FILM RUBRIEK
W. VONK
MEDEPEEUNG
BIJKANTOOR TE AMERSFOORT
Hoe een geluidsfilm tot stand
komt. De verschillende fases,
die zich hierbij afspelen.
LETTERKUNDIGE KRONIEK
Schrijfmachine-linten
Carbon
Steeds het beste
Fa. H. ELZENAAR
Concertgebouw
„DE VALK"
ZALEN TE HUUR
voor alle doeleinden
n
y
y
y
u
y
y
y
CE
ADVERTENTIËN
ABONNEMENTEN
J. LAMBRECHTS
P. PIJPERSSTRAAT 10
en
Oude Soesterweg 93
VARIA
lederen avond, iedercn middag voltrekt
zich het wonder over vijf werelddeelcn.
Doode materie, die tot levende werkelijk
heid, tot beelden en klanken wordt. Met een
welhaast even grootvn rijkdom van scliasee
ringen, als de werkelijkheid.
Met de geluidsfilm heeft de mcnschheid
op dit oogenblik het hoogtepunt bereikt ten
opzichte van de vastlegging van het geiuid
Een mogelijkheid die in dezen vorm, in een
volkomen beheerscht samengaan met hei
beeld, eerste sinds enkele jaren gemeengoed
is geworden.
Dertig jaar geleden vonden in Duitschlnnd
de eerste geiuldsfilmvertooningen plaats
een primitief samengaan van film en gra
mofoon. En in 1901 loonde Oskar Mosster o|
de wereldtentoonstelling in St. Louis zijn
levende en sprekendt beelden.
Tezelfder tijd nam Ruhiner, de man die de
zingende booglamp construeerde, in samen
werking met Mess ter, proeven door licht
trillingen, die door geluidstrillingen te voor
schijn werden geroepen, op een filmstrook
te fotografeeren. Maar eerst in de Jaren na
den oorlog slaagden Vogt, Kngl en Masolle
er m, met behulp van de technische midde
len, die de radiotelegrafie en telefonie hen
bood, de werkelijke geluidsfilm te con
struceren Primair bij de geluidsfilm van hel
oogenblik is de omzetting vun geluids- (dus
luchttrillingen) in electrlscho trillingen; van
electrische trillingen in lichtvariaties; van
lichttrillingen in electrische trillingen,
waarna tenslotte deze laatstcn weer in
hoorbare luchttrillingen veranderd worden.
Eenvoudiger, maar kwalitatief minder, is
het systeem waarbij de geluidstrillingen, nu
eerst in electrische, dan in mechanische bp
wegingen te zijn veranderd, in oen wasplaat
gegrift, en tenslotte van een gramofoonplaat
„opgepikt" worden.
De omzetting van geluld in
electricitelt.
Voor de omzetting van geluid in electrlci
teil dient, als bij de radio, de microfoon- het
electrische oor, dat al naarmate de luchttril
lingen het rneer of minder sterk bewegen,
gelijkvormige electrische trillingen opwekt
Deze eerste fase speelt zich in do studio
naast de beeldcamera af Maar vanaf dit
oogenblik zijn do twee procedé's, opname
van beeld en geluid, volkomen gescheiden
De zwakke microfoonstroompjes worden
na versterkt te zijn, langs pantserkabel
naar do scbakeltafel van den „tonmixer" ge
bracht. Een installatie waarop verschillen
de microfoons tegelijkertijd aangesloten
kunnen worden cn die het mogelijk maakt
het geluid dat door microfoon 1 opgevaneer
wordt te verzwakken (straatrumoer) terwijl
het. geluid van microfoon 2 (dialoog) onver
zwakt wordt doorgelaten. De result*erende
samengestelde electrische trillingen komen
na nogmaals door een laagfrequentvcrster
kor versterkt te zijn bij de geluidscamera.
Op een tafel staat een zwarte doos; daar
boven, daaronder twee filmtrommels. Aan
de eene zijde steekt een lange buis naar bui
ten: even voor het eind daarvan bevindt
zich de Kerrcel, het lichtvcntiel; aan hel
uiteinde van de buis is de opname-lamp op
gesloten. De film wordt door een synchroon
motor langs een smalle spleet gedreven,
waardoor het licht van de opnamclamp.
dwars door de kerrcel, op de zijde van ion
filmband valt; waarbij een smalle strook
van 2,7 m.m. breedte belicht wordt. In de
geluidscamera bevindt zich een lenzenstel
sel waardoor de lichtspleet, in de hoogte tot
een fractie van een m.m., verkleind wordt
voorts nog een lampje dat. geregeld door een
synchroontelegraaf, aan de buitenzijde van
do filmstrook morseteekens afbeeldt Welke
teekens later dienen om beeld cn geluids
film b(j elkander passend te copieercn.
De versterkte miorofoonstroomen worden
aangesloten aan de Kerrcel, die nu in het
rhylrpo, van dezo stroompjes meer of min
dor licht van de opnamolamp doorlaat. Met
het gevolg dat er op de gevoelige laag van
de filmstrook, lichtere of donkerder streep
jes gefotografeerd worden. Streepjes die
steeds 2 7 m.m. breed zijn, maar die door
hun wisseling van licht en donker, in fre
quenties van 50 tot 8000 per seconde een
juist beeld geven van de luchtdrukwisselin
gen, die wij als „geluid" kennen. Sterkte
variaties worden afgebeeld door «le mate.
waarin ieder streepje van grijs tot gitzwart,
varieert.
Beeldcamera en geluldscam a worden
door tweo synchroonmotoren, ulkomen ge
lijk gedreven; beiden met een snelheid,
waarbij in één minuut een strook, film,
overeenkomend met 2-1 filmbeeldjes, belicht
wordt
Beeld en geluid worden afzonderlijk ont
wikkeld; zijn trouwens ook op verschillend
negatiefmateriaal opgenomen wijl immers
de eischcn, die men aan de bcoldfotografie
moet stellen zoo geheel anders zijn dan do
voorwaarden voor een zoo goed mogelijke
weergeving van do lichtvariaties van de
opnamclamp.
In een enkele copiecrmachine worden dan,
naast elkander, beeld cn geluidsnegaticf op
één positieffilm afgedrukt. Waarbij echter
het geluidsnegatief ter opzichte van het
bceldnegotief 36,2 cM verschoven wordt,
zoodat op het positief het geluid, dat bij
een bepaald beeldje behoort, 19 beeldjes
lager afgedrukt wordt.
En daarmede is de opname ten einde.
Bij do weergeving bevindt cr zich, enkele
rentimeiers onder de projectielens een appn
raatje, dat ccn lamp en een fotocel bevat.
Nadat de film met schokken tusschen lens
on lantaarn getrokken is, komt hij met een
'us tusschen lampje en fotocel te liggen.
Met ccn eenparige snelheid loopt hier de
geluidsstrook met de steeds in dichtheid
wisselende geluidsstreepjes, waardoor dus
het licht, dat op de fotocel valt, in een
rhytme overeenkomend met het rhytme van
de oorspronkelijke gcluidstrillingrn, tegen
gehouden wordt. Men kent de merkwaardi
ge eigenschappen vin don fotocel, het eloc
'rischo oog, dat naar inafe er meer of min
der licht op valt, meer of minder stroom op
wekt. Zoodat hier dus de lichtvariaties om
gezet worden in electrische variaties, di na
versterkt te zijn, n eer» luidspreker weer in
geluidstrillingcn, in luchttrillingen dus ook
worden omgezet.
Waar bet procédé op berust.
Het gehcele geluidsfilm procédé berust
dus, gebruik makend van liet feit, dat geluid
niets anders is dan een uiterst snelle opeen
volging van lucht verdunningen en verdik
kingen luchttrillingen op een methode
dezo luchtdrukvari.ities oni te zetten in
stroomvarintics, in veranderingen van
lichtintensiteit en in wijzigingen en in de
gevoelige laag van een filmstrook Een
methode..'waai aan echter, naast «le eigenlijke
uitvinders Vogt, Kngl- cn Masolle, voor hen
ook Hhuiner, en nadien tal van ingenieurs,
uitvinders cn technici, jarenlang gewerkt
hebben.
Ook op dit oogenblik kent de geluidsfilm
tal van vraagstukken, van problemen die
vooral wat do weergeving betreft, veelal nog
op een oplossing wachten. Men moest voor
«len geluidsfilm speciale ncgatiefcniulsies
samen stellen; speciale versterkers, wijl men
immers in dc electro acoustische techniek
noch bij dc radio, noch bij dc gramofoon
werkt met zulke liooge frequenties als bij de
geluidsfilm.
Ons oor hoort geluiden wier frequenties
varieeren \an 16 tot 16000 per seconde en
het zijn juist de hoogste frequenties, boven
de 4000 die dc verstaanbaarheid van de
spraak bepalen. Een geluidsfilm die op ccn
slecht reproductie apparaat vertoond wordt
verliest dezo frequenties cn wordt.... onver
taanbaar.
Daar is het vraagstuk van het volkomen
•gelijkmatig loopen van do geluidsfilmstrook
Een probleem, (lat vooral daarom van zoo
veel belang is, wijl bij een verandering in
de snelheid niet alleen de toonhoogte ver
andert, maar verschillende klinkers in an
dero klinkers veranderen.
Er is de kwestie van de geluidssterkte bij
de weergeving; in werkelijkheid beteckcnt
een versterking van het stemgeluid een ver
hooging van de toon; men „verheft" zijn
stem. Laat men een geluidsfilm te luid weer
geven dan lioort m^n het ontbreken van d«-
hoogste toonen cn het geluid klinkt dof en
onverstaanbaar.
Tenslotte kent de geluidsfilmtechniek
raagstukken die betrekking hebben op de
acoustiek van zalen waarin een film ver
toond wordt; waarbij zich do meest merk
waardige gevallen kunnen voordoen. Alto
maal vraagstukken die slechts, door er d"
noodigo aandacht aan te besteden, opgelost
Kunnen worden. En die tenslotte de waarde
van ccn film ais kunstvorm, bepalen.
Cyriel Verschaeve.
De zestigste verjaardag van Cyriel Ver
schaeve heeft aan zijn vrienden en bewon
deraars aanleiding gegeven een monurhen-
tale uitgave in acht doelen van zijn werk
te bezorgen. De uitgave wil dan een stil le
en waardige huide zijn aan hetgeen deze
universeele en diepe geest heeft tot stand
gebracht. Wanneer Vlaamschc schoonheid
en wijsheid en kracht wordt vereerd, dan
wil Holland niet achter blijven, en zoo
bet dat wij iu deze kolommen een kort
woord willen toevoegen aan den oogst van
waardeering en erkentelijkheid, dien dezen
zestigjarige terecht ten deel valt.
CYRIEL VERSCHAEVE.
Verschaeve behoort niet tot de auteurs,
die in Noord-Nederland het meest bekend
zijn. Hij vormt dc tegenstelling met den
literator die het publiek door makkelijke
allure, door terstond begrijpelijke vooretel
ling wint. IIij heeft omvangrijke dramaV
gecomponeerd, maar, zooals Prof. Vermey
len, die ongetwijfeld den tol der bewon
dering aan zijn groeten volksgenoot betaald
heeft, in zijn overzicht der Vlaamsche let
terkunde (van Gczellc tot Timmermans.)
getuigt, „du dichterlijk-dramatische proe
ven van den rijk- en machtig-aangelegdcn
Cyriel Verschaeve zijn „Jacob van Artevel
de, zijn 'udas (zijn Muria Magdalena) geven
ons nog iiie» het poétis.ho zoo tot leven-op-
de planken omgezet, dat wc den indruk van
het volkomen verwezenlijkte" zouden krij
gen.
Dit is voorzichtig en discreet gezegd. De
waarheid, welke m deze van tact cn be
wondering getuigen.lp kritiek verscholen
t:gt is deze: dat Vjaschaeve een moeizaam
schrijvend cn inó.e»m.k te bevatten auteur
Ls. Maar clo weinige'lezers, die den gemak-
kclijkcri vorii niet 'iioodig hebben om lite
ratuur tc kunnen Waardecrcn, zij zullen
dc moeite, die zij n uitten om in Verschaeve":
werk door te dringen, rijkelijk beloond vin
den. Prof. persiju schrijft over Verschaevc'6
„Uren van BewonderingMet zijne ..Uren
van Bewondering" kemt Verschaeve in het
gezelschap: Goethe-Ruskin-Stcndhal. Ly
rische kritiek in gedegen, zware, weieens
onbeholpen taal, mriar zoo geladen met ge
dachten en gevoelens, dat we van zulko
bespiegelingen de weerga in het Neder
landsch niet aantreffen. Het is alsof Sha
kespearc aan kritiek is gaan doen, en zich
vooraf heeft dooixnced met den Bijbel, met
dc Grieken, met Dan te, met Goethe en met
enkele hedendaagse he Grootcn".
Verschaeve is diepzinnig en veelzijdig.
Wanneer men de materie overziet, die in
zijn „Verzameld erk" bijeen zal komen,
dan krijgt rncn den indruk van een geest,
die zich, in belangstellingen en uitingsvor
mer. naar alle kanten heeft ontwikkeld.
Drama's, lyrisch wprk, beschouwingen over
literatuur en kunst, religieuse bijdragen
'net zijn even zoovele literaire gestalten, als
er neigingen woonden in dezen immer den
kenden en zoekenden geest.
Dc arbeid van Vensdtnevc sluit zich aan
bij den geest van studiezin en onderzoek,
die, sedert Gezelie telkens opnieuw in de
Vlaamschc literatuur verschijnt Op geheel
andere wijze dan dat bij Vermeylcn het ge
val is, spreekt jn Verechaeve's arbeid de
neiging naar dat universeel beschouwen
van culturen, dat Vermey len tot de uit
spraak leidde, dat hij zich Europueöer
voelde, omd.it hij Vlaming was. Wie Ver
echaeve's Maria Magdalena leest, gevoelt
den eerbied in zich rijzen, niet alleen voor
do kennis der bijbclsche motieven en figu-
ALOCXII» CvBurrun Fiuivtwao*»
Q
Q
Ian ededtö t>t
cac Gchha-i-
Q~.ll fu,
ron, maar ook voor dc gedegen wetenschap
van de gcheelc antieke cultuur, welke Cy
riel Verschaeve vertoont.
Karei van de Woestijne zeidc eenmaal tot
on6: „Wij Vlamingen, dieachrijven In onze
Nederlandscho moedertaal, wij brengen het
offer van een wereld-vermaardheid als au
teur. Niettemin blijven wij in onze moeder
taal volharden, omdat Vlaanderen ons meer
waard is dan een Nobel-prijs". Verschaeve
zou dat woord kunnen herhalen. Stel U
voor, dat deze begaafde en beschaafde geest,
deze onvergelijkelijke eruditie zich van het
Fransch uit» voertaal zou hebben bediend!
Het is ondenkbaar, omdat Verechaeve's
wezen Vlaamsdh is. Heel deze geest ver
zet zich tegen de vormen-rankheid, tegen
het spelen met diepzinnigheden, waarvan
de Romaansche geest het meesterschap be
zit, maar dat in strijd is, niet alleen mot
Verschaeve's natuur, maar met het volk,
waaruit hij leeft. Sterk beeldend is dikwijls
zijn taal, maar de diepe levensernst, die,
ondanks dc legende der sappigheid en de
Felix Timmermans-cultuur, töch het wezen
van Vlaanderen uitmaakt, is op aangrijpen
de wijze in Verschaeve vertegenwoordigd.
En zoo is Verschaeve met aardebanden
vastgehecht aan de Vlaamsche ziel. en sche
mert ook achter zijn werk het Vlaamsch
ovangclie: „Niet ik, maar mijn volk".
Wij willen deze kroniek, die niet meer
kan beteekenen dan een sobere tuil var;
bloemen, in gedachten aangeboden aan den
dichter, die een uitvoerige studie verdient,
beëindigen, door, met den lezer samen, een
blik te werpen >p dc grootsche conceptie
van zijn „Judas'-figuur, die ons een dui
delijk beeld geeft van de geestesgeaardheid
en geestesrichting van onzen auteur.
Het „Judas"-problecm is voor den geloo-
vigen Christen misschien het moeilijkste
probleem dat zich stellen laat. En is dio
geloovige Christen dramaturg, zooals Ver
schaeve, dan wint het nog in onoplosbaar
heid. Hoe zal de dichter, die zich door den
Heiland verlost weet, de tragiek begrijpen
van den racnsch, die den Heiland verried?
Verschaeve heeft deze geniale conceptie; de
haat van Judas tegen den Heiland, komt
voort uii de teleurstelling in Judas' hart,
dat de Heiland geen Koninkrijk gesticht
heeft van aardsche macht en heerlijkheid,
maar een Koninkrijk dat ,.n»et van deze
wereld is. Het verraad van Judas stamt
in een vervlogen Messios-verw achting. „Mijn
Messias-droom", zoo laat Verschaeve zijn
Judas" uitroepen, sterft in het bloed uit".
,Ik zag Zijn Kroningsdag, Zijn Kroon op 't
hoofd!' En nu heeft mAn Hem een Doornen
kroon gegeven!"
Wat ligt er achter deze Judas-conceptic?
De tegenstelling jusstfjei; de heidensche
cn de christelijke wereldbeschouwing. Bij de
herlezing \an Venscho eve's „Judas" kwam
ons, telkens opnieuw, dat veel gesmade,
maar toch Koninklijke gedicht van Willem
Kloos in dc gedachte, waarin hij dwars te
genover don gelaten Christus aan het kruis,
dï heidensohe geduchte van macht en vita,
liteit plaatst. Maar Kloos kiest voor de
heidensche Idee, Verschaeve kiest voor den
Christus.
Dc diepe klove tusschen Christus en Ju
das wordt een onoverbrugbaren afgrond tus
schen twee culturen, tusschen twee essen
tieel verschillende levensbeschouwingen.
Christus wil Judas vergeven, rnaar Judas
begeert de vergiffenis niet. Zijn tragiek is,
dat hij geen vergiffenis kin ontvangen in
dien hij zijn wezen zelf, zijn heidensch we
zen, dat macht verheerlijken wil en niet
liet innerlijk leven, dat het doel was van
Christus' goddelijke roeping, moet verloo
chenen, en dat hem dat feitelijk onmoge
lijk is. Daarin komt de ver„doemd"heid
van Judas' wezen uit. van Judas, dien de
schrijver om eigen wezen cn Idee verwerpt,
niet om zijn verbondenheid met Christus'
ei-volgers.
Cyriel Verschaeve, die als geloovig chris
ten deze conceptie vermocht, hij kent den
trijd om de geloofswaarden, die hij aan
aardt. Zijn Christendom is een in eigen
leven verworven en in eigen kunst veroverd
bezit. En het is van de grootste betcekcnis
in onzen tijd van vervlakking, dat wij eon
persoonlijkheid mogen huldigen cn veree
ren, die ons de diepste waarden en waarhe
den te overdenken cn reëel te beleven geeft.
P. H. RITTER Jr.
KANTOORBOCKHANDEL
Langestriat 84 Telefoon 528
Telefoon 281
EEN UITKOMST VOOR IEDERE
VROUW.
Orient Henna Shampooing
Verft door qewoon wasschcn elk haar
in elke gcwcnschte tint.
Onschade!i|k f 0.60.
DROGISTERIJ „DEGAPER"
■JULIANAPLETN 3. Amersfoort
Het eemgst adres voor
Amerstlanhagel
Grove Dirk
Keesies
Ontbijtkoek
Sucadekoek
Heiligr-aker
Knapkoek
is de van oudst en overal
bekende ouderwetsche
Koek- en Banketwinkel
van
Langestraat 97 Tel. 50
§1 Opgericht anno 1754.
worden ook aangenomen
door one
WAARVOOR WORDT HET PAPIER
KLEMMETJE GEBRUIKT?
Voor alios, behalve papier
klemmen 1
Het Engelsche tijdschrift „Sales Manage
ment" gaf onlangs de volgende, wel wat ko
mische statistiek aan, van het gebruik van
paper-clips of papierklemmetjes op de En
gelsche kantoren. Volgens deze Statistiek,
die, naar het genoemde blad verklaart, ge
baseerd is op een omvangrijke enquête,
orden er van de 100.000 paper-clips ge
bruikt:
Als iingcrlehoudere 7.160
Als haarspelden voor bobbed haar 10 801
Om pijpen 6Choon te maken 3163
Als nood-jarretelles 802
Voor manicure-doeleinden 5.534
Voor het vervaardigen v. lampekappen 19"?
Ter bevestiging van hemdsmouwen 4 183
Als Ford-reparatic-onderdeelen 5.303
Als tandenstoker 9 «21
Om vrljgezellenknoopen te bevestigen 7260
Als manchetknoopen 5.302
Als fiches bij het pokeren 19 >13
Als vork voor dadels, olijven, enz. 406
Voor het doorsteken van verstopte
vulpotlooden 7.321
Als 6peclgoed onder het teicfoneercn 14.163
Voor 't bij elkaar houden van
papieren 2S
100 000
Als deze statistiek op waarheid berueï en
de toestanden op de Hollandsche kantoren
niet afwijken van die op de Engelsche 's
er voor de kantoorboekhandelaren geen re
den zich ongerust te maken over den af
zet van paper-clips, aldus Het Volk, waar
aan wij dit artikeltje ontlecncn.
