J.A. SCHOTERMAN Zn. 1928 Open briefaanMin. Marchant Beursoverzicht CT FMII IflN wijnhandel MEDEDEELING Een lichte borsteling Verkoopingeo BIJKANTOOR TE AMERSFOORT Radioprogramma Olm LilrilLiMUll GEVESTIGD 1878 - UTR.STR. 17 TEL 145 per flesch f 1.45, per anker f 58. ADVERTENTIËN ABONNEMENTEN J. LAM BRECHTS P. PIJPERSSTRAAT 10 en Oude Soesterweg 93 HUMORHOEKJE Van Dalsum en Defresne richten zich tot de Regeering met het verzoek om de dramatische kunst te redden. Alleen gezond verstand en goede smaak zullen den weg vinden naar hen die geholpen moeten worden. der tanden met IVO BOL is reeds voldoende om den leeltyken taartaanslag te verwijde ren. Een speciaal polüstbestanddecl veel zachter dan het glazuur geeft dit prach tig resultaat. In het verslag der commissie van rap porteurs der Eerste Kamer voor de Rijks begrooting (hoofdstuk VI) kwam do zin snode voor- „Vergelijkt men de regeling hier te lande met die In andere staten, zooals bijvoorbeeld Duitschland, dan treft aanstonds hoe weinig hier van rijks wege ter bevordering van een goed nationaal tooneel wordt gedaan." Naar aanleiding hiervan hebben de hce ren A. van Dalsum en A. Defresne, leiders van de Amsterdamschc Tooneelvereeni ging een open brief gericht aan den minis ter van onderwijs, kunsten en wetenschap pen, waarin zij schrijven: „Uw bescheid op boven aangehaalde zin snede in de memorie van antwoord d.J 27 Januari j.I. is voor ons aanleiding, u in het openbaar op verhoudingen in ons too neelbedrijf te wijzen, die er toe zouden kunnen leiden, den afstand, die den Staat van de dramatische kunst scheidt, te over bruggen. Het oordeel van Uwe Excellentie, dat „con steunend cn regelend optreden van Rijkswege op dit gebied in Nederland on bereikbaar schijnt", kunnen wij niet dee- len Tot nu toe is er van regeeringswege geen enkele proef genomen met de verleening van daadwerkrlijken steun en berust uwe veronderstelling dan ook op geen enkel feit of ervaring. De welgemeende pogingen van uwen ambtsvoorganger, Z.E. dr. Th. de Visser, in 1919 versmoorden in papier en verdronken in woorden. Bovendien vroeg hij de dramatische kunst bij voorbaat iets prijs te geven, dat als een belangrijke factor van haar waarde beschouwd kan worden, n.l. haar vrijheid. Toon hij over het begrip van die vrijheid met geïnteresseerden ging onderhandelen, verwijderde zich dr De Visser hoe langer hoe verder van zijn oor spronkelijke bedoeling. Voldoende kennis van de bedrijfsverhoudingen zou hem tot de overtuiging gebracht hebben, dat de pu blieke opinio zelf de normen schept, binnen welke zij de vrijheid van de dramatische kunst verdraagt, en dat het geen serieuss tooneeldirectie mogelijk zal zijn, die nor men te overschrijden. Wat tot nu toe in Nederland op het ge bied van steun aan do dramatische kunst tot stand werd gebracht, beperkte zich tot de overigens zeer loffelijke individueele po gingen van een paar groote gemeenten De fouten, die bij die subsidie verleening, on danks de beste bedoelingen, in den loop der jaren gemaakt zijn, bevestigen slechts het verzuim door de opeenvolgende regeerin gen ten opzichte van de dramatische kunst gepleegd. Ten eerste: De gemeentelijke bemoeiin gen van het jaar 1920 van Amsterdam en Den Haag mislukten, omdat Rotterdam zich geen gelijke offers kon of vvenschte te getroosten cn andere groote gemeenten zich aan een gemeenschappelijke regeling, d. geld kostte, onttrokken. Ten tweede: Met kwam er dus prac- tisch op neer, dat enkele groote gemeent'-n •en tak van kunst steunden, waarvan elke •tad in Nederland met eene speelgelegen heid profiteerde zonder dat deze laatste iets aan deze hulp bijdroeg. Ten derde: Er werden geen vaste in stellingen gesubsidieerd, maar „gezel schappen". Dio gezelschappen hadden een leider(s), die artistiek en (of) zakelijk het geheel beheerschte(n). Het gevolg hiervan was, dat eigenlijk aan een of twee personen het gebruik eener subsidie gegeven werd. Zoolang dus deze persoon(en) in onze kunst een taak te volbrengen had(den) en de pu blieke belangstelling daarmede in overeen stemming was, ging alles goed. Was de cul tureele functie van dezen persoon vol bracht cn keerde de publieke belangstel ling zich van hem af, dan sleepte hij de leden van zijn gezelschap, die hun lot aan het zijne verbonden hadden, onherroepelijk in zijn val mede. In het buitenland is dit anders. Toen prof dr. Leopold Jessner als regisseur en intendant bij het Staatstheater te Berlijn aftrad, bleef het Staatstheater als troep bestaan. In Nederland daarentegen viel dr. Willem Royaards (1921), zijn gezel schap viel mede. Verkade viel 19301931, zijn gezelschap viel mede, Saalborn viel 1932, zijn gezelschap viel mede, A. van der Horst viel 1933, zijn gezelschap viel mede. Het subsidiestelsel werd afgebroken. Stelt u zich voor, Excellentie, dat met het aftre den van don rector-magnificu9 of overlijden van den directeur van een museum ook de universiteit of dat museum opgeheven werd, dan krijgt Uwe Excellentie een beeld van de nadeelige omstandigheden, waaronder in Nederland de dramatische kunst be oefend wordt. De misère, die uit deze individueele bc moeiingen is voortgekomen, noemt u thans terecht „in allerlei opzichten het beeld van een lijdensgeschiedenis". En zoekende naar de oorzaken daarvan, komt u in uwe me morie tot de conclusie, dat „kunstzin en commercieel beleid hier in Nederland, be houdens een enkele uitzondering, moeilijk schijnen samen te gaan". Wij vleine ons geenszins met de gedachte, dat wij als leiders van de Amsterdamsche Tooneelvereeniging iets met die „enkele uitzondering" te ma ken hebben. Zulks b.v. in verband met de wijze, waarop wij ons gedurende twee jakr van de taak gekweten heb ben, het „eerste gezelschap van Nederland" (het stond in de courant!) vrijwel zonder beteekenenden steun, met een uitgelezen repertoire, met vele malen geprezen voor •tellingen, veilig cn zonder verlies door dezen crisistijd heen te sturen. Wij kunnen uwe opvatting, dat kunstzin en commer cieel beleid in ons tooneelleven niet samen zouden gaan, dan ook niet anders ken schetsen dan als een misvatting. Wij kunnen u de verzekering geven, dat er in ons vak velen zijn, die wat inzicht, zakelijke goede trouw, coramerciecle be gaafdheid en volharding betreft voor geen enkel „goed zakenman" in de burgerraaat schappij uit den weg behoeven te gaan. Deze leiders van b.v. de eerste negen ge zelschappen in het land beheeren zelfs «n dezen crisistijd zeker nog 3000 voorstellln gen per jaar met alles wat er aan dit uur vverkbedrijf vastzit tegen een opbrengst van, naar matige schatting. 1 millioen 300,000 gulden. Daaruit winnen een leger an tooneelspeler8 en -speelsters, auteurs kantoorbedienden, technici, zaalhouders, electriciens, dagbladen, transporteurs, bu reaulisten, suppoosten, programmajuffrou wen, colporteurs, timmerlieden, schilders en smeden een min of meer bescheiden be staan. Bovendien sparen die zakenlieden uit dit bedrag meer dan 2 ton gouds over aan ver makelijkheidsbelastingen, die. naar men van overheidsvVege hardnekkig beweert, door het publiek betaald worden, maar die desondanks aan de algemeens opbrengst van het bedrijf onttrokken worden. Deze commerciecle of artistieke leiders beheeren een groep arbeidende menschen, lie vaak moeten werken onder omstandig iipden, waarvan de burgermaatschappij geen begrip heeft. Die gezelschappen doen lat met een saamhoorigheidsgevoel en ar fistieken gemeenschapszin, die ver boven do kleine vooroordeelen, welke iedere samenwerkende menschengroep aankleven, uitgaan. Zij brengen dat tot stand in on gelimiteerde werktijden en met do nooit verstillende liefde voor hun roeping tot in de verste uithopken van het Rijk- U wanhoopt in uwe memorie ten on rechte, Excellentie, indien u in de meening blijft verkeeren, dat het niet mogelijk zou zijn, met deze categorie burgers „een rap port op te bouwen, lat bij het intreden van hetere tijden onmiddellijk en met succes in wprking zou kunnen treden." En deze merkwaardige slotzin is het ge weest, die ons deed besluiten, dezen brief aan u te richten, omdat juist daaruit blijkt, hoe groot uw liefde voor het tooneel eigen lijk is en hoe gaarne u een begin zoudt willen maken met steun aan de dramati sche kunst onder uw bewind. Eerlijk gezegd, er was op gerekend. Jaren hebben wij gewacht op den minister, die, zooals u zelf schrijft, den moed en wij voe gen erbij den smaak heeft, de dramatische kunst te helpen. En daarom is ons uwe wanhoop eene groote teleurstelling. Als onze vaste overtuiging verklaren wij u dan ook het volgende: Indien de regee ring wil wachten tot het tooneel zichzelf geordend heeft, dan zal de dramatische kunst aan steun nooit toekomen en zulks niet uit verdeeldheid, uit artistieke drij verij, persoonlijke eerzucht of gebrek aan commercieel beleid, maar omdat het too neel zichzelf niet bedruipen kan, hier niet en nergens ter wereld, niettegenstaande het onloochenbare feit, dat de functie van het tooneel in het leven, gezien zijn duizend jarig bestaan, groot en onmisbaar is. Aan den financleelen steun zit onwrik baar de moreele vast, zijnde de officieele erkenning, zonder welke de uitvoerende kunst nu eenmaal niet bloeien kan. En daarom doen wij een beroep op Uwe Excel lentie om een begin te maken met de stich ting van het apparaat, dat de dramatische kunst alleen kan redden, die van staatsbe moeiing. Ten overvloede doelen wij u mede, dat rapporten, commissies, overwegingen en verhandelingen in ons beroep nog nooit tot iets goeds geleid hebben. Alleen het ge zonde verstand en de goede smaak zullen den weg vfhden naar hen, die geholpen moeten worden. VERFILMING VAN PEER GYNT. Het staat thans vast, dat „Peer Gynt" verfilmd zal worden. Een Kroot Zweedsch Duitsch-Fransch-Engel9ch consortium heeft van de familie Ibsen het recht hiertoe ge kocht. Met de opneming zal in Juli worden begonnen en men hoopt er in twee maan den mee gereed te zijn. waarna de pre mière in October zal plaats vinden. De opneming zal óf in Berlijn óf in Lon den geschieden en wel in vier versies tege lijkertijd. Er is nog niet uitgemaakt, wie de hoofd rollen zullen spelen, doch het wordt als vrij zeker beschouwd dat Fairbanks junior de Engelsche Peer Gynt zal zijn. Er is ge zegd dat Gösta Ekman de Zweedsche Peer Gynt zou zijn, maar dit schijnt niet juist te zijn. De film zal worden begeleid door de muziek van Grieg. De natuurtooneelen zul 'en in Noorwegen en Zweden worden op genomen en dezelfde zijn voor alle vier de versies. Peer Gynt wordt de gvootst* an duurste film, in Europa opgenomen, daar er een viervoudig spelers ensemble no 'dig la voor i de zeer lange lijst van optredenden. ZttanUg 10 Maart Hilversum, 1375 M. V.A.R.A. 3.01 Gramofoonmusiek. V.RR.O. 10.00 Morgenwijding. V.A.H.A. 10.15 De Notenkrakers o.l.v. Waal Wins. 12.00 Tijdsein. 12.01 Klein V.A.R.A.-ensemble. ,00 Platen dezer maand (GramofJonmu ziek). 2.40 Van het witte doek. 3.00 Do Flierefluiters. 3.45 Overschakelen naar den zender Koot wijk. 1.01 Beoefening der huismuziek o.l.v. Piel Tiggers. 4.40 Hetly Beek draagt voor. .00 V.A.R.A. Mando!ine-cn8emblo 15 Krontjong muziek. 5.30 V.A.R A Mandolino-cnscmblc 5.40 Letterkundig overzicht. 6.00 Volksliederen. 6.30 Clavicembalo recital. 7.00 Voor hel platteland. 7.20 Orgelspel. 7.30 Gramofoonmuzlek. .40 Orgelspel. .50 Gramofoonmuzlek. .00 Tijdsein. 1.01 Herhaling van S.O.S.-berichten. 3.15 V.A R A. orkest. I.45 Bram Keeréweer. 00 De prijsvraag Dr. Laat-Post. 9.05 Toespraak. 1115 V.A.R.A.-orkest. 10.00 Bram Keereweer. 10.15 Persbureau Vaz Dias. 10.30 V.A.R.A orkest II.00 Gramofoonmuzlek. 12.00 Tijdsein. Huizen, 301,5 M. K.R.O. 3.00 Morgeuconcert 10.00 Graniofoonmuziek. 10.30 Muziekujtzcnding voor fabrieken. 1.00 Gramofoonmuzlek. 11.30 Godsdienstig halfuurtje door pastoor L. H Perquin O.P. 12.00 Tijdsein. 12.01 Politieberichten. 12.15 Lunchconcert I.15 GramofooDmuziek. .45 Verzorging van den zender. 2.00 Halfuurtje voor de rijpore. jeugd. 2.30 Kinderuurtje. 4.00 Het K.R.O. orkest. 4.30 Cursus schriftverbetering. 5.00 Het K R.O.-orkest 5.30 F.speranto nieuws. 5.45 Orgelconcert 6.20 Journalistiek weekoverzicht 6.45 Gramofoonmuzlek. 7.00 Politieberichten. 7.15 Katholieke Radio-Volksuniversiteit 7.35 Gramofoonmuzlek. 7.45 R.K.F kwartiertje. 8.00 De K.R.O.-Boys. 8.30 Persbureau Vaz Dlas. 3.35 Hetty Verbeek. 3.50 Do K.R.O.-Boys. 9.15 Microfoonvertelsel. 9250 De K.R.O. Boys. 9.45 Hetty Verbeek. 10.00 Cabaret „De draaiende schijf. 10.30 Persbureau Vaz Dlas. 10.35 De K.R O.-Boye. II.00 Gramofoonmuzlek. Brussel - Belgiè 321,0 M. 12.20 Omroepkleinorkcst 1.302.20 Omroeporkest 5.05 Vlaamschen Toeristenbond 5.20 Concert door bet Omroepkleincrkest 6.20 Zang door Nora Arnouts. 6.35 Boekbespreking. 6.50 Harmonicaconcert, 7.10 Graniofoonplatcn. 7.50 Landbouwpraatje. 3.20 Omroeporkest. 9.05 Declamatie door J. Bellens. 920 Vervolg concert. 10.30—12.20 Concert Brussel, 483.9 M. Franschc uitzending. 0.35 Causerie, met muzikale illustratie. 7.20 Gramotoonmuzick. 8.20 Gramotoonmuzick. 8.35 Causerie over den Belgischen schrij ver Valère Gillc. 8.50 Opera-uitzending: „Si j'étais roi". D a ve n 1 r y, 1500 M. 7.50 In Town lo-niglit. 8.20 Variété-programma. 9.40 Bev. H. R. L. Slicppard: „Seven Days' Hard". 9.55 Concert door het BBC-Orkost. 10.55—12.20 Dansmuziek door Ambrose. Kalundborg, 1261 M. 721 Uit Opera's van Verdi. 7.35 Concert van het Philh. Genootschap. 8.20 Declamatie. 8.35 Composities van oude Tlvoli-Dirigen ten. 9.35 Banjo-recital. 9.50 Italiaansche Opera-Onvertures. 1020—11.35 Danamuziek. Langenberg, 455.9 M. •3.50 „Arbeltsbeschaffungsfront". 6.05 Sportnieuws. 7.25 Overzicht uit het Saarland. 725 VroolIJke avond uit Monschau. 9.40 Intermezzo. 1020—1220 Dansmuziek, n. Wegens de belangrijke plaats, die Wall- street tenslotte als algemeene beursbarome- ter toch nog inneemt, is het verheugend, dat men ginds op den duur toch niet ongevoelig is gebleven voor de gunstigere aanwijzingen uit het bedrijlsleven, die zich ondubbelzinnig uiten in sterk gestegen spoorwegontvangsten, electriciteits-productic en dergelijke. De -up swing is onmiskenbaar, mede in het aclivi- teitscijfer der staalnijverheid. waarvan som mige speciale fabrieken op volle kracht wer ken en andere zelfs géén orders meer aan nemen. De general Electric heeft in de re cente bedrijfsresultaten den moed gevonden om het kwartaaldividend van 10 op 15 cis te verhoogen, terwijl de fundeering der staatsvoorschottcn aan de New-York Central in een 6 pCt. leening (met voordeelige con versierechten in gewone aandeelen) eerlang een bedrag van plm. 60.000.000 uit de zak ken der spaarders zal terughevelen naar do Refico. Naarmate er weer een zekere mato van welvaart terugkeert, mag men aannemen, dat geleidelijk een aanzienlijk deel der staatsvoorschottcn op overeenkomstige wijze kan worden gefundeerd, zoodat na verloop van jaren de saneeringsactie inderdaad slechts een intermezzo zou bcteekencn. Na dat het codestelsel vele ondernemingen op zooveel hoogere vaste lasten heeft gebracht, dreigt nu een werkweek van 30 uren. Deze is op zichzelf wel rationeel, maar als Amerika er toe wil overgaan, dan zal het toch in hoo- ge mate autarkisch moeten blijven, daar de oroductievoorwaarden elders in de wereld daarvan hemelsbreed afwijken. Het is niet gehéél duideliik hoe Roosevelt dergelijke "rtannen wil combineeren met een algemeene tariefsverlaging op grond vas bilaterale han 't els verdragen. Zulke bilaterale verdragen kunnen toch slechts effectief zijn tusschen staten waarvan de productievoorwaarden niet al te 6terk uiteenloopen. De stroeve on derhandelingen tusschen Japan en Engeland inzake de verdeeling der textielmarkten b»- wrst wel hoe moeilük zulke in wezen onver- *eliikbare grootheden op een gemeenschao- ->elijken noemer zijn te brengen. In eersten aanleg schijnt Roosevelt's han delspolitiek het op Zuid-Amerika te hebben gemunt, waarin een rijke bron van conflic ten met Engeland ligt. Wallslrèet was tiide- liik nogal verontrust over dien dreigenden afbraak der beschermingsmuren maar men realiseerde spoedig dat Amerika onder aan zienlijk lagere invoerrechten toch ook wel vaart heeft gekend en dat concessies zeker niet zonder meer dan behoorlijke tegen prestatie» zullen worden verleend. Nederland staat oo het oogenhlik ook al in het teeken der bilaterale handelsverdra gen, Zoo juist wordt bekend, dat Italië met succes is aangezocht om een behoorlijk Suantum Java-suiker in ontvangst te riemen, 'e N i v a s heeft op de wereldmarkt (Britsch-lndië en Australiëj ook pas ceftige flinke posten ondergebracht. Helaas blijven de prijzen zoo uitermate laag, dat suikerwaarden er geen baussestem- raing aan konden ontteenen. l och is het pri mordiale belang bier, dat men eerst door de opgetaste voorraden heenkomt. Dat nu eeni- ge door liggiDg of bodemgesteldheid bijzon der duur geproduceerde tabrieken vrijwillig ol gedwongen liquideeren, behoeft zeker niet te worden uitgelegd in het nadeel der over- bltjvenden. Tabakswaarden markeerden den pas in af. wachting der April-inschrijvingen. De aan gevoerde partijen, ofschoon natuurlijk wegens het ingekrompen aantal ondernemingen ge ringer, toonen een qualilatiet goede sortec ring. Het minst voordeelig toonen de afla dingen der Senembah. Wegens de bijzondere krachtige kasposilie der maatschappij waren echter juist deze aandeelen in de afgcloopen week nogal vast van toon, ofschoon het ma teriaal in de andere soorten ook uiterst schaarscb is, zoodat vraag van eenige be- teekenis een scherpe koersstijging moet ver oorzaken. Van rubberwaarden verkeeren aandeelen Amsterdam Rubber eenigszios on der den invloed der behoorlijk geslaagde in troductie te Pariis, waar zich voor dit aan deel bepaald belangstelling begint tc ont wikkelen Aandeelen Philips bleven gedrukt op aan bod van speciale zijde. Later luwde dez*- verkoopsdrang. maar dc professioneele hau* siers gevoelden zich voorloopig bekoeld Niet aldus in kunstzijdewaarden, waarvan A. K-J.'s onder toenemende belangstelling tot 40 pCt segen wegens gunstiger winstver wachtingen over 1933. Vooral de indirect holding aan de Amenkaansche kunstzijde- waarden prikkelt de blijmoedigheid. De beleggïngsmarkt was zeer goed prijs, houdend- De koersdaling van 5 pCt. Neder land tot 101 is in dit verband een gunstig teeken. daar zij aantoont, dat binnen zeer afzienbaren tijd conversie in lager rentetype is te verwachten- De 4 pet staalsleening ver hief zich gemakkelijk een goede fractie bo ven pari Pandbrieven blijven voor dc 4 pCt- soorten in zeer langzaam stijgende beweging waar bij de gunstige jaarverslagen medewerken Duilsche schuldbrieven voor de dollar soorten gezocht, eenerjijds wegens de thans loskomende couponbet,ahngen, ten andere voor speciale obiceten uit hoofde van gepre sumeerde nieuwe oprunpmgsmogelijkheden voor Duitsche houders ui markenstukken Dergelijke omruilingen hebben dan aankoo- pen in het buitenland tengevolge Zoo ver luidt thans iets van dien aafd nopens de 6 pet en 6 50 pel dollar-obl Pruisen. Het slot der beursweek bracht een op merkelijke willigte voor de 4 pCt obligatie» Kon. Pelr.. die te New-York, op \Vrijdag jl plotseling 6 pCt stegen fvan 132 ol 138 pClï Reeds in het vorig bericht onderstreepten wij de voortreffelijke hoedanigheden yan de zen immers nog relaicf laag noteerden schuldbrief. In zijn gevolg konden ook de 4.50 pCt obligaties Bataafsche ietwat monteeren. ïn persbeschouwingen wordt gewezen op het overigens notaire feit dat Frankrijk b.v voor de 5.50 pCt dollar obligaties Parijs— Orleans Spoorwegmaatschappij aan de Gua ranty Trust te New-York behoorlijk de hoogere tegenwaarde in nieuwe dollars overmaak4.. Het is dus blijkbaar mogelijk dat een schuldenaar aan zijn verplichtingen op goudbasis voldoet. Dc beurs trok dus daar uit voor de 4.50 pCt obl, Bataafsche haar conclusies. (Nadruk verboden]. Amersfoort. 22 Maart. Hotel de Zwaan. Verkooping van het heerenhuis Arnhemscheweg 42. 8 uur n.m. B a a r n. 15 Maart. Hotel la Promenade. Verkooping van een heerenhuis, Hoofd straat 5, villa Zuidpunt, Eeranesserweg 88 en lunchroom .Prins Hendrik." 8 uur n.m. 21 Maart. Hote' Central. Verkooping van een tweetal burgerwoonhuizen, Bali- straat 32 cn 34. 8 uur n.m. worden ook aangenomen door ons „Ik wu dit pak per luchtpost naar mijn dochter ln Batavia laten sturen en omdat er een theeservies ln zit. wou lk dat u den piloot zei dat hU geen loopings maakte of viel of dergelijke nonsens." (London Opinion)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 7