MINISTERS IN DRENTHE
Praehistorische Cultuur
monumenten
GROENE REGEN
ROOFOVERVAL TE
OVERSCHIE
NA HET INCIDENT
TE LOPIK
Onze Postvliegers
onderweg
RATIONALISATIE VAN HET
RAIL-VERKEER
tyloeilijkheden voor douanedienst en
grensbewaking om Schoonebeek
aangewezen
Vergezeld van den Commissaris der Ko
ningin in de Provincie Drente, dr. Baron
de Vos van Steenwijk, hebben Donderdag
de ministers de Wilde en Oud een bezoek
gebracht aan de gemeente Schoonbeek.
De hoogo gasten vingen hun tocht aan
hij do rncest. Westelijke sluwsluis van het
Waterschap Het Schoonebcekcr Diep, waar
do burgemeester van Schoonebeek, tevens
\oorzittcr van dit waterschap, de heer Nor
buis, ter begroeting aanwezig was.
Du burgemeester toonde den autoriteiten
hoe moeilijk de omstandigheden voor
douanedienst en grensbewaking geworden
zijn, nu wel het Selioonebeeker Diep is ge
normaliseerd, doch nog nimmer een nieuwe
grensregeling is vastgesteld.
Terwijl het oude Schoonebeekerdiep in
fcjjn vroegeren loop de grens vormde, ver
keert men thans over een afstand van
20 K.M. in de onzekerheid, of men zich in
Duitschland dan wel in Nederland bevindt
Dit vraagstuk van grenswijziging met
Duitschland is van urgente beteekenis, met
name uit een oogpunt van behoorlijke
dienstverrichting zoowei voor de ambtena
ren der invoerrechten en accijnzen, als
voor lien, die belast zijn met do grensbewa
king.
In principe werd reeds voor drie jaar
met de Duitschc autoriteiten overeenstem
ming bereikt.
Vervolgens werd een bezoek gebracht
aan de in Oud Schoonebeek nieuw aange
legde binnenwegen.
Daarna werd tie nieuw aangelegde haven
aan het oosteinde van het dorp in oogen-
schouw genomen. Op de doorreis naar
Nieuw Schoonebeek werd halt gehouden
bij do Nederlandsche „Sennhüt", of wel
een boó, eigendom van den heer Hekman.
Hieronder wordt een Neder-Saksischo vee
hut verstaan. Van deze veehutten zijn
slechts twee exemplaren aanwezig, beide
onder dio gemeente.
Vervolgens ging de tocht in Oostelijke
richting naar do ontginningen in Nieuw
Schoonebeek. waar geconstateerd kon wor
de, hoe ten gevolge van de ontwatering der
gronden de voorheen vrijwel waardeloozc
bodem tot prima cultuurgrond werd ont
gonnen.
Daar men zich hier weer in de onmiddel
lijke nabijheid der Rijksgrens bevindt, kreeg
de burgemeester gelegenheid de aandacht
der ministers te vestigen op de groote moei
lijkheden, welke 't bouwverbod, opgenomen
in het grcnstractaat van 1824 met zich
mede brengt. Binnen een afstand van
376.7 meter van de Rijksgrens tusschcn het
voormalige Koninklijk Hannover cn Neder
land mogen geen gebouwen worden opge
richt.
In Nieuw Schoonebeek werden enkele
zeer slechte woningen bezocht, terwijl de
verkecrsmogclijkhcden onder de oogen
werden gezien.
Door het Amsterdamscho Veld vervolgde
men den tocht naar Nieuw-Amsterdam,
vanwaar de ministers naar Assen terug
keerden.
Do ministers dineerden gisteravond met
do Gedeputeerden bij den commissaris der
Koningin te Assen en logeerden vannacht
ook aldaar. Des avonds hebben de minis
ters met het college van Ged. Staten een
conferentie gehouden.
Assen, 16 Februari. In de Conferentie,
'die gisteravond ten huize van den Commis
saris van de Koningin na afloop van het
diner tusschcn de ministers de Wilde en
Oud cn Gedeputeerde Staten van Drente
werden verschillende moeilijkheden van de
provincie besproken.
De conferentie duurde lot bij midder
nacht. Hedenmorgen werd eerst het gou
vernementsgebouw bezichtigd in verband
mot het feit, dat het gebouw door uitbrei
ding van velerlei werkzaamheden te klein
is geworden. Er zal een noodzakelijke uit
breiding moeten plaats vinden.
Omstreeks 10 uur werd vertrokken en ver
gezeld door den Commissaris der Koningin
roden de ministers naar Witte veen, waar
bij xaej. Tnlma, dochter van wijlen oud-
Minister Talma, de koffie gedronken zal
worden.
Daarna werd gereden naar Rmmen, w.o.
de volkshuisvesting alsmede lirt veenpro-
blecm besproken zal worden. Hierna kec-
ren de ministers naar Den Haag terug.
DE VRIJHEIDSBOND.
Nationale liberale demonstratie.
Op Dinsdagavond 13 Maart a.s. zal de af-
deeling Amsterdam van de Liberale Staats
partij de Vrijheidsbond in de groote zaal van
hot Concertgebouw te Amsterdam een natio
nale demonstratie houden, .waarin als spre
kers zullen optreden minister Kalff cn do
heeron dr. I. II. J. Vos, prof. mr. C. W. do
Vries en mr. G. A. Boon. liet gesprokeno
zal door zang cn muziek worden afgewis
seld.
Deze bijeenkomst is bedoeld als een
groote en machtige demonstratie, vóór onze
huidige nationale regeering en tegen de
volksmisleiding van links- en rechts-radi-
calen.
FILMWERK UITGEZONDEN
PER RADIO.
S. O. S. Ijsberg.
Naar wij vernemen zal de V.A.R.A. Za
terdagavond van half negen tot half tien
de film S.O.S. IJsberg (opgenomen op
Groenland) uitzenden, een film die dezer
dagen opgenomen wordt in het program
ma van do Palace-bioscoop hier ter stede.
Het is, mcenen wij, de eerste maal dat
de geheele geluidsmontage van een film
radio-telefonisch wordt uitgezonden; van
daar dat wij er hier de aandacht op vesti
gen.
Een kijkje op de inrichting van dc op het oogenblik met zooveel succes door de Ver-
eeniging Nederlandsch Fabrikaat georganiseerd zijne Reizende tentoonstelling van
Nederlandsche industrie.
Nadat de eerste serie van 12 tentoonstellingen eind Maart wordt beëindigd, ligt het in
het voornemen een 2de 12tal tentoonstellingen in daarvoor in aanmerking komende
plaatsen in de noordelijke provincies te organisceren.
Jaarvergadering van de Stichting
tot Bescherming
Arnhem, 16 Febr. Dezer dagen vond
in het Provinciehuis te Arnhem de derde
jaarvergadering plaats van het Algemeen
Bestuur van de Stichting lot bescherming
van Prac-historische Cultuurmonupienten,
onder voorzitterschap van den lieer F. A
Hocfcr.
Uit het jaarverslag over 1933 van don
secretaris, mr. A. P. van Sehilfgaardc
bleek, dat op dc algemeen© vergadering van
15 Mei 1933 aan de hecreti dr. M. A. Evelein
tc Nijmegen en J. Bezaan te Putten op
dracht werd gegeven tot het verrichten van
een opgraving in een heideveld nabij Ermc-
lo, waar een Frankisch grafveld door den
heer Bezaan was ontdekt. Dc opgraving ge
schiedde in dc maanden October tot Dcccnij
bcr, cn was een volledig succes. In het ge
heel werden blootgelegd 193 skelctgraven
cn 10 brandgraven. In een deel der skelet-
graven werden bij graven aangetroffen,
voornamelijk Frankisch cn inhcemsch aar
dewerk. Verder werden gevonden glazen
kralen en een beker, eenige zilveren arm
banden, oorringen, bronzen gespen en knoo-
pen, spinschijfjes, ijzeren zwaarden en
speren etc. Het bezoek aan de opgraving is
zeer groot geweest, er werden o. m. excur
sies georganiseerd door dc verccnigingen
Gelre, de Graafschap, Felua cn het Bestuur
van de Nederlandsche Heidemaatschappij.
Dc commandant van het Vliegkamp te
Soesterbcrg verschafte ons eenige fraaie
luchtfoto's. Dc vondsten, die eigendom blij-
van de gemeente Ermelo, eigenaresse van
het terrein, zulien gedeeltelijk in het
Museum Kam tc Nijmegen en gedeeltelijk
in het Museum te Harderwijk worden ten
toongesteld.
Ilct Bestuur is voorts gemoeid geworden
bij do vondst van een vermoedelijk prac-
historisóhen schedel op den Sterrenherg
bij Arnhem. Over dc resultaten van het
onderzoek zal nader bericht worden. Ten
slotte bieck uit liet jaarverslag, dat het
Bestuur zich niet heeft kunnen neerleg
gen bij dc gestic van zijn medebestuurslid
dr. ITolwerda tc Leiden. De daarover aan
gevangen correspondentie heeft nog niet
tot een resultaat geleid.
De aftredende bestuursleden jhr. ir. W.
Laman Trip cn X. Waringa, werden her
kozen, in de vacature Gimberg werd be
noemd prof. dr. Edelman te Wageningen.
In de vacature jhr. van Ryckevorsel
(Wychcn) moet door het Provinciaal Be
stuur worden voorzien, waartoe het be
stuur een voordracht heeft ingediend.
De Werkcommissit', uitgebreid door de
benoeming van Ir. W. A. J. Oosting ir
Wageningen, kreeg volmacht hij de uit
voering van haar werkplan voor 1934 naar
bevind van zaken te handelen.
DE AMERIKAANSCHE GEZANT.
Naar wij vernemen zal de Amerikaan-
sche gezant te Den Haag, de heer L. S.
Swenson, die naar men weet als zoodanig
zal aftreden, in Maart a.s. ons land ver
laten. Dc lieer Swenson zal naar Ameri
ka terugkeeren
DE SABEL VAN DEN VELDWACHTER
AAN DEN TOREN.
Toen dc burgerij van het landelijke Fric
sclie dorpje Oostcrbicruin Dinsdagmorgen
ontwaakte zag zij ecu vreemd schouwspel:
boven aan het haantje van den toren
zweefde een langwerpig 'voorwerp, dat al
spoedig herkend werd als de sabel van
den dorpsveldwachter, die dit wapen oj:
onverklaarbare wijze 'was kwijtgeraakt.
Alsof het een zeldzame gebeurtenis betrof,
liep het liccle dorp uit om het schouwspel
gade tc slaan. De sabel was bevestigd aan
een antennedraad en onder een bepaalden
gezichtshoek leek liet alsof het wapen aan
het haantje bevestigd was.
Vermoedelijk hebben baldadigen des
nachts dit sloute stukje uitgehaald. Het
wapen van den dorpclijken gczagsdicnuar
werd spoedig naar beneden gehaald en
thans wordt gezocht naar dc bedrijvers van
deze snoodc daad. (Tel.).
Onze weerkundige medewerker schrijft
ons:
Na het bericht over bruine sneeuw, die
onlangs in Cauda gevallen is, komt een
mededecling uit Napels ons verrassen met
groene regen.
Dit is, zoover ik weet, iets nieuws. Be
kend waren z.g. bloedregens en regens, die
een geel stof achterlaten. In deze gevallen
had men te doen met fijn verdeelde stoffen
bij de bloedregens van plantaardigen aard
en bij de gele regens met opgewerveld Sa
hara-zand Het is dus heel goed mogelijk,
dat wij bij den groenen regen van Napels
tc doen hebben met een of andere plantaar
dige stof, die van den grond is opgewerveld,
door bovenluchtstroomen is medegevoerd
en later met den regen is neergeslagen.
Zoo'n kort berichtje over een vreemd
verschijnsel als dit trekt waarschijnlijk
minder de aandacht dan het verdient. Daar
zit namelijk veel meer beteekenis in zulk
een verschijnsel dan men, oppervlakkig be
schouwd, zou denken. Dat verschillende
stoffen met den regen uit de lucht vallen,
bewijst, dat zij er eerst in geraakt zijn en
het is nu juist de manier, waarop dit ge
schiedt is, die meteorologisch dikwijls bij
zonder belangrijk is. Het js dus heelemaal
zoo dwaas niet als dc oude meteorologen
veel waarde gehecht hebben aan het ver
schijnsel van met den regen neergeslagen
stoffen en dat b.v. Musschcnbroek bij zijn
definitie van luchtverhevelingen alles wat
in de lucht wordt opgenomen en daaruit
neervalt telt onder de meteorologisch be
langrijke dingen. Zoo kunnen regens van
kikvorschen of van visschen, ja zelfs van
belastingbiljetten na den Borculoramp me
teorologische beteekenis hebben en het i6
daarom ?.oo jammer, dat er aaji die ver
schijnselen tegenwoordig zoo weinig aan
dacht wordt geschonken.
In dit verband kan ik nog raededeelen,
dat ik van twee personen uit Wassenaar en
uit Valkenburg (L.) de besliste mededee
ling heb gekregen, dat tijdens de geheim
zinnige duisternis van onlangs een soort
stof is meegekomen met den weinigen vc
gen, die er viel. Ook valt er nug mede tc
declen, dat deze geheimzinnig duisternis
ook te Wecncn moet zijn waargenomen.
(Nadruk verboden).
Twee jongelieden voor de
Rotterdamsche rechts
bank
Rotterdam, 15 Febr. Drie jaren gevan
genisstraf met aftrek van de preventieve
hechtenis heeft het O.M. bij dc rechtbank
alhier gcëischt tegen ieder der verdachten,
die hedenmiddag terechtgestaan hebben
wegens den op 16 December van het vorig
jaar gcpleegden roofoverval op den houder
van een loterij kantoor, toen deze per fiets
op weg was naar zijn woning aan den Klei
weg tc Overschie.
Op 16 December des avonds omstreeks
tien uur had de heer P. J. J. Ie Large zijn
loterij kantoor aan de Gedempte Botersloot
verlaten om zich zooals zjjn gewoonte was
per fiets naar zijn woning aan den Kleiweg
te begeven. Aan de Oudendijkscho Schic
kade gekomen, een slecht verlicht wegje,
dat in den volksmond den naam van het
Zwarte Paadje draagt, werd hij opgewacht
door twee jongelieden, die hem zonder een
woord te zeggen van de fiets trokken. De
een was toen mot een houten knuppel gaan
slaan en had le Large op hoofd en handen
geraakt cn de ander had het slachtoffer
vastgehouden, zoodat hij zich niet verweren
kon. Toen le Large op den grond gevallen
was, liccft een der jongelieden zijn zakken
betast en heeft uit den achterbroekzak een
ótui weggenomen, dat, naar later bleek
slechts ccnigc sleutels bevatte. Op het hulp
geroep van den aangevallene waren omstan
ders te hulp geschoten. De beide onverlaten
hadden de vlucht genomen, doch zij waren
achtervolgd en het was gelukt hen aan to
houden.
De 21-jarige schoorsteenveger B. P. en de
20-jarige meubelmaker J. B. heiden gedeti
neerd bekenden den hun ten laste gclegdcn
diefstal met geweldpleging. Reeds veertien
dagen to voren hadden zij een poging ge
daan, doch deze was toen om de een of
andere reden niet doorgegaan. B. had van
menschcn, dio zich in dc omgeving van het
lolerijkantoor hadden opgehouden, gehoord,
dat dc heer Le Large de gewoonte had zich
des avonds per fiets naar zijn woning te be
geven en dan steeds al het aanwezige geld
mee tc nemen. Dat had hen op dc gedachte
gebracht hem op zijn weg naar huis te
overvallen.
Het O.M. waargenomen door mr. II. A. J.
Rcumer hoeft, nadat enkele getuigen ge
hoord waren, in zijn requisitoir het door de
verdachten gepleegde feit brutaal cn mis
dadig genoemd. Spr. ging uitvoerig na hoe
de verdachten tot hun fantastisch plan zijn
gekomen, om daarna op to merken, dut ge
lukkig dergelijke roofovervallen in dc on
middellijke omgeving van oen grooto stad
sporadisch voorkomen. Het publiek mag
dan ook verwachten tegen dergelijke struik
i ooversovervallen te worden gevrijwaard,
l'it een oogpunt van algcmecne preventie
achtte het O.M. een gevoelige straf op haar
plaats, doch anderzijds wil het er rekening
mee houden, dat dc beide verdachten nog
zeer jeugdig zijn en zich daarom matigen
i:i zijn ciscli
De verdediger van P., mr. O. II. Sap, heeft
betoogd, dat voor dergelijke verdachten een
straf in oen jeugdgevangenis aangewezen
zou zijn. Hij sprak de hoop uit, dat wij spoe
dig zulk een instelling rijk zullen zijn
Voorts heeft pleiter eenige gronden voor clc
mcnlic aangevoerd.
De verdediger van B., mr. .T. Svvart, heeft
aangevoerd welke huiselijke omstandig
heden dezen verdachte tot de daad hebben
gebracht en hij vond hierin aanleiding dc
rechtbank te verzoeken een matige straf op
tc leggen.
Dc verdachten, die het laatste woord kre
gen, zeiden grooten spijt te hebben van hot
gebeurde, waarop de president opmerkte
dat zulks toch niet gebleken was, dadelijk
na de arrestatie, toen de beide verdachten
een vroolijk fluitduet hadden aangeheven in
de cel van het politiebureau tc Overschie.
Uitspraak 22 Februari.
Jaarsveld, 10 Febr. liet was heden
morgen nog druk in de omgeving van den
Uitweg, waar het parket uit Utrecht, en
burgemeseter Oldcnhof omstreeks 10 uur
arriveerden, tot het instellen van een nader
onderzoek. Een der hoofddaders, dc arbei
der A. Buitenhuis uit Lopikerkapel is in
den nacht, volgende op het bloedige voorval
uit zijn woning gehaald cn naar het arre»-
tantenlokaal te Lopik overgebracht, wuar
hem een voorloopig verhoor is afgenomen
De toestand der door schoten getroffenen
mej. Verheul en haar ongeveer 14-jarig
zoontje die naar het ziekenhuis in Utrecht
overgebracht zijn. is redelijk wel. De heer
Ilolswilder, die ernstige hoofdwonden en
een schouderfractuur opliep is, met dc hem
vergezellende personen, in den loop van
den nacht per autobus onder politiegclcide
Daar Schoonhoven gebracht.
CONVERSIE NED. IND. DOLLARLEENING
Naar wij vernemen is in de V. S. voor
een bedrag van 466.000 dollars in do Ne
derl. Indische dollarleeningen ter conversie
aangeboden. Naar schatting bedraagt het
Amerikaansche bezit in deze dollarlcenin
gen ongeveer 7 millioen, zoodat slechts een
gering percentage ter conversie is ingcle
verd.
Kwartel
Snip
Oehoe
Pcllk.
'J
15-2
Amsterdam
Marseille
8—2
15-2
Rome
16—2
9—2
16—2
Athene
14—2
10—2
Mersamatruh
Cairo
13—2
11—2
Gaza
Rulbawells
12—2
Bagdad
Boeshir
12—2
13—2
Dj ask
11—2
Karachi
Jodpoer
CI
1
o
14—2
Allahabad
Calcutta
16-2
9—2
15—2
Rangoon
8—2
Bangkok
15—2
Alor Star
16—2
Singapore
Medan
14—2
7—2
Batavia
14—2
7—2
Vertrek van het eerstvolgende post
vliegtuig van Amsterdam 22 Februari.
PERSOVERZICHT
Het Hondelsblal schrijft over verkcers-
coórdinatie. In tal van beschouwingen
zoo merkt het blad op gaat men, zooals
van zelf spreekt, uit van de stelling, dat
do spoorwegen ook thans in het verkeers-
orgunisme nog niet te missen zijn. Verdedigt
men het tegendeel, dan kan men natuur
lijk niets betere doen, dan hoe eer hoe lie
ver, overgaan tot liquidatie van het wijd
vertakte spoorwegbedrijf. De stations cn
stations-emplacementen moeten dan geslo-<
ten of voor afbraak verkocht worden. Het
38.000-koppige personeel zou in het „genot"
gesteld moeten worden van wachtgeld. Wie
echter mét ons meent, dat voor massaal,
punctueel vervoer op langen afstand de
spoorwegen een blijvende taak te vervul
len hebben in het economisch leven van
on6 vaderlaad (ook de strategische betee
kenis van sommige lijnen mag niet verze
ten worden), zal er vóór alles' op bedacht
moeten zijn, de spoorwegeif in zichzelve
rendabel te maken.
Blijkbaar is ook dc tegenwoordige
Regeering voor de juistheid van deze
stelling niet ongevoelig. Want in ver*
schillende schriftelijke bescheiden
Mill ionen-Nota, Memorie van Toelich
ting Verkeersfonds staat le lezen:
„Het lijdt geen twijfel, dat takken van
liet spoorwegbedrijf zullen moeten wor
den afgesneden, welke economischer
aan het motorverkeer kunnen worden
overgelaten." ,.Hct bovenstaando (be
houd van de spoorwegen) 6luit vol
strekt niet in, dat de spoorweg in den
tegenwoordigen omvang moet worden
gehandhaafd.". En verder: „Het
spreekt vanzelf, dat naast de verlioo-
ging van de automobiel- en rijwiclbe-
lasling ingrijpende maatregelen in het
spoorwegbedrijf zelf igenomcn moeten
worden om hit tekort te verkleinen".
Trouwens, ook de practijk naas
ting van spoor- en tramwegen, samen
voeging van tramwegen duidt cr
reeds op. dat het dc regeering met de
rationalisatie van het railverkeer ernst
is. Ook dc modernic-cering van het ma-i
lericel zooals de spoedig in te voeren
Diescl-tractic op een aantal gewichtige
lijnen, is een toeken in deze richting.
Toch rijst de vraag of dit alles in 6taat
zal zijn dc 20 millioen weg te werken
op het spoorweg-tekort, zooals de Re
geering hij de uiteenzetting van haar
financicele plannen in September heeft
aangekondigd. Beschouwt men coördi
natie van het verkeer als het toewij
zen van dat sojrt vervoer aan elk „in
dividueel" verkeersmiddel, dat daartoe
liet meest geschikt is, dan zal men er
niet voor moeten aar-zelen, indien noo-
dig, met vasta hand in te grijpen In de
exploitatie der spoorwegen.
Blijkt, ook na een aantal jaren van
vrijere exploitatie, waarop thans voor
dc spoorwegen wordt aangestuurd, dat
de tekorten blijven voortduren, dan
zal het moment gekomen zijn, ruiter
lijk te erkennen, dat niet-looncnd ver
voer niemand voordeel opbrengt. Ilct
zal noodig zijn, dat tijdperk van af
wachting van dc nieuwe bcdrijfs-uit-
komsten niet al te zeer tc rekken.
Maar aan den anderen kant mag men
niet vergeten, dat wil men coördi
natie ook bij het auto-verkeer ra-
tionalisecring geboden is. Dc „orde
ning" heeft daar in zooverre reeds
plaats gevonden, dat door het vergun-
nings-stel6el voor autobus-diensten er
tegen gewaakt wordt, dat de groote,
solide, liet publiek-belang het best die
nende bedrijven worden ondermijnd
door „free-lances" op autogebied, die
met hun op afbetaling gekocht mate
rieel elk tarieven-schema kunnen on-<
derbicden, en aldus een behoorlijke,
duurzame, betrouwbare bevrediging
van de vraag naar verkeersgelegen-
heid zouden kunnen schaden.
Aan den anderen kant kan een systeem
van gedwongen coördinatie gemakkelijk
leiden tot wegneming van bedrijfsprikkel6
en tot verstarring, die juist in een tech
nisch bedrijf als het verkeer, dat elk oogen
blik met zijn tijd moet kunnen meegaan,
en dat aldoor ruimte voor experimentee-
ring zal behoeven (men denke aan de ont
wikkeling van de luchtvaart), moeten wor
den vermeden. De regeering zal met deze
klippen terdege rekening moeten houden
bij het uitzetten van haar koers.
