DË EEMLANDEü
L J. LUYCX ZOON
GARAGE NIC. BOVÉE
4000
Dinsdag 24 April 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
32 e Jaargang No. 249
TAPANSPLANNEN
MET CHINA
Mosley verheerlijkt het
derde rijk
BABIES VERWISSELD
ONGEREGELDHEDEN
TE SALZBURG
Politieke kloppartijen
in Frankrijk
NIEUWE GRONDWET IN
OOSTENRIJK
7 uur 42 min.
3RAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
TAXI TAXI
6 CENT PER K.M.
TEL. 1830 en 1093.
KAMP 41
ABONNEMENTSPRIJS 3 maai>der> voor Amersfoort 2.10 per maand 075. pet
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken- I 0.17'/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. A(zonderll|ke nummer, f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elke regel meer f0 25 Llefdadigheids-advertenttita voorde
helft van den prijs - Kleine Advertentlén ..KEITJES' bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen f I.—. Bewilsnummei extra f 0.05
Het einde eener samenzwering,
Tien Jaren gevangenis voor
Prekoep en consorten.
liet vonnis in het proces tegen de opstan
dice Rocmeensche officieren, aan wier
hoofd de luitenant-kolonel Prekoep stond
ie> thans uitgesproken en aan een gevaar
lijke episode in de binnenlandschc politiek
van Roemenië is zoodoende een einde (te-
komen. De samenzwering was bittere ernst
zij was echter onvoldoende voorbereid en
hield geen rekening met bet verstandig up
treden van een sergeant-majoor, die inzag,
dat de onderneming geen kuns van slagen
had en de plannen verried. Prekoep's tac
tiek was de „onzichtbare samenzwering":
weinig, maar betrouwbare mcnsclien cn vol
doende munitie alsmede ontplofbare stof
fen De ontplofbare stoffen zouden waar
schijnlijk voldoende zijn geweest, maar de
menschen bleven op het beslissende oogen
blik in gebreke.
In de Koln. Zlg. zet een medewerker uit
een, dat Prekoep rced6 vier samenzwc/in
gen heeft voorbereid: de eerste in 1931, toen
er een einde kwam aan bet boerenrégime
en professor Jorga de macht in handen
nam. De tweede staatsgreep zou tegen
Paschen 1933 geschieden maar de voorbe
reiding liet te wcnschen over. De derde
aanslag op de democratie, waarvan het duel
was een militaire dictatuur in te stellen,
was beraamd onmiddellijk, voordat de libe
rale partijleider Doeca hel bewind in han
den nam en zou misschien ook gelukt zijn
wanneer de met Prekoep bevriende com
mandant van het Boekarester gendarmerie
regement cr toe gebracht had kunnen war
den het paleis met zijn troepen te omsinge
len en den koning en het hof te arresteeren.
De laatste poging, die hem en zijn mede
phchtigen voor den krijgsraad bracht, on
dernam Prekoep dit jaar in den nacht voor
Paschen.
De orthodoxe kerk viert de opstanding
van Christus te middernacht met grooten
luister; in een plechtigen optocht rijdt de
koning naar de metropolilaankerk en woont
met dc regeering, de generaals en hoog
waardigheidsbekleders de godsdienstoefe
ningen bij
Dit plechtig oogenblik koos Prekoep koel
bloedig berekenend uit voor zijn. aanslag.
De stoet, waarin zich ook de koning be
vond, zou door de hier en daar zeer smalle
Calea Victorie) trekken Waar de straat op
een bergengte lijkt, ligt het hotel Boulevard
Daar huurden twee familieleden van Pre
koep den dag tevoren een kamer op de
eerste verdieping, van waaruit naar de
koets van den koning handgranaten zouden
worden geslingerd Ten teeken van den al~
gemecncn opstand wilde Prekoep daarna
van het daar tegenover liggende militaire
casino eveneens een handgranaat werpen
De beslissende actie zou echter in de kerk
geschieden, waar de regeering, de generaals
en de hoogwaardighcidsbekleeders zouden
worden ingerekend.
Van munitie en ontplofbare stoffen waren
de samenzweerders rijkelijk voorzien. Zij
hadden een en ander betrokken uit Klau-
senburg, waar Prekoep in de munitie-np-
slagplaats van het 83ste mfanterieregirnent
twee toegewijde aanhangers had. Einde
Maart vond in een hotel ti Klausenburg een
„officiersbespreking" plaats; Prekoep koos
den Roerneenschen Goeden Vrijdag uit als
den dag. waarop men er op los zou slaan:
op Goeden Vrijdag toch rijdt de koning in
plechtigen optocht naar de metropolitaan
kerk Met het laatste munitietransport van
Klauscnburg naar Boekarest was echter iets
niet in den haak, omdat de betrokken offi
cier, die ook aan de samenzwering deelnam
geen verlof kreeg. Teleurgesteld over dezen
gang van zaken, kocht hij echter een radio
toestel om de eerste ovcrwinningsberichten
van Prekoep uit Boekarest te vernemen Hij
had zich echter het toestel tevergeefs aan
geschaft: de officier was éën der eersten,
die werd aangehouden. De sergeant majoor,
die dcnzelfden dag een houten kist met
handgranaten van Klauscnburg naar Boe
karest had moeten sturen, begon angst te
krijgen. Hij leverde de munitie in bij een
meerdere en vertelde, wat men voornpinens
was Zoodoende kwamen de autoriteiten
achter de samenzwering De sergeant ma
joor. aan wien het te danken was. dat het
bloedvergieten werd voorkomen, werd voor
zijn aangifte beloond; h»j werd tot officier
bevorderd
Toen de munitie uitbleef, bepaalde Pre
koep, dat de aanslag op fieri dag na Goeden
Vrijdag zou worden uitgevoerd. In den voor
middag was hij nog bij den koning op audi
ëntie. De positie van de regeering-Tatares-
coe was door de vrijspiaak der I.lzercn
Garde ten zeerste geschokt en Prekoep
hoopte, dat dc koning nu meer zou voelen
voor zijn dictatuurplannen. Dc audiëntie
liep echter voor Prekoep uit op opii teleur
stelling. De rcgecring-Tainrescoe bleef
De zaken zouden nu den loop hebben,
waartoe men had besloten Het verslag van
het OM. behelst de belangrijke mee-
deeling, dat Prekoep tijdens de audiëntie
met een revolver was gewapend Wilde hij
den koning doodschieten, wanneer deze zijn
dictaluurplannen van de hand wees en be
zat Prekoep op het be-!isspndo oogenb'ik
toch niet de moreele kracht den man te
dooden, dien hij vier jaar geleden met Ie
vensgevaar per vliegtuig naar Roemenië
bad eebracht zijn koning, dien hij dpstijds
lief had en dien hij thans om onnaspeur
bare redenen haat?
Toen Prekoep na deze audiëntie met een
verscheurd hart het koninklijke paleis
liet, waren zijn aanhangers te Klauscnburg
reeds gearresteerd. Hem en zijn mede-sa
menzweerders trof enkele uren later het
zelfde lot en thans moeten zij boeten voor
het heramen van het complot: tien jaar ge
vangenisstraf luidde het vonnis tegen elk
hunner.
Nanking wordt ingelicht
Genève, 21 April (H.N.). De Jnpansche
verklaring over de betrekkingen tot China
heeft te Genève de aandacht getrokken,
daar op 15 Mei de volkenbondscommissie
zal bijeerikomen, die over dc samemver
king tusschen Japan en China zal beraad
slagen.
Tokio, 21 April (V.D.). Met Japansche
ministerie van builenlandsche zaken deelt
mede, dat de Jnpansche regeering haar ge
zant te Nanking opdrnchf heeft gegeven
len Chineeschen ministerpresident een
uiteenzetting te geven van de bedoelingen
der Japansche politiek, zooals deze op 18
April te Tokio zijn aangegeven.
Japan wantrouwt Tsjang-Kai-
Tsjek.
Tokio, 21 April (V.Dd Het Japansche
blad Koekoemin brengthet bericht, dat
maarschalk Tsjang Kai Tsjek op het oogen
blik onderhandelingen voert met de Veree
nigde Staten, met het duel van de Ameri
kaansche regecririg een zekeren politieken
en economischen steun voor China te ver
krijgen. Andere Japansche bladen brengei
dergelijke berichten Tsjang Kai Tsjek zou
trachten een leening ten bedrage van 25
millioen dollar te verkrijgen, waarvoor
China den Vereenig.len Staten zekere nieuwe
concessies in Zuid China zou afstaan
Chineesche verontwaardiging.
Sjanghai,, 22 April (V.D.) In Chinee
sche kringen blijft diepe verontwaardiging
heerschon over de verklaring van den Ja
panschen minister van builenlandsche *a
ken betreffende de lapansche politiek ietr
opzichte van China In kringen der Nan
kingregeerine ncht men deze verklaring
een zeer ernstieen aanval op de belangen
van de mogendheden in het Verre Dosten
Nanking hoopt dat alle mogendhod°n. ti«
hierbij betrokken zijn. gemeenschappelijk
tappen doen tegen het gevaar van een
nieuwen aanval van Japan
Het Fransche dagblad „Journal de
Shanghai" schrijft, dat de Japansche <ctie
ten doel heeft dp plannen te vernietiger
van de organisatoren van het Chineesche
bankconsortium dat het kanaal zou m-»e
ten vormen voor de buitenlandsche beiJg
gingen in China.
Te Washington is men onder
den indruk van Salto's verkla
ring.
Londen, 23 April (V. D.) De Times cor
respondent te Washington schrijft naar
aanleiding van het interview met den Ja
panschen ambassadeur Saito in de
Star, dat deze publicatie op de officieele
personen, die gisteren te bereiken waren
minstens een even diepen indruk heeft ge
maakt als de oorspronkelijke verklaring
van het Japansche ministerie van buiri-n
landsche zaken. Wat aanvankelijk werd
angezien voor een proefballon, moet thans,
nu het door een ambassadeur wordt ver
klaard, beschouwd worden als welovervvo
gen politiek.
Hoe andere souvereine mogendheden, om
an China zelf nog niet eens te spreken, op
le Japansche verklaring zouden reageeren.
wist men gisteren Ie Washington nog niet
Met zekerheid wordt verwacht, dat geen
Amerikaansche verklaring over deze
kwestie zal worden gepubliceerd, alvorens
Je regeering der Ver. St. officieel op de
hoogte is gesteld van het standpunt der
Japansche regeering. Ook dan is het echter
inwaarschijnlijk, dat de Amerikaansche
geering verder zal gaan dan andere mo
gendheden, zeker zoolang geen onderling
overleg is gepleegd
Londen. 23 April. (V.D;). Gisteravond
hadden de Britsche fascisten een groote be
tooging georganiseerd, die naar schatting
door ongeveer tien duizend personen be
zocht werd De bijeenkomst begon met een
Engelsch fascisten lied en vervolgens door
het in tiet Engelsch vertaalde Horst Wes
sel lied Sir Oswald Mosley hield een redp
waarin hij o.a. zeule* Adolf Hitler moe.
een zeer groot man zijn, wanneer hij een
volk van 65 millioen zielen tot zijn aanban
gors kan maken Het faecibme of nationaal-
socialisme in Europa beteekent niet oorlog
doch vrede. Wanneer gij den vrede wilt
laat u dan leiden door een rnan, die der.
oorlog uit eigen ervaring kent"
FRANSCH-ENGELSCHE HANDELS.
BESPREKINGEN
Londen, 21 April. (V. D.) De Fransche
ambassade heeft het Fngelsche ministerie
van handel heden het ontwerp doen toeko
men van een accoord, waardoor de Fransch
Kngelsche handelsbetrekkingen na 12 Mei
den dag, waarop het tegen woord ige ver
drag afloopt zouden kunnen worden ge
regeld Hot ontwerp zal door de bevoegde
instanties onverwijld worden bestudeerd,
opdat zoo spoedig mogelijk besprekingen
tusschen de beide landen kunnen plaats
vinden.
MOSLEY,
Over het vraagstuk der Joden zei Mosley
o.a.: „Wij eischen van hen, dat zij dc be
langen van Engeland plaatsen boven hun
eigen Joodsche belangen Wij zullen rioor
tuelaten, dat een Joodsche minderheid de
groote doeleinden van Engeland saboteert
Wij hebben de rijen van onze bewegine
voor Joden gesloten, omdat zij een vijan
lige houding tegen ons aannemenTen
flutte verklaarde Mosley. dat Duitschland
het eenige land Ier wereld is, dat er in ge
slaagd zou zijn in een laar tijds zijn aan
tal werkloozcn met 5% te verminderen.
Wie hunner is de oom,
wie de neef?
Saskatchewan. 23 April. (V.D). In
medische kringen breekt mon zich nog
steeds het hoofd om een goede oplossine
te vinden voor het uit elknar houden van
kleine kindertjes, die immers, behalve door
de moeder wellicht, niet van elkaar te on
derscheiden zijn. In het ziekenhuis van
Saskatchewan heeft men het probleem op
gelost door van alle pasgeborenen een voet
afdruk te nemen, hierbij uitgaande van hel
standpunt, dat zoowel hand- als voetafdruk
van elk individu verschillen.
Dezer dagen heeft zich evenwel een merk
waardig geval voorgedaan Een verpleeg
«ter, die bezig was de kindertjes te baden
van een moeder en dochter, die beiden vrij
wel gelijktijdig waren bevallen, heeft deze
niet secuur uit elkaar gehouden. Daar be
stond immers geen noodzakelijkheid voor.
imdat de voetafdrukken uitkomst konden
geven Bij vergelijking bleken deze echter
gelijk le zijn. zoodat nu niemand weet wie
van de twee bahies de oom en wie het neef
je is.
TURKSCHE VROUW CANDIDAAT VOOR
HET PARLEMENT
Maar zij moet kunnen
lezen en schrijven.
Is tan boel, 23 April. (V D.). De eman
cipatie van de vrouw in Turkije vorder,
nel Nu den sluier te hebben afgelegd en
uit de harem te zijn gedeserteerd, voert zij
thans een krachtige actie voor het verkrij
gen van het kiesrecht, waarbij zij, naar
6chijnt, succes zal hebben Het grootste dee'
van het parlement is, naar men gelooft,
vóór het verlecnen van etemrecht aan de
vrouw, terwijl men haar tevens wil toe
staan zich candidaat voor het parlement
te stellen, mits zij kan lezen cn schrijven.
Het onderricht van de vrouwen heeft zoo'n
vlucht genomen, dat analphabetisme in de
steden vrijwel geheel verdwenen is. Hier
zullen dus niet veel vrouwen zijn die niet
voor het candidaatschap gezien de ge
stelde eischen in aanmerking komen.
De ecancipatie komt de ongehuwde Turk
sche echter duur te staan. Zij moet, even
als de man, vrijgezellenbelasting betalen!
TREINRAMP IN MANDSJOERIJE
Tokio, 23 April. (V.D.) Volgens een be
richt uit Kintsjau is bij die stad een mili
taire trein ontspoord. Tot nu toe zijn 29
Mandsjoerijsche soldaten als slachtoffers
gemeld.
BELANGRIJKE GEOGRAFISCHE
ONTDEKKINGEN.
L o n d e n, 23 April. (V.DProfessor Stan
ley Gardiner van de universiteit van Cam
bridge verklaarde gisteren, dat in den In-
dischen Oceaan en de Arabische Zee spo
ren waren gevonden van een groot conti
neut, dat 30 millioen jaar geleden moet zijl
\erdwcncn en waar fantastische monsters
van meer dan 30 meter lengte moeten heb
bon geleefd. Ook zou de John Murray-expe
ditie, waarvan prof Gardiner secretaris is
een tweede „Doode Zee' hebben ontdekt
Bij de begrafenis van een
S.A.-troeplelder.
M u n c h e n, 23 April. (V D De Oosten
rijksche persdienst deelt mede, dat het van
daag te Salzburg bij de teraardbestelling
van den S.A trocpleider Winkler tot groote
betoogingen tegen de rcgecring is gekomen
Ongeveer 6000 personen 6tunden voortdu
rend het Horst Wessellied te zingen. De
gendarmerie trad op iriet de bajonet op tiet
geweer Bij de begraafplaats werden tal
van papieren bommen tot ontploffing ce
bracht. Toen de demonstranten op het graf
een bloementuil wierpen, welke voorzien
was van een „hakenkruislint", wilden de
gendarmen tot arrestatie overgaan, doch zij
stonden machteloos tegenover de over
macht. Vanmiddag is op straat gedemun
streerd.
Bomaanslag.
Ween en, 23 April. (V.D.) Naar pas
ihans bekend wordt, is Zaterdag in den
schouwburg te Salzburg, waar een vergade
ring der Heirnwehr werd gehouden, waar vice
kanselier Key zou spreken, die op het laat
ste oogenblik werd vervangen door den
tweeden vice-burgemeester van Weenen
len Heirnw ehrleider Lahr. een bomaanslag
.'epleegd. Toen Lahr het woord nam ont
plofte een in een bloemen vaas verborgen
helsche machine. Er werden groote ver
woestingen aangericht. Vier personen wcr
len ernstig, een aantal anderen licht ge
wond.
Een arrestatie.
Ween en. 23 April. (V.D., llet dour de
politie ingeleide onderzoek in verband met
den bomaanslag te Salzburg heeft geleid
lot de arrestatie van een persoon.
Parijs, 23 April. (V DGisteren ont
stond te Courbevoro nabij Parijs een ern
stige vechtpartij tusschen colporteurs van
fascistische en communistische bladen
waarbij verscheidene personen ernstig wer
den gewond en de politie tien personen ar
resteerde. Ook in andere plaatsen van hef
land kwam hei tot politieke vechtpartijen
o.a. te Auriallac na een rede van den
rcchtschen afgevaardigde Ybarnegarav
waa'rbij tien personen werden gewond Te
Orleans trachtten fascisten een anti fae
fistischc betooging in de war te sturen,
waarbij eveneens gewonden vielen Ten
slotte werden verschillende personen ge
wond bij een vechtpartij te Cognac tus
schen socialisten en communisten eener
zijde en aanhangers der Action Franchise
anderzijds.
In beginsel overeenstems
ming bereikt
Weenen, 21 April. (V. D.) Naar uit re-
geeringskringen verluidt, is thans een prin
cipicele overeenstemming bereikt omtrent
de kwestie van de afkondiging der nieuwe
bondsconstitutie De Nationale Raad, waar
n de Chr -socialen een twee derde meerder
beid hebben, zal worden bijeengeroepen tot
het nemen van een formeel besluit over de
grondwet. Als datum van bijeenkomst
ordt thans dc 276te April genoemd, indien
de voorbereiding dan volkomen haar beslaa
heeft gekregen. Daar de regeering op het
standpunt staat, dat het parlement zichzelf
niet meer kan bijeenroeppn, wil men door
•en noodverordening dpze kwestie regelen
In de betreffende zitting zal. naar verluidt.
iok de ratificatie van het concordaat met
het Vaticaan plaats hebben. De vergadering
zal dan voorgoed door een decreet van den
hondspresident worden gesloten.
De uit Rome tei uggekeerde bondsleider
Ier Heimwchren, Starhemberg, heeft heden
Dolliuss verslag uitgebracht over zijn bc
-prekingen met Mussolini en Suvich.
ZIJNE MAJESTEIT S. A. BELEEDIGD.
Würzburg 21 April (V.D.). Te Kitzin
gen is het geheele gezin van een groothan
lelaar in wijnen gearresteerd, aangezien
de vader eu zijn zoon zich in voor de S. A.
beleedigenden zin zouden hebben uitgelaten.
DIT BLAD HEEF1 EEN DAGELIJ KSCHM
GECONTPOLEERDE OPLAAG VAN
EXEMPLAREN
BUITENLAND.
Japans plannen met China.
(Eerste Blad, pag. 1),
De nieuwe Oostenrijkschc grondwet.
(Eerste Blad, pag. 1). 1
BINNENLAND.
Nieuwe regeling van de onderwijzers
opleiding.
(Tweede Blad, pag. 1).
De Stem des Vo'ks te Amsterdam wel*
gert het Wilhelmus te zingen.
(Tweede Blad, pag. 2.)
Geen steun van den K.N.V.B. aan bet
Concerlgebou workest.
(Tweede Blad, pag. 2.)
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. In
stituut te de Bilt.
Hoogste barometerst. 758.4 te Jan Mayen.
Laagste barometerst. 736.7 te Shields.
Verwachting* Matige tot krachtige, tijde
lijk afnemende Zuid Westelijke tot Weste
lijke wind, tijdelijke opklaring, aanvanke
lijk nog enkele regenbuien, mogelijk nacht
vorst, iets zachter overdag.
De depressie uit Duitschland trok. in diep-
le toenemend, naar Finland. Die uit IJs
land is tot op de Noordzee doorgedrongen
en breidt zich vooral over Frankrijk uit,
terwijl in Schotland en Ierland de baromc-
(er weer stijgt en bij IJsland een nieuwe
daling in aantocht is. In Ierland waait het
krachtig uit het NoordWesten, in het Ka
naal en aan onze Noordzeekust stormach
tig uit het Zuid Westen.
Tn Noord-Scandinavië waait een Noord-
'osler sneeuwstorm, terwijl in do golf van
Biscaye een Noord-Wester storm waait. De
temperatuur is vooral in Duitschland ge
daald en alleen in Polen nog belangrijk bo
ven normaal. In Noord-Scandinavië is de
vorst nog iets toegenomen Bijna alle sta
tions melden neerslag. Stockholm hal 10
m.M. regen, Stensele 10 m M. sneeuw. Na
een korte opklaring met ecnlge stijging
van temperatuur volgt waarschijnlijk weer
regen en wind.
RIJDT VEILIG!
Rijden op de linkerweghelft is
verboden in bochten binnen be
bouwde kommen; in onoverzich'
lelijke bochten daarbuiten en bij
het inhalen van tramrijtuigen
lANGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
Vlisco Artikelen. Organdi, Piqué
Voiles, Georgettes, Pepita's.
Smaakvolle Dessins.
VRAAGT PRIJS VOOR TOERRITTEN
IN BINNEN- EN BUITENLAND.
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS WAGENS.
OOK DES NACHTS GEOPEND
VASTE STANDPLAATS TER LINKER
ZIJDE VAN HOTEL IVIONOPOLE.
FASCISTISCHE BEDRIJVIGHEID
IN LETLAND.
R i g a, 21 April (II.N.). Hoewel de fascisti
sche organisatie in Letlan I eenige maanden
geleden verboden en ontbonden werd ver
klaard, heeft deze organisatie Vrijdagavond
toch een betooging gehouden, waarbij groote
hoeveelheden propagandamateriaal uitge
deeld werden. De politie heeft in verband
hiermede 70 personen gearresteerd.