VEILIG VERKEER
WORDT LID
VERKEERSWSK
Opletten - dat
de boodschap
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Veilig verkeersactie in ons land
Langs de straat
Maandag 4 Juni 1934
32 e Jaargang No. 282
VOOR VEILIG VERKEER
Kent Uw plicht jegens anderen!
VrijvsjGevaar
Hei verkeer verdient ieders be=
langstelling omdat allen daar:
bij belanghebbend zijn
Gaarne voldoe ik aan lint verzoek van dc
redactie van liet Vmersfoortsfcli Dagblad,
een bijdrage Ic leveren met betrekking lot
het Verkeer. Temeer ben ik daartoe gaarne
bereid, omdat het onderwerp Verkeer aller
belangstelling dient te hebben, doch jam
mer genoeg nog niet aller belangstelling
heeft. Aller belangstelling dient het ver
keer te hebben omdat allen daarbij belang
hebbend zijn, hetzij als voetganger; hetzij
als wielrijder, hetzij als bestuurder van
een motorrijtuig, hetzij als bestuurder van
een handkar, hetzij als geleider van vee, rij-
of trekdieren. Een ieder, die gebruik maakt
hetzij van een voetpad, hetzij van een rij
wielpad, hetzij van een rijweg, hetzij van
een ruiterpad zal het dunkt mij toch op
prijs dienen te stellen, dat hij daarvan een
veilig gebruik kan maken. Jammer genoeg
laat dat veilig gebruik maken nog veel te
wenschen. Verschillende omstandigheden
zijn daarvan de oorzaak. Een van de meest
"••'komende omstandigheden is wel
dat de weggebruikers absoluut
onbekend zijn met de regels van
den weg.
Kan daarin eene verandering ten goede
worden gebracht?
Deze vraag moet ik bevestigend beant
woorden. Dc wijze waarop hierin verande
ring kan worden gebracht is zeer -een
voudig.
In de mooie gemeente Amersfoort bestaat
reeds gedurende eenige jaren een vereeni
ging voor veilig verkeer, welke verccni-
ging, zooals haar naam reeds zegt, een vei
lig verkeer wil bevorderen. Zij spaart daar
toe moeiten noch kosten, doch heeft nog
steeds niet de medewerking van alle inge
zetenen van Amersfoort. Ik heb hierbij het
oog gericht op het lid zijn van die vereeni-
ging. Tal van personen zijn er voor wie de
contributie te hoog is,, althans dat wordt
voorgegeven. Dit standpunt is m.i. in zeer
veel gevallen niet juist. De contributie be
draagt slechts één gulden per jaar, dus
nog geen twee centen per weck. Daarvoor
worden u gegeven meerdere propaganda-
avonden. Juist het bezoeken van die propa-
ganda-avonden is voor uw veiligheid van
groot belang. Daar worden u bekend ge
maakt dc tallooze verkeersvoorschriften,
Toont te begrijpen wat uw
plicht is jegens uw medemen-
schon en jegens uzelf. Geeft u
alsnog op als lid van de Veree-
niging voor Veilig Verkeer.
l)e bestuursleden zullen gaarne uwe aan
melding in ontvangst nemen. Hieronder
vindt' ge de namen en adressen van do
bestuursleden vermeld:
G. Goorhuis, Barchman Wuytierslaan No.
188; D. P. van Rooijcn, van Mam ix laan
No. 66; X. J. Zijlstra, Hcinsiuslaan X'o. 10;
Mr. A. E. T. Kooien, Utrechtschew eg No.
17; A. II. Martens, Pictcr Botlilaan No. 50;
Mevr. C. B. TydemanFalck, Prinses Ma-
riolaan No. 1; Mevr. J. G. Hussel man—
Kolff, Prins Fredcriklaan No. 12; W.
Ruurds, Vermeerstraat No. IGi; \Y. C. Oos-
Een wielrijder slaagt cr na allerlei acro
batische toeren n, om een echtpaar dat plot
seling het trottoir afstopt, en den midden
weg opkomt, te ontwijken, en rijdt zich
daarbij bijna te plotter tegen een van don
anderen kant komende auto. Dc wielrijder:
„U moet uitkijken, u ziyt.toch dut u onge
lukken maakt".
Het echtpaar gelijktijdig: ..Bellen mot
j e".
Wielrijder af, perplex over zooveel stupi
diteit.
Geen oogen in mijn rug.
Een wielrijder remt dat dc stukkon cr af
vliegen, zijn achterwiel''slipt er tan, en hij
voorkomt op het nippertje een aanrijding
mot een juffrouw, die eensklaps aan den
overkant van dc drukke Elisabcthstraat
iets ziet, dal liaar interesseert, en dus op
Er wordt reeds veel gedaan voor de veiligheid van het verkeer. Dc overheid is
daarin op voorbeeldige wijze voorgegaan. Het particulier initiatief is daarbij niet
achter gebleven. In wetsartikelen zijn verschillende voorschriften vastgelegd; aan de
naleving dier voorschriften wordt zooveel mogelijk streng de hand gehouden; parti
culiere organisaties verleencn vrijwillig daarbij haar steun. Er wordt opvoedend tc
werk gegaan; tijdschriften en brochures lichten hun lezers in, op scholen wordt de
jeugd onderwezen in dc regels van den weg. Er hccrscht op dit gebied groote bedrijvig
beid. Alle krachten der samenleving de wetenschap, do technick.de paedafifie, enz.
werken mee om in zoo kort mogclijkcn tijd, den mcnscli vertrouwd te maken met
de eischcn van hot moderne verkeer, opmerkzaam tc maken op dc gevaren, bekend te
maken niet de voorschriften. In groote lijnon, staan de geboden van't moderne verkeer
vast. Als ieder zich hield aan de regels van den weg, zou van een geordend cn veilig
verkeer Kunnen worden gesproken. Maar, dat is het hem juist: men houdt er zich
niet aan. Door liet groote aantal ongevallen met doodelijken afloop opgeschrikt, riepen
de weggebruikers zelve om verandering in den toestand, waardoor een daling van het
ongcvallencijfer mogelijk zou zijn en zoo zijn de vereenigingen voor Veilig Verkeer
ontstaan.
Amsterdam was de eerste plaats waar een Vcrocniging voor Veilig Verkeer werd
opgericht. Na Amsterdam volgden onmiddellijk Amersfoort, Arnhem, Dordrecht, 't
Gooi on Hengelo. En sindsdien was een merkbare actie voor veilig verkeer waar
te nemen. Thans is het cijfer van 30 reeds gepasseerd cn liggen dc vereenigingen voor
Veilig Verkeer over ons land verspreid als sterke vestingen, van waaruit de strijd
wordt gevoerd voor een geordend verkeer.
Do vereenigingen voor Veilig Verkeer hebben een belangrijke laak te vervullen,
want zij toch zijn dc aangewezen organen om te trachten, dat do weggebruikers do
door de overheid voorgeschreven verkeersregelingen in acht nemen. Tal van hulp
middelen worden daaitoe aangewend. Denken wij allereerst aan de jeugd. Do z.g. vcr-
keersexamens, die reeds door verschillende vereenigingen voor Veilig Verkeer worden
gehouden, hebben veel succes. En liet is oen succes van blijvende waarde, omdat 't
kind, dat het verkcerscxamen met goed gevolg' heeft afgelegd, dc regelen van den
weg niet alleen kent, maar ook dc belofte heeft gedaan, dc verkeersregelen te
zullen nakomen. Noemen wij verder als voorbeeld slechts het organiseeron van le
zingen op verkeersgebied, het publicccrcn van vcrkeersveiligheidsplaten en het uit
geven van geschriften, het bevorderen van liet verkcersondcrwijs cn het samenwer
ken met autoriteiten in één woord de verkcer«^pvoeding van don weggebruiker.
welke cr bestaan, waarbij in den regel aan
sluit een aanschouwelijke film het verkeer
rakende.
Hebt go li wel eens afgevraagd wat een
\octgangcr dient te weten wanneer hij ge
bruik maakt van den weg? Weet ge wat ge
als wielrijder, als bestuurder van paard cn
wagen, als bestuurder van motorrijtuigen»
als geleider van vee. rij- of trekdieren hebt
na tc leven? Kunt ge deze vragen bevesti
gend beantwoorden, dan zoudt ge kunnen
concludeercn, dat liet lid zijn van die vor-
coniging voor u overbodig is. Ik sclirijf
bier ..zoudt ge Kunnen concludeercn, dat
liet lid zijn van die vereeniging voor u over
bodig is". Dot zou echter wijzen op kort
zichtigheid. Immers gij hebt er toch het
grootste belang hij, «lat ook dc andere weg
gebruikers volkomen op fin hoogte zijn. Is
u dat geen gulden per jaar waard? Over
denk die vraag eens grondig en dan twij
fel ik niet of u zult het mot. het bestuur
van dc Amersfoortsche vereeniging voor
veilig verkeer eens zijn, dat die gulden geen
weggegooid geld is. Er gaat geen dag voor
hij of de nieuwsbladen berichten, dat er
weer verkeersongevallen hebben plaats ge
had met min of meer ernstige gevolgen.
Vermoedelijk zijt gij daarvan tot lieden
verschoond gebleven, doch ook u zal dat
kunnen overkomen. Blijkt .dan dat dc
schuld van dc aanrijding bij u gezocht moet
worden, omdat go de verkeersvoorschriften
niet hebt nageleefd, dan komt de wroeging
met misschien een voor u niet te herstellen
leed, u zelf rakende of een ander aange
daan. Het is uw' plicht tegenover uw mede-
mcnschcn te trachten dat te voorkomen.
Eon van do wegen, welke naar dat doel lei
den, is lid tc worden van dc vereeniging
voor veilig verkeer en dan niet te zijn een
dood lid, doch een werkzaam aandeel te
nemen in het werken der vereeniging. Ge
hebt dan alle vergaderingen en propagan-
da-avonden te bezoeken cn het bestuur
daardoor tc tooncn, dat ge medeleeft en
dat het u ernst is een vrij cn veilig verkeer
tc bevorderen.
een drafje oversteekt, op de bekende ma
nier.
Wielrijder: „Uitkijken, juffrouw".
Juffrouw, zeer verontwaardigd: „Hol) ik
soms oogen in mijn rug?"
Wielrijder met stomheid geslagen af.
„Dutch crossing".
Wist u, dat de Nederlanders berucht zijn
om dc manier, waarop zij een rijweg over
steken? Dc veiligste methode is, dc lood
rechte lijn te volgen van stoep naar stoep,
en voor men daartoe overgaat, zich eerst
links en rechts tc vergewissen, of er geen
verkeer nadert. Doet men het zoo niet, maar
wandelt men gemoedelijk don rijweg op,
om een heel eind voorbij hel punt van ver
trek den overkant te bereiken vooropgo-
costcld natuurlijk dat men die inderdaad
bereikt dan noemt men dat in het buiten
land „Dutch crossing", oftewel' op z'n Nc-
derlnndsch een weg oversteken. Geen
mooie reputatie voor ons.
torman, Frederick van Blankenheymstraat
No. 37, F II. Beenhakker, Lange Beek
straat No. 1: A. van Gorkum, Barchman
Wuytierslaan No. 13; .1 G. Geelmuiden,
Irisstraat No. 10; F. Boomsmn, Grebbe-
straat No. 10.
De voorzitter van de
Vereeniging voor Veilig Verkeer,
G. GOORHUIS.
(historisch)
O, die voetgangers.
VAN DE VEREENIGING VQDR
VOOR DE KINDEREN
Japie was een vlugge, kwieke jongen, en
Joppie was z'n trouwe kameraad. „Oe-
woef!" zei Joppie... „Kom nou, laten we
)iou spelen gaan!" En, hij beet z'n kleinen
baas speolsch in z'n broek, probeerde hem
mee te trekken.
„Los, lcelijke hond!" laehtc Jaap en hol
de weg. Joppie hem achterna... Joppie
wón het; natuurlijk, Joppie wón liet;
maar 't gaf hem weinig; z'n baas drong
tussclien nog veel meer andere jongens een
breedc gang in; en toen Joppie stilletjes
óók mee naar binnen wilde sluipen, kwam
er een lange meneer aan met een bril
op Die joeg hem weg.
Jammer!... Joppie slenterde naar huis.
llij snuffelde hier, hij snuffelde daar; dan
stond hij links, dan zal hij rechts van
den weg. Hij wipte nog nel. voor een fiets
uit, die bijna zijn staart pakte; hij schrok
verschrikkelijk voor zoo'n vreeselijk toeter-
ding, dat hem voorbijsnorde, toen liij mid
den op den. weg zoo lekker aan een oude
pantoffel stond tc ruiken. Boch! hij \lóóg
terug, z'n staart tussclien z'n poolen...
„Vört, heest!" schreeuwde? opeens een
groenteman. Die kwam er juist aan met
zijn zware kar; en dc groote hond eronder
trok zoo fel; cn toen vloog net Joppie voor
dc wielen... Hè, haast raak!.
„Vört, domme hond! Let op!"
Joppie kreeg het benauwd op den druk
ken weg. 't Was, of al die vreeselijk groote
dingen, die zoo hard gingen cn zoo'n la
waai maakten, juist op hem loerden, juist
hem grijpen en vangen en bijten wilden...
Neen. dan had Japie het beter, 'n Fij
ne middag op school: Rekenen, teckencn,
en dan... verkcersles. 't Lekkerste
het laatst!
En de.meester vroeg van alles. IIoc je
een drukke straat moest oversteken, en
waarom je dan nooit hard loopen mocht;
en hoe je een hoek moest omgaan naar
rechts cn oen naar links... en
en
Fijn was dat? Japie wist alles.
En do meester maakto verkeorslèckenin-
gen op 'I hord. expres met fouten er in:
on ln'j liet platen zien met domme kinders
midden op een drukken weg... Hij liet
één jongen voor dc klas komen; dat was
een fiets. En toen nog twee jongens,
net als schaatsenrijders achter elkaar; dat
was een auto... En toen moesten die
fiets en die auto elkaar passceren vóór de
klas.
Japie's oogen straalden, en lnj ging zoo
mooi zitten als hij maar kon, om óók zoo'n
fijne beurt te krijgen.
Japie vond vcrkeersspcl zoo mooi!...
Echt moeilijk was het; maar als je maar
good oplette en even nadacht, was het
heelernóal niet moeilijk meer; dan ging
het vanzelf.
,sAvonds in je bed, dat ging ook fijn...
Dan was je bed een auto, en de oude rin
kelhoepel van kleine Bcp liet stuurrad, en
je kous op den rand van 't ledikant de
toeter
IIc ja. cn dan reed je in volle vaart over
al heen waar je maar wilde, en jc stuurde
zelf en je toeterde. Toeteren moest altijd
zachtjes gebeuren, want als moeder 't be
neden hoorde, kreeg je dadelijk een heken-
ring en was het chauffecren gedaan.
Je rende zoo fijn in een rechte lijn, rechts
van den weg, zoo'n beetje gebogen óver 't
stuur om goed te kunnen zien. En als er
dan zoo'n langzame hooiwagen voor je uit
reed. moest je toeteren, tóeteren; cn dan
links cr om heen, maar eerst uitkijken of
't wel kon., joiure, want als je niet uit
keek, nou Brrr!
En dan opeens, op den hoek van vier
straten, stond een vei keorsagentBom!
Stilstaan! En wachten net achter de lijn,
die op dc straatsteenen geschilderd was.
En -die agent keek je aan. alsof hij zeggen
wou: „Goed zoo! .Tij ként de regels van den
weg; jij let goed op; een béste chauf
feur!."
En do arm met den witten band weer
vooruit wees, dan weer een beetje gas ge
ven, overschakelen... Vooruil maar!
Pas op! Een kind op den weg!... Zulke
domme jongens ook! Zc kijken niet uit,
on ze hollen maar in de schuinte over. Hè,
jc zou zc verpletteren, en 't was hun eigen
schuld. Boem! De auto schokte cn knarste
van 't felle remmen...
En dan die honden, dio lummels!... Die
tippelen maar laad, kris cn kras, cn aan
gevaar denken ze niet.
O ja, dós aardig! O ja, hij zal Joppie
ook verkeersregels le.crcn. Dat kan best
misschien... Politiehonden zijn ook zoo
knap, en precies gehoorzaam. Hij zal Jop
pie leeren, hoe hij oversteken moet. Hij
zal hem naast zich laten loopen, eerst aan
een riem, en dan lós;1 en dan moet Joppie
precies gehoorzaam zijn cn opletten, <?n
dan
„Japie!" zei toen de meester plotse
ling, cn er was een strenge trek om zijn
mond, „Japie, zeg j ij me nu eens: als
een fiets en een auto elkaar ontmoeten,
dwars; en precies op den hoek van een
straat, wie mag dan doorrijden?..."
Een fiets?... cn hoek?... dwars?...
Japie kreeg een kleur xan schrik. Zijn
mooie gedroom werd zoo wreed verstoord,
't Was, of de fiets én de auto allebei over
hem heen tuimelden. Hij raakte licolemaal
in de war, cn antwoord wist hij niet.
„Japie!"... zei toen dc meester en zijn
gezicht werd nóg strenger, „Japie, je
bent een domoor! je ligt er al onder!"
En Japie kroeg een geweldig standje,
maar dat standje was toch niet voor
hem alleen.
Do meester zei: „Jc bent ccn kwieke jon
gen, Jaap; en do regels van het verkeer
ken je als de beste; maar wat héb jc
daaraan, jij, droomer?Ik zag aan je
oogen, dat je nipt oplette, dat je aan heel
andere dingen dacht, ik vraag jc iets cn
jc raakt natuurlijk in dc war Jongen
lief, als jc dat overkomt op eeu drukken
verkeersweg, ben je verloren. Zoon auto
of zoo'n motorfiets staat net zoo plotseling
voor jo als mijn vraag, cn is duizendmaal
gevaarlijker. Raak jo in dc war, dan ga je
mooie verkeersregels in je zak naar liet
ziekenhuis, of érger nog."
„Opletten' Altijd en altijd weer. op
letten, dat is do boodschap. In school!
Maar buiten nog méér!"
„Ja, ja, jullie jongens en meisjes, je
xv e e t bost, dat jc con kleino bocht maken
moet, dicht langs dc stoep, als jc rechts
om moet, en dat jo oen groote bocht neemt
1 in ks-om; maar xvat héb jo er aan, als jc
loopt te spelen, midden op den xveg, of als
jc zit. to droonren op je fiets?... Niets!"
„O, als ik een toovenaar was, zou ik jul
lie dit in je ziel xvillen branden, zóó, dat
jc l nooit meer vergeten kon: „Kijk uit
in hot vcrkocr. Speel niet en
droom niet! *t Gaat o'm .je le
ven...'
Dien mooien zomeravond speelden die
heiden, Japie en Joppie, hun mooie spel
„Joppie begreep er nog niet al te veel
van. 't Was zoo'n raar spel! Dan moest hij
aan den riem, cn dan xveer doorloope.il. En
z'n baas maakte zoo'n drukte en zxvaaie zoo
met z'n armen; maar een móói spel was
het toch; cn Joppie, z'n kleine ooren aan
dachtig in de hoogte, keek met z'n ver-
standigo oogen z'n baas aan, alsof te zeg
gen wou: „Ja?... Zóó?... Gaat het zóó
goed?"
Soms maakte hij een wilden sprong en
schoot er van door do wijde xvereld in,
maar Jaap haalde hem dadelijk terug naar
't veilige veldje naast de groote schuur aan
den kant xran den xveg.
„Opctten, Jop!... Opletten, hoor! Dat
is 't moeilijke... Opletten, hoor, dom
me hond!"
En toen...?
Toen kwam cr langs den xveg een hooi
wagen aanscliommclen, langzaam cn kner
pend.
Even brak het mooie spel van die twee.
Even een plukje hooi gaan trekken!
Jaap holde maar achter den wagen;
Joppie holde mee... Jaap trok; Joepie
sprong in dc hoogte om in 't hooi te bij
ten... Jaap wilde hem met zoo'n hooi-
pluk op zijn kop slaan; Joppie wipte kef
fend xveg links den wagen langs...
Jaap vloog hem na, ook 1 inks den
xv a g e n langs.
Toen?
Vreeselijk!... Daar suisde in snelle vaart
hem ccn auto tegen, langs den xvagen
Japie gilde! Japie stak hei z'n armen xoor-
uit, om 't verschrikkelijke ding tegen te
houden. U, 't sloeg hem met één féllcn slag
neer, schoot over hem heen...
De hond tussclien den hooiwagen en de
auto doorgeglipt, was veilig.
Knarsend, remmen van dc auto; een
heer, die cr uit sprong, bleek van schrik;
mcnschen, die kwamen toeschieten;
vTouxven, die haar handen voor dc oogen
sloegen, om dat vrceselijke niet tc zien;
nieuwsgierige kindei-pn met angstige ge
zichten; een haastige politieagent
Roerloos, mot geslóten oogen. bleek als
cpii doode, lag op den xveg -Japie; naast
zijn hoofd trilde oen plasje bloed.
En Joppie vloog keffend op hem af;
dacht, dat het spelen xvus, krabbelde met
de pooten over zijn kiel... „Kom nóu, la
ten xvc nou spelen gaan! Kom nou, xvaar-
om blijf je nou liggen?"
„Vört hond!... De politicagent duxvde
Joppie niet zijn zxvarc laars terug.
En een motorfiets stond stil. Een heer
sprong er af: een dokter, die juist voorbij
kwam... Hij hurkte naast Japio neer, keek
aandachtig, voelde zijn pols
„Dadelijk naar het ziekenhuis!" zei hij...
„Telefoneer de ziekenauto!"...
Een dichte drom menschen om Japie
been xvacht; dc politieagent duxvt hen xvat
terug... Japie xveet het niet.
Joppio sluipt dichterbij, snuffelt schuw
aan Jaap's stille x'oetcn. Hij xvordt wegge
jaagd Japie xveet liet niet.
Do grooto gele auto komt. Japie xvordt
er, o, zoo voorzichtig, ingedragen. Joppie
wil er ook inspringen. „Vört toch, hond,"
gromt dc agent. Dc auto rijdt xveg... Japie
xvcct liet niet.
Een meneer komt aanloopen: de mees
ter! Hij schudt verdrietig het hoofd.
..Is het héél erg, dokter?" vraagt hij.
Dc dokter kijkt bedenkelijk... „Een her
senschudding; een hoofdxvondc. 't Kan ge
nezen; maar..."
„O, dokter en hij kende toch de regels
van 't verkeer als de beste, 'n Aardige jon
gen; maar zoo speelsch."
„Ja," zegt dc dokter,niet opletten
dat is de oorzaak van duizend ongeluk
ken."
„Waar xx'oont dio jongen?" xraagt de po
litieagent.
„Neen," zegt dc meester... „laat maar!
I k zal zijn moeder het erge xvel voorzich
tig gaan vertellen. „Het arme raensch zou
van een politieagent zoo vrééselijk schrik
ken... Die goeie menschen!... Stakkers!"
De gele auto rijdt o zoo langzaam
verder.
Joppie tippelt cr achteraan.
Soms gaat zijn kopjo xvat de hoogte in,
cn hij snuffelt in dc luchtJaap, xvaar-
om kom ie er niet uit9... Mag ik cr óók
niet in? Waarom niet?"
De auto rijkt het groote hek van 't zie
kenhuis binnen; en 't hek gaat weer
dicht.
Joppie moet buiten blijven; alleen.
Joppie gluurde door de tralies. Zijn baas
kwam niet.
Joppie ging bij dén grooten pilaar zitten
wachten. T)
En hij jankte zacht
W. G. VAN DE HULST. r'
