DE ËEMLANDEU 'fVoorjaar komt. 4000 EXEMPLAREN L. J. LUYCX ZOON Vrijdag 16 Maart 1934 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 32 e Jaargang No. 218 VEEL STERKER VEEL 8ETEP TOESTAND IN SPANJE NOG VERWARD Tel. 1788 V' DE KNOEIERIJEN VAN STAVISKY DE ONTPLOFFING IN SAN SALVADOR 6 uur 34 min. BRAND MELDE MEN AAN DE TELEFONISTE TAXI TAXI ook 's nachts geopend 1093 Tel. 1830 GARAGE NIC. BOVÉE KAMP 41 AMERSFOOR1SCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden vooi Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per week (met gratis verzekering tegen oogelukkeni i 0.17'/* Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513 PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels i 1.03 met inbegrip van een Dewijsnummer elke regel meer f 0.25 Liefdadlghelds-advertentiën voor d« helft van den prijs. - Kleine Advertentlën „KEITJES" bi) vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewllsnummer extra f 0.05 De moeilijkheden op het ge bied der ontwapening. Onoverbrugbare tegenstel lingen. Wij ontvingen vanmorgen een telegram uit Parijs, volgens hetwelk men aldaar aanneemt, dat de Fransche antwoordnota die ingaat op do Engelsche ontwapenings voorstellen, morgen ic Londen zal worden overhandigd; één der Fransche bladen meent al te kunnen verzekeren, dat de Fransche regcering op zeer hoffelijke, doch besliste wijze de Engelsche ontwapenings voorstellen van de hand zal wijzen. Men ziet- dit telegram bevat geen nieuws, want al dagen lang doen dergelijke berichten de ronde, die trouwens een weerspiegeling'zijn yan alom ter wereld bekende gevoelens en inzichten der Fransche regeeringskringen. De ontwapeningsopvattingen, die men on dcrscheidcnlijk te Berlijn en te Parijs hul digt, staan lijnrecht tegenover elkaar. In het jongste Duitsche antwoord op het Fran sche ontwapeningsmemorandum schijnt te kennen fe worden gegeven, dat Duitschland vasthoudt aan zijn eisch inzake uitbrei ding van het leger tot 300.00) man. invoe ring van een diensttijd van 18 maanden tot twee jaar en aanschaffing van verdedi gingswapens. Dit beteekent herbewapening van Duitschland. waartegen Frankrijk zich met hand en tand verzet. In de rede, eergisteren in 't Engelsche parlement gehouden door Eden, den lord privy, seal, die onlangs, om den ontwupe- ningswagen. weer in het goede spoor te brengen, een bezoek heeft gebracht aan Parijs, Berlijn en Home. heeft hij onder meer de hoop uitgesproken dat de twee voornaamste doeleinden der Britsche poli tiek alsnog zullen worden bereikt: (1.) een ontwapeningsconventie, die rekening houdt met de werkelijkheid en gebaseerd is op het Engelsche memorandum; (2). verster king van den Volkenbond. De Franschen staan hier zeer nuchter tegenover en stel len in dit verband de vraag, hoe Eden deze doeleinden in overeenstemming wil bren gen met de schending van de verdragen door DuiLschland en de weigering van dit land om weer lid te worden van den Vol kenbond. Vooral heeft men het te Parijs Eden kwalijk genomen, dat Engeland de Duitsche herbewapening verbonden wil zien met de Fransche ontwapening. Van Fransche zijde wordt dan ook reeds te kennen gegeven, «lat men zich in Engeland in dezen geen illusies moet vormen en d.at het Frankrijk van thans, het Frankrijk van Douniergue, niet van zins is op den weg der cindolooze en vruchteloozo onder handelingen voort te gaan, doch op dui delijke en vastberaden wijzo Duitschland verantwoordelijk zal stellen voor het échec, dat de ontwapeningsarbeid heeft geleden. Men voelt te Parijs dun ook meer voor de opvattiugen, (He belichaamd zijn in het Iraliaansche memorandum, dat in elk ge val de Fransche weermacht, onaangetast laat. In de Fransche Kamercommissie voor buitenlandsche aangelegenheden heeft één der leden dan ook de noodzakelijkheid be pleit van een ontwapeningsaccoord binnen het kader der Italiaanscho voorstellen. Z.i. bestonden er voor Frankrijk momenteel maar drie mogelijkheden orn den toestand op te helderen. In de eerste plaats zou men kunnen trachten Duitschland te nopen de verdragen tceerbiedigen, maar dit zou onder de tegenwoordige omstandigheden slechts kunnen geschieden door gebruik making van gewapende strijdmachten of door een preventieven oorlog. Ten tweede zou men het sluiten van een ontwopenings- convcntie kunnen nalaten en Duitschland op, het gebied der bewapening zijn gang laten gaan. Dit zou echter onvermijdelijk tot een bcwaneningswedstrijd leiden. De derde oplossing en deze werd door 't bedoelde lid der Kamercommissie voorge staan zou zijn, dat een overeenkomst werd gesloten, die misschcn niet als een ontwapeningsaccoord kan worden be schouwd. maar die desniettegenstaande een gecontroleerde bcwapeningsbeperking mo gelijk maakte. Het was de afgevaardigde Friböurg, die zich tegen een dergelijke regeling verzette en dc opmerking maakte, dat Duitschland geen accoord met Frankrijk heeft afge wacht en reeds nu zoowel zijn bewapening als zijn manschappeneffectief heeft uitge breid. Wanneer Duitschland thans aldus Fribourg's gedachtengang dc goed keuring van Frankrijk verlangt, dan is het doel daarvan niet zijn strijdmacht te ver grooten, daar dit reeds is geschied, maar om van Frankrijk 'n concessie te verkrijgen, die voor Frankrijk een moreele capitulatie zou bcteekencn. Het gevolg van een on an der zou volgens* Fribourcr zijn, dat men Frankrijk naderhand voor de voeten zou kunnen werpen, dat het de Duitsche herbe wapening heeft gesanctionneerd. Wanneer niet alle tcckencn bcilricgen. stelt ook de Fransche regeering zich op Fribóurgs standpunt. Hetzelfde kan ge tuigd worden van een blad als dc Temps, die het heelemaal niet eens is met sir John Simon, den Engelschen minister van bui- tenlandschc zaken, van wie de uitspraak afkomstig is, dat een slechte ontwapenirigs- overeenkomst nog altijd beter is dan in t geheel geen accoord. Een slechte, dubbel zinnige conventie aldus het blad zal i Jjlorwn e Beet; Een nieuwe lente nadert I De lenteNieuwe kleuren, nieuwe geluiden Welk een genot om er nu op uit te trekken en te genieten van de ontluikende natuur l Zorgt voor goede schoenen. Van die echte stevige, goed passende schoenen. MATTO-schoenen dusl Matto heeft ze in een sor teering waar U verrast over zult zijn. De etalages bewijzen het U. AMSTERDAM: Korte Nieuwend'jk 24 Ir.sulindpweg 117 Verl. Rozengracht 251 Zei'straat 9 Ceintuurbaan 294 v Limburg SürurVtslr 40 Jan Evertsenslr 100 Lmnaeusstraat 105 Mosplein 10 ZAANDAM Wpsizijd»1 46 HAARLEM: Gen Cronjésiraat 23 AMERSFOORT. Ar nhemschesiraal 6 DEN HAAG Weimarsiraat 88 goedgeloovige volkeren binden, terwijl de volkeren, die de afschuwelijke leer van het vodje papier tot een politiek stelsel hebben gemaakt, ei niet voor terug zullen deinzen liet accoord te schenden, zoodra zij zich sterk genoeg voelen. Beter is hot daarom, aldus de conclusie, in het geheel geen over eenkomst te sluiten, „want dan kan men zich de toekomst voorbehouden". Men ziet inmiddels uit het bovenstaande, dat dc ontwapeningskanscn niet bijster groot zijn, hetgeen o.m. ook tc wijten is aan het feit, dat Engeland wel-is-waar met andere landen wil beraadslagen over de stappen, die kunnen worden ondernomen tegen een land, dat de te sluiten ontwape ningsconventic schendt én op deze wijze het gchecle stelsel der bewapeningsbepcr king in gevaar brengt, maar niet deel wil nemen aan solidaire verklaringen van bij stand, waarvan de consequentie zou zijn. dat Engeland in elk geval deelneemt aan strafmaatregelen tegen staten, die buiten bun boekje gaan. Dit laatste zou Frankrijk juist gaarne zien verwerkelijkt ter wille van zijn veiligheid, die het niet voldoende gewaarborgd acht door het verdrag van Locarno en het pact-Kellogg, daar deze te vaag of te beperkt van draagwijdte zijn. Dat in Engeland inmiddels eveneens rekening wordt gehouden met dc defini tieve mislukking der ontwapeningsbespre kingen, blijkt uit het feit, dat verschillende Engelsche ministers en politici verklarin gen hebben afgelegd, waarin gewezen wordt op dc noodzaak meer dan tot dus ver de aandacht te wijden aan de Britsche defensie. Een mislukking der ontwape ningsconferentie, zoo wordt uiteengezet, zou zoo'n groot gevaar voor de Britsche veiligheid bcteekencn, dat dc Engelsche verdedigingsmiddelen onmiddellijk radi caal zouden moeten worden herzien. M.a.w.: dc kansen, dal opnieuw over de geheele wereld een noodlottige bcwape ningswedloop zal plaats vinden, is op het oogenblik ontstellend groot. Alleen wan neer Engeland ertoe zou kunnen besluiten Frankrijk ten aanzien van zijn veiligheid gerust te stellen, of nog beter: wanneer alle mogendheden, die de ontwapeningscon ventie teekenen, een collectieve garantie 1e dezen aanzien gaven, zou nog veel kunnen worden gered. In dit verband moge erop ge wezen worden, dat ook lord Cecil gisteren in het Hoogerhuis een pleidooi heeft ge houden voor een nieuw veilighcidsaanbod aan Frankrijk. Er verluidt, dut een militaire staatsgreep is te verwachten Barcelona, 14 Maart (V Dl. In den af geloopen nacht hebben onbekenden op het kerkhof te Barcelona op het graf van den Catnlaanschen leider overste Marcia, ben zine gegoten en toen het gedenkteeken in brand gestoken. Bij het verlaten van het kekhof losten de bewakers eenige schoten op hen, doch de daders wisten zonder te zijn herkend te ontkomen. Madrid, 14 Maart (V.D.). De toestand te Madrid is gisteren ongewijzigd gebleven Hel eenige avondblad dat gisteren ver scheen, was de conservatieve Fpoca. die het onmiddellijk verbod der socialistische partij en der socialistische vakbonden eischte. Te Barcelona is de algemeene sta king nog niet uitgebroken Daarentegen ging een ware golf van staking over Zuid Catalonié In vier provinciesteden brak de ïlgemeene staking uit en in zes anderp groote steden particele stakingen Ernstige bolsingen kwamen volgens do ontvangen berichten nergens voor. Madrid, 14 Maart. (HN) Volgens het blad El Socialista zou een militaire staats greep te verwachten zijn. Het blad ABC. is vandaag verschenen, terwijl het katholieke blad F.I Debate zijn verschijning voor he denavond heeft aangekondigd. Te Barce lona hebben zich gisteren drie als agent ge kleede personen aangpmeld op de drukkerij van een monarchistisch weekblad en daar de geheele oplaag in beslag genomen en per auto weggevoerd Toen één der rednc teiiren in verband hiermede een klacht bij rle pul'tiè indiende, bleek, dat men met een mystificatie te doen had en geen enkele gezaghebbende instantie bij de politie een desbetreffende opdracht had gegeven. Madrid, 14 Maart. (V.D.) De minister van binnenlandsche zaken heeft heden den gehcelen dag pogingen in het werk gesteld een oplossing tot sland te brengen in de staking bij de dagbladen, aangezien hier door de geheele openbare mecning in ver- *,f\ Passagiers verzekerd 6 ct. per K.M. Tel. 1788 warring gebracht wordt. Men hoopt, dat deze actie van den minister spoedig resul laten zal afwerpen, daar men meent, dat de thans bestaande toestand niet lang kan duren Do eenheid in de stakingsbeweging is echter reeds verbroken; vandaag ver schenen do A.B C., do Siglo Futuro en de Epoca. Dit verval der beweging verklaart men door een gebrek aan sympathie met de beweging onder het publiek. Bilbao zonder brood? Bilbao, 14 Maart. (V D.) De bakkers patroons hebben aangekondigd, dat zij tot sluiting zullen overgaan, aangezien geen overeenkomst tot stand is gekomen met be trekking tot de verhooging van de brood prijzen. Algemeene staking in Bar. celona mislukt Barcelona, li Maart. (V.D.) Het is hier heden den geheelen dag rustig geble ven, zoodat men de overtuiging heeft, dat de pogingen om een algemeene staking in het leven te roepen, mislukt zijn. Desal niettemin blijven de genomen voorzorgs maatregelen voorloopig gehandhaafd. DIT BLAD HEEF1 EEN DAGELIJ KSCHM GECONTROLEERDE OPLAAG VAN BUITENLAND. Ontwapeningsdebatten in 't lagerhuis. (Eerste Blad, pag. 2). BINNENLAND. Vorming van een Nationalcn Coöperatie ven Baad. (Tweede Blad, pag. Dc Regcering vraagt een krediet van 60 millioen voor werkverruiming op groote schaal. (Tweede Blad. pag. 2). Een (geheimzinnig drama te Uitgeest (Tweede Blad, pag. 1). STADSNIEUWS. Het uniformverbod in het geding. (Kan tongerecht). (Eerste Blad, pag. 3). De Volonté kreeè belang rijke subsidies Parijs, 14 Maart (V.D.). De parlemen taire commissie van onderzoek naar de af faire-Stavisky heeft gisteren het verhoor van den voormaligen financieelen attaché Giboud Ribaud tot Iaat in den avond voort gezet. Men hield zich o.a. bezig met de ges tes van de Volonté, welks directeur Du barry zooals bekend is reeds gerui- men tijd in preventieve hechtenis zit. Ri baud moest toegeven, dat het blad van Sta visky belangrijke subsidies had gekregen 'egelijkertijd. dat ook de Fransche regee ring maandelijks fr. 40 000 betaalde, hoewel 7ij ten minste sedert April 1933 van de be trekkingen tusschen het blad en Stavisky >p de hoogte moest zijn. Op de vraag van één der commissieleden of de getuige wist. of de Volonté ook van andere regeeringen subsidies ontving, antwoordde Ribaud ont kennend. Gonèvc, 14 Maart. (H.N.) Naar le Tri bune de Genève meldt, vertoeft op het oogenblik een vertegenwoordiger van den Franschen veiligheidsdienst te Genève, w aar hij met de politie-autoriteiten besprekingen voert over eon huiszoeking in één der ban ken le Genève, waar in een safe documen ten en juweelen, die met de zaak-Stavisky verband houden, opgeborgen zouden zijn Twee honderd vijftig doodon? Volgens dc New York Times zou het aan tal doodon bij dc reeds berichte dynamiet- ontploffing, in de nabijheid van La Liberdad in Salvador 250 bedragen, terwijl het aantal gewonden meer dan duizend zou zijn. De- brand, die op de ontploffing volgde, woedt nog steeds voort. Reeds zijn vier huizen blokken in de asch gelegd. De brandweer was den geheelen nacht in de weer. De toestand werd dreigend, toen de vlammen oversloegen op een voorraad van 4000 vaten benzine en creosoot. Her haaldelijk vonden ontploffingen plaats, waardoor de nabij dc haven gelegen en grootendeels uit hout bestaande arbeiders wijk geheel verwoest werd. Omtrent dc oorzaak van het vreeöelijke ongeluk wordt gemeld, dut dc 250 kisten mét in het geheel 7000 K.G. dynamiet juist met het stoomschip Catalina, dat in ver band met het dynamiettransport geen pas sagiers aan boord had, uit San Francisco was gearriveerd. De kisten zouden in een goederentrein worden geladen en men ver onderstelt, dat de ontploffing plaats vond. toen de trein zich in beweging zette en eenige kisten daardoor hard met elkaar in botsing kwamen. De totale schade werd vanmorgen op 2 millioen dollar geschat. De overlevende be volking is voor het grootste gedeelte uit de stad gevlucht. Politie en nationale garde, gesteund doe ïhulance-troepen en parti culiere autobezitters, doen alles wat in hun vermogen is om de gewonden uit de puin hoopen te bergen Medegedeeld door het K.N.M.I. ic De Bilt: Hoogste barometerstand: 7G1.3 te La Corunha. Laagste barometerstand. 732.8 te Skudcs- nae6. Verwachting: Matige tot krachtige, tijde lijk afnemende Zuid-Westelijke tot Zuide lijke wind, lijdelijk opklarend, later op nieuw toenemende bewolking met regen, aanvankelijk iets zachter, later kouder. De depressie over de Iersche zee trok in Noord-Oostelijke richting over Engeland en ligt thans over het Noordelijk deel der Noordzee. In het geheele Zuid-Westen steeg de luchtdruk, zoodat het luchtdruk- verval over de Golf van Biscayc en het Kanaal niet verminderde en de storm uit het Westen op den Oceaan aanhield. Het minimum, dat gisteren ten Zuiden van Groenland lag. is thans lot 20 gr. Wester lengte genaderd en doet in Ierland den ba rometer opnieuw dalen en den wind krim pen. Over het geheele Westen tot diep in Cenlraal-Europa dringen do koude polaire luchtmassabanen met temperaturen van —30 er. Celsius op 5000 Meter hoogte en snelheden van 80 tot 100 K.M. per uur. Noordelijk van den GOsten breedtegraad houdt dc arctische strooraing uit het Oos ten aan. met sneeuwval op de Faroër en vorst in Thorshavn en op IJsland. De neer slag was zeer verspreid, doch nergens zeer zwaar. Het meeste viel in Zweden. Zuid- Frankrijk en West Duitschland. Het, is to voorzien, dat na een tijdelijke opklaring met afnemenden wind. opnieuw de wind zal krimpen en toenemen, met buiig en guur weer. RIJDT VEILIG! Niei schuins, maar sieeds loodrecht Een rijweg oversteken. Nadat ge eer si geducht De straat hebt afgekeken! BUITEN-RITTEN 6 ct. per K.M. 6 a 7 pers. auto met chauffeur Vaste standplaats ter linkerzijde van Hotel Monopole LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190 BOURETTE v«n zeer sterke chappe zijde in alle kle>"—n 80 c.m. breed 85 cent per meter

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 1