Fa. DUIM-BURCER
LaFuenteenz
RUIME KEUZE IN ORGANDIE
EN TAFZIJDENBLOUSES
DAMESCONFECTIE
4000 EXEMPLAREN
DE ËEMLANDEQ
Zaterdag 19 Mei 1934
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 32e Jaargang No. 270
WEER EEN REEKS
GROOTEBRANDEN
ANTI-SEMITISME FEL
GELAAKT
HENDERSON MOET
ZICH ONTZIEN
Tel. 1788
6 ct. per K.M. Tel. 1788
TAXI TAX
6 CENT PER K.M.
TEL. 1830 en 1093.
KAR/n 41
Huize „09 Stichïsche Heuvel"
TeEephoon 11290.
H
HedenenbeidePinksterdagen
Soiree Dasisante
minstens 3 x per dag
AüiMttiSl VAM OOUKi*
ARNHEMSCHEWEG 26
TELEFOON 964
9 uur 22 min.
BRAND HIELDE MEN AAN
DE TELEFONISTE
L. J. LÜYCX zm
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pc' 3 °"*lnd«> ™or Amersfoort 2.10. per maaod I 0.75. per
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17'/».
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderll)ke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG 51J
PRIJS OER AOVERTENTIEN vao I—i regel» I 1.05 uiet inbegrip vaD een bewijsnummer
elke regel tncer f0.25. Llefdadlghclds-advertcntlün voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regelt
50 cent elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen f I.—. Bewllcnuramer extra f 0.05
Spaansche corruptiegevallen.
Telkens weer March.
De tegenwoordige Cortes hebben zich nu
niet bepaald vermaard gemaakt door pro
ductieve prestaties lot nut van het alge
meen. Partijpolitieke twisten en belangen
strijd zijn schering en inslag. Bovendien
zijn, nu de verscherping der politieke te
genstellingen een steeds nadrukkelijker
karakter gaat dragen, „affaires" aan de
orde van den dag. Eén dier gevallen is
dezer dagen door de amnestiewet weer
actueel geworden. Behalve tal van politie-
ken persoonlijkheden, wion de straf is kwijt
gescholden of wier ballingschap wordt
opgeheven, komt de begenadiging ook den
l ijken koopman on reeder March ten goede.
Hij koert na zijn opzienbarende vlucht uit
ric gevangenis in Spanje terug om daar als
volksvertegenwoordiger op te treden, aan
gezien hij bij de jongste verkiezingen een
zetel in liet jiarlemcnt wist to verwerven.
Nog is de vraag niet uitgemaakt, of de
CorfevS zijn aanspraak op den zetel goed zal
keuren. Door de Constitueercnrlc Nationale
Vergadering was March van zijn zetel ver
vallen verklaard. De afgevaardigde Menen-
dez. lid der toenmalige commissie van
onderzoek, stelde zich tot taak een stokje
fe steken voor March's terugkeer in het
parlement door tegen den rijksten man van
het land beschuldigingen bijeen te brengen
die tezamen een ontstellende aanklacht
vormden. liet hoogtepunt van de in dit
materiaal vermelde bcdrogs- en omkoo-
pingsmanbeiivres vormden een grandiose
smokkclaarsorganisatie, waarmee March
als pachter van het tahaksmonopolic in
Spaansch Marokko den staal voor mil-
lioenen moet hebben benadeeld.
Van al rleze gebeurtenissen was het pu
bliek reeds geruimen tijd op de hoogte.
Daar March echter de protectie van I,cr~
roux en diens groep genoot, voelde hij zich
viij veilig, maar toen wilde het noodlot,
dat zich naast Menendcz een man schaar
de wiens getuigenis buitengewoon veel ge
wicht in de schaal legde. De afgevaardigde
Cnrabp, leider der conservatieve liga en
voormalig minister van financiën der mo
narchie, kortom: één der invloedrijkste
personen in den lande, wensc-htc Menendez
geluk met ziin offensief en verklaarde in
tegenwoordigheid van andere leden van het
parlement, dat hij. op grond van zijn erva
ringen'«Is vroeger minister, de verklarin
gen van Mcnenciez woordelijk kon onder
schrijven cn bij de eerstvolgende gelegen
heid in de Cortes dat ook openlijk zou ge
tuigen. Hij, Ca mbo, bad aJs minister va n
financiën zelf tegen de corruptie een strijd
moeten voeren met leidende instanties der
marine en aan de ongelooflijke toestanden
bij de carabineros slechts een einde weten
te maken door het dreigement, dat hij deze
douanetroep zou ontbinden, wanneer
March met zijn-smokkelarij nog verder zou
doorgaan. Ca mho. zette uiteen in welken
omvang March invloed wist uit ie oefenen op
de leidende kringen der tabaksmonopolie-
maatschappij en op welke wijze hij tal van
leidende politici aan zich ondergeschikt
had weten te maken, zoodat March elf jaar
lang de politiek kon bepalen. Hol gcval-
March. aldus de verklaring van Ca mho, i--
één der ergste schandalen, die de wereld
ooit heeft beleefd. De uitlatingen van Carn-
bo roepen, naar de. Pr. Zts. opmerkt, de
herinnering wakker aan een uitspraak, die
een ander vooraanstaand Catalaan twee
jaar geleden deed. Het was de minister van
financiën der republiek, Carner, die in de
Cortes uitriep: ..Of de republiek speelt liet
met March, op March speelt het met de
republiek klaar". Het dikwijls geciteerde
woord van Carner heeft intusschen bijna
de beteekenis gekregen van een voorspel
ling, gedaan door een helderzienden geest.
Eigenaardig en nog niet volkomen op
gehelderd is de volgende affaire, die de
Cortes cn het publiek den laatstcn tijd
bezig houdt.
Spanje moet nog steeds belangrijke
Quanta mais invoeren. De rijstproductie in
't gebied van Valencia heeft te lijden ten
gevolge van een ernstige afzetcrisis. De.
regeering is zoodoende op de gedachte ge
komen mais tegen rijst in te ruilen. Te dien
einde schreef zij een openbare aanbesteding
uit. liet ging om een behoefte van ongeveer
75.000 ton mais. die door een uitvoer van
o ra-en de-bij 40.000 ton rijst gedekt zou wor
den. Als adviseerende instantie was de
onder staatscontrole staande Banco Extp-
rior ingesteld. Een publicatie in de Gaceta,
de Spaansche Staatscourant, bracht daarna
tot aller groote verbazing de beslissing, dat
aan de Banco Exterior zelf de uitvoering
van de zaak was opgedragen. Ter motivee
ring werd meegedeeld, dat de aanbiedingen
der inschrijvers waren genegeerd, omdat
zij niet voordeelig waren voor de natie.
Spoedig bleek echter, dat er onder dc in
schrijvers personen waren, die veel gunsti
ger aanbiedingen hadden gedaan. Boven
dien had dc bankinstelling den ruilhandel
opgedragen aan firma's, wier offertes als
onvoldoende van de hand'waren gewezen..
Verder bleek, dat de overeenkomst tusschen
de bank cn de firma's reeds kant en klaar
uas» toen de aanbestedingstermijn nog niet
eens was afgcloopen, dus nog voordat de
hank de gunning verwierf.
Ministerpresident Samper heeft toege
zegd, dc zaak terdege te zullen onderzoe
ken. Intusschen is dc gouverneur van de
Banco Exterior reeds afgetreden en de
gunning aan de bankinstelling reeds her
roepen.
Zoo zijn er in 't Spanje van tegenwoordig
nog allerlei andere affaires, die den naam
van dc republiek nu niet bepaald ten goede
komen cn die dc knoeierijen van Stavisky
in Frankrijk bijna schijnen te evenaren.
Straatsburg, 17 Mei (H.N.). In hot
gebied van den Hartmannsweilerkopf
woedt een groote boschbrand, waardoor
reeds 50 II.A. bosch verwoest zijn. Zooals
bekend, werd hier tijdens den wereldoor
log hevig gevochten. Klaarblijkelijk bevon
den er zich nog geheime opslagplaatsen
met munitie, aangezien er verscheidene
ontploffingen plaats hadden.
Riga, 17 Mei (V.D.j. De stad Windau is
door een ontzetlcnden brand geteisterd.
Alle houtzaagmolens, welke gevestigd zijn
aan den linkeroever van dc Windau, staan
sedert den nacht op Donderdag in lichter
laaie. Het vuur grijpt steeds verder om
zich been. De oorzaak van don brand is
onbekend. Een geheel stadsdeel dreigt een
prooi der vlammen te zullen worden.
X e u s t c t l i n, 17 Mei (V.D.). Bij een
brand te Solnitz zijn acht boerenhofsteden,
met in het geheel 15 gebouwen, in dc
asch gelegd. Tien families zijn dakloos.
Alton a, 17 Mei (V.D.). De Woensdag
avond ongeveer half tien uitgebroken
brand in de parfumerie- en zeepfabriek
van Dralle is tegen 1 uur des nachts ge
bluscht. De twee bovenste verdiepingen,
die hoofdzakelijk als opslagplaats voor ver
pakkingsmateriaal dienden, zijn uitge
brand. Laboratoria enz. zijn behouden.
Z r i c h, 17 Mei (V.D.). Hedenmorgen
zijn de tribunes van de Grashoppcrsclub te
dezer stede een prooi der vlammen gewor
den. De tribunes zijn tezamen met de ge
hecie waardevolle inrichting tot op den
grond toe afgebrand. Men vormoedt, dat
brandstichting in het spel is.
Wurzburg, 17 Mei (V.D.). In hat ma
chinegebouw van een kuiperij te Ilcidin-rs-
1 old is gisteravond brand uilgebroken. De
vlammen sloegen in een met. ongeveer 30
liter olie gevuld vat, dat explodeerde. Tien
personen zijn min of meer ernstig gewond.
Stürmcr's actie staat gelijk met de
ergste uitspattingen van het
Middeleeuwsche fanatisme"
Lond'eii, 17 Mei (II.N.). De aartsbis
schop van Canterbury publiceert in de Ti
mes een protest legen do anti-semitische
campagne, die in Duitschland, vooral door
het blad Dei- Stürmer wordt gevoerd. Hij
verklaart, dat hoewel de uitvoer van dit
blarl, dat door den rijkscommissaris voor
Opper-Erankcn Julius Streicher wordt uit
gegeven, verboden is. hij. de aartsbisschop,
er toch in is geslaagd een exemplaar
machtig te worden. liet blad geeft dn reeds
lang weerlegde berichten over ritueele
moorden en beval voorts een reeks van af
keerwekkende illustraties. De inhoud staat
gelijk met de ergste uitspattingen van het
Middeleeuwsche fanatisme Indien de Deut
sche overheid prijs stelt np eerbied van dc
zijde der overige wereld, is hel onvoor
waardelijk noodig, dat zij dergelijke publi
caties afkeurt en verbiedt.
NACHTEGALEN.
Over de Meimaand schrijven zonder van
den Nachtegaal melding te maken, zoo schrijft
Dr. Thijsse ongeveer in de laatste aflevering
van de „Levende Natuur", zou licht bevreem
ding wekken. En ik ben het daar heelemaal
mee eens. Toch heb ik er in mijn laatste
stukje over „Mei" geen gewag van gemaakt,
ofschoon ik wist, dat we weer zoo gelukkig
zijn op den Berg een nachtegaal te kunnen
gaan hooren. Tegenover het Rijksopvoedings
gesticht in den tuin van de villa „Chante
Cler" moet hij zitten. Aangezien ik echter
veroordeeld was om mijn kamer te houden,
en dus zelf de situatie niet kon opnemen,
verzweeg ik het mooie nieuws, daar nog al
tijd, als de vogel niet goed beschut zit, ge
vaar kan dreigen, dat dc vogel wordt weg
gevangen. Nu hebben, hoor ik, echter al
zooveel verschillende menschen van den kos-
telijken vogelzang daar gehoord, dat het
geheim geen geheim meer is en dus kan men
met de mooie Pinksterdagen wel eens gaan
luisteren. Het is echter altijd mogelijk, dal
de vogel zwijgt, want niet altijd zingt hij
's avonds. Intusschen kunt ge ook over dag
uw geluk gaan beproeven, want eigenlijk
zingt de nachtegaal bij dag en bij nacht. Men
kan hem net zoo goed in den voormiddag
hooren tusschen tien cn twaalf. Heusch, de
zang van den nachtegaal is zoo eenig in zijn
soort, dat die door den ernstigen luisteraar
direct kan herkend worden. Ook al omdat
hij, zooals Dr. Thijsse zegt, „zoo'n verbijste
rende verscheidenheid" vertoont.
En voor wie nu bijna 100 procent zeker
heid wil hebben, nachtegalenzang te hoo
ien, heb ik nog bovendien het nieuws, dat
er in het bosch van SalenUjü bij Nijkerk,
maar vooral in het bosch van Hoevelaken
meerdere nachtegalen zingen, In het laatste
zoo tusschen zes en tien stuks. Ik zou u
daarom aanraden: neem fiets of auto en pro
beer daar eens of ge het ecm'g genot kunt
smaken. Ik weet zeker, dat mijn berichtgever
iemand is, die zich niet vergist.
A. JOMAN.
Afgetreden als secretaris der
Labour Party
Londen, 17 Mei. (II X.) Dc Reneeshecr
van Arthur Henderson heeft hem voorge
schreven zich te ontzien en een deel van
zijn werkzaamheden neer tc leggen. I-len
dersoil stond thans voor de keuze om ont
slag tc nemen als secretaris van de arbei
derspartij of als voorzitter van de ontwape
ningsconferentie. llij heeft besloten zijn
ontslag als secretaris van de arbeiders
partij tc nemen, welke functie hij sedert
1912 bekleedde, nadat hij sedert 1904 lid van
het hoofdbestuur der arbeiderspartij was
geweest.
ENGELSCH JOURNALIST IN DUITSCH
LAND GEARRESTEERD.
Londen, 17 Mei (IIN De Berlijnsche
correspondent van de Daily Express is inct
zijn vrouw en zijn neef gearresteerd, ter
wijl hij zich op een autotocht door Duitsch
land in Anhalt bevond. De gearresteerden
zijn naar het huis van bewaring te .Maag
denburg overgebracht, waar do Engelsche
consul reeds stappen heeft gedaan om op
heldering te bekomen. Men verwacht, dat
de Engelsche gezant te Berlijn vandaag de
Wilhelmstrassc om opheldering zal ver
zoeken. De correspondent bevond zich op
het oogonblik van zijn arrestatie op een
weg, waar nationaal-socialistcn klaarblij
kelijk nachloefeniiigen hielden Schijnwer
pers waren opgesteld en toen de correspon
dent vroeg, wal men uitvoerde, werd hij
naar den leider verwezen, die bevel gaf,
het gezélschap in hechtenis te nemen.
Passagiers
verzekerd
Vraagt prijs van onze 6 a 7 pers. wagens.
Vaste standplaats naast het tramstation.
Eersten Pinksterdag hebben dienst de
doktoren:
Blees, Utrccbtsclieweg 122, Tel. 1733.
Nicolaï, Lange Bergstraat 41, Tel. 633.
Brcedveld, Kon. Wilhelniinastraat 5, Tel.
547.
Eersten Pinksterdag heeft dienst dc
apotheek van de liraia Ittmaxm, Lnngestr.
9, Tel. 164.
Tweeden Pinksterdag hebben dienst dc
doktoren:
Plomp, Regcntessclaan 15, Tel. 1359.
Kok, Langegracht 11, Tel. 55.
Hendriks, Eerkcnwcg 25, Tel. 1384.
Tweeden Pinksterdag heeft dienst de
apotheek van de firma Ittmann, Langeslr.
9, Tel. 164.
Van Dinsdag af heeft dc geheele week
's nachts dienst do apotheek van de firma
Haan, Julianaplein 13, Tel. 1150.
Op den eersten Pinksterdag hebben dienst
de vroedvrouwen Mej. v. d. Grient, Brcc-
slraat SB en Mevr. dc Leeuw, St. Anfridus-
ctraat 5.
Op den tweeden Pinksterdag Mevr.
Daams, Puntenburgerlaan 21 en Mevr. de
Leeuw, St. Anfridusstr. 5.
VRAAGT PRIJS VOO.4 TOERRITTEN
IN BINNEN- EN BUITENLAND
VRAAGT OOK PRIJS VOOR OE
LUXE S EN 7 PERS. WAGENS.
OOK OES NACHTS GEOPEND
Vasts standplaats ter linker zijde
van hots) Msnopole.
ZUfDSCNGEL 66-67
Tel. 1118 401
DIT BLAD HEEFT EEN DAGEL1JKSCUM
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
BUITENLAND.
Het ontwapèningsvraagstuk en het Saar-
problecm.
(Dcrdo Blad, pag. 1).
De strijd tusschen Bolivia en Paraguay.
(Derde Blad, pag. 1).
Dc dubbele mijnramp in de Borinage.
(Derde Blad, pag. 1)'.
Nieuw bewind in Letland.
(Derde Blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Wijziging der winkelsluitingswet in de
Tweede Kamer.
(Tweede Blad, pag. 1
Dc Tweede Kamer over het wetsontwerp
inzake de automaten.
(Tweede Blad, pag. 2.)
Stille rondgang voor den vrede.
(Tweede Blad, pag. 2.)
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met,-
Instituut te Dc Bilt.
Hoogste Barometerstand 765.4 tc Helsing-
fors.
Laagste Barometerstand. 741.8 tc Ingö.
Verwachting: Meest zwakke wind uit
Zuidelijke richting, tijdelijk toenemende
bewolking, weinig of geen regen, iets war
mer.
De weerstoesland heeft zich in gunstige
zin ontwikkeld. De depressie welke gisteren;
over de zee van Noorwegen was gelegen,
is in Noorcl-Oos.telijko richting naar do
Noordelijke IJszee afgetrokken. Overal
stijgt in Scandinavië dc luchtdruk.
De kern van het hooge drukgebied strekt
zich thans uit van Ilelsingfors tot Stock
holm cn Wisby. Intusschen stijgt ook over
vrijwel geheel Duitschland de barometer,
terwijl eveneens hedennacht over Frank
rijk de luchtdruk flink omhoog is gegaan.
Over Ierland cn Groot-Britannië 6trckt zich
een depre&sie uit, die aldaar zware regen
val brengt. (Hollyhead 20 m.M., Aberdeen
16 m.M.).
Het is echter waarschijnlijk dat dit lage
drukgebied zich in Noord-Oostelijke rich
ting zal bewegen. Reeds stijgt in Zuid-Ier-
land de barometer weer, terwijl dc groote
luchtdrukdaling zich bevindt in Noord-
Engeland en Schotland.
Behalve rond deze depressie en over
Noord-Scan rïina'vié waar dc aftrekkende
depressie hier en daar harden wind en
zware neerslag brengt (Abisko meldt
sneeuw) is het overal rustig weer, vooral
in Frankrijk, waar 13 stations windstilte
melden.
De temperatuur is over vrijwel het ge
heele gebied gestegen.
Voor de Pinksterdagen mag op goed weer
worden gerekend. Wellicht zal tijdelijk do
bewolking toenemen, doch langzame tem
peratuurstijging is waarschijnlijk.
Voor den eersten Pinksterdag zijn de
regenkansen gering, voor den tweeden, is
onweer niet geheel uitgesloten.
RIJDT VEILIG.'
Steeds goed rijden en goed loopen
Is uitstekend. Bovendien
Is hei zaak dal weggebruikers
Ook bedenken goed te ..zien".
LAHGESTRAAT 49-51 TELEFOON 190
BAD ARTIKELEN
ZWEMPAKKEN
MUTSEN
SCHOENTJES
BADJASSEN