DË ËEMLANDËU
6. BROUWER
L J. LÜYCX ZOON
Buitenlandsch
Overzicht
4000 EXEMPLAREN
Belangrijkste
Nieuws
Weerbericht
GARAGE NIC. BOVEE
Dinsdag 17 April 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 243
POLITIEKE OMMEKEER IN OOSTENRIJK
HEIMWEHREN INGELIJFD
IN 'T VADERLAND-
SCHE FRONT
FELLE STRIJD ÏN DEN
GRAN CHACO
„Hcrse Weide" voor Uw planten
Wat zÜ in haar branche offreert
Wordt vakkundig en toch billijk
En als 't best gegarandeerd.
KRUISKAMP10'
AMERSFOORT
VALSCHE BANKBILJETTEN
ONTDEKT
BOTSINGEN OP RHODOS
7 uur 30 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI TAXI
6 CENT PER KM.
TEL. 1830 en 1093.
KAMP 41
AMERSFGORTStH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maandeo voor Amersfoort 2.10, per maand I 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17'/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer
11 elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentlËn voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlên „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra f 0.05
Starhemberg lid der regeering
We en en, 15 April (V.D.) In den laten
middag is officieel bekend gemaakt:
„Een uitvoerige bespreking tusschen
bondskanselier Dollfuss cn Starhemberg,
den bondsloider der Ileimw ehren, heeft tot
resultaat gehad het leggen van een grond
slag voor de vereeniging cn de samensmel
ting van alle vaderlandsche groepen in
het kader van het vaderlandsche front Dit
zal ook tot uiting komen in de eerstvolgen
de OBganisatiemaatregelcn, die reeds in
bijzonderheden zijn vastgelegd."
Deze mededeeling bevestigt de subordi
natie der Heimwehren aan het vaderland
sche. front onder leiding van Dnllfuss. In
regeeringskringen acht men deze overeen
komst van zeer grontc beteekenis. hetgeen
blijkt uit de verklaringen, die de bondsleider
van het vaderlandsche front. dr. Stepan,
heeft afgelegd tetrenover een vertegen
woordiger \an de Politische Korrespondcnz
De overeenkomst aldd6 Stepan is niet
slechts van principieelc beteekenis voor
de toekomstige ontwikkeling van het vader
landsche front en voor dt* vernieuwingsge-
dachte in Oostenrijk, maar het. is in de
eerste plaats ook de grondslag en de voor
waarde voor de schepping van den au tori
tair geleiden staat Achter Dollfuss cn
Starhemberg zal in het. vervolg het groote
gesloten front staan dergenen, die, Dollfuss
onvoorwaardelijk volgend, den door hern
opgebouwden Christel ij ken standenstaat
belijden. Het vaderlandsche front zal na de
inlijving van het weerfront uit drie deelen
bestaan: het weerfont. de organisatie naar
beroepsstanden cn de organisalie naar ue-
hieden.
Wennen. 15 April (V.D) De Christelijk
sociale Reichspost verneemt, dat bonds
kanselier Dollfuss met het oog pp de over
eopkomsten tusschon Ilelmwehr en va.Ier
landsch front het voornemen heeft zijn
plaatsvervanger in do leiding van het va
derlandsche front. Starhemberg, een func
tie in de regeering. aan te bieden
Dollfuss houdt een rede.
We enen, 15 April (V.D.) Bondskanse
lier Dollfuss heeft heden in Graz tijdons
een vergadering van de Christelijke Stier-
mar kensche boeren een redevoering uiige
sproken. Ilij verklaarde daarin o.a., dat dc
economische toestand belangrijk is voor
uitgegaan en dat zijn program zonder in
flatie en zonder valuta-experimenten voort-
geeet zal worden.
De uitzending per radio van de redevoe
ring van den bondskanselier werd gestoord.
Het bleek, dat alle telefoonverbindingen
tusschen Wecnen cn Graz waren doorge
sneden. De rede kon pas na een half uur,
na 't omleggen der verbinding, worden uit
gezonden
Tegendemonstraties.
Graz, 15 April (V.D.) Bij den feesie-
lijken optocht van de christelijk-sociale
boeren en voor en tijdens de redevoering
van bondskanselier Dollfuss zijn tegenbe-
tooglngen gehouden. Reeds voor het begin
van den optocht ontploften dozijnen napie
ren bommen in de geheele stad. In de bin
nenstad waren weer papieren hakenkrui
sen gestrooid. Do sociaal democraten hun
nerzijds demonstreerden bij het station cn
hadden oj> het stationsplein tal van socia
listische propagandaleuzcn aangebracht.
Bij het begin van de redevoering van Doll
fuss ontplofte in de nabijheid een bom en
beschadigde het voornaamste gevelfront van
het plein.
Talrijke aanhangers der nat. soc. en soc
'clcm. partij werden gearresteerd.
Hernieuwde actie der Wcensche
politie. Sociaal-demccratcn ge
arresteerd.
W e e n c ii, li April (V.D.) Vanmorgen
heeft de politie een uitgebreide actie tegen
SCHIPBREUK NA VIJF JAAR
OPGEHELDERD.
Wrakstukken van het school-
schip „Kopenhagen" gevonden
B e r 1 ij n. 16 April. (V.D Naar Der Tag
meldt is het raadsel van het lot van bet
Deensche schoolschip „Kopenhagen", dat
sedert het jaar 192.9 met zijn bemanning
van zestig koppen vermist werd. than9 op
gehelderd. De kapitein van de Finsche
bark „Lawhill" heeft op verscheidene hon
derden zeemijlen ten Zuiden van de Groote
Australische Golf wrakstukken gevonden,
die afkomstig zijn van de ..Kopenhagen".
De deskundigen zijn van mcening. dnt het
schip in den mist met een ijsberg in bot
sing is gekomen en onmiddellijk is gezon
ken.
De „Kopenhagen" was het grootste zeil
schip ter wereld, en had de modernste in
.staNaties aan boord, liet lot der zéstjg
Deensche kadetten had indertijd in de ge
heele wereld veel deelneming gewekt.
do sociaal-democraten op touw gezet. In
verschillende districten hebben huiszoekin
gen plaats gehad Talrijke socialisten zijn
reeds gearresteerd. De politi-actie vvas in
gezet naar aanleiding van berichten, die
de politie had ontvangen over omvangrijke
maatregelen der sociaal democraten voo*
1 Mei
W e e n e n. 14 April (V.D.) Nader wordt
gemeld dat de politie-actic zeer groot-
schcps is opgezet. Zeer vctl onwettig pro
pagandamateriaal is in beslag genomen,
o.a. 10.000 exemplaren van dc uit Tsjecho-
Slowakije binnengesmokkelde Arbeiterze;-
tung. Bekende personen zijn nog niet in
hechtenis genomen; naar verluidt, is echter
de arrestatie van vooraanstaande sociaal
democraten te wachten
In een logement in de wijk Meidling zijn
vanmiddag 14 nat.-socialistcncn cn de loge
menthoudor gearresteerd. Onder hen be
vindt zich de zoon van den componist
Kriegelstein. Men verwacht, dat nog meer
nat.-socialisten gearresteerd zullen worden.
Asuncion, 16 April (V.D.) Para-
guaansche troepen worden op 't oogenblik
samengetrokken om een aanval to doen
op fort Bolivia in den Grah Chaco, hel
voornaamste steunpunt der Boliviaansche
troepen in het gebied van den strijd. Vol
gens een Paraguaansch communiqué
oefenen de Paraguaansche troepen een
zoodanigen druk uit op de Boliviaansche
strijdmacht, dat deze moesten terugtrek
ken uit Maraville, een voorpost ten Westen
van fort Las Conchas.
Parijs, 16 April. (H.N.) Volgens een
bericht uit La Paz wordt in den Gran
Chaco in den Conchitas-sector een hevige
veldslag geleverd, waarbij de Bolivianen
tot nu toe aan de winnende hand zouden
zijn De Parngueescbe troepen zouden reeds
2000 man verloren hebben. Vrijdagnacht
hebben de Paraguancn viermaal getracht
de Boliviaansche stellingen in stormloop te
nemen, doch zij werden telkens rncl zware
verliezen teruggeslagen. De Bolivianen ma
ken biji hun verdediging \an vliegtuigen,
loopgraafmortieren en machinegeweren ge
bruik. Daarentegen wordt uit Asuncion
gemeld, dat de Paraguecsche troepen de
Bolivianen gedwongen hebben hel fort Ma-
ravilla te ontruimen cn hen achtervolgen.
De troepen van Paraguay bereiden een
massa-aanval voor op den buitensten for
tengordel van Villamontes, welke plaats
sleutel is van een rijk petroleumgebicd
TROTZKI TREKT VERDER.
Parijs 16 April. (V.D.) De vroegere Bus
sischc volkscommissaris Trolzki wiens ver
blijf in een villa in de buurt van Parijs
Zondair bekend werd hetgeen de bladen
aanleiding gaf daartegen te protesteeren.
is Maandagochtend vertrokken. TroUki
heeft nor auto met onbekende bestemming
dc villa verlaten.
BESTRIJDING VAN PLANTENZIEKTEN.
Nu de knoppen van ue vruchtbooraen
zich binnen een paar weken weer zullen
openen is de tijd daar om een bespuiting
met Bordeausche pap aan te wenden ter
bestrijding van verschillende plantenziekten,
die door zwammen worden veroorzaakt. Zoo
worden de peren vaak aangetast door
schurft of Fusicladium. Beschadigde, schurlt-
achtige plekken op de opperhuid van het
jonge hout is er het gevolg van Op de bla
deren ontstaan bruinzwarte vlekken, en ook
de vruchten vertoonen al spoedig bruine
vlekken, worden onooglijk en zijn dan
meestal gebarsten. Ook appels worden vaak
aangetast, maar gewoonlijk in mindere mate.
Appels worden vaak aangetast door meel
dauw of Podosphaera leucotricha. De bla
deren en ook de andere jonge organen zijn
dan als met een wit, geelgrauw poeder be
dekt. De omkrullende jonge bladeren vallen
af en de uiteinde der jonge scheuten sterven
dan gewoonlijk in. Bordeausche pap bevat
kopervitriool en kalk. Bij zelfbereiding los
sen we IV2 K.G. kopervitriool op-in 50 L.
water, in een houten vat. Vervolgens blus-
schen we 1 K.G versche kluitkalk cn ver
mengen het met water ot kalkmelk, tot een
hoeveelheid van 50 L. In een vat van 100 L
inhoud wordt de kalkmelk door een fijne
zeef gestort, waarna we onder voortdurend
roeren de lcopervitriooloplossing er bij voe
gen. We controlceren het mengsel met een
blank mes waarop zich bij het indompelen
geen koper mag afzetten. Men gebruike bij
de bereiding geen ijzeren of verzinkt ijzeren
voorwerpen. Om de pap eenigen tijd te kun
nen bewaren wordt bij de kalkmelk V2 ons
suiker gevoegd. Voor het bespuiten gebrui
ken we een pulverisateur met nevelverstui
ver. We spuiten bij windstil weer en alleen
wanneer de boomen droog zijn. Eigenlijk is
het geen bestrijdings- maar een voorbe
hoedsmiddel. Daarom moet na eenigen tijd,
wanneer de bladeren zich ontwikkeld heb
ben, cn de vruchten gezet, zijn, een tweede
bespuiting worden uitgevoerd. Voor het
opengaan der knoppen gebruiken we een
1,2% oplossing. Ais echter de boomen in
blad slaan zou een dergelijke bespuiling be
schadiging veroorzaken. Daarom spuiten we
dan met een 1% oplossing. Hiervoor gebrai-
ken we dus per 100 L. 1 K.G. kopervitriool
en kalk naar verhouding Het is wenschelijk
om ook nog een derde bespuiling aan te
wenden. Dit doen we wanneer de vruchten
de grootte van een knikker hebben. Daar
appels soms beschadigd worden door een
bespuiting met deze pap, gebruikt men daar
voor vaak Californische pap. Deze wordt
bereid uit zwavel en kalk. De bereiding is
zeer omslachtig. Men koope daarom klaar
gemaakte pap. We spuiten met een 2/2%
oplossing.
Voor een enorm groot
bedrag
New-York. 16 April. (V.D) Na een on
derzoek. dat verscheidene weken in beslag
heeft genomen, is de geheime politie er :n
geslaagd voor een bedrag van 400.000 Pond
Sterling aan valsche bankbiljetten op lo
sporen.
Tien personen zijn. in verband met deze
zaak, reeds gearresteerd, terwijl binnenkort
nog een aantal arrestaties- verwacht wordt.
Door de politie zijn bovendien nog in
beslag genomen een aantal valsche lote
rijbriefjes cn kaartjes voor het bijwonen
van baseball-wed9trijden. welke de brr.de
eveneens vervaardigde. De leden fan de
bende, die haar hoofdkwartier in Brooklyn
heeft, stond juist op het punt om te ver
trekken toen zij door de politie werden over
vallen.
De zaak is aan het licht gekomen door
de aanhouding van een vrouw, die trachtte
nagemaakte biljetten te wisselen. Onder
de gearresteerde personen bevindt zich een
organist, die naar men beweert voor een
bedrag van 1.230 dollar aan valsche biljet
ten achter zijn orgel in de kerk in Scran-
ton (Penn) zou hebben verborgen, voorts
een Russische tolk. die in dienst is gewpe«t
van ex-president Hoover en een redacteur
van een buitenlandsch blad. dat in New
York wordt uitgegeven
Men gelooft, d.it voor een bedrag van
45.000 dollar aan nagemaakte biljetten te
Riverhead (Long Island) verstopt zijn. Een
troep werklieden, is er heen gezonden om
den bodem te onderzoeken.
Athene, 16 April. (V.D.) De Atheensehe
ochtendbladen melden, dat liet op het
eiland Rhodos in het dorp Salachin tot
botsingen is gekomen tusschen de Grick-
sclie bewoners cn Jtaliaansche politie,
waarbij vijf dooden zouden zijn gevallen
en 25 personen zouden zijn gewond. Ook
watervliegtuigen zouden aan de actie, om
de orde te herstellen, hebben deelgenomen
en cénige bommen op Salachin hebben
geworpen. Oorzaak van de onlusten zou
de beïnvloeding zijn geweest van de ver
kiezingen van het gemeentebestuur door
do Italianen. Ook op de andere Dodckane-
sos-eilandcn heerscht groote opwinding cn
de Italiaansche autoriteiten hebben een
strenge censuur afgekondigd De Atheen
sehe pers protesteert tegen het optreden
legen de bewoners van Salachin, doch van
Italiaansche zijde is nog geen bevestiging
verkregen.
LANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
HET STOFFENHUIS
Deze week
COUPONE
Be Turksche ambassadeur tc
Berlijn overleden- Merk
waardige persoonlijkheid met
Kemaleddin Sami Pasja heen
gegaan.
Zondagmiddag te dertien uur is de Turk
sche ambassadeur in de Duitsche rijks
hoofdstad aan de gevolgen van een maag
operatie in den leeftijd van slechts negen
en veertig jaar overleden.
Niemand zal kunnen ontkennen, dat met
Kemaleddin Sami Pasja een zeer merkwaar-
dige persoonlijkheid is heengegaan. In 1885
zag hij te Sinopc het levenslicht als zoon
van den bouwkundig ingenieur Abdoerrah-
man Sami. Niet te Saint Cyr genoot hij, als
zoovelen van zijn leeftijd, zijn militaire op
leiding, maar in een Turksch pionierregi
ment.
Na in de Balkanoorlogen aan het front te
hebben gediend. wa6 hij, toen in 1914 de
wereldoorlog uitbrak, majoor, die deel uit
maakte van den Turkschen geruralcn staf.
Hij was betrokken in gevechten, die werden
geleverd aan de Dardanellen, in Arabic cn
in den Kaukasus. Om weer te herstellen
van de zware verwondingen, die hij opliep
en als begeleider van prinsen bezocht Ke
maleddin Sami Pasja Duilschland herhaal
dolijk. Ilecfl hij zelf niet eens getuigd
„Acbtmal kam ich nach Dcutschland zur
RoDaratur"?
Nadat de wapenstilstand in 1918 was ge
sloten, werd hij stedelijk bevelhebber van
Constantinopel. Incidenten bij de bezetting
van de stad door troepen van de Entente
Britten. Franschon en Italianen dwon-
een hem zich maandenlang verborgen te
houden, daar Kemaleddin Sami Pasja cr
vooral werk van maakte om zocveel moge
lijk wapens uit Stamboel weg te sturen.
KEMALEDDIN SAMI PASJA f
Eindelijk slaagde hij erin als kolentremmer
op een Italiaansch schip naar Klein-Azié te
vluchten.
Het duurde toen niet lang, of de aandacht
der autoriteiten viel op hem: hij werd tot
generaal benoemd en vooral in den succes
rijken vrijheidsstrijd van Turkije speelde hij
een uiterst belangrijke rol.
Nadat hij voor den zeventienden keer ge
wond was geraakt, versloeg hij in den herfst
van 1922 het Grieksche leger ton Zuiden
van Smyrna op vernietigende wijze. Nadat
de vrede was gesloten, zocht hij in Duitsch-
land genezing, maar zijn rechterarm heeft
hij nooit racer kunnen gebruiken.
Moestafa Kemal Pasja, met wicn Ke
maleddin Sami Pasja vriendschappelijke
betrekkingen onderhield, benoemde hem in
Augustus 1924 tot Turksch ambassadeur te
Berlijn. In Maart 1925 echter had Moestafa
Komnl pasja hem voor andere doeleinden
noodig; de Koerden hadden een gevaarlijken
opstand ontketend in Klcin-Azië en aan
Kemaleddin Sami Pasja werd opgedragen
aan deze rebellie een einde te maken. Hier
in 6laagde hij volkomen cn nadat hij dc op
standige stammen klein had gekregen,
keerde hij weer naar de hoofdstad van het
Duitsche rijk terug met zijn gemalin, prin
ses Eminch van Egypte, die met het aldaar
gevestigde koningshuis verwant is.
Toen Turkije zich in Augustus 1930 ge
noodzaakt zag opnieuw met geweld van
wapenen op te treden tegen de opstandige
Koerden, riep Moestafa Kemal Pasja den
beproefden legerleider opnieuw voor een
tijd naar Ankara terug om hem het opper
bevel over dc Turksche troepen op te dra
gen.
Kemaleddin Sami Pasja wordt geschetst
als een der populairste diplomaten in de
Duitsche hoofdstad. Reeds in 1932 vreesden
zijn vele vrienden voor zijn leven, daar hij
toen ter gelegenheid van een autotocht ccn
ernstig ongeluk kreeg. Tengevolge van een
schedelbreuk lag hij dagen lang bewuste
loo6, maar hij kwam er weer bovenop.
Velen in Turkije rouwen om zijn dood.
daar hij een zeer actieve rol heeft gespeeld
bij de „wedergeboorte" van zijn land. Hij
was een patriot, die zonder ophouden zijn
leven in de waagschaal stelde; zijn dapper
beid kende nauwelijks haar woérga.
Dat Duitschland, dat de mannen van het
derde rijk, Kemaleddin Sami Pasja, weten
te waardcercn, behoeft niet in lange betoo
gen uiteen te worden gezet. Hij was de man
nelijke belichaming van, wat de Duitschcrs
noemen, den „Wchrw illcn" van een geheel
volk, hij wilde liet vernederde cn in het
stof neergedrukte Turkije weer groot ma
ken. Dit is hem. met zijn medestrijders, vol
komen gelukt, zooals Ilitler en de zijnen, cr
naar hun eigen getuigenis in geslaagd
zijn een herboren Duitschland met een groo
te mate van zelfrespect in 't leven te roe
pen. een Duitschland, dat volkomen wil
breken met een vorige periode, die. naar zij
bij herhaling hebben verklaard, gekenmerkt
werd door vernedering, schande en oneer.
\dit blad heeft een DAGELIJKSCHÈ
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Heimwehren ingelijfd bij 't vaderland
sche front
(Eerste Blad pag. 1).
Dc Duitsche lcgeruitgaven
(Eerste Blad, pag. 2.)
BINNENLAND.
Minister Verschuur biedt zijn ontslag
aan. (Tweede Blad, pag. 1.)
Het crcdiet voor werkverruiming.
(Tweede Blad, pag. 1.)
Ontnulling van een gedenksteen voor
Mgr. Nolens te 's Gravanhage.
(Tweede Blad pag. 2).
UIT DEN OMTREK.
Doodelijk ongeval te Bilthoven.
(Tweede Blad, pag. 3).
Brand te Soest.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
Jeugdconccrt van 't Nut.
(Eerste Blad, pag. 2.)
De bouwverecniging Goed Wonen in 1933.
(Eerste Blad, pag. 3.)
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt.
Hoogste barometerstand 766.3 te Mar
seille.
Laagste barometerstand 716.9 tc Black-
sod.
Verwachting: Zwakke lot matige Ooste
lijke tot Zuidelijke wind, zwaar bewolkt
met tijdelijke opklaring, waarschijnlijk on
weer of regen, iets koeler.
De krachtige Westelijke tot Zuid-Weste
lijke luchtstrooming in de bovenlucht heb
ben de vochtigheid snel doen stijgen, zoo
dat in verband met een klein minimum,
dat gisteren over ons land trok, reeds on
weer voorkwam. Do algcmecne toestand
met een naderende depressie ten Westen
van Ierland duidt echter nog op Zuid
oostelijke luchtstrooming in de onderste
lagen, welke de warme lucht uit Duitsch
land hier heen voert, zoodat opklaring nog
vrij warm weer kan brengen, maar de on-
u eerskans is sterk toegenomen. Pas ver in
liet Westen waait een koude Noordelijke
luchtstroom, die over eenige dagen een
einde aan do periode van vroege warmte
kan maken. Vandaag zal het vooral in
Duitschland weer zeer warm worden. Het
onweert reeds in Duitschland cn in West-
Frankrijk. Ten Noorden van Scandinavië
is nog hooge druk, welke de koude daar
deed stand houden met sneeuw bij Ilapa-
randa. De Britsche eilanden hebben ma
tige Zuidelijke winden met zacht weer zon
der hooge temperatuur
RIJDT VEILIG!
Drie, vier fietsers naast elkaar
Geeft belemmering en gevaar.
VRAAGT PRIJS VOOR TOERRITTEN
IN BINNEN- EN BUITENLAND
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS WAGENS.
OOK DES NACHTS GEOPEND.
VASTE STANDPLAATS TER LINKER
ZIJDE VAN HOTEL I7IONOPOLE.
