn regeering de voortzetting vormt
van die van Doeca. Dc regcering, wier pro
gramma hetzelfde is als dat van Doeca, zal
de orde in het binnenland weten te handha
ven en een einde weten te maken aan alle
opwinding en onrust.
In zijn beantwoording van deze toespraak
zcide dc koning, na in bewogen woorden
het verlies, dat het land heeft geleden in
den persoon van Docca, te hebben gememo
reerd, dat het thans geen tijd meer is voor
ijdelo woorden en theorieën. Hij hoopt^, dat
dc nieuwe rcgcering er in zou slagen ener
giek dc orde in het land te herstellen, den
ziekelijken geest, die thans bestond tc ver
jagen en het land nieuw vertrouwen zou
weten in le boezemen.
Krachtig optreden tegen
extremisten tc wachten?
Boekarest. 5 Jan. (V.D.). Naar verluidt,
zou Titoelescoe zich slechts bereid hebben
verklaard zitting te nemen in het kabinct-
Tatarescoc, nadat tc voren was vastgelegd,
dat een krachtige actie zou worden inge
steld tegen alle extremistische partijen,
d.w.z. de ijzeren garde, dc communisten en
de anti-semieten.
Verder verluidt, dat hel aantal arrestaties
van leden van de' ijzeren gardé thans reeds
8000 zou bedraden, voornamelijk studenten.
Berlijn, 7 Januari (V.D). Uit New
York wordt gemeld, dat volgens uit het
Pciuaansche grensdistrict Puno ontvangen
berichten in liet Boliviaanschc grensgebied
La Paz een revolutie is uitgebroken. De
opstandelingen zouden zich in hoofdzaak
bevinden in de plaatsen Achacache. Iluachi
en Tiahuanaco, welke aan dc Titicaca zijn
gelegen.
DE VLUCHT VAN DEN SPORTVLIEGER
SCHWABE.
Berlijn, G Jqnuari (V.D.) De. sportvlie
eer Schwpbc. die gisteren van Caïro naar
Haifa is gevlogen, heeft vanmorgen zijn
tocht voortgezet en is tegen den middag te
Khartocn geland.
Nu weer te Calcutta opga
houden wegens mo-
torpech
Het Persbureau Vaz Dias meldt:
Het schijnt, dat do vlucht van den „Post-
jager" van Batavia naar Amsterdam niet
zoo'n vlot verloop heeft, als iedereen en
zeker het Studio Comité Snelpoöt Neder
land—Indic, had gehoopt.
Kort na het vertrek van het vliegveld van
Tjililitan moesten Gcjsscndorfer cn Luite^
nant Asjes met hun vliegtuig terugkeeren
wegens een lekko benzineleiding. Het ver
trek naar Nederland, dat reeds verlaat was,
werd tengevolge daarvan opnieuw drie
uren vertraagd.
Zaterdag tc 10.15 uur Greenwich lijd is
do „Postjagcr" to Rangoon aangekomen.
Vandaar vertrok het toestel Zaterdagavond
te 20.3G uur Greenwich tijd cn arriveerde
Zondag te 0 41 Greenwich tijd to Calcutta.
De „Postjagcr" heeft dus to Rangoon een
oponthoud gehad van tien uren cn 21 mi
nuten, hetgeen zeer waarschijnlijk in ver
band staat met het feit, dat het vliegveld
vo Calcutta niet geschikt is voor nachtlau-
dingen
Zondag vernamen wij, dat dc „Postjagcr"
voorloopig te Calcutta wordt opgehouden
wegens motordefect. De starter van een der
motoren zou namelijk onklaar geraakt zijn,
waarvan een oponthoud te Calcutta van
tenminste vierentwintig uren het gevolg
zou zijn.
Wij hebben ons in verband hiermede tot
het Studie Comité Snelpost Nederland
Indiö gewend, met het verzoek ora inlich
tingen. liet Comité bevestigde ons het be
richt cn deelde ons mede, telegrafisch be
richt te hebben ontvangen, uat een star
ter gebrojtcn was. Getracht zal worden d«
reparatie tc Calcutta te doen geschieden
cn gehoopt werd, dat dit Zondag nog zou
kunnen gebeuren.
Tot Zondagavond zeven uur was echter
nog geen fitartbericht uit Calcutta ontvan
gen zoodat aangenomen moet worden, dat
de „Postjager" nog steeds to Calcutta staat.
liet staat in verband hiermedo vast, dat
het toestel Maandag zeker niet cn waar
schijnlijk ook Dinsdag nog niet te Amster
dam zal aankomen.
