DE EEMLANDEU
GARAGE NIC. BOVÉE
4000 EXEMPLAREN
Licht op
L J. LUYCX ZOON
Woensdag 25 April 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
CHINEESCHE PROTEST
NOTA AAN JAPAN
DE JACHT OP DILLINGER
TAXI TAXI
6 CENT PER K.M.
TEL. 1830 en 1093.
KAMP 41
'T VERRE OOSTEN HAARD VAN CONFLICTEN
JAPANS IMPERIALISTISCH
STREVEN
32 e Jaargang No. 250
DE MIJNRAMP IN
JOEGO-SLAVIE
7 uur 42 min.
BRAND MELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
Fa. R.v. d. BURG
AMERSFOOKTSÖi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 maandtn voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
weck (met gratis verzekering tegen ongelukkenl f 0.17'/,
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN vao i-*re9els 105 met «ob«9r"P vao eeo bewijsnummer
1 elke regel meer f0.25 Llefdadighelds-advertcntieo voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlön „KEITJES' bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal olaatseo f 1.Bewilsnummei extra I 0.05
Sjanghai, 24 April. (V.D.) Ilalf officieel
wordt medegedeeld, dat de Chineesche re
geering Dinsdag bij het Japanschc gezant
schap een nota heeft laten overhandigen.
De Chineesche regeering behandelt hierin
haar standpunt nopens de Japanschc ver
klaring van 17 April j.i. on legt er den
nadruk op, dat de Chineesche regeering
over den inhoud cr van niet van gedachten
wil wisselen, aangezien onder deze omstan
digheden een overeenstemming tusschen
China en Japan geheel onmogelijk is. De
Chineesche nota is in het bizonder gericht
tegen de politiek der Japan6Che regeenng
welke hierop neerkomt, dat Japan een z.g
politiecontrole wil uitoefenen over de Chi
neesche republiek.
Gemeenschappelijk Amerikaansch
Engelsche stap te Tokio?
Washington, 24 April. (V.D.) In amb
telijke kringen wordt niet officieel toege
geven, dat de regeering der Vereenigde Sta
ten met het ministerie van Buitenlandsche
Zaken te Londen onderhandelingen heeft
aangevangen over een gemeenschappelijke
houding tegenover de verklaringen, welke
ambassadeur Saito tegenover de Washing
ton Star heeft afgelegd. Engelands informa
tie te Tokio, aldus wordt gezegd, is geheel
gehouden naar den geest der regeering van
Washington. De onderhandelingen tusschen
Washington en Londen over de kwestie van
het Verre Oosten duren voort. Al naar ge
lang van het antwoord van Japan zal mis
schien door de beide landen openlijk stel
ling worden genomen. Intusschen streeft
ambassadeur Saito er naar de opwinding,
welke zijn uiteenzettingen te Washington
hebben teweeggebracht, te kalmeeren. Hij
verklaarde dat Japan noch een protectoraat
in China overweegt, noch een schending van
't Negenmogendhedenverdrag. Japan eischt
evenwel, dat China zijnerzijds het principe
der open deur niet schendt. Klaarblijkelijk
bedoelt de ambassadeur hiermede den boy
cot van Japansche producten In China.
Ambassadeur Saito is sedert het bekend
worden van het Japansche manifest niet in
het 6taatsdepartement geweest. Dit departe
ment 6telt zich op het standpunt, dat het
„officieel" niet van de aangelegenheid weet.
Met pantserauto's en vlieg
tuigen wordt naar
hem gezocht
New-York, 24 April. (V.D.) Volgens bc
richten uit Wercer (Wisconsin) zijn daar
ecnige vliegtuigen aangekomen met ambte
naren der crimineele bondspolitie. Zij zul
len de politie en de gendarmerie versterken
welke de bende van Dillinger achtervolgt
De ambtenaren hebben bevel gekregen di
rect te schieten zoodra zij Dillinger of een
van diens bendeleden zien. De schuilplaats
van Dillinger i6 geheel onbekend. Men
vreest dat de boeven probceren Detroit of
Chicago te bereiken. De bond6rcgeering zal
6trcng optreden tegen personen die Dillin
ger op eenigo wijze behulpzaam mochten
zijn. In de grootcre 6tedcn worden de bank
instellingen extra bewaakt. Men neemt aan
dat Dillinger zal probeeren uit te wijken
naar Canada De verkeerspolitie volgt met
van radioinstallaties voorziene pantser
auto's de verdachte wagens.
WERELDTENTOONSTELLING TE
BRUSSEL.
Brussel, 23 April (N.H.) Koning Leopold
vergezeld van zijn broeder, den graaf van
Vlaanderen, beeft vanmorgen den eersten
steen gelegd voor de gebouwen van de
werldtentoonstelling, die in 1935 te Brussel
zal worden gehouden Talrijke leden van het
diplomatieke corps woonden de plechtigheid
bij. Redevoeringen werden uitgesproken
door burgemeester Max en door minister
van Cauwelaert. Deze laatste deelde m«'dp.
dat reeds 19 landen hun deelneming heb
ben toegezegd.
FRANSCH-ITALIAANSCHE HANDELS
OVEREENKOMST.
Milaan, 23 April (II.N.) De besprekin
gen tusschen den Franschcn minister van
handel en zijn Itahaanschen ambtgenooi
hebben tot het sluiten van een nieuwe han
delsovereenkomst tusschen Italië en Frank
rijk geleid. Minister Lamoureux is naar
Parijs teruggekeerd.
D'ANNUNZIO HERSTELD.
Rome, 23 April (V.D.) Dezer dagen heeft
D'Annunzio, na ruim een jaar in volslagen
afzondering op zijn villa aan het Gardameer
te hebben doorgebracht, per auto zijn huis
verlaten om in Brescia naar een theater te
gaan.
Hot feit, dat D'Annunzio zich in het open
baar vertoond heeft wijst cr op, dat hij ein
delijk hersteld is van zijn gecompliceerde
ziekte, die hem een normaal gebruik van
zijn oogen en bccnen verhinderde. De dich
ter, zal alvorens zijn literair werk te hervat
ten, nog een reis maken naar Pescara en
vervolgens naar Rome.
WEDDEN....
New-York, 22 April (V.D.) Nu na 26
jaar verboden te zijn geweest, het wedden
in den slaat New-York weer is toegestaan,
was de belangstelling voor de races op
Long Island beden ontzaggelijk. In den loop
van den middag werden weddenschappen
afgesloten tot een totaal bedrag van om
streeks 500.000 dollar. Het gedrang rond
den bookmaker was bijwijlen zoo groot, dat
zeer velen zelfs geen gelegenheid kregen
hun weddenschap te plaatsen.
ECKENER IN HET ZIEKENHUIS.
Stuttgart, 25 April. (V. D.) üe bekende
Zcppclinvaarder dr. Hugo Eckener is gis
teren opgenomen in het ziekenhuis tc Ess-
lingen wegens een aanval van acute inge-
wandzicktc.
VRAAGT PRIJS VOOR TOERRITTEN
IN BINNEN- EN BUITENLAND.
VRAAGT OOK PRIJS VOOR DE
LUXE 6 EN 7 PERS. WAGENS
OOK DES NACHTS GEOPEND
VASTE STANDPLAATS TER LINKER
ZIJDE VAN HOTEL MONOPOLE
Amerika wil niet getornd zien
aan het beginsel der open
deur
Tokio, 23 April. (V. D.). De sovjetambas
sadeur te Tokio, Joerenef, had gisteren eeri
bespreking met don Japanschcn minister
van oorlog, generaal Hajasji, waarin van
beide zijden met nadruk werd verklaard,
dat de geruchten over een toenemend ge
vaar van een Russisch-Japanschen oorlog
uit de lucht waren gegrepen. Joerenef ver
klaarde, dat de sovjetunie geen plan had
om, wien dan ook, den oorlog te verklaren
en generaal Hajasji verklaarde, dat alle ge
ruchten over Japansche plannen tot het
doen van een inval in Siberië onjuist wa
ren.
Ldnden, 23 April. (V.D) De Chineesche
gezant, die Maandag op de tribune de La
gerhuiszitting heeft bijgewoond, waarin
Simon vragen nopens de Japansche poli
tiek in het Verre Oosten heeft beantwoord,
heeft later een bezoek gebracht aan Simon,
met wien hij langdurig over den toestand
heeft gesproken.
New-York, 23 April. (H.N.) De vrijmoe
dige uiteenzetting van Japans politiek ten
opzichte van China door den Japanschcn
gezant te Washington Saito heeft in offi-
cieele kringen te Washington zeer de aan
dacht getrokken. Men verwacht, dat hier
over in het congres een interpellatie zal
worden ingediend. Officieus wordt er op
gewezen, dat het negen-mogendhedenver-
drag, dat in Februari 1922 te Washington
tot 6tand kwam, den Vereenigden Staten,
Japan en den zes overjgen mogendheden
de verplichting heeft opgelegd, welke vrij
willig is aanvaard, om do souvereiniteit
van China, zijn onafhankelijkheid en zijn
territoriale en administratieve onschend
baarheid te eerbiedigen en in China niet
to streven naar bijzdnVièrë rechten; waar
door afbreuk zou worden gedaan aan het
beginsel van de open deur voor alle han-
Japans houding ten aanzien van
China blijft opzien baren. Zul
len de mogendheden, die zich
bedreigd achten, de handen in
een slaan?
Kort na medio April werd van officieuse
Japanschc zijde een verklaring afgelegd,
waarvan de strekking was, dat Japan zich
als uitsluitend protector van China opwierp
en feitelijk anderen mogendheden verbood
een andere dan niet-politieke belangstelling
voor China aan den dag te leggen. Deze aan
kondiging wekte overal ter wereld beroe
ring, daar Japan feitelijk de alleenheer
schappij in Oost-Azië opeischtc. Aanvanke
lijk hoopte men hier en daar, dat een of an
der Japansch politicus een onhandigheid
had begaan en zijn mond voorbij gepraat,
maar naderhand is van officieele Japan
schc zijde de oorspronkelijke verklaring niet
alleen derwijze toegelicht, dat aan den ernst
van de afkondiging der Japanschc Monroc-
lcer met betrekking tot China geenszins
valt te twijfelen, maar bovendien heeft het
kabinet te Tokio gisteren de buitenlandsche
politiek van Japan, zooals deze haar ver
tolking vond iri de officieuse uiteenzetting
van 17 April, in allen dcele goedgekeurd.
Trouwens: tevoren viel reeds te beschik
ken over de verklaringen van twee Japan
sche politici (van Saito, den Japanschcn
ambassadeur te Tokio en van Yokoyama.
den Japanschen consul-generaal te Genève,
die zijn land op de ontwapeningsconferentie
vertegenwoordigt), die volkomen bevestig
den, dat het Japan meenens is. Te Tokio
duldt men niet, dat het buitenland over
eenkomsten met China aangaat, wanneer
men niet vooraf aan Tokio toestemming
heeft gevraagd. Dit is natuurlijk een gren-
zcnlooze en verbluffende aanmatiging, die
nog wordt geaccentueerd door de bewering
der Japanners, dat alleen zij het zijn, die
den vrede in het Verre Oosten kunnen
waarborgen. Eigenlijk komt de houding der
Japanners hierop neer, dat zij van China
een Japansche provincie willen maken,
zooals zij reeds hebben gedaan met betrek
king tot Mandsjoekwo. China zelf heeft te
gen de Japansche brutaliteit reeds verzet
aangctcckcnd en te voorzien is, dat de an
dere mogendheden, die hij China belang
hebben, evenzeer zullen protesteeren tegen
de Japansche bemoeizucht. Zij zullen zich
uit den aard der zaak vooral beroepen op
het verdrag der negen mogendheden, dat
nadrukkelijk de administratieve en territo
ritale onschendbaarheid van China garan
deert. en waarin het principe der open-deur-
[>olitiek eveneens is belichaamd. Japan ont
kent nu achteraf wel, dat het van zins is
aan deze beginselen te tornen, maar in
strijd hiermee is het feit, dat het de verlee
ning van buitenlandsche hulp aan China,
ten behoeve van den opbouw van dit groote
rijk, afhankelijk stelt van de voorafgaande
goedkeuring door Japan, hetwelk blijkbaar
vreest, dat de aan China to verstrekken be
dragen gebruikt zullen worden voor mili
taire en dan wellicht anti-Japansche
doeleinden. Zelfs ziet Japan met leede
oogen, dat de Volkenbond in 1933 een tech
nisch hulpcomité in 't leven heeft'geroepen
ten behoeve van China's reconstructie, daar
het zelfs van dit internationale comité
ducht, dat liet politieke bedoelingen, die te
gen Japan zijn gericht, in daden zal omzet
ten.
Dc vraag rijst inmiddels, of de mogend
heden, die van het Japansche streven naar
suprematie in 't Verre Oosten het slacht
offer kunnen worden, zich zullen bepalen
tot individueelc protesten dan wel de han
den ineen zullen 6laan cn gezamenlijk
Tokio te vcretaan zullen geven, dat zij niet
zijn gediend van de jirovoccercnde houding,
die Japan ten aanzien van China heeft aan
genomen. Het is niet uitgesloten, dat de po
ging van Japan om alleenheerschcr in Oost-
Azië te worden, hetgeen neerkomt op de
verdringing der buitenlanders van de Chi
neesche markten, de belanghebbende 6tatcn
ertoe zal brengen orn één lijn te trekken,
ondanks de tegenstellingen, die hen overi
gens scheiden cn niettegenstaande de bin-
nenlandsche moeilijkheden, waarvoor nage
noeg elk hunner in dezen economisch on
dersteboven gegooiden tijd zich ziet ge
plaatst. Benieuwd mag men dan ook zijn
of Japan zich zal laten intimidecren, wan
neer de staten, die door Japans agressief
optreden worden getroffen, krachtig en
vastberaden tc kennen geven, dat zij geen
genoegen kunnen nemen met het heerscli-
zuchtig streven der Japanners. Zal Japan
in een dergelijk geval inbinden of voelt het
zich zoo sterk, dat het desnoods een oorloc
legen een halve wereld durft riskeeren? Of
zal het er zich tenslotte toch nog bij neer
leggen. dat het de rechten, die de blanken
in China hebben verworven, rnet dezen
deelt? In elk geval gaan er in Amerika en
elders hoe langer hoe meer stemmen op, die
erop aandringen voor het Japansche dreige
ment niet te zwichten, daar het gevolg van
een capitulatie voor Japan onvermijdelijk
zou zijn: een niet te herstellen prestige-vcr-
lies, dat vooral den staten noodlottig zou
kunnen worden, die koloniën bezitten. Hier
toe behoort ook Nederland. Wanneer niet
alle teekonen bedriegen, zal dc situatie voor
dc mogendheden, die het gelag moeten be
talen, wanneer dc Japansche plannen een
tastbare werkelijkheid worden, alleen nog
gered kunnen worden, wanneer zij van een
onwrikbare solidariteit blijk geven. Dit is,
gezien het feit, dat dc onderlinge verhou
ding meermalen bedroevend veel te wen-
echen overlaat, uiter»t moeilijk, maar des
niettemin volstrekt noodzakelijk. Niet voor
niemendal speculeert Japan op de verdeeld
heid der mogendheden, die het blanke ras
vormen.
dcldrijvcnde naties. Hieraan wordt toe
gevoegd, dat de Amcrikaansche regeering
sedert Roosevelt aan het bewind is geko
men, wel is waar geen verklaringen om
trent haar standpunt ten opzichte van het
Oost-Aziatische vraagstuk heeft afgelegd,
doch dit beteekent nog niet, dat dc Ver.
Slaton afgezien hebben van het beginsel
van de open deur, dat van fundamentcele
bcteckcnis is. Zooals staatssecretaris Stim-
son indertijd heeft verklaard, is dit begin
sel met de Monrocleer één der hoekstee-
nen van de- buitenlandsche politiek der
Ver. Staten.
Genève, 23 April. (V.D.) De Japansche
verbindingsofficier, toegevoegd aan den
Volkenbond. Yokoyama, heeft een verkla
ring afgelegd, waarin gezegd wordt, dat
Japan vast besloten is de verantwoordelijk
heid op zich te nemen voor den vrede in
Oost-Azië in samenwerking met de ..Azia
tische" mogendheden. De belanghebbende
mogendheden waarschuwde 6prekcr voor
het gevaar van ondernemingen, die de bin-
nenlandsche of buitenlandsche moeilijkhe
den voor China zouden bevorderen.
Yokoyama zette verder uiteen, dat Ja
pan niet voornemens was een onafhanke
lijk land onder voordij te plaatsen, doch
met China op vriendschappelijke wijze de
gehecle verantwoordelijkheid wilde dcelen
voor de handhaving van den vrede. Een
groot gedeelte van China is het eens met
deze opvattingen, doch zekere elementen
verzetten zich ertegen.
Sjanghai, 23 April. (V.D.) De minister
van financiën heeft categorisch de bewe
ring van den Japanschen ambassadeur te
Washington, Saito, volgens welke de Ame-
rikaansche katoen- en tarwelecningen ge
bruikt zouden zijn voor politieke doelein
den, ontkend, waaraan hij toevoegde, dat
alle leeningen gebruikt werden voor we
deropbouw cn ondersteuning.
DIT BLAD HEEF1 EEN ÜAGELJJ KSCHi
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
De bijzetting der
slachtoffers
Belgrado, 24 April. (V.D) De teraar
debestelling van de slachtoffers der mijn
ramp te Senilze bij Scrajewo, die aanvan
kelijk heden zou plaats vinden, is tenge
volge van dc voor den tijd van het jaar
zeer groote hitte nog gisteravond geschied
De voorbereidingen voor de teraardebestel
ling waren slechts van korten duur. De
110 kisten werden op een daartoe door de
mijndirectic beschikbaar gestelde plaats
aan de aarde toevertrouwd. Nog 27 lijken
van slachtoffers liggen in de mijn en kon
den dus niet gelijktijdig met de anderen
begraven worden
Op het kerkhof waren ongeveer 2000
menschcn bijeen. De plechtigheid werd na
bijgewoond door den minister voor sociale
zaken en den minster voor het mijnwezen
Dc Joego-Slavische regcering heeft na
mens vele buitenlandsche staten bctuigin
gen van deelneming ontvangen
MALAISE IN DE DUITSCHE
MACHINE NIJVERHEID.
Frankfurt am Main, 23 April. De
vereeniging van Duitsche machinefabrie
ken, de centrale organisatie der Duitsche
machineindustrie, deelt mede, dat in de
maand Maart de orders uit het binnenland
zoo onregelmatig binnenkwamen, dat de
gelijkmatige instandhouding van het bedrijf
uiterst moeilijk was. Ook het buitenland
loonde in Maart groote terughoudendheid
De tewerkstelling bedroeg nauwelijks
48 dus nog niet dc helft van den nor
malen omzet.
DE FRANSCHE PERS OVER DOUMER.
GUE'S RADIOREDE.
Parijs, 22 April (V D.) De Fransche bla
den betuigen in liet algemeen hun instem
ming met de radiorede van ministerpreai-
dent Doumergue. De bladen wijzen vooral
op d«-n vaderlijken, doch niettemin ener
gieker. toon van de rede en juichen den op
roep van den ministerpresident toe, orn het
algemeenc belang boven de individuecle be
langen te stellen
Alleen de radicaal-socialistische Républi-
que wijdt ook een beschouw ing ann het bui
tenlandsche gedeelte der redevoering en
mc-rkt ojd, dat juist op dit gebied Doumer-
gue's uitlatingen onbevredigend zijn. F.r zijn
periodes, waarin er eep afgrond tus
schen de verschillende generaties gaapt Het
valt te vreezen, dat Doumergue door de
jonge Fransche generatie niet begrepen
wordt. In elk geval moet worden vastgesteld,
dat de regeering noch werk heeft gevonden
voor de werkloozen, noch de kosten ven het
levensonderhoud heeft kunnen doen dalen.
BUITENLAND.
Een Chineesche protestnota aan Japan.
(Eerste Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Pleidooi van Mr. Muller Massis voor den
beer Onnes.
(Tweede Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
Vergadering van den gemeenteraad.
(Eerste Blad, pag. 3).
Vlceschsmokkelarij op groote schaal.
(Eerste Blad, pag. 3J.
Dc heer E. A. Galesloot benoemd tot direc
teur van het slachthuis.
(Eerste Blad, pag. 2).
Hoe zal het Sporlfondsenbad worden?
(Eerste Blad, pag. 3).
Douairière Van HccrdtQuarles spreekt
over „Opvoeding tot de vrcdesgedachtc."
(Eerste Blad, pag. 2).
UIT DEN OMTREK.
Gemeenteraad van Hoevelaken.
(Tweede Blad, pag. 4).
Medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt.
Hoogste Barometerstand 757.5 te Jan
Mayen.
Laagste Barometerstand 741.9 te Black6od.
Verwachting: Matige tot krachtige
Zuidelijke tot Westelijke wind, zwaar be
wolkt tot betrokken, af en toe regen, iets
zachter des nachts, later weinig verande
ring in temperatuur.
De depressie, gisteren over Groot-Britan-
nic gelegen, blijft stationnair op de Noord
zee. Een nieuwe nadert in bet Weötcn en
doet over Ierland den barometer reeds weer
flink dalen. Het lage-druk-gebied over Fin
land nam in beteekenis af. Geheel We6t- en
midden Europa, van IJsland tot Scandi
navië cn van Noord-Spanjc tot Noord-Italië
bevindt zich nog onder depressie-invloed.
Vrijwel overal is de lucht zwaar bewolkt of
betrokken. Op lal van plaatsen viel in de
afgeloopcn 24 uur regen, vooral in midden-
Frankrijk. Behalve in Duitscbland en Dene
marken, waar het sind6 gisteren nog iet6
warmer is geworden, is de temperatuur
overal beneden dc normale waarde. Ten on
zent mag nog geen verandering worden ver
wacht in het ongestadige weer van de
laatste dagen.
RIJDT VEILIG!
Maak een bochi naar rechts mei
kleinen straal, een bochi naar
links mei groolen straal; blijft
steeds op de rechter weghelft.
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
SMALFESTON
ter afwerking van klecding (door sommi
gen wordt dit ten onrechte cordonnceren
genoemd.) Prijs 12 ct. p. meter.
De kleine CHALLEN VLEUGEL
M. 1.29 lang, mahonie of zwart
kost slechts f 795.
ARNHSTRAAT.
