DE EEMLANDEU
„ONS GEDULD IS TEN EINDE"
JBuiteolaodscSi
Overzicht
4000
Belangrijkste
Weerbericht
Licht
L. J. LUVOX ZOON
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—1 regels t 1.05 mei inbegrip van een bev,'ijsnumm«f
Woensdag 24 Januari 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. «e» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 174
KRACHTIGER OPTREDEN
TEGEN DE NAZI'S
Een beroep op den
Volkenbond
RUMOER IN 'T FRANSCHE
PARLEMENT
Boulevard als slagveld
TAXI TAXI
TELEFOON
1210 1211
Het MEEST VERTROUWD
en GOEDKOOPSTE
adres voor TAXI'S
Bespeelde Piano's
WANHOOPSDAAD VAN
WERKLOOZE
EEN PETITIE TEGEN
DEN OORLOG
NOG VOOR DEN ZONDAG GEREED
HEERENCOSTUUMS
„ACTIEF"
DIMITROF'S MOEDER ZIEK
VAN ELLENDE
EXEMPLAREN
4 uur 59 min.
TAXI TAXI
ook 's nachts geopend
1093 Tel. 1830
GARAGE NIC. BOVÉE
KAMP 41
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75. per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken! f 0.171/»
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 51»
elke regel meer f0.25 Llefdadlgheids-advertentiën voor da
helft van den prijs. Kleine Advertent iën „KEITJES" bi) vooruitbetaling 15 regel a
50 cent. elke regel mee* 10 cent, driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra f 0.05
Bondskanselier Dollfuss over de
zelfstandigheid van Oostenrijk
Weenen, 2 2 J an. (V. DBondskanse
lier Dollfuss heeft tijdens een betooging
van het vadcrlandsche front voor de bonds-
kanselanj tot de menigte een toespraak ge
houden, waarin hij in hoofdzaak sprak
over den strijd der regeering tegen het
nationaal-socialisme. De bondskanselier
verklaarde, dat de regeering een geduld
heeft aan den dag gelegd, dat zijn weerga
niet kent. Zij heeft gehoopt, dat het ver
stand zou ovcrhccrschen. Hoe geduldiger
zij evenwel wacht, hoe meer haar geduld
door zekere zijde als zwakheid wordt uitge
legd. Dollfuss wil hier geen klachten uiten,
dat. er verband met andere zijden van de
grens bestaat. Daarover zal hij op een an
dere plaats en in anderen vorm een ver
klaring afleggen. De huidige betooging
waarschuwt: Tot hier en niet verder.
Na weken en maanden van geduldig
wachten zal de regeering thans met alle
gestrengheid optreden tegen degenen, die
den vrede en de vrijheid van het land in
gevaar brengen. Oostenrijk is geen politie
staat. Doch achter de regecring en haar
uitvoerende macht staal iedere goede bur
ger. Zij verklaarden bereid tc zijn schouder
aan schouder te staan, indien het noodig
zou zijn. Duizenden kameraden hebben
zich reeds te» beschikking gesteld voor
het beschermingscorps. Honderdduizenden
wachten nog, om het te kunnen doen. Te
genover de wereld verklaart Dollfuss:
Ons geduld is ten einde. Als regeering
hebben wij den plicht de trouwe burgers
tc beschermen. Allen, die wellicht nog
mochten mecncn, dat de terreur zal over
winnen, zullen zien, wat het beteekent,
wanneer het volk man voor man opstaat,
liet vadcrlandsche front staat hoven de
partijen. Ilct wil het land vernieuwen.
Oostenrijk leeft door den wil van zijn eigen
bevolking.
VV c e n e n 2 2 Ja n. (V. D De gezanten
van Engeland en Frankrijk hebben Maan
dagavond een bezoek gebracht aan den
bondskanselier. In welingelichte kringen
neemt men aan, dat de bondskanselier de
v ertegenwoordigers der beide groote mo
gendheden op de hoogte zal stellen van de
verdere plannen der Oostcnrijksche regee
ring.
Dr ministerraad is tegen Dinsdagmiddag
in buitengewone zitting bijeengeroepen.
Genève, 2 2 Jan. (V. D.) Men acht het
in kringen alhier zeer wel mogelijk, dat
Oostenrijk een beroep zal doen op den Vol
kenbond, wanneer Duitschland geen verze
kering geeft, dat de stroom van wapenen
en geld voor propaganda-doeleinden over
de grens gestuit zal worden.
De Sociaal-democraten en
Dolfuss.
W c c n c n, 2 2 J a n. (V. D Vooraan
staande kringen der sociaal-democratische
partij hebben nog geen besluit genomen in
zake bun standpunt nopens de toenadc
ringspogingen van den bondskanselier.
Voorloopig worden nog onderlinge bespre
kingen gehouden. In de sociaal-democrati
sche pers wordt slechts verklaard, dat de
arbeiderspartij niet bij voorbaat een voort
zetting der besprekingen van de hand zal
wijzen. Intusschcn is evenwel het partij
orgaan Arbciterzeitung verboden. De so
ciaal-dcmocratische pers verklaart in dit
verband, dat de onderhandelingen hierdoor
natuurlijk worden bemoeilijkt. Ook is blijk
baar de publicatie van het sociaal-democra
tischc standpunt door deze aangelegenheid
uitgesteld.
Het kabaal werd zoo groot, dat
de zitting geschorst moest
worden
Parijs, 23 Jan. (V.D.) De Fransche Ka
mer heeft hedenmorgen de debatten over
het wetsontwerp, dat een ieder, dio we
gens finantieele fraudo veroordeeld is het
uitvoeren van finantieele operatics ver
biedt, voortgezet. In de Kamer was liet
rustig.
Dc verschillende fracties beraadslaagden
over de mogelijkheden ter voorkoming van
schandalen als de Staviskya-ffaire. Tot
nog too valt echter nog niet na tc gaan
welke houding de meerderheid zal aanne
men tegenover het voorstel tot instelling
van een commissie van onderzoek of liet
plan tot oprichting van een ecre-rcchtbank
van het volk.
De regeering blijft gereserveerd. Alge
meen heeft men den indruk, dat de eerste
zuiveringsmaatregclen, die Chautemps
heeft medegedeeld, niet de gcwenschte
weerklank bij de publieke opinie hebben
gevonden. Zelfs de in het geheel niet oppo
sitioneel ingestelde bladen verklaren, dat
dit slechts halve maatregelen zijn en dat
de hoofdschuldigen rustig verder kunnen
gaan.
De algcmccne stemming is nerveus. Dc
bctoogingen van gisteren van de Action
Francais© cn van do communistisch geo
riënteerde ambtcnarcnorganiaatics geven
te denken. Vanmiddag verwacht men
nieuwe betoogingen, ditmaal van dc orga
nisaties van belastingbetalers.
De Kamer, welke in haar ochtendzitting
het wetsontwerp tot bescherming van de
spaarders heeft afgehandeld, heeft des
middags beraadslaagd over de begrooting
voor de strafgevangenissen.
Afgevaardigde Iienriot ondernam een
nieuwen aanval op dc regeering vanwege
liet Stavisky-scliandaal. Toen Iienriot de
sprekerstribune beklom maakte zich een
geweldige opwinding van het Huis mees
ter. Er werd voortdurend geschreeuwd cn
gefloten.
Iienriot kondigde aan, dat hij nieuwe be
lastende documenten zal bekend maken.
Hierop werd hem van de banken der radi
caal-socialisten toegeroepen: Hoeveel beta
len ze jo er voor?
Hierop ontketende zich een geweldig
fluitconcert op dc banken der rechterzijde.
Tegelijkertijd begonnen de communisten de
internationale lo zingen. Het kabaal was
ten slotte zoo groot, dat dc plaatsvervan
gende Kamerpresident de zitting schorste.
Do publieke tribunes werden ontruimd.
Chautemps in de meerderheid.
Na de hervatting der zitting heeft Iien
riot zijn aanvallen op de regeering voort
gezet. Chautemps antwoordde. Ook do mi
nister-president moest zich in den aan
vang van zijn redevoering eenigo interrup
ties laten welgevallen.
Hij bestreed do beweringen van Iienriot
cn verklaarde dat men het rcclit zijn be
loop moet laten. Ten slotte ging dc Ka-
rncr tot. stemming over, waarbij de minis
ter-president de kwestie van vertrouwen
stelde.
Met 367 tegen 201 stemmen sprak de Ka
mer zich uit voor de terugwijzing van een
voorstel en daarmede haar vertrouwen in
de regeering.
Voor het Kamergebouw was liet zeer
rumoerig. Polair te paard patrouilleerde.
Bij dc kerk St. Germain is het tot botsin
gen gekomen.
De werkzaamheden van
Alexandre.
Do nieuwe .zwcndclaffaire, welke heeft
geleid tot de arrestatie van Alexandre,
schijnt niet in verband te staan met dé
Stavisky-affairc. Er wordt beweerd, dat
lal van bekende personen hebben behoord
lot de raden van beheer der elf maat
schappijen, welke Alexandre heeft opge
richt. Een intusschcn overleden oud-mi-
nistcr van financien, tal van afgevaardig
den en vroegere afgevaardigden zouden bij
de aangelegenheid zijn betrokken. Niet
minder dan drio afgevaardigden, IS pre
fecten, 30 hoofdkassiers van verschillende
maatschappijen, 12 presidenten van recht
banken, twee officieren van justitie, twee
senatoren, 30 rechters, 12 commissarissen
van politie en een niet te schatten aantal
officieren en lagere ambtenaren hebben
den bedrieger hun spaarpenningen toe
vertrouwd. Stavisky is eenigo jaren gele
den werkzaam geweest in een der onder
nemingen van Alexandre.
De rust keert weder.
Tegen negen uur vanavond was do rust
in dc buurt van liet Kamergebouw weer
gekeerd. Do polilicprcfcct» had persoonlijk
de leiding op zich genomen. Dc boulevard
St. Germain gelijkt hier tui daar op een
slagveld. Vele personen zijn gewond. Dc
politie heeft een groot aantal arrestaties
verricht.
ZWITSERSCHE NAZI'S TE BERLIJN.
Bern. 22 Jan. (II.N.) Dc Zwitscrsche bla
den gaan hevig te keer tegen de Zwitsers
te Berlijn, die een nationaal-socialistische
stormafdceling hebben gevormd. De bladen
cisclien. dat dc regecring deze Zwitsers bun
nationaliteit zal ontnemen.
f 150.—, f 180.f 250.— en hooger.
Vraagt voorradige prijslijsten.
Pianohandel R. VAN DEN BURG
Gevestigd sedert 1887.
Een nieuwe minister van oor
log in Japan. Araki vervan
gen door Hayashi. Een zet
fout.
Diegenen onder onze lezers, die dc jjosI-
cditie van gisteren van az hebben gespeld,
zullen op een zeker oogenblik wellicht een
beetje zijn geschrokken, toen zij daar den
sénsationeclcn kop lazen: „Nieuw oorlogs
monster In Tokio Zoo erg als het. leek, was
het echter niet. De zetter had van den „oor
logsminister doordat dc schrijver van het
telegram letterlijk de puntjes niet op de i
had gezet, een oorlogsmonster" gemaakt
zoodat zij, die er ons reeds van verdachten,
dat wij ons hadden schuldig gemaakt aan
een al te oneerbiedige scherts ten opzichte
van den nieuwe J&panschcn bewindsman,
de plank hebben misgeslagen. Want wan
neer men op dc gegevens van de United
Press mag afgaan, schijnt de strijd, die al
langen lijd in het Japansche kabinet
„woedt tusschen de imperialistische mili
tairen en de vertegenwoordigers ccner ge
matigde politiek voorloopig ten gunste van
dc laatsten tc zijn beslist. De afgetreden
minister \un oorlog, generaal Araki. dc lei
der der imperialisten en tot dusver de man,
die in dc regeering feitelijk het meest in de
melk had te brokken, heeft den minister
president zijn ontslag aangeboden, hetgeen
inmiddels is aanvaard. Hij heeft als beweeg
reden voor zijn stap zijn geschokte gezond
heid opgegeven; hij heeft n.l. onlangs aan
longontsteking geleden. Niettemin neemt
men in vele kringen aan. dat politieke
overwegingen hij het verzoek om ontslag
evenzeer een rol hebben gespeeld.
Ministerpresident Saito beeft in dc plaats
van generaal Araki generaal Hayashi, tot
dusver leider van het oplcidingswezcn, tot
minister van oorlog benoemd, terwijl dc
afgetreden militair-staatsman als lid in den
oppersten oorlogsraad is opgenomen.
De wisseling van personen tc Tokio trekt,
zooal6 men begrijpt, algemeen de aandacht,
vooral daar dc positie van minister van
oorlog in Japan, dat zich de laatste jaren
als een agressieve natie heeft leeren ken
nen dc Japanners daarentegen beweren,
dat zij het vredclicvendstc volk ter wereld
zijn! van zeer groote beteekenis is. De
voornaamste vraag, die rijst, is: zal de Ja
pansche politiek op builenlandsch gebied
thans een anderen koers inslaan, nu
Hayashi de plaats van Araki heeft ingeno
men? Van gezaghebbende Japansche zijde
wordt beweerd, dat alles bij het oude zal
blij"cn.
De D.A.Z. herinnert eraan, dat reeds bij
het begin van den Japanschen opmarsch in
Mundsjocnjo de toenmalige minister van
oorlog, Araki cn de chef van liet oplcidings
wezcn, destijds generaal Minami, alsmede
generaal later veldmaarschalk Moeto
de sterkste persoonlijkheden waren, waarbij
zich voorts nog luitenant-kolonel Doiliara
aansloot, die ook den tegenwoordigen kei
zer Poe Yi uit dc Japansche concessie 1e
Tientsin op een destroyer naar Daircn
bracht
Doiliara bevindt zich sinds korten tijd,
thans als gencraal-majoor, opnieuw in
Mandsjoci ije, omdat hij wordt beschouwd
als de beste kenner van de toestanden al
daar. Toen Moclo ambassadeur in Mand-
sjoekwo werd, nam generaal Hayashi zijn
plaats in als chef van het oplcidingswezcn.
I)e nieuwe minister van oorlog komt dus
voort uit dcnzelfden kleinen kring van per
soonlijkheden. die bij dc hegomonie der mi
litairen in het politieke leven van Japan
van doorslaggevende beteekenis zijn. Araki
zelf was, toen hij tot minister van oorlog
werd benoemd, nadat hij vroeger reeds als
eerste luitenant tweede militaire attaché te
Petersburg, daarna lid van den generalen
staf en hoofd dor militaire politic te Tokio
was geweset, een divisie-commandant op
Ivioesjoe, waarnaar dc publieke aandacht
slechts weinig uitging. In den wereldoorlog
was hij verbindingsofficier aan het Weste
lijk front cn bestudeerde na den oorlog in
Engeland cn Amerika den militairen toe
stand aldaar. Zijn vlugge promotic was
vooral merkwaardig om het feit4 dat hij af
komstig was uit Tokio, derhalve niet tot
de groote militaire clans behoorde, die zich
in dc provincies Satsoema en Sjozoc heb
ben gevestigd en waaruit volgens een oude
traditie de meesto legerleiders worden gc-
recrutcerd.
Zijn drie dochters gedood, vrouw,
zoon en baby levensgevaar
lijk gewond
N a m e n. 23 Januari. (V.D.) Een vreesc-
lijke misdaad heeft, zich in den nacht van
Maandag op Dinsdag Bedzer in hel dis
trict Walcourt. «provincie Namen afge
speeld Zekcrp Edward Gray heeft met ha
merslagen eerst zijn drie dochters respec
tievelijk 17 jaar, 10 jaar en 8 jaar oud, ge
dood Met het zelfde wapen heeft hij zijn
vrouw en zijn 13-jarigen zoon dermate ge
wond dat beiden op sterven liggen Met
een schroevendraaier heeft de waanzinnige
het jongste kind. slechts 2 maanden oud.
vreeselijk aan liet hoofd toegetakeld, zoodat
dc gcnecshcercn weinig hoop op redding
geven. De dader is voortvluchtig. Gray was
gcruiracn tijd werkloos, en hel. gezin be
vond zich in zeer moeilijke omstandighe
den.
Een boek van ongeveer
1000 K.G.
New York, 22 Jan. (V.D.) Verschillende
vredesorganisaties in de Vcrccnigdc Staten
hebben de verzamelde handteckcningcn
voor een petitie voor ontwapening, dio tot
den Volkenbond zal worden gericht, ver
zameld in een enkel boekdeel, dat thans in
de élalage van oen der groote warenhuizen
te New York is geplaatst en binnenkort
naar Genève zal worden gezonden, ora ge
plaatst te worden in het archief \an den
Volkenbond. liet boek heeft een hoogte van
2.5fl Meter, een breedte van ongeveer 1.70
Meter cn een dikte van ruim een meter. Ilct
weegt ongeveer duizend kilogram.
CORRUPTIESCHANDAAL ONTDEKT
IN TSJECHO-SLOWAKIJE.
Steekpenningen aan ambtenaren.
Praag, 23 Januari. (V.D.) Do autoritei
ten zijn een uitgebreide corruptie-affaire
op liet spoor gekomen. Bij het nazien dei
boeken der bouwondernemers Pittel
Brauscwetter werd geconstateerd, dat tal
van ongemotiveerde uitgaven onder niets
zeggende hoofden waren geboekt. Aange
zien de verdenking opkwam, dat hier
sprake zou kunnen zijn van steekpennin
gen voor staatsambtenaren, die belast zijn
met liet gunnen van openbare werken,
werd een nader onderzoek ingesteld. Dit
leidde tot de arrestatie van ccnigc perso
nen. Een hunner heeft toegegeven, dat de
firma gratificaties heeft gegeven aan amb
tenaren bij dc sectie Brunn der spoorwe
gen, welke in enkele gevallen 50.000 kro
nen bedroegen. Op grond van deze verkla
ringen zijn vier ambtenaren der spoorwe
gen gearresteerd. Zij hebben reeds bekend
steekpenningen in ontvangst tc hebben ge
nomen. Het onderzoek wordt voortgezet.
Model oppersen
Ontvlekken oppersen
Chem. reinigen oppersen
I 0.80
- 1.75
2.40
LANGESTRAAT 117.
Tel. 1717-1726.
Leipzig, 22 Jan. (V. D.) De moeder van
Diinitrof vertoeft nog steeds te Leijizig en
voelt zich dc laatste «lagen vrij ziek. Een
Duitsch medicus, die haar heeft onder
zocht, heeft verklaard, dat haar gezond
heidstoestand ernstig te lijden heeft gehad
door ondervoeding en de spanning van dc
afgeloopcn periode. Vooral sedert dc laatste
dagen, nu men haar den Duilschcn tolk
heeft ontnomen, leeft Diinitrof's moeder in
groote spanning.
DE VEREENIGDE STATEN ERKENNEN
DE CUBAANSCHE REGEERING.
Washington, 23 Januari. (V.D.) Pre
sident Roosevelt heeft den Amcrikaanschcn
zaakgelastigde instructi<> gegeven dc Cu-
baanschc regecring mede te dcelen, dat dc
Vereenigdo Staten de regeering van den
nieuwen president Mendicta erkennen en
dat de persoonlijke vertegenwoordiger van
Roosevelt tc Havanna, de vroegere onder
staatssecretaris Gaffery. binnenkort zijn ge
loofsbrieven zal ontvangen voor dc ambas-
sadeurspost.
Dc overige Amcrikaansche republieken
zullen Cuba eveneens binnenkort erkennen.
iDIT BLAD HEEF7 EEN DAGELIJ KSCHM
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Weer rumoer in 't Fransche parlement
Eerste Blad, pag. 1)
BINNENLAND.
Dagvaarding uitgebracht in dc Ncijcnro-
dc-affairc.
(Tweede Blad, pag. 1.)
Groote cafébrand Ie Ilillegersberg.
Tweede Blad pag. 1.)
Weer een flinke vechtpartij te Oss.
iTweede Blad, pag. 1.)
Amstcrdamsch koopman voor 62000 door
zaakwaarnemer opgelicht.
Tweede Blad, pag. 2.)
UIT DEN OMTREK.
Huldiging burgemeester van Tuyll van
Serooskcrkc.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
O. S. P.-er veroorzaakt een incident in
den gemeenteraad.
(Eerste Blad, pag. 2).
Zilveren jubileum van den Chr. Bond van
handels- cn kantoorbedienden.
(Tweede Blad, pag. 4).
Medegedeeld door liet K. N. M. I. te De
Bilt.
Hoogste barometerstand: 782.1 te Bres-
lau.
Laagste barometerstand: 737,5 tc Vest-
manoer.
Ver w achting: Zwakke tot matige,
Oostelijke tot Zuid-Oostclijko wind, neve
lig tot licht bewolkt, weinig of geen neer
slag, matige vorst des nachts, overdag om
het vriespunt.
In de algemeene drukvcrdeeling kwam
nog weinig verandering. Dc hooge druk
handhaafde zijn kern over Duitschland,
Polen en de randstaten.
Bij IJsland vertoonde zich een nieuwe,
vrij krachtig ontwikkeld minimum, dat
zijn weg wel weer via de Noorsche zeo en
Lapland Oostwaarts zal nemen. Van be
lang voor den weerstoestand ten onzent
zijn de burometerdaliiigcn over Spanje en
Zuid-Frankrijk, welke een aanhouden van
den Oostclijken of Zuid-Oostclijken wind-
toestand verzekeren. In Duitschland is do
temperatuur vrijwel niet veranderd. Het
gebied van matige vorst heeft zich in ons
land tot Den Helder uitgebreid; in Zuid-
Kngeland en Noord-Frankrijk zijn de tem
peraturen eveneens gedaald. Langs de
Icrsche, Schotsche cn Noorsche kust waait
liet krachtig tot stormachtig uit liet Zuid-
Westen tot Noord-Westen; opstuw ing van
dc vochtigo luchtmassa tegen het Noorsche
hooggebergte bracht daar zwaren neerslag
(Kinn 42 m.M.) Overigens is het rustig
weer, hier en daar nevelachtig. Er is ten
onzent nog weinig verandering te wacln
te n
BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M.
6 a 7 pers. auto met chauffeur
Vaste standplaats ter linkerzijde
van Hotel Monopole
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Wie nu STOFFEN koopt voor a.s.
VOORJAAR
is heusch niet dom.
NU ZIJN ZE NOG GOEDKOOP